İÇİNDEKİLER 06 22 46 76 54 68 yatırım İstanbul yatırımcıların ve zincirlerin gözdesi oldu... 6-15 Haberler... 16-18 Söyleşi/Birol Kaymas... 16-18 oteller Turizm profesyonelleri EMITT te buluştu... 22-36 Haberler... 38-42 Söyleşi/Reha Arar... 44-45 Hollanda pazarı 2013 te küçük rakamlarla büyüyecek... 46-52 acenteler İskandinav pazarı istikrarlı yükselişini sürdürüyor... 54-59 Söyleşi/Akın Kocatürk... 60-61 Haberler... 62-67 tedarikçiler Tedarikçiler ANFAŞ ve EMITT fuarında boy gösterdiler... 68-73 Haberler... 74-75 Diğer haberler... 76-82 İstatistikler... 83-84 Yetkin Medya Yayıncılık Ticaret Limited Şirketi Adına Sahibi ve Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Sebahattin Ercan sebahattin.ercan@turizimyatirimdergisi.com Genel Koordinatör Bülent Büyükaras bulent.buyukaras@turizimyatirimdergisi.com Editör Özlem Kasa ozlem.kasa@turizimyatirimdergisi.com Görsel Yönetmen Türkel Hocaoğlu turkel_hocaoglu@hotmail.com 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 02 2013 Yazı İşleri Ece Yarkataş ece.yarkatas@turizimyatirimdergisi.com İletişim Tel: 0 212 278 77 41 pbx Reklam Tel: 0 212 278 77 42 pbx Faks: 0 212 278 77 68 Baskı: Özgün Ofset Tel: 0212 280 00 09 Issn: 2147-2300 Adres: Yetkin Medya Yayıncılık Emniyetevler Mah. Bornova Sok. No: 5/B, 4. Levent / İstanbul info@turizmyatirimdergisi.com Abonelik 12 aylık abonelik bedeli 90 TL dir. Abone olmak isteyenler için hesap numarası: Yetkin Medya Yayıncılık Ltd. Şti. Türkiye İş Bankası 4. Levent-İstanbul Şubesi. IBAN: TR57 0006 4000 0011 1400 7932 49 (Dekont ve adres bilgilerinizi 0212 278 77 68 nolu faksa gönderiniz.) Yayın Türü: Ulusal, süreli, aylık Baskı yeri ve tarihi: İstanbul, Şubat 2013
SUNUŞ Turizm profesyonelleri fuarlara yoğunlaştı Turizmciler için Kasım ayında başlayan fuar maratonu, mart ayına kadar devam ediyor. Dünyanın en önemli turizm fuarlarının arka arkaya düzenlendiği bu tarihlerde, özellikle ocak, şubat ve mart ayları yoğun geçiyor. Uluslararası fuar takviminde Türkiye de, dünyanın en önemli ilk 5 fuarı arasında olan, EMITT ile yer alıyor. Ortadoğu, Kafkaslar, Balkanlar da yer alan komşu ülkelerin yanı sıra 70 ülkeden katılımcılar, otelci, acenteci, tedarikçiler ile il, ilçe ve beldelerden vali, kaymakam, belediye başkanı, il kültür turizm müdürlükleri, dernek başkanları gibi üst düzey yetkilileri bir araya getiren EMITT, bu yıl da tarafları buluşturma misyonunu yerine getirdi. Fuara katılımın geçen yıla göre biraz düşük olarak gözlemlense de önemli işbirliklerine ve tanıtım çalışmalarına olanak sağladı. Bu yıl EMITT Fuarı nın tarihinin iki hafta öne çekilmesi Antalya da düzenlenen Anfaş Hotel Equipment Fuarı ile çakışmasını beraberinde getirdi. Tedarikçilerin yoğun olarak katıldığı Anfaş Fuarını yurtiçinden ve yurtdışından otel yatırımcıları ve yöneticileri başta olmak üzere konukevleri, YURTKUR, Türk Silahlı Kuvvetleri gibi geniş bir kesim ziyaret ediyor. Ancak bu yıl her iki fuar tarihinin çakışması, gerek ziyaretçi gerekse katılımcı sayısına olumsuz yansıdı. Fuarları ele aldığımız bu sayımızda yaptığımız görüşmelerden yola çıkarak, turizmcilerin ve tedarikçilerin her iki fuardan da memnun ayrıldıklarını söyleyebiliriz. Bu sayımızda ele aldığımız bir diğer fuar ise Hollanda nın Utrecht kentinde düzenlenen Utrecht fuarı oldu. Fuarla birlikte Hollanda pazarını da ele aldık. Pazarda geçmişte yaşanan olumsuz olayların hassasiyetleri devam ederken, kısmen de olsa bir iyileşme göze çarpıyor. Fuar ve pazarla ilgili değerlendirmeleri dosyamızdan okuyabilirsiniz. Bu sayımızda Türkiye nin son yıllarda istikrarlı bir şekilde büyüyen pazarlarından İskandinav pazarını ele aldık. İskandinav pazarı Türkiye nin vazgeçilmez pazarları arasında yer alıyor. Gerek soğuk coğrafi koşulları gerekse gelir düzeyleri nedeniyle tatil yapma alışkanlıkları bulunan İskandinavlar, deniz-güneş-kum tatilini yoğun olarak tercih ediyorlar. Bu kapsamda Türkiye ye de gelmeye devam eden İskandinavların Türkiye deki Pazar payı da her geçen yıl artıyor. Bu sayımızda kapak konumuzu ise İstanbul Otel Yatırımları olarak belirledik. İstanbul da yatırımı devam eden 10 larca otel bulunuyor. İstanbul İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü nün verilerine göre İstanbul a 40 bin yeni yatak geliyor. 5 yıldızlı tesislerin ağırlıklı olduğu yatırımlar, İstanbul un merkezinden çevre ilçelere ve Anadolu yakasına doğru yayılıyor. Ağırlığı turizm sektöründen gelmeyen yatırımcılar otellerin işletmesi için birçok uluslararası otel zincirini Türkiye ye taşıyor. Bu kadar çok yatırım yapılması İstanbul da arz fazlası tartışmalarını gündeme getirse de halen turizm sektöründe yer alan birçok şirketin gözü İstanbul da otel yapmakta Keyifle okumanız dileğiyle 24 ǀ turizm&yatırım ǀ 02 2013
YATIRIMLAR DOSYA İstanbul hem yatırımcıların hem de uluslararası zincirlerin gözdesi oldu İstanbul hem yatırımcıların hem de uluslararası zincirlerin gözdesi olmaya devam ediyor. İstanbul un merkez ilçelerinin yanı sıra Anadolu Yakası, Basın Ekspres Yolu ve havalimanı bölgesi, Karaköy gibi bölgelerde de yatırımlar dikkat çekiyor. İstanbul un yatak kapasitesine önümüzdeki dönemde 40 bin yeni yatak eklenmesi bekleniyor. Türkiye nin sanayi, finans ve turizm merkezi olan İstanbul da birbiri ardına yeni otel yatırımları yapılıyor. 2012 yılında 9 milyon 381 bin 671 turist ağırlayan İstanbul da özellikle 5 ve 4 yıldızlı otel yatırımları dikkat çekiyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı nın verilerine göre İstanbul da 125 yeni otel için yatırım belgesi alındı. Uzun yıllardır inşaatı devam eden veya yenileme yatırımlarının da dahil olduğu bu projeler ile İstanbul un 120 bin olan yatak kapasitesine 40 bin yatak daha eklenecek. Yeni yatırımlarda merkez ilçelerin yanı sıra Avrupa ve Anadolu yakasında yeni otel bölgeleri de dikkat çekiyor. 40 bin yeni yatak yolda 2013 te ise 10 milyon, 2023 te 20 milyon ziyaretçi hedefi bulunan İstanbul da yatırım trendi devam ediyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı ndan yatırım belgesi alan firma listesine göre İstanbul da çoğunun inşaatı başlamış 125 yeni otel projesi bulunuyor. 4 ve 5 yıldızlı otellerin yanı sıra butik, öğrenci oteli, hip, delüks gibi farklı segmentlerde otel yatırımlarının bulunduğu İstanbul da 50 adet yeni 5 yıldızlı otel yapımı planlanıyor. Yatırım belgesi alan tesisler arasında 7 delüks, 19 butik, 27 adet 4 yıldızlı otel yatırımı yer alıyor. Aralarında 2 ve 3 yıldızlıların da bulunduğu söz konusu tesislerin hepsi devreye girdiğinde, İstanbul un mevcut yatak kapasitesine 40 bin yatak eklenmesi bekleniyor. İstanbul da belediye belgeli tesislerin sayısı da çok İstanbul da Kültür ve Turizm Bakanlığı ndan işletme belgesi bulunan çeşitli sınıf ve kategorilerde 364 konaklama tesisi bulunuyor. Bu otellerin 47 si Anadolu yakasında hizmet veriyor. İstanbul daki otellerin toplam yatak kapasitesi ise Ocak 2013 itibariyle 72 bin 410 a ulaştı. Öte yandan İstanbul da ciddi sayıda belediye belgeli otel bulunuyor. İstanbul da belediye belgeli tesislerin toplam yatak kapasitesi 26 ǀ turizm&yatırım ǀ 02 2013
ise 50 bin civarında. Böylece İstanbul un toplam yatak kapasitesi 120 bini aşıyor. 5 yıldızlı otel yatırımları önde Aldığı ziyaretçi sayısını ve turizm gelirini her yıl artıran İstanbul da ana faaliyet alanı inşaat, mobilya, madencilik olan pek çok firma otel yatırımına girdi. Taksim, Sultanahmet, Laleli, Beşiktaş, Maslak gibi otel bölgeleri dışında Eyüp, Bayrampaşa, Bostancı, Bağcılar, Halkalı gibi farklı lokasyonlarda da otel yatırımları devam ediyor. İş turizminin yanı sıra kongre ve kültür turizmine de ev sahipliği yapan İstanbul daki yeni yatırımlar, şehir merkezlerinin dışında Atatürk Havalimanı ile E-5, TEM ve sahil yolunu birleştiren Basın Ekspres Yolu ve çevresinde yoğunlaşıyor. Yatırım Belgesi alan tesislerin 43 ünü 5 yıldızlı tesisler oluştururken, 30 tanesini 4 yıldızlı tesisler oluşturuyor. Anadolu yakasına yeni yatırımlar geliyor Yeni yatırımlarda Anadolu yakasında ve havalimanı çevresinde ciddi hareketlilik görünüyor. Anadolu Yakası nda Cevahir Asia, Wyndham Kalamış, Nuh Beton un yaptığı Dedeman Bostancı ve Dedeman Bostancı Park, Kolin Hotel İstanbul, Thermal İstanbul gibi pek çok tesisin inşaatı devam ediyor. Oryataş ın Ümraniye de yaptığı Crowne Plaza Ümraniye nin Mart 2013 te açılması bekleniyor. Anadolu Yakası nda yatırımı devam eden oteller Sabiha Gökçen havalimanının da etkisiyle Tuzla-Kadıköy hattı ile Kültür ve Turizm Bakanlığı ndan yatırım belgesi alan firmalara göre İstanbul da çoğunun inşaatı başlamış 125 yeni otel projesi bulunuyor. 4 ve 5 yıldızlı otellerin yanı sıra butik, öğrenci oteli, hip, delüks gibi farklı segmentlerde otel yatırımlarının bulunduğu İstanbul da 50 adet yeni 5 yıldızlı otel yapımı planlanıyor. Yatırım belgesi alan tesisler arasında 7 delüks, 19 butik, 27 adet 4 yıldızlı otel yatırımı yer alıyor. finans merkezi olması nedeniyle Ataşehir etrafında toplanıyor. Havalimanı bölgesi ve Basın Ekspress Yolu yatırımcıların gözdesi oldu İstanbul Avrupa yakasında yapımı devam eden oteller ise kent merkezinde yer kalmadığı için şehrin diğer ilçelerine yayılmış durumda. Özellikle havalimanı bölgesi son yıllarda yatırımcıların gözdesi oldu. Uluslararası zincirlerin ilgi odağı haline gelen İstanbul un bu yeni kongre bölgesindeki yatırımlar için yerli ve yabancı otel zincirleri birbirleriyle yarışıyorlar. Havalimanı bölgesi ve Basın Ekspres yolu üzerinde yapımı devam eden tesislerin sayısı 25 e çıkmış durumda. Güneşli bölgesi öne çıkıyor Bölgede Petek Tekstil in kurduğu Kılıçbey Turizm İşletmeleri A.Ş, Basın Ekspres Yolu nda AVM ve otelden oluşan bir tesis yapıyor. İSTOÇ ta yapımı uzun süredir devam eden İSTOÇ Saray projesi ise devam ediyor. Yine Şölen Çikolata 5 yıldızlı bir otel, Kadak Şirketler Grubu nun AVM ve 4 yıldızlı iki otel ve Makplast Makine nin 5 yıldızlı otel projesi bulunuyor. Bölgenin eski yatırımcılarından olan ve Holiday Inn adıyla oteli bulunan Bozatlı Grup, Güneşli de bir SPA oteli yapmaya hazırlanıyor. Nurol GYO ise eski Hürriyet Medya Towers Binası nın yerine otel yapmayı planlıyor. Elite World markasıyla otelcilik yapan Elit Turizm in ise Florya ve Yenibosna daki otel yatırımları devam ediyor. Grup ayrıca İstanbul Maltepe de de bir o- tel yatırımı daha planlıyor. İçinde otellerin olduğu kompleks projeler dikkat çekiyor Öte yandan inşaat şirketlerinin de havalimanı, Basın Ekspres Yolu ve Güneşli bölgesindeki yatırımları devam ediyor. Bölgede daha çok içerisinde otel, AVM, residence ve konut gibi kompleks yapıların yükseldiği projeler hayata geçiriliyor. EgeEYapı Grup ve Torunlar GYO nun projesi içerisinde otel projeleri bulunuyor. Bir 02 2013 ǀ turizm&yatırım ǀ 7
YATIRIMLAR DOSYA diğer kompleks proje ise Mar Yapı nın G Plus projesi olacak. İşletmesini Divan Grubu nun yapacağı projenin ikinci etabında rezidans ve 140 odalı 4 yıldızlı otel inşaatı devam ediyor. Mar Yapı yine aynı bölgede 2013 te 100 milyon dolar yatırım değerine sahip iki projesine de başlamayı planlıyor. Yine Öz Gayrimenkul, Güneşli kavşağında otel ve ofis projesi inşa ediyor. Eren Holding ise Güneşli de 44 dönümlük arazi üzerinde 5 yıldızlı otel, rezidans ve fuar ve kongre merkezi kompleksi yapıyor. Scooter marka ayakkabılarının üreticisi Fikret Şerafettinoğlu ise İstanbul Kemerburgaz a 30 milyon dolar yatırımla 5 yıldızlı ve 300 odalı otel yapacak. Tesisin 2014 te hizmete girmesi bekleniyor. Şehir merkezi doldu Arazi fiyatlarının son derece değerlendiği İstanbul da şehir merkezinde yer bulmak daha da zorlaşmaya başladı. Ancak Taksim, Şişli, Beşiktaş, Maslak gibi bölgelerde devam eden otel yatırımları bulunuyor. Demsa Group un Maçka daki otel yatırımına devam ederken, Tuna Group Taksim de, Bayraktar Group Tarabya da, Gürsoy Group ve Bayraktar Holding ortaklığı Eyüp te Vialand projesini yapıyor. Beşiktaş-Sarıyer hattında ise Mandarin ile anlaşma yapan Astaş ın ve Ağaoğlu nun otel projeleri bulunuyor. Lüks otel markası Raffles Hotels i İstanbul a getiren Zorlu Holding in Zincirlikuyu daki projesinin de bu yıl hizmete girmesi bekleniyor. Ana faaliyet alanı ofis mobilyaları olan Tuna Çelik ise Taksim deki eski Maksim Gazinosunu 5 yıldızlı otele çevirecek. 100 milyon dolara mal olması planlanan yatırım 2013 ün sonlarında hizmete girecek. İstanbul da şehir otelciliği alanında büyümeyi planlayan grup, yeni yatırımlar için görüşmelerde bulunuyor. Butik oteller Beyoğlu ve Sultanahmet ten sonra Karaköy de yoğunlaşıyor Öte yandan şehir merkezlerinde otel yapacak arazinin kalmaması yatırımcıları yeni çözümlere itiyor. Sultanahmet ve Beyoğlu ndaki eski binaları alıp restore eden yatırımcılar, bu bölgelerde butik otelciliğe yöneliyorlar. Kentsel dönüşüm kapsamında olan Beyoğlu Tarlabaşı ise yeniden yapılandırılıyor. Beyoğlu bölgesinde Maksel Elektronik, Gençoğlu Gümüşsuyu Otelcilik, Centur Turizm İnşaat, Dore Tekstil, Park Elektrik, Ceytur un butik otel yatırımları bulunuyor. Taksim de 22 yıldır bir türlü yapılamayan Park Otel i alan CVK Grup oteli lüks otel kategorisinde hizmete açmayı planlıyor. Tarihi sınıfta değerlendirilen otel, Taksim de 2013 te hizmete girecek. Sultanahmet ve çevresine ise Morgan Grubu, Topall Mücevher, El Yatırım ve Fibula Mücevher butik otel yapmayı planlıyor. Öte yandan butik oteller için yeni bir alternatif olarak öne çıkan bölge ise Karaköy oldu. Bölgede son iki yılda 18 butik otel açıldı. İSTANBUL DA İŞLETME BELGELİ OTELLER İSTANBUL DA YATIRIM BELGELİ OTELLER TÜRÜ Tesis Sayısı Yatak Sayısı Yatak S. TÜRÜ Tesis Sayısı Yatak Sayısı Yatak S. YERİ Avrupa Anadolu Avrupa Anadolu TOPLAM YERİ Avrupa Anadolu Avrupa Anadolu TOPLAM Beş Yıldızlı Otel 39 8 22.024 4.236 26.260 Beş Yıldızlı Otel 30 13 17.641 5770 23.411 Dört Yıldızlı Otel 90 5 20.185 867 21.052 Dört Yıldızlı Otel 18 7 3980 1945 5.925 Üç Yıldızlı Otel 76 14 8.778 1.530 10.308 Üç Yıldızlı Otel 15 3 2352 504 2.856 Özel Tesis 79 8 5.907 366 6.273 Apart Otel 3-1760 - 1.760 İki Yıldızlı Otel 51 6 3.451 379 3.830 Özel Tesis 7 2 378 526 904 Golf Tesisleri 2-2.322-2.322 Butik Otel 9 1 672 30 702 Butik Otel 8 3 898 162 1.060 İki Yıldızlı Otel 3 1 132 110 242 Apart Otel 3 1 150 72 222 Pansiyon 1-10 - 10 Pansiyon 3 1 52 19 71 Toplam 86 28 26.925 8917 35.842 Motel 1-64 - 64 TOPLAM 364 47 64.673 7.737 72.410 28 ǀ turizm&yatırım ǀ 02 2013
YATIRIMLAR DOSYA/HABERLER İşte İstanbul da yakın dönemde açılacak olan oteller Wyndham Petek, Kılıçbey in ilk turizm yatırımı olacak Bir aile firması olan Kılıçbey Turizm Yatırımları A.Ş. tarafından Basın Ekspres Yolunda yapılıyor. Otelin inşaatını da kendisi yapan Kılıçbey Turizm, otelin işletmesi için Wyndham International ile franchise anlaşması imzaladı. Firma, ilk turizm yatırımını 2013 ün ilk yarısında hizmete açacak. Ana faaliyet alanı tekstil olan firma, tesisi 30 yıllık deneyimli turizmci Cem Gündeş e emanet etmiş. 307 odası bulunan tesis, Wyndham markasının Türkiye deki ikinci oteli olacak. Hem otel hem de 10 bin metrekarelik alışveriş merkezinin bulunduğu bir binanın faaliyete geçirileceği projede alışveriş merkezi ve otel birlikte işletilecek. İş ve kongre oteli olarak tasarlanan Wyndham Petek te 13 tane toplantı salonu, 500-550 kişilik büyük balo salonu ve 1500 metrekare alana yayılan bir SPA merkezi bulunuyor. Toplam 90 milyon doları bulması beklenen yatırımın geri dönüşü ise 8-9 yıl olarak hesaplanıyor. IC, İstanbul daki otelini Hilton a emanet etti IC Yatırım Holding AŞ nin Şişli deki eski bira fabrikasında yaptığı 250 milyon avro yatırım bedeline sahip olan oteli Hilton Worldwide işletecek. İstanbul Bomonti Otel ve Kongre Merkezi, İstanbul un en büyük oteli ve konaklamalı kongre merkezi olarak inşa ediliyor. Otelin 2013 ün son çeyreğinde açılması planlanıyor. 35 katlı olarak inşa edilen tesiste toplam 829 standart ve süit oda, 4 bin 500 metrekarelik fitness ve SPA alanı, açık ve kapalı yüzme havuzları yer alacak. Projenin kongre merkezi kısmında ise 2 bin 500 ve 800 kişi kapasiteli 2 balo salonu ve 32 adet toplantı salonu bulunuyor. Proje kapsamında 120 yıllık, tarihi Bomonti Bira Fabrikası nın da restore e- dilerek kültür-sanat ve eğlence merkezi olması planlanıyor. Tarihi Bomonti Bira Fabrikası otel ve kongre merkezi aynı kampüs içerisinde yer alıyor. 2007 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından açılan ihale sonucunda, IC Yatırım Holding in grup şirketi Bomonti Uluslararası Kongre Turizm Yatırımları Ticaret AŞ ye, 60 milyon 250 bin lira bedelle, 49 yıllık irtifak hakkı verilen alanın toplamı 166 bin 15 metrekareden oluşuyor. Silence İstanbul daki otel sayısını üçe çıkaracak Altyapı projeleri alanında uzman şirketlerden biri olan Erko Group, Silence markasını Antalya dan sonra İstanbul a taşıdı. İstanbul Ataşehir de Silence Istanbul Hotel& Kongre Merkezi ile 4 yıldızlı Silence Istanbul projesine imza atan grup, otelleri aşama aşama açacak. Silence İstanbul Hotel & Kongre Merkezi projesi kapsamında yer alan 5 yıldızlı otelin açılışı 2013 ün ilk çeyreğinde planlanıyor. Grup, yaklaşık 130 milyon TL yatırım bedeline sahip 5 yıldızlı otelin ardından bölgede bir de 4 yıldızlı otel yapıyor. Açılacak 4 ve 5 yıldızlı iki yeni otelin toplam 592 odası ve 1200 yatağı bulunuyor. Otelin kongre merkezi bölümünde ise biri 1500 metrekare büyüklüğünde ve üçe bölünebilen salonun yanı sıra 900 m2 lik alternatif salonu ile toplamda 15 tam donanımlı toplantı salonuna sahip olacak. Spa merkezinin de bulunduğu tesisler, İstanbul un yeni finans merkezi Ataşehir de iş ve kongre oteli olarak öne çıkacak. Grup aynı bölgede üç yıldızlı bir otel daha yapmayı planlıyor. Kolin, Çanakkale den sonra İstanbul da K olin İnşaat Turizm San ve Tic A.Ş in iştiraklerinden olan Turkol Turizm tarafından yapılan Kolin Hotel İstanbul, 2013 Haziran da açılacak. Turkol turizmin ilk otel yatırımı olan tesis 5 yıldız standartlarında 249 odasının içerisinde 18 tane lüks süit odası yer alıyor. SPA merkezinin yanı sıra iki tane birleştirilebilen balo salonu ve daha küçük ölçekli toplantılar içinde 6 tane toplantı odası bulunuyor. Otelin işletmesi için yerli ve yabancı zincir ile görüşme yapılıyor. 10 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 02 2013
YATIRIMLAR DOSYA/HABERLER İki otelin de olacağı Vialand de alışveriş ve eğlence ön plana çıkacak Fikri İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş a ait olan ve yap-işlet-devret modeli ile Via Properties & Gürsoy Grup Yatırım ve Yönetim Ortaklığı tarafından yapılan Vialand ı aynı grup 30 yıl boyunca işletecek. Büyükşehir Belediyesi tarafından da desteklenen proje, aslında büyük boyutlara sahip temalı bir eğlence parkı olarak hizmete girecek. Projede, Türkiye nin uluslararası anlamda ve dev boyutlarda ilk temalı parkı, alışveriş caddeleri, 15 bin kişilik bir gösteri merkezi ve geniş bir rekreasyon alanı yer alıyor. 50 den fazla eğlence ünitesini aynı anda misafirlerine sunacak olan Vialand de, 3 saniyede 110 kilometre hızı aşan son teknoloji ürünü Roller Coaster, hızlı akarsuda rafting tecrübesinin ailece yaşanabileceği Rapid Ride, doğal şelalelerin Roller Coaster coşkusuyla ile bütünleştiği Splash Coaster, Roller Coaster tutkunu olan veya olmaya hevesli herkesin zevkle binebileceği Family Coaster gibi ana üniteleri bünyesinde barındıracak. Şehir merkezinde yer alan projede 115 farklı cephe ve 250 farklı mağazadan oluşan Alışveriş Caddeleri bulunacak. 2011 yılının Eylül ayında inşaatı başlayan projenin ilk etabı 23 Nisan 2013 de tamamlanması bekleniyor. İçerisinde iki butik otel de yer alacak projedeki temalı butik oteller, iki yıl sonra açılacak. Projede planlanan oteller, çok yüksek yatak kapasitesinden ziyade temaları ve servis kaliteleri ile butik hizmet verecekler. Niziplioğlu ndan İstanbul a iki otel Ana faaliyet alanı inşaat, petrol işleriyle uğraşan Niziplioğlu, İstanbul da Cevizlibağ ve Şişli de olmak üzere toplam iki otel yatırımı bulunuyor. Cevizlibağ da inşaatı başlayan otelin 5 yıldız standartlarında olacak. Cevizlibağ daki arsayı satın alan firma toplam 20 bin metrekarelik kapalı alana sahip, 204 odalı otel için arsa bedeli hariç yaklaşık 20 milyon avro harcayacak. İş oteli olarak planlanan tesisin işletmesini Ömer Niziplioğlu yapacak. Franchise anlaşması için uluslararası şirketlerle de konuşan firma, oteli yaklaşık 18 ay sonra açmayı planlıyor. Otel, E5 üzerinde Topkapı-Cevizlibağ da yer alıyor. Grubun ikinci oteli ise İstanbul Şişli de planlanıyor.. Kemal Niziplioğlu nun ilgilendiği ve inşaatına önümüzdeki yıl başlanacak olan otel, proje aşamasında bulunuyor. Azak Otelcilik in ilk yatırımı tamamlanıyor 2011 yılı başında başlayan Azak Topkapı Otel projesi, 2013 yılının ilk çeyreğinde açılması planlanıyor. Azak Otelcilik in ilk otel yatırımı olan Azak Topkapı Otel inde 118 oda, 2 restoran, 2 suit oda, SPA Merkezi, 4 toplantı salonu bulunuyor. Otelin genel müdürlüğünü ise Nejat Laçin yapıyor. Uzakdoğulu zincir Shangri-La, boğazda otel işletecek Tekstil, gayrimenkul ve enerji sektörlerinde faaliyet gösteren Tanrıverdi Holding, İstanbul daki ilk otelini Beşiktaş a yapıyor. 2013 ün ilk çeyreğinde hizmete girecek olan tesisi U- zakdoğu kökenli uluslararası bir zincir olan Shangri-La işletecek. 186 odası bulunan Shangri-La Bosphorus Istanbul, Tarihi Yarımada dan Ortaköy e kadar uzanan Boğaz manzarasına sahip oteller arasına girdi. Merkezi Hong Kong da bulunan ve Asya-Pasifik bölgesinin önemli otel zincirleri arasında yer alan Shangri-La Hotels and Resorts; Avustralya, Birleşik Arap Emirlikleri, Çin, Endonezya, Fiji, Filipinler, Fransa, Hong Kong, Hindistan, Japonya, Kanada, Malezya, Maldivler, Oman, Singapur, Tayvan, Tayland ve Umman Sultanlığı nda otelleri bulunuyor. Shangri-La, Kerry ve Traders markaları bulunan grup, toplam 78 oteli ve 32 binden fazla yatak kapasitesi ile hizmet sunuyor. Paris in ardından Avrupa daki ikinci otelini İstanbul da açacak olan grubun İstanbul daki oteli Shangri- La Bosphorus, Dolmabahçe Sarayı ve İstanbul Deniz Müzesi nin arasında yer alıyor. 12 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 02 2013
Elit Turizm, İstanbul da 5 otele çıkacak İstanbul da iki, Van da ise bir otel olmak üzere toplamda 3 otelle faaliyet gösteren Elite World Otelleri, İstanbul daki üçüncü tesisini İstanbul Florya da yapıyor. Grup, Atatürk Havalimanı yakınlarında, Florya da halen inşaatı devam eden Elite World Business Hotel i 2013 yılında hizmete açacak. Elik ailesine ait Elit Turizm Yatırım A.Ş. nin yatırımı o- lan Elite World Business Hotel in toplam maliyetinin 35 milyon dolara çıkması bekleniyor. Elit Turizm, Basın Ekspres Yolu ve Maltepe de yeni oteller planlanıyor İstanbul başta olmak üzere Türkiye genelinde yeni otel yatırımlarına devam edeceğini açıklayan grup, kongre ve toplantı turizmini hedefliyor. Grubun toplantı salonları kapasitesi Taksim Talimhane de Elite World Prestige Hotel, Büyük Tarabya Oteli kapılarını yeniden açtı Tokatlayan Oteli olarak 1900 lü yılların başlarında faaliyet gösteren ve 1954 te çıkan yangının ardından aynı yere devlet tarafından yeniden yapılan otel, 1966 da Büyük Tarabya Oteli adını alarak hizmete girdi. Özelleştirme kapsamında 2006 da Bayraktar Holding tarafından alınan otel, komple yenilenerek Şubat 2013 te hizmete girdi. Bayraktar Holding in ilk otel yatırımı olan tesiste, 30 rezidans, 248 oda, 1 tane kral dairesi, 4 bin metrekarelik SPA, 14 toplantı salonu ve balo salonu yer alıyor. Otel, Leading Hotels of The World (LHW) satış pazarlama kanalına da üye oldu. Bayraktar Holding, Taksim de bir otel yatırımı daha planlıyor. Elite World İstanbul Hotel, Van da Elite World Van Hotel ile 3 bin 200 kişiyi buldu. Grubun Florya da açacağı Elite World Business Hotel in hem iş dünyası hem turizm açısında önemli bir merkez o- lacağı belirtiliyor. Grubun 2014 yılında Basın Ekspres yolunda proje aşamasında büyük bir yatırımımız daha olacak. Proje aşamasında olan ve yakın zamanda inşaatına başlanacak Maltepe deki yatırım ise şirketimizin diğer büyük projesi olacak. Maltepe deki otelin 3 yıl içinde açılması planlanıyor. Yatırım i- çin Almanya da da fizibilite çalışmaları yapan grup, yurtiçi yatırımlarını tamamladıktan sonra yurtdışına açılacak. Dedeman, İstanbul da üç otel birden açacak Nuh Beton tarafından yatırımı yapılan iki otelin işletmesini Dedeman Grubu yapacak. Dedeman Bostancı 252 oda, 504 yatak kapasitesi ve Dedeman Park Bostancı ise 110 oda, 220 yatak kapasitesi ile 2013 yılının ikinci yarısında hizmete girecek. Dedeman Bostancı 252 misafir odasının yanı sıra 665 metrekarelik Balo Salonu ve değişik boyutlardaki 13 toplantı salonu ile bölgenin toplantı ve kongre merkezi ihtiyacını da karşılayacak. Dedeman Bostancı nın hemen yanında yer alacak Dedeman Park Bostancı i- se ekonomik, konforlu, sade ve modern tasarımı kadar yüksek teknolojiyle donatı- Özdilek in İstanbul daki oteli 2014 te açılacak Büyükdere caddesinde devam eden inşaatın içerisinde hem alışveriş merkezi hem de 400 odalı bir otel ve ofisler yer alıyor. Yaklaşık 400 milyon TL maliyeti bulunan tesis, Özdilek grubunun ikinci otel yatırımı olarak faaliyete geçecek. İki helikopter pistinin de bulunduğu projenin 2014 ün ikinci çeyreğinde açılması planlanıyor. lan çevre dostu özellikleriyle öne çıkacak. Dedeman ın Anadolu yakasındaki iki oteli, iş dünyası için önemli bir alternatif haline gelen Ümraniye-Ataşehir-Kartal-Kurtköy bölgesinde faaliyet gösterecek. Nuh Beton ile 15 yıllık bir kira anlaşması imzalayan Dedeman Grubu nun İstanbul daki 4. tesisi ise Levent te açılacak. Grup Halk GYO nun yaptığı 240 odalı tesisi Dedeman Park markasıyla işletecek. Dedeman Park Levent için Halk GYO ile 10 yıllık kira sözleşmesi imzalayan grubun yeni tesisi, LEED (Enerji ve Çevre Dostu Tasarım da Liderlik) sertifikası adayı. Ana faaliyet alanı tekstil ve perakende olan Özdilek Grubu nun Levent teki otelinde minimum 4 toplantı salonu da yer alacak. Özdilek Grubu nun ilk oteli ise InterContinental Hotels Group zincirine bağlı Crowne Plaza İzmir markasıyla hizmete girmişti. 02 2013 ǀ turizm&yatırım ǀ 13
YATIRIMLAR DOSYA/RÖPORTAJ Timur Bayındır / Turistik Otelciler, İşletmeciler ve Yatırımcılar Birliği Başkanı İstanbul da bu kadar otel yatırımı çılgınlık İstanbul a bugün diyelim ki yılda 10 milyon turist geliyor. Biz her gün 150 bin ve üzerinde yatağı arz ediyoruz. Yani yatakların dolması için her gün 150 bin, 10 günde ise 1,5 milyon kişi gelmesi gerekiyor. Bir yılda 50 milyon kişiyi buluyor. Şuandaki mevcut durum bu Bir de buna 40 bin yeni yatak eklenecek. Bu kadar yatırım çılgınlık aslında. Son yıllarda gerek artan turist sayısı gerekse de otel yatırımlarıyla dikkat çeken İstanbul daki yatırım trendini Turistik Otelciler, İşletmeciler ve Yatırımcılar Birliği (TUROB) Başkanı Timur Bayındır ile görüştük. İstanbul daki otel yatırımlarının talebe göre çok hızlı gittiğini belirten Bayındır, otel yatırımlarının fizibilite çalışmalarının da TUROB tan destek alınarak çok dikkatli yapılması gerektiğini söyledi. Son yıllarda İstanbul da otel yatırımları bir hayli artış gösteriyor. Siz bu trendi nasıl değerlendiriyorsunuz? Ben yatırım yapılmasına her zaman tarafım. Yatırım yapılmalı, çünkü yatırım yapılmadan ilerleme olmaz. Yalnız yatırım yapılırken akıllıca yatırım yapılmalı. Önce talebi doğurup ona arz yaratmak lazım. Şuanda bana göre yatırımlar çok hızlı gidiyor. Yatırımlar İstanbul un yükseliş trendinin çok üstünde gidiyor. Bu hızla yükselirse o oteller belki 20 yıl sonra filan ancak dolar. Yatırım yapılmadan önce iyi bir etüt yapılmalı. Yatırım yapılacak yerin talebi 5 yıldız mı 3 yıldız mı ona bakmak lazım. Mesela gidip otomotiv sanayinin içine otel yapıyorsanız, bu otelde kalacak kişiler bellidir. Dolayısıyla ona göre düşünmek lazım. Tüm boş araziler otel yapılıyor sanki Şimdi İstanbul da otel inşa edecek fazla yer de kalmadı. Dolayısıyla Taksim civarındaki apartmanlar otellere dönüştürülüyor. Bu hem kentsel gelişim bakımından güzel bir şey. Binalar kimlik kazanıyor, temizleniyor, sağlamlaştırılıyor, içleri yeniden düzenleniyor ve ekonomiye kazandırılıyor. Öbür taraftan 14 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 02 2013 da İstanbul içinde yer olmadığı için yatırımlar İstanbul un dışına kayıyor. Bir trend daha var ki bana göre yanlış. Bir takım arsalar var ve bunlar bir takım alakasız insanların ellerinde. A- ma metrekare ve inşaat ruhsatı olarak yapılması kolay Buralara ekseriyetle bir takım dostluklar, tanışıklıklar aracılığıyla veya uluslararası zincirlerle işbirliği yaparak otel yapılıyor. Biliyorsunuz yabancı zincirler geldiklerinde otele hiçbir yatırım yapmıyorlar. Sözleşme yaparken de ciro üstünden pay alıyorlar. Bu da şu anlama geliyor: otel çalışırsa sen de alırsın, çalışmazsa da nasihat alırsın. Fakat o yatırımcı da diyor ki ben buraya Timur Bayındır ev yapsam hiçbir yatırımcı almaz, garaj yapsam araba park eden olmaz. O zaman bir otel yapayım, nasılsa yabancı bir zincir işletecek. Bugün getirisi olmazsa da yarın öbür gün kazanmaya başlar diye düşünüyorlar. Yeterince fizibilite yapılmıyor mu sizce? Bu fizibilite işi belli bir takım insanların işi. Herkesin yapmaması gerekiyor aslında. Asya yakasında yapılan bir fizibiliteden birini gördüm. Şöyle yazıyordu: otel odanı en düşük 170 avroya satarsın. Otelin yüzde 90 ı dolar. Rapor böyle olunca yatırımcı da ona göre hesap yapıyor. Otel 3-4 yılda kendini amorti eder diye
düşünüyor ve yatırım yapıyor. Bu tür fizibilite raporlarını hazırlarken çok dikkatli olmak lazım İşi bilenlerden yardım almak gerekiyor. Biz bir derneğiz ve uzman arkadaşlarımız var içimizde. Küçük bir ücret karşılığında bu fizibiliteleri elden geçirebiliriz. Yeniden düzenleyebiliriz. İstanbul a gelen turist sayısı da sürekli artıyor. Yatırımcıları da bu cesaretlendiriyor sanırım değil mi? İstanbul bu yıl 9 milyon turist hedefliyor. Ama bu yıl çok iyi bir trend gösterdi. 9 milyonu geçebilir de. Ama diyelim ki bugün İstanbul a yılda 10 milyon turist geliyor. Biz her gün 150 bin ve üzerinde yatağı arz ediyoruz. Yani yatakların dolması için her gün 150 bin, 10 günde ise 1,5 milyon kişi gelmesi gerekiyor. Ayda 4,5 milyon, 10 ayda 45 milyon, bir yılda 50 milyon kişiyi buluyor. Şuandaki mevcut durum bu Bir de buna 40 bin yeni yatak eklenecek. Bu kadar yatırım çılgınlık aslında. Türkiye de bazı sektörler moda oluyor ve herkes o alana yöneliyor. Bir dönem tekstil modaydı, herkes tekstile girdi. Şimdi turizm yatırımları moda Bir de elinde arazisi olan ne yapacağını bilmediğinde otel yapıyor. İstanbul a yatırım yapılmasında uluslararası zincirlerin de payı var. Otelciliği bilmeyen bir yatırımcı, otel yaparken, Nasılsa bir uluslararası zincirle anlaşıp oteli işletirim diyor. Uluslararası zincirler de Türkiye ve İstanbul un gelişmesi çok hızlı olduğu için İstanbul u önemsiyorlar. Yatırım açısından İstanbul un Asya yakası da çok hareketli görünüyor değil mi? İstanbul da bir kongre olduğu zaman Taksim ve civarını dolduruyor. Bu dönemde Taksim de kalan müşteri doluluktan dolayı Aksaray, Laleli, Sirkeci ye kayıyor. Onlar dolduğunda da Asya yakasına kayıyor. Biz hep bu trendi yaşadık. Anadolu yakasının kendi özel müşterisi var ama çoğu bu taraftan o- raya kayanlardan oluşuyor. Müşterilerin çoğunluğu hala Avrupa yakasında kalmak istiyor. Şimdi Anadolu yakasında çok yatırım yapılıyor. Ne var orada: Bir kere arazi çok daha fazla. İmkan çok. O- nun dışında Sabiha Gökçen Havalimanı var. Formula 1 pisti var. Gerçi şuanda rasyonel değerlendirilemiyor ama mutlaka değerlendirilir. Bunlar bir hareket getirir bölgeye ama ne kadar getirir onu şimdiden göremiyoruz. Finans merkezi açılırsa da o civardaki otellere potansiyel doğar. Ama yüzde 5-10 oranında bir ilerleme varken bir anda yüzde 50-60 oranında yatak kapasitesini artırmak yanlış. Oda fiyatları yükseliyor değil mi? Bu yeni yatırımlar oda fiyatlarını etkiler mi? Ben Harem Otel i 1965 yılında açtım. Ama sektöre 1964 yılında başladım. Bir zamanlar benim back to back gruplarım vardı. Antalya gibi çalışırdık. O dönemki fiyatları buldum. O zamanlar kişi başı 9 dolar oda kahvaltı vermişiz, 2 dolara da yemek vermişiz. Kendi kendime o zaman nasıl çevirmişiz oteli acaba diye düşündüm. Eskiden Paskalya dönemlerinde talep çok artardı. Öyle bir ayarlardık ki gelenlere iki günlük Bursa turu yaptırırdık. Bütün müşteriyi alıp Bursa ya götürürdük, oteli öbür gruba verirdik. Onlar çıkar odaları yapardık, Bursa ya götürdüğümüz grubu alırdık. Şimdi böyle imkanları hiç unutmamak lazım. Formula 1 ilk geldiğinde İstanbul un uçacağını sanıyorduk. Sıkışırsak insanları Gebze ye, Bursa ya götürürüz diyorduk. Yeter ki insanlar gelsin. Şimdi buna ihtiyaç kalmadı. Tam tersine gelen müşteri paylaşılacak. Bu da kimseyi doyurmayacak. Akabinde rekabet nedeniyle fiyat düşüşleri yaşanacak. Peki havalimanı çevresini yeni oteller bölgesi olarak tanımlamak mümkün mü? O bölgedeki yatırımları takip ettik. O bölge yeni oteller bölgesi nasıl olacak diye düşündüm? Gelen müşteri otele indi diyelim. Nereye gidecek? Sadece iş a- maçlı gelenler gider deniyor ama o kadar iş amaçlı gelen yok. Orayı sadece oteller bölgesi yapmak eksik olur. Talimhane o- teller bölgesi ama buraya gelen bölgede her şeyi bulabiliyor. Gelen misafir gündüz işini hallettikten sonra gece bara da gidiyor, yemeğe de çıkıyor, sinemaya gidiyor ya da gezebiliyor. O yüzden bana zor geliyor. Bu bölgede hızlı ve çok yatırım yapılıyor. Bu otelleri doldurmakta zorlanacaklarını düşünüyorum. Yatırımlarda uluslararası zincirlerin de etkisinden bahsettiniz. Nasıl bir etki bu? İstanbul a yatırım yapılmasında uluslararası zincirlerin de payı var. Otelciliği bilmeyen bir yatırımcı, otel yaparken nasılsa bir uluslararası zincirle anlaşıp oteli işletirim diyor. Uluslararası zincirler de Türkiye ve İstanbul un gelişmesi çok hızlı olduğu için İstanbul u önemsiyorlar. Uzağa gitmeye gerek yok, 90 lı yıllarda 2 milyon turist ağırlıyorduk, şimdi 30 milyona çıktık. Onun için tüm zincirler İstanbul da otel istiyor. Franchise sistemi ile ve alt markalarıyla da geliyorlar. Onların eli taşın altında değil. Öte yandan İstanbul da yabancı zincirler her ne kadar yabancı bir genel müdür tayin etse de yardımcısı bir Türk oluyor. Çünkü hiçbir zaman bir yabancı müdür Türkiye deki bir takım bürokratik işlemleri bilmez ya da uğraşmak istemez. Onun için Anadolu ya genellikle franchise sistemiyle giriyorlar. Türkiye açısından bu durum o- lumlu aslında Ama keşke gayrimenkule de yatırım yapsalar. Yerli yabancı tüm zincirler gayrimenkul yatırımından çıkıyorlar. 02 2013 ǀ turizm&yatırım ǀ 15
YATIRIMLAR HABERLER Hilton Garden Inn, portföyüne 7 otel daha ekliyor Hilton Worlwide, Türkiye nin her yerinde büyümesini sürdürüyor. Grup, Türkiye de Hilton Garden Inn markasına 7 otel daha kattığını açıkladı. Hilton Worldwide, Türkiye de yaptığı 7 yeni otel anlaşmasıyla Hilton Garden Inn markasının portföyünü genişlettiğini açıkladı. Son 4 yıl içerisinde Hilton Garden Inn markası İstanbul, Kütahya, Konya, Mardin ve Şanlıurfa da oteller açan grup, bu markaya 10 otel daha ekleyecek. Şu anda 5 markasıyla Türkiye de hizmet veren Hilton Worldwide, 22 otel ile 5 bin 500 den fazla odaya sahip durumda. Orta segment için ideal bir pazar oluşturuyor Hilton Worldwide Avrupa ve Afrika Geliştirmeden Sorumlu Kıdemli Başkan Yardımcısı Partick Fitzgibbon, 2013 e Türkiye de bugüne kadarki en güçlü pozisyonlarıyla giriş yaptıklarını söyledi. Hilton Worldwide Odaklı Hizmet Marka Yönetiminden Sorumlu Bölge Başkanı Mark Nogal ise 2008 de Türkiye lansmanı yapılan Hilton Garden Inn in markasıyla işletilen 5 tesis sahibiz ve portföyümüze 7 yeni oteli ekledik. Bu rakam 2015 e kadar üç katına çıkacak dedi. Türkiye de turizm sektörünün gelişmekte olduğunu vurgulayan Nogal, büyük şehirlerin ekonomik gücünün etkisiyle orta segment markasının genişlemesi için ideal bir pazar olduğunu dile getirdi. Yeni otellerin üçü İstanbul da olacak Orta segmente hitap eden Hilton Garden Inn markası tarafından geliştirildiği bildirilen 7 yeni otel aşağıdakilerden oluşuyor: Hilton Garden Inn İstanbul Kasımpaşa Ofton İnşaat Turizm ve Yatırım Sanayi Ticaret Anonim Şirketi ile imzalanan bir işletme anlaşmasının parçası olan ve toplam 200 konuk odasına sahip bu otel, 7 yeni otel arasında en büyüğü konumunda. Kasımpaşa, İstanbul un hızla gelişmekte olan iş merkezlerinden biri ve otel çok sayıda büyük ofis kümelerine yakın bir konuma sahip. 2014 yılının ilk aylarında açılması beklenen tesis, aynı zamanda Konferans Vadisi ve Sütlüce Kongre Merkezi ne eşit uzaklıkta bulunan Piyalepaşa Bulvarı üzerinde bulunuyor. Hilton Garden Inn İstanbul Ümraniye 2014 başında açılması beklenen bu tesis, Hilton Worldwide ın İstanbul un Anadolu yakasındaki 3 ncü oteli olacak. 148 o- dalı otelin alt katlarında yeni Can Park Alışveriş Merkezi yer alacak. Alışveriş merkezinin ve otelin imtiyaz sahibi Can Park AVM İşletmecilik Turizm ve Taahhüt A.Ş. Otelin 2015 yılında tamamlanması planlanıyor. Partick Fitzgibbon Hilton Garden Inn İstanbul Esenyurt İstanbul da yer alacak Hilton Garden Inn markasının üçüncüsü olacak bu otel, 160 odasıyla hizmet verecek. Semerkand Yapı A.Ş. ile imzalanan işletme anlaşması kapsamında otelin, 2015 yılı başlarında açılması planlanıyor. Tesis, A- tatürk Olimpiyat Stadyumu ile pahalı ve kaliteli ürünleriyle Akbatı Alışveriş Merkezi ne yakın bir konuma sahip. Hilton Garden Inn Trabzon Hilton Worldwide, Trabzon un Akçaabat Bölgesi nde yer alan ve 2015 yazında açılması planlanan oteli, Tunalar Otomotiv Turizm Ticaret Limited Şirketi ile yapılan işletme anlaşmasının bir parçası olarak işletecek. Tesisin 172 konuk odası, kapalı havuzu ve özel kumsal alanı da bulunuyor. Hilton Garden Inn Bursa Güleser Tekstil Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından yapılan tesis, 17 kata ve 180 konuk odasına sahip. Otelin 2014 başında açılması bekliyor. Hilton Garden Inn Ankara Gimat Özçelik İmaj Tan Adi Ortaklığı ile imzalanan franchise anlaşmasının bir parçası olarak geliştirilecek. 2014 başlarında açılması planlanan tesisin 162 odası bulunuyor. Hilton Garden Inn Erzincan - Reysaş Turizm Yatırımları ve Ticaret Ltd. Şti. ile imzalanan bir işletme anlaşması dahilinde 2013 yazında açılması beklenen bu otel ile Hilton Worldwide Erzincan da ilk defa faaliyet gösterecek. 120 odalı otel, şehir merkezinden geçen ana yol üzerinde işlek bir konumda yer alacak. 16 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 02 2013
Uran Holding, İstanbul da ikinci oteli için düğmeye bastı Antalya Side de Grand Prestige Hotel ve İstanbul Altunizade deki Ramada İstanbul Asia ile turizm sektöründe faaliyet gösteren Uran Holding, İstanbul da 200 odalı yeni bir otel yatırımı için düğmeye bastı. Grup ayrıca Antalya da 140 odalık yeni bir ek bina yatırımı yapacak. İnşaat, taahhüt, turizm ve dış ticaret a- lanlarında aktif olarak faaliyet gösteren Uran Holding, İstanbul da denize kıyısı olan bir bölgede 200 odalı yeni bir otel yatırımı için arsa arayışına girdi. Kongre, fuar ve ticari potansiyeliyle son yıllarda İstanbul a gelen turist sayısında patlama yaşandığına dikkat çeken Uran Holding Yönetim Kurulu Üyesi Arcan Uran, İstanbul da denize kıyısı olan bir bölgede otel yapma kararı aldıklarını belirterek, Şu anda birkaç arsa için görüşmelerimiz sürüyor. İki yıl içinde yatırıma nihayet kazandıracağız dedi. Antalya ya ek yatak geliyor Antalya Side deki Grand Prestige Hotel in arsasına da 140 odalık ek bir bina planlandığını açıklayan Uran, Side deki 346 odalı otelimiz 22 yıldır bölgenin en çok tercih edilen otelleri arasında. Yurtdışından 12 ülkeden turist getiriyoruz. Özellikle Alman, Belçika, Rus ve Türk çocuklu ailelerinin tercih ettiği otelimizde yazın talebe yetişmekte zorlanıyoruz. Arcan Uran Sorgun ormanları ile çevrili ve Titreyen Göl e kıyısı olan otelimiz toplam 40 dönümlük arazi üzerine kurulu. Şimdi bu araziye havuzlu iki ek bina yapmak i- çin çalışmalara başladık. 90 ı aile odası olmak üzere toplam 140 odalık ek bir yatırım yapacağız. 2013 Kasım ayında inşaat yasağının sona ermesi ile inşaat çalışmaları başlayacak ek binamızın 2014 yaz sezonuna yetişmesi planlanıyor. Ek bina için 10 milyon liralık yatırım planlıyoruz diye konuştu. D-Marin, Yunanistan atılımını sürdürüyor Türkiye, Hırvatistan ve Yunanistan da marinaları bulunan Doğuş Grubu na bağlı D-Marin Marinalar Grubu, Kiriacoulis Grubu na bağlı, Yunanistan ın en büyük marina zinciri MedMarinas S.A. için ortaklık anlaşması imzaladı. Hırvatistan da D-Marin Mandalina, D-Marin Dalmacija ve D-Marin Borik ile hizmet veren ve geçen ay 21 adet marinaya sahip Hırvat Adriatic Croatia International (ACI) Grubu nun yüzde 6.92 sini satın alan D-Marin Marinalar Grubu, hedef pazarı Yunanistan da çalışmalarını sürdürüyor. D-Marin, Yunanistan da Gouvia, Lefkas ve Zea marinalarının hissedarı ve yönetiminden sorumlu olan Kiriacoulis Mediterranean Cruises Shipping SA ya bağlı MedMarinas S.A. şirketinin yüzde 51 hissesine ortak oldu. Bu ortaklık ile firma toplam kapasitesini denizde ve karada toplam 3355 adet bağlama yeri daha ekledi. D-Marin Marinalar Grubu, geçtiğimiz günlerde Lamda Development SA kontrolündeki Flisvos Marina ile de yüzde 50 ortaklık yapmıştı. Deniz turizminde marinalara ek olarak Türkiye, Hırvatistan, İtalya, Fransa, Malta ve Karayipler de toplam 28 noktada charter hizmeti de veren D-Marin, Türkiye deki yatırımlarına devam ediyor. Doğuş Grubu CEO su Hüsnü Akhan, D-Marin Dalaman Marina nın bu yıl içerisinde inşaatına başlamayı planladıklarını açıkladı. Hüsnü Akhan 02 2013 ǀ turizm&yatırım ǀ 17
YATIRIMLAR HABERLER Emaar Türkiye projesine kazma vuruldu Dubaili firma Emaar Gayrimenkul PJSC tarafından İstanbul Çamlıca da yapılan Emaar Square projesine kazma vuruldu. Emaar Türkiye nin 2,3 milyar dolarlık yatırımı Emaar Square projesinin içerisinde konut, ofis ve alışveriş merkezinin yanı sıra otel de bulunuyor. 5 yıldız standartlarındaki oteli Theadress zinciri işletecek. Toskana Vadisi projesinden sonra ikinci yatırımı o- lan Emaar Square için 2,3 milyar dolarlık yatırım yapmayı planlayan Emaar Türkiye, projenin satışına başladı. Emaar Square projesi 66 dönüm arazi üzerinde 300 bin metrekarelik inşaat alanından oluşuyor. İçerisinde 4 farklı yapıyı bulunduran projede, konut, ofis, AVM ve otel yer alıyor. Projedeki 5 yıldız standartlarında oteli Theadress zinciri işletecek. 1000 den fazla konut, 40 bin metrekarelik ofis, 150 bin metrekarelik kiralanabilir alanı ve 400 mağazasıyla Türkiye nin en büyük AVM si de olacak. VIP Turizm, Antalya da butik otel yapıyor VIP Turizm, Antalya da 60 odalı tesis yapacak. Antalya Kırkgözhan Kervansaray otelinin mimarisinin uygulanacağı otel, grubun ilk otel yatırımı olacak. Türkiye nin en eski acentelerinden VIP Turizm, Antalya ya otel açmaya hazırlanıyor. İşletmesini VIP Turizm tarafından yapılan Kırkgözhan Kervansaray a komşu arazide yapılacak olan butik otelde 60 oda bulunak. VIP Turizm in Yönetim Kurulu Başkanı Ceylan Pirinçcioğlu, otelin mimarisinin yanında bulunan Ceylan Pirinçcioğlu kervansarayın mimarisiyle aynı olacağını kaydetti. Anı Tur, Trabzon ve Bodrum a otel yapacak Yurtiçi ağırlıklı faaliyet gösteren tur operatörlerinden Anı Tur, Trabzon da şehir oteli inşaatına başladı. Firma Bodrum Kızılcıkazı Koyu nda yapmayı planladığı tatil köyü projesine ise 2013 ün sonlarında başlayacak. Yurtiçi ve yurtdışı turları satan yerli tur operatörlerinden Anı Tur, Trabzon da 5 yıldız standartlarında otel yapacak. Anı Tur Yönetim Kurulu Başkanı Veli Çilsal, Trabzon da 5 yıldız ve240 odalı bir şehir oteli için temel attıklarını söyledi. Yaklaşık 50 milyon liraya mal olması beklenen otelin 2015 yılında faaliyete geçireceklerini vurgulayan Çilsal, Trabzon merkezli yurtiçi kültür turlarını olumlu etkileyeceğini belirtti. Çilsal, Bodrum da Kızılcıkazı Koyu nda tatil köyü projesine ise 2013 sonunda başlayacaklarını dile getirdi. Maldivler den sonra yeni adres Yalova oldu İnşaat ve turizm sektörlerinde faaliyet gösteren Akarsu Holding, Maldivler deki tesisin ardından Yalova Armutlu da 95 milyon TL yatırımla Mahal Palas projesini gerçekleştirecek. Mosaic Center markasıyla banyo ve mutfak dekorasyon ürünleri ihracatı yapan Akarsu Holding, 2012 ve 2013 yılları itibariyle yeni otel projelerini hayata geçirecek. 2012 yılında Maldivler de inşasına başladığı tesisin yüzde 65 ini tamamlayan şirket, Yalova Armutlu da Mahal Palas projesinin tanıtım çalışmalarına başladı. Yalova Armutlu da inşa edilecek Mahal Palas, tatil tesislerinden biri olması bekleniyor. 95 milyon lira yatırımla hayata geçirilen Mahal Palas, 34 bin 905 metrekare alan üzerinde inşa edilecek. Projede 9 bin 200 devre tatil kapasitesine sahip 1+1 ve 2+1 daireler yer alacak. Mahal Palas ın 2014 ün Aralık ayında hizmete girmesi bekleniyor. 18 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 02 2013
RÖPORTAJ Birol Kaymas / Silence Istanbul Hotel&Convention Center Genel Müdürü: Silence Istanbul, Anadolu Yakası nda iddialı bir başlangıç yapacak Antalya da Silence Beach Hotel ile turizm sektöründe hizmet veren Erko İnşaat, İstanbul Ataşehir de; içerisinde 5 ve 4 yıldızlı otel, kongre merkezi, rezidans ve alışveriş merkezinin olduğu büyük bir kompleks projesine imza attı. Grup, 2013 ün ilk çeyreğinde açılacak otellerin ardından proje kapsamında 3 yıldızlı bir otel daha planlıyor. Silence Istanbul Hotel&Convention Center projesiyle ilgili grubun deneyimli müdürü Birol Kaymas, Turizm ve Yatırım Dergisi nin sorularını yanıtladı. 20 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 02 2013 Silence İstanbul projenin yatırımcısı bölümleri, aşamaları ve başlama hikâyesini sizden dinleyebilir miyiz? Nasıl bir proje oldu? Ataşehir Merkez de yer alan; İstanbul Sabiha Gökçen Havaalanı na 23 km uzaklıktaki Silence Istanbul un projesi 2011 yılında başladı. 5 yıldızlı oteli için açılış, 2013 ün ilk çeyreğinde planlanıyor. Brandium Yaşam ve Alışveriş Merkezi olarak projelendirilen kompeks kapsamında 2 otel ve kongre merkezi ile birlikte 290 A+ mağazadan oluşan AVM ve 4 bloktan oluşan rezidans bulunuyor. Projeye 3 yıldızlı, 160 odalı üçüncü bir otel yatırımı da gündemde. 2013 te yatırım programımızda bu projemiz de yer alıyor. Ataşehir hızla gelişen bir bölge olduğu için rezidans, AVM ve dolayısıyla otel ve kongre merkezi ihtiyaçları göz önüne alınarak böyle bir projeye karar verildi. Kompleks, Erko İnşaat ve Emay işbirliği ile yapılandı. Sadece 5 yıldızlı otelimizin yatırım maliyeti 129.800.000 TL civarında oldu. Erko İnşaat Ticaret ve Turizm Limited Şirketi nin, kuruluşundan bu yana öncelikle altyapı projelerinde uzmanlaştı. Grubun Antalya da Silence Beach & Resort Hotel adıyla kardeş oteli de bulunuyor. Projede iki otel bulunuyor? Otellerin özellikleri nelerdir? Açılacak olan 4 ve 5 yıldızlı iki yeni otel; toplam 592 oda ve 1200 yatak kapasitesi ile bölgenin en yüksek konaklama kapasitesine sahip olacak. Executive Lounge ın yanı sıra gün ışığı alan; 1500 metrekare genişliğinde 3 e bölünebilen ana salonu, 900 m2 lik alternatif salonu ile toplamda 15 tam donanımlı toplantı salonu bulunuyor Silence Istanbul Hotel & Kongre Merkezi nin eşsiz mutfağı; tecrübeli aşçıları ve kaliteli restoranları ile birleşerek misafirlerin hem göz hem de damak zevkine fazlasıyla hitap edecek. Spa merkezimiz misafirlerimizin kendilerini yenilenmiş ve tazelenmiş hissetmeleri için hizmet verecek. Otelimizin Spa merkezinde misafirlerimiz için ayrılan 4 Kişisel bakım ve masaj odası, Sauna, Buhar Odası, Türk Hamamı ve Fitness Merkezi bulunuyor. Diğer otellerden farklı olarak özel katlarımızda özel hizmetliler (Butler) bulunacak. İstanbul da gelişen bölgelerden biri de Anadolu yakası. Yeni yatırımları arz-talep dengesi açısından nasıl değerlendiriyorsunuz? Silence İstanbul Hotel& Convention Center, lokasyon itibarıyla Ataşehir de yeni yapılanmaya başlayacak finans merkezine yakınlığı ile dikkat çekecek. İstanbul, kongre turizminde dünyada önemli bir yere sahip. Ancak İstanbul da, özellikle Anadolu yakasında hala kongre otelleri ve salonlarına ihtiyaç var. Silence Istanbul Hotel&Convention Center ın kongre turizmine büyük katkı sağlayacağına inanıyoruz. Birol Kaymas kimdir? 1967 yılında İstanbul Otelcilik Okulu bölümü ile Almanya da Otel Yöneticiliği eğitimi alan Birol Kaymas, 10 yıl Saipan (Pasific Adaları), Thailand, Malezya, Singapur, Endonezya, Intercontinental ve Pan Pasific zincir otellerinde üst düzey otel yöneticiliği yaptı. 1989 da Merit International, İstanbul Çınar Hotel, Merit Arcadia Belek, Mirage Park Resort, Antbel Belek ile WOW Grubu, Sungate Port Royal Deluxe Hotel, Lykia World Hotel, Dedeman Otelleri, Bursa Çelik Palas gibi otellerde üst düzey yönetici olarak çalıştı. Sektörde 40 yıllık tecrübeye sahip olan Kaymas, evli ve iki çocuk babası Silence olarak İstanbul da uluslararası arenaya nasıl açılacaksınız? Online rezervasyon ağlarında yer alacağız. İnternet satışları, otellerin doluluk oranlarının yüzde 10 u ile yüzde 40 ını oluşturuyor. Yapılanmamızı buna göre planladık ve sadece online satışlar i- le ilgili bir birim kurduk. Beklentimiz online satışların yıl bazında yüzde 25-30 civarında olması. İlk yıl için doluluk hedefimiz yıl bazında yüzde 70 civarında planlıyoruz.
OTELLER DOSYA EMITT Turizm profesyonelleri 17. kez EMITT te buluştu Bu yıl kapılarını 17. kez turizmcilere açan EMITT Fuarı, yurtiçinden ve yurtdışından birçok turizm profesyonelini bir araya getirdi. Fuar tarihinin ANFAŞ Hotel Equipment Fuarı yla çakışması ziyaretçi sayısı açısından sıkıntı yarattı. Türkiye nin en önemli dünyanın ise beşinci büyük turizm fuarı olan 17. Doğu Akdeniz Uluslararası Turizm ve Seyahat Fuarı (EMITT), 24-27 Ocak 2013 tarihleri arasında TÜYAP ta gerçekleştirildi. Gerek iç pazar gerekse uluslararası alanda faaliyet gösteren turizmcileri bir araya getiren EMITT, otelci, acenteci, tur operatörü, beldeler, iller, kalkınma ajansları, tedarikçiler, yatırımcılar ve ülkelerden oluşan geniş bir kesimi buluşturdu. Fuarda profesyonellere işbirliği imkânının sağlanmasının yanı sıra renkli tanıtımlara da imza atıldı. EMITT dünyada ilk 5 fuar arasında 2012 yılında 128 bin ziyaretçiyle dünyanın en büyük 5. büyük turizm fuarı konumuna yükselen EMITT, Akdeniz, Ortadoğu, Güneydoğu Avrupa ve Asya coğrafyasının sayılı fuarları arasına girmeyi başardı. Fuarda bu yıl 70 ülkeden 4500 katılımcı yer aldı. EMITT Fuarı na geçen yıl 62 ülke ile Türkiye den 150 şehir ve turizm beldesi katılmıştı. 60 bin 500 metrekarelik fuar alanını, 4.500 u- luslararası katılımcı, 57 bin profesyonel ve 71 bin tatilci ziyaret etmişti. Fuarın 2011 yılına kıyasla toplam ziyaretçi sayısında yüzde 12 oranında artış gerçekleşmişti. Fuarda tedarikçilere daha etkin yer verilecek Fuarın açılışında bir konuşma yapan ITE Group Türkiye Direktörü Burcu 22 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 02 2013
Başar, EMITT in Latin Amerika dan Asya Pasifik e kadar çok geniş bir coğrafyaya yayıldığını belirterek, fuarı daha da genişletmeyi hedeflediklerini açıkladı. Fuarda SPA, sağlık turizmi ve tedarikçiler gibi alt sektörleri de fuarda daha etkin yer vereceklerini ifade eden Başar, 2013 te fuara 100 bin ziyaretçi beklediklerini dile getirdi. 2014 te EMITT te sağlık turizmi fuarı da olacak Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜRO- FED) Başkanı Osman Ayık ise EMITT in dünyadaki gelişmelere kayıtsız kalmayacağını belirterek, gelecek yıl Dünya Sağlık Turizmi Konseyi ile birlikte fuarda sağlık turizmi fuarı ve konferansı düzenleneceğini açıkladı. Fuarın ana sponsoru olarak 16 şirket ve 3 turizm acentesi ile konuk ülke olan Arjantin Turizm Bakanı Carlos Meyer, EMITT te bulunmanın büyük bir onur olduğunu belirterek, THY nin Arjantin e düzenlediği uçuşların turizmi geliştireceğini kaydetti. Günay: 24 ilde 69 turizm tahsisine çıkacağız Kültür ve Turizm Bakanı olarak son kez açılışını yaptığı EMITT te konuşan Ertuğrul Günay, EMITT in Türkiye markasını dünyaya tanıttığını belirterek, Türkiye nin turizmde İngiltere yi geride bırakarak 6. Sıraya yükseldiğini kaydetti. Bakanlığın Petersburg, Atina, Sao Paulo, Sidney, Kuzey Afrika ve Çin de turizm o- fisi açacağını açıklayan Günay, 24 ilde 69 arazi için turizm tahsisine çıkılacağını, sağlık, termal ve kültür turizmine yatırım yapılacağını açıkladı. Tek yetkililik anlaşması otelcileri tur operatörlerinin standına itti İç turizm için sezonun değerlendirildiği platformlardan biri olan EMITT, fuarda birçok acenteci ile otelciyi bir araya getirdi. Eskiden anlaşmaların yapıldığı kontratların imzalandığı bir platform olan EMITT, erken rezervasyon kampanyalarının Aralık ayına çekilmesiyle bu işlevini devretti. Artık fuara katılan acente ve oteller tanışmanın yanı sıra ileriye yönelik işbirliği olanakları arıyorlar. Fuarda dikkat çeken noktalardan biri acente ve oteller arasında imzalanan tek yetkililik anlaşması nedeniyle resort otellerin eskisi kadar fuara katılmaması oldu. Resort otellerin birçoğu fuara iç pazarda bağlı bulunduğu tur operatörünün standında katıldı. Bu nedenle fuarda resort otellerin kendi standıyla katılımı geçmiş yıllara göre sınırlı kaldığı gözlendi. Öte yandan fuara katılan acentelerin sayısında artış yaşandı. Turizm ve Yatırım Dergisi ekibi olarak biz de hem EMITT hem de ANFAŞ Fuarı nda yerimizi aldık.» 02 2013 ǀ turizm&yatırım ǀ 23