ORTADOĞU GÜNCESİ 01-31 TEMMUZ 2016 Günce No: 92 Firuze Yağmur GÖKLER
Aylık Ortadoğu Güncesi 01 31 Temmuz 2016 01 Temmuz 2016: Lübnan'da, Birleşmiş Milletler Geçici Görev Gücü (UNIFIL) kapsamında bulunan Türk askerinin görev süresinin 5 Eylül 2016'dan itibaren bir yıl daha uzatılması konusunda hükümete yetki verilmesini öngören ve TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilen Başbakanlık Tezkeresi, Resmi Gazete'de yayımlandı. Libya'daki Ulusal Mutabakat Hükümeti'nden (UMH) 4 bakanın istifa ettiği İsrail Başbakan Netanyahu, Filistin yönetiminin teröristleri desteklediği gerekçesiyle Filistinlilere ödenen vergi gelirlerinde kesintiye gidilmesi talimatı verdi. 02 Temmuz 2016: İran'daki reformist gazetecilere kime ait olduğu bilinmeyen telefonlardan tehdit içerikli kısa mesajlar gönderildi. 04 Temmuz 2016: İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Kudüs çevresinde 800 yeni konutun inşasına onay verdi. Terör örgütü IŞİD, Irak ın başkenti Bağdat ı kana buladı. Karrada semtinde düzenlenen bombalı saldırıda 204 kişi hayatını kaybetti. Irak ordusunun, IŞİD'in kontrolündeki Musul'un güneyinde başlattığı operasyonlarla birlikte, son bir günde kurtarılan bölgelerden yaklaşık 2 bin sivil güvenli bölgelere sığındı. Darbeyle görevinden uzaklaştırılan Cumhurbaşkanı Mursi'nin Kahire Ceza Mahkemesi tarafından teröristler listesine alınmasına ilişkin kararı Mısır Resmi Gazetesi'nde yayımlandı. 05 Temmuz 2016: Medine ve Katif kentlerinde bombalı saldırılar düzenlendi. Saldırılarda 7 kişi öldü, 5 kişi yaralandı. Irak İçişleri Bakanı Muhammed Salim el Gabban, ülkedeki güvenlik sisteminde karmaşa yaşandığını ve istifasını Başbakan Haydar el Abadi'ye sunduğunu açıkladı. Tunus'ta terör örgütü IŞİD'e bağlı, saldırı planlayan 7 kişilik bir hücrenin çökertildiği 06 Temmuz 2016: Irak'ın başkenti Bağdat'ta meydana gelen bombalı saldırıda ölü sayısının 250'ye yükseldiği Dünya Müslüman Alimler Birliği Genel Sekreteri Karadaği, "Türkiye'nin yanında yer alın. Bunun için tatillerinizi teröre inat Türkiye'de geçirin" dedi. İran dini lideri Ayetullah Ali Hamaney, ABD, İngiltere ve İsrail'i Ramazan ayında İstanbul, Bağdat ve Bangladeş'te düzenlenen terör saldırılarının arkasında olmakla suçladı. Suriye'de, rejimin Bayram dolayısıyla ilan ettiği ateşkesi ihlal eden Rus savaş uçaklarının, İdlib'de düzenlediği saldırıda 3 çocuğun öldüğü, 17 kişinin yaralandığı 08 Temmuz 2016: Irak'ın Selahaddin vilayetinde, Şiilere ait türbenin bulunduğu alanda art arda düzenlenen 3 intihar saldırısında, 50 kişi öldü, 65 kişi yaralandı. 09 Temmuz 2016: Suriye'de rejim güçleri Halep'teki muhaliflerin tek çıkış noktası olan Kastillo yolunu kontrol altına aldı. Böylece, şehir tamamen rejim kuşatması altına girmiş oldu.
Rusya Savunma Bakanlığı, Suriye'nin Palmira şehri yakınlarında IŞİD tarafından, Suriye ordusuna ait helikopterin düşürülmesi sonucu iki Rus pilotun hayatını kaybettiğini bildirdi. 10 Temmuz 2016: Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, "1967'de meydana gelen işgalin sonlandırılması ve başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız Filistin devletinin kurulması gerekiyor." dedi. Lübnan'ın Sayda kentindeki El Miyye Miyye Mülteci Kampı'nda ikamet eden Fetih hareketinin yetkilisi Abd Sultan'a yönelik silahlı saldırıda bir kişinin yaralandığı İran'da Kürtlerin yoğun olarak yaşadığı Kirmanşah eyaletinde milletvekili Haşmetullah Felahetpişe'nin içinde bulunduğu araca ateş açılması sonucu yaralandığı, aracın şoförünün ise hayatını kaybettiği Irak'ın Musul vilayetinde dün terör örgütü IŞİD den geri alınan El Kayyara Askeri Hava Üssü'nün, Musul'u kurtarma operasyonlarında askeri birliklere hava desteği sağlamak amacıyla kullanılacağı Hamas İran Devrim Muhafızları Müsteşarı Tuğgeneral Oruj'un, "Hamas İsrail ile müzakere çabasında" şeklindeki açıklamalarını kınadı. 11 Temmuz 2016: Filistin İslami Hareketi, Mısır Dışişleri Bakanı Şükri'nin işgal altındayken Kudüs'e yaptığı ziyareti "suç" olarak nitelendirdi. 12 Temmuz 2016: Suudi Arabistan'ın, Yemen'deki 82 hastanede elektrik kesintisi sorununa çözüm amacıyla jeneratörlerin çalıştırılması için petrol ürünleri bağışlayacağı İsrail Savunma Bakanı Avigdor Liberman, Batı Şeria ve Kudüs'te faaliyetlerde bulunan "Gençlik Hareketleri" topluluğunu yasa dışı örgüt ilan etti. Başkent Bağdat ın kuzeyinde Raşidiye semtinde bomba yüklü araçla düzenlenen saldırıda 9 kişi öldü, 32 kişi yaralandı. Türkiye Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığından bir heyet, Gazze Şeridi'nde devam eden elektrik sorununun çözüm yollarını görüşmek amacıyla Gazze'deki Filistin Enerji ve Doğal Kaynaklar Yönetimi (PENRA) yetkilileriyle bir araya geldi. Suriye'nin Ürdün sınırına yakın Rüveyşide bölgesindeki Eş Şarki mülteci kampına düzenlenen misket bombalı saldırıda 17 kişinin öldüğü, 40 kişinin yaralandığı 13 Temmuz 2016: ABD Dışişleri Bakanı Kerry, yılsonuna kadar 10 bin Suriyeli mülteciyi ülkeye kabul etme hedefini gerçekleştireceklerini söyledi. ABD'nin BM Daimi Temsilcisi Samantha Power, BM Güvenlik Konseyi'ndeki Ortadoğu toplantısında, İsrail'e Filistin topraklarında genişlemeyi sona erdirme çağrısında bulundu. İsrail yönetimine bağlı Kudüs Belediyesi'nin Doğu Kudüs'te 90 yeni konut inşasına onay verdiği Charles de Gaulle uçak gemisinin önderliğinde donanmaya ait bir deniz filosunun, terör örgütü IŞİD ile mücadele için sonbaharda Ortadoğu ya gönderileceğini açıklandı. 14 Temmuz 2016: ABD Savunma Bakanlığı, 2014 yılında Pakistan'da okul saldırısının planlayıcı olduğu belirtilen Taliban militanı Halife nin hava saldırısında öldürüldüğünü açıkladı.
İran muhalefetinin Fransa'nın başkenti Paris'te düzenlediği toplantıya bazı Mısırlı milletvekillerinin de katılması nedeniyle Kahire yönetiminin İran'daki çıkarlarını koruyan temsilcisi Dışişleri Bakanlığına çağrıldı. Terör örgütü IŞİD e yakın kaynaklar, örgütün üst düzey komutanlarından Çeçen Ömer olarak da bilinen Ebu Ömer El Şişhani nin Musul yakınlarında öldürüldüğünü duyurdu. İnsan Hakları İzleme Örgütü raporunda, Afgan çocukların dörtte birinin yoksulluk nedeniyle tehlikeli işlerde çalışmak zorunda kaldığı belirtildi. IKBY Başkanı Barzani'nin, bölgedeki Türkmen parti liderleri ve temsilcileriyle Erbil'in Salahaddin kasabasında bir araya geldiği Başbakan Yardımcısı Kaynak, Gazze'ye insani yardımların süreceğini belirterek, " Kurban Bayramı'ndan önce inşallah bir gemi yine hazır edeceğiz" dedi. Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Adel bin Ahmed el Cubeyr, Suriye'deki geçiş sürecinin "Esedsiz yeni Suriye"ye öncülük etmesi gerektiğini söyledi. 15 Temmuz 2016: Irak'ın başkenti Bağdat'ta Sadr Hareketi lideri Mukteda es Sadr yanlısı binlerce kişi, reform talebiyle hükümet karşıtı gösteri düzenledi. Yemen'in Aden ve Mansur kentleri arasında bulunan otoyolda, Aden Valisi Idris Zubeydi'ye yönelik bombalı araçla saldırı düzenlendi. Afganistan'ın farklı vilayetlerinde düzenlenen operasyonlarda 60 Taliban ve 2 IŞİD üyesi öldürüldü. Irak ordusunun terör örgütü IŞİD'in elinde tuttuğu Musul'u geri almak için başlattığı kurtarma operasyonu, güney bölgesindeki "El Kayyara" kasabası yakınlarında devam ediyor. Suriye ordusuna ait savaş uçaklarının, Halep'te muhaliflerin kontrolündeki Kafr Hamra beldesindeki bir hastaneye misket bombasıyla düzenlediği saldırıda 4 kişinin öldüğü 16 Temmuz 2016: Fransa nın Nice kentinde düzenlenen saldırıyı terör örgütü IŞİD üstlendi. İslam İşbirliği Teşkilatınca FETÖ'nün darbe girişimi kınanarak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve meşru yönetimin desteklendiği 18 Temmuz 2016: Fas Kralı 6. Muhammed in, 32 yıl önce ayrıldıkları Afrika Birliği'ne tekrar dönme kararı aldığı Irak, güneyindeki "Madan" diye bilinen Bataklık Araplarının yaşadığı, suda yüzen evlerin bulunduğu "Ahvar" bölgesinin dünya turizmine açılmasını istediğini ifade etti. 19 Temmuz 2016: IKBY hükümeti, İran Devrim Muhafızları Ordusu eski komutanı Rızai'nin, Suudi Arabistan'ın "Erbil'de İranlı Kürt partilerle bir araya geldiğine" yönelik iddialarını yalanladı. Tunus'ta olağanüstü halin 1 ay daha uzatıldığı 22 Temmuz 2016: Fransa Cumhurbaşkanı Hollande, "Gelecek ay Uluslararası IŞİD'le Mücadele Koalisyonu dahilinde Irak ordusuna top desteği göndereceğiz." dedi. 23 Temmuz 2016:
Afganistan'ın başkenti Kabil'de düzenlenen protesto yürüyüşünde meydana gelen patlamada 61 kişi hayatını kaybetti. Suriye ve Rus ordularına ait savaş uçaklarının muhaliflerin denetimindeki yerleşim yerlerine düzenlediği saldırıda 19 kişi öldü, 55 kişi yaralandı. 24 Temmuz 2016: Irak'ın başkenti Bağdat'taki Şiilerin yaşadığı Kazimiyye bölgesinde meydana gelen intihar saldırısında 5 kişi öldü, 17 kişi yaralandı. Afganistan'ın kuzeyindeki Kunduz vilayetinde düzenlenen operasyonda 17 Taliban militanının öldürüldüğü 25 Temmuz 2016: Arap Birliği'nin 27. Zirvesi, "terörizmle mücadele" ve "ortak Arap gücünün kurulması" gündemiyle başladı. 26 Temmuz 2016: Irak'ta Musul'u terör örgütü IŞİD den kurtarma operasyonu nedeniyle kentten göçen ailelerin sayısının 12 bin 500'e ulaştığı Birleşmiş Milletler (BM) Irak Yardım Misyonunun (UNAMI) görev süresi 1 yıl uzatıldı. AB, Esed rejiminin uluslararası hukuka aykırı davrandığını ve şehirlerdeki kuşatmaları derhal kaldırması gerektiğini açıkladı. Rus Bakan Şoygu, Halep'teki sivillerin ve silahlı grupların tahliyesi için koridor oluşturacaklarını, savaşçılar arasında ılımlıradikal ayrımı gözetmeyeceklerini belirtti. Fetullahçı Terör Örgütü (FETÖ) mensuplarının Mısır'da toplanmaya başladığı ve Kahire'yi bölge karargahı olarak kullanacağı ileri sürüldü. Nusra Cephesi lideri Culani, Suriyeliler üzerindeki uluslararası baskıyı azaltmak için El Kaide'den ayrıldıklarını ve Nusra Cephesi'ni feshettiklerini duyurdu. 31 Temmuz 2016: Suudi Arabistan sınırında Husilerle çıkan çatışmada biri subay 7 Suudi Arabistan askerinin öldüğü Tunus'ta Habib es Sıyd'ın başını çektiği koalisyon hükümeti güvenoyu alamadı. Terör örgütü IŞİD'in, Irak'ın Kerkük kentinde petrol kuyusu ve gaz dolum istasyonuna düzenlediği intihar saldırısında 9 kişinin öldüğü Biz Ümmetiz Platformu ve Avrasya Vakfı tarafından Suriye'nin Halep kentinde yer altı hastanesi kuruldu. ABD Dışişleri Bakanı Kerry, Suriye konusunda Rusya ile ilerleme kaydedildiğini açıkladı. 27 Temmuz 2016: Suriye'nin Haseke iline bağlı Kamışlı ilçesinde bomba yüklü aracın infilak etmesi sonucu 35 kişi öldü, 70 kişi yaralandı. 28 Temmuz 2016: