10 Soruda Piyasalarda Neler Oluyor? 1. 2016 yılının başlangıcından bu yana görülen satış baskısının ayrı bir hikayesi var mı? Aslında çok fazla değişiklikten ya da ayrı bir hikayeden bahsetmek mümkün değil. Yıl başlangıcında görülen Suudi Arabistan-İran gerginliği ve İran a yönelik uygulamakta olduğu nükleer program nedeniyle maruz kaldığı ambargonun kaldırılması dışında 2015 yılından devir alınan hikayenin devamını yaşıyoruz. Çin e dair büyüme kaygıları ve dünyanın geneline yayılan resesyon korkusu ile birlikte genel olarak emtia grubu ürünlerinde talep yönlü kaygıların yarattığı satış baskısı söz konusu. Petrol fiyatları geriledikçe ve bu gerilemenin hızı gün geçtikçe arttıkça üretici ve ihracatçı ülke konumu dışındakilerde de volatilite nedeniyle güvenli liman arayışı gözleniyor. Orkun GÖDEK DenizBank Özel Bankacılık Grubu Yönetmen Düzey 3 Türev Araçlar Kredi Derecelendirme Kurumsal Yönetim Der. orkun.godek@denizbank.com +90 212 348 51 60 İSTANBUL 2. Başta petrol fiyatları olmak üzere emtia grubu ürünlerindeki satış baskısı devam edebilir mi? Normal şartlar altında (NŞA), evet. Petrol fiyatları özelinde konuşacak olursak, arz yönlü fazlalığın talep yönünden desteklenmediği ve büyüyememe kaygılarının ön plana çıktığı bir durum söz konusu. Ancak, söz konusu satış baskısının uzun süreler boyunca sürdürülebilirliği mümkün değil. Belirli maliyet baskıları nedeniyle ülkeler ve özel sektör şirketleri tarafından ihraç edilen menkul kıymetlerin iflas riski ile karşı karşıya kalması halinde durum daha da kötüleşebilir. 3. Çin e dair kaygıların kısa vadede ertelendiği bir durumu konuşabilir miyiz? Şubat ayının ilk haftasında başlayacak olan Yeni Yıl tatiline dek küresel piyasalarda Çin e dair kaygıları konuşmaya devam edebiliriz. Tatilin başlaması ile birlikte 1 hafta boyunca Çin temalı başlıklara ara vereceğiz. Sonrasında fiyatlamalara Çin in de dahil olması birlikte hikaye kaldığı yerden devam edecek. Büyüme ve talep yönlü kaygıların kısa vade içerisinde tamamen rafa kaldırılması söz konusu değil. Lütfen son sayfada yer alan uyarı notunu okuyunuz. 1
4. Amerikan Merkez Bankası (Fed) adım attığı yoldan geri dönüş yapabilir mi? Aralık ayında yapılan faiz artışı parasal sıkılaştırmadan ziyade para politikalarında sadeleşme, daha basit bir yol izlemeye yönelik atılmış bir adım niteliğinde. Fed yöneticileri de bir çok kez konu ile ilgili yaptıkları açıklamalarda global ekonomiyi zora sokacak ve/veya para politikalarında net bir ayrışmaya gidecek, mevcut ekonomik gerçeklerden uzaklaşacak bir politika izlemeyecekleri yönünde izlenim elde etmemize imkan tanıdılar. Hali hazırda enflasyon yakından takip ediliyor. 2016 yılına dair piyasa beklentisi olan 4 faiz artışı şu an için fiyatlanmıyor diyebiliriz. Mart ayı FOMC toplantısında kamuoyu ile paylaşılacak mesajlar kritik önemde olacak. Faiz artırım döngüsünün devamı için optimum tarih söz konusu değil. Ancak atılan adımın devamının getirilebilmesi için de duruş korunacaktır. Yıl içerisinde 2 faiz artışı beklentimizi şu an için koruyoruz. 5. Avrupa Merkez Bankası (ECB), mevcut oyun içerisinde kendisine nerede yer bulmaya çalışacak? Deflasyon korkuları bölgede hakim olmaya devam edecek. Petrol fiyatları başta olmak üzere emtia fiyatlarında gözlenen satış baskısı nedeniyle küresel ekonominin belirli ülkelerinde deflasyon riskleri ön plana çıkıyor. ECB özelinde değerlendirdiğimizde parasal genişleme açısından Amerikan para politikası vari bir yol izlenmesi beklenmemeli. Varlık alım programının süresi ve boyutunda küçük değişiklikler yapılarak ve bu değişikliklerin de mevduat faizi indirimi ile desteklendiği bir resim ortaya çıkabilir. Bu cephede de piyasaları tatmin edecek büyüklükte bir adım atılmadıkça euro/dolar paritesinde çok daha düşük seviyeleri kısa vade için konuşmam mümkün olmayabilir. Amerikan ve Avrupa para politikalarındaki ayrışma 2016 yılı içerisinde 2015 yılında düşünülenin aksine çok daha dar bir makasta devam edebilir. 6. 2016 yılının sürprizleri sanılanın aksine hangi cephelerden gelebilir? İngiltere ve Avrupa Birliği arasındaki referandum konusunun sıcaklık kazanması pound/dolar paritesinde daha düşük seviyelerin test edilmesine neden olabilir. Keza benzer şekilde EURGBP paritesinin fiyatlaması da EURUSD paritesindeki hareketliliğin arka plan nedenlerinden birisi olarak gündeme gelebilir. Öte yandan küresel ekonomideki volatilitenin artması, borsa endekslerinde seans içi yukarı ve aşağı fiyatlamaların kararsızlık boyutunun sürmesi nedeniyle JPY ve CHF gibi güvenli liman olarak tanımlanan para birimlerinde alımların hız kazandığını görebiliriz. Lütfen son sayfada yer alan uyarı notunu okuyunuz. 2
7. Hali hazırda piyasalar nezdinde güvenli liman arayışı söz konusu mu? Evet. Fed in faiz artırım adımının ardından tahvil piyasalarında satış, hisse senetlerinde ise alım yönlü beklenti içerisindeydik. Bu beklentimize dayanak varlık olarak da geçmiş dönem Fed adımlarının peşi sıra piyasa tarafından verilen tepkileri göstermiştik. Ancak güvenli liman arayışı ve resesyona yönelik kaygıların tartışılması nedeniyle şirketlerde görülebilecek kar düşüşü beklentisinin ön plana çıkmasının ardından hisse senetleri piyasasında satış, ABD ve Alman tahvillerinde alım gözlemledik. Bu durumu güvenli liman arayışı olarak tanımlamak mümkün. Aralık ayı FOMC toplantısı sonrasında kısa vadeli tahvil faizlerinde yükseliş görülmesinin ardından hareket hız kesti. 8. Yatırım yaparken gelişmiş ülkeler mi, gelişmekte olan ülkeler mi? Bu sorunun cevabı 6 ay önce sorulsa belki çok daha net olarak verilebilirdi. Bugün için net bir cevap maalesef mümkün değil. Birçok gelişmiş ülke hisse senedi piyasası teknik açıdan ayı piyasası olarak tanımlanan satış baskısının sürdüğü bölgelere giriş yaptı. Öte yandan Mayıs 2013 döneminden bu yana gelişmekte olan ülkelerden para çıkışı ve varlıklarının tercih edilmemesi durumu söz konusu. 9. Türk lirası cinsinden değerlenen varlıklar ucuz mu? Yatırım yapılır mı? Türk lirası cinsinden değerlenen varlıklar evet, ucuz. Ancak bizimle birlikte gelişmiş ve gelişmekte olan ülke piyasalarında da ucuz fiyatlamalar söz konusu. Yani, Türkiye tek başına ucuz bir fiyatlamaya sahip değil. Yurtiçi piyasalara döviz cinsinden girdinin sağlanabilmesi ve bu durumun kalıcı olabilmesi için uzun zamandır tartışılan konu başlıklarının (mikro/makro reformlar, TCMB para politikası bağımsızlığı v.b.) nihayete kavuşturulması, en azından bu yönde beyana işaret eden iyi niyet adımlarının atılması gerekiyor. Hikaye olmadan pozitif ayrışmanın imkanının olmadığı günlerden geçiyoruz. Lütfen son sayfada yer alan uyarı notunu okuyunuz. 3
10. Bir klasik olarak; Peki, hangi yatırım aracına yatırım yapalım? Hali hazırda küresel piyasalarda fiyatlanmakta olan trendin dışında bir hareket tercih edilmemeli. Zemin hala daha oldukça kaygan ve yatırım kararı verilirken oldukça iyi düşünülüp, analiz edilmesi gerekiyor. Global para politikalarına yön veren büyük merkez bankalarının (Fed, ECB, PBoC) yaptıkları açıklamalar gelecek dönem açısından hareketin yönünü tahmin etmede yardımcı olacaktır. Hali hazırda yurtiçi ve yurtdışı piyasalar arasında herhangi bir ayrışma söz konusu değil. Zaman zaman satış baskısı altında kalındığında şiddetin boyutu değişiklik gösterse de hareketin yönü genel olarak aynı biçimde gerçekleşiyor. Yatırım kararı verilmeden önce ne kadar sürede portföy olarak değerlendirilmek istendiğinin netleştirilmesi gerekiyor. Yurtiçi piyasalar özelinde konuşacak olursak; kısa vadeli düşünen yatırımcılar açısından gün boyu ekran karşısında işlemleri takip etmek gibi bir imkana sahip olmayanların volatilitenin arttığı bu ortamda sabit getirili varlıklardan yana yatırım yapması akılcı bir davranış olabilir. En az 6 ay ve üzeri yatırım düşüncesine sahip kesim içinse evet, ucuz değerlemelerde yer aldığımızı gerek hisse senedi piyasası, gerekse de bono/tahvilde görülen faiz seviyeleri açısından teknik olarak söyleyebiliriz. Lütfen son sayfada yer alan uyarı notunu okuyunuz. 4
UYARI NOTU Bu e-posta, varsa ekleri ve içerdiği bilgiler, özeldir ve gizlidir, yalnızca gönderildiği belirtilen kişi/kişilerin kullanımı içindir. Bu e-postanın, alıcısı dışında başka bir kişi tarafından ve belirtilen amaç dışında okunması kopyalanması, yönlendirilmesi ve kullanılması yasaktır. Bu mesaj ve eklerinin tarafınıza yanlışlıkla ulaşmış olması durumunda lütfen mesajı gönderen kişiyi haberdar ederek bize ulaşın, gizliliğini koruyun ve hiçbir şekilde saklamayın. Mesajı gönderen kişinin veya DenizBank A.Ş. ve iştiraklerinin, yetkisiz kişilerce erişilen ve/veya içeriği bozulan mesajlar veya bu mesajların içerdiği bilgiler ile ilgili herhangi bir sorumluluğu ve yükümlülüğü bulunmamaktadır. Bu doküman DenizBank A.Ş. tarafından bilgilendirme amaçlı hazırlanmış olup, burada yer alan her türlü bilgi ve değerlendirme, hazırlandığı tarih itibarıyla mevcut piyasa koşulları ve güvenirliliğine inanılan halka açık yayın/yayım kaynaklarından elde edilerek derlenmiştir ve yatırım tavsiyesi niteliği taşımamaktadır. DenizBank A.Ş. ve iştirakleri, bu bilgilerin doğruluğunu ve yeterliliğini hiçbir şekilde garanti etmemektedir. Bu dokümanda belirtilen ürünler çeşitli oranlarda risklere tabidir. Piyasada oluşacak fiyat hareketleri sonucu para kaybı yaşanabilecektir. Yabancı para cinsinden yapılan işlemlerde kur riskinin olduğunu, kur dalgalanmaları nedeniyle Türk Lirası/Yabancı Para bazında değer kaybı olabileceği, devletin yabancı sermaye ve döviz hareketlerini kısıtlayabileceği, ek ve/veya yeni vergiler getirebileceği, alım-satım işlemlerinin zamanında gerçekleşmeyeceği bilinmelidir. Tanıtılan ürünler, belli bir yatırımcının hedefleri, mali durumu ya da gereksinimleri dikkate alınmadan hazırlanmıştır, bu nedenle mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu dokümandaki bilgilere dayanılarak alınacak yatırım kararlarının sonuçlarından, burada yer alan bilgi, değerlendirme ve istatistiki şekil ve değerlendirmelerin kullanımı sonucunda ortaya çıkacak doğrudan ve/veya dolaylı zararlardan hukuki açıdan müşteri sorumludur. Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan ve hiçbir şekilde yönlendirici nitelikte olmayan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Yatırım ürünleri; mevduat olmayıp, Denizbank A.Ş., ve diğer ilgili kuruluşların ya da Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'nun teminatı, garantisi, sigortası ya da herhangi bir yükümlülüğü altında değildir. Yatırım ürünleri, Devlet güvencesi altında değildir. Anaparanın yitirilmesi dahil çeşitli yatırım riskleri içerebilir. Yatırım ürünlerinin geçmişteki performansları, gelecekteki performanslarının göstergesi değildir. Fiyatlar düşebilir ya da yükselebilir. Döviz cinsinden yatırım ürünleri, dövizdeki muhtemel dalgalanmalar nedeniyle anapara kaybı da dahil kur risklerine maruz kalabilir. Yorumların müşteri tarafından nihai değerlendirmesinde orijinal metnin dikkate alınması esastır. Ürünler ile ilgili soru veya şikayetlerinizi iletmek için 444 0 801 Önce Müşteri Hattı'nı arayabilir ya da www.denizbank.com adresinden bize ulaşabilirsiniz. Lütfen son sayfada yer alan uyarı notunu okuyunuz. 5