PR K TE O Kullanım Talimatı
Merkez İkitelli OSB, Aykosan Sanayi Sitesi 2. Kısım 5. Ada C Blok İkitelli 34490 İstanbul/TURKEY T: +90 (212) 671 28 00 F: +90 (212) 671 99 27 info@kivancgroup.com www.kivancgroup.com /KIVANCGROUP
İÇİNDEKİLER 1. Elbisenin Kullanılacağı Yerler 2. Koruyucu Elbisenin Tanımı 3. Elbise Muayenesi 4. Elbisenin Giyilip Çıkartılması 5. Elbisenin Uygunluğunun Ve Düzenli Oturduğunun Kontrolü 6. Elbise Etiketleme 7. Koruyucu Elbisenin Yangın Söndürme Operasyonlarında Kullanılması 8. Koruyucu Elbisenin Temizliği Ve Kirlilik Giderme 9. Elbisenin Tamir Metodları 10. Elbisenin Muhafazası 11. Elbisenin Kullanım Ömrünü Doldurması 12. Kullanım Süresini Doldurmuş Elbiselerin İmhası
1. ELBİSENİN KULLANILACAĞI YERLER İtfaiyeciyi ısı ve alevin etkilerinden korumak üzere tasarlanmıştır. Baş, eller ve ayaklar için kullanıcıyı korumak üzere ilave koruma önlemleri alınmalıdır. Bu ilave koruyucu donanımların tedarikinden son kullanıcı sorumludur. Koruyucu elbise; yangın söndürme operasyonlarında, ilk yardım ve yaralı kurtarma gibi operasyonlarda gövde, boyun, kol (bileklere kadar) ve bacakların (bileklere kadar) korunmasını sağlar. BU ELBİSE AŞAĞIDAKİ DURUMLARDA KULLANILAMAZ! Yangına giriş elbisesi olarak kullanılmaz. Alev veya ergimiş metal ile direk temasta bu elbise kullanılmaz Radyoaktiflere karşı bu elbise kullanılmaz. Biyolojik maddelere karşı bu elbise kullanılmaz. toxic Kimyasal maddelere karşı bu elbise kullanılmaz.
2. KORUYUCU ELBİSENİN TANIMI Operasyonlar sırasında giyeceğiniz elbise ısıya, aleve, aşınmaya, sıvı sızmasına ve kopmalara karşı vücudunuzun ana koruma kaynağıdır. Bu elbise EN 469:2005 standardında en üst seviye olan SEVİYE 2 (Xf2, Xr2, Y2, Z2) değerlerine uygun olarak üretilmiştir. 2.1. GENEL BİLGİ Kişisel Koruyucu Donanım - İtfaiyeciler için 2 parçalı giysiler olarak EN 469 Standardında tanımlanmıştır. Bu iki parçalı giysilerin üzerinde EC direktifi 89/686/EC ye uygunluğu göstermesi açısından CE işareti bulunur. İtfaiyeci elbiseleri sizi iki şekilde korur. İlki, elbise katmanları arasında hava boşlukları oluşturarak yüksek sıcaklıktan sınırlı da olsa bir koruma sağlar. İkinci olarak ise, elbiseler ısıya ve aleve dirençli, ısıyı soğurduğu halde hasar görmeyen malzemelerden yapıldığı için yanmadan oluşabilecek yaralanmaları azaltarak, etkili bir koruma sağlar. 2.2. ÇOK KATMANLI YAPI Yangın elbiseleri temel olarak; dış katman, nem bariyeri, ısı bariyeri ve iç astardan oluşmaktadır. Koruyucu elbise tüm bu katmanlar olmaksızın kesinlikle giyilmemelidir. 2.3. DIŞ KATMAN Bu katman ısıya, aleve ve aşınmaya karşı dayanımı olan bir malzemeden yapıldığı için kişinin korunmasını sağlar ve iç katmanların deformasyonunu önler. 2.4. İÇ KATMANLAR Nem Bariyeri: Nem bariyeri dışarıdan elbise içine sızabilecek sıvı miktarını azaltıcı bir katmandır. Bu bariyer ayrıca sağlamlık kazandırmak amacıyla alev almaz bir malzemeye lamine edilmiştir. Nefes alabilir nem bariyerleri suyun doğrudan geçmesini önleyici yeteneğe sahiptir. Bu katman aynı zamanda su buharının dışarıya atılmasına ve vücut ısısının artmamasına yardımcı olur. Isı Bariyeri ve İç Astar: Isı bariyeri, bir keçe veya nonwovendan oluşur ve iç astara kapitone edilmiştir. Isıya ve aleve dayanıklı elyaftan mamul keçe, ısının içeri nüfuz etmesini engeller. Bu keçe yıkama sonrası deforme olmaması ve kullanıcının tenine direk temas edip aşınmaması için alev almaz bir iç astara kapitone edilir.
6 1 6 2 3 3 4 5 4 2.5. DİĞER ÖNEMLİ GÜVENLİK ÖZELLİKLERİ Yaka (1) : Giyeceğiniz elbise yüksek yakaya sahiptir. Boyun bölgesini alev ve tehlikelerden korumak için yakanın dik şekilde ve bağlı tutulması gerekmektedir. Bileklikler (2) : Elbisedeki bu kısımlar bileklerinizi ısıya ve sıcak parçalarının, içeriye girmesine karşı korumak için yerleştirilmiştir. Kapama Sistemleri (3) : Ceket ve pantolonların ön tarafında olup doğru şekilde kullanıldığında elbiseye sızabilecek sıvı miktarını azaltır ve giyen kişiyi yüksek sıcaklıktan korur. Reflektif Şeritler - Yansıtıcı Bantlar (4) : Floresan kısım (sarı veya kırmızı) gündüz, reflektif kısım (gri veya sarı) ise karanlık ortamlarda görülebilirliği artırır. Kuvvetlendirici Takviyeler (5) : Isı ve aleve karşı ayrıca yırtılma ve sürtünmeye karşı ilave koruma sağlar. Etiketler (6) : Elbisenin iç tarafında yer alan bu etiketler temizleme yöntemleri, güvenlik ve imalat ile ilgili bilgileri içerir. 3. ELBİSE MUAYENESİ 3.1. İlk önce elbisenin iç kısmına yerleştirilmiş güvenlik etiketlerinin okunması gerekmektedir. Bu etiketlerin eksikliği fark edilirse derhal elbise üreticisine geri gönderilmelidir.
3.2. Aşağıda belirtilen zamanlarda elbisenin muayenesi yapılmalıdır. Giysilerin teslim alındığı veya değiştirildiği zaman Kullanım süresinde elbisenin en azından aylık bakımı Giysilerin yüksek sıcaklığa, kimyasallara, yangın ile mücadele maddelerine (AFFF köpüğü, su vs.) maruz kaldıktan sonra Giysilerin temizlenmesi ve tamiratı sonrası Etkili bir koruma sağlamak için yukarıdaki zamanlarda elbisenin muayenesi mutlaka yapılmalıdır. 3.3. Muayenenin nasıl yapılacağı ve yöntemleri tablo haline getirilerek yapılmalıdır. Muayene için elbise aydınlık bir odada temiz bir yüzeye yerleştirilmelidir. A) Kumaş : Dış kumaşta kir, leke, delik ve yırtıklar için, gevrekleşme, yanma veya solma olup olmadığının, aşınmış bölgelerin kontrolü yapılmalıdır. Baş parmakla yapılan dayanım testi Kusurlu görünen bu kısımları iki eliniz ile kavrayarak, baş parmaklarınız yardımıyla kumaşı çekin. Yapılan bu basit test sonucu yırtılan elbise kesinlikle giyilmemelidir. Bu tür olası zayıf noktalar dikkate alınarak incelenmeli, gerekiyorsa değiştirilmeli veya tamir edilmelidir. B) Etiketler : İç ve dış katmanlara iliştirilen temizleme yöntemi ve imalatının tanımlandığı bu etiketlerin yerini belirledikten sonra, tüm bunların okunaklı ve güvenli bir şekilde yerleştirildiğinden emin olunmalıdır. C) Çıtçıtlar : Bunların çalışıp çalışmadığı kontrol edilmeli ve işlevselliğini yitirmiş parçalar değiştirmelidir. D) Fermuarlar : Fermuarların çalışıp çalışmadığı kontrol edilmeli, gerekiyorsa değiştirilmelidir. E) Kuvvetlendirici takviyeler : Eğer ceket ve pantolona takviye yapılmış ise bu parçalar incelenmeli ve doğru bir şekilde dikilip dikilmediği kontrol edilmelidir. F) Bileklikler : Bileklikler incelenmeli, baş parmak takma yerleri kontrol edilmeli ve bileklikte genleşme veya elastikiyet kontrolü yapılmalıdır. G) Metalik Aksam : Tüm metalik aksamın korozyona veya diğer zararlara uğrayıp uğramadığı kontrol edilmelidir.
H) Rekleftik Şeritler - Yansıtıcı Bantlar : Bantların yırtıklığının ve gevşekliğinin hasarlı olup olmadığının kontrolü yapılıp, gerek duyulan kısımlar değiştirilmelidir. I) Tokalar : Tüm tokaların işlevselliği kontrol edilmelidir. J) Pantolon askısı : Pantolon askısının elastikiyeti kontrol edilmelidir. 4. ELBİSENİN GİYİLİP ÇIKARTILMASI Elbiseyi giymeden önce iç ve dış katmanların emniyetli bir şekilde dikilmiş olduğuna dikkat edilmelidir. Ayrılabilir tip elbiselerde iç ve dış katmanları kesinlikle ayrı kullanmayınız. 4.1. Pantolonun uygun şekilde giyilmesi, kapama ekipmanlarının bağlanması ve pantolon askısının ayarlanması gerekir. Sarkık pantolon hareket kabiliyetini azaltırken, dikişlerin ve paçaların aşınmasına neden olur. 4.2. Ceket giyildikten sonra bedene uygun şekilde oturması gözlenmelidir. Koruyucu örme başlığın elbise altına doğru uzanması ve yüzünüzün belli bir kısmını açığa çıkartacak şekilde olmasına dikkat edilmelidir. Ceketin ön tarafında bağlı olan fermuarın çekilmesi ve patın üstüne kapatılması, eğer elbisede tekstil fermuarı (cırt bant) bulunuyorsa bu tertibatın bağlanması gerekmektedir.
4.3. GÜVENLİK TEDBİRLERİ A) Yangın ile mücadeleye girilmeden önce gerektiği takdirde temiz hava solunum cihazı prosedüre uygun bir şekilde takılmalıdır. B) Koruyucu örme başlık takıldıktan sonra elbisenin yakasını kaldırarak yaka patı boynu korumak için kapalı tutulmalıdır. C) Koruyucu örme başlığın üstüne giyilen baretin sıkı oturması sağlanmalı ve çene kayışı takılmalıdır. D) Koruyucu eldivenler uygun şekilde giyilmelidir. 4.4. TEHLİKE BÖLGESİ ÖNCESİ SON UYARI Mutlaka başka bir kişinin donanımı kontrol etmesi sağlanmalı, temiz hava tüpünün uygun yerde olduğu ve tüm kilit tertibatının doğru şekilde bağlandığının kontrolü yapılmalıdır. 4.5. KORUYUCU DONANIMIN ÇIKARTILMASI A) Tehlike arz eden bölge terk edilmedikçe elbise çıkartılmamalıdır. Yangın söndürüldükten sonra bile bu bölgede tam teçhizat dolaşılması gereklidir. B) Operasyon tamamlandıktan sonra ve emniyetli bölgede olunduğu zaman vücut ısısını düşürmek için vücudun havalanması sağlanmalıdır. Soğuk havanın elbiseye nüfuz etmesi için ceketin önü açılmalıdır. C) Donanım çıkartılırken sırasıyla eldiven, baret, temiz hava maskesi, koruyucu örme başlık, temiz hava tüpü, ceket, çizme ve pantolon şeklinde olmalıdır. D) Elbisenin kirlenmesi durumunda temizleme ünitelerine yollanması sağlanmalıdır. E) Elbisede kir, kimyasal kalıntı ve kan lekesi olup olmadığının kontrolü giyip çıkarırken yapılmalıdır. 5. ELBİSENİN UYGUNLUĞUNUN VE DÜZENLİ OTURDUĞUNUN KONTROLÜ 5.1. Elbisenin (ceket, pantolon) uygun şekilde üst üste geldiğinden ve ayrıca dış katman, nem bariyeri, ısı bariyeri ve iç astarın birbirleriyle uyumlu olduğundan emin olunmalıdır. (Bu kontrolün başkası tarafından yapılmasını sağlayın.) Solunum cihazı takılmadan elbisenin uygunluğu aşağıdaki gibi kontrol edilmelidir.
Pozisyon A Pozisyon B Pozisyon C A) Pozisyon A Ayakta dururken eller mümkün olduğu kadar yükseğe kaldırılmalıdır. Ceket ve pantolonun arasında açıklık olmamalıdır. Ceket pantolonu tamamıyla örtmelidir. B) Pozisyon B Ayakta dururken her iki el birlikte mümkün olduğu kadar öne doğru uzatılıp, vücut sağa, sola ve arkaya doğru hareket ettirilmelidir. Ceket ve pantolonun arasında açıklık olmamalıdır. C) Pozisyon C Dizler ve dirsekler üzerine yatıldığında ceket ve pantolonun arasında açıklık olmamalıdır. Pantolonun en az 10-15 cm lik paça kısmı çizmenin üzerinde olmalıdır. Eldivenlerin bileği tamamıyla örttüğünden emin olunmalıdır. 5.2. ELBİSENİN OTURUP OTURMADIĞININ KONTROLÜ Elbiseler kol, bacak ve gövde kısımları rahat bir şekilde, izolasyonu sağlayıcı hava boşluklarını yaratmak amacıyla, vücuda oturmalıdır. Elbise ne çok dar ne de bol olmalıdır. Pozisyon A, B ve C deki hareketler yapılarak kontrol edilmelidir. 5.3. BEDEN ÖLÇÜSÜNÜN KONTROLÜ Eğer elbisenin bedeni uygun değil ise mutlaka elbisenin beden ölçüsü, kendi beden ölçüsünüz ile karşılaştırılmalıdır. Ceket : Ceketin göğüs kısmı sıkmamalı. Ceketin göğüs kısmı, beden (göğüs) ölçüsünden en az 20 cm daha büyük olmalıdır. Ayrıca kollar serbest bırakıldığında ceketin kolu bileği örtecek uzunlukta olmalıdır. Pantolon : Pantolonun bel kısmı ölçünüzden (bel) küçük olmamalıdır. Elbisenin bel kısmı beden (bel) ölçüsünden yaklaşık 5-7,5 cm büyük olmalıdır. Pantolonun boyu çizmenin 10-15 cm üzerine binmeli, arada boşluk kalmamalıdır.
İtfaiyeci elbiseleri, EN ISO13688 standardına uygun olarak, aşağıdaki çıplak benden ölçülerine göre üretilmelidir. Beden Göğüs Bel Boy S 80-92 78-86 164-170 M 88-100 86-94 168-174 L 96-108 94-102 172-178 XL 104-116 102-110 176-182 XXL 112-124 110-118 180-186 XXXL 120-132 118-126 184-190 6. ETİKETLEME 88-100 86-94 M 168-174 Elbise etiketinde yer alması gereken bilgiler: 6.1. Ceket ve pantolonun hangi standarda göre üretildiğini belirten standart numarası ve yılı ile performans seviyesini gösteren harf ve rakamlar ve itfaiyeci piktogramı aşağıdaki örneğe uygun olmalıdır. Xf2 Xr2 Y2 Z2 XXXX EN 469:2005 6.2. CE işareti ve onaylanmış kuruluşun dört haneli onay numarası 6.3. Ceket ve pantolonun model numarası 6.4. Dış katman, nem bariyeri, ısı bariyeri ve iç astarın malzeme özellikleri 6.5. Ceket ve pantolonun beraber giyilmesinin zorunlu olduğunu belirten uyarı 6.6. Yıkama talimatı ve ona ait piktogramlar 6.7. Üretici firmaya ait bilgiler 6.8. Elbisenin beden ölçüleri ve piktogramı
7. KORUYUCU ELBİSENİN YANGIN SÖNDÜRME OPERASYONLARINDA KULLANILMASI: YARALANMA RİSKİ NASIL AZALTILIR? 7.1. HAZIRLIK Operasyon öncesi elbiseler 4. bölümde bahsedildiği gibi giyilmeli, elbisenin bir başkası tarafından kontrolü yapılmalıdır. 7.2. YANGIN KARAKTERLERİ Yangın tehlikeli ve tahmin edilemezdir. Sıcaklık bir anda 1000 C nin üstüne çıkabilir. Bu nedenle yangın koşullarının bilinmesi yangında tehlikelerden korunmak için mutlaka gereklidir. 7.3. YANIK TEHLİKESİ Yangın anında yanıklara neden olabilecek üç tip ısı transferi vardır. Bunlar iletim, taşınım ve ışınımdır. İletim (Kondüksiyon) : Sıcak cisimlere dokunmayla oluşan transfer, yani ısının direkt olarak transferidir. Elbise üstünüzdeyken bu yolla yanma tehlikesi muhtemeldir. Eğer elbiseniz ıslak ise yanma tehlikesi artacaktır. Kendinizi sıcaklığa uzun süre maruz bırakırsanız ve sıcak cisimlere veya yüzeylere dokunursanız ciddi şekilde yaralanabilirsiniz. Ayrıca elbisenizin katlanması veya sıkışması elbisenin katmanları arasındaki havayı ortadan kaldırarak ısı iletimini arttırır. Sıcak yüzeylere karşı elbisenin katlanması yanıklara sebep olabilir. Taşınım (Konveksiyon) : Isının ortamdaki transferidir. Isınan hava yangın gözükmese bile ortamda dolaşır. Eğer elbise ıslak veya nemli ise elbisenin sıcaklığı yanık oluşturabilecek sıcaklığa kolayca yükselebilecektir.
Işınım (Radyasyon) : Işık enerjisi şeklinde oluşan transferdir. İtfaiyeciler yangınla mücadele çalışmalarında bu tip ısı transferinden kaynaklanan tehlikelere karşı eğitilmelidir. Isı transferi ışık enerjisinin alevlerden direk olarak veya sıcak cisimlerden yansımasıyla oluşur. Işınsal ısı transferinin hızı, iki cisim arasındaki ısı farklılığı ve birbirinden uzaklığı ve yüzeylerin yansıtıcılık özellikleri ile ilgilidir. 7.4. YANMALAR Sıcak yüzeylerden yansıyan ısı, yanıklara neden olabilir. Yanmalar sıcaklığa ve zamana bağlı olarak oluşur. Isı kaynağındaki sıcaklığın ve sıcakta kalma süresinin artması, yanmanın şiddetli bir şekilde artmasına neden olur. 7.5. ISI STRESİ Sıcak bölgelerde çalışmak vücut ısısının artmasına neden olur. Kalp, vücudu ısıya karşı korumak için, kanın deri yüzeyine hareket etmesini sağlamak amacıyla daha hızlı çarpmaya başlar. Aynı zamanda bu yüzeye yakın olan damarlar, daha fazla kan taşımak için genişlerler. Bu yolla vücut içindeki kan dış yüzeye yakın bir yere taşınarak vücudun soğuması sağlanır. Eğer vücudun dışı iç taraftan daha sıcak ise veya kaslar sistemin uzaklaştırması gerektiğinden daha fazla enerji üretiyorlarsa bu olay doğal olarak çalışmaz. Vücut sıcaklığı çok yükseldiği zaman ise ısı stresi, bitkinlik ve şok ile karşılanabilir. Yorulma : Isı hareket halindeyken yorgunluğa, bitkinliğe veya baş ağrısına neden olur. Eğer bu belirtiler olursa, vücudu havalandırmak ve sıvı içecekler almak gerekir. Dikkat edilmezse, ölüm dahil, çok ciddi sonuçlar ile karşılaşılabilir. Isı Şoku : Kendini, terleme olmaksızın kuru ve sıcak deri olarak gösterir. Ayrıca yorgunluk, halsizlik, hızlı soluk alıp verme, zihinsel karışıklığa veya baygınlığa neden olabilir. Eğer bu belirtiler gözlenirse derhal serin bir bölgeye geçilmeli, elbise çıkartılarak sıvı takviyesi yapılmalıdır. Koma veya ölüm gibi ciddi sonuçlardan korunmak için en etkili yol vücut ısısının düşürülmesidir.
7.6. KALP KRİZİ Uzun süre yangının olduğu ortamda kalmanın sonucu görülebilir. Yangınla mücadele operasyonları sırasında, kalp atışları kaslara daha fazla kan sağlamak için hızlanır. Kan bu artan yükü karşılamak için daha fazla oksijen taşır. Kalp atışının hızlanmasında diğer bir faktör ise tehlike veya panik halinde salgılanan mücadele hormonu adrenalindir. Sistemdeki adrenalin kalbin normalden daha hızlı pompalanmasına neden olur. Tüm bu faktörler kalpte gerginliğin çok artmasına neden olur ki bu da kalp krizine neden olur. 7.7. ELEKTRİK ÇARPMASI Koruyucu elbise, elektrik çarpmalarına karşı tasarlanmamıştır. Özellikle elbise ıslak ise bir binaya girildiğinde çıplak elektrik kablolarına kesinlikle dokunulmamalıdır. Ayrıca hiçbir ekipman çıplak elektrik kablolarına temas ettirilmemelidir. 8. KORUYUCU ELBİSENİN TEMİZLİĞİ VE KİRLİLİK GİDERME 8.1. TEHLİKELER Yangın söndürme operasyonlarında pek çok tehlikeli cisimler ile karşı karşıya gelinebilir. Bu cisimler elbiseyi kirletebilir ve vücut elbiseyle temas halinde olduğundan kişiyi de etkileyebilir. Bu bölümde elbise üzerindeki bu tür kirliliklerin nasıl giderileceği anlatılmaktadır. Pek çok yangında kimyasallar, yanıcı sıvılar, hidrokarbonlar, polinükleer birleşikler, kadmiyum, krom gibi metaller, asitler ve kurum elbiseyi giyen kişiye zarar verebilir. Tüm bu maddeler elbisenin iç tabakasına sızarak doğrudan vücuda geçebilir. Ayrıca kimyasallar ve yanıcı sıvılar hem elbisenin aleve karşı direncini düşürür, hem de elbisenin elektrik iletkenliğini artırır. Bu nedenle kimyasalların ve yanıcı sıvıların kaza ile elbise üzerine dökülmesi durumunda elbise derhal çıkarılmalıdır. Daha sonra temizlenmeli veya imha edilmelidir. Vücut sıvılarıyla (kan vs.) etkileşim hastalık bulaşması ihtimalini gündeme getirir. Bu nedenle elbiselerin çok iyi bir şekilde temizlenmesi gerekir. 8.2. SIKLIK Normal şartlarda elbise en azından 6 ayda bir temizlenmelidir. Elbiseye kan, katran, yakıt, boya, asit ve diğer tehlikeli maddeler bulaşır bulaşmaz derhal temizlenmelidir.
8.3. ÇAMAŞIR MAKİNASI KULLANIMI Temizleme işlemine başlamadan önce, cihazı terk edecek sıvının doğrudan atık su borularına ulaşması sağlanmalıdır. Eğer varsa metalik parçaların, cihaza zarar vermemesi için, giysinin içine kıvrılıp bağlanması gerekir. Eğer varsa tüm halka ve çengellerin, elbisenin hassas parçalarına zarar vermemesi için veya olası hasarı azaltmak için, birbirine bağlanması gerekir. 8.4. TEMİZLİK MADDELERİNİN KULLANIMI Endüstriyel temizleyiciler : Kullanıcı temizlik maddesi seçiminde özgürdür. Temizlik maddesi için elbise üstündeki kullanım kılavuzu mutlaka okunmalıdır. Klor içeren çamaşır suyu ve deterjanlar kesinlikle kullanılmamalıdır. Klor ihtivası çok düşük oranlarda olsa bile elbisenin koruyucu özelliğini azaltır. 8.5. CİHAZ SEÇİMİ Önden yüklemeli tamburlu çamaşır makinesi kullanılmalıdır. Üstten yüklemeli makine kullanılmamalıdır. Çünkü bu tür makineler elbiseyi iyi bir şekilde temizlemesine rağmen elbisenin yıpranmasına, koruyucu özelliğinin ve dayanıklılığının azalmasına neden olur. A) Yıkama suyu 60 C B) Normal devirde C) Arta kalan kir ve deterjanın atılması için iki kez durulama yapılmalıdır. 8.6. YIKAMA TALİMATI A) Giysilerin makineye yüklenmesi, B) Makinenin uygun programda çalıştırılması C) Yıkama sırasında birleştirmeler (tekstil fermuarları, fermuarlar vb.) kapatılmalıdır. D) Dış kumaşın çok fazla yağlı, gresli ve isli olması halinde elbiselerin ayrı bir kapta batırılarak ıslatılmasında yarar vardır. E) Elbise her zaman yalnız başına yıkanmalıdır. Alev almaz olmayan ürünler ile beraber yıkanmamalıdır. F) Sabun kullanmayınız. G) Sıvı deterjanlar tercih edilmelidir. Mümkün olduğunca toz deterjan kullanılmamalıdır.
8.7. KURUTMA TALİMATI A) Yıkama işlemi sonunda, elbiseleri dışarıya aldıktan sonra hava sirkülasyonunun olduğu bir yere tersinden asılmalıdır. B) Kurutma makinesi elbiseye zarar verebileceğinden kesinlikle kullanılmamalıdır. C) Kurutma sırasında elbiseler güneş ışığına doğrudan maruz bırakılmamalıdır. Ağartıcı kullanılmaz hot 60 0 C normal 140 F Suyun sıcaklığı 60 C veya 140 F ı geçmemelidir Makinenin yıkama devri Asarak kurutma Gölgede kurutma Tamburlu kurutma yapılmaz Kuru temizleme yapılmaz Orta ısıda ütülenir (Reflektif şeritleri ütülemeyin!) Sıkılmaz
8.8. LEKELERİN ELLE TEMİZLİĞİ Hazırlık : Ayrılabilir iç katman sistemi varsa katmanlar birbirinden ayrılmalıdır. Ellerin kimyasallardan korunması için kauçuk eldivenler giyilmelidir. Temizleme Maddeleri : Makinede kullanılan deterjanlar kullanılabilir. Sıvı deterjan kullanımı önerilmektedir. 40 C su sıcaklığında el fırçası yardımıyla hafifçe, iç ve dış katmandaki kirli yüzeylerin temizlenmesi, gereğinden fazla fırçalama elbisenin yıpranmasına neden olabilir. Kurutma : Kapalı ortamda asarak kurutulmalıdır. 8.9. TEHLİKELİ MADDELER Tehlikeli madde ihtiva eden kirli elbiselerin kullanımına devam edilmemelidir. Daha sonra tehlikeli maddenin tespiti yapılmalı, tehlikeli maddenin ne olduğu bilinirse elbiseden temizlenmesi çok daha kolay olacaktır. Eğer temizlik işlemleri sonuç vermez ise elbise derhal imha edilmelidir. 8.10. ÇAMAŞIRHANE GÜVENLİĞİ A) İlgili kişi hijyenik koşullarda çalışılmasından sorumlu olmalıdır. B) Düzenli olarak çamaşırhane temizlenmelidir. Malzemeler ve çalışma yüzeyleri belli periyotlarda temizlenmeli veya değiştirilmelidir. C) Her bir kullanım sonrası çalışma yüzeyi ve temizlik ekipmanları mutlaka temizlenmelidir. D) Kullanılan tüm kaplar bir sonraki kullanım için temizlenmeli ve dezenfekte edilmelidir. E) Kırılan cam veya benzeri kesici cisimler el yardımıyla kaldırılmamalıdır. Bu işlem için süpürge, faraş, maşa vb. kullanılmalıdır. F) Bölgede çalışan görevlilerin eldiven, gözlük, vb. korunma gereçlerini kullanmaları gerekmektedir. Çok küçük oranlarda maruz kalınan kimyasallar, körlüğe varabilen hasarlar oluşturabilmektedir. Bu yüzden vücudunuzun her tarafını kimyasallara karşı koruyacak önlemlerin alınması (uzun kollu önlük, çizme vb. giyilmesi) gerekmektedir. G) Çamaşırhanede torba ve kaplarının atık cinsine göre kodlanması gerekmektedir. H) Bu departmanda çalışan personele ilk başta verilen eğitim sonrası, her yıl hatırlatma mahiyetinde seminerler verilmelidir.
9. TAMİR METODLARI Bütün tamir işlemleri yetkili tamir birimleri tarafından yapılmalıdır. Yetkili olmayan yerlerde tamir yapılması herhangi bir fayda getirmeyeceği gibi hasarlara da neden olabilir. Elbisenin tamiri üreticiye gönderilerek yapılmalıdır. 10. ELBİSE MUHAFAZASI Elbiseler muhafaza edilecekleri yere kaldırılmadan önce mutlaka temizlenmeli ve kurutulmalıdır. Giysilerin kumaşa zarar verecek keskin cisimlerden uzak bir yerde depolanması gerekmektedir. Ayrıca havalandırmaya da dikkat edilmelidir. Ortamda sıcaklık değişimlerine izin verilmemelidir. Gerekli koşullarda elbisenin saklanmaması kumaşa ve nem bariyerine zarar verip deri hastalıklarına neden olacak küf ve bakteri oluşumuna yol açmaktadır. Elbiseler güneş veya floresan ışığına direkt olarak maruz bırakılmamalıdır. Elbiselerin, personel eşyalarıyla aynı yerde saklanması hijyen açısından sakınca teşkil etmektedir. Elbise direkt güneş ışığına maruz bırakılmamalıdır. 11. ELBİSENİN KULLANIM ÖMRÜNÜ DOLDURMASI 11.1. KRİTERLER Koruyucu elbise emniyetli olarak kullanılmadığı veya tamir masrafının pahalılaştığı zaman servisten alınmalıdır. Aşağıdaki kriterler elbisenin faydalı kullanım ömrünü tayin etmektedir:
A) Ağırlık ve Kumaş Deseninin Tipi Genel olarak düşük gramajlı dış katman daha ağır dış katmandan daha önce aşınabilir. B) Kullanım Sıklığı ve Ömrü En yoğun istasyonlarda kullanılan elbiseler, daha az yoğun istasyonlardakiler kadar dayanıklı değildir. C) Önceki Tamirlerin Tipi ve Şekli Aynı bölgede birçok kez tamiri yapılan elbiseler, daha az tamir görmüş elbiselerden önce aşınabilir. D) Çalışma Şekli Yerde sürünmeli pozisyonlarda kullanılan elbiseler genellikle diğerlerinden daha önce aşınabilir. E) Takviyelerdeki Yetersizlik Diz ve omuz bölgelerinde karşılaşılabilir. F) Yüksek Sıcaklığa Maruz Kalma Süresi ve Isının Yoğunluğu Yüksek sıcaklığa maruz kalma dış katmanın gevrekleşmesine neden olabilir. G) Tehlikeli Maddelere Maruz Kalma Uzunluğu Eğer tehlikeli madde ile etkileşim şiddetli ise ve temizlik sonuç vermiyorsa elbise daha fazla kullanım için emniyetli olmayabilir. H) Güneş Işığına ve Diğer UV Işınları İçeren Işıklara Maruz Kalma UV ışınlarına maruz kalma, elbisenin dış katmanının zayıflamasına veya gevşemesine neden olabilir. Elbiselerin kullanımdan çekilme programları ve elbiselerin korunması yeterli bilgiye sahip profesyonelce eğitilmiş kimselerce yapılmalıdır. Eğer elbiseyle ilgili herhangi bir sorun veya kafanıza takılan bir soru varsa kullanım öncesi mutlaka yardım istenmelidir. 12. KULLANIM SÜRESİNİ DOLDURMUŞ ELBİSELERİN İMHASI Kullanımdan alınan elbise çeşitli parçalara kesilip mutlaka imha edilmelidir. Eğer bu elbiseler kimyasallar vb. içeriyorsa bunların plastik torbalara konup imha edilmeleri gerekmektedir. İmha edilmesi gereken elbiseler kesinlikle eğitim amaçlı kullanılmamalıdır.