BİLDİRİLER KİTABI PROCEEDINGS

Benzer belgeler
Atık Alüminyum Polietilen (Tetrapak) ve Pirinç Sapı Kullanılarak Üretilen Ahşap Polimer Kompozitlerin Mekanik Davranışlarının Belirlenmesi *

Ahşabın Kimyasal Bileşiminin Ahşap Polimer Kompozitlerin Bazı Fiziksel Özellikleri Üzerine Etkisi

THE EFFECT OF THE THERMOPLASTIC STARCH ON THE MECHANICAL PROPERTIES OF HIGH DENSITY POLYETHYLENE (HDPE) BASED POLYMER COMPOSITES

SERT LİF LEVHALARIN FİZİKSEL VE MEKANİK ÖZELLİKLERİNE SICAKLIK VE BASINCIN ETKİSİ

DOKUMA BAZALT-CAM VE FINDIK KABUĞU TAKVİYELİ POLİMER KOMPOZİTLERİNİN EĞİLME DAYANIMI VE ISI GEÇİRGENLİKLERİNİN İNCELENMESİ

Sarıçam dan Üretilen Masif Panellerin Bazı Özellikleri

KARBON ELYAF TAKVİYELİ POLİAMİT 6 KARMALARIN ISIL VE MEKANİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ

MISIR SAPI UNLARININ DOLGU MADDESİ OLARAK POLİMER KOMPOZİT ÜRETİMİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ ÖZET

UTILIZATION OF EGGPLANT (SOLANUM MELONGENA) STALKS AS A FILLER IN MANUFACTURING OF COMPRESS MOLDED PP BASED COMPOSITES

İNŞAAT SEKTÖRÜ. 1. Duvar blokları 2. Asmolen bloklar 3. Yapıştırma harcı 4. Sıva kumu 5. Şap kumu 6. Dolgu malzemesi

Termoplastik Esaslı Polimer Kompozitlerin Üretilmesinde Orman Budama Atıklarının Değerlendirilmesi a

Atık Bardaklardan Üretilen Odun Plastik Kompozitlerin Bazı Özellikleri

Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Malzeme Bilimi ve Mühendisliği, Kahramanmaraş, Türkiye

Dış Cephe Kaplamalarına Ekolojik bir Yaklaşım: Ahşap Polimer Kompozitler

ODUN PLASTİK KOMPOZİTLERİ VE ÜLKEMİZDE ODUN PLASTİK KOMPOZİT ÜRETİMİNDE KULLANILABİLECEK HAMMADDELER ÜZERİNE GENEL BİR DEĞERLENDİRME ÖZET

MMM 2011 Malzeme Bilgisi

2. MİKRO İNCELEME ( PETROGRAFİK-POLARİZAN MİKROSKOP İNCELEMESİ)

Mert KILINÇ, Göknur BAYRAM. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Kimya Mühendisliği Bölümü, 06531, ANKARA ÖZET

Silis Kumunun Yolculuğu

TİO 2 KULLANIMININ PVA ESASLI BİYOBOZUNUR KOMPOZİTLERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ETKİSİ. Mühendisliği Bölümü, Kahramanmaraş, Türkiye

KOMPOZİTLER Sakarya Üniversitesi İnşaat Mühendisliği

Fındık Kabuklarının Polipropilen Esaslı Polimer Kompozit Üretiminde Değerlendirilmesi

Seçmeli Ders ,5 Seçmeli Ders ,5 Seçmeli Ders ,5 Seçmeli Ders ,5 TOPLAM

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK-MİMARLIK FAKÜLTESİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ADANA

Hexapan Honeycomb Hakkında

Kompozit Malzemeler. Polimer kompozit malzemeler reçine (Matrix) ve takviye (Reinforcement) bileşenlerinden oluşur.

Yüksek Yoğunluklu Polietilen (YYPE) ve Atık Pirinç Saplarından Üretilen Kompozitlerin Bazı Mekanik ve Fiziksel Özelliklerinin Belirlenmesi

MOBİLYA ÜRETİMİNDE KULLANILAN TİCARİ MDF LEVHALARIN ÖZELLİKLERİ

ASC (ANDALUZİT, SİLİSYUM KARBÜR) VE AZS (ANDALUZİT, ZİRKON, SİLİSYUM KARBÜR) MALZEMELERİN ALKALİ VE AŞINMA DİRENÇLERİNİN İNCELENMESİ

YAPI MALZEMESİ YAPI MALZEMESİNE GİRİŞ

ATIK DEĞERLENDİRMESİNDE BİR SEÇENEK; KAĞIT-PLASTİK KOMPOZİT ÜRETİMİ ÖZET

ATAKTİK POLİPROPİLENİN MALEİK ANHİDRİD İLE MODİFİKASYONU

Orman Endüstri Müh. Anabilim Dalı Ders Programı

ÜRÜN TANIMI; arasında olmalıdır.! Derz uygulaması yapıştırma işleminden bir gün sonra yapılmalıdır.!

ISIDAÇ 40. karo. Özel ürünleriniz için özel bir çimento!

Tanrıkulu şirketler grubu kâğıt metal ve plastik olmak üzere üç ana dalda, İstanbul, Kocaeli ve Sakarya gibi üç büyük şehirde 1989 yılından beri

NEDEN HONEYCOMB? Altıgen petek hücre yapısı sayesinde panellere uygulanan kuvvet veya enerjilerin homojen dağılımını sağlar.

Faz Malzeme Oranının Polimer Beton Özellikleri Üzerindeki Etkisinin Araştırılması

AYÇİÇEK YAĞI ÜRETİMİ YAN ÜRÜNLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Alüminyum Cürufundan Alüminyum Metali ve Flaks Eldesi

TERMOPLASTİK POLİMERLERİN SÜRTÜNME KARIŞTIRMA NOKTA KAYNAĞINA BAKALİT ARA TABAKA TOZUNUN ETKİSİ

ISIDAÇ 40. yapı kimyasalları. Özel ürünleriniz için özel bir çimento!

2/13/2018 MALZEMELERİN GRUPLANDIRILMASI

İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ

MUHENDISLIK PLASTIKLERI ENGINEERING P L A S T I C S

CACSAND. yüksek performanslı kalsiyum alüminat agregası. Yüksek dayanıklılık gerektiren uygulamalarınız için özel bir agrega!

Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi

ASC VE AZS MALZEMELERİN ALKALİ VE AŞINMA DİRENÇLERİNİN İNCELENMESİ

KTÜ ORMAN FAKÜLTESİ ORMAN ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ GÜZ DÖNEMİ BİTİRME ÇALIŞMASI SINAV PROGRAMI

MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MALZEME BİLİMİ VE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ PROGRAMI

MMT113 Endüstriyel Malzemeler 7 Seramikler. Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir Güz Yarıyılı

İYC MADENCİLİK SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. NE AİT MUĞLA - FETHİYE YÖRESİ BEJ TÜRÜ KİREÇTAŞININ FİZİKO-MEKANİK ANALİZ RAPORU

MTA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ NE AİT İLK PATENT ÇİMENTOSUZ HAFİF YAPI MALZEMESİ ÜRETİM YÖNTEMİ


MALZEME TEKNOLOJİLERİ - ZAAFLAR

AKPA KOMPOZİT PANEL TEKNİK KATALOG

İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ

EK-38 Ömer Halisdemir Üniversitesi Sanayiye Yönelik Ar-Ge Çalışmaları

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/6) Akreditasyon Kapsamı

Trakya Kalkınma Ajansı. Bentonit Bilgi Notu

Büro : Bölüm Sekreterliği Adana, 22 / 04 /2014 Sayı : /

Beton Melike Sucu ZEMİN BETONLARINDA KALSİYUM ALÜMİNAT ÇİMENTOSU KULLANIMI. Nisan, 17

Kaynak : Tutku yayınları Ders Kitabı

Yüksek Yoğunluklu Lif Levhanın Bazı Özellikleri Üzerine Dolomit Mineralinin Etkisinin Araştırılması. Ferhat ÖZDEMİR *

NEFELİNLİ SİYENİT Sodyum & Potasyum Feldspat B & S YATIRIM A.Ş. KIRŞEHİR NEFELİN İŞLETMELERİ

KİMYEVİ MADDELER, PLASTİKLER VE MAMULLERİ

İthal Edilen Kimyasallar İhraç Edilen Kimyasallar Kimya Temelli Meslekler

Bütün termoplastik olefinlerle uyumludur. Dispersiyonu zor olan organik ve inorganik pigmentlerde dağılımı düzenler. Masterbatchte yüksek pigment

3/20/2018. Puzolan malzemelerin sınıflandırılması:

MALZEMELERİN GERİ KAZANIMI

KATI YALITIM MALZEMELERİ KALSİYUM SİLİKAT

TANE İNCELİĞİNİN TRASLI ÇİMENTO ÖZELLİKLERİNE ETKİSİ

Müslüm KAPLAN Arş Gör. Tekstil Mühendisliği Bölümü Bartın Üniversitesi Tel.: ; E-posta:

ÇELİK LİFLERİN TAZE BETON ÖZELLİKLERİNE ETKİSİ EFFECT OF STEEL FIBERS ON FRESH CONCRETE PROPERTIES

MADEN SEKTÖRÜ/ AKSARAY

C6 Mugla White

C5 Mugla White

Silikonlar, Mastikler ve Köpükler

ISIDAÇ 40. refrakter. Özel ürünleriniz için özel bir çimento!

İNTERMETALİK MALZEMELER. Doç. Dr. Özkan ÖZDEMİR (DERS NOTLARI-4)

TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR

Powdoor ahşap boyama endüstrisini yeniden yapılandırıyoruz. Powdoor Pulver Kimya San. ve Tic. A.Ş

matris: a (Mo) (sünek) woven fibers cross section view fiber: g (Ni 3 Al) (kırılgan)

matris: a (Mo) (sünek) woven fibers cross section view fiber: g (Ni 3 Al) (kırılgan)

SODA SANAYİ A.Ş. NİN ENDÜSTRİYEL SİMBİYOZ ÇALIŞMALARI

ORMAN ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ LABORATUARLARINDA YAPILABİLEN ANALİZ VE TESTLER ORMAN ÜRÜNLERİ KİMYASI VE TEKNOLOJİSİ ANABİLİM DALI

1. YARIYIL / SEMESTER 1

SiC İÇEREN TUĞLALARA ALTERNATİF BİR ÜRÜN OLARAK YÜKSEK ALKALİ VE AŞINMA DİRENCİNE SAHİP HAZAL T2AR TUĞLASININ AR-GE SÜRECİ VE TEKNİK ÖZELLİKLERİ

CRM ve SMR DENEYSEL ÇALIŞMALARI

SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KMM 302 KİMYA MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI-I ÖĞÜTME ELEME DENEYİ

İMALAT YÖNTEMİ SEÇİM DİYAGRAMLARI

TAKVĠYELĠ PLASTĠKLERĠN KAYNAK KABĠLĠYETĠ VE DAYANIMININ ĠNCELENMESĠ

ORMAN ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ HASAN ACAR 2017

ÖZGEÇMİŞ ve ESERLER LİSTESİ

II. ULUSAL AKDENİZ ORMAN VE ÇEVRE SEMPOZYUMU Ekim 2014 Isparta BİLDİRİLER KİTABI

Donma-Çözülmenin Farklı Kür Görmüş Kendiliğinden Yerleşen Betonlar Üzerindeki Etkisi

DOĞAL YOLLARLA ISI ÜRETEN TERMOS

ENDÜSTRİYEL SİMBİYOZ Acaba Atığınız Kimin Hammaddesi? Yeni Nesil Çevreci Yaklaşımlar Paneli 1 Mart 2018,Bursa

Eğitim Öğretim Yılı Güz ve Bahar Dönemi Muhtemel Bitirme Çalışması Konuları. Tasarım Projesi Konusu Bitirme Çalışması Konusu Özel Koşullar

İMALAT YÖNTEMİ SEÇİM DİYAGRAMLARI Prof.Dr.Ayşegül AKDOĞAN EKER

Transkript:

BİLDİRİLER KİTABI Bu kitapta yayınlanan bildirilerin aynen yayınlanması, yazarından ve editörden yazılı izin almak koşuluyla mümkündür. Alıntı için kaynak göstermek yeterlidir. PROCEEDINGS Publication of the communiques issued in this book is possible provided that written approval of the author and editor are taken. Given reference is sufficient for extraction. Bu bildiri kitabı aşağıdaki adresten edinilebilir. This notification book can be requested from address below. CONFERENCE SECRETARY / KONFERANS SEKRETERİ Res. Asst.Serkan DAL Nevşehir Haci Bektas Veli University Engineering-Architecture Faculty Metalurgy and Material Engineering 2000 Evler Mah. Zübeyde Hanım Cad. 50300/Nevşehir/TÜRKİYE Phone: +90 384 228 10 00 (15051) Fax: +90 384 228 10 37 E-mail : imstec16@gmail.com

CHARACTERIZATION OF WOOD POLYPROPYLENE COMPOSITES BY REINFORCED PUMICE S POWDER POMZA TOZU TAKVİYELİ AHŞAP POLİPROPİLEN KOMPOZİTLERİN KARAKTERİZASYONU Memiş Akkuş a, Göksel Ulay b, Nadir Ayrılmış c a İstanbul Üniversitesi, Orman Fakültesi, Orman Endüstri Müh. Bölümü, İstanbul, Türkiye, memis.akkus@istanbul.edu.tr b Yüzüncü Yıl Üniversitesi Van MYO, Malzeme ve Malzeme İşleme Teknolojileri Böl., Van, Türkiye, g.ulay@yyu.edu.tr c İstanbul Üniversitesi, Orman Fakültesi, Orman Endüstri Müh. Bölümü, İstanbul, Türkiye, nadiray@istanbul.edu.tr Özet Bu çalışmada, özel bir şirketten temin edilmiş pomza tozu ile güçlendirilmiş polipropilen esaslı kompozitlerin bazı fiziksel ve mekanik özellikleri araştırılmıştır. Bu amaç doğrultusunda pomza tozu, kayın odun unu ve uyum sağlayıcı ajan (MAPP) ikiz vidalı bir ekstruder içerisinde karıştırılarak pellet elde edilmiştir. Elde edilen pelletler enjeksiyon kalıplama makinesi kullanılarak, su alma, kalınlığında şişme ve eğilme direnci belirlemek için gerekli olan numunelerin üretimi sağlanmıştır. Artan pomza tozu oranına bağlı olarak polipropilen kompozitlerin su alma değerleri düşmüştür. Benzer şekilde pomza tozu oranın artmasıyla üretilen polipropilen kompozitlerin ortalama eğilme direnci değerlerinde azalma meydana geldiği tespit edilmiştir. Anahtar kelimeler: Ahşap polipropilen kompozit, fiziksel ve mekanik özellik, pomza tozu. Abstract In this study, we investigated some physical and mecanical properties of wood polypropylene composites reinforced with pumice powder obtained from pirvate sector. For this reason, pumice s powder and beech wood flour were compounded with polypropylene with coupling agent (MAPP) in a twin screw co-rotating extruder and then was manufactured by injection molding process. The water absorption properties improved with increasing pumice powder content. Similarly the bending strengh value of wood polypropylene composites filled with pumice powder were decreased. Keywords: Wood polypropylene composite, physical and mechanical properties, pumice powder. 1. Giriş Odun plastik kompozit (OPK) kavramı, polimer olarak polietilenden polivinil klorüre ve dolgu malzemesi olarak odun unundan doğal liflere kadar çok geniş bir malzeme türünü tanımlamaktadır. Son yirmi yıl içerisinde OPK lerin popülaritesi giderek artmış günlük yaşantımızın birçok kullanım alanında örneğin yer döşemeleri, otomotiv panelleri, çit, bahçe mobilyaları, dış cephe kaplamaları, çerçeve vb. yer almaya başlamıştır [1, 2]. Ahşap polimer kompozit sanayinde malzemenin özelliklerini iyileştirmek ya da maliyetini azaltmak amacıyla çeşitli dolgu maddeleri kullanılmaktadır [3-14]. Daha önce sıkça kullanılan cam yünü, kil, kalsiyum karbonat vb. inorganik dolgu maddeleri üretim esnasında kullanılan makinelerde aşınmaya sebep oldukları ve daha maliyetli oldukları için farklı dolgu maddeleri arayışına girilmiştir. Özellikle 1920 li yıllardan sonra organik dolgu maddeleri ön plana çıkmıştır. Bu organik dolgu maddeleri yenilenebilir, ucuz, düşük yoğunlukta ve işlenmesi kolay olması dolayısıyla kısa sürede termoplastik endüstrisinde kabul görmüştür [15, 16]. Bu çalışmada, mikronize edilmiş pomza tozu (Şekil 1), polimer kompozit malzeme üretiminde belirli oranlarda dolgu maddesi olarak kullanılarak elde edilen malzemenin kalınlığında şişme, su alma ve eğilme direnci özelliklerinin incelenmesi amaçlanmıştır. 2. Malzeme ve Yöntem Bu çalışmada polimer malzeme olarak polipropilen (PP), dolgu maddesi olarak kayın ahşap unu ve pomza tozu kullanılmıştır. Polimer matrisi olarak kullanılan PP (Tm = 160 o C, q = 0.9 g/cm3, MFI/230 0 C/ 2.16 g= 6.5 g/10 min) Borealis A.Ş. den satın alma yoluyla temin edilmiştir. Kayın ahşap unu Tekirdağ da ticari olarak faaliyet gösteren deck fabrikasından 60 mesh olarak satın alınmıştır. Pomza tozu ise İstanbul/Karaköy deki özel bir işletmeden temin edilmiştir. Üretimde kullanılacak olan kayın ahşap unu içerisinde mevcut olan rutubetin uzaklaştırılması için kurutma işlemine tabi tutulmuştur. Ayrıca kayın ahşap unu ile PP arasında uyumsuzluğu gidermek amacıyla maleik anhidritle muamele edilmiş polipropilen (MAPP) kullanılmıştır. 2.1 Pomza Tozu Özellikleri Yer kabuğunda çok sayıda ekonomik değeri olan maden türü vardır. Bunlar metalik ve metalik olmayan yer altı kaynaklarıdır. Volkanik faaliyetler sonucu oluşan ve ekonomik değeri olan materyallerin başında obsidyen, perlit,ignimbrit ve pomza taşı (sünger taşı) gelmektedir [17]. Şekil 1 de mikronize haldeki pomza tozu yer almaktadır. Şekil 1. Pomza tozu 476

Pomza, kızgın haldeki magmanın ihtiva ettiği gazların ani soğuma esnasında kütleden ayrılmasıyla oluşan çok gözenekli camsı yapıda volkanik kökenli bir madendir. Dünya genelinde tespit edilen pomza rezervi 18 milyar ton civarındadır [17-18]. Pomza yataklarının yer aldığı ülkelerin başında ABD, Türkiye ve İtalya gelmektedir. Türkiye deki pomza rezervi miktarı 2,8 milyar ton civarındadır. Buna göre Türkiye deki pomza rezervi, Dünya pomza rezervinin %15,8 ine karşılık gelmektedir. Pomza üretiminde dünyada birkaç ülke söz sahibidir. İtalya ve Türkiye en fazla pomza üretimi yapan ülkelerdir. İtalya 2000-2007 yılları arasındaki dönemde üretimde ilk sırada yer alırken, Türkiye 2008-2011 yılları arasındaki dönemde üretimini arttırarak ilk sırada yer almıştır. Örneğin, 2010 yılında Türkiye nin, Dünya pomza üretimindeki payı %23 iken (4.000.000 ton), İtalya nın %17 dir. Bu ülkeleri Yunanistan, İran, Suriye, Şili ve Suudi Arabistan takip etmektedir [17-19]. Pomzanın tane çapı çoğunlukla 5 cm den küçük olup, nadiren 10 cm ye ulaşır. Pomzanın istiflenme durumuna bakıldığında genellikle alt seviyede kaba taneli, üst seviyelerde ise ince taneli olduğu görülür. Açık gri-krem renkli, afirik camsı olan pomza piroklastları (%80-90) ve lapilli boyutuna ulaşan volkanik kayaç parçalarından (%10-20) ibarettir. Pomza piroklastları düzensiz yüzeylere sahip olup, %50 den fazla gözenek içerir [19]. Hafif, suda uzun süre yüzebilen, izolasyonu yüksek bir kayaç olan pomzanın sertliği Mohs ölçeğine göre 5-6 dır. Pomza kimyasal olarak bünyesinde %75 civarında silis içermektedir. (Çizelge 1). Kayacın içerdiği SiO2 oranı kayaca abrasif (aşındırıcı) bir özellik kazandırmaktadır. Al2O3 bileşimi ise kayacın ateş ve ısıya yüksek dayanma özelliği kazandırır. Na2O ve K2O tekstil sanayisinde reaksiyon özelliği vermekte, Fe2O3 pomzanın sertliğini düşürmektedir [20]. Çizelge 1. Pomza kimyasal bileşimi [20,21] Bileşik Oran (%) SiO2 60-75 Al2O3 13-17 Na2O + K2O 5-8 Fe2O3 1-3 CaO 1-2 MgO 1-2 TiO2 SO3 Çok az Çok az sağlamaktadır. Pomzanın büyük çoğunluğu hala inşaat sektöründe kullanılmaktadır. Son yıllarda pomzanın sanayi ve tarım sektörlerindeki kullanımları giderek artmış, ancak Türkiye bu yeni kullanım alanlarına yeterince yönelememiştir[17]. Tarım ilaçları ve kibrit sanayisinde taıyıcı, gübre topaklamasının önlenmesinde antikek maddesi, di macunlarında ve diçilikte parlatma keki ve tozu, deterjan ve temizlik sanayisinde katkı maddesi, boya sanayisinde katkı maddesi ve birçok sektörde absorban malzeme olarak kullanılmaktadır. Pomza metal, plastik, cam ve oto lastik üretiminde, aındırıcı madde olarak kuyumculukta ve yüzeye bitüm kusmayı engelleyici katkı maddesi olarak asfalt kaplamalarında değerlendirilmektedir. Ayrıca karayollarında buzlanmayı kontrol altına almada da pomzadan yararlanılmaktadır [17,20]. Ahşap polimer kompozitlerin üretiminde pomza tozunun kullanılmasıyla bu hammaddenin değerlendirilmesiyle yeni bir kullanım alanı açabileceği düşünülmektedir. 2.2 Kompozit Üretimi Ahşap polimer kompozitlerin üretilmesinde kullanılacak olan PP, pomza tozu (Şekil 1) ve kayın odun unu ve maleik anhidritle muamele edilmiş polipropilen (MAPP) oranları ve deneme deseni Çizelge 1 de gösterilmiştir. Çizelge 2. Ahşap polimer kompozit üretimi için deneme dizaynı Kompozit Kodu Kayın Odun Unu oranı (%) Pomza Tozu Oranı (%) Polipropilen (PP) oranı (%) MAPP oranı (%) Kontrol 50 0 47 3 P1 40 10 47 3 P2 30 20 47 3 P3 20 30 47 3 P4 12 40 47 3 P5 0 50 47 3 Daha sonra oluşturulan bu karışım laboratuvarda mevcut olan çift vidalı ekstruder içerisine besleme yapılarak eritilmiştir (Şekil 2). Ekstruderin vida hızı 40 rpm ve sıcaklık ayarları 170 190 C arasında ayarlanmıştır. Cl Çok az Türkiye nin sahip olduğu pomza rezervi, ülkenin ihtiyacı olan hammadde için dışa ihtiyaç bırakmamaktadır. Türkiye nin sahip olduğu en kaliteli pomza yatakları Nevşehir pomza yatakları (beyaz pomza) olup, bu yataklardan elde edilen pomza daha fazla katma değer 477

Daha sonra elde edilen örneklerin ASTM 618-08 de [23] belirtilen şartlara uygun olarak hazırlanan klima odalarında uygulanacak performans testleri öncesi kondisyonlanması sağlanmıştır. 2.2. Örneklerin Fiziksel Özelliklerinin Belirlenmesi Şekil 2. Çift vidalı ekstruder Su alma ve kalınlığına şişme testleri ISO 62 ye [24] göre yapılmıştır. Bu amaç doğrultusunda 50x50 mm boyutundaki numuneler kullanılmıştır. 23 ±2 oc ve % 50 ±5 kondisyonlanan örnekler 1 gün, 7 gün ve 28 gün suda bekletilmek suretiyle ölçümler yapılmıştır. Her ölçüm periyodunun sonunda numunelerin kalınlıkları 0.001 mm hassasiyete sahip dijital mikrometre ile ağırlıkları ise 0.01 gr hassasiyete sahip analitik terazilerde sudan çıkarmaya müteakip hızlıca belirlenmiştir. Her test için toplam 10 ar numune üzerinden çalışılmıştır. Su alma (SA) ve kalınlığına şişme (KŞ) testleri aşağıdaki (1 ve 2 no lu) formüller yardımıyla hesaplanmıştır. Ekstruderden çıkan örnekler soğuk su içerisinde soğutulduktan sonra plastik kırma makinesi (Şekil 3) yardımıyla küçük parçacıklar haline getirilmiştir. W ( t). Wo SA x100 Wo Burada; SA: Su alma oranı (%) W(t): Suda bekledikten sonraki ağırlığı (gr) Wo: İlk ağırlık (gr) (1) Şekil 3. Çift vidalı ekstruder Elde edilen küçük parçacıklar enjeksiyon ile kalıplamadan önce 3-4 saat boyunca kurutma fırınında kurutulmuştur. Kurutulan küçük parçacıklar enjeksiyon basıncı 4-5 MPa arasında değişen enjeksiyon kalıplama makinesinde (Şekil 4) 30 sn soğuma hızı kullanılarak fiziksel testlerde kullanılacak test materyali haline getirilmiştir. T ( t). To KŞ x100 To Burada; KŞ: Kalınlığına şişme oranı (%) T(t): Suda bekledikten sonraki kalınlığı (mm) To: İlk kalınlık (mm) (2) Şekil 4. Enjeksiyon kalıplama makinesi 478

3. Bulgular ve Tartışma 3.1. Fiziksel Özellikler Çizelge 3 de Pomza tozu ve kayın odun unu ile güçlendirilmiş ahşap polipropilen kompozitlerin bazı fiziksel özellikleri görülmektedir. Kompozit Tipi Eğilme Direnci (N/mm 2 ) 1 Su Alma(%) 7 Fiziksel Özellikler 28 Kalınlık Artışı(%) 1 7 28 Kontrol 56,3 0,21 0,56 1,30 0,40 0,80 1,47 P1 53,8 0,15 0,65 1,61 0,32 0,72 1,66 P2 47,5 0,16 0,47 1,10 0,26 0,75 1,25 P3 39,5 0,22 0,42 0,92 0,15 0,48 0,89 P4 32,7 0,10 0,20 0,43 0,17 0,34 0,76 P5 29,2 0,09 0,10 0,18 0,10 0,24 0,42 Çizelge 3 de görüldüğü gibi, polimer kompozitlerde eğilme direnci değeri artan pomza tozu miktarı oranı ile birlikte azalma göstermiştir. Kompozit tipleri arasında en az miktarda %10 pomza tozu içeren P1 kompozit örneği durumundaki grubunun ortalama eğilme direnci değeri 53,8 N/mm2 iken, %50 oranında pomza tozu içeren P5 polimer kompozit grubunda bu değer 29,2 N/mm 2 olarak tespit edilmiştir. Bu durum Şekil 5 de kısaca özetlenmiştir. N/mm 2 80,00 70,00 60,00 50,00 40,00 30,00 20,00 10,00 0,00 Kompozit Türlerine Ait Eğilme Direnç Test Sonuçları kontrol P1 P2 P3 P4 P5 Kompozit Türleri Seri 1 Doğrusal (Seri 1) Şekil 5. Polimer kompozit tiplerine göre ortalama eğilme direnci değerleri. Çizelge 3 de belirtilen kompozitlerin kalınlığında şişme ve su alma oranları incelendiğinde, artan pomza tozu miktarı, polimer kompozitlerin kalınlığına şişme ve su alma yüzdesini azaltmıştır. Pomza tozu içermeyen kontrol grubu polimer kompozitlerin 28. gün sonunda kalınlığına şişme oranı 1,47 iken, odun unu içermeyen ve %50 oranında pomza tozu içeren P5 grubunda bu oran yüzde 0,42 olarak tespit edilmiştir. Aynı şekilde P1 grubu kompozitlerin 28. gündeki su alma oranı 0,61 iken, P5 grubu kompozitlerde bu oran 0,18 olarak gerçekleşmiştir. Bu durum polimer kompozit malzemelerin üretiminde kullanılan dolgu maddesinin fiziksel ve kimyasal özelliklerine göre değişiklik gösterdiği düşünülmektedir. Bu çalışmada dolgu maddesi olarak kullanılan hidrofilik yapıda odun unu, su alma ve kalınlığında şişme oranı yüksek çıkmasında etkili olurken, hidrofobik yapıya sahip pomza tozu kullanım oranın artması ile birlikte su alma ve kalınlığında şişme oranlarının azalmasını sağlamıştır. Literatürde ifade edildiği üzere yongalevha, liflevha, OSB vb. gibi ahşap esaslı kompozitlerde dolgu maddesi olarak kullanılan bazı maddelerin kompozit levhaların kalınlığında şişme, su alma oranını azalttığı ifade edilmektedir [14,25-27,30-33]. Polimer kompozit yapı içerisindeki ahşap ununun hidrofilik karakterdeki bu bileşenlerin suyu bünyesinde tutarak ve polimer kompozit yapı içerisindeki boşluklara suyun yerleşmesi sonucu ahşap polimer kompozitlerin kalınlığına yönde bir şişme meydana getirdiği ifade edilmektedir [28-30]. Bu durum şekil 6 ve 7 de verilmiştir. Kalınlık Artış Değerleri(%) 1,80 1,60 1,40 1,20 1,00 0,80 0,60 0,40 0,20 0,00 Kompozit Türlerine Ait Kalınlık Artışı (%) Test Sonuçları kontrol P1 P2 P3 P4 P5 Kompozit Türleri Şekil 6. Üretilen polimer kompozit türlerine göre kalınlığında şişme oranları 1 gün 7 gün 28 gün Doğrusal (1 gün) Doğrusal (7 gün) Doğrusal (28 gün) Ahşap kompozit grupları arasında pomza tozu değerinin yükseldikçe kalınlık artışı oranının düştüğü şekil 6 ve 7 de açık olarak görülmektedir. Pomza tozunun fiziksel olarak genişleme ve şişme özelliğinin odun ununa kıyasla çok sınırlı olmasından kaynaklı kompozitin kalınlık artışı değişik oranlarda ve sınırlı miktarda gerçekleşmiştir. Su Alma Değerleri (%) 1,80 1,60 1,40 1,20 1,00 0,80 0,60 0,40 0,20 0,00 Kompozit Türlerine Ait Su Alma (%) Test Sonuçları kontrol P1 P2 P3 P4 P5 Kompozit Türleri 1 gün 7 gün 28 gün Doğrusal (28 gün) Doğrusal (7 gün) Doğrusal (1 gün) Şekil 7. Üretilen kompozit türlerine göre su alma oranları 4. Sonuç ve Öneriler Bu çalışmada pomza tozu ve kayın odun unu ile güçlendirilmiş ahşap polipropilen kompozitlerin üretimi gerçekleştirilmiştir. Üretilen polimer kompozitlerin fiziksel özelliklerden, su alma, kalınlığına şişme performansı ve 479

mekanik özelliklerden de eğilme direnç değerleri incelenmiştir. Elde edilen değerlere göre; artan pomza tozu oranına bağlı olarak, su alma, kalınlığına şişme ve eğilme direnci değerlerinde azalma meydana geldiği tespit edilmiştir. Üretilen kompozitler diğer levha ürünleri ile karşılaştırıldığında 28 günde (%0-2) çok daha az su absorbe etmiştir. Aynı zamanda kalınlıkça şişme miktarı (%0,5-1,7) oldukça düşük değerdedir. Dolayısı ile rutubetli ortamlara daha dirençlidir [31-33]. Çalışma sonucunda, pomza tozunun polimer kompozit üretiminde dolgu maddesi olarak değerlendirilebileceği sonucuna varılmıştır. Pomza tozunun özellikleri arasında üretimde Türkiyenin önemli bir potansiyele sahip olması düşük maliyet ve kolay tedarik edilebilir olması avantaj yaratmaktadır. Araştırılmış alanlarda yaklaşık 3 milyar m3 pomza rezervi olduğu tahmin edilmektedir [18]. Türkiye pomza rezervlerinin bölgesel olarak dağılımına bakıldığında İç Anadolu ve Doğu Anadolu bölgelerinde yoğunlaşmasına karşın Ege ve Akdeniz bölgelerinde de rezervler ve buna bağlı olarak da çok sayıda ruhsat sahibi işletmeler bulunmaktadır [20]. Ülkemiz yerli kaynaklarından olan pomza tozunun polimer kompozitlerde dolgu maddesi olarak kullanılması ile ülke ekonomisine, çevreye ve insan sağlığına doğrudan veya dolaylı olarak fayda sağlayacağı düşünülmektedir. Bunun yanı sıra pomza gibi yerli bir hammaddenin kullanımı için orman ürünleri endüstrisi için de tamamlayıcı bir ham madde olarak düşünülebilir. Kaynaklar [1] Klyosov. A. A., Wood Plastic Composites, John Wiley and Sons, New Jersey, 2007. [2] Özmen, N., Çetin, N. S., Narlıoğlu, N., Çavuş, V., Altuntaş, E. MDF Atıklarının Odun Plastik Kompozitlerin Üretiminde Değerlendirilmesi, SDÜ Orman Fakültesi Dergisi, vol.15, 65-71, 2014. [3] Atchison, J.E., World Wide Capacities For Non-Wood Plant Fiber Pulping-Increasing Faster Than Wood Pulping Capacities, Nonwood Plant Fiber, Progress Report No. 19, 1993. [4] Bostancı, S., Kağıt Hamuru Üretimi ve Ağartma Teknolojisi, K.T.Ü Orman Fak.,Yay, No: 114 / 13, 288-299,1987. [5] Ayrilmis, N., Kaymakci, A., Fast growing biomass as reinforcing filler in thermoplastic composites: Paulownia elongata wood, Industrial Crops and Products, vol. 43, 457 464, 2012. [6] Gassan, J., Bledzki, A.K., The Influence Of Fibre- Surface Treatment On The Mechanical Properties Of Jute-Polypropylene Composites, Composites Part A. vol.28,1001-1005,1997. [7] Sanadi, A.R., Caufield D.F., Rowell, R.M., Reinforcing Polypropylene With Natural Fibres, Plastic. Eng.,vol. 4, 27-27, 1994. [8] Buyuksari, U., Avci, E., Ayrilmis, N., Akkilic, H., Effect Of Pine Cone Ratio On The Wettability And Suface Roughness Of Particleboard, Bioresources,vol. 5(3), 1824-1833, 2010. [9] Ayrilmis, N., Buyuksari, U., Utilization of Olive Mill Sludge in Manufacture of Lignocellulosic/ Polypropylene Composite. Journal of Materials Science, vol.45,1336 1342, 2009. [10] Kaymakcı, A., Güleç, T., Karakus, K., Kayıs, S., Mengeloğlu, F., Pamuk Karpeli ve Yüksek Yoğunluklu Polietilenin Polimer Kompozit Üretiminde Değerlendirilmesi, I.Ulusal Batı Karadeniz Ormancılık Kongresi, Bartın, 273-277, 2009. [11] Karakus, K., Güleç, T., Kaymakcı, A., Tekin, S., Mengeloğlu, F., Geri Dönüşüm Yüksek Yoğunluklu Polietilen Esaslı Polimer Kompozit Üretiminde Fıstık Kabuğu Kullanılması, I. Ulusal Batı Karadeniz Ormancılık Kongresi, Bartın, 264-267, 2009. [12] Kaymakcı, A., Ayrılmıs, N., Akbulut, T., Doğal Liflerle Takviye Edilmiş Çevre Dostu Yeni Nesil Biyopolimer Kompozitlerin Teknolojisi ve Hayatımızdaki Yeri, 1. Ulusal Ege Kompozit Malzemeler Sempozyumu, 372-385, 2011. [13] Ayrilmis, N., Akbulut, T., Elmas, G., Kaymakci, A., High Performance Lignocellulosic/Thermoplastic Composite From Rice Husk and Aluminium Polyethylene of Used Beverage Carton, 7 th Annual International Conference on Environment, Athens, Greece, 2012. [14] Cavdar, A. D.. Kalaycioglu, H., Mengeloglu, F., Tea Mill Waste Fibers Filled Thermoplastic Composites: The Effects of Plastic Type and Fiber Loading, vol.30(10), 833 844, 2012. [15] Kabakcı, A., Buğday Sapı Unu Oranının ve Plastik Tipinin Odun-Plastik Kompozitlerin Mekanik Özelliklerine Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, 2009. [16] Kaymakçı, A., Ayrılmış, N., Akbulut, T., Atık Alüminyum Polietilen (Tetrapak) ve Pirinç Sapı Kullanılarak Üretilen Ahşap Polimer Kompozitlerin Mekanik Davranışlarının Belirlenmesi, Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi, Vol. 1. No. 4, 2012. [17] Elmastaş, N., Türkiye ekonomisi için önemi giderek artan bir maden: pomza (sünger taşı), Journal of International Social Research,vol. 5/23,198-206, 2012. [18] DPT, Madencilik Özel İhtisas Komisyonu Raporu Endüstriyel Hammaddeler Alt Komisyonu Çimento Hammaddeleri ve Yapı Malzemeleri Çalışma Grubu Raporu Cilt II (Pomza-Perlit-Kireç-Alçı Taşı ve Alçı, Kum-Çakıl-Mucur, Tuğla-KiremitToprakları,Vermülit) Ankara: DPT:2434-ÖİK:491, 1996. [19] Arslan, M., Meydan (Erciş-Van) Yöresi Pomza Tefra Çökellerinin Petrografik, Jeokimyasal Özellikleri ve Oluşumu, I.Isparta Pomza Sempozyumu (26-28 Haziran) Bildirileri Kitabı, 163-164, Isparta, 1997. 480

[20] Özkan, Şafak G., Tuncer, G., Pomza Madenciliğine Genel Bir Bakış, 4.Endüstriyel Hammaddeler Sempozyumu (18-19 Ekim), 200-207, İzmir, 2001. [21] Kuzugüdenli, Ö. E., Use of Pumice Stone as a Ceramic Raw Material, Key Enginering Materials, Vol. 264-268,1427-1430, 2004. [22] Yazıcıoğlu, S., Arıcı, E., ve Gönen, T., Pomza Taşının Kullanım Alanları ve Ekonomiye Etkisi, Fırat Üniversitesi, DAUM Dergisi, vol.1,118-123, 2003. [23] ASTM 618-08, Practice For Conditioning Plastics For Testing, Annual Book of Standarts, ASTM Conshohocken, USA, 2008. [24] ISO 62, Plastics Determination of Water Absorption, 2008. [25] Fur, X. L., Galhac, M., Zanetti, M., Pizzi, A., Recycling Melamine-Impregnated Paper Waste As Board Adhesives, Holz Roh Werkst, Vol.62, 419 423, 2004. [26] Alpar T.L., Winkler, A., Recycling of Impregnated Decor Paper in Particleboard, Acta Silv Lign, Vol. 2, 113 116, 2006. [27] Ayrılmış, N., Enhancement of Dimensional Stability and Mechanical Properties of Light MDF By Adding Melamine Resin Impregnated Paper Waste, International Journal of Adhesion & Adhesives, Vol. 33, 45 49, 2012. [28] Kaymakci, A., Ayrilmis, N., Surface Roughness and Wettability of Polypropylene Composites Filled With Fast-Growing Biomass: Paulowniaelongata Wood, Journal of Composite Materials. Vol. 48(8),951 957, 2014. [29] Ayrilmis, N., Kaymakci, A., Gulec, T., Mechanical Performance of Wood Plastic Composites Containing Decayed Wood, Proceedings of the 57th International Convention of Society of Wood Science and Technology, Zvolen, Slovakıa, 2014. [30] Akkuş, M., Kaymakcı, A., Akbulut, t., Ayrılmış, N., Reçine Emdirilmiş Kâğıt Atıkları Kullanılarak Üretilen Ahşap Polipropilen Kompozitlerin Karakterizasyonu, III. Ulusal Mobilya Kongresi, Bildiri Kitabı, Konya, 2015. [31] Güler, C. Ulay, G., Köpüklü Kompozit (Sandviç) Levhaların Bazı Teknolojik Özellikleri, Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi Seri: A, vol.2, 88-96, 2010. [32] Güler, C., Ulay, G., Petekli (Honeycomb) Kompozit Levhalar, Mobilya Dekorasyon Dergisi, vol.90, 78-92, 2009. [33] Ulay, G., Güler, C., Köpüklü (Poliüretan) ve Petekli (Honeycomb) Lamine Malzmelerin Bazı Teknolojik Özelliklerinin İncelenmesi, MYO-ÖS 2010-Ulusal Meslek Yüksekokulları Öğrenci Sempozyumu, Bildiriler Kitabı, 1-9, Düzce-Türkiye, 2010. 481