Ubuntu 12.04 İşletim Sistemine DSpace 4.1 Kurulumu Sönmez ÇELİK Doğuş Üniversitesi Kütüphanesi Müdürü snmzclk@gmail.com Bu kurulum, sanal bilgisayara kurulan Ubuntu 12.04 işletim sistemi üzerinde test edilmiştir. Başka işletim sistemlerine bire bir uymayabilir. DSpace kurulumunda özellikle üçüncü parti yazılımların sürümlerine dikkat edilmelidir. 1) Donanım Gereksinimi: DSpace'i sunucu, PC veya dizüstü bilgisayara kurabilirsiniz. Eğer DSpace'i büyük ölçekli bir kuruluş için kuracaksanız yazılım gereksinimlerini dikkatlice gözden geçirmelisiniz. Dokümantasyonunda Dspace kurulumu için 4GB geçici hafıza (RAM), 20GB sabit disk önerilmektedir. Test amaçlı bu kurulum için 20GB sabit disk, 2GB geçici hafıza kullanılmıştır. 2) Yazılım Önkoşulları: Bir DSpace sunucusu için aşağıda listelenen açık kaynak kodlu (ücretsiz) üçüncü parti yazılımlara ihtiyaç duyulur: OpenJDK 7 Apache Maven 3.x Apache Ant 1.8 veya üstü PostgreSQL (Veritabanı) Apache Tomcat 7 veya üsütü Perl (sadece [dspace]/bin/dspace-info.pl için gerekli) 3) Ubuntu 12.04 İşletim Sistemi Kurulumu ve Güncellenmesi: Ubuntu 12.04 işletim sistemi kurulumunu dspace kullanıcı adı dışında farklı bir adla gerçekleştiriniz. Örneğin: snmz Not: İşletim sistemi güncelleme, üçüncü parti yazılımlar ile DSpace kurulum süreçlerini terminal penceresinden gerçekleştiriniz. Üçüncü parti yazılımların kurulumuna geçmeden önce işletim sistemini güncelleyiniz. Bunun için sırasıyla aşağıdaki komutları veriniz: snmz@snmz:~$ sudo apt-get update snmz@snmz:~$ sudo apt-get upgarede 4) Üçüncü Parti Yazılımlar 4.1) OpenJDK 7 kurulumu: Bunun için aşağıdaki komutu veriniz: snmz@snmz:~$ sudo apt-get install openjdk-7-jdk 4.2) Apache Maven 3.x (Java kurulum aracı): DSpace istemcisi için kurulum sürecinde paketin birleştirilmesinin ilk adımında Maven gereklidir. Maven kurlumu için aşağıdaki komutu veriniz: snmz@snmz:~$ sudo apt-get install ant maven 1
4.3) Apache Ant 1.8 veya üstü (Java kurulum aracı): Apache Ant, kurulum sürecinin ikinci adımında gereklidir. Apache Ant, Apache Maven ile birlikte kurulduğundan ayrıca kurmaya gerek yoktur. 4.4) PostgreSQL Veri Tabanı: PostgreSQL veri tabanı kurulumu için aşağıdaki komutu veriniz: snmz@snmz:~$ sudo apt-get install postgresql-9.1 PostgreSQL yükleme işleminden sonra /etc/postgresql/9.1/main/ yolu altındaki postgresql.conf ve pg_hba.conf dosyalarında düzenleme yapmak gerekir: postgresql.conf dosyasını metin editörü ile açmak için aşağıdaki komutu veriniz: snmz@snmz:~$ sudo nano /etc/postgresql/9.1/main/postgresql.conf dosya içinde #listen_addresses = 'localhost' ile başlayan satırı bulunuz. Satır başındaki # işaretini kaldırın. Ctrl+O tuşu ile kaydedin, Ctrl+X tuşu ile çıkın. pg_hba.conf dosyasını metin editörü ile açmak için aşağıdaki komutu veirniz: snmz@snmz:~$ sudo nano /etc/postgresql/9.1/main/pg_hba.conf Dosyasının sonuna aşağıdaki satırı ekleyin. host dspace dspace 127.0.0.1 255.255.255.255 md5 Ctrl+O tuşu ile kaydedin, Ctrl+X tuşu ile çıkın. PostgreSQL veri tabanını aşağıdaki komutlarla kapatıp yeniden açın: snmz@snmz:~$ sudo service postgresql stop snmz@snmz:~$ sudo service postgresql start 4.5) Apache Tomcat 7 veya üstü: Apache tomcat kurulumu için aşağıdaki komutu veriniz: snmz@snmz:~$ sudo apt-get install tomcat7 (not: DSpace kurulum dokümantasyonda Tomcat'in 7.0.30'un altındaki sürümlerinin hafızayı fazla kullndığı belirtilmekte ve bu nedenle, Tomcat için minumum 7.0.30 sürümü önerilmektedir. Ancak şu halde yukarudaki komutla konsoldan kurulum yapılınca 7.0.26'yı kurmaktadır.) Kurulumdan sonra /etc/tomcat7/ yolu altındaki server.xml dosyasında aşağıdaki düzenlemeyi yapınız. server.xml dosyasını metin editörü ile açmak için aşağıdaki komutu veriniz: snmz@snmz:~$ sudo nano /etc/tomcat7/server.xml Connector kısmındaki kodlamayı aşağıdaki gibi düzenleyiniz: <Connector port="8080" protocol="http/1.1" connectiontimeout="20000" redirectport="8443" maxthreads="150" minsparethreads="25" maxsparethreads="75" enablelookups="false" acceptcount="100" disableuploadtimeout="true" URIEncoding="UTF-8" /> ctrl+o ile kaydedip ctrl+x ile metin editörünü kapatınız. 2
4.6) Perl (sadece [dspace]/bin/dspace-info.pl için gerekli): Yüklenen yazılımlarla birlikte otomatik kurulduğundan ayrıca kurmaya gerek yok. 5) DSpace Kurulumu 5.1) Kullanıcı Oluşturma DSpace kurulumundan önce bir dspace kullanıcısı oluşturunuz. Bunun için aşağıdaki komutu veriniz: snmz@snmz:~$ sudo useradd -m dspace dspace kullanıcısına şifre oluşturmak için aşağıdaki komutu veriniz: snmz@snmz:~$ sudo passwd dspace 5.2) Dspace Klasörü Oluşturma DSpace in kurulumunda gerekli olacak dspace adındaki klasörü oluşturmak için aşağıdaki komutu veirniz: snmz@snmz:~$ sudo mkdir /dspace dspace kullanıcısının /dspace klasörünü sahiplenmesi/tanıması için aşağıdaki komutu veriniz: snmz@snmz:~$ sudo chown dspace /dspace 5.3) DSpace Yazılımını İndirme ve Açma DSpace 4.1 sürümünü indirmek için aşağıdaki aşağdaki web adresini komut satırına giriniz: snmz@snmz:~$ sudo wget http://downloads.sourceforge.net/project/dspace/dspace%20stable/4.1/dspace-4.1-srcrelease.zip İndirdiğiniz sıkıştırılmış dosyayı açmak için aşağıdaki komutu veirniz. snmz@snmz:~$ sudo unzip dspace-4.1-src-release.zip 5.4) PostgreSQL Veri Tabanı Kullanıcısı Oluşturma Veri tabanı ayarı için öncelikle postgres kullanıcısına geçiş yapınız. Bunun için aşağıdaki komutu veriniz: snmz@snmz:~$ sudo su postgres Bu komuttan sonra kullanıcı adının aşağıdaki gibi olduğundan emin olun. postgres@dspace:/home/dspace$ PostgreSQL veri tabanında dspace kullanıcısı oluşturmak için aşağıdaki komutu veirniz: postgres@dspace:/home/dspace$ createuser -U postgres -d -A -P dspace (kullanıcı şifresini iki kere girdikten sonra yeni rol sorusuna n diyerek onaylayınız.) exit komutu ile postgres kullanıcısından çıkış yapınız ve kullanıcı adınının aşağıdaki gibi olduğundan emin olun. snmz@snmz:~$ 5.4) PostgreSQL'de Veri Tabanı Oluşturma PostgreSQL de veri tabanı oluşturmak için aşağıdaki komutu veriniz: snmz@snmz:~$ sudo -u dspace createdb -U dspace -E UNICODE dspace 3
5.5. DSpace 4.1 i Paketleme ve Kurma Kurulum paketini çalıştırmak için önce dspace-4.1-src-release klasörüne giriniz. Bunun için aşağıdaki komutu veriniz: snmz@snmz:~$ cd dspace-4.1-src-release Paketlemeyi başlatmak için dspace-4.1-src-release klasörü altında aşağıdaki komutu veriniz: snmz@snmz:~/dspace-4.1-src-release$ sudo mvn -U package Paketleme başarılı bir şekilde bittikten sonra paketlenen dosyaların yer aldığı dspace-4.1- build kalasörüne giriniz. Bunun için aşağıdaki komutu veriniz: snmz@snmz:~/dspace-4.1-src-release$ cd dspace/target/dspace-4.1-build/ Kurulumu tamamlamak için aşağıdaki komutu veriniz: snmz@snmz:~/dspace-4.1-src-release/dspace/target/dspace-4.1-build$ sudo ant fresh_install 5.6. DSpace in Web Uygulamasını Başlatma DSpace web uygulaması için iki ayrı yöntem uygulanır. Bunlardan birini tercih etmelisiniz. Tercih 1: Tomcat'e DSpace uygulamasının yerini göstererek web uyglamasını başlatma: Bunun için /etc/tomcat7/ yolu altındaki server.xml dosyasında aşağıdaki düzenlemeyi yapınız. server.xml dosyasını metin editörü ile açmak için aşağıdaki komutu veriniz: snmz@snmz:~$ sudo nano /etc/tomcat7/server.xml Açtığınız dosyanın sonuna gidiniz ve </Host> kapatma komutundan önce aşağıdaki kodlamayı ekleyiniz. <!-- Define a new context path for all DSpace web apps --> <Context path="/xmlui" docbase="/dspace/webapps/xmlui" <Context path="/sword" docbase="/dspace/webapps/sword" <Context path="/oai" docbase="/dspace/webapps/oai" <Context path="/jspui" docbase="/dspace/webapps/jspui" <Context path="/lni" docbase="/dspace/webapps/lni" <Context path="/solr" docbase="/dspace/webapps/solr" Yapıtğınız değişiklikleri Ctrl+O tuşuyla kaydediniz, Ctrl+X tuşuyla dosyadan çıkınız. Tomcat'in /dspace klasörünü okuyabilmesi için aşağıdaki komutu veriniz. snmz@snmz:~$ sudo chown tomcat7:tomcat7 /dspace -R Tercih 2: /dspace/webapps/ altındaki dosyaların /tomcat altına kopyalayarak uygulamasını başlatma: Bunun için /dspace/config/dspace.cfg dosyasında gerekli düzenlemeyi/özelleştirmeyi yaptıktan sonra aşağıdaki komutu veriniz: snmz@snmz:~$ sudo cp -R /dspace/webapps/* /var/lib/tomcat7/webapps* 4
5.6. Tomcat'i Yeniden Başlatılması Seçtiğiniz tercihten sonra, yapılan düzenlemeleri tomcat'e tanıtmak için aşağıdaki komutla tomcat'i yeniden başlatınız: snmz@snmz:~$ sudo service tomcat7 restart 6) DSpace Yönetici Hesabı DSpace 4.1 için bir yönetici hesabı oluşturunuz. Bunun için aşağıdaki komutu verin ve gerekli bilgileri tamamlayın: snmz@snmz:~$ sudo /dspace/bin/dspace create-administrator E-mail address: snmzclk@gmail.com First name: Sonmez Last name: CELIK Password: ***** Again to confirm: ***** Bilgilerin doğruluğunu y ile onaylayın. Böylece kurulum tamamlanmış oldu. Sıra geldi tarayıcı üzerinden DSpace i kontrol etmeye. Bunun için aşağıdaki adresleri tarayıcınızın adres satırına yazarak kontrol ediniz. http://localhost:8080/xmlui http://localhost:8080/jspui 7) DSpace Konfigürasyonu - Genel konfigürasyon (/dspace/config/dspace.cfg): Örneğin; veri tabanı, web adresi, e-posta sunucusu, dosya depolama, geçmiş (log) depolama adresi, arama yaraları, indeksleme, handle (kulp) adresi, proxy adresi, ambargo seçenekleri, gönderi süreci düzenleme, küçük resim (thumnail) oluşturma, öğe görüntüleme seçenekleri, öğe sayısı görüntüleme seçenekleri, listeleme seçenekleri, dil seçenekleri, otorite kontrol seçenekleri, doküman yükleme seçenekleri, istatistik raporları seçenekleri, web ara yüz ayarları gibi tüm değişiklikler için /dspace/config/dspace.cfg dosyasında düzenleme yapabilirsiniz. - OAI, SOLR, SWORD gibi hizmetlerin konfigürasyonu: Bu hizmetler için /dspace/config/modules klasörü altında bulunan dosyalarda düzenleme yapabilirsiniz. Genel Ayarlar(/dspace/config/) : Veri tabanı, temel web adresi, e-posta, depolama, arama, indeksleme, handle, ambargo, görüntüleme, listeleme, dil, otorite kontrol, istatistik vb. ayarları e-posta ayarları (/dspace/config/) : ##### Email settings ###### başlığı altındaki ayarlar e-posta içeriği düzenleme (/dspace/config/emails) emails klasörü altındaki dosyalar Veri giriş formu düzenleme (/dspace/config/): input-forms.xml; item-submission.xml dosyaları LDAP ayarı (/dspace/config/modules/): authentication-ldap.cfg dosyaları 5
Logo ve diğer görseller (/dspace/xmlui/webapps/xmlui/themes/mirage/images): dspace-logo-only.png Sayfa başlığı (/dspace/mxlui/webapps/xmlui/themes/mirage/lib/xls/core): page-structure.xls Harmanlama ayarları (/dspace/config/modules/): modules klasörü içindeki dosyalar Sayfa üstü bilgi notu (/dspace/config/): news-xmlui.xml Dil seçeneği ekleme (/dspace/config/): # may be used, e. g: webui.supported.locales = en yerine webui.supported.locales = tr, en Arama Operatörü (/dspace/config/) : search.operator = OR yerine search.operator = AND Dil dosyası (/dspace/webapps/xmlui/i18n/): messages_tr.xml Ambargo seçenekleri (/dspace/config/) : #### Embargo Settings #### başlığı altındaki ayarlar css dosyası (/dspace/webapps/xmlui/themes/mirage/lib/css/): style.css Tema seçimi (/dspace/config/): xmlui.xconf (Mirage, Reference, Classic, Kubrick) Handle (Kulp) Uygulaması Handle uygulamasını daha sonra düşünüyorsanız /dspace/config/dspace.cfg dosyasında aşağıdaki düzenlemeyi yapınız: # to use your site's URL, eg. handle.canonical.prefix = ${dspace.url}/handle/ yerine handle.canonical.prefix = ${dspace.url}/handle/ handle.canonical.prefix = http://hdl.handle.net/ yerine # handle.canonical.prefix = http://hdl.handle.net/ handle.prefix = 123456789 yerine # handle.prefix = 123456789 6