ÖZEL EĞİTİM BÖLÜMÜ DENİZ BÜLBÜL KURUM MÜDÜRÜ BAŞAK EKİN KOTİL ÖZEL EĞİTİM BÖLÜM BAŞKANI SERDAR ÜLGER ÖZEL EĞİTİM ÖĞRETMENİ HASAN DOĞAN ÖZEL EĞİTİM ÖĞRETMENİ HAYRİYE BAYRAKTAR REHBERLİK ŞEKİBE DÖNMEZ ÖZÇELİK ÖZEL EĞİTİM ÖĞRETMENİ DURMUŞ ÇEKÜÇ ÖZEL EĞİTİM ÖĞRETMENİ Değerli Okurlar; Özel Eğitim ve PDR Bölümü olarak e-bülten olarak hazırlamış olduğumuz 6. Sayılarını sizlerle paylaşıyoruz. Bu ay özel eğitim bölümümüz Özel Eğitim Sınıfları ve Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Bölümümüz Ahlak Gelişimi konuları hakkında paylaşımda bulunacağız. Bu sayıda emeği geçen arkadaşlarıma teşekkür ediyorum. Hepimize sağlıklı huzurlu günler dilerim. DENİZ BÜLBÜL KURUM MÜDÜRÜ Alanya Rehberlik ve Araştırma Merkezi Kadıpaşa mah. Bostancı Pınarı Cad. No: 39. 07400 Alanya/ANTALYA 0(242) 511 50 30 Bültenimiz ilçemizde ortak bir rehberlik ve özel eğitim kültürü oluşturulmasına katkıda bulunmak amacıyla hazırlanmıştır. Yayınlanmasını istediğiniz yazı ve çalışmalar için bizimle iletişime geçiniz. 1
ÖZEL EĞİTİM SINIFI NEDİR? Okul ve kurumlarda, durumları ayrı bir sınıfta eğitim görmeyi gerektiren özel eğitim ihtiyacı olan öğrenciler için yetersizlik türü, eğitim performansları ve özellikleri göz önünde bulundurularak, özel araçgereçler ile eğitim materyalleri sağlanarak oluşturulmuş sınıflardır. ÖZEL EĞİTİM SINIFLARI NASIL AÇILIR? Özel eğitim ihtiyacı olan ve ayrı bir sınıfta eğitim almaları uygun bulunan bireylerin, yetersizliği olmayan akranları ile bir arada eğitim görmeleri amacıyla her tür ve kademedeki resmî ve özel okullarda özel eğitim hizmetleri kurulunun teklifi doğrultusunda il/ilçe millî eğitim müdürlükleri tarafından özel eğitim sınıfları açılır. Bu süreçte özel eğitim hizmetleri kurulu özel eğitim sınıfında eğitime erişimi sağlanacak öğrencilerin yetersizlik türleri, özel eğitim sınıfı açılmasına ihtiyaç duyulan kademe ile bu sınıfta uygulanacak eğitim programının belirlenmesi gibi hususlarda değerlendirmeler yapar ve millî eğitim müdürlüklerine bu doğrultuda öneride bulunur. Özel eğitim sınıflarının kapatılması ile ilgili iş ve işlemler il/ilçe özel eğitim hizmetleri kurulunun önerisi doğrultusunda il/ilçe milli eğitim müdürlükleri tarafından yapılır. ÖZEL EĞİTİM SINIFLARI ARASINDA NAKİL/GEÇİŞ İŞLEMLERİ NASIL YAPILIR? Aynı tür eğitim programının uygulandığı özel eğitim sınıfları arasında gerçekleştirilecek nakil işlemlerinde, rehberlik ve araştırma merkezi tarafından düzenlenen özel eğitim değerlendirme kurulu raporu yeniden istenmez; nakil işlemleri il/ilçe özel eğitim hizmetleri kurulunca yerleştirme kararı doğrultusunda yapılır. Ancak öğrencinin devam ettiği eğitim ortamının uygun olmadığı durumlarda rehberlik ve araştırma merkezinde öğrencinin eğitsel değerlendirme ve tanılaması yeniden değerlendirme yapılır. Özel eğitim değerlendirme kurulu raporu doğrultusunda il/ilçe özel eğitim hizmetleri kurulunun vereceği yerleştirme kararına göre öğrencinin yeni eğitim ortamına geçişi ile ilgili iş ve işlemler yapılır. 2
ÖZEL EĞİTİM SINIFI ÖĞRENCİ VE ÖĞRETMEN SAYILARI * Sınıflar giriş katta, ortak kullanım alanlarına ve lavabo-tuvaletlere yakın bir konumda olmalıdır. * Sınıflar öğrencilerin ihtiyaçlarını rahatça karşılayabilecek büyüklükte olmalıdır. * Kişi başına düşen alan Otizmli öğrenciler için 5, diğer yetersizliğe sahip öğrenciler için 2,5 metrekareden az olmamalıdır. * Bedensel yetersizliğe sahip öğrenciler için %6 eğimli rampa bulunmalıdır. * Görme engelli öğrenciler için uyarı şeritleri zeminde (renkli kabartma şeritler) bulunmalıdır. * İşitme engelli öğrenciler için(giriş-çıkış ve teneffüs saatlerini vb. belirten) sınıf içerisinde ve okul koridorunda ışıklı uyaranlar olmalıdır. * Sınıflar; ışık alan, havalandırılması kolay gerekli ses ve ısı yalıtımına uygun yerlerde olmalıdır. 3
* Duvarlar ve zemin kullanışlılığını (çarpma ve düşmelere karşı) en üst düzeyde tutacak biçimde tasarlanmalıdır. * Bu amaçla zemin kolay temizlenebilir, mikrop barındırmayacak ve yumuşak malzemelerden olmalıdır. * Duvarların öğrenci boyuna göre belirlenmiş bir kısmı pano olarak da kullanılabilecek özellikte olmalıdır. * Sınıflarda köşe minderleri ile sınıfın bir bölümü özel bir alan olarak tasarlanmalıdır. * Sınıfların uygun bir bölümünde yerde yapılacak çalışmalar için halı bulunmalıdır. Bu güzel kareleri bizimle paylaşan Hidayet Görgün Ortaokulu Özel Eğitim Sınıfı öğretmen ve öğrencilerine teşekkür eder, çalışmalarında başarılar dileriz. 4
Özel Eğitim Sınıflarında Fiziki Standartlar Nelerdir? FİZİKSEL KOŞULLAR * Sınıflar giriş katta, ortak kullanım alanlarına ve lavabo-tuvaletlere yakın bir konumda olmalıdır. * Sınıflar öğrencilerin ihtiyaçlarını rahatça karşılayabilecek büyüklükte olmalıdır. * Kişi başına düşen alan Otizmli öğrenciler için 5, diğer yetersizliğe sahip öğrenciler için 2.5 metrekareden az olmamalıdır. * Bedensel yetersizliğe sahip öğrenciler için %6 eğimli rampa bulunmalıdır. * Görme engelli öğrenciler için uyarı şeritleri zeminde (renkli kabartma şeritler) bulunmalıdır. * İşitme engelli öğrenciler için(giriş-çıkış ve teneffüs saatlerini vb. belirten) sınıf içerisinde ve okul koridorunda ışıklı uyaranlar olmalıdır. DONANIM *Masalar bölünebilir (L, U şekline gelebilecek ve bireysel kullanılabilecek) öğrencinin boyuna göre ayarlanabilir, sade renklerde ve kolay temizlenebilir olmalıdır. * Projeksiyon, ses sistemi (hoparlör) bilgisayar gibi teknik donanıma sahip olmalıdır. * Öğrencilerin kullanımı için dolaplar olmalıdır. * Materyallerin ve teknik donanımların uygun şekilde kullanımını ve saklanmasını kolaylaştıracak dolaplar olmalıdır. * Öğretmenlerin materyal hazırlayabilmeleri için; renkli çıktı alınabilecek yazıcı, PVC makinesi ve fotoğraf makinesi bulunmalıdır. * Öğrencilerin performans düzeylerine uygun materyal olmalıdır. * Sınıflar; ışık alan, havalandırılması kolay gerekli ses ve ısı yalıtımına uygun yerlerde olmalıdır. * Duvarlar ve zemin kullanışlılığını (çarpma ve düşmelere karşı) en üst düzeyde tutacak biçimde tasarlanmalıdır. * Bu amaçla zemin kolay temizlenebilir, mikrop barındırmayacak ve yumuşak malzemelerden olmalıdır. * Duvarların öğrenci boyuna göre belirlenmiş bir kısmı pano olarak da kullanılabilecek özellikte olmalıdır. * Sınıflarda köşe minderleri ile sınıfın bir bölümü özel bir alan olarak tasarlanmalıdır. * Sınıfların uygun bir bölümünde yerde yapılacak çalışmalar için halı bulunmalıdır. Kaynak: http://orgm.meb.gov.tr/ 5
ÖZEL EĞİTİM SINIFLARININ OLUŞTURULMASI Her tür ve kademedeki resmî ve özel okul ve kurumlarda, uygulanacak eğitim programı temel alınarak iki tür özel eğitim sınıfı oluşturulur. 1- Bulunduğu okulun veya kurumun eğitim programını uygulayan özel eğitim sınıfları. 2- Bulunduğu okulun veya kurumun eğitim programından farklı bir eğitim programı uygulayan özel eğitim sınıfları. 1- Bulunduğu Okulun veya Kurumun Eğitim Programını Uygulayan Özel Eğitim Sınıfları. Zorunlu öğrenim çağındaki bireylerden ilköğretim kurumları programlarını veya ortaöğretim kurumları programlarını takip edebilecek durumda olan bireyler için açılan özel eğitim sınıflarında, eğitim ve öğretim hizmetlerinin yürütülmesinde aşağıdaki hususlar dikkate alınır: a) Özel eğitim sınıflarında aynı tür yetersizliği olan öğrenciler eğitim görür. b) Özel eğitim sınıflarında görme, işitme ve zihinsel engelliler sınıf öğretmenleri görev yapar. Bu sınıflara, öğrencilerin yetersizlik türüne göre öğretmen görevlendirmesi yapılır. c) Görme ve işitme yetersizliği olan öğrenciler için açılan sınıflarda birleştirilmiş sınıf uygulaması yapılır ve bu öğrencilerin 5 inci sınıftan itibaren akranlarıyla aynı sınıfta eğitim görmeleri sağlanır. 1-4 üncü sınıflarda dersler sınıf öğretmenleri tarafından okutulur. Ancak, yabancı dil ile din kültürü ve 6
ahlak bilgisi dersinin alan öğretmenlerince okutulması esastır. Alan öğretmeni tarafından okutulan derslere sınıf öğretmeni de katılır. d) Zihinsel yetersizliği veya otizmi olan öğrenciler için açılan 1-4 ve 5-8 inci sınıflarda birleştirilmiş sınıf uygulaması yapılır. 1-4 ve 5-8 inci sınıflarda dersler sınıf öğretmenleri tarafından okutulur. Ancak, özel yetenek gerektiren dersler ile din kültürü ve ahlak bilgisi ve yabancı dil derslerinin alan öğretmenleri tarafından okutulması esastır. Alan öğretmeni tarafından okutulan derslere sınıf öğretmeni de katılır. e) Bu sınıflardaki öğrenciler, bulundukları okul veya kurumda uygulanan eğitim programını takip ederler. Bu program temel alınarak, öğrencilerin eğitim performansları ve ihtiyaçları doğrultusunda BEP leri hazırlanır. f) Özel eğitim sınıflarının mevcudu en fazla; okul öncesi eğitimde ve ilköğretimde 10, ortaöğretim ve yaygın eğitimde 15 öğrenciden oluşur. Ancak, otistik çocuklar için her tür ve kademede açılan özel eğitim sınıflarında ise sınıf mevcudu en fazla 4 öğrencidir. g) Özel eğitim sınıfını tamamlayan öğrencilere kayıtlı bulunduğu okulu veya kurumu tamamlayan yetersizliği olmayan diğer öğrencilere verilen belge verilir. h) Bu sınıflar ders, dinlenme, yemek ve diğer etkinlik saatleri bakımından okulda/kurumda uygulanan programa uyarlar. i) Sınıfların okul/kurum içindeki yeri, öğrencilerin yetersizlik türü dikkate alınarak belirlenir. j) Öğrencilerin akranlarıyla bir arada bulunduğu ders, yemek ve diğer etkinlik saatlerinde sosyal uyumlarına yönelik düzenlemeler yapılarak gerekli koruyucu tedbirler alınır. k) Okul ve kurumlarda özel eğitim sınıfına devam eden öğrencilerin, yetersizliği olmayan akranları ile alan dersleri ve sosyal etkinlikleri bir arada yapmalarını sağlamaya yönelik düzenlemeler yapılır. l) Özel eğitime ihtiyacı olan bireyler için ortaöğretim ve yaygın eğitim kurumları bünyesinde özel eğitim sınıfları açılabilir. Bu sınıflarda; okul veya kurumun eğitim programı, okulun fizikî şartları ve personel durumu, özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin yetersizliği ve gelişim özellikleri ile bireysel yeterlilikleri dikkate alınarak gerekli düzenlemeler yapılır. 7
2- Bulunduğu Okulun veya Kurumun Eğitim Programından Farklı Bir Eğitim Programı Uygulayan Özel Eğitim Sınıfları Zorunlu öğrenim çağındaki bireylerden ilköğretim veya ortaöğretim kurumları programlarını takip edemeyecek durumda olan bireyler için açılan özel eğitim sınıflarında eğitim-öğretim hizmetlerinin yürütülmesinde, aynı yetersizliği olan bireyler için açılan özel eğitim okul ve kurumlarının mevzuat hükümlerinin yanı sıra aşağıdaki hususlar da dikkate alınır: a) Özel eğitim sınıflarında, aynı tür yetersizliği olan öğrenciler eğitim görür. b) Bu sınıflarda eğitim alan öğrenciler, yetersizlik türüne göre hazırlanan özel eğitim programını takip ederler. Öğrencilerin Bepleri hazırlanırken takip ettikleri bu eğitim programı temel alınır. c) Açılan özel eğitim sınıflarında birleştirilmiş sınıf uygulaması yapılır. d) Özel eğitim sınıflarında görme, işitme ve zihinsel engelliler sınıf öğretmenleri görev yapar. Ancak, bu sınıflarda zihinsel engelliler sınıf öğretmeninin görevlendirmesine öncelik verilir. e) Sınıfların mevcutları, takip edilen eğitim programının uygulandığı okul veya kurumlardaki mevcutlar dikkate alınarak oluşturulur. f) Dersler 1-4, 5-8 ve 9-12. sınıflarda sınıf öğretmenleri tarafından okutulur. Ancak, özel yetenek gerektiren dersler ve meslek dersleri ile din kültürü ve ahlak bilgisi dersinin alan öğretmenleri tarafından okutulması esastır. Alan öğretmeni tarafından okutulan derslere sınıf öğretmeni de katılır. g) Özel eğitim sınıfını tamamlayan öğrencilere, takip ettikleri özel eğitim programını uygulayan özel eğitim okul veya kurumlarındaki programı tamamlayan öğrencilere verilen belge verilir. h) Bu sınıflarda ders, dinlenme, yemek ve diğer etkinlik saatlerinde okul veya kurumda uygulanan programa uyulur. i) Öğrencilerin akranlarıyla bir arada bulunduğu ders, yemek ve diğer etkinlik saatlerinde sosyal uyumlarına yönelik düzenlemeler yapılarak koruyucu tedbirler alınır. j) Okul ve kurumlarda özel eğitim sınıfına devam eden öğrencilerin, yetersizliği olmayan akranları ile bazı ders ve sosyal etkinlikleri bir arada yapmalarını sağlamaya yönelik düzenlemeler yapılır. k) Sınıfların okul içindeki yeri, öğrencilerin yetersizlik türü dikkate alınarak belirlenir. 8
ALANYA İLÇEMİZDEKİ ÖZEL EĞİTİM SINIFLARIMIZ 1 Payallar Günay Demirel Ortaokulu 2 Payallar Günay Demirel Ortaokulu 3 Payallar İlkokulu 4 Payallar İlkokulu 5 Payallar İlkokulu 6 Payallar İlkokulu 7 Payallar İlkokulu 8 Mahmutlar Halil Ülker İlkokulu 9 Mahmutlar Halil Ülker İlkokulu 10 Mahmutlar Halil Ülker Ortaokulu 11 Hacıkadiroğlu İlkokulu 12 Hacıkadiroğlu Ortaokulu 13 İnönü İlkokulu 14 Gönül Kemal Reisoğlu İlkokulu 15 Sugözü Cemal Coşkun Ortaokulu 16 Hidayet Görgün Ortaokulu 17 Fatma Alaettinoğlu İlkokulu 18 Parlayüksel İlkokulu O.A.D.Zihinsel Y. O.A.D.Zihinsel Y. Otizm Hafif Düzey İşitme Yetersizliği Otizm Hafif Düzey İşitme Yetersizliği Otizm Hafif Düzey 9
19 Parlayüksel İlkokulu 20 Atatürk Ortaokulu Otizm Hafif Düzey 2. Şube Otizm Hafif Düzey 21 Cumhuriyet İlkokulu 22 Cumhuriyet İlkokulu 23 Yeşilöz Ortaokulu 24 Yeşilöz Ortaokulu 25 Tırılar İlkokulu 26 Tırılar Ortaokulu 27 Hayate Hanım Ortaokulu 28 Alanya Anaokulu O.A.D.Zihinsel Y. O.A.D.Zihinsel Y. 29 Alanya Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi 30 Eczacı Güzin Velittin-Bekrioğlu MTALisesi 31 Hamdullah Emin Paşa İlk/Ortaokulu 32 Cikcilli Mehmet Emine Öncü Ortaokulu 33 Dr. Şahin Birsel Biçer İlkokulu Görme Yetersizliği 10
GAZİPAŞA İLÇEMİZDEKİ ÖZEL EĞİTİM SINIFLARIMIZ 1 BURHAN ORTAOKULU 2 AV.KEMAL AKÇA İLKOKULU 3 AV.KEMAL AKÇA ORTAOKULU 4 GAZİ MUSTAFA KEMAL O.A.D.Zihinsel Y. ORTAOKULU 5 GAZİ MUSTAFA KEMAL O.A.D.Zihinsel Y. İLKOKULU 6 AHMET TUNCER ORTAOKULU Otizm Orta-Ağır Düzey 7 İSTİKLAL ŞEHİT SÜLEYMAN Otizm Hafif Düzey GÜR İLKOKULU 8 GAZİPAŞA METEM GÜNDOĞMUŞ İLÇEMİZDEKİ ÖZEL EĞİTİM SINIFLARIMIZ 1 GÜNDOĞMUŞ ANADOLU LİSESİ 2 MERKEZ İLKOKULU O.A.D.Zihinsel Y. 3 ÜMÜTLÜ KÖYÜ İLKOKULU O.A.D.Zihinsel Y. 11