DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS Ortadoğu da Kadın ve Siyaset PSIR 407 7-8 3 + 0 3 5 Ön Koşul Dersleri - Dersin Dili İngilizce Dersin Seviyesi Lisans Dersin Türü Seçmeli Dersin Koordinatörü Dersi Verenler Dersin Yardımcıları - Bu dersin amacı Ortadoğu daki tarihsel gelişmeleri ve bölgenin koşullarını temel alarak, kadın ve siyaset konularını analiz etmektir. Bu kapsamda oluşturulan bazı kuramlar ele alınacak ve ilgili ideolojiler incelenecektir. Ortadoğu da doğan İslami feminizm ve Ortadoğu siyasetine yöneltilen feminist eleştiri diğer odak noktaları olacaktır. Dersin Amacı Bu derste İslam ın ve ataerkil sistemin kadına bakışı, geçmişten günümüze yaşanan gelişmeler değerlendirilecektir. Ayrıca temel insan hakları ve Ortadoğu daki kadın hakları karşılaştırılacaktır. Kadınların Ortadoğu siyasetindeki rolleri (parlamentodaki kadın vekil oranı, vb.), reformist ve muhafazakar kadın siyasetçilerin mücadeleleri ve post- İslamizm tartışılacaktır. Arap Baharının kadınlara etkilerine ayrıca değinilecektir. Dönemin sonunda bu dersin Ortadoğu da kadın ve siyaset ilişkisine dair öğrencilere yapıcı bir perspektif kazandırması hedeflenmektedir. Dersin İçeriği Ortadoğu da Toplumsal Cinsiyet ve Siyasetin Kuramsal Analizi İslami Feminizm Post-İslamizm Temel İnsan Hakları ve Ortadoğu daki Kadınların Hakları Ataerkil Sistem, Siyaset ve Kadın Reformist ve Muhafazakar Kadınlar Arap Baharı ve Kadınlar Ortadoğu Siyasetinin Temel Unsurlarına Yönelik Feminist Eleştiri Dersin Öğrenme Çıktıları Program Öğrenim Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
Siyaset Biliminin temel kavramları tanımlar ve aralarında bağlantı kurar Temel siyasal deyimleri ayırt eder Siyasal gelişmeleri belirli ifade ve kavramlara göre yorumlar Temel ideolojik veya siyasal yaklaşımları ayırt eder Siyasal gelişmeleri sınıflandırır 2,2 A,2 A,2 A,2 A,2 A Dünyadaki bağlantısız gibi görünen gelişmeleri ilişkilendirir 2,2 A Siyasal önderlerin günlük konuşmalarını sorgular 3,2 A Türkiye ve başka yerlerdeki belirli gelişmelerin ardındaki nedenleri kavramaya, açıklamaya ve aralarında bağlantı kurmaya başlar 2,2 A Mevcut gelişmeleri daha iyi değerlendirir 3,2 A Öğretim Yöntemleri: Ölçme Yöntemleri: : Anlatım, 2: Soru-Cevap, 3: Tartışma A: Sınav B: Deney C: Ödev DERS AKIŞI Hafta Konular Giriş 2 Ortadoğu da Toplumsal Cinsiyet ve Vatandaşlık Kavramları 3 İslami Feminizm Ön Hazırlık 4 Ortadoğu Siyasetinin Temel Unsurlarına Yönelik Feminist Eleştiri 5 Temel İnsan Hakları ve Ortadoğu da Kadının Statüsü 6 Ara Sınav 7 Ataerkil Sistemin Güncel-Siyasal Sonuçları 8 9 0 Ortadoğu da Kadının Modernleşmesi ile İslam ın Modernleşmesi İlişkisi Reformist Kadınlar ve Muhafazakar Kadınların Ortadoğu Siyasetindeki Mücadelesi İslam ın Demokratikleşmesi : Toplumsal Hareketler ve Post- İslamizm
Arap Baharında Kadınların Rolü 2 Ortadoğu da Feminist Hareketlerin Siyasete Etkileri 3 Dönemin ve Dersin Genel Değerlendirmesi KAYNAKLAR Temel Kaynak - Bayat, A. (2007). Making Islam Democratic: Social Movements and the Post-Islamist Turn, California: Stanford University Press. -Abu-Lughod L. (998) Remaking Women: Feminism and Modernity in the Middle East, Princeton University Press. - Ahmed, L.(20) Veil of Ignorance, Foreign Policy. -Ahmed, L.(993) Women and Gender in Islam: Historical Roots of a Modern Debate (London: Yale University Press) -Badran, M. (2005) Between Secular and Islamic Feminism/s Journal of Middle East Women's Studies. -Bayat, A. (2007) A Women s Non-Movement: What It Means to Be a Woman Activist in an Islamic State, Comparative Studies of South Asia, Africa and the Middle East. -Berkovitch, N. and Moghadam V.M. (999) Middle East Politics and women s collective action: Challenging the status quo, Oxford University Press. -Brand, L. (998) Women, the State and Political Liberalization: Middle Eastern & North African Experiences, Columbia University Press. Diğer Kaynaklar -Çalışkan, K. Ortadoğu Siyaseti ve Toplumlarını Anlama Yolları, Istanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Cilt. 39, Ekim. -Doumato, E.A. and Posusney M.P. (2003) Women and globalization in the Arab Middle East: gender, economy, and society, Lynne Rienner Publishers -MacLeod, A.L. (992) Hegemonic Relations and Gender Resistance: The New Veiling as Accommodating Protest in Cairo Signs, Vol. 7, No. 3. -Hatem, M.(2006) Islamic Societies&Muslim Women in Globalization Discourses CSSAAME - Husaibv, M.E. & Ayotte, K.J. (2005) Securing Afghan women: Neocolonialism, epistemic violence, and the rhetoric of the veil, NWSA journal. - International Campaign for Human Rights in Iran. (2009). The Systematic Repression of the Women s Rights Movement-May 2008, http://www.iranhumanrights.org/2009/0/repression-women/ -Jones J. (2007) Negotiating Change: The New Politics of the Middle
East, I.B. Tauris. - Jones-Pauly, C. (202)Women under Islam, I.B. Tauris, Tunisia: The Ideal Islamic Reform, Egypt: Conservative Incremental Reform, Pakistan: Othodox Modernity -Joseph S. Women and Politics in the Middle East, MERIP vol.38. -Joseph S. (ed.) (2000) Gender and Citizenship in the Middle East, Syracuse University Press. -Kandiyoti, D. (996) Gendering the Middle East: Emerging Perspectives, I.B. Tauris. -Kandiyoti, D. (99) Women, Islam & the State, Temple University Press. -Kandiyoti, D. (99) End of Empire: Islam, Nationalism and Women in Turkey, in Deniz Kandiyoti (ed.), Women, Islam & the State, Temple University Press. -Kara, Z. (202) Ortadoğu yu Anlamada Bir İmkan/sızlık Olarak Arap Sosyolojisi, Electronic Journal of Social Sciences, Vol. Issue 42. -Kazami, F. (2000) "Gender, Islam and Politics, Social ResearchVol: 67 No:2. -Keddie, N.(eds.), (978) Women in the Muslim World, Cambridge: Harvard University Press. - Khosrokhavar, F. (2002). Postrevolutionary Iran and the New Social Movements, In Eric Hooglund (Eds.), Twenty Years of Islamic Revolution Political and Social Transition in Iran since 979 (pp.3-8). New York: Syracuse University Press. - Kian-Thiébaut, A. (2002). Women and the Making of Civil Society in Post-Islamist Iran, In Eric Hooglund (Eds.), Twenty Years of Islamic Revolution Political and Social Transition in Iran since 979 (pp.56-73). New York: Syracuse University Press. - Mir-Hosseini, Z. (200). The Rise and Fall of Fa'ezeh Hashemi: Women in Iranian Elections, Middle East Report, 28, pp.8-. - Mir-Hosseini, Z. (2002). Religious Modernists and the Woman Question, In Eric Hooglund (Eds.), Twenty Years of Islamic Revolution Political and Social Transition in Iran since 979 (pp.74-95). New York: Syracuse University Press. -Moghadam, V.M. (999) Revolution, Religion, and Gender Politics: Iran and Afghanistan Compared, Journal of Women s History Volume 0, Number 4. -Moghadam V.M. (2003) Modernizing Women: Gender and Social Change in the Middle East, Lynne Rienner Publishers. -Moghadam, V. (999) Gender National Identity&Citizenship in MENA CSSAAME
-Moghissi, H. (20) Islamic Feminism Revisited CSSAAME v3n. -Ökten, Ş. (2009) Toplumsal Cinsiyet ve İktidar: Güneydoğu Anadolu Bölgesi nin Toplumsal Cinsiyet Düzeni, Journal of International Social Research, Vol. 2 Issue 8. -Sedghi, H. (2007) Women and Politics in Iran: Veiling, Unveiling, and Reveiling, Cambridge University Press. -Taraki, L. (995) Islam is the solution: Jordanian Islamists and the dilemma of the'modern woman' British Journal of Sociology. MATERYAL PAYLAŞIMI Dökümanlar Ödevler Sınavlar Kaynak Listesindeki Okumalar Dönem içerisindeki konulara ilişkin ödevler Ara Sınav ve Son Sınav DEĞERLENDİRME SİSTEMİ YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARI SAYI KATKI YÜZDESİ Ara Sınav / Son Sınav 65 Derse Katılım 5 Ödev 5 20 Toplam 00 Finalin Başarıya Oranı % 35 Dönemiçi Çalışmaların Başarıya Oranı % 65 Toplam 00 DERS KATEGORİSİ Seçmeli Ders DERSİN PROGRAM ÇIKTILARINA KATKISI No Program Öğrenme Çıktıları Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler disiplininin ve etkileşimde olduğu hukuk, ekonomi, sosyoloji gibi disiplinlerin temel kavram ve kuramlarına hâkim olduğunu gösterir. Katkı Düzeyi 2 3 4 5 2 Ulusal, uluslararası ve ulus-ötesi oluşumların yapısını, kurumlarını ve işleyişlerini, siyaset bilimi ve uluslararası ilişkiler kavram ve kuramları
kullanarak yorumlar ve gerektiğinde çözümler içeren projeler üretebilir. 3 İnsan toplulukları ve siyasal sistemler arasında benzerlik ve farklılıkları anlayıp, yorumlayacak düzeyde karşılaştırmalı, analitik ve disiplinlerarası bir bakış açısına sahip olduğunu gösterir. 4 Program sürecinde ekip veya bağımsız araştırma projeleri, staj, tez gibi yöntemlerle sorumluluk alma ve ekip çalışması bilinç ve becerilerini geliştirir. 5 Niteliksel ve niceliksel veri toplama ve analiz yöntemlerinde yetkin olduğunu gösterir. 6 Uluslararası ve ülke içi dinamiklerin değişkenliğini göz önünde bulundurarak kişisel ve profesyonel gelişimi için bilgi güncellemenin, yaşam boyu öğrenmenin ve yaratıcı çözümler üretebilmenin önemini anladığını gösterebilir. 7 Analitik ve eleştirel bir bakış açısıyla siyaset bilimi alanında edindiği bilgileri ve kendi eksikliklerini değerlendirebilir, böylelikle eksikliklerini gidermek için öğrenimini yönlendirebilir. 8 Akademik ve profesyonel ortamlarda, İngilizce ve Türkçe, yazılı ve sözlü iletişim becerilerini kullanabilir. 9 Uluslararası kuramsal düzeyde ve küresel dinamikleri takip edebilecek düzeyde İngilizce yazma, konuşma ve okuma bilgi ve becerisine sahip olduğunu gösterebilir. 0 Kamuda, özel sektörde istihdam edilebilecek ya da akademik kariyere devam edebilecek deneyim ve sosyal niteliklere sahip olduğunu gösterir. Kendi yetiştiği toplumsal çevrenin dışındaki diğer topluluklara karşı empati ve saygı geliştirmiş olduğunu gösterebilir. 2 Sosyal Bilimlerde geçerliliği ve yaygın kullanımı olan bilişim teknolojilerini etkin şekilde kullanabilir. Uluslararası akademisyenler ve öğrencilerle akademik bilgi alışverişi 3 içerisinde olarak, uluslararası ve ülke içi meselelere dair görüş belirtebilir ve olayları yorumlayabilir. 4 Toplumsal, bireysel ve akademik etik kurallarına riayet eder. 5 6 Sosyal sorumluluk kavramının bireysel, toplumsal ve ekolojik boyutlarını bilir, bu çerçeve içinde üzerine düşen aktif vatandaşlık ve hemşehrilik görevlerini anladığını gösterebilir. Çağdaş toplumların esasını oluşturan sosyal-siyasal, hukuki hakların evrenselliği ve sosyal adalet kavramlarını, toplumsal gelişmenin ve küresel rekabet edebilirliğin gereği olan bilimsel bakış açısının önemini anladığını gösterebilir. AKTS / İŞ YÜKÜ TABLOSU Etkinlik SAYISI Süresi (Saat) Toplam İş Yükü (Saat) Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 6x toplam ders saati) 5 3 45 Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 2 5 60 Ara Sınav 0 0 Ödev 0 0 Final 0 0
Toplam İş Yükü 35 Toplam İş Yükü / 25 (s) 5.4 Dersin AKTS Kredisi 5