MOZAMBİK ÜLKE RAPORU Kasım 2013 A.Ç.
I. GENEL BİLGİLER Resmi Adı Yönetim Şekli Coğrafi Konumu : Mozambik Cumhuriyeti : Başkanlık rejimi : Afrika nın güneydoğu sahili ülkelerinden Mozambik in güneyinde Svaziland ve Güney Afrika Cumhuriyeti, 2
batısında Zimbabve, kuzeybatısında Malavi ve Zambiya, kuzeyinde ise Tanzanya ile çevrili olup doğusunda Hint Okyanusu yer almaktadır. Yüzölçümü : 801.590 km 2 Nüfus : 25.200.000 (2012) Nüfus Yoğunluğu : 31 kişi / km 2 Başkent : Maputo Önemli Şehirleri : Matola, Beira, Nambula Zaman Ayarı : GMT + 2 İklimi : Mozambik te genel olarak tropikal iklim yaşanmakta olup, Ekim ile Mart ayları arasında yağmurlu, Nisan ve Eylül ayları arasında kurak mevsim görülür. Başkent Maputo da hava sıcaklığı Temmuz ayında ortalama 13-24 C, Şubat ayında ise 22-31 C aralığında seyretmektedir. Resmi Dil/ : Portekizce, İngilizce Ticari dil Din : Halkın % 28 i Katolik,% 27 si Protestan, % 27 si diğer Hıristiyan, ve %18 i Müslüman dır. Üyelikler : Birleşmiş Milletler, İslam İşbirliği Teşkilatı, Afrika Birliği Örgütü, İngiliz Milletler Topluluğu ve Portekizce Konuşulan Ülkeler Topluluğu üyesidir. II. DEMOGRAFİK GÖSTERGELER Nüfus 25,2 milyon kişi (2012) 15-64 Yaşın nüfusa oranı % 51 Gelir grubu Düşük Doğumda beklenen yaşam süresi 49 yıl Toplam işgücü (+15) 11,3 milyon kişi 3
Kaynak: Dünya Bankası III. EKONOMİK GÖSTERGELER 2009 2010 2011 2012 Gayri Safi Yurtiçi Hâsıla (Milyar ABD $) 9,6 9,2 12,5 14,5 Nüfus (milyon kişi) 23,3 23,9 24,5 25,2 Kişi Başı GSYİH (ABD $) 412 384 510 575 GSYİH Büyüme Hızı (%) 6 7 7 7 Enflasyon % (TÜFE) 3 13 10 1 Para Birimi= Mozambik Metikali 1 MZN = 0,06 TL 1 MZN = 0,03 $ Kaynak: Dünya Bankası Tarım, Hizmetler, Sanayi Sektörleri nin GSYİH e Katkı Oranları Tarım: % 30 Hizmetler: % 46 Sanayi: % 24 Kaynak: Dünya Bankası 4
IV. DIŞ TİCARETİ MOZAMBİK İN DIŞ TİCARETİ (Mal ve Hizmetler) (Milyar ABD Doları) Ticaret Ticaret Yıllar İhracatı İthalatı Hacmi Dengesi 2008 2,6 4 6,6-1,4 2009 2,1 3,7 5,8-1,6 2010 2,2 3,5 5,7-1,3 2011 3,6 6,3 9,9-2,7 2012 3,4 6,1 9,5-2,7 Kaynak: ITC Trade Map Başlıca İhracat Partnerleri - Güney Afrika C. % 30,9 - Belçika % 12,8 - Çin % 9 - İtalya % 7,8 5
Başlıca İthalat Partnerleri Başlıca İhraç Ürünleri Başlıca İthal Ürünleri - İspanya % 6,2 - Hindistan % 5,6 - Güney Afrika C. % 30,7 - Çin % 12,2 - Hindistan % 11,4 - ABD % 5,1 - Portekiz % 4,8 - Avustralya % 4,4 Alüminyum, karides, kaju, pamuk, şeker, narenciye, kereste, elektrik Makine ve ekipmanları, motorlu araçlar, yakıt, kimyasal ürünler, metal ürünler, gıda ürünleri, tekstil Kaynak: CIA Factbook 2012 V. TÜRKİYE İLE TİCARİ İLİŞKİLERİ TÜRKİYE MOZAMBİK TİCARİ İLİŞKİLERİ (Milyon ABD Doları) 6
Yıllar Türkiye nin İhracatı Türkiye nin İthalatı Ticaret Hacmi Ticaret Dengesi 2006 8,5 14,2 22,7-5,7 2007 14,9 18,4 33,3-3,5 2008 18,4 10,7 29,1 7,7 2009 24,4 66,1 90,5-41,7 2010 46 43,3 89,3 2,7 2011 102,5 71 173,5 31,5 2012 36,3 156,3 192,6-120 2012 Ocak/ Temmuz 2013 Ocak/ Temmuz 21,8 63,7 85,5-41,9 23,3 35,4 58,7-12,1 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Ticaret dengesi Türkiye açısından değerlendirilmektedir 7
180 160 MOZAMBİK - TÜRKİYE DIŞ TİCARETİNİN SEYRİ (Milyon ABD $) 156,3 140 120 100 80 102,5 71 60 66,1 43,3 40 46,0 24,4 36,3 18,4 20 14,2 10,7 14,9 18,4 0 8,5 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 İhracat İthalat TÜRKİYE NİN MOZAMBİK TEN İTHALATINDA BAŞLICA ÜRÜNLER - Yaprak tütün ve tütün döküntüleri - Taşkömürü ve taşkömüründen elde edilen briketler - Yağlı tohumlar ve meyveler - Florürler, florslikatlar, floraluminatlar ve diğer kompleks flor tuzları - Sığır ve at cinsi hayvanların ham derileri - Elektronik entegre devreler - Kıymetli ve yarı kıymetli taşlar - Tütün ve tütün yerine geçen maddelerden puro, sigarillo ve sigaralar - Ketonlar ve kinonlar; haloj, sülfo, nitro, nitrozo türevleri TÜRKİYE NİN MOZAMBİK E İHRACATINDA BAŞLICA ÜRÜNLER 8
- Demir ve çelikten çubuklar (sıcak haddeli, dövülmüş, burulmuş, çekilmiş) - Azotlu mineral ve kimyasal gübreler - Diğer demir ve çelik çubuklar - Elektrikli su ısıtıcıları, elektrotermik cihazlar, şofbenler - Mayalar, cansız diğer tek hücreli mikroorganizmalar - Makarnalar - Tohumları temizleme, ayırma, öğütme, işleme makine ve cihazları - Tarifenin başka yerinde yer almayan gıda müstahzarları - Demir ve çelikten inşaat ve aksamı - Hijyenik havlular ve tamponlar, bebek bezleri ve benzeri hijyenik eşya - Demir ve alaşımsız çelikten profil - Kağıt ve karton esaslı kutu, kılıf, torba - Kağıt ve karton esaslı kutu, kılıf, torba benzeri eşya - Demir ve çelikten diğer eşya - Ekmek, pasta, kek, bisküvi ile boş ilaç kapsülü mühür güllacı - Tuvalet-temizlik kağıtları Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı VII. TEMSİLCİLİK ADRESLERİ T.C. Maputo Büyükelçiliği Adres: Av Marginal, 3901, Maputo Tel: +258 21 494 122 +258 21 494 123 Faks: +258 21 494 124 E-Posta: embassy.maputo@mfa.gov.tr 9