GENÇ FİDANLAR YARIŞIYOR PROJESİ

1

2

GENÇ FİDANLAR YARIŞIYOR PROJESİ Koordinatör: Tekin BAŞER SEVİYE-3 ÇALIŞMA NOTLARI Hazırlayanlar: Yalçın GÜL Alpaslan YALÇINKAYA 3

Sevgili Keçiörenliler, Bilimsel ve teknolojik gelişmeler çağdaş uygarlığın düşünce ve duygu dokusunu etkilemekte; insanın evrene ve yaşama bakış açısını köklü biçimde yeniden oluşturmaktadır. Dünyanın ve kendinin farkına varan insan içinde bulunduğu dünyanın sınırlılıklarına takılmadan kendini yerli yerine konumlandırabilmesi için, insanın fıtratına uygun varlık özüyle örtüşen evrensel değerler sistemine ihtiyaç duymaktadır Fakat gençlik dönemindeki hakikat özlemi ve anlam arayışı, günümüzde maddi değerlere ve haz kültürüne indirgenmeye başlanmıştır. Bunlarla da gencimizin kendini sağlam bir şekilde inşa etmesi çok zordur. Hepimiz biliyoruz ki Allah insanı ahlaken tertemiz yaratmıştır. Çocuklarımızın, temiz ve beyaz bir levhayı andıran ruhlarına güzel şeylerin ve iyi ahlakın kazandırılması için, adalet, doğruluk, cömertlik, sözünde durmak, alçak gönüllü olmak, sabretmek, şükür etmek, edepli olmak gibi güzel davranışların çocuğa sevdirilmesi gerekmektedir. Onların kötülüklerden uzak, iyiliklere meyilli yetiştirilmeleri, bu dini terbiyeyi daha küçük yaştan itibaren ruhlarına sindirmekle mümkündür. Evlatlarımızı zulüm, yalan söylemek, alay etmek, kibir, iftira, çekememezlik gibi kötü davranışlardan uzak tutmalıyız. Evlatlarımızın iyiliği ve güzel davranışları öğrenme süreçlerinde bizim de katkımız olsun istedik. Bunun için Keçiören Belediyesi olarak Keçiören Müftülüğü ile birlikte Genç Fidanlar Yarışıyor adlı projemizi geliştirdik. Evlatlarımızın birer emanet olduğu bilinciyle hazırladığımız bu projenin duyarlı ve bilgili genç fidanların yetişmesinde katkısı olması dileğiyle evlatlarımıza ithaf ediyoruz. Mustafa AK Keçiören Belediye Başkanı 4

Hacivat: Sevgili öğrenciler Keçiören Belediye mizin hazırlamış olduğu Genç Fidanlar Yarışıyor adlı bilgi yarışmasına hepiniz hoş geldiniizzz!!! Karagöz: Bıy bıy bıy sevgi küpü çocuklar Hacivat ı dinlemeyiniz. Ben hazırladım her şeyi beni dinleyiniz. Eveettt kimler kazanacak yarışmayı, kimler alacak bakalım kupayı? Hacivat: İlahi Karagöz ha sen hazırlamışsın, ha ben hazırlamışım ne fark eder? Mühim olan çocuklarımızın bu yarışmadan faydalanmaları, bilgilenmeleri. Değil mi? Boş ver sen kupayı mupayı Karagöz: Bıy bıy bıy az daha konuşursan yiyeceksin sopayı! 5

EN GÜZEL SÖZ O olmazsa Yemek olmaz Olmazsa o Ders yapılmaz Her işimde Hep benimle En güzel söz Besmele. Gülümseyen Şiirler, Yalçın GÜL 6

SORULAR VE CEVAPLAR Soru 1: İbadetlerimizi büyük bir sevgiyle yapmalıyız. En çok Allah ı sevmeli ve O nun sevgisini kaybetmekten korkmalıyız. İbadetlerimizi Allah ı görüyormuş gibi yapmalıyız. Çünkü biz O nu görmesek de O bizi görüyor. Allah ı görüyormuş gibi ibadet etme bilincine ne ad verilir? Cevap: İhsan Soru 2: Dua ibadetin özüdür. Biz her zaman ve her yerde tek olan Allah a dua ederiz. Biz ancak O na ibadet eder ve ancak O ndan yardım dileriz. Dua ederken Allah ın 99 isminden dilediğimizle dua edebiliriz. Rızık için Allah ın Rezzak ismiyle, günahlarımızı bağışlaması için Rahman ve Rahim olan ismiyle Allah a dua ederiz. En güzel isimler Allah a aittir. Allah ın en güzel isimlerine ne ad verilir? Cevap: Esma-i Hüsna 7

Soru 3: Hz. Muhammed (s.a.v) peygamber olarak gönderilmeden önce Arabistan da koyu bir cahiliye dönemi yaşanıyordu. İnsanlar putlara tapıyor, kız çocukları diri diri toprağa gömülüyordu. İnsanlar faiz ve tefecilikle uğraşıyor, fakir ve garibanlar ağır borç yükü altında eziliyordu. Kabileler arası kan davaları hayatı çekilmez ve yaşanmaz hale getirmişti. Bu karanlık döneme ne ad verilir? Cevap: Cahiliye dönemi Kim anlamını düşünerek La ilahe illallah der ve ona göre yaşarsa cennete girer. Hadis-i Şerif 8

Soru 4: Allah ın ateşten yaratmış olduğu varlığa şeytan denir. Şeytan, Allah a isyan etmiş ve Allah ın secde emrini yerine getirmemiştir. İnsanın topraktan kendinin ateşten yaratıldığını ileri sürerek büyüklenmiştir. Ben insandan üstünüm düşüncesiyle Allah ın emrini yerine getirmeyen şeytanın bu duygu ve düşüncesine ne ad verilir? Cevap: Kibir 9

Soru 5: İslâm ın 5 esasından biridir. Allah ın varlığını ve birliğini ifade ettiğimiz, Hz. Muhammed (s.a.v.) in Allah ın kulu ve elçisi olduğuna şahitlik yaptığımız sözdür. Müslüman olmayan bir kişinin İslâm dinine girmesi için inanarak söylemesi gereken bu söz ve bu sözün Türkçe meâli nedir? Cevap: Kelime-i Şahadet Hz. Âdem (a.s) in yaratılışından beri Ademoğlu nun azılı düşmanı olan şeytandan Allah a sığınarak işlerimize başlarız. Her işimizin başında Eûzü besmele çekmek gereklidir. Eşhedü en lâ ilâhe illallah ve eşhedü enne Muhammeden abduhu ve resûluhu şeklinde telaffuz edilir. Anlamı: Şahitlik ederim ki, Allah tan başka hiçbir ilâh yoktur ve yine şahitlik ederim ki Hz. Muhammed, O nun kulu ve elçisidir. Soru 6: İlk insan ve aynı zamanda ilk peygamberdir. Allah O nu topraktan yaratmıştır. O nun anne ve babası yoktur. İnsanlığın babası olan bu peygamberimizin ismi Hz. Adem dir. Hz. Adem in eşinin ismi nedir? Cevap: Hz. Havva annemiz 10

KAPLUMBAĞANIN ÖLÜMÜ Ve yaşlı kaplumbağa Uzun yıllar yaşam sürdüğü Bu ıssız adaya Bir kartalın pençelerinde İlk ve son kez Tepeden bakıyordu O an Atılacağım diye düşündü kaplumbağa Babası hep anlatırdı Atılanların o acıklı hikayelerini Korku ile dinlemişti hepsini Kartallar, sert kabuklarını kırıp Onları yemek için Kayaların üzerine atarlardı Kaplumbağaları Evet atılacağım belki ben de Diye düşünürken Kartal yaşlı kaplumbağayı Bin metreden bıraktı amansız kayaların üzerine Kaplumbağa aşağı doğru süzülürken Sonsuz sandığı bu adanın hiç de o kadar büyük Olmadığını şaşkınlıkla gördü Bir anda Çocukluğu, annesi, babası Geliverdi aklına İlk adımı, ilk yemeği, belki ilk arkadaş Ve ilk lerle başlayan daha Onlarca tümce Ne de çabuk geçivermişti onca yıl 11

Onca sene Uçmayı da ne çok dilemişti tüm ömrü boyunca Dileği de gerçekleşmişti hani Uçuyordu işte, düpedüz uçuyordu Peki bu acı düşünceler bu hüzün de niye? Bir anda bu karamsar tablo Döndü ironiye Güldü kaplumbağa kendi kendine Gülüyordu bu tuhaf haline ki O an bir başka mavi oldu gökyüzü Bir başka yeşil oldu canım çimenler Rüzgar bir başka esti Ve kıstı yaşlı gözlerini kaplumbağa Büyük bir kaya Hızını kesti Bir kırılma sesi Bir anlık sessizlik O da nesi Bütün çayır çimen hatta çekirgeler Nasıl da sustular? Sanki yıllardır söyledikleri şarkılarını unuttular Kartalın gölgesi kaplumbağanın üzerine çöktüğünde Ve yaşlı kaplumbağa yeniden Kanını döktüğünde Yine başladı çayır çimen hatta çekirgeler En hüzünlü şarkılarını Bir başka söylediler. Ay Darıldı, Yalçın GÜL 12

Soru 7: Kur an-ı Kerim de Allah (c.c) her kavme, her kabileye ve bütün insan toplumlarına içlerinden elçiler seçerek ilahi mesajını ilettiğini bildirir. İnsanlık tarihi boyunca vahiyden ve peygamberden habersiz bir toplum yoktur. Fakat Kur an ı Kerim de bu peygamberlerin hepsinin ismi geçmez. Kur an da ismi geçen 25 peygamber vardır. Allah (c.c) bilgisi ve hikmeti gereği böyle istemiştir. Kur an da ismi geçen peygamberlerin isimleri şunlardır: Cevap: 1. Hz. Adem 2. Hz. İdris 3. Hz. Nuh 4. Hz. Hud 5.Hz. Salih 6. Hz. Lût 7. Hz. İbrahim 8.Hz. İsmail 9. Hz. İshak 10.Hz. Yakub 11. Hz. Yusuf 12.Hz. Şuayb 13.Hz. Musa 14. Hz. Harun 15. Hz. Davud 16. Hz. Süleyman 17. Hz. Eyyub 18. Hz. Zülkifl 19.Hz. Yunus 20. Hz. İlyas 21. Hz. Elyesa 22.Hz. Zekeriyya 23.Hz. Yahya 24.Hz. İsa 25. Hz. Muhammed 13

Soru 8: : Hz. Muhammed ( s.a.v ) peygamber olarak gönderilmeden önce Mekke de Hz. İbrahim in getirdiği dine inananlara, Allah ın tek olduğuna inananlar vardı. Sayıları az da olsa Hz. İbrahim in dinine göre yaşayanlar Allah a inanıyor, putlara tapmıyor, yalnız Allah a ibadet ederek ve kötülüklerden uzak durarak yaşamlarını sürdürüyorlardı. Bu kişilere ne ad verilir? Cevap: Hanif Soru 9: Hz. Peygamber e iman eden Mekke deki bir avuç Müslüman her türlü işkenceye göğüs gerdiler. Özellikle fakir ve gariban olanların üzerine daha çok gitti müşrikler. İslam ın ilk şehidi Yasir in eşiydi. Yasir eşinden sonra şehit edilmişti. Oğulları Ammar, babası ve annesinin gözleri önünde şehit edilişinin acısını ölene dek yüreğinde hissetti. Ebu Cehil in şehit ettiği İslam ın ilk şehidi olan annemizin ismi nedir? Cevap: Sümeyye Soru 10: Müslümanlar ın su içtiklerinde, yemek yediklerinde ya da sevinçli bir haber aldıklarında, bütün işlerin Allah tan geldiğini bildikleri için söyledikleri söz ve bu sözün Türkçe karşılığı nedir? Cevap: Elhamdülillah tır. Hamd Allah adır demektir. 14

Hani Rabbiniz şöyle duyurmuştu: And olsun, eğer hamd ederseniz elbette size nimetimi arttırırım. Eğer nankörlük ederseniz, hiç şüphesiz azabım çok şiddetlidir. (İbrahim Sûresi, 7.) Soru 11: Hz. Peygamber (s.a.v) in hizmetini yapan Enes (r.a.) şöyle anlatır. Hz. Peygamber bana şöyle dedi: Ey çocuğum, eve girdiğin zaman ailene selam ver. Bu, hem sana hem de ailene bereket getirir. Müslümanlar ın sürekli dillerinden düşürmeden kullandıkları, selamlama ifadesi olan Esselamu Aleykum ne demektir? Cevap: Allah ın selamı üzerinize olsun. 15

Soru 12: Bir Müslüman ın geleceğe dönük işlerini tasarladığı veya bir şey yapmaya karar verdiği zaman, bütün işleri Allah a havale ettiğini ifade eden, bir imanla söylemesi, unutmaması gereken söz ve bu sözün anlamı nedir? Cevap: İnşallah tır. Allah dilerse demektir. Soru 13: Allah ın emir ve yasaklarını peygamberlerine Cebrail vasıtasıyla bildirmesine ne ad verilir? Cevap: Vahiy Soru 14: Hz. İsa nın annesi: İsrail oğullarının ileri gelenlerinden Hz. Davut (as) ın soyundan gelen İmran Peygamberin kızıyım. Babam ben dünyaya gelmeden ölünce annem beni erkek olacağımı düşünerek Süleyman Mabedi ne hizmetkâr olarak vermeyi adamıştı. Kız olunca da bu adağından vazgeçmedi. Hz. Zekeriya nın himayesinde Süleyman Mabedinde büyüdüm. Cebrail (as) tarafından hamile olduğumu öğrendim. Babasız bir çocuk dünyaya getirdim. Bebeğim, beklenen Mesih Hz. İsa (as) idi. Bilin bakalım ben kimim? Cevap: Hz. Meryem Hz. Peygamber (s.a.v.) namazda Fatiha Sûresi'nin okunması bittikten sonra "âmin" denmesini özellikle emretmiştir. 16

ÖDEVİMİ YAPTIM Kış geldi Hava soğuk, her yer bembeyaz Sıcacık evimizin penceresinden Yağan karı seyrediyorum İçim içime sığmıyor Radyodan dinliyorum Yoğun kar sebebiyle Okullar tatil olmuş Seviniyorum Öyle soğuk ki Annem biraz daha odun atıyor sobaya Artık kalın kazağım terletiyor, Çıkarıyorum Kapı çalıyor Annemden önce koşuyorum Arkadaşım Çöp diyor Annem hasta da, Ben geldim Onun Kapıcının oğlu olduğunu hatırlıyorum Ellerini ceplerine sokmaya çalışıyor 17

İncecik, yazlık ceketinin Burnu ve yanakları Ne kadar da kırmızı Diye düşünüyorum Annem çöpü getiriyor Morarmış elleriyle Alıyor çöpü İyi günler diyor Kapıyı kapatıyor annem Soruyorum Neden elleri morarmış, Hasta mı? Hava çok soğuk diyor annem Üşüyordur Paltosu olmadığı için mi? Diyorum Ödevini yaptın mı? Diye, soruyor annem Fırındaki böreği çıkarırken Odama gidiyorum Ben kapısını çalıyorum Şimdi arkadaşımın Bu senin diye Uzatıyorum elimdekini Hızla çıkıyorum merdivenleri Artık beni terleten kazağım Onu ısıtacak Düşünüp seviniyorum 18

Annemin yanına koşup Sarılıyorum Yaptım diyorum Gözlerimin içi gülerek Ödevimi yaptım. Gülümseyen Şiirler, Yalçın GÜL 19

Soru 15: Ramazan ayında yatsı namazından sonra 20 rekât kılınan namazdır. Cemaat ile veya tek başına kılınabilir. İki ya da dört rekatta bir selam verilerek kılınan bu namazın adı ve bu namazı kılmanın hükmü nedir? Cevap: Teravih namazıdır. Hükmü sünnettir. Soru 16: Allah kelimesinin anlamı nedir? Cevap: Bütün yaratıkları üzerinde kulluk edilme hakkına sahip olan hakiki ilâh demektir. Soru 17: Allah canlıların rızkına kefildir ve her canlıyı yaşatacak kadar gıdayı veren O dur. Rızkı yaratandır, rızka ulaşma yollarını ve sebeplerini var edendir. Allah ın, rızkı çok ve tekrar tekrar veren anlamına gelen ismi hangisidir? Cevap: Er-Rezzâk Soru 18: Allah ın, kendisi her türlü eksiklik ve noksanlıktan uzak olduğu gibi başkalarına da barış ve esenlik veren anlamına gelen ismi hangisidir? Cevap: Es-Selâm 20

İnsanların en acizi dua etmeyen; en cimrisi de selam vermeyendir. Hz. Muhammed (s.a.v.) Soru 19: Cenab-ı Hakk ın kullarına İnşallah demeyi emrettiği ayetler hangileridir ve bu ayetlerin Türkçe mealleri nedir? Cevap: Hiçbir şey için, Allah ın dilemesi dışında, Ben yarın onu yapacağım deme; ancak Allah dilerse (yapacağım de). Ve unuttuğun vakit Allah ı an ve Umarım Rabbim beni doğruya daha yakın olana eriştirir. de. (Kehf Sûresi, 23-24.) Soru 20: Unutulmayan Hanım: Müminlerin annesiyim. Hz. Muhammed (as) ın ilk eşiyim. Ticaretle uğraşan zengin bir kadındım. Resulüllah ın Emin bir insan olduğunu duyunca işlerimin başına geçmesini istedim. Dürüstlüğü sayesinde kazancım iki kat daha arttı. Aracı gönderip Hz. Muhammed e kendisiyle evlenmek istediğimi bildirdim. Resulüllah bunu kabul edince amcası Ebu Talip nikâhımızı kıydı. Peygamberlik geldiği zaman iman eden ilk insan ben oldum. O ndan 2 oğlum 4 kızım oldu. Bilin bakalım ben kimim? Cevap: Hz. Hatice 21

Soru 21: Bize doğru yolu gösteren Sevgili Peygamberimiz kaç yılında doğmuş ve kaç yılında hayata veda etmiştir? Cevap: Hz. Peygamberimiz 571 yılında doğmuş, 632 yılında vefat etmiştir. 22

Soru 22: Ey iman edenler! Samimi bir tövbe ile Allah'a dönün. Umulur ki Rabbiniz sizin kötülüklerinizi örter, Peygamber'i ve onunla birlikte iman edenleri utandırmayacağı günde Allah sizi, içlerinden ırmaklar akan cennetlere sokar. Çünkü onların nurları, önlerinde ve yanlarında koşar da "Ey Rabbimiz! Nurumuzu tamamla, bizi bağışla, çünkü sen her şeye kâdirsin.", derler. Allah ın, tövbelere kucak açan anlamına gelen ismi nedir? Cevap: El-Tevvâb Soru 23: Hz. Muhammed (s.a.v.) e vahiy ile gelen ilk ayetin Türkçe meali nedir? Cevap: Yaratan Rabbinin adıyla oku. Bu ayet aynı zamanda Kur an-ı Kerim in 96. sûresi olan Alâk Sûresi nin de ilk ayetidir. 23

Soru 24: İmana uygun davranışlarda bulunmak İslam ın amaçlarındandır. Namaz kılmak, birisine güler yüz göstermek, ihtiyacı olan insanlara yardım etmek, iyiliği özendirmek, kötülüğe engel olmak, selam vermek, bir hayvanı doyurup ona su vermek, hatta yoldaki zarar verebilecek bir taşı kenara çekivermek Hiç kimseden herhangi bir karşılık beklemeksizin sadece Allah ın hoşnutluğunu kazanmak için yapılan davranışlara ne ad verilir? Cevap: Salih Amel 24

UMUT Arka sırada tek başına Hep yalnızdı Umut Hiç arkadaşı yoktu Olamazdı da Ya döverdi küçükleri Ya kırardı Cetvelleri, kalemleri Sevmedi hiç birimizi Hatta o çok sabırlı Sevecen öğretmenimizi Bu gün duydum Öksüz ve yetim büyüdüğünü Nasıl sevebilirdi ki? Görmemişti, öğrenmemişti Ana baba sevgisini İsterse kırabilir bütün kalemlerimi İsterse kırabilir cetvellerimi Sabırla, umutla bekleyeceğim Umut un sevmeyi öğrenmesini. Gülümseyen Şiirler, Yalçın GÜL 25

Soru 25: Emr-i bil-maruf nehy-i ani'l-münker nedir, kimlere ve nasıl yapılmalıdır? Cevap: " İçinizden, insanları hayra çağıracak iyiliği emredip kötülükten alıkoyacak bir topluluk bulunsun..." (Al-i İmran Sûresi,104) Böyle bir topluluk, toplumun manevi asayiş muhafızları olacaktır. Nasıl ki, maddi asayiş için emniyet teşkilatı görev yapar; hastalıkların tedavisinde sağlık bakanlığı mensupları çalışır; onun gibi, ülkenin manevi asayişi ve manevi yaralarının tedavisi için de böyle bir topluluk gayret gösterecektir. 26

BİRİNİN ANASI AĞLAYACAK Hoca'nın oğullarından biri yakın köylerin birinde çömlekçilik yapıyormuş. Bir gün Hoca yanına gidince : - " Baba, bütün paramı şu çömleklere yatırdım" demiş. " Hava güneşli olurda zamanında hepsi kurursa zengin olacağım. Ama yağışlı olursa anam ağlayacak!" Hoca oradan ayrılıp başka bir köyde oturan büyük oğluna uğramış. Oğlu : - " Baba, varım yoğum şu tarlada, zamanında rahmet yağarsa zengin oldum gitti. Kuraklık olursa anam ağlayacak" demiş. Hoca eve canı sıkkın dönmüş. Karısı : - "Hayrola efendi, yüzün neden asık" demiş. - "Benimki bir şey değil" demiş Hoca; "Asıl Sen kendi halini düşün. Yağmur yağsa da yağmasa da bizim oğlanlardan birinin anası ağlayacak". 27

Soru 26: Abdestin farzı kaçtır? Cevap: Abdestin farzları dörttür. 1. Yüzü yıkamak 2. Kolları dirseklerle birlikte yıkamak 3. Başı meshetmek 4. Ayakları topuklarla birlikte yıkamak Soru 27: Guslün farzları kaçtır? Cevap: Guslün farzı üçtür. 1. Ağza su almak 2. Burna su çekmek 3. Tepeden tırnağa bütün bedeni yıkayıp temizlemek 28

Atasözü : Kedi uzanamadığı ciğere mundar der. Açıklaması : Bazı insanlar çok istedikleri bir şeye sahip olamadıkları zaman onu kötüleyerek, kendilerine lâyık olmadığını söyleyerek beceriksizliklerini gizlerler. Soru 28: Ben Ruhbanlıkla emrolunmadım. Evlenirim, uyurum, uyanık da kalırım. Oruç tuttuğum gibi, (Ramazan ayı dışında) tutmadığım da olur. Yukarıdaki hadis-i şerifte Peygamberimiz in hangi özelliği ön plana çıkmaktadır? Cevap: İnsan olma özelliği 29

Soru 29: Namazın kıyâm, rukû, secde gibi her bir rüknünün sükûnet, huzur, vakar ve itmi nân içinde yerine getirilmesi, hakkını vererek yapılması, acelecilik ve çabukluk gösterilmemesidir. Rükuda, rükudan doğrulmada, secdede, iki secde arasındaki oturuşta söz konusu olur. Rükudan ve secdelerden sonra vücut dik bir hale gelmeli ve sükunet bulmalı ve en az Sübhanallah diyecek kadar durmalıyız. Namazdaki yapılan bu sükunet haline ne ad verilir? Cevap: Ta dil-i erkan Soru 30: Bir gün Peygamberimiz ashâbıyla birlikte otururlarken bir cenaze geçer ve Peygamberimiz hemen ayağa kalkar. Çevresindekiler, geçen cenazenin bir Yahudi cenazesi olduğunu söylerler. Peygamberimiz Olsun, o da bir insan değil mi? diyerek cevap verir. Bu olay Peygamberimizin en çok hangi yönünü gösterir? Cevap: İnsanları ayırt etmeksizin onlara değer verdiğini gösterir. 30

Soru 31: Peygamberimiz bir gün mescide girdiğinde iki grup insan görür. Bir kısmı nafile namaz kılmaktadır, bir kısmı da ilim öğrenmektedir. Peygamberimiz şöyle der: Her iki grup da iyi şeyler yapmaktadır; şu var ki bir şey isteyerek dua edenlere o şeyi verip vermemek Allah a aittir; halbuki ilim öğrenen kişiler cehaleti kovmaktadırlar. Bana gelince ben öğretmen olarak gönderildim. buyurmuştur. Bu durumun Müslümanlara vermek istediği mesaj nedir? Cevap: Peygamberimiz ilme değer vermektedir. Bir gece bahar bulutu ağlaya ağlaya diyordu ki bu hayat durmayıp ağlamaktan başka bir şey değildir. Hızlı koşan bir şimşek parıldadı ve dedi, yanlış düşünüyorsun, hayat bir anlık gülümsemedir. Muhammed İkbal 31

Soru 32: Peygamberimiz suyu nasıl içmemizi tavsiye etmiştir? Cevap: Deve gibi tek bir içimle su içmeyin, ikişer üçer yudumda için, içmeye Bismillah diyerek başlayın, bitirince Elhamdüllillah deyin. (Tırmizi) Ayakta su içmenin yanlışlığı da birçok hadiste karşımıza çıkar ve oturarak içilmesi tavsiye edilir. Bunun sağlık açısından önemi ise şöyledir: Herhangi bir sıvıyı ayakta içtiğimizde doğrudan onikiparmak bağırsağına, oturarak içtiğimizde ise önce mideye daha sonra onikiparmak bağırsağına gider. Sıvıların önce mideye gitmesi daha sağlıklı; çünkü mide asidi sayesinde sıvının içinde bulunan mikroplar ölüyor. Böylelikle birçok hastalıktan korunmuş oluyoruz. Suyun üç yudumda içilmesi ile ilgili hadisin hikmeti de; suyun yavaş içildiğinde vücudun ihtiyaç duyduğu yer tarafından emilmesinden kaynaklanıyor. Hızlı içildiğinde ise vücutta gereken vazifesini yapamıyor. Soru 33: İslam dininin beş esasından biridir. Kişinin, sahip olduğu malın bir miktarını, Kur an-ı Kerim de belirtilen kimselere ibadet maksadıyla Allah rızası için verilen ibadetin ismi nedir? Cevap: Zekât 32

Soru 34: Uzun süren Ficar savaşı sırasında Mekke de can ve mal güvenliği kalmamıştı. Kureyş in ileri gelenleri toplanarak zayıfların can ve mal güvenliğini koruma altına almak, zulme dur demek için yemin ettiler. Peygamberimizin de katıldığı bu antlaşmaya ne ad verilir? Cevap: Hılfu l Fudul ( Erdemliler cemiyeti ) 33

Soru 35: Herkesin can, mal ve namusu tecavüzden korunmuştur. Kimsenin kimseye zarar vermeye hakkı yoktur. Kadınlar erkeklerin hayat arkadaşıdır. Onlara iyi muamele edilecektir. Onların da tıpkı erkekler gibi mal ve mülkte tasarruf hakları vardır. İnsanlar, ırk ve renk farkı gözetilmeksizin birbirlerine eşittirler. Servetin bir elde birikmemesi için bütün varislere hisselerine isabet eden meşru hakları verilecektir. Bütün Müslümanlar kardeştir. Peygamberimiz (s.a.v.) bu sözleri dönemin insan hakları beyannamesi olarak kabul edilen hangi konuşmasında dile getirmiştir? Cevap: Veda Hutbesi 34

Hacivat: Karagözüm iki gözüm çocuklar sıkılmış mıdır? Karagöz: Bıy bıy bıy olur mu öyle şey hacı cav cav böyle eğlenceli bir kitap okur da insan sıkılır mı hiç? Hem bak burada biz varız. Hacivat: Haklısın Karagözüm ne de güzel söyledin Karagöz: Hacı cav cav susmazsan benden köteği yedin 35

Soru 36: Ezan ve kamet dinlerken yapılması sünnet olan davranışlar nelerdir? Cevap: 1. Ezan ve kametin sözlerini içinden tekrar etmesi sünnettir. 2.Müezzin, Hayye ale s-salâh ve Hayye ale lfelâh derken, içinden Le havle vele kuvvete ille billehi laliyyi l- Azîm (Güç ve kuvvet ancak Allah a mahsustur. Allah a asi olmak ve günah işlemekten dönüş ancak Allah ın verdiği günahlardan uzak olma hâli ile; O na itâate kuvvet ve iktidar da ancak O nun yardımı ile hâsıl olur ) demek sünnettir. Allah (c.c.) buyurur: Sabahleyin, akşamleyin, uyurken on defa: Lâ havle velâ kuvvete illâ Billah diyen ümmetine haber ver ki, uykuları sırasında dünya belaları, geceleyin şeytanın hileleri, sabahleyin gazabım onlardan kaldırılır. (Hz. Ebû Bekir (r.a.)) 3.Ezan bittikten sonra, ezan duasını okumak sünnettir. Ezan duası: Allahümme rabbe hezihi dda veti t-tâmmeh. Ve s-salâti l-kaimeh. Âti Muhammedeni l-vesîlete ve lfazilete ve d-derecete rrafî ah. Veb ashü makâmen mahmûdeni llezî va adteh. İnneke le tuhlifu l-mîâd. (Ey şu mükemmel davanın ve kılınacak namazın Rabbi olan Allah ım! Hz. Muhammed (sav) e şefaati ve Cennet te en yüksek makamı, fazileti ve en yüksek dereceyi ver. O nu vaadettiğin Makam-ı Mahmûd a ulaştır. Hiç şüphesiz Sen, vaadinden dönmezsin). 36

Soru 37: Müşrikler, peygamberimize ve sahabilere her türlü kötülüğü yapıyorlardı. Mekke döneminin 7 ve 10. Yılları arasında kendi aralarında anlaşarak Müslümanlara boykot uygulamaya karar verdiler. Boykot kararları nelerdir? Cevap: Müşrikler boykot maddelerini hazırlayarak Kabe nin duvarına astılar. Müslümanlarla her türlü ilişki sonlandırılacak, alışveriş yapılmayacak, kız alınıp verilmeyecekti. 37

Soru 38: Fatiha Sûresi namazın direği, kulluğun kabulüdür. Peygamberimiz Fatihasız namaz olmaz buyurmuştur. Fatiha Sûresi nde geçen iyyake na budu ve iyyake nestain ayetinin Türkçe meali nedir? Cevap: (Rabbimiz!) Ancak sana kulluk ederiz ve ancak senden medet umarız. Soru 39: Namazlarda rukûdan doğrulurken söylediğimiz Semiallahu limen hamide sözünün Türkçe meali nedir? Cevap: Allah kendisine hamd edenin hamdını işitir. (Hamd; övme, övülme anlamındadır.) Soru 40: Namazlarda rukûdan doğrulduktan sonra söylediğimiz Rabbena lekel hamd sözünün Türkçe meali nedir? Cevap: Rabbimiz, hamd sanadır. Soru 41: Namazlarda secdede iken 3 defa söylediğimiz Sübhâne rabbiyela lâ sözünün Türkçe meali ve bu sözü secdede söylemenin hükmü nedir? Cevap: En yüce olan Rabbim her türlü kusurdan uzaktır, demektir. Bu sözü secdede 1 defa söylemek vacip, 3 defa söylemek sünnettir. 38

Soru 42: Mekke döneminin 10. Yılında önce Ebu Talib sonra da Hz. Hatice vefat etti. Peygamberimiz kendisinin en büyük destekçilerinin vefatına çok üzüldü. İslam tarihinde bu yıla ne ad verilir? Cevap: Hüzün yılı Soru 43: Sadekallahülazîm sözünün Türkçe karşılığı nedir? Cevap: Yüce olan Allah doğru söyler. Soru 44: Namazlarda rukûda iken 3 defa söylediğimiz Sübhâne rabbiyel azîm sözünün Türkçe meali ve bu sözü rukûda söylemenin hükmü nedir? Cevap: Yüce olan Rabbim her türlü kusurdan uzaktır, demektir. Bu sözü rukûda 1 defa söylemek vacip, 3 defa söylemek sünnettir. 39

Soru 45: Kur an-ı Kerim in 17. Suresinin de adıdır. İlk ayetinde Bir kısım ayetlerimize kendisine göstermek için kulunu bir gece Mescid i Haram dan çevresine bereketlendirdiğimiz Mescid i Aksa ya götüren O ( Allah ) yücedir. Gerçekten O işitendir, görendir. buyurulmuştur. Peygamberimizin Recep ayının 27.gecesi Mekke den Kudüs e gitmesine ne ad verilir? Cevap: İsra 40

41

Soru 46: Beş vakit namazın hangilerinde 3.rekâta kalkıldığında Fâtiha Sûresi nden önce Sübhâneke duası okunur? Cevap: İkindi ve yatsı namazlarının ilk sünnetlerinde. Soru 47: Medine den gelen bir grup insan Akabe de Müslüman oldular. Peygamberimiz onlara İslam ı öğretmesi için Medine ye hangi sahabiyi göndermiştir? Cevap: Mus ab bin Umeyr Soru 48: Amin kelimesinin Türkçe karşılığı nedir? Cevap: Kabul buyur Allah ım. Soru 49: Müşriklerin zulümleri sebebiyle Mekke den Medine ye hicret eden Müslümanlara ne ad verilir? Cevap: Muhacir Soru 50: Peygamberimiz hicret ederken hangi mağaraya sığınmıştı? Cevap: Sevr 42

43

Ümmetimin en şereflileri Kur an-ı okuyanlar ve gece kalkıp ibadet yapanlardır. (İbn-i Abbâs) Soru 51: Peygamberimiz hicretinden sonra Medine nin ismini değiştirmiştir. Şehre Medine ismini veren peygamberimizdir. Medine nin hicretten önceki ismi nedir? Cevap: Yesrib Soru 52: Müşriklerin zulümleri sebebiyle Medine ye hicret den Müslümanlara yardım eden, onları barındıran Medineli Müslümanlara ne ad verilir? Cevap: Ensar Soru 53: Mekke döneminde Kureyş kabilesinin önemli meseleleri görüştükleri yerdir. Daha sonra Müşrikler bu toplanma yerini peygamberimizi ve sahabileri yok etmeyi kararlaştırdıkları bir yere dönüşmüştür. Mekke deki müşriklerin toplandıkları bu yerin ismi nedir? Cevap: Dârunnedve 44

"Ne dersiniz? Birinizin kapısının önünde bir nehir olsa da, o kimse her gün bu nehirde beş defa yıkansa, kirinden bir şey kalır mı? Beş vakit namaz işte bunun gibidir. Allah beş vakit namazla günahları silip yok eder" Hz. Muhammed (sav) Soru 54: Secde ne demektir? Cevap: Secde elleri, ayakları, dizleri, alnı ve burnu yere koymaktır. 45

Soru 55: Sehiv secdesi nasıl yapılır? Cevap: Namazda son oturuşta Tahiyyât duası okunduktan sonra iki tarafa selam verilir ve hemen ardından Allahu ekber diyerek 2 defa secdeye varılır. İkinci secdeden sonra oturup yeniden Tahiyyât, Allahumme Salli ve Bârik duaları okunarak tekrar selam verilir. Böylece sehiv secdesi yerine getirilmiş olur. Soru 56: Sehiv (yanılma) secdesi hangi hallerde yapılır? Hükmü nedir? Cevap: Bir namazın kusurlu kılınması halinde bu kusuru düzeltmek amacıyla namazın sonunda yapılan secdedir. Kusur genellikle namazda unutarak farzın geciktirilmesi, bir vacibin terki, geciktirilmesi veya vaktinden önce yapılması hallerinde olur. Sehiv secdesi yapmak vaciptir. 46

Bir kitabın kaç dakikada okunduğunu bırak. Kaç senede yazıldığını düşün! A. Nihat Asya Soru 57: Kur an-ı Kerim de bir kısım ayetler vardır ki; bunlardan birini okuyan veya işiten her müslümanın secde etmesi gerekir. Bu secdeye ne ad verilir ve Kur an da kaç defa zikredilmiştir? Cevap: Tilâvet secdesi denir ve Kur an da 14 defa zikredilmiştir. Tilâvet secdesi yapmak için niyet edilir. Abdestli olarak, kıbleye karşı ayakta durup ellerini kulaklara kaldırmadan Allahu ekber denir ve secdeye gidilir. Secdede üç defa Sübhâne rabbiyela lâ denilir. Sonra, Allahu ekber denilir ve ayağa kalkılır. Böylece secde-i tilâvet tamamlanmış olur. 47

Soru 58: Maddi imkânlarımız varken, aciz duruma düşmeden, ihtiyarlayıp hareketlerimiz kısıtlanmadan, Allah ın rızası dâhilinde, yoksulların, kimsesizlerin ve zorda kalanların yardımına koşalım. Unutmayalım ki faydasını göreceğimiz servetimiz, Allah yolunda harcadıklarımızdır. İyilik ve takva üzerinde yardımlaşın, günah ve düşmanlık üzerinde yardımlaşmayın. (Mâide Sûresi, 2.) Mallarını Allah yolunda harcayanların durumu, yedi başak bitiren ve her başakta yüz dane bulunan bir tohum gibidir. Allah dilediğine kat kat verir. Allah lütfü geniş olandır, hakkıyla bilendir. (Bakara Sûresi, 261.) İslâm dini, toplumun dertlerini tedavi eden, ihtiyaçlarını karşılayan birçok esaslar getirmiştir. Allah ın emri olan zekât, bir sosyal yardımlaşma sistemidir. Zekât sayesinde insanların kalbindeki haset ve kıskançlık ortadan kalkar. Kendilerine yardım eden zenginlere karşı sevgi ve saygı meydana gelerek toplumda birlik ve kardeşlik kuvvetlenmiş olur. İslâm ın beş şartından biri olan, toplumsal huzur ve kardeşlik için önem arz eden zekât kimlere verilir? Cevap: Zekât verilecek kimseler şunlardır: 1.Fakirler: Dini ölçülere göre zengin sayılmayan, nisap miktarı malı olmayan kimselerdir. 2.Yoksullar: Hiçbir şeyi olmayanlar. 3.Borçlular: Borcundan fazla nisap miktarı mala sahip olmayanlar. 4.Yolcular: Memleketinde malı olduğu halde yolda parasız kalan, elinde bir şey bulunmayan kimselerdir. (Bunlara memleketlerine varacak kadar zekât verilebilir.) 5.Allah yolundakiler: Bunlar cihad veya hac için yola çıkıp 48

parasız kalanlar ile işini gücünü bırakıp kendisini ilme vermiş olan kimselerdir. 49

Soru 59: Zekâtın, Tevbe Sûresi nin 60. ayetinde sayılanlar dışında kalan kişi ve kuruluşlara verilmesi caiz değildir. Tevbe Sûresi nin 60. ayetinde Sadakalar (zekâtlar), Allah tan bir farz olarak ancak fakirler, düşkünler, zekât toplayan memurlar, kalpleri İslâm a ısındırılacak olanlarla (özgürlüğüne kavuşturulacak) köleler, borçlular, Allah yolunda cihad edenler ve yolda kalmış yolcular içindir. Allah, hakkıyla bilendir, hüküm ve hikmet sahibidir buyurulmuştur. Ayet-i kerimede belirtilen şartlara uysa bile zekât verilemeyecek kişiler kimlerdir? Cevap: 1.Kişinin ana, baba, büyük ana ve büyük babası, 2.Oğul, oğlun çocukları, kız, kızın çocukları ve bunlardan doğan çocukları, 3.Müslüman olmayanlar, 4.Karı-koca olanlar birbirlerine zekât veremezler. 50

Soru 60: İslâmiyet, uzun yıllar korunmaya muhtaç insanların ve yoksulların onurlarının kırılmadan ihtiyacı kadar parayı aldıkları bir sistem getirmiştir. Genellikle camiye gidenlerin ceplerinde bulunan bozuk paraları bıraktığı, insan onurunun göz önüne alındığında çok ince bir düşünceden çıkan bu uygulama, insanlarımızın incitmeden yardımlaşmasını gündeme getirmiştir. Fakirler ise akşam karanlığında giderek buraya bırakılan paralardan ihtiyacı kadarını almıştır. İstanbul anılarını yazan bir seyyah bir hafta boyunca bu yapılanı izlemiş ve sadaka taşındaki paraya el sürülmediğini görüp aktarmıştır. Osmanlı İmparatorluğu nun hâkim olduğu coğrafyada kullanılmış, günümüzde ise koruma altına alınması gereken sosyal hizmet alanında, sosyal yardımlaşma ve dayanışmanın güzel örneklerinden birisi olan, kültürel varlıklar arasına girmiş bu uygulamanın adı nedir? Cevap: Sadaka Taşları Sadakaları açıkça verirseniz o, ne iyi olur; yok eğer onları gizler de fakirlere öyle verirseniz bu sizin için daha hayırlıdır ve günahlarınızın birçoğunun bağışlanmasına sebep olur. Bilin ki, Allah, her ne yaparsanız hepsinden haberdardır. (Bakara Sûresi, 271.) 51

Soru 61: Halk arasında fitre denilen sadaka-i fıtır, Ramazan ayının sonuna yetişen ve aslî ihtiyaçlarından başka nisap miktarı mala sahip bulunan her Müslüman ın yapması gereken mâli bir ibadettir. Dinî ölçülere göre zengin olanlar hem kendilerinin hem de çocuklarının fitrelerini vermelidirler. Sadaka-i fıtrın dinimizdeki hükmü nedir? Kimler sadaka-i fıtır vermekle yükümlüdür? Cevap: Sadaka-i fıtır, borcundan ve aslî ihtiyaçlarından fazla olarak nisap miktarı mala sahip olan her Müslüman a vaciptir. Bireyin sadaka-i fıtır ile mükellef olması için öngörülen zenginlik ölçüsü, zekâtta aranan nisaptır. (Zekât veren herkes sadaka-ı fıtır verebilir.) Sadaka-i fıtırda, zekâtta öngörülen, malın artıcı olması ve üzerinden bir yıl geçmesi şartı aranmamaktadır. Sadaka-i fıtır, insan 52

fıtratındaki yardımlaşma ve dayanışmanın bir gereği olarak insan bedeninin zekâtı kabul edilmiştir. Bu nedenle sadakai fıtra, can sadakası veya beden sadakası da denilmektedir. Diğer taraftan fitre, yoksulların ihtiyaçlarının giderilmesinde, bayram gününün neşesinden onların da istifade etmelerinde önemli bir rol oynar. "Yiyiniz, içiniz israf etmeyiniz. Şüphe yok ki, Allah israf edenleri sevmez. (A raf Suresi, 31.Ayet) Soru 62: Müslümanların ilk hicret ettiği yer olan Habeşistan ın günümüzdeki adı nedir? Cevap: Etiyopya 53

Soru 63: Ey iman edenler! İnfâkı gerek kazandıklarınızın, gerek sizin için yerden çıkardıklarımızın temizlerinden yapın. Size verilse, gözünüzü yummadan alamayacağınız kötü malı, hayır diye vermeye kalkışmayın. Biliniz ki, Allah sadakalarınıza muhtaç değildir ve hamde layık olandır. (Bakara Sûresi 267.) Mallarınızı zekât ile koruyunuz. Hastalıklarınızı sadaka ile iyileştiriniz, bela dalgalarını dua ve niyaz ile karşılayınız. (Nasuhi) İslâm dinine göre yardımlaşmanın hayata kattığı olumlu etkiler nelerdir? Cevap: 1.Yardımlarla yoksullar korunmuş olur. 2.Yardım yapanla yapılan arasında sevgi ve ülfet doğar. 3.Hz. Muhammed (s.a.v.), Müslümanlara; yardım edilen değil, yardım eden kişi olmalarını bildirmiştir. 4.Zekât, sadaka ve diğer maddi yardımlar, Müslümanların güçlü olmalarında, birlik ve beraberlik içinde bulunmalarında en büyük etkendir. 5.Yardımlaşmanın yaygın olduğu toplumlarda dostluk duyguları güçlü olur. 54

Soru 64: Sadaka-i cariye nedir? Cevap: Sadaka-i cariye; cami, çeşme, yol yapmak, ağaç dikmek, faydalı ilmî eser bırakmak gibi insanlara faydası dokunan her çeşit iyi ve güzel iştir. Soru 65: Oruç kimlere farzdır? Cevap: Akıllı, sağlıklı ve ergenlik çağına girmiş her Müslüman a Ramazan orucu farzdır. 55

Soru 66: Oruca niyet nasıl edilir? Cevap: Niyet ettim Allah rızası için bugün ki Ramazan orucunu tutmaya denilerek niyet getirilir. Soru 67: Adalet terazisi olarak bilinen, öbür dünyada insanların amellerinin tartılacağı teraziye ne denir? Cevap: Mizan Soru 68: "Ruhulkudüs" hangi meleğin diğer adıdır? Cevap: Cebrail Gazap ve öfkeden kaçınınız. Çünkü onun başlangıcı delilik ve sonu ise pişmanlıktır. Hz. Ali Soru 69: Dinimizde hangi günler oruç tutulmaz? Cevap: Ramazan Bayramı nın 1. Günü ve Kurban Bayramı günlerinde oruç tutulmaz. 56

Soru 70: Peygamberimizin de yaptığı gibi Ramazan ayının son on günü içinde bir mescitte kendini Allah a adayarak ibadet etmeye ne denir? Cevap: İtikâf Soru 71: Onlar ayakta dururken, otururken, yanları üzerine yatarken Allah ı anarlar; göklerin ve yerin yaratılışı hakkında derin derin düşünürler. Rabbimiz! Sen bütün bunları boşuna yaratmadın. Seni tesbih ederiz, bizi cehennem azabından koru! derler. (Ali İmrân, 191.) Bir Müslüman ın Allah ı her yerde ve her zaman kendisini gözeten yaratıcısı olduğunu asla aklından çıkarmaması ve davranışlarını bu bilinçle yönlendirmesi için ayette emredilen Allah ı anma ibadetine ne ad verilir? Cevap: Zikir Soru 72: Peygamberler Allah tan aldıkları emirleri hiçbir değişiklik olmadan insanlara bildirmişlerdir, emirlerde ne bir eksiltme ne de bir arttırma yapmışlardır. Peygamberlerin Allah tan aldıkları emir ve yasakları hiç değiştirmeden ümmetlerine ulaştırmalarına ne ad verilir? Cevap: Tebliğ 57

Soru 73: Kur an-ı Kerim i, insan gücünün imkân verdiği ölçüde anlamayı amaç edinen ve geniş şekilde açıklayan, gerektiğinde yorumlayan eserlere ne ad verilir? Cevap: Tefsir Bilgiyi elde ettikten sonra halka söylemeyen, belletmeyen kişi,zengin olup da yoksul doyurmayan kimseye benzer. Hz. Muhammed (s.a.v.) Soru 74: Özellikle Kur an tercümeleri için kullanılan, bir sözün başka bir dile yaklaşık olarak çevrilmesine ne ad verilir? Cevap: Meâl Soru 75: Kur an-ı Kerim i usûlüne göre okumayı belirleyen kuralların tümüne ne ad verilir? Cevap: Tecvid 58

Soru 76: O gün kişi kardeşinden, annesinden, babasından, eşinden ve oğullarından kaçar. Onlardan her birinin o gün başından aşan işi vardır. (Abese Sûresi, 34-37.) Bu ayet-i kerimede o gün derken kastedilmek istenen nedir? Cevap: Kıyamet günü Soru 77: İnsanların dünyada iken sarf ettikleri her bir sözün ve yaptıkları her bir amelin yazıldığı ve kaydedildiği; mahiyetinin insanlar tarafından bilinemediği ilahi kayda ne denir? Cevap: Amel Defteri Ey insan! Kuşkusuz sen Rabbine doğru çaba üstüne çaba sarf etmektesin, nihayet O na varacaksın. O vakit kitabı sağ eline verilen kolay bir hesapla hesaba çekilecek ve sevinçli olarak ailesine dönecektir. Ama kitabı arkasından verilen Yetiş ey ölüm! diye bağıracak ve alevli ateşe girecektir. Çünkü o ailesi içinde sevinçli idi. Hiç Rabbine dönmeyeceğini sanmıştı. Hayır, Rabbi onu görmekte idi. (İnşikâk Sûresi, 6-15.) 59

BÖYLE BİR DOSTUNUZ OLDU MU HİÇ? Kendisini 3 şeyden alıkoymuştu; Çok konuşmazdı, Daima düşünceliydi, Boş şeylerle uğraşmazdı. Kötü söz söylemezdi. Gülmesi, gülümsemekti. Kimseyle çelişmezdi. Her zaman ağırbaşlıydı. Dünya işleri için kızmazdı. Umanı, umutsuzluğa düşürmezdi; hoşlanmadığı bir şey hakkında susardı. Kimsenin kusurunu araştırmazdı. Kimse ile çekişmez, bağırıp çağırmazdı. Gerçeğe aykırı övmeyi kabul etmezdi. Affediciliği tabiî idi. İntikam almazdı, Düşmanlarını sadece affetmekle kalmaz, onlara şeref ve değer de verirdi. Susması, konuşmasından uzun sürerdi; lüzumsuz yere konuşmaz, konuştuğunda ne fazla ne de eksik söz kullanırdı. Kendi şahsı için asla öfkelenmez ve öç almazdı. Hiç kimseyi ne yüzüne karşı, ne de arkasından kınamaz, ayıplamazdı; kimseye hakkında hayırlı olmayan sözü söylemezdi. 60

Bir toplulukta bulunduğu zaman bir şeye gülerlerse o da güler, bir şeye hayret ederlerse o da onlara uyarak hayret ederdi. Konuşurken çevresindekileri adeta kuşatırdı. Kelimeleri parıldayan inci dizileri gibi tatlı ve berraktı. Bakacağı kişiye ve istikamete tüm vücuduyla yönelirdi. Etrafına gelişigüzel bakınmazdı. Kapısına yardım için gelen kimseyi geri çevirmezdi. Her zaman hüzünlü ve mütebessim bir hâletle dururdu; yüzünde daima ışıldayan bir parlaklık vardı. Âdeti üzere, hiçbir kötü sözü ağzına almadı. Sıkıntılı hallerinde kabalaşmaz, bağırmazdı. Fakirlerle birlikte yerdi, öyle ki onlardan ayırt edilmezdi. Sıradan değildi; sıradan insanlar gibi yaşadı. Biriyle karşılaştığında beklemeksizin önce o selam verirdi; El sıkıştığında karşısındaki elini bırakmadıkça o da bırakmazdı. Önüne ne konulursa yerdi. Sade kıyafetler giyer, gösterişten hoşlanmazdı. Konuşurken yüzünü başka tarafa çevirmez, bulunduğu mecliste ayrıcalıklı bir yere oturmazdı. Sabahları evinden çıkarken şöyle söylerdi: "İlâhî, doğru yoldan sapmaktan ve saptırılmaktan, kaymaktan ve kaydırılmaktan, haksızlık etmekten ve haksızlığa mâruz kalmaktan, saygısızlık etmekten ve saygısızlığa uğramaktan sana sığınırım." O, HZ. MUHAMMED (S.A.V.) PEYGAMBER EFENDİMİZDİ. 61

Soru 78: Allah, Kur an-ı Kerim de peş peşe gelen iki sûrede, şeytanın kötülüğünden, korunmak için kendisine nasıl sığınacağımızı öğretmiştir. Bu sûreler hangileridir? Cevap: Felak ve Nas sureleri Soru 79: İslâm ın kesin nasla sabit olan hükümlerine şüphe götürmez bir şekilde inanmaya ve Allah (c.c.) ın hükmüne ve iradesine teslimiyete ne ad verilir? Cevap: İtikât Soru 80: Allah (c.c.) ın zatında, sıfatlarında ve fiillerinde eşsiz olduğunu bilip bütün ibadetleri yalnızca O na yapmaya ne denir? Cevap: Tevhid Soru 81: İslâm dinine göre Allah ın Müslümanlara yapılmasını açık bir şekilde emrettiği, yapmayanın günah işlediği, inkâr edenlerin ise İslâm dininden çıkmış olduğu kurallara ne denir? Cevap: Farz 62

Soru 82: Yerine getirilmesi her Müslüman a ayrı ayrı borç olmayan, Müslümanlardan bazısının yapmasıyla diğerlerinden borçluluk halinin kalktığı ( cenaze namazının kılınması gibi ) sevabının sadece yapana ait olduğu tamamen terkinden dolayı da günahının bütün Müslümanlarda olduğu farzlara ne ad verilir? Cevap: Farz-ı Kifaye Soru 83: Müslüman ın yapması ve sakınması emredilen, her Müslüman ın bizzat kendisinin yapması gereken farzlara ne denir? Cevap: Farz-ı ayn denir. Soru 84: Keşke kelimesiyle ilgili ne söyleyebiliriz? Cevap: Hz. Peygamber Müslümanların keşke demeyecekleri bir hayat yaşamalarını istemiştir. Keşke diyen birinin ihmalleri vardır, hayata dair ertelediği, geciktirdiği sorumlulukları vardır. Sonuç olarak sorumluluklarını yerine getiren, planlı ve düzenli yaşam süren insanlar keşke demek zorunda kalmayacaktır. 63

Soru 85: Farz ve vacibin dışında Peygamberimiz (s.a.v) in ibadet niyetiyle yaptığı ve yapılmasını tavsiye ettiği davranışlara ne denir? Cevap: Sünnet Soru 86: Yapılmasında sevap olan, terk edilmesinde günah olmayan, mükellefin görevlerinden olup Peygamberimiz (s.a.v.) in bazen yaptığı bazense terk ettiği ibadetlerin dinimizdeki hükmü nedir? Cevap: Müstehap (Kuşluk namazı gibi) Soru 87: Yapılıp yapılmaması kişiye bırakılan, yapılması günah ya da sevap olmayan fiillerin dinimizdeki hükmü nedir? Cevap: Mübah (Helal olan bir meyveyi yemek veya yememek gibi) Soru 88: Mükellefin yapmaması istenen ve kesin bir delille işlenmesi yasak olan şerî hükümlere ne ad verilir? Bunların terk edilmesi sevap, işlenmesi ve inkârı günahtır. Cevap: Haram (Zina yapmak, domuz eti yemek, yalan konuşmak vb.) 64

Ey iman edenler Allah tan sakının ve sözü doğru söyleyin (Ahzâb Sûresi, 70.) Soru 89: Ramazan ayına kavuşmuş olan kişiler bunun bir şükrü olarak ihtiyaç sahibi kimselerin sabah ve akşam olmak üzere iki öğünlük yiyecek masraflarını karşılarlar. Maddi durumu iyi olan kişilerin Ramazan Bayramından önce yapmak zorunda oldukları bu yardıma ne ad verilir? Cevap: Fitre Soru 90: Bir düşünceye ya da inanca körü körüne bağlanarak başkasını dışlamaya ne ad verilir? Cevap: Taassup Soru 91: İslâm dininde olmadığı halde, sonradan insanların dindenmiş gibi hayatlarına geçirdikleri yanlış âdetlere ne denir? Cevap: Bidat. Soru 92: İnsanın yaratılış gayesi nedir? Cevap: Allah a kulluk etmektir. 65

Allahu Teâlâ (c.c.) Ben insanları ve cinleri ancak bana kulluk etsinler diye yarattım. buyurmuştur. (Zâriyât Sûresi, 56.) Soru 93: Hz. Hacer validemiz Mekke topraklarında oğlu İsmail e su aramak için Safa ve Merve tepelerinde koşup durur. Sonra Hz. İsmail ayaklarını yere vurup eşinince Allah (c.c.) ın izni ile ayaklarının altından su çıkar. Bugün dahi Müslümanlar ın faydalanıp içtiği, tüm hacıları doyuran, şifalı, bereketli, yer itibariyle Kâbe nin altından çıkan suyun adı nedir? Cevap: Zemzem. 66

Soru 94: Ramazan ayında iki minare arasına Hoş Geldin Ramazan, On Bir Ayın Sultanı gibi yazıların yazılması geleneklerimiz arasındadır. Minarelerin arasına asılan bu ışıklı yazılara ne ad verilmektedir? Cevap: Mahyâ Soru 95: Çocuk sahibi olan anne ve babanın Allah'a şükranlarını ifade etmek amacıyla kestikleri kurban hangisidir? Cevap: Akika Kurbanı Soru 96: İlk dünya haritasını kim çizmiştir? Cevap: Piri Reis Soru 97: Kur an-ı Kerim de Hıristiyan kelimesi yerine hangi kelime kullanılmaktadır? Cevap: Nasrani 67

AKIL SIR ERMİYOR Hoca'nın iki yüz akçe parası kaybolmuş. Bulunması için dua etmeye başlamış. O sırada Akşehir'in zenginlerinden birinin bindiği gemi yolda fırtınaya tutulmuş. "Eğer sağ salim memleketime varırsam Hoca'ya iki yüz akçe vereceğim" diye adakta bulunmuş. Adam kurtulup gelmiş, Hoca'yı bulup parayı vermiş. Hoca bir süre düşündükten sonra: - "Allah'ım bu ne dolambaçlı yol! Bu parayı ben nerede yitirdim, Sen bana nerede buldurdun!... İşine gerçekten de akıl sır ermiyor" demiş. Soru 98: İmanın şartları nelerdir? Cevap: 6 tanedir: 1.Allah (c.c.) ın varlığına ve birliğine inanmak, 2. Allah ın meleklerine inanmak, 3. Allah ın kitaplarına inanmak, 4. Allah ın Peygamberlerine inanmak, 5. Ahiret gününe inanmak, 6. Kaza ve kadere, hayır ve şerrin Allah tan geldiğine inanmak 68

Soru 99: İslâm ın şartları nelerdir? Cevap: 5 tanedir. 1.Kelime-i Şahadet getirmek, 2.Namaz kılmak, 3.Oruç tutmak, 4.Zekât vermek, 5.Hacca gitmek Soru 100: Hadis-i şeriflerde bir davranışın ateşin odunu yediği gibi salih amelleri yiyip bitirdiğinden söz edilir. Sözü edilen bu kötü davranış nedir? Cevap: Haset (Kıskançlık) Sakın haset etmeyin, çünkü ateş odunu yiyip bitirdiği gibi, haset de salih amelleri yer bitirir. (Ebu Davud) Birbirinize buğuz etmeyin birbirinize haset etmeyin, birbirinize arka çevirmeyin; ey Allah ın kulları, kardeş olun. Bir Müslüman ın 3 günden fazla (din) kardeşiyle dargın durması helal olmaz. (Buhari) Soru 101: Sutre nedir? Cevap: Önünden geçilmesi muhtemel olan açık bir yerde namaz kılan kişinin önüne bir şey koyması ya da bir çizgi çizmesidir. 69

Soru 102: Dinimize göre; Ramazan ayında, oruç tutmaya gücü yetmeyen yaşlılar ve tedavisi mümkün olmayan hastalar oruç tutmayabilirler. Bunun yerine bir kişiyi sabah akşam doyuracak kadar belli miktar ödeme verirler. Hasta veya yaşlıların ödediği bu bedelin adı nedir? Cevap: Fidye Soru 103: Müslümanlar yardıma ihtiyacı olan insanlara yardım ederler. Bu yardımı sadece Allah rızası için yaparlar ve karşılığını Allah tan beklerler. İslâm tarihinde Medineli Müslümanlar ın Mekkeli kardeşleriyle yardımlaşmalarına ne ad verilmiştir? Cevap: Ensar-Muhacir kardeşliği Soru 104: Hz. Muhammed, Mekke ve Medine de bir davet yapmıştır. Bu davette sadece Allah ın ilâh olduğunu ve ondan başka kimseden yardım alınmayacağını, sadece ona kulluk yapılması gerektiğini, ondan başkasına secde ve ibadet edilmeyeceğini anlatmıştır. Bu davet kaç yıl sürmüştür? Cevap: Mekke de 13 yıl, Medine de 10 yıl, toplam 23 yıl sürmüştür. 70

Soru 105: Hz. Ömer (r.a.) in ifadesi ile Resulullah (s.a.v.) ın hayat programının özeti nedir? Cevap: İman, hicret ve cihat tır. İnsanlarla öyle iyi geçininiz ki düşmanlarınız bile ölümünüze ağlasınlar. Hz. Ali 71

700 YILLIK ALTIN ÖĞÜT Aşağıda Osman Bey'e ünlü İslam Alimi, Şeyh Edeb-Ali'nin verdiği öğütleri anlatan bir yazı. Çok hoşumuza gitti. Neredeyse 700 yıl önce söylenmiş ama hiç mi hiç eskimemiş. Tüm zamanlar için geçerli. Oğul insanlar vardır şafak vaktinde doğar, akşam ezanında ölürler. Avun oğlum avun. Güçlüsün, kuvvetlisin, akıllısın, kelamlısın, ama bunları nerede, nasıl kullanacağını bilemezsen sabah rüzgarında savrulur gidersin... Öfken ve nefsin bir olup aklını yener. Daima sabırlı, sebatlı ve iradene sahip olasın. Dünya senin gözlerinin gördüğü gibi büyük değildir. 72

Bütün fethedilmemiş gizemler, bilinmeyenler, görülmeyenler ancak senin fazilet erdemlerinle gün ışığına çıkacaktır. Ananı, atanı say, bereket büyüklerle beraberdir. Bu dünyada inancını kaybedersen, yeşilken çorak olur, çöllere dönersin. Açık sözlü ol, her sözü üstüne alma. Gördün söyleme, bildin bilme. Sevildiğin yere sık gidip gelme, kalkar muhabbetin itibar olmaz. Üç kişiye acı: Cahiller arasındaki âlime, Zenginken fakir düşene, Hatırlı iken itibarını kaybedene. Unutma ki, yüksekte yer tutanlar, aşağıdakiler kadar emniyette değildir. Haklı olduğunda mücadeleden korkma. "Bilesin ki atın iyisine DORU, yiğidin iyisine DELİ derler." Soru 106: Tevrat (tora) Zebur (mezmurlar) ve İncil in bir kitapta toplanmış haline ne denir? Cevap: Kitab-ı Mukaddes 73

Soru 107: Peygamberimiz Medine ye hicret ettikten sonra hangi sahabinin evinde 6 ay misafir olarak kalmıştır? Cevap: Ebu Eyyube l Ensari ( Halid bin Zeyd ) Soru 108: Hz. Peygamber ile ilgili olarak O nun ahlakı Kur an ahlakıydı Diyen Hz. Peygamber (s.a.v) in eşinin ismi nedir? Cevap: Hz Aişe dir. Soru 109: Peygamberimiz in çocuklarının isimleri nelerdir? Cevap: Abdullah, İbrahim, Kasım, Fatıma, Rukiye, Ümmü Gülsüm, Zeynep. 74

Soru 110: Peygamberimiz (s.a.v.), 500 tane hurma ağacı dikmiştir. Çevrenin yeşillendirilmesi ve ağaçlandırılmasını teşvik eden pek çok hadis Hz. Peygamber in çevrecilik anlayışını büyük ölçüde yansıtmaktadır; Bir Müslüman, bir ağaç diker veya ekin eker de ondan bir kuş, insan veya herhangi bir hayvan yerse, bu onun için sadaka sayılır. (Buhârî, Müslim) Kim ağaç dikiminde bulunursa, onun için ağaçtan hâsıl olan ürün miktarınca Allah sevap yazar. (Ahmed b. Hanbel). Kim bir ağaç diker ve meyve verinceye kadar muhafaza ve büyümesi için ilgisini devam ettirirse, meyvesinden elde edilen her istifade bir sadakadır ve dikenin hesabına yazılır. (Ahmed b. Hanbel). Kim bir ağaç diker ve de bu ağaç olgunluğa ererse, Allah bu ağaç sebebiyle, diken kimse için cennette bir ağaç diker. (Ahmed b. Hanbel). Dünyada ağaç dikmenin dinimizdeki hükmü nedir? Cevap: Sünnettir. 75

Soru 111: Suçu ve yanlışlığı ne olursa olsun bir kimseyi suçlamak, ona hataları dolayısıyla işkence yapmak ve kötü muamelede bulunmak insan olana yakışmayacak bir durumdur. Savaş halinde dahi olunsa, ister savaşa katılıp da esir düşenlere isterse fiilen katılmayan kadınlara, çocuklara, din adamlarına dokunulamaz; suçlulara ve düşmanlara işkence yapılamaz. İslâm dini sadece insanlara değil bütün yaratılanlara işkence yapılmasını yasaklamış, Kur an da Mâide Sûresi 8. ayette bir topluluğa duyulan öfkenin kişiyi adaletsizliğe sevk etmemesi istenmiştir. Peygamberimiz de Dünyada insanlara işkence edenlere Allah da ahirette ceza verir. buyurmaktadır. Günümüzde bütün dünya ülkeleri işkencenin önlenmesi kötü muamelenin ortadan kaldırılması amacıyla 1948 yılında hangi anlaşmayı imzalamışlardır? Cevap: 1948 İnsan Hakları Evrensel Bildirisi Ey iman edenler, Allah için hakkı ayakta tutanlar ve adaletle şahitlik yapanlar olunuz. Bir kavme olan kininiz, sizi adaletsizliğe sevk etmesin. Adaletli olun, çünkü o, takvaya daha yakındır. Allah'tan korkun. Şüphesiz Allah, yaptıklarınızdan haberdardır. (Mâide Sûresi, 8.) 76

Soru 112: Kadınlarımıza milletvekili seçme ve seçilme hakkı ne zaman verilmiştir? Cevap: 1934 yılında yapılan Anayasa Değişikliği ile kadınlarımıza seçme ve seçilme hakkı verilmiştir. Soru 113: Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi hangi örgüt içinde yer almaktadır? Cevap: Avrupa Konseyi 77

Soru 114: İslâmiyet birlik ruhu içerisinde ibadet etmeyi önemser. Cemaatle namaz kılarken konumları ne olursa olsun; zenginfakir, yaşlı-genç, yönetici-halk herkes omuz omuza aynı safta durur. Kâbe de dünyanın her ülkesinden insanlar bir arada hac ve umre görevini yaparlar. Bu bilgide İslâm ın değer verdiği hangi özellik vurgulanmaktadır? Cevap: Eşitlik Soru 115: Mekkeli müşriklerden bazıları gizlice birbirlerinden habersiz Allah Resulü (s.a.v.) nün Kur an okumasını dinlemeye giderlerdi. Sabaha kadar evin yakınında Kur an okunuşunu dinlerler, gün ağarmaya başlayınca da kimseler görmesin diye gizlice ayrılmak istediklerinde birbirleriyle karşılaşır ve birbirlerine bir daha gelmemek üzere söz verirlerdi. Ama hepsi de bir önceki gece dinledikleri şeyi özler, verdikleri sözleri unutur yine bir sonraki gece gizlice gelirlerdi. Bir kez daha söz verip gene gelirlerdi. Kur an-ı Kerim in bu güzelliğini gördükleri halde yine de iman etmezlerdi. İşte bu şekilde hoşnut olup da kabul etmeyen, teslim olmayan insanların bu düşüncelerine ne ad verilir? Cevap: İnadî Küfür 78

Soru 116: Sevgili Peygamberimiz (s.a.v) Bir baba çocuğuna ondan daha güzel bir miras bırakamaz. (Tırmizi) buyurmuştur. Allah Resulü nün babalara çocuk eğitimi ile ilgili tavsiye ettiği, bizim de çocuklarımıza bırakabileceğimiz bu en büyük miras nedir? Cevap: Güzel ahlaktır. Soru 117: Kur an da geçen kıssaların anlatılış sebebi nedir? Cevap: İbret alınmasını sağlamaktır. Gerçekten de onların kıssalarında üstün akıllılar için bir ibret vardır. Bu Kur'ân uydurulmuş herhangi bir söz değildir. Lâkin kendisinden önce gelen kitapların tasdiki, her şeyin ayrıntılarıyla açıklayıcısı ve iman edecek bir kavim için hidayet ve rahmettir. (Yusuf Sûresi, 111.) 79