İçindekiler 1. GİRİŞ... 2 2. AMAÇ... 2 3. METOT... 2 4. TANIMLAR... 2 5. RİSK ANALİZİNİN YAPILMASI... 4 5.1. Bilgilendirme... 5.2. Tehlike Kaynaklarının Belirlenmesi... 4 5.2.1. İşin Düzenlenmesi ve Organizasyona Yönelik Yasal Şartlara Uyumsuzluktan... 4 Doğan Tehlikeler ve Riskler... 4 5.2.2. Çalışma Alanı ve Saha Uygulamalarından Doğan Tehlikeler... 5 5.3. Belirlenen Tehlikelerin Risk Analizinin Yapılması... 6 5.3.1. Yöntem ve Kriterlerin Belirlenmesi... 6 5.3.2. Tehlikelerin Değerlendirilmesi ve Risk Analizi Yapılması... 8 6. ANALİZİ YAPILAN RİSKLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ... 1/
1. GİRİŞ Bu rapor, Uğur Sağlık Hizmetleri A.Ş. Echomar Hastanesinde yürütülen çalışmalar sırasında karşılaşılacak tehlikelerin tespit edilmesi ve lerin belirlenerek analiz edilip değerlendirilmesi çalışmalarını kapsamaktadır. Yapılan çalışmada öncelikle Ocak sahasında yapılan mevcut işlerdeki tehlikeler tespit edilmiş, bu tehlikelerin neden olabileceği ler belirlenmiş ve değerlendirilmiştir. 2. AMAÇ Risk değerlendirmesi çalışmasının temel amacı, işyerlerindeki çalışma koşulları, makine ve tesisat, kullanılan hammaddeler, insan ve organizasyon hatalarından kaynaklanan tehlikeler de dikkate alınarak çalışanların sağlık ve güvenliklerini etkileyebilecek tüm unsurların belirlenerek değerlendirilmesi ve lerinin kontrol altına alınması için yapılacak çalışmalara proaktif bir yaklaşımla bilimsel veri oluşturmaktır. 3. METOT Yapılan turlar sonucunda; a- Tehlike kaynakları belirlenmiş, b- Belirlenen bu tehlike kaynaklarından meydana gelebilecek tehlikeler gözlemlere ve incelemelere dayanılarak tanımlanmış, c- Tehlikelerin her birinin analizi yapılmış, d- Risk analizi yapılan tehlikeler değerlendirilerek tehlikelerin ortadan kaldırılması ve/veya lerin kontrol altına alınması için önlemler belirlenmiş, e- Önlemlerin uygulanarak lerin kontrol altına alınabilmesi için eylem planları yapılmış, ve tüm çalışmalar bir rapor halinde sunulmuştur. 4. TANIMLAR Bu raporda kullanılan bazı temel tanım ve kavramlar aşağıdaki gibidir; Tehlike 2/
İnsanların yaralanması, sağlığının bozulması veya bunların gerçekleşmesine sebep olabilecek kaynak, durum veya işlem. (TS 18001-2008) Sağlığın Bozulması Bir iş faaliyetinin veya işle ilgili durumun yol açtığı ve/veya kötüleştirdiği belirlenebilir, olumsuz fiziksel veya ruhsal durum. (TS 18001-2008) Olay Yaralanmaya, sağlığın bozulmasına veya ölüme sebep olan veya sebep olacak potansiyele sahip olan işle ilgili olaylar. (TS 18001-2008) Kaza Yaralanmaya, sağlığın bozulmasına veya ölüme sebep olan olaylar. (TS 18001-2008) Risk Tehlikeli bir olayın veya maruz kalma durumunun meydana gelme olasılığı ile olay veya maruz kalma durumunun yol açabileceği yaralanma veya sağlık bozulmasının ciddiyet derecesinin birleşimi. (TS 18001-2008) Risk Değerlendirmesi: Tehlikelerden kaynaklanan in büyüklüğünü tahmin etmek ve mevcut kontrollerin yeterliliğini dikkate alarak in kabul edilebilir olup olmadığına karar vermek için kullanılan proses. (TS 18001-2008) Kabul Edilebilir Risk Kuruluşun Yasal zorunluluklara ve kendi İSG politikasına göre, tahammül edebileceği düzeye indirilmiş. (TS 18001-2008) İş Ekipmanı İşin yapılmasında kullanılan herhangi bir makine, alet ve tesis. (İş Ekipmanlarının Kullanılmasında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği) İş Ekipmanının Kullanımı İş ekipmanının çalıştırılması, durdurulması, kullanılması, taşınması, tamiri, tadili, bakımı, hizmete sunulması ve temizlenmesi gibi iş ekipmanı ile ilgili her türlü faaliyet. (İş Ekipmanlarının Kullanılmasında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği) Tehlikeli Bölge Kişilerin sağlık ve güvenlik yönünden e maruz kalabileceği, iş ekipmanında veya çevresinde bulunan bölge. (İş Ekipmanlarının Kullanılmasında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği) Maruz kişi Tamamen veya kısmen tehlikeli bölgede bulunan kişi. (İş Ekipmanlarının Kullanılmasında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği) Operatör 3/
İş ekipmanını kullanma görevi verilen işçi veya işçiler. (İş Ekipmanlarının Kullanılmasında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği) Patlayıcı Madde Atmosferik oksijen olmadan da ani gaz yayılımı ile ekzotermik reaksiyon verebilen ve/veya kısmen kapatıldığında ısınma ile kendiliğinden patlayan veya belirlenmiş test koşullarında patlayan, çabucak parlayan katı, sıvı, macunumsu, jelatinimsi haldeki maddelerdir. (Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik) Alevlenebilir Madde Parlama noktası 21 0 C ile 55 0 C arasında olan sıvı haldeki maddelerdir. (Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik) Acil Durum Afet olarak değerlendirilen olaylar ve dikkatsizlik, tedbirsizlik, ihmal, kasıt ve çeşitli amaçlarla meydana getirilen olayların tümünün yol açtığı haller. (Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik) Acil Durum Planları Acil durum gerektiren olaylarda yapılacak, müdahale, koruma, arama-kurtarma ve ilkyardım konularının nasıl ve kimler tarafından yapılacağını gösteren ve acil durum öncesinde hazırlanması gereken planlar. (Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik) 5. RİSK ANALİZİNİN YAPILMASI 5.1. Tehlike Kaynaklarının Belirlenmesi Maden sahasında mevcut durumu tespit etmek için şirket mühendislerimiz tehlikeleri belirlemek ve değerlendirmesi yapmak üzere ekip halinde ocak içinde ve diğer ilgili alanlarsa tehlike belirleme turu yapmış ve işyerindeki tüm tehlike kaynakları belirlenmiştir.. 5.1.1. İşin Düzenlenmesi ve Organizasyona Yönelik Yasal Şartlara Uyumsuzluktan Doğan Tehlikeler ve Riskler a. İşyeri bildirgesi (İş Kanunu, Madde 3) bildirimi vermemek, bildirimi levha haline getirmemek ve işyeri girişine asmamak b. Muvazaalı alt işveren çalıştırmak (İş Kanununun 2. ve 3. maddeleri ile Alt İşverenlik Yönetmeliğine aykırı olarak alt işveren çalıştırmak.) c. İşyerinin ve çalışanlarının Sosyal Güvenlik Kurumuna (SGK) bildirilmemesi. 4/
d. Çalışanlara, Ağır ve Tehlikeli İşler Yönetmeliğindeki örneğine uygun sağlık raporunun alınmaması, periyodik muayenelerinin yapılmaması (İş Kanunu Madde 86, Ağır ve Tehlikeli İşler Yönetmeliği). e. Çalışanları yapacakları işle ilgili karşı karşıya bulundukları mesleki ler, alınması gerekli tedbirler, yasal hak ve sorumlulukları konusunda bilgilendirmemek ve gerekli iş sağlığı ve güvenliği eğitimini vermemek (İş Kanununun Madde 77). f. 50 ve daha fazla işçi çalıştırılması halinde İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulu oluşturmama (İş Kanunu Madde 80). g. İşyeri sağlık ve güvenlik birimi oluşturmamak. İşyeri hekimi ve gerektiğinde diğer sağlık personeli bulundurmamak ve İş Sağlığı ve Güvenliği ile görevli mühendis veya teknik eleman görevlendirmemek. (İş Kanunu Madde 81). h. Çalışan sayısının %10 u kadar personelin, en az Temel İlkyardım Eğitimi sertifikalı olmaması (İlk Yardım Yönetmeliği Madde 16). i. Sağlık ve Güvenlik Planı hazırlanmaması. j. Meydana gelebilecek iş kazalarını uygun formatta ÇSGB Ankara Bölge Müdürlüğü ve Sosyal Güvenlik İl / Merkezi Müdürlüğü ne bildirmemek. (İş Kanunu Madde 77, 5510 SGK Kanunu Madde 13) k. Fazla çalışma yapılması durumunda iş kanununda öngörülen yasal süreleri aşan sürelerle fazla çalışma yaptırmak, fazla çalışma yaptırılacak işçilerin yazılı onayını almamak.(iş Kanunu Madde 63; İş Kanununa İlişkin Fazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma Yönetmeliği) 5.1.2. Çalışma Alanı ve Saha Uygulamalarından Doğan Tehlikeler 1. Şantiye güvenliği, 2. Eğitim ve bilgilendirme, 3. Sağlık raporları 4. Giriş-Cıkış Yolları 5. Atölyeler, 6. İş makineleri ile yapılan çalışmalar, 5/
7. Basınçlı gaz tüpleri kullanımı, 8. Kaynak işleri,. Seyyar ve sabit merdiven kullanımı, 10. Sosyal tesisler (yemekhane, yatakhane, tuvalet, vb.) 11. Elektrik 12. Kişisel Koruyucu Donanım kullanımı, 13. Çalışma ortamı düzeni,, 14. Yüksekte Çalışma 16. Fazla Çalışma 17. El Aletleri 18. Acil Durum Hazırlıkları 1. Satın Alma 20. Saha Düzeni 5.2. Belirlenen Tehlikelerin Risk Analizinin Yapılması İşyerlerinde tespit edilmiş olan tüm tehlikelerin derecelendirme yöntemi ile yapılan analiz çalışmasında aşağıdaki aşamalar izlenmiştir. 5.2.1. Yöntem ve Kriterlerin Belirlenmesi R = O X Ş formülü kullanılmış ve R= Risk O= Tehlikenin olabilirliği (olasılık) Ş= Yaralanmanın ve/veya hasarın ağırlığı (şiddet) olarak ifadelendirilmiştir. Tehlikenin olabilirliğinin belirlenmesinde aşağıdaki tablolar kullanılmıştır. Olabilirlik Derecelendirme ----------------------- ---------------------------------- 1-ÇOK KÜÇÜK Yılda bir veya iki defa 6/
2-KÜÇÜK 3-ORTA 4-YÜKSEK 5-ÇOK YÜKSEK Ayda bir defa Haftada bir defa Günde Bir Günde Birden Fazla Tehlikenin şiddetinin belirlenmesinde aşağıdaki tablodan yardım alınabilir, Şiddet Derecelendirme ---------------------- ------------------------------------ 1-ÇOK HAFİF İş saati kaybı yok 2-HAFİF İş günü kaybı yok 3-ORTA Hafif ve orta şiddette yaralanma 4-CİDDİ Ciddi yaralanma, Uzuv kaybı, Ölüm 5-ÇOK CİDDİ Birden çok ölüm Sonuçların değerlendirilmesi için aşağıdaki matris oluşturulmuştur. RİSK MATRİSİ Şiddet Olabilirlik 1 2 3 4 5 1 Çok hafif seviye 1 2 3 4 5 2 2 4 6 8 10 3 3 6 12 Yüksek seviye 15 4 4 8 12 Yüksek seviye 16 Yüksek seviye 20 5 Yüksek Yüksek Çok yüksek seviye seviye seviye 5 10 15 20 25 Oluşturulan matrise göre kabul edilebilirlik, yasal şartlar, yörenin özellikleri ve işyeri şartları 7/
dikkate alınarak aşağıdaki şekilde tanımlanmıştır. SONUÇ 15, 16, 20, 25 EYLEM ÇOK YÜKSEK-YÜKSEK SEVİYE RİSK KABUL EDİLEMEZ RİSK Bu lerle ilgili hemen çalışma yapılmalı 8,, 10, 12 1,2,3,4,5,6 ORTA SEVİYE RİSK DİKKATE DEĞER RİSK Bu lere mümkün olduğu kadar çabuk müdahale edilmeli DÜŞÜK SEVİYE RİSK KABUL EDİLEBİLİR RİSK İzlenmelidir. 5.3.2. Tehlikelerin Değerlendirilmesi ve Risk Analizi Yapılması Belirlenen derecelendirme metodu ile analizi çalışması için aşağıdaki tablo oluşturularak tespit edilen tehlikelerin tamamının analizleri yapılmıştır. Yapılan analiz çalışmasında tehlikelerin gerçekleşme olabilirliği yapılan işin çeşidine, iş yoğunluğuna, ortam şartlarına ve mevcut personelin bilgi düzeyi ile mevcut organizasyon sistemine göre belirlenmiştir. Tehlikelerin gerçekleşmesi halinde olabilecek şiddet ise tehlike kaynağı ile tehlikeli bölge içerisinde bulunabilecek insan sayısı dikkate alınarak belirlenmiştir. 8/
RİSK DEĞERLENDİRMESİ RAPORU 6. ANALİZİ YAPILAN RİSKLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ Risk değerlendirme çalışmasının bu safhasına kadar yapılanları özetlemek gerekirse; Ana tehlike kaynakları belirlenmiş, Ana tehlike kaynaklarından oluşabilecek tehlikeler tespit edilmiş, Tespit edilen bu tehlikelerin yol açabileceği sonuçlar, yani ler tanımlanmış, Bu lerin meydana gelme ihtimali ile (Olabilirlik, O) in insanlar üzerinde meydana getireceği yaralanma ve hasarın şiddeti (Şiddet, Ş) belirlenerek Risk Seviyesi (RS) tespit edilmiştir. Bu safhadan sonra; seviyesi belirlenen lerin, seviyesi en yüksek olandan başlamak üzere öncelik sırası belirlenmiştir. Söz konusu lerle ilgili olarak, herhangi bir kontrol önleminin alınıp alınmadığı, eğer bir önlem alınmışsa bu önlemin i ne oranda azalttığı saha uygulamaları gözlemlenerek yüzde (%) olarak belirlenmiştir. Belirlenen bu yüzdelere göre de Güvenlik Faktörü (GF) belirlenmiş ve aşağıdaki formulasyon kullanılarak Güncel Risk Seviyesi (GRS) olarak; tespit edilmiştir. GRS = RS (RS*GF) Belirlenen güncel seviyesine göre gerekli kontrol önlemleri ek kontrol önlemleri tespit edilecek ve bu önlemlerinin alınması ve uygulanması sağlanacaktır. Kazasız İyi Çalışmalar Saygılarımızla /