TÜBİTAK TEYDEB Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları Emel ÖNDER FIRAT, Bilimsel Programlar Uzmanı 22.05.2015 Adana Ticaret Odası 1 Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Bilim, teknoloji ve yenilik politikalarının oluşturulmasında hükümete yardımcı olmak Ar-Ge altyapısı oluşturmak ve destek sağlamak Üniversite Destekleri Sanayi Destekleri Bilim İnsanı Yetiştirme Bilim ve Toplum Faaliyetleri Uluslararası İşbirliği Stratejik alanlarda araştırmalar yapmak * 278 Sayılı TÜBİTAK ın Kurulması Hakkında Kanun un 2. maddesindeki görevlerden derlenmiştir. 2 1
TEYDEB - Teknoloji ve Yenilik Destek Programları Başkanlığı Kuruluş Amacı Ülkemiz özel sektör kuruluşlarının araştırma-teknoloji geliştirme ve yenilik faaliyetlerini desteklemek, Türk sanayisinin araştırma-teknoloji geliştirme yeteneğinin, yenilikçilik kültürünün ve rekabet gücünün artırılmasına katkıda bulunmak amacıyla kurulmuştur. 22.05.2015 Adana Ticaret Odası 3 Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları 1601 Yenilik ve Girişimcilik Alanlarında Kapasite Artırılmasına Yönelik Destek Programı 22.05.2015 Adana Ticaret Odası 4 2
1501 Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı Amaç Özel sektör kuruluşlarının, Ar-Ge faaliyetlerini teşvik ederek, Ar-Ge yeteneğinin yükseltilmesine katkıda bulunmak. 22.05.2015 Adana Ticaret Odası 5 1501 Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı Kimler Başvurabilir? Sektör ve büyüklüğüne bakılmaksızın ülkemizde yerleşik tüm sermaye şirketleri 22.05.2015 Adana Ticaret Odası 6 3
1501 Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı Destek Miktarı Temel destek oranı % 40 olacak şekilde proje giderlerinin en fazla %60 ı Başarıyla tamamlanan proje sahibi firma KOBİ ise, proje fikir sahibi araştırmacıya 7.500 TL teşvik ödülü 22.05.2015 Adana Ticaret Odası 7 1501 Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı Destek Miktarı Bütçe sınırı yok Destekleme süresi proje bazında en fazla 36 ay 22.05.2015 Adana Ticaret Odası 8 4
1501 Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı Akademik İşbirliği Proje Bütçesi 1.000.000.-TL ile 2.000.000.-TL 2.000.001.-TL ile 5.000.000.-TL 5.000.001.-TL ile 10.000.000.-TL 10.000.001.-TL ve üzeri Proje Bütçesindeki İşbirliği% %2 akademik işbirliği %3 akademik işbirliği %4 akademik işbirliği %5 akademikişbirliği + %5 KOBİ işbirlikleri 22.05.2015 Adana Ticaret Odası 9 1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı Amaç Araştırma, teknoloji geliştirme, yenilik faaliyetleri ile verimliliği artırma, katma değeri daha yüksek ürün ve hizmetlere yönelme konularında KOBİ leri teşvik etmek. 22.05.2015 Adana Ticaret Odası 10 5
1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı Kimler Başvurabilir? İkisi ortaklı olmak kaydıyla ilk 5 proje (3+2) için TÜBİTAK programlarına başvuru yapılabilir. Bu programa sadece KOBİ ler başvurabilir 22.05.2015 Adana Ticaret Odası 11 1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı Destek Miktarı En fazla 500.000 TL bütçeli ve 18 ay süreli bir projeye % 75 hibe destek Fikir sahibi araştırmacıya 7.500 TL teşvik ödülü Proje başvuru ve izleme dokümantasyonu için 10.000 TL'lik gidere destek 22.05.2015 Adana Ticaret Odası 12 6
1509 Uluslararası Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı Amaç Ülkemiz firmalarının EUREKA, EUROSTARS ve ERA-NET gibi işbirliği ağlarındaki Ar-Ge projelerine katılımını sağlamak. 22.05.2015 Adana Ticaret Odası 13 1509 Uluslararası Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı Kimler Başvurabilir? Sektör ve büyüklüğüne bakılmaksızın ülkemizde yerleşik tüm sermaye şirketleri 22.05.2015 Adana Ticaret Odası 14 7
1509 Uluslararası Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı Destek Miktarı Büyük firmalarda proje giderlerinin % 60 ı KOBİ lerde proje giderlerinin % 75 i 22.05.2015 Adana Ticaret Odası 15 1511 Öncelikli Alanlar Ar-Ge Destek Programı Amaç Ulusal stratejik hedef ve politikalar kapsamında belirlenen öncelikli alanlarda çağrıya çıkılarak Türkiye de yerleşik katma değer oluşturan kuruluşların Ar-Ge projelerine destek sağlamaktır. Su Sağlık Otomotiv Uzay Savunma Enerji Bilişim Makine Gıda 22.05.2015 Adana Ticaret Odası 16 8
1511 Öncelikli Alanlar Ar-Ge Destek Programı Kimler Başvurabilir? Çağrı duyurusuna uygun projesi olan Türkiye de yerleşik tüm sermaye şirketleri proje başvurusunda bulunabilir. 22.05.2015 Adana Ticaret Odası 17 1511 Öncelikli Alanlar Ar-Ge Destek Programı Destek Miktarı Büyük ölçekli kuruluşlar % 60 ı KOBİ% 75 i Proje genel gider desteği (%10 ek destek) 22.05.2015 Adana Ticaret Odası 18 9
1503 Proje Pazarları Destekleme Programı Amaç Üniversiteler, sanayi/ticaret odası veya ihracatçı birliklerin proje fikirlerini hayata geçirmek için düzenleyecekleri ortaklık arayışlarına yönelik etkinliklere finansal destek sağlamak. 22.05.2015 Adana Ticaret Odası 19 1503 Proje Pazarları Destekleme Programı Kimler Başvurabilir? En az bir üniversite ile; Sanayi Odası, Ticaret Odası, Ticaret ve Sanayi odası, İhracatçı Birliğinden herhangi biri veya daha fazlasının katılımcı olmasıyla bu kuruluşlardan herhangi biri. 22.05.2015 Adana Ticaret Odası 20 10
1503 Proje Pazarları Destekleme Programı Destek Miktarı 2015 yılı için; Ulusal düzeyde 30.000 TL Uluslararası katılımlı olması durumunda 40.000 TL 22.05.2015 Adana Ticaret Odası 21 1505 Üniversite - Sanayi İşbirliği Destek Programı Amaç Üniversite/kamu araştırma enstitülerindeki bilgi birikiminin, KOBİ veya Büyük ölçekteki kuruluşlar tarafından ürüne/sürece dönüştürülerek ticarileştirilmesini sağlamak. 22.05.2015 Adana Ticaret Odası 22 11
1505 Üniversite - Sanayi İşbirliği Destek Programı Kimler Başvurabilir? Proje sonuçlarını Türkiye de uygulamayı taahhüt eden KOBİ ler ve büyük ölçekli firmalar (müşteri kuruluş) ile üniversite ya da kamu araştırma kurumları (yürütücü kuruluş) ortak olarak başvurabilmektedir. 22.05.2015 Adana Ticaret Odası 23 1505 Üniversite-Sanayi İşbirliği Destek Programı Destek Miktarı Proje bütçe üst sınırı 1.000.000 TL, Proje bütçesine ek olarak; Proje Teşvik İkramiyesi Proje Kurum Hissesi (% 5) Destek süresi üst sınırı 24 ay 22.05.2015 Adana Ticaret Odası 24 12
1505 Üniversite-Sanayi İşbirliği Destek Programı Destek Miktarı 3 ay süreli TÜBİTAK tarafından karşılanacak 10.000 TL lik fizibilite desteği 22.05.2015 Adana Ticaret Odası 25 1512 Teknogirişim Sermaye Destek Programı Amaç Bireysel girişimcilerin teknoloji ve yenilik odaklı iş fikirlerini firma kurarak yenilikçi ürünlere dönüştürebilmeleri için iş fikrinden pazara kadar olan faaliyetlerinin desteklenmesi. 22.05.2015 Adana Ticaret Odası 26 13
1512 Teknogirişim Sermaye Destek Programı Kimler Başvurabilir? Örgün öğrenim veren herhangi bir lisans programından mezun kişiler Çağrı duyurusunda ilave koşullar belirtilebilir 22.05.2015 Adana Ticaret Odası 27 1512 Programı Program Aşamaları 1. Aşama İş fikrinin iş planına dönüştürülmesi İş fikri başvurusunun Uygulayıcı Kuruluşa yapılması Girişimcilik eğitimi ve TÜBİTAK ın uygun gördüğü durumlarda rehber desteğinin sağlanması İş planının hazırlanması Girişimcilik eğitimi ve rehber desteği İş planı 28 14
1512 Programı Program Aşamaları 2. Aşama Şirketleşme ve Teknolojik Doğrulama İş planı desteklenmeye uygun bulunan Girişimcinin sermaye şirketi kurması Geri ödemesiz sermaye desteği 40.000 TL; hibe Proje desteği 110.000 TL; hibe * 2. Aşamada desteklenecek projelerin süresi en fazla 18 aydır. 29 1512 Programı Program Aşamaları 3. Aşama TÜBİTAK 1507 Destek Programı Kuruluşun 2. aşamada elde ettiği çıktıları, Ar Ge çalışmalarıyla daha da geliştirerek ticarileşmeye konu olabilecek veya uygulamaya aktarılabilecek bir ürünü/süreci ortaya koyması beklenir. BSTB Teknogirişim programını başarıyla tamamlayan firmalar 1512 programının II. aşamasını başarıyla tamamlayan firmalar 550.000 TL; % 75 hibe Ticari Prototip 30 15
Program Başvuruları Genel Süreç Proje Önerisi (AGY 101) Firma Proje Önerisi PRODİS üzerinden Hakem Değerlendirme Raporu Destek Kararı Teknoloji Grubu Yürütme Komitesi 22.05.2015 Adana Ticaret Odası 31 İzleme Süreci Firma ziyareti Dönem Raporu Firma PRODİS üzerinden eteydeb.tubitak.gov.tr Ödeme İzleyici Raporu TEYDEB Değerlendirmesi 22.05.2015 Adana Ticaret Odası 32 16
Ar-Ge ve Yenilik Kavramlarına İlişkin Önemli Noktalar 22.05.2015 Adana Ticaret Odası 33 Ar-Ge ve Yenilik Projelerin Değerlendirilmesinde OECD tarafından hazırlanmış olan Oslo ve Frascati kılavuzlarındaki tanımlar ve kavramlar esas alınmaktadır. Oslo Kılavuzu na göre : Teknolojik açıdan yeni ürün Teknolojik açıdan iyileştirilmiş ürün Teknolojik süreç yeniliği Sanayi Ar-Ge sinin çerçevesini çizmektedir http://www.tubitak.gov.tr/tubitak_content_files/btypd/kilavuzlar/frascati_tr.pdf http://www.tubitak.gov.tr/tubitak_content_files/btypd/kilavuzlar/oslo_3_tr.pdf 22.05.2015 Adana Ticaret Odası 34 17
Ar-Ge ve Yenilik Ürün Geliştirme: Yeni ürün geliştirilmesi Ürün kalitesi veya standardının yükseltilmesi Süreç Geliştirme: Maliyet düşürücü ve standart yükseltici yeni tekniklerin geliştirilmesi Yeni üretim teknolojilerinin geliştirilmesi 22.05.2015 Adana Ticaret Odası 35 Ar-Ge ve Yenilik 22.05.2015 Adana Ticaret Odası 36 18
Değerlendirme Kriterleri 22.05.2015 Adana Ticaret Odası 37 Desteklenen Ar-Ge Aşamaları 38 Faz I Kavramsal Tasarım Fikir ve İhtiyaç analizi Literatür ve Patent Araştırması Ürün/Üretim Fikri FazII Teknoloji/Ürün Geliştirme Ürün Tasarımı Prototip Ürün Üretim Sistemi Tasarımı Pilot Üretim Faz III Üretim ve Pazarlama Ticari üretim faaliyetleri Yönetim Müşteri ve Pazar Bulma Desteklenen aşamalar Desteklenmeyen aşamalar 22.05.2015 Adana Ticaret Odası 38 19
Desteklenen Harcamalar 39 Personel gideri Seyahat gideri Alet/teçhizat/yazılım/yayın alımları Hizmet alımları Danışmanlık alımları Malzeme giderleri 22.05.2015 Adana Ticaret Odası 39 22.05.2015 Adana Ticaret Odası 40 20
1995-2014 Yılları Arasında Ne Yapıldı? 23.342 Proje Başvurusu Desteklenen 14.344 Proje 4,14 Milyar TL Destek 7,57 Milyar TL ArGe Hacmi 22.05.2015 Adana Ticaret Odası 41 Proje Başvurularının Firma Ölçeğine Göre Dağılımı %70 %70 %66 2004-2014 yılları arasında; KOBİ proje başvuru sayısı 6 katına Büyük ölçekli firmaların proje başvuru sayısı 5 katına 22.05.2015 Adana Ticaret Odası 42 21
Desteklenen Projelerin Firma Ölçeğine Göre Dağılımı %71 %72 %73 2004-2014 yılları arasında; KOBİ desteklenen proje sayısı 5 katına Büyük ölçekli firmaların desteklenen proje sayısı 4 katına 22.05.2015 Adana Ticaret Odası 43 Hibe Destek Tutarının Yıllara Göre Dağılımı %47 %63 %40 %46 %55 %58 %59 %61 2004-2014 yılları arasında; Ödenen Hibe destek tutarı yaklaşık 4 katına 22.05.2015 Adana Ticaret Odası 44 22
Hibe Destek Tutarının Firma Ölçeğine Göre Dağılımı %47 %63 %40 %46 %55 %58 %59 %61 %63 2004-2014 yılları arasında; KOBİ lere ödenen hibe destek tutarı yaklaşık 6 katına Büyük ölçekli firmalara ödenen hibe destek tutarı yaklaşık 3 katına 22.05.2015 Adana Ticaret Odası 45 Hibe Destek Tutarının İllere Göre Dağılımı (İlk 20 İl/1995-2014 Birikimli) 22.05.2015 Adana Ticaret Odası 46 23
Hibe Desteğin Sektörlere Göre Dağılımı 22.05.2015 Adana Ticaret Odası 47 1995-2014 Yılları Arasında Adana 295 39,5* Milyon TL Hibe Destek Proje Başvurusu Adana Desteklenen 140 Proje Hibe Destekte Akdeniz Bölgesi nde 1. Sırada Hibe Destekte Türkiye de 10. Sırada Desteklenen 75 Firma *201422.05.2015 yılı sabit fiyatlarıyla Adana Ticaret Odası 48 24
TEYDEB Teknoloji Gruplarınca DesteklenenSektörelProjeKonu Örnekleri Makine İmalat Teknolojileri Alanında Desteklenen Proje Konu Örnekleri Otomobil, ticari araç, otobüs vb her türlü aracın tasarımı Buzdolabı, çamaşır makinesi, fırın, bulaşık makinesi vb her türlü beyaz eşya grubu ürünlerin tasarımı Savunma sanayi ne yönelik tasarım faaliyetleri (Zırhlı araç, silah, tank, insansız araç vb) Uçak, helikopter, insansız hava aracı tasarımları Üretim aşamalarında robotik ya da mekatronikuygulama tasarımları Özel ve genel amaçlı CNC tezgah ve üretim makineleri tasarımları Takım tezgahları, kalıp ve aparat tasarımı Transport makineleri ve yükleme sistemleri tasarımları Ambalaj ve paketleme makineleri tasarımları 25
Malzeme, Metalurji ve Kimya Teknolojileri Alanında Desteklenen Proje Konu Örnekleri Nanoteknoloji yöntemleri ile malzeme geliştirilmesi Savunma sanayine yönelik kompozit zırh üretilmesi Karbon elyaf üretimi ve karbon elyaf içeren kompozitlerin geliştirilmesi Yüksek dayanımlı düşük alaşımlı çelik geliştirilmesi Biyo uyumlu implant alaşımların geliştirilmesi Endüstriyel atıkların yapı malzemesi üretiminde kullanılması Yüksek verimli geri dönüşüm teknolojilerinin geliştirilmesi Geleneksel seramiklerin üretim süreçlerinin ve ürün özelliklerinin iyileştirilmesi İleri seramik malzemelerin geliştirilmesi Elektrik Elektronik Teknolojileri Alanında Desteklenen Proje Konu Örnekleri Enerji sistemleri, üretim verimliliği Yenilenebilir kaynaklardan elektrik enerjisi üretimi Tüketici elektroniği Haberleşme sistemleri Telefon santralleri Özel uygulamalara yönelik modem Veri iletişimi ve çoklu ortam uygulamaları İletişim ağlarında yeni servisler Kablosuz ağ sistemleri ve ağ trafiği kontrolü Televizyon ve uydu alıcı tasarımları Uzaktan eğitim sistemleri Savunma sanayi elektroniği Radar sistemleri Platform kontrol sistemleri 26
Bilişim Teknolojileri Alanında Desteklenen Proje Konu Örnekleri E-imza ve veri şifreleme uygulamaları Finans ve yatırım piyasalarına özel yazılımlar Karar Destek ve İş Zekası yazılımları Üretimden veri toplama ve işleme yazılımları Gömülü cihaz yazılımları ve gömülü işletim sistemleri Hareket algılama ve görüntü işleme yazılımları Tıbbi görüntüleme ve teşhis destek yazılımları Mobil uygulama geliştirme platformları İnternet güvenliği yazılımları Simülasyon geliştirme platformları ve uygulamaları Etkileşimli çok oyunculu oyun yazılımları Yazılım geliştirme platformları Mobil bankacılık uygulamaları Ses tanıma ve işleme yazılımları Biyoteknoloji, Tarım, Çevre ve Gıda Sektörlerinde Desteklenen Proje Konu Örnekleri Tohum ıslah çalışmaları Klasik ıslah çalışmalarına alternatif yöntemlerin araştırılması Tarım zararlıları ile kimyasal ve biyoteknolojik mücadele Hayvanlarda ıslah çalışmaları, biyoteknolojikyöntemlerin kullanılması Veteriner aşı ve ilaçların geliştirilmesi Gıda ve tarım sanayi atıklarının değerlendirilmesi Genetik karakterizasyon tespiti Organik gıda geliştirilmesi İçeriği zenginleştirilmiş gıdalar üzerine çalışmalar Depolama şartlarının araştırılması, raf ömrü üzerine çalışmalar Yenilenebilir ve alternatif enerji kaynaklarının tarımsal üretimde etkin kullanılması 27
Dikkatiniz İçin Teşekkürler Programkodu 22.05.2015 Adana Ticaret Odası 55 28