Öğrencinin; Adı: Görkem Andaç Soyadı: KİRİŞ Sınıfı: 10 FEN B No su: 277. Konu: Transformatörler

1

Öğrencinin; Adı: Görkem Andaç Soyadı: KİRİŞ Sınıfı: 10 FEN B No su: 277 Konu: Transformatörler 2

3

1- Şekildeki transformatörde, primerden uygulanan 100 V gerilim çıkıştan V 2 =20 V olarak alınıyor. Çıkıştan 100 V luk gerilim uygulanırsa girişten kaç V gerilim alınır? A)20 B) 50 C) 100 D) 200 E) 500 Şekildeki gibi bağlanmış X, Y transformatörlerinin K, L, M, P bobinlerinin sarım sayıları sırasıyla N K, N L, N M, N P dir. X transformatörüne 100V luk gerilim uygulandığında,y den 50V luk gerilim elde ediliyor. N K /N L =10 olduğuna göre, N M /N P oranı kaçtır?(şekildeki sarım sayıları gerçek değeri göstermemektedir.) 4- Sarım sayılarının oranı 1/5 olan alçaltıcı bir transformatörde, giriş bobinine 50 volt luk gerilim uygulandığında çıkıştan kaç volt gerilim alınır? 5- A) 5 B) 10 C) 20 D) 100 E) 250 A)1/2 B)1/5 C)1/10 D)1/20 E)1/50 2- Şekildeki transformatörde girişten V 1 alternatif 3- gerilimi uygulanıyor.çıkıştan ise V 2 alternatif gerilimi alınıyor. V 2 gerilimi, V 1, N 1, N 2, R niceliklerinden hangilerine bağlıdır? A) Yalnız V 1 B) V 1 ve V 2 C) N 1 ve N 2 D)V 1, N 1 ve N 2 E) V 1, N 1, N 2, ve R 3- Şekildeki gibi bağlanmış X, Y transformatörleri K, L, M, P bobinlerinden oluşmuştur. K bobinine 80 V luk alternatif gerilim uygulandığında P bobininden 20V luk gerilim elde ediliyor. Seksen Voltluk alternatif giriş gerilimini değiştirmeden, P bobininden 5 V luk gerilim elde etmek için; I. K bobinin sarım sayısını iki katına çıkarmak, II. L bobinin sarım sayısını iki katına çıkarmak, III. M bobinin sarım sayısını yarıya indirmek, IV. P bobinin sarım sayısını yarıya indirmek İşlemlerinden hangileri yapılmalıdır? (Şekildeki sarım sayıları gerçek değerleri ile orantılıdır.) 4

D) A) I ve II B) II ve III C) III ve IV D) I ve IV E) II ve IV 6-8- Gerilimi yükseltmek yada alçaltmak amacıyla kullanılan cihazlara transformatör denir.girişten bir gerilim verilir, çıkıştan ise farklı bir değerde gerilim alınır. Transformatörler için; I. Doğru gerilimle çalışmazlar. II. Çıkış için kullanılan sarımların sayısı giriştekinden fazla ise gerilim yükseltici olarak kullanılırlar. III. Radyo, teyp gibi cihazların enerji besleme kısımlarında transformatör kullanılır. belirtilen yargılardan hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) II ve III D) I ve III E) I, II ve III Bir transformatörde primerin sarım sayısı N 1, uygulanan gerilim V 1 ve geçen akım şiddeti I 1 dir.sekonderin sarım sayısı N 1, alınan gerilim V 2 ve çekilen akım ise I 2 dir. Bu transformatörde kayıplar ihmal edildiğine göre; I- V 1. I 1 =V 2. I 2 II- N 1.I 1 =N 2.I 2 III- V 1 /V 2 =N 1 /N 2 yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C)I ve II D) II ve III E) I, II ve III 7- Primerdeki sarım sayısı Sekonderdeki sarım sayısı K 500 1000 L 400 800 M 100 1000 N 50 500 9- (Tabloda, primer ve sekonder sarım sayıları belirtilen transformatörlerin primerlerine aynı alternatif gerlim uygulanıyor.) Buna göre; I. K ile L ve M ile N transformatörleri sekonderinden eşit gerilim alır. II. N transformatörünün sekonderinden alınan gerilim L ninkinden alınandan daha büyüktür III. En yüksek M transformatörünün sekonderinden gerilim alınır. yargılarından hangileri doğrudur? Sarım sayısı 2N olan primer devreye V alternatif gerilimi uygulanıyor. Sarım sayısı 3N olan sarımlardan V 1, 2N olandan V 2, N olandan V 3 alternatif gerilimi alınıyor. Buna göre, V 1, V 2 ve V 3 gerilimleri arasındaki ilişki nedir? A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III D) I ve III E) I, II ve III 5

A) V 1 < V 2 < V 3 B) V 3 < V 2 < V 1 C) V 3 < V 1 < V 2 D) V 2 < V 1 < V 3 E) V 3 < V 1 = V 2 10- Şekildeki transformatörün girişine V 1 alternatif gerilimi uygulanıyor. K, L, M ve N bobinlerinin sarım sayısı sırasıyla N, 5N, 5N, 10N olduğuna göre, alternatif gerilimlerin V 3 /V 2 oranı kaçtır? A) 1/4 B) 1/2 C) 1 D) 2 E) 4 12- İdeal bir transformatörde sekonder devredeki bobinin sarım sayısının artırılması, sekonder devrede oluşan; I- Akım şiddeti artar. II- Gerilim artar. II- Güç değişmez. hangileri doğrudur?(sekonderdeki direnç sabittir.) A) Yalnız I B) Yalnız II C)Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III 13-11- Şekildeki X ve Y transformatörleri K, L, M ve P bobininden oluşmuştur. K bobinine V P alternatif gerilimi uygulandığında P bobininden V S gerilimi alınıyor. V P gerilimi değiştirilmeden V S geriliminin azaltılması için; I. K bobininin sarım sayısını artırmak, L bobinin sarım aysısını azaltmak II. M bobinin sarım sayısını azaltmak, P bobinin sarım aysısını artırmak III. L bobinin sarım sayısını azaltmak, M bobinin sarım aysısını artırmak X ve Y transformatörlerindeki K, L, P ve R bobinlerinin sarım sayıları N K, N L, N P ve N R dir. K bobinine V 1 alternatif gerilimi uygulandığında L ve P bobinleri arasında V 2, R bobininde V 3 gerilimi oluşuyor. V 2 > V 1 >V 3 olduğuna göre; I. N L > N K II. N P > N R III. N K > N R Yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C)Yalnız III D) I ve II E) II ve III 14- işlemlerinden hangileri tek başına yapılmalıdır? A) Yalnız I B) Yalnız II C)Yalnız III D) I ve III E) II ve III 6

Şekildeki X ve Y transformatörleri K, L, R ve S bobinlerinden oluşmuştur.bobinlerin sarım sayıları N K, N L, N R ve N S dir. N K = N, N R = 2N olduğuna göre V P alternatif gerilimi sabit kalmak şartı ile V S geriliminin V P den büyük olması için N L ve N S ne olmalıdır? N L N S A) 2N N B) N 2N C) 4N N/2 D) 2N 2N E) N/2 4N 15- Sekonderin uçları arasındaki potansiyel farkı 150 V ise, sekonder devresinden geçen akım kaç amper olur? A) 1,5 B) 1,25 C) 0,75 D) 3 E) 4,5 18- Bir transformatörün bobinlerinin sarım sayıları 100 ve 200 dür. Bu transformatör 200 V luk alternatif a- kım kaynağına bağlanırsa, elde edilebilecek en büyük gerilimin en küçük gerilime oranı kaçtır? A) 1 B) 2 C) 4 D) 8 E) 16 19- Şekildeki transformatörlerin bobinlerinin sarım sayıları arasında: N K /N L = 1/5 N M /N N = 20 ilişkisi vardır. V 1 =200 V luk alternatif gerilim ise, V 2 kaç voltluk alternatif gerilimdir? A) 50 B) 40 C) 25 D) 20 E)4 16- Primeri 4000 sarımlı, sekonderi 250 sarımlı bir transformatörün sekonderine bağlı 10 Ω luk bir direncin gücü 40 Watt tır. Şekildeki transformatör devresinde girişe V 1 alternatif gerilimi uygulanmış, çıkıştan V 2 doğru gerilimi elde edilmiştir. Buna göre X, Y, Z noktalarından hangilerine bir diyot bağlanmış olabilir? A) Yalnız X B) Yalnız Y C) X ya da Y D) Y ya da Z E) X ya da Y ya da Z 20- Verimi %100 olan bu transformatörün primerin uçları arasındaki etkin potansiyel farkı kaç Volt tur? A) 220 B) 100 C) 320 D) 440 E)160 17- Bir transformatörün verimi %90 dır. Primerin uçları arasındaki potansiyel farkı 500 V, primerden geçen akım 1 amperdir. Primeri 500 sarımlı olan transformatörün sekonderinde farklı sarımlı, seri bağlı birkaç bobin bulunuyor. Primer bobinin uçlarına 200 V luk alternatif gerilim uygulanmıştır. Buna göre, sekonderdeki hangi iki uç arasındaki gerilim 50 V olur? 7

A) X ile Y B) Y ile Z C) Y ile T D) Y ile U E) Z ile U Buna göre giriş sargılarındaki akım çıkış sargılarındakinin kaç katıdır? A) 4 B) 2 C) 1 D)1/2 E)1/4 21- Şekildeki transformatörlerin bobinlerinin sarım sayıları birbirinden farklıdır. Buna göre hangi iki bobinin uçları arasındaki gerilim kesinlikle eşittir? A) K ile L B) K ile M C) K ile N D) L ile M E) L ile N 24- İndirgen bir transformatörün yükseltgen olabilmesi için, I. Giriş gerilimi artırılmalı II.Çıkış bobinin sarım sayısı artırılmalı III. Giriş bobinin sarım sayısı artırılmalı işlemlerinden hangileri tek başına yapılmalıdır? A) Yalnız I B) Yalnız II C)Yalnız III D) I ya da II E) I ya da III 22-25- Bir transformatörün çalışma sistemi, Şekildeki X transformatörünün primerine V 1 alternatif gerilimi uygulandığında, Y transformatörünün sekonderinden V 2 alternatif gerilimi elde ediliyor. V 1 = V 2 ise bobinlerin sarım sayıları arasındaki, I. K/L = M/N II. K/L = N/M III.K/L > M/N bağıntılarından hangileri kesinlikle doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 23- İdeal bir transformatörün birincil devresindeki sargı sayısı ikincildekinin 2 katıdır. I. Mekanik enerji elektrik enerjisine dönüşebilir. II. Manyetik alan değişmeleri bu alan içindeki iletkenlerde indiksiyon emk si oluşturur. III. Akım makarasında oluşan indüksiyon emk si makaranın sarım sayısı ile doğru orantılıdır? gerçeklerinden hangileri ile ilgilidir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 26- I. Transformatörler güç aktarırlar. II. Transformatörlerde manyetik alan değişimlerinden yararlanılır. III: Transformatör sabit akımlı doğru akım kaynaklarına bağlandığından çalışmaz. 8

Yukarıdakilerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III D) I ve III E) I, II ve III 27- Verimi %100 olan bir transformatörde ikincil devredeki sarım sayısı birincil devredekinin yarısıdır. V R nin büyüklüğünü artırmak için R, V, N L niceliklerinden hangisi tek başına artırılmalıdır? A) Yalnız V B) R ya da V C) R ya da N L D) V ya da N L E) R ya da V ya da N L 30- Birincil devredeki devrenin gerilimi 220 V olduğuna göre ikincil devrenin gerilimi kaç V tur? A) 110 B) 120 C) 200 D) 220 E) 440 28- Girişteki gerilimi çıkışında azaltan ideal bir transformatöre bir direnç bağlanıyor. Birincil devredeki güç P 1, ikincildeki P 2 dir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi doğrudur? A)P 1 > P 2 B) P 2 > P 1 C) P 1 = P 2 D) P 1 > 2P 2 E) P 2 = 2P 1 X transformatörüne şekildeki gibi bir lamba bağlanmıştır. K bobinine V 1 alternatif gerilimi uygulandığında lamba ışık veriyor. Giriş gerilimi V 1 değiştirilmeden K bobininin sarım saysı azaltılırsa, I. K bobininden birim zamanda çekilen enerji artar. II. Lambanın parlaklığı artar. III. K bobininin elektrik akımı azalır. yargılarından hangileri doğru olur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 29-31- Şekildeki X transformatörünün girişine V alternatif gerilimi uygulandığında R direncinin uçları arasında V R gerilimi oluşuyor. Şekildeki X transformatöründe K bobininin sarım sayısı L bobininkinin yarısıdır. 9

K bobinine iç direnci önemsenmeyen 1,5 V lik bir pil bağlanırsa L bobininde kaç V lik gerilim oluşur? A) 0 B) 1,5 C) 3 D) 4,5 E) 6 32- Şekildeki gibi bağlanmış X, Y transformatörleri ile kullanılan bir elektrikli aletin gücü 60 W dir. Bu sürede grişten bir saniyede çekilen enerji 100 j dür. İdeal X, Y transformatörleri K, L, M, N bobinlerinden oluşmaktadır. X transformatörüne alternatif V gerilimi uygulandığında lamba ışık veriyor. Lambanın daha parlak yanması için hangi bobinlerin sarım sayıları artırılabilir? A) Yalnız K B) Yalnız M C) K ya da M D) L ya da N E) K ya da N 35- Verimi %95 olan bir transformatörün çıkışından saniyede 19 joule enerji alınıyor. Bu transformatörün girişine 1 saniyede verilen enerji kaç J dir? A) 20 B) 25 C) 30 D) 35 E) 40 36- Y transformatörünün verimi %75 olduğuna göre X transformatörününki kaçtır? A) 80 B) 75 C) 70 D) 65 E) 60 33- X ve Y transformatörlerindeki K, M, N bobinlerinin sarım sayıları sırasıyla 2n, 2n, n dir. K bobinine uygulanan 8V alternatif gerilimi N bobininde V alternatif gerilimini oluşturuyor. Buna göre, L bobininin sarım sayısı kaç n dir? A) 4 B) 3 C) 2 D) 1 E) 1/2 K ve L bobinlerinden oluşan X transformatörüne Y lambası bağlanarak giriş uçlarına V gerilimi uygulanıyor. Giriş gerilimi 2V ye çıkartıldığında lambanın parlaklığının değişmemesi için, I. K bobinin sarım sayısını 2 katına çıkarmak II.L bobinin sarım sayısını 2 katına çıkarmak III.Y lambasına paralel bu lambaya özdeş başka bir lamba bağlama işlemlerinden hangileri yapılabilir? 37- A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ya da II D) I ya da III E)II ya da III 34- Şekilde ideal X, Y transformatörleri K, L, M, N bobinlerinden oluşmaktadır. K bobinine alternatif gerilim uygulnadığında R direncinden i akımı geçiyor. 10

L nin sarım sayısı artırılırsa K, M, N bobinlerinin akımları ilk duruma göre nasıl değişir? A) Üçününki de artar. B) K ve M ninki azalır, N ninki artar. C) K ve M ninki artar, N ninki azalır. D) K ninki değişmez, M ve N ninki azalır. E) Üçününki de azalır Bu devrede başlangıç durumuna göre aşağıdaki niceliklerden hangisi kesinlikle değiştirmiştir? A) Birincil bobinin gerilimi B) Birincil sargıların akımı C) İkincil bobinin gerilimi D) İkincil bobinin sarım sayısı E) Birincil bobinin sarım sayısı 38-40- Şekilde X, Y transformatörleri K, L, M, N bobinlerinden oluşmaktadır. K bobinine alternatif V gerilimi uygulandığında R direncinden i akımı geçiyor. Giriş gerilimi yarıya indirildiğinde R direncinden 2i büyüklüğünde elektrik akımının geçmesi için I. K bobinin sarım sayısını yarıya indirme II. L bobinin sarım sayısını yarıya indirme III.M bobinin sarım sayısını iki katına çıkarmak IV.N bobinin sarım sayısını iki katına çıkarmak işlemlerinden hangisi yapılmalıdır? A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) I ve IV E) I ve IV Şekildeki transformatörde Y lambası ışık verirken, K ve L bobinlerinin ısındığı gözleniyor. Buna göre; I. Lambanın gücü K bobinindeki toplam güçten azdır. II. K ve L bobinlerinin sargı telleri dirençlidir. III. Lambanın uçları arasındaki gerilim K bobinin uçları arasındaki gerilimden küçüktür. yargılarından hangileri keskinlikle doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III 39- İdeal bir transformatör devresinde yapılan tek bir işlem sonucunda ikincil bobinde akımın artmış olduğu gözleniyor. 41- İdeal bir transformatör devresinde ikincil devredeki sargıların gerilimi aşağı- 11

daki niceliklerden hangisinin değişmesi ile değişmez? A) Birincil devrenin gerilimi B) Birincil devre bobininin sarım sayısı C) İkincil devre bobininin sarım sayısı D)Transformatör bobinlerinin yarıçapı E)ikincil devrede kullanılan direncin büyüklüğü uygulandığında çıkıştan 80 V gerilim elde e- diliyor. Transformatörün verimi %80 ve girişte oluşan elektrik akımının etkin değeri 2 amperdir. Buna göre, çıkıştaki akımın etkin değeri kaç amperdir? A) 1,2 B)1,4 C) 2,4 D) 3,2 E) 4,4 42-45- Şekildeki % 100 verimle çalışan transformatör devresinde yalnız L nin sarım sayısı artırıldığında, İ 2 ve V 2 nasıl değişir? İ 2 V 2 A) Azalır Artar B) Artar Azalır C) Artar Artar D) Değişmez Değişmez E) Değişmez Artar Şekildeki transformatörün bobinlerinin sarım sayıları N 1 = 500, N 2 = 1000 dir. V 1 giriş potansiyeli 50 V tur. Buna göre, V 2 çıkış potansiyeli kaç V tur? A) 25 B) 50 C)75 D) 100 E)150 46-43- Şekildeki transformatör sisteminde K, L, M ve N nin sarım sayıları verilmiştir. Giriş gerilimi 220 volt olduğuna göre, çıkış gerilimi V Ç kaç volttur? A) 55/2 B) 55 C) 110 D) 220 E) 440 Şekildeki transformatör devresinde V 2 nin artırılması, aşağıdaki işlemlerden hangisinin et kbaşına yapılması ile gerçekleşmez? A) V 1 geriliminin artırılması B) L nin sarım sayısının artırılması C) N nin sarım sayısının artırılması D) K nin sarım sayısının artırılması E) M nin sarım sayısının azaltılması 47-44- Bir transformatörün girişine etkin değeri 220 V olan alternatif potansiyel farkı Şekildeki transformatör sisteminde bobinlerin sarım sayıları N 1, N 2, N 3, N 4 tür. 12

Buna göre; I. N 1 II. N 2 III. N 3 Niceliklerinden hangileri tek başına artırıldığında V 2 çıkış potansiyeli kesinlikle artar? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) II ve III E) I, II ve III 48- III. Enerjiden kazanç sağlar. yargılarından hangileri doğru olabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III 50- Şekildeki transformatörde N K /N L = 5 ve N M /N N = 10 dur. Sarım sayıları sırasıyla 500 ve 2000 olan şekildeki transformatör veriliyor. Buna göre; Buna göre giriş gerilimi 100 V olan bir transformatörde çıkış gerilimi kaç V dur? A) 2 B) 10 C) 100 D) 2000 E) 1000 I. P bobinine 12 voltluk akü bağlanırsa, S bobinindeki gerilim 48 volt olur. II. S bobinine 12 voltluk akü bağlanırsa, P bobinindeki gerilim 3 volt olur. III. P bobinine 100 voltluk alternatif gerilim uygulanırsa, S bobinindeki gerilim 400 volt olur. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) II ve III E) I, II ve III 49- Bir elektrik devresindeki transformatör için; I. Akım şiddetini artırır. II. Gerilimi artırır. 13

14

1 B 11 D 21 D 31 A 41 E 2 D 12 E 22 B 32 A 42 A 3 E 13 D 23 D 33 E 43 C 4 B 14 D 24 B 34 D 44 E 5 E 15 A 25 D 35 A 45 D 6 B 16 C 26 A 36 A 46 D 7 B 17 D 27 E 37 C 47 B 8 E 18 C 28 A 38 E 48 C 9 B 19 B 29 D 39 B 49 C 10 D 20 C 30 B 40 C 50 D 15