HASTANE TEMİZLİĞİ AYŞEGÜL LİKOĞLU ENFEKSİYON KONTROL HEMŞİRESİ VE EĞİTİM HEMŞİRESİ

Transkript

1 HASTANE TEMİZLİĞİ AYŞEGÜL LİKOĞLU ENFEKSİYON KONTROL HEMŞİRESİ VE EĞİTİM HEMŞİRESİ

2 Amaç Hastanede çalışan personeli ve yatan hastaları hastane enfeksiyonları açısından korumak, bilinçlendirmek, Gerekli durumlarda tedbirler almak. Hastanedeki bölümlerin risk durumuna göre sınıflandırılması,temizliğinin doğru ve etkin yapılması için yöntem belirlemektir.

3 GENEL TEMİZLİK KURALLARI Temiz ve tozsuz bir hastane çevresi için Hasta bakım alanlarında ıslak temizlik yapılır. Temizlikte moplar (paspas) kullanılır. Kuru süpürge/ elektrik süpürgesi tavsiye edilmez.

4 GENEL TEMİZLİK KURALLARI Hasta temasının olmadığı yönetim ve ofis alanlarında normal temizlik yapılır.

5 HASTANE ALANLARININ SINIFLAMASI Düşük Risk Alanları: Hemşire ve doktor odaları, ofis, kafeterya, koridor ve depolar Orta Risk Alanları: Hasta odaları, laboratuarlar,radyoloji,eczane,morg Yüksek Risk Alanları: Ameliyathane, Yoğun Bakım Üniteleri, Hemodiyaliz, izolasyon odaları,acil servis ve bu alanlarda bulunan banyo tuvaletler..

6 *Yüzeylerin vücut sıvı ve salgıları ile kirlenmesi durumunda temizliğe ek olarak dezenfeksiyon sağlanmalı

7

8

9 GENEL TEMİZLİK STANDARTLARI Hastanelerde makine ile ıslak temizlik yöntemleri tercih edilmelidir, Hastanelerde çok yüksek ve yüksek riskli alanlar dışında su ve deterjan kullanımı temizlik için yeterlidir. Kan ve sekresyon varlığında, salgın durumunda ve dirençli bakterilerin endemik olduğu ünitelerde temizlikte dezenfektanlar kullanılmalıdır. Kullanılan dezenfektanların konsantrasyonlarının kullanma talimatına uygun şekilde ayarlanması gerekmektedir. Kullanılan dezenfektan ve su oranlarının uygun olabilmesi için ölçekli kapların kullanılması gereklidir,

10 Rutin temizlikte dezenfektan önerilen bölümlerde eğer çamaşır suyu kullanılacaksa oran 1:1000 olmalıdır, Ortam kan veya vücut çıktısı ile kontamine ise sıvı uygun bir materyal ile emdirilerek kontamine bölgeye 1:10 oranındaki çamaşır suyu dökülür, 5 dakika beklenir. Ortamdan kontamine materyal uzaklaştırılır, sonrasında 1:100 oranında çamaşır suyu ile uygun paspaslama işlemi yapılmalıdır, Farklı alanların (hasta alanları, mutfak, tuvalet gibi) temizliğinde farklı bezler kullanılmalıdır. Kullanılan bezlerin hav bırakmaması gerekmektedir.

11 Çamaşır Suyu Oranları 1:1000 sulandırmada = ppm ( 1 kovaya 10 cc ) 50-60ppm 1:100 sulandırmada = ppm (1 litreye 10 cc ) ppm 1:10 sulandırmada = ppm ( 9 ölçüye 1 ölçü ) ppm (Herhangi bir karışımda toplam madde miktarının milyonda 1 birimlik maddesine 1 ppm denir).

12 TEMEL İLKELER 1.Temizlik, temizden kirliye doğru yapılır. 2.Temizlik malzemeleri her bölüm için farklıdır. 3.Temizlik, hareketlilik başlamadan önce yapılır. 4.Temizlik solüsyonu temizlenen bölgenin risk durumuna göre hazırlanır. 5.Temizlenecek alana göre kova ve bez rengi belirlenir. 6.Temizlik bitiminde malzemeler uygun şekilde yıkanıp kurutulur. 7.Temizlik malzemeleri kova içinde ve ıslak bırakılmaz. 8.Temizlik maddeleri ve dezenfektanlar birbiri ile karıştırılmaz. 9.Tuvaletler en son temizlenir. 10.Kuru süpürme, silkeleme yapılmaz. 11.Temizlik/dezenfektan çözeltileri aşırı kirlendiğinde, 2 3 hasta odasında kullanımdan sonra, izolasyon odasında kullanımdan sonra (koruyucu izolasyon hariç), koruyucu izolasyon odasında kullanımdan önce değiştirilmelidir.

13 HEMŞİRE VE DOKTOR ODALARININ TEMİZLİĞİ Temizlik öncesi steril olmayan eldiven kullanılmalıdır. Öncelikle odadaki çöpler uygun şekilde toplanmalıdır Temizlik temiz alandan kirli alana doğru yapılmalıdır Cam, kapı, kapı kolu her gün silinmelidir Temizlikte su ve sabun yeterlidir

14 HASTA ODALARININ TEMİZLİĞİ Odadaki çöpler uygun şekilde toplanmalıdır Çöp kovaları yıkanıp kurulanmalı ve mavi poşet geçirilmelidir Temizlikte su ve sabun kullanılmalıdır Lavabolar günlük olarak klorlu temizlik maddeleri ile temizlenmelidir Hasta yatağı, etajer, sandalye ve yemek masası deterjanlı su ile temizlenmelidir

15 HASTA ODALARININ TEMİZLİĞİ Pencere kenarlarının tozu günlük olarak alınmalıdır Her gün kapı, kapı çevresi ve kapı kolu silinmelidir İşlemler toz kaldırılmadan yapılmalıdır Oda zeminindeki kaba kirler çekçekle temizlenmeli, ıslak paspas sonrası kurulanmalıdır

16 BANYO VE DUŞLARIN TEMİZLİĞİ Kaba kirlerden arındırılmalıdır Lavabo ve kenarları, su ve deterjan ile temizlenmelidir Bez yıkandıktan sonra lavabo arkasındaki yüzey silinmelidir Duş ve küvet temizliğinde, önce fayanslar sonra musluk ve duş teknesi silinmelidir En son zemin silinmelidir

17 TUVALET TEMİZLİĞİ Önce sifon çekilmelidir Klozet içi toz deterjan dökülerek fırçalanmalıdır Klozet çevresi ayrı bir temizlik bezi ile silinmelidir Silme işlemi sonrası durulanmalıdır Zemin en son temizlenmelidir Tuvalet temizliğinde kullanılan temizlik malzemeleri başka amaçla kullanılmamalıdır.

18 ZEMİN VE KORİDOR TEMİZLİĞİ Koridorlar ayrı paspasla, deterjanlı su ile temizlenip kurulanmalıdır Bu alanlarda kesinlikle dezenfektan kullanılmamalıdır Günün ilk saatleri ve gün sonunda koridorlara ıslak vakum uygulanmalıdır Gün içerisinde gereken sıklıkta koridor temizliği yapılmalıdır

19 YOĞUN BAKIM ÜNİTELERİNİN TEMİZLİĞİ YBÜ de ıslak temizlik yöntemleri kullanılmalı, Temizlik temiz bölgeden (mikroorganizma yoğunluğu en düşük olan bölge) kirli bölgeye (mikroorganizma yoğunluğu yüksek olan bölge) doğru yapılmalı, Temizlik bezleri her kullanımdan sonra mutlaka çamaşır makinesinde 80 C de 2 saat yıkanmalı ve kurutulmalıdır. Temizlik bezlerinin uygun şekilde temizlenebilmesi için her yatak için 3 4 takım yedek bulundurulmalı, YBÜ nde enfeksiyon riski yüksek olduğu için yer yüzey dezenfeksiyonunda 1:100 oranında çamaşır suyu uygundur. Ancak yere dökülen etrafa sıçrayan kan ve/veya kanlı materyal varsa oran 1:10 sulandırma olmalı,

20 YOĞUN BAKIM ÜNİTELERİNİN TEMİZLİĞİ Çöp kovaları yıkanıp kurulanmalı ve uygun renkte poşet geçirilmeli, Lavabolar günlük olarak klorlu bir bileşikle temizlenmeli, Hasta yatağı ve çevresinde bulunan malzemeler günlük temizlenmelidir. Asla ıslak bırakılmamalı, mutlaka kurulanmalı, Gün içinde hasta değişimlerinde mutlaka hasta yatağı tekrar temizlenmeli, YBÜ nde her hasta yatağı için ayrı su hazırlanmalıdır. Su temizliğe başlamadan hemen önce hazırlanmalı ve temizlik bittiğinde kovalar hemen boşaltılmalı, dezenfektan solüsyonla yıkanmalı ve kuru olarak saklanmalı, Paspas arabalarında su asla bekletilmemeli, temizliğe başlamadan hemen önce su hazırlanmalı ve temizlik bittiğinde kovalar hemen boşaltılmalıdır. Gün sonunda kovalar dezenfektan solüsyonla yıkanmalı ve kuru olarak saklanmalı,

21 Paspas arabalarında mavi kovaya dezenfektanlı solüsyon, kırmızı kovaya mavi kovanın ¼ olacak kadar durulama suyu konmalıdır. Temiz paspas mavi kovaya batırıldıktan sonra kırmızı kovaya sıkılmalı, paspas ile m² alan (kirliliğe göre ) silindikten sonra, paspas kırmızı kovada durulanıp iyice sıkılır. Mavi kovada dezenfektana batırılıp fazla suyu biraz süzüldükten sonra kırmızı kovaya sıkılmalı ve işlem bu şekilde devam etmeli, Paspaslama işlemi 8 çizecek şekilde yapılmalı, Paspaslar günün sonunda mutlaka yıkanmalı ve kuru şekilde saklanmalı, ayrıca geniş kan veya sekresyon temizliği yapıldıktan sonra da yıkanmalı ve kurutulmalı, paspaslar kullanıldıktan sonra sıcak su veya %1 çamaşır suyu veya 1000 ppm klor (>30 dakika) dezenfekte edilmeli, ancak en uygun paspas temizleme yöntemi paspasların pamuk torbalar içinde çamaşır makinesinde yıkanması,

22 AMELİYATHANE TEMİZLİĞİ Günün ilk ameliyatı alınmadan önce Tüm aletlerin, eşyaların ve lambaların tozu nemli bir bezle alınmalı Lambaların reflektör alanları temizlenmeli Oda zemini ıslak paspasla temizlenmelidir

23 AMELİYATHANE TEMİZLİĞİ Ameliyat aralarında oda temizliği Temizlik mutlaka temizden kirliye doğru yapılmalıdır Tüm çöpler kırmızı atık torbalarına atılmalıdır Tek kullanımlık örtüler çöp kovasına atılmalıdır Çöp kovalarının torbaları her ameliyattan sonra değiştirilmelidir

24 AMELİYATHANE TEMİZLİĞİ Alet ve yüzeyde, gözle görülür kan veya vücut sıvıları kontaminasyonu varsa dezenfektanlar ile bir sonraki operasyondan önce temizlenmelidir Temizlik için kullanılan solüsyonlar her ameliyattan sonra değiştirilmelidir Kirli operasyonlardan sonra operasyon odasının kapatılması gibi uygulamalar yapılmamalıdır

25 AMELİYATHANE TEMİZLİĞİ Gün Sonunda (ameliyatlar bitince)temizlik Tüm taşınabilir aletler dışarı çıkarılmalı Lambalar,dolaplar vb. aletler dezenfektan solüsyon ve nemli bezlerle silinmeli Oda zeminine ıslak vakum uygulanmalı Malzemeler içeri alınırken tekerlek ve yüzeyleri temizlenerek yerleştirilmeli Cerrahi el yıkama lavaboları temizlenmeli Temizlikte kullanılan paspaslar kesinlikle ıslak bırakılmamalıdır

26 AMELİYATHANE TEMİZLİĞİ Haftalık Temizlik Lambalar dezenfektan solüsyonla temizlenmeli Kapı, kapı kolu, menteşe, kaplama ve cam araları temizlenmeli Duvarlar yıkama makineleriyle yıkanıp kurulanmalı Zemin yıkama makinesiyle yıkanmalıdır

27 AMELİYATHANE TEMİZLİĞİ Ameliyat masası, aspiratör, askılar, oksijen tank hortumları, kovalar, dolaplar vb yıkanıp kurulanmalı Temizlik malzemeleri her oda için ayrı olmalı Temizlik solüsyonları her oda için ayrı olarak işlemden hemen önce hazırlanmalıdır

28 KAN VE VÜCUT SIVI BULAŞTIĞINDA TEMİZLİK Tüm kan ve vücut sıvıları infekte kabul edilmeli dökülme ve sıçramalarda temizlik güvenli bir şekilde yapılmalı Katı yüzeylerin üzerine damlayan ya da sıçrayan sıvıların kağıt havlu ile kaba kirleri alınmalı 1/10 luk çamaşır suyu ile temizlenmeli ve durulanmalıdır

29 KAN VE VÜCUT SIVI BULAŞINDA TEMİZLİK Kullanılan tüm malzemeler kırmızı atık torbasına konulmalı İşlemi yapan personel kendini korumak için gömlek ve eldiven giymeli İşlem sonrası eller mutlaka yıkanmalıdır

30 TEMİZLİK SOLÜSYONLARININ HAZIRLANMASI Solüsyon temizlenen bölgeye uygun oranda hazırlanmalı,etki süresi iyi bilinmelidir Solüsyon işlemden hemen önce hazırlanmalı uzun süre bekletilmemelidir Temizlenecek alana göre kova ve bez rengi belirlenmelidir Malzemeler kova içinde bırakılmamalıdır Başka bir solüsyonla karıştırılmamalıdır

31 ÇAMAŞIR SUYUNUN HAZIRLANMASI Yüzey dezenfektanı olarak 1/100 lük çamaşır suyu hazırlanmalıdır 1 lt. suya 20 cc çamaşır suyu Kan ve vücut sıvılarının temas ettiği yüzeylerin temizliğinde 1/10 luk çamaşır suyu hazırlanmalıdır 1 lt. suya 200cc çamaşır suyu

32 EL YIKAMA TEKNİĞİ

33 El Yıkama Tekniği: Su ve Sabun

34 El Yıkama Tekniği: Su ve Sabun

35 El Hijyen Tekniği: Alkol Bazlı Solüsyon