FED KORKUSU SÜRECEK Mİ? Borsaların karışık seyrettiği bir haftayı geride bıraktık. Küçük Avrupa ülkelerinin hisse marketleri ile gelişen ülke borsalarının bir bölümünün yükselişine sahne olan bu kesitte ağır ağabey ABD başta olmak üzere Almanya, İngiltere Japonya gibi büyük ülke borsaları değer kaybı yaşadı. BIST 100 endeksi ise 2,5 işlem günü açık kaldığı bu perdede değer kaybı yaşayarak 73.544, BIST Banka endeksi 135.391 puana geriledi. Geçen hafta borsalar Borsa Değişim Borsa Değişim Borsa Değişim Merval ( Arjantin ) + % 4,5 AEX ( Hollanda ) + % 1,1 BIST 100 ( Türkiye ) - % 0,7 ASE ( Yunanistan ) + % 4,4 SSEC (Çin) + % 1,1 DAX ( Almanya) - % 0,8 BET(Romanya) + % 4,3 IBVC ( Venezuella ) + % 1,1 Nasdaq ( ABD ) - % 0,8 PSI ( Portekiz ) + % 3,3 VILSE ( Litvanya ) + % 1,0 RTSI ( Rusya ) - % 0,8 Bovespa ( Brezilya ) + % 2,9 RIGSE ( Letonya ) + % 0,9 TWI ( Tayvan ) - % 0,9 PX50 ( Çek Cum ) + % 2,6 CAC40 ( Fransa ) + % 0,8 FTSE ( İngiltere ) - % 1,0 MIB ( Italya ) + % 2,4 SET ( Tayland ) + % 0,8 S&P 500 ( ABD ) - % 1,1 ATX ( Avusturya ) + % 2,3 TOTX ( Norveç ) + % 0,6 NZ50 ( Y.Zelanda ) - % 1,2 ICEX ( İzlanda ) + % 2,1 KSE100 ( Pakistan ) + % 0,6 AS30 ( Avusturalya ) - % 1,2 HEX ( Finlandiya ) + % 2,1 TALSE ( Estonya ) + % 0,5 Dow Jones ( ABD ) - % 1,5 SASE ( S.Arabistan ) + % 2,0 SXGE ( İsviçre ) + % 0,3 PKHSX( Hong Kong ) - % 1,7 IBE ( İspanya) + % 1,9 BIST sanayi endeksi + % 0,2 BIST banka endeksi - % 1,7 Bel ( Belçika ) + % 1,7 AD (B.Arap Emirlikleri) + % 0,2 KOSPI ( G.Kore ) - % 2,1 WIG ( Polonya ) + % 1,7 ALSH (G.Afrika) + % 0,1 Bombay ( Hindistan ) - % 2,0 Doha ( Katar ) + % 1,5 COLCA ( Kolombiya ) - % 0,1 Transport ( ABD ) - % 2,6 BUX ( Macaristan ) + % 1,4 KLCI ( Malezya ) - % 0,2 Nikkei ( Japonya) - % 5,9 IPC ( Meksika ) + % 1,4 ITSEC ( Kanada ) - % 0,5 JSX( Endonezya ) kapalı 2014-2016 döneminde dünya ekonomisi FED Faiz Oranı ( 2001 2013 ) SP 500 ABD Borsası ( 2001 2013 ) Yukarıda soldaki grafikte son 12 yıllık kesitte FED faiz oranı ve sağdaki grafikte bu süreçte ABD borsasının seyri yer alıyor. En düz ve basit hali ile baktığımızda faiz oranları ile borsanın iktisat kitaplarına inat paralel hareket ettiğini görüyoruz. Oysa bize iktisat hocalarımız faizler düşünce ekonomik büyüme canlanır ve borsalar yukarı gider, faizler artınca tüketim eğilimi görece azalır ve hız kesen büyüme nedeni ile borsalar geri çekilme yaşar derdi. Günümüz şartlarında büyüme faize göre değil, faiz büyümeye göre yön buluyor. Büyüme tempo kazanınca frenleyici bir strateji ile merkez bankaları faizleri yükseltiyor, büyüme dibe vurunca daralmayı yumuşatmak için hızla faizler düşürülüyor. Bu nedenle de faiz oranları ile borsalar uzun yıllardır paralel hareket ediyor.
2008 Mortgage krizini takiben dünya ekonomisi güçlü bir büyümeye geçemedi ve araba hızlanamadığı için merkez bankaları da frene basamadı, yani faizleri yükseltemedi. Şimdi ABD cephesinde büyümenin tempo kazanması bekleniyor ve 3-4 ayrı faz dahilinde frene basılarak gelecekte ihtiyaç olduğunda kullanmak üzere FED tarafından silahların geri çekilmesi planlanıyor. 1- Önceki yazılarda da çok kez paylaştığımız üzere bu geçiş önümüzdeki 3-4 yıl boyunca dünyada resesyon veya ekonomik kriz yaşanması olasılığının güçlü şekilde azaldığına işaret ediyor. 2- Dünya ekonomisinin canlanacak olması ülkeler bazında yaşanacak lokal sorunların olumsuz etkilerini frenleyeceğe benziyor.bu durum Türkiye ekonomisinin 2014-2016 dönemine yönelik içsel risklerinin neden olabileceği olumsuzlukları dizginliyor.bu bakıma Türkiye ekonomisi ve piyasaları önümüzdeki süreçte dışsal rüzgarı arkasını alacağa benziyor. 3- İşte bu nedenle 2014-2016 döneminde ( geçmiş 20 yılda nice örneklerini de gördüğümüz üzere ) dünya ekonomisinin canlanmasını ve borsa endeksleri ile faiz oranlarının birlikte yukarı gitmesini bekliyoruz. 4- Ancak bu hareketin soluksuz ve düzeltmesiz gerçekleşmesini beklemiyor, aksine her FED fazının devreye girmeden önce borsalarda haziran ayına benzer sert ( % 20 30 ) satış dalgalarını tetikleyeceğini tahmin ediyoruz. Piyasalar direniyor ve FED korkusu demode mi oluyor? Uluslararası piyasaların gündemi malum. Geride kalan 4 yıllık kesitte ekonomiyi desteklemek için tarihte örneği görülmemiş destek adımlarını uygulamaya koyan FED adım adım bu desteği geri çekecek. FED in desteği geri çekişi 3 veya 4 faz dahilinde gerçekleşecek. Bu yılın sonuna doğru piyasaya enjekte ettiği paranın miktarını azaltacak, 2014 ortalarında enjeksiyon kesilecek ve 2015 yılı içinde faiz oranlarını yükseltmeye başlayacak. ( Dördüncü faz olarak varlık satışı ile piyasadan para da çekilebilir, ancak bu fazın uygulanıp uygulanmayacağı, uygulanacak ise ne zaman olacağı belli değil ) 2013 yılının son periyodunda 17-18 eylül, 29-30 ekim ve 17-18 Aralık tarihlerinde FED toplantıları var. Çok yüksek olasılıkla bu üç toplantıdan birinde FED ilk fazı devreye sokacak ve varlık alımlarını azaltacak. Haziran ayı piyasaların bu gerçekle yüzleşmesine sahne oldu. Tüm dünyada faizler hızla yukarı gitti, dolar değer kazandı Altın ve gelişen ülke borsaları sert satışlara sahne oldu. Temmuz ayında sindirim ve kabullenme süreci yaşandı ve bardağın büyüme canlanacak yönünü de fark eden gelişmiş ülke borsaları güçlü yükselişlere imza attılar. Ağustos bir tampon dönem gibi yatay seyre sahne oluyor. Borsalar karışık bir resim ortaya koyarken, diğer üç ana market ( tahvil, emtia ve para piyasaları ) özellikle geçen hafta FED korkusuna meydan okuyan bir eğilim göstermeye başladılar. Geçen hafta tahvil piyasaları ( 10 yıllık ) Ülke 02.08.2013 09.08.2013 değişim Ülke 02.08.2013 09.08.2013 değişim ABD % 2,60 % 2,58 - % 0,8 İtalya % 4,36 % 4,19 - % 4,0 Almanya % 1,67 % 1,68 + % 0,8 İspanya % 4,57 % 4,49 - % 1,6 İngiltere % 2,40 % 2,46 + % 4,3 Portekiz % 6,39 % 6,57 + % 2,8 Fransa % 2,19 % 2,23 + % 1,8 Macaristan % 6,42 % 6,19 - % 3,4 İsveç % 2,17 % 2,20 + % 0,4 Yunanistan % 9,99 % 9,74 - % 2,5 Norveç % 2,69 % 2,70 + % 1,4 Slovenya % 6,41 % 6,44 + % 0,5 FED üyelerinden gelen alıştırıcı mesajlar ve FED in hamle ihtimalini arttıran ( önceki hafta gelen ISM hizmetler ve geçen hafta içinde gelen haftalık işsizlik başvuruları gibi ) ekonomik verilere rağmen geçen hafta Altın değer kaybetmedi, ABD tahvil faizi yükselmedi ve dolar değer kazanacağına değer kaybetti. İşte bu son derece çarpıcı bir duruş. Adeta piyasalar FED korkusuna direnmeye ve bağışıklık emareleri göstermeye başladılar. Peşin hüküm vererek FED 1. fazına yönelik korku tarih oluyor demek elbette aşırı iyimserlik olur. Ancak FED korkusu piyasaları kavurmaya devam edecek demek de gereğinden fazla karamsarlık olur.
ABD 10 yıllık tahvil faizi ( haftalık veriler ) Altın - Ons ( haftalık veriler ) Biz uluslararası piyasaların dört cephesinde son haftalardaki fiyatlamaya bakınca bir aydır üzerinde durduğumuz gelişen ülkelerde 5-8 aylık kesitte güçlü ralli tahminimizin şansının yükseldiğini düşünüyoruz. Finansal piyasalarda öngörü oluştururken sıkça yararlandığımız bir kural vardır; düşmesi gerekirken düşmeyenin güçlü bir yükselişe, yükselmesi gerekirken yükselemeyenin güçlü bir düşüşe hazırlandığına inanırız. Bu yönü ile uluslararası piyasaların FED 1. fazına yönelik fiyatlamanın tamamlanmış olabileceği yönünde emareler verdiği görüşündeyiz.. MSCI Dünya Endeksi ( haftalık veriler ) Dolar Endeksi ( haftalık veriler ) Toparlarsak biz nisan 2014 kesitine kadar olan süreçte başta gelişen ülke borsaları olmak üzere hisse marketlerinde güçlü bir ralli bekliyor, bu periyotta dolar cephesinde ve faiz oranlarında sınırlı geri çekilme Altın da yatay eğilim veya ılımlı yukarı bir seyir yaşanacağını düşünüyoruz. Kısa vadede piyasalar nasıl bir seyre sahne olabilir sorusunun yanıtına yönelik bu düzeyde tok net bir tahminimiz yok. FED 1. fazı öncesi hisse marketlerinde sınırlı geri çekilmeler olabileceği gibi, geçen hafta filizlenen direniş güç kazanarak genele yayılabilir ve bu faktör yeterince fiyatlandı diyerek borsalar büyümeyi satın alarak ralliye perde açabilir. Türkiye de Döviz ve Faiz Patinaj Yapıyor.. Türkiye piyasaları haziran ayından bugüne çok yıprandı. Her ne kadar döviz kurları TCMB nin 1,97 barikatı ile dünya ortalamasından öte yükseliş kaydedememiş olsa da, faiz ve borsa içsel faktörlerin de etkisi ile FED 1. fazına yönelik satış dalgasından dünya ortalamasının üzerinde etkilendi. İçsel faktörleri açalım; biz Suriye konusu ve çözüm sürecinin sekteye uğramasını realize olabilecek risk başlıkları olarak görmüyoruz. Çözüm sürecinin inişli çıkışlı bir şekilde yoğun pazarlıklar eşliğinde asgari 2 yıl ipler kopmadan devam edeceğini tahmin ediyoruz. Suriye nin kuzeyine yönelik sürecin ise Türkiye nin tek başına savaşa gireceği bir sonuca gebe olmasını beklemiyoruz. Önemsediğimiz içsel risk ekim ayından itibaren iç politik cenabın hareketlenmesi ki, bu faktörün de güncel boyutu ile önemli ölçüde fiyatlandığı görüşündeyiz.
USD/TRL ( günlük veriler ) Gösterge Tahvil Faizi ( günlük veriler ) Nitekim son haftalarda gerek USD/TRL gerek ise TL cinsi tahvil piyasaları yurt dışındaki rüzgarın da etkisi ile bir patinaj hali ortaya koyuyor. Yılbaşından bu yana 1,75 düzeyinden 1,97 ye kadar yükselen USD/TRL 1,92 altına yönelirken, mayıs ayında % 4,6 iken % 9,6 ya kadar yükselen gösterge faiz % 9 un altına kayarak içeride tansiyonun düştüğüne işaret ediyor. Bu eğilimin bir yansıması olarak son 5 günün takas değişimlerine baktığımızda 6 büyük banka hissesinin 5 inde yabancı yatırımcıların alışa geçtiğini görüyoruz. Strateji BIST Banka Endeksi ( günlük veriler ) BIST 100 Endeksi ( günlük veriler ) Tüm bu faktörler dahilinde biz borsada başta bankalar olmak üzere cari fiyatları alış için uygun görüyoruz.kısa vadede BIST 100 endeksinin 73.000, BIST Banka endeksinin 134.000 desteğinden güç bularak ( 72.500 ve 132,500 alternatif destek seviyeleri ) ibreyi yukarı çevirme olasılığını daha yüksek buluyor, BIST 100 için tarihi fırsat olarak gördüğümüz 65.000 ve BIST Banka için 120.000 seviyesinin test edilmesi olasılığının azaldığını düşünüyoruz. Bu bakıma yatırımcıların günlük ve haftalık periyotlar yerine konsantrasyonlarını 5-8 aylık bir takvim dönemine yöneltmelerini daha doğru buluyor, söz konusu süreçte içsel faktörlerde olağan üstü bir artış yaşanmaması şartına bağlı olarak, BIST 100 endeksinin 86.000, BIST Banka endeksinin 180.000 puana yükselme potansiyeli olduğunu düşünüyoruz. Hafta içi her gün piyasaları ve faktör değişikliklerini saat 08:35 & 17:45 de Kanal B de ve gün boyu twitter adresimizde değerlendiriyoruz Hazırlayan : Eral Karayazıcı E-mail : ekarayazici@gedik.com Twitter : @eralkarayazici Web : www.gedik.com/pusula
PUSULA PORTFÖY Pusulada paylaştığımız görüş ve stratejiler dahilinde sürdürdüğümüz Portföy Yönetimi hizmetimiz hakkında bilgi almak isteyen okurlar 312-438 27 00 numaralı telefondan satış ve pazarlama departmanı ile irtibata geçebilir. HİSSE PUSULA Strateji raporumuz pusula dışında hem teknik hem mali değerler itibarı ile BIST 100 endeksinin üzerinde performans ortaya koymaya aday bulduğumuz hisse senetlerini ve destek & direnç seviyelerini her pazartesi güncelleyerek Hisse Pusula adlı özel bir raporda yayınlıyoruz. Hisse Pusula abonelik koşulları hakkında bilgi almak isteyen okurlar 312-438 27 00 numaralı telefondan satış ve pazarlama departmanı ile irtibata geçebilir. PUSULA ABONESİ OLMAK İÇİN Pusula her pazartesi 08:45 de yayınlanarak 9,000 abonesine ve veri yayın kuruluşları Foreks & Matriks kullanıcılarına servis edilen bir strateji raporudur. E-mail abonelerimizin gönderim için herhangi bir işlem yapmasına gerek yok. Abone olmayıp farklı alıcılardan pusulayı temin eden okurlar raporlarımıza web sayfamızdan ( www.gedik.com/pusula ) ulaşabilir, Ücretsiz olarak mailing ile pazartesi günleri düzenli gönderilmesi için ozelislem@gedik.com adresine e-mail atabilirler. Burada yer alan bilgiler Gedik Yatırım tarafından bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır. Yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, herhangi bir yatırım aracının alımsatım önerisi ya da getiri vaadi olarak yorumlanmamalıdır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir ve sadece burada yer alan bilgilere dayanarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Burada yer alan fiyatlar, veriler ve bilgilerin tam ve doğru olduğu garanti edilemez; içerik, haber verilmeksizin değiştirilebilir. Tüm veriler, Gedik Yatırım tarafından güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan alınmıştır. Bu kaynakların kullanılması nedeni ile ortaya çıkabilecek hatalardan Gedik Yatırım sorumlu değildir.