ELEKTRİK ÜRETİM ANONİM ŞİRKETİ GÖREVDE YÜKSELME ve UNVAN DEĞİŞİKLİĞİ SINAVI MAYIS 2015 MÜHENDİS (ELEKTRİK ELEKTRONİK) ADAYIN ADI :... SOYADI :..... T.C. KİMLİK NUMARASI :... SINAV SALON NO :... SIRA:.. *Yukarıdaki Bilgileri Doldurmayı Unutmayınız. Genel Açıklama 1. Bu kitapçıkta 50 soru vardır. Cevaplamaya istediğiniz sorudan başlayabilirsiniz. 2. Sınav süresi 75 dakikadır. 3. İşaretlemelerinizi yumuşak uçlu kurşun kalem ile, işaretleme yapacağınız alanı taşırmadan yapınız. 4. Değiştirmek istediğiniz bir cevabı, cevap kâğıdını yıpratmadan siliniz. 5. Değerlendirme optik okuyucu ile yapılacağı için cevap kâğıdını katlamayınız, buruşturmayınız ve gereksiz işaret koymayınız. 6. Testte her soru için tek bir doğru cevap seçeneği işaretlenecektir. Birden fazla işaretleme yapmanız durumunda o soruya verdiğiniz cevap yanlış sayılacaktır. 7. Testte yanlış cevaplar, doğru cevaplardan düşülmeyecektir. Bu yüzden size en doğru gelen cevabı işaretlemek yararınıza olabilir. 8. Soru kitapçığındaki boş yerleri müsvedde olarak kullanabilirsiniz. Bu testin her hakkı saklıdır. Hangi amaçla olursa olsun, testlerin tamamının veya bir kısmının GAZİSEM in yazılı izni olmadan kopya edilmesi, fotoğraflarının çekilmesi, herhangi bir yolla çoğaltılması, yayınlanması ya da kullanılması yasaktır. Bu yasağa uymayanlar, gerekli cezai sorumluluğu ve testlerin hazırlanmasındaki mali külfeti peşinen kabullenmiş sayılır.
1
1. Aşağıdakilerden hangisi bir işletim sisteminin temel bileşenlerinden biri değildir? A) Aygıt (device) yönetimi B) Bellek (memory) yönetimi C) Dosya (file) yönetimi D) Dizin (directory) yönetimi 2. İşletim sistemini oluşturan katmanların sırası aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? 5. Çok büyük kişisel bilgisayarlarda, iş istasyonlarında veya hatta mainframe bilgisayarlardaki serverlarda çalışan işletim sistemi türü aşağıdakilerden A) Gerçek zamanlı işletim sistemleri B) Server işletim sistemleri C) PC işletim sistemleri D) Gömülü işletim sistemleri A) Donanım - Çekirdek (Kernel) - Kabuk (Shell) - Uygulama B) Donanım - Kabuk (Shell) - Çekirdek (Kernel) - Uygulama C) Donanım - Uygulama - Kabuk (Shell) - Çekirdek (Kernel) D) Donanım - Kabuk (Shell) - Uygulama- Çekirdek (Kernel) 6. Si +12 V Ge 2,2 K V o 3. Aşağıdakilerden hangisi işletim sistemlerinin işlevlerinden biri değildir? A) Donanımın kullanıcılar arasında paylaşılmasını sağlar. B) Kullanıcılara programları ve verileri paylaşma olanağı sağlar. C) Kullanıcılara verileri koruma olanağı sağlar. D) Giriş-çıkış işlemlerini ve ikinci belleğe erişimi engeller. 4. Bellekte sürekli kalan program parçalarına verilen ad aşağıdakilerden A) Yerleşik işletim sistemi programları B) Geçici işletim sistemi programları C) İşlem yönetimi D) Sistem durumu denetimi Yukarıdaki devrede belirtilen Vo geriliminin değeri aşağıdakilerden A) 11,7 V B) 11,3 V C) 11 V D) 10,9 V 7. Elektrik enerji iletim sistemlerinde uzun mesafeli iletim hatları için aşağıda verilenlerden hangisi doğrudur? A) 50 km ye kadar olan hatlardır. B) 80 km ye kadar olan hatlardır. C) 80 km - 250 km arasındaki hatlardır. D) 250 km den daha uzun hatlardır. 1
8. ve 9. soruları aşağıdaki devreye göre cevaplayınız. 10. ve 11. soruları aşağıdaki devreye göre cevaplayınız. V1 5K 1M V CC =+30 V 1V 2K 1V - 1 + 2K - 2 + 5K 5K 5K V2-3 + V3 1M + 4 - V4 R B V C =20V V BE =0.7 V I C(doyum) =4 ma R C R E I CQ =2 ma 100 8. V1 ve V2 çıkışlarının değerleri aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) V1=1 V, V2=1 V B) V1=0 V, V2=1 V C) V1=1 V, V2=-1 V D) V1=1 V, V2=2 V 10. RE= 2,5 K ise RB direnç değeri aşağıdakilerden A) 1055,5 K B) 1125,5 K C) 1212,5 K D) 1295,5 K 9. V3 ve V4 çıkışlarının değerleri aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) V3=0 V, V4=4 V B) V3=1 V, V4=2 V C) V3=-1 V, V4=2 V D) V3=-2 V, V4=-4 V 11. RC direnç değeri aşağıdakilerden A) RC =5 K B) RC =6 K C) RC =7 K D) RC =8 K 2
12. Aşağıdakilerden hangisi elektrik enerjisinin iletiminin ve dağıtımının yapılabildiği şebekelerden biri değildir? A) Halka (ring) şebeke B) Ağ (gözlü) şebeke C) Enterkonnekte şebeke D) Yıldız şebeke 15. Yüksek gerilim hatlarında bir nedenle oluşabilecek yüksek gerilimin enerji iletim hattına zarar vermesini engellemek amacıyla kullanılan koruma elemanları aşağıdakilerden A) Ayırıcı B) Kesici C) Bara D) Parafudur 13. 200 kw lik bir gücü 10 km uzağa taşıyan iletim hattının direnci 2Ω dur. İletim hattında 10kV lik iletim gerilimi değeri kullanılırsa hattaki güç kaybı aşağıdakilerden hangisine eşit olur? A) 0,5 kw B) 0,8 kw C) 1 kw D) 1,2 kw 16. Bütün komutlar tek çevrimde çalıştırılmalıdır, belleğe sadece load ve store komutlarıyla erişilmelidir; bütün icra birimleri mikrokod kullanmadan donanımdan çalıştırılmalıdır. prensiplerine sahip mikroişlemci komut tasarım mimarisi aşağıdakilerden A) RISC B) CISC C) EPIC D) DSP 14. Işık enerjisinden elektrik elde edebilen sistemler aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) Piezoelektrik sistemler B) Termoelektrik sistemler C) Fotovoltaik sistemler D) Elektromanyetik sistemler 17. Aşağıdakilerden hangisi PIC lerin temel elemanlarından biri değildir? A) Aritmetik mantık birimi B) Akümülatör C) Stack (yığın) D) Programcı 3
18. PIC mikrodenetleyicilerde bulunan flash belleklerin esas yapısı aşağıdakilerden A) EEPROM B) EPROM C) ROM D) RAM 21. İletken bir devre, bir manyetik alan içerisine konup hareket ettirilirse ortaya çıkacak olan sonuç aşağıdakilerden A) Bir şey olmaz. B) Devreden bir akım geçer. C) Akı sabit kalır. D) EMK oluşmaz. 19. Mikrodenetleyici uygulamalarında dikkate alınması gereken en önemli özellikler aşağıdakilerden A) Gerçek zamanlı çalışma ve çoklu görev özelliği B) Gerçek zamanlı çalışma ve tek görev özelliği C) Kayıt ve işleme özelliği D) Depolama ve kaydetme özelliği 22. Bağıl manyetik geçirgenlikleri 1 den biraz küçük olan malzemeler aşağıdakilerden A) Paramanyetik B) Ferromanyetik C) Diyamanyetik D) Hektamanyetik 23. Aşağıdakilerden hangisi Maxwell denklemlerinden biri değildir? A) Gauss Yasası B) Amper Yasası C) Faraday Yasası D) Newton Yasası 20. Bir devrede indüklenen EMK, devreden geçen manyetik akının zamana göre türevi ile doğru orantılıdır. olarak tanımlanan yasa aşağıdakilerden A) Amper Yasası B) Faraday Kanunu C) Lorentz Yasası D) Maxwell Yasası 24. Bir denetleyici sistem tasarımı zaman domeninde tasarlanacaksa aşağıdaki yaklaşımlardan hangisi kullanılır? A) Durum-uzay dönüşümü B) Laplace dönüşümü C) Diferansiyel denklem dönüşümü D) Fourier dönüşümü 4
ESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK 25. ve 26. soruları MÜHENDİSLİĞİ aşağıdaki BÖLÜMÜ şekile göre cevaplayınız. 27. Bir sisteme sınırlı bir giriş uygulandığında sistem çıkışı da sınırlı kalıyorsa bu İVERSİTESİ SLİĞİNE GİRİŞ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ SIRCI tür sistemlere verilen ad, aşağıdakilerden deki birim geribeslemeli sistemde, G(s) transfer fonksiyonu, Cs () G() s Rs () 1 b. G() s rildiğinde geribeslemeli kapalı çevrim kapalı transfer çevrim fonksiyonunu kontrol sistemi bulunuz. çıkışı herhangi bir ek işleme tabi tutulmaksızın ktadır, yani geribesleme yolunda herhangi bir mde ise çıkış değişkeni bir H(s) bloğundan ılaştırılabilir. H(s) bazen bir sensörün kazancı dan kontrolör olabilir. Bu durumda ise kapalı çevrim 25. Yukarıdaki şekilde görülen sistemin adı transfer fonksiyonu: aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) Açık çevrim sistem B) Birim geri beslemeli sistem C) Nedensel sistem D) Doğrusal sistem 56 A) Nedensel sistem B) Belleksiz sistem C) Doğrusal sistem D) Kararlı sistem 28, 29 ve 30. soruları aşağıdaki metine göre cevaplayınız. Bir fazlı transformatörün primer sargılarında 500 spir bulunmaktadır. Bu transformatörün primerine 220 V uygulandığında sekonderde 110 V okunmaktadır. 28. Dönüştürme oranı aşağıdakilerden A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 26. Bu sistemde G(s) = s+2 ise kapalı s 2 +3s+4 çevrim transfer fonksiyonu aşağıdakilerden A) G(s) = s+2 s 2 +3s+4 B) G(s) = s+2 s 2 +4s+4 C) G(s) = s+2 s 2 +4s+6 D) G(s) = s+4 s 2 +3s+4 29. Sekonder spir sayısı aşağıdakilerden A) 100 B) 200 C) 250 D) 300 5
30. Sekonderde spir başına indüklenen gerilim aşağıdakilerden A) 0,44 V B) 0,48 V C) 0,52 V D) 0,56 V 34. Aşağıdakilerden hangisi doğru akım makinalarında meydana gelen enerji kayıplarından biri değildir? A) Bakır kayıpları B) Joule kayıpları C) Demir kayıpları D) Dinamik kayıplar 31. Aşağıdakilerden hangisi mekanik enerjiyi elektrik enerjisine dönüştüren bir makinadır? A) Transformatör B) Senkron motor C) Dinamo D) Asenkron motor 32. Aşağıdakilerden hangisi bir doğru akım motoru değildir? A) Şönt motor B) Seri motor C) Kompunt motor D) Asenkron motor 35. ve 36. soruları aşağıdaki devreye göre cevaplayınız. 4 + I=? 6 V=? 2A 8 8-35. V gerilimi aşağıdakilerden A) 6,86 V B) 8,33 V C) 9,25 V D) 10,05 V 33. Bir doğru akım motorunda kollektör dilimleri fırçaların altından geçerken bunlara bağlı bulunan bobinlerde akımın yön değiştirmesi olayı aşağıdakilerden A) Komitasyon B) Endüvi C) Rotor D) Stator 36. I akımının değeri aşağıdakilerden A) 0,245 A B) 0,429 A C) 0,857 A D) 1,714 A 6
37. Seri bağlanan iki kondansatörün kapasiteleri C1 =100 µf ve C2 =40 µf dir. Kondansatörlerin toplam kapasiteleri ne kadardır? A) 40 F B) 30,87 F C) 28,57 F D) 25 F 40. Aşağıdakilerden hangisi bir mikrodalga frekansı değildir? A) 10 Ghz B) 15 Ghz C) 30 GHz D) 400 GHz 38. ve 39. soruları aşağıdaki devreye göre cevaplayınız. 41. ve 42. soruları aşağıdaki devreye göre cevaplayınız. 40 V 20 A 30 RL V1 V2 20 10 1 A 25 V 10 B 38. Maksimum güç elde edilebilmesi için RL direncinin değeri aşağıdakilerden hangisine eşit olur? A) 8 B) 12 C) 16 D) 20 41. V1 gerilimi aşağıdakilerden A) 10 V B) 15 V C) 20 V D) 25 V 42. V2 gerilimi aşağıdakilerden 39. RL direnci üzerinde elde edilecek maksimum güç aşağıdakilerden A) 20 W B) 16 W C) 12 W D) 8 W A) 15 V B) 20 V C) 25 V D) 30 V 7
43. Aşağıdaki güç elemanlarından hangisi en düşük anahtarlama güç kaybına sahiptir? A) MOSFET B) Transistör C) Diyot D) Tristör 47. Aşağıdakilerden hangisi kontrolsüz bir güç elemanıdır? A) Diyot B) Tristör C) Triyak D) Transistör 44. Ters paralel bağlı iki tristöre eşdeğer olan güç elemanı aşağıdakilerden A) MOSFET B) Triyak C) Kapı sönümlü tristör (GTO) D) İzole kapılı bipolar transistör (IGBT) 48. Aşağıdaki diyotlardan hangisi mikrodalga frekanslarında kullanılmaz? A) Nokta temaslı diyot B) Standart PN diyot C) Schottky diyot D) IMPATT diyotu 49. Aşağıdakilerden hangisi mikrodalga elemanlarından biri değildir? 45. Aşağıdakilerden hangisi AC-DC dönüştürücülerin temel özelliklerinden biri değildir? A) Diyot ve tristörler ile gerçekleştirilir. B) Doğal komütasyonludur. C) AC motor kontrolünde kullanılır. D) Şebeke tarafında yüksek değerli harmonikler oluşur. 46. Temel olarak çıkış gerilimindeki darbe genişliklerini değiştirerek frekans ile birlikte gerilimi kontrol etme metodu aşağıdakilerden A) Darbe genlik modülasyonu (PAM) B) Darbe kod modülasyonu (PCM) C) Darbe genişlik modülasyonu (PWM) D) Darbe modülasyonu (PM) A) İzolatör B) Sirkülatör C) Zayıflatıcı D) Doğrultucu 50. 10 Ghz lik bir sinyalin dalga boyu aşağıdakilerden A) 0,03 m B) 0,06 m C) 0,09 m D) 0,12 m TEST BİTTİ. CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ. 8
9
SINAVDA UYGULANACAK KURALLAR 1. Sınav süresince görevlilerle konuşmak ve soru sormak yasaktır. Aynı şekilde görevlilerin de adaylarla yakından ve alçak sesle konuşmaları yasaktır. 2. Yanınızda ve sıranızda dersle ilgili kitap, not vb. bulundurmak yasaktır. Sınav sırasında kopya yapan, yapmaya teşebbüs eden, kopya veren, kopya yapılmasına yardım edenlerin kimlikleri, sınav görevlilerince BİREYSEL SINAV İPTAL TUTANAĞINA yazılacak ve bu adayların sınavları geçersiz sayılacaktır. Görevliler kopya yapmaya veya vermeye kalkışanları uyarmak zorunda değil; sorumluluk size aittir. 3. Adaylar sınav sırasında görevlilerin her türlü uyarılarına uymak zorundadır. Gerektiğinde görevliler oturduğunuz yerleri değiştirebilir. Sınavınızın geçerli sayılması, her şeyden önce sınav kurallarına uymanıza bağlıdır. 4. Sınavın başlamasını izleyen ilk 30 dakikası içerisinde ve sınav süresinin son 5 dakikasında, sınavlarını tamamlasalar dahi, adayların salondan çıkmasına izin verilmez. Sınavın başlamasını izleyen ilk 15 dakika geçtikten sonra hiçbir aday sınava alınmaz. 5. Cevaplamaya geçmeden önce size verilecek soru kitapçığının üzerinde ayrılan yerlere adınız ve soyadınız ile aday, salon ve sıra numaralarınızı mutlaka yazınız. Sınav sonunda soru kitapçıkları toplanacak ve sınav merkezinde tek tek incelenecektir. Soru kitapçığının bir tek sayfası dahi eksik çıkarsa o oturumdaki sınavınız geçersiz sayılacaktır. 6. Cevap kağıdına yazılacak her türlü yazı, rakam ve yapılacak işaretlemeler için koyu siyah kurşun kalem kullanılacaktır. Tükenmez kalem veya dolmakalem kesinlikle kullanılmayacaktır. CEVAPLARIN TÜMÜ CEVAP KAĞIDINA İŞARETLENECEKTİR. Soru Kitapçıkları üzerine yapılan işaretlemeler kesinlikle değerlendirilmez. 7. Soru Kitapçığının sayfalarındaki boş yerleri müsvedde olarak kullanabilirsiniz. Başka bir kâğıdı müsvedde olarak kullanmak yasaktır. 8. Adayların soruları ve/veya sorulara verdikleri yanıtları herhangi bir yere yazmaları ve bunu sınav salonundan dışarıya çıkarmaları yasaktır. 9. Adaylar sınav sırasında yanlarında hesap makinası, telsiz, çağrı cihazı, radyo vb. haberleşme araçları, fotoğraf makinesi, cep bilgisayarı, saat fonksiyonu dışında fonksiyonu bulunan saat vb. türlü bilgisayar özelliği bulunan cihaz, silah vb. teçhizat bulunduramazlar. Yanlarında bu tür cihazları bulunduranların sınav bitiminde teslim almak şartı ile salon başkanına teslim etmeleri gerekir. Cep telefonu sınav esnasında tamamen kapalı konumda tutulmalıdır. Aksi davranışta bulunanların sınavı geçersiz sayılır. 10. Sınavınız bittiğinde, cevap kağıdınız ve soru kitapçığınızı salon görevlilerine şahsen teslim ediniz. Teslim etmediğiniz evrak nedeniyle o oturumdaki sınavınız geçersiz sayılacak ve hakkınızda yasal işlem yapılacaktır. Evrakların teslim edilmesinden aday sorumludur. SINAVINIZDA BAŞARILAR DİLERİZ. 10