2008 YILI İLK ÇEYREK TOPLUM-SİYASET ARAŞTIRMASI "2009 TÜRKİYE-TOPLUM-SİYASET ARAŞTIRMASI" -2. ÇEYREK-

2008 YILI İLK ÇEYREK TOPLUM-SİYASET ARAŞTIRMASI Şehit Ahmet SokakMecidiyeköy İş Merkezi No:4 K:2 D: 62-63-64-65 Mecidiyeköy/İSTANBUL Tel: (0212) 212 80 52 Fax: (0212) 212 38 02 [Adresinizi yazın] [Telefon numaranızı yazın] [E-posta adresinizi yazın] 2. Çeyrek 2009 TEMMUZ "2009 TÜRKİYE-TOPLUM-SİYASET ARAŞTIRMASI" -2. ÇEYREK-

"2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek-

SUNUŞ GENAR Türkiye de siyasal, toplumsal, ekonomik ve kültürel gelişmeleri ve bu gelişmelere dair algıları yılın her çeyreğinde araştırarak kamuoyuyla paylaşmaktadır. Elinizdeki bu rapor, 2009 yılının ikinci çeyreğine ait verilerden oluşmaktadır. Araştırma GENAR ın özkaynaklarıyla yapılmıştır. Araştırmanın herhangi bir sponsoru bulunmamaktadır. Araştırma, Mustafa ŞEN ve İhsan AKTAŞ tarafından yönetilmiştir. "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek-

İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER... 1 1. ARAŞTIRMANIN KİMLİĞİ... 2 2.GENEL DEĞERLENDİRME... 5 3.SİYASİ TERCİHLER... 9 4.GÜNDEM... 23 5.HÜKÜMET VE PARTİLERİN BAŞARI DÜZEYİ... 40 6.KURUM VE KİŞİLERE GÜVEN... 43 7.MEDYA VE GÜVEN... 48 8. DEMOGRAFİ... 53 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 1

1. ARAŞTIRMANIN KİMLİĞİ "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 2

"2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 3

Görüşülen bireyin ikamet ettiği il: Frekans İstanbul 369 30,0 Ankara 176 11,3 İzmir 145 9,3 Bursa 106 6,8 Konya 85 5,5 Antalya 78 5 Adana 68 4,4 Manisa 67 4,3 Samsun 62 4 Gaziantep 55 3,5 Kayseri 51 3,2 Malatya 36 2,3 Erzurum 36 2,3 Mardin 36 2,3 Van 35 2,3 Diyarbakır 30 1,9 Trabzon 25 1,6 1560 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 4

2.GENEL DEĞERLENDİRME "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 5

GENEL DEĞERLENDİRME Yılın her çeyrek bitiminde yapmakta olduğu araştırmalarla ülkenin önemli meselelerine bilimsel ışık tutmaya devam eden GENAR, bu araştırmayla da önemli hususları aydınlatmıştır. Araştırmada ilk göze çarpan husus, hükümetin de, küçük partiler hariç, muhalefetin de gücünü koruduğu olmuştur. İkinci olarak, sivil- asker ilişkileri, darbe belgesi, askerlerin sivil mahkemelerde yargılanması, mayınlı arazilerin durumu gibi konularda toplum herkesi sağduyulu olmaya çağırmaktadır. Üçüncü bir diğer önemli tartışma mevzusu da, darbeciliğin ülkemizde yeri kalmadığına dair yaklaşımın dikkat çektiğidir. Bu bağlamda, yapılan araştırmadan elde edilen bulgulara dair kısa değerlendirmeler aşağıdaki gibidir: SİYASİ PARTİLER DURUMLARINI KORUMAKTADIR Muhtemel bir milletvekilliği seçiminde hem iktidar partisi olarak AK PARTİ nin hem de anamuhalefet partisi olarak CHP nin oylarını artıracağı anlaşılmaktadır. AK PARTİ %41.8 e, CHP ise %25.4 e yükselmiş gözükmektedir. MHP, DTP ve SP nin de oylarını sabitlediği söylenebilir. Buradan anlaşılan, son seçimde kendini ispat etmiş olan partilerin güçlerini korumaya devam ettiği, erimiş olan küçük partilerin erimeye devam ettiği ve diğer partileri beslediğidir. EN BÜYÜK ŞEHRİN BAŞKANI EN BAŞARILI BAŞKAN Türk toplumuna göre Türkiye nin en başarılı beş büyükşehir belediye başkanı Kadir Topbaş, Aziz Kocaoğlu, Melih Gökçek, Aytaç Durak ve Yılmaz Büyükerşen dir. POTANSİYEL LİDER MUSTAFA SARIGÜL Toplumun %14.6 sı mevcut siyasi liderler dışında potansiyel lider olarak gördükleri birileri olduğunu söylemektedir ve ilk sırada %32.5 ile Mustafa Sarıgül ismi vardır. ERGENEKON LİSTEDEN DÜŞMÜYOR Türk toplumu son üç ayın en önemli gündem maddeleri olarak küresel mali krizi, Ergenekon soruşturmasındaki yeni gelişmeleri, Ergenekon la ilişkilendirilen cephanelikleri, darbe belgesini ve PKK saldırıları sonucu verilen şehitleri öne çıkarmıştır. KRİZ KEMER SIKTIRDI Krizin sosyo-ekonomik etkilerine bakıldığında, toplumun önemli ölçüde masraflarını kıstığı anlaşılmaktadır. Zira, katılımcıların %71.5 i yakınlarına "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 6

hediye alma harcamalarında, %71.9 u kişisel bakım harcamalarında, %73.9 u gıda-sağlık-eğitim gibi temel harcamalarda, %76.9 u ise sinema-tiyatrokonser-gezi gibi sosyal ve kültürel harcamalarda kesintiye gitmiştir. Krizin sosyal etkilerine dair sorulan son 5-6 ayda ekonomik krizin etkileriyle yakın çevrenizle olan ilişkilerinizde olumsuzluklar yaşadınız mı sorusuna katılımcıların %69.3 ü olumsuzluklar yaşadıkları yönünde cevap vermişlerdir. Toplumsal olarak bakıldığında, katılımcıların %59.6 sı yaşanmakta olan küresel ekonomik krizin dibe vurduğu ve ekonominin bundan sonra iyiye doğru bir çıkış yakalayacağı düşüncesine katılmadığı görülmektedir. Katılımcıların %46.9 u hükümetin ekonomik krize karşı uygun politikalar üretmediğini düşünmektedir. Uygun politikalar ürettiğini düşünenler ise %26.6 kadardır. BELGE KONUSUNDA KAFALAR KARIŞIK Toplumun %45.3 ü hükümeti darbe yoluyla düşürme belgesi olarak gündemde yer alan belgenin gerçek olduğunu düşünürken %54.7 si böyle düşünmemektedir. KENAN EVREN REFERANDUMU KAYBETTİ Darbecilerin yargılanması konusunu halka sormak gerektiği yönünde açıklamalar yapan Kenan Evren halkoylamasını kaybetmiş gözükmektedir. Zira, katılımcıların %61 i darbecilerin yargılanması gerektiğini düşünmektedir. Buna paralel olarak %66.4 ü de 28 Şubat 1997 de darbe yapmayı planlayanların yargılanmasını istemektedir. Bunun anlamı, artık ülkemizde Türk toplumu darbeye geçit vermeyecek demektir. ÇOĞUNLUK SİVİL MAHKEMEDEN YANA Askeri personelin sivil mahkemelerde yargılanmasına imkan veren yasanın onaylanması ile ilgili soruya %60.4 oranında destek gelmiştir. CUMHURBAŞKANI BAŞARILI Cumhurbaşkanı Abdullah Gül e dair başarı algılamasında toplumun %66.2 si kendilerini başarılı bulmaktadır. TOPLUM DEĞİŞİMİ SEVDİ Son yerel seçim sonrasında yapılan kabine değişikliğinin beğeni durumu sorulduğunda, katılımcıların %31.7 si yeni kabineyi beğendiğini, %32.7 si kısmen beğendiğini söylerken, beğenmediğini söyleyenler %35.6 olmuştur. AB BİZİ ALDATIYOR Toplumda AB ile ilgili algılar ve yargılar zaman zaman değişse de, her zaman dikkatleri çekmeye devam etmektedir. Bu bağlamda, katılımcıların %89.2 si "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 7

AB nin gerçekte Türkiye yi üyeliğe kabul etmek istemediği ve bizi oyaladığı görüşünde olduğunu söylemektedir. SURİYE SINIRINDAKİ MAYINLI ARAZİYİ TSK TEMİZLEMELİ Suriye sınırındaki mayınların temizlenmesi ile ilgili olarak hükümetin tavrının olumlanma oranı %53.5 tir. Ayrıca, katılımcıların %58.4 ü de mayınlı arazilerin temizlenip İsrail e kullandırılacağı yönündeki muhalefet görüşüne katılmadığını belirtmektedir. Suriye sınırındaki mayınların temizlenme işinin Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından yapılmasını isteyenler %88.9, bir Türk şirket tarafından temizlenmesini isteyenler %52.3 iken; İsrail, ABD, Almanya, İngiltere veya Suriye tarafından yapılamasını kabul edenler %2-3-4 seviyesinde kalmaktadır. Yani, toplum sofrayı kuran kaldırsın demiş olmaktadır. HÜKÜMETİN BAŞARISI %50 BANDININ ÜZERİNDE AK PARTİ hükümetine dair çeşitli konulardaki başarı algısına bakıldığında toplumun %57.7 si sosyal yardımlar, %56.5 i çetelerle mücadele, %52.3 ü terörle mücadele, %51.4 ü dış politika, %48.1 i demokratikleşme ve %48.1 i ekonomi alanlarında hükümeti başarılı bulmaktadır. Bu oranların tamamının hükümetin son seçimde aldığı il genel meclisi oy oranın üzerinde olduğu dikkat çekmektedir. AK PARTİ hükümetine dair genel başarı algısı %54.3 iken bu değer CHP için %32.8, MHP için 27.2, SP için %14 ve DTP için %11.9 dur. ORDU EN GÜVENİLİR KURUM Kurumlara güven sorgulamasında ordu %82.0 ile birinci sırada yer almaktadır. Ardından %68.6 ile cumhurbaşkanlığı, %65.5 ile yargı, %65 ile TBMM, %55.2 ile hükümet, %36.9 ile medya, %36 ile YÖK ve %32.4 ile muhalefet partileri gelmektedir. 2010 KÜLTÜR BAŞKENTİ TÜRKİYE DE BİLİNMİYOR Katılımcıların %86.8 i 2010 yılında İstanbul da gerçekleşecek olan uluslararası organizasyonun ne olduğunu bilmediğini ifade etmiştir. Bildiğini söyleyen %13.2 lik kitle kültür başkenti, Avrupa başkenti, medeniyetler ittifakı, dünya kültür başkenti, İstanbul medeniyetler ve kültürler buluşması gibi dağınık ve olayın tam adını veremeyen ifadeler kullanmışlardır. "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 8

3.SİYASİ TERCİHLER "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 9

22 Temmuz 2007 Milletvekilliği seçimlerinde hangi partiye oy verdiniz? (%) Frekans Geçerli AK PARTİ 525 33,6 46,2 CHP 267 17,1 23,4 MHP 177 11,4 15,6 DTP Lİ BAĞMSZ 64 4,1 5,6 SAADET PARTİSİ 40 2,6 3,5 DP 37 2,4 3,2 DİĞER 28 1,8 2,5 Ara Toplam I 1138 73,0 100 OY KULLANMADIM 292 18,7 CEVAP YOK 130 8,3 Ara Toplam II 422 27,0 1560 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 10

29 Mart 2009 Yerel Seçimlerinde İl Genel Meclis Üyesi Seçimi için hangi partiye oy verdiniz? (%) Frekans Geçerli AK PARTİ 505 32,4 40,2 CHP 305 19,6 24,3 MHP 198 12,7 15,8 DTP 68 4,4 5,4 SAADET PARTİSİ 61 3,9 4,9 DP 38 2,4 3,0 DSP 26 1,7 2,1 BBP 24 1,5 1,9 DİĞER 30 1,9 2,4 Ara Toplam I 1255 80,4 100 OY KULLANMADIM 183 11,7 CEVAP YOK 122 7,8 Ara Toplam II 305 19,6 1560 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 11

Bu pazar bir milletvekilliği genel seçimi olsa hangi partiye oy verirsiniz? (%) Frekans Geçerli AK PARTİ 496 31,8 41,8 CHP 302 19,4 25,4 MHP 184 11,8 15,5 DTP 75 4,8 6,3 SAADET PARTİSİ 53 3,4 4,5 DİĞER 78 5,0 6,5 Ara Toplam I 1188 76,2 100 KARARSIZ 136 8,7 OY KULLANMAYACAĞIM 128 8,2 CEVAP YOK 91 5,8 ADAYA BAĞLI 17 1,1 Ara Toplam II 372 23,8 1560 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 12

18-24 25-34 35-44 45-54 55 ve üzeri Bu Pazar bir milletvekilliği genel seçimi olsa hangi partiye oy verirsiniz? (%) YAŞ GRUPLARINA GÖRE AK PARTİ 27,3 33,1 28,0 34,9 36,3 CHP 21,3 17,7 15,6 18,1 25,4 MHP 14,7 11,4 15,6 8,0 8,1 SAADET PARTİSİ 3,1 4,0 2,9 4,4 2,5 DTP 5,2 5,8 5,2 4,8 2,5 DİĞER 2,1 5,3 8,1 6,0 2,5 KARARSIZ 5,2 8,3 9,5 11,2 9,2 CEVAP YOK 5,9 5,3 6,4 5,6 6,3 OY KULLANMAYACAĞIM 13,3 7,1 8,4 6,8 6,0 ADAYA BAĞLI 1,7 2,0 0,3-1,4 100 100 100 100 100 CİNSİYETE GÖRE Bayan Bay AK PARTİ 32,7 30,9 CHP 23,3 15,7 MHP 9,1 14,2 SAADET PARTİSİ 2,9 3,8 DTP 3,5 6,1 DİĞER 3,6 6,3 KARARSIZ 8,3 9,1 CEVAP YOK 7,6 4,2 OY KULLANMAYACAĞIM 7,8 8,6 ADAYA BAĞLI 1,2 1,1 100 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 13

Bir okul bitirmemiş İlkokul mezunu Ortaokul/ İlköğretim mezunu Lise mezunu Üniversite mezunu ve üzeri Bu Pazar bir milletvekilliği genel seçimi olsa hangi partiye oy verirsiniz? (%) EĞİTİM DURUMUNA GÖRE AK PARTİ 54,8 43,8 30,4 26,4 15,9 CHP 9,6 17,3 21,5 20,2 21,5 MHP 1,4 10,1 12,5 14,3 11,2 SAADET PARTİSİ 1,4 5,0 4,2 2,4 2,3 DTP 12,3 3,6 5,1 4,0 6,1 KARARSIZ 5,5 9,6 6,4 7,5 14,0 DİĞER 2,7 0,7 6,1 6,8 7,9 CEVAP YOK 6,8 4,8 4,5 6,4 8,4 OY KULLANMAYACAĞIM 5,5 4,3 8,0 10,5 11,2 ADAYA BAĞLI - 0,7 1,3 1,5 1,4 100 100 100 100 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 14

Eğitimli işçi Memur Emekli Esnaf Öğrenci Ev hanımı Geliri yüksek serbest meslek İşsiz Geliri düşük serbest meslek Eğitimsiz işçi Bu Pazar bir milletvekilliği genel seçimi olsa hangi partiye oy verirsiniz? (%) MESLEK GRUPLARINA GÖRE AK PARTİ 18,4 30,4 36,2 30,3 28,3 44,8 13,5 20,2 24,0 36,2 CHP 22,7 16,1 23,2 13,9 23,2 17,3 24,3 15,3 30,0 22,8 MHP 14,5 12,5 9,0 14,8 15,2 9,1 5,4 13,7 8,0 11,0 SAADET PARTİSİ 2,9-1,7 5,2 4,0 5,1 2,7 3,2 - - DTP 5,3 5,4 1,1 5,8 4,0 2,9 8,1 13,7 6,0 3,9 DİĞER 9,7-4,0 4,8 5,1 2,4 8,1 2,4 16,0 5,5 KARARSIZ 8,2 7,1 12,4 9,0 5,1 6,4 27,0 8,1 6,0 9,4 CEVAP YOK 6,8 8,9 4,5 6,1 3,0 6,9 2,7 8,9 4,0 2,4 OY KULLANMAYACAĞIM 10,1 19,6 6,8 8,4 11,1 4,8 5,4 11,3 6,0 7,9 ADAYA BAĞLI 1,4-1,1 1,6 1,0 0,3 2,7 3,2-0,8 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 15

Bu Pazar bir milletvekilliği genel seçimi olsa hangi partiye oy verirsiniz? (%) GELİR GRUPLARINA GÖRE 900 TL ve altı 900-1800 TL 1800 TL üzeri AK PARTİ 35,4 30,8 26,2 CHP 17,4 22,0 17,6 MHP 12,2 11,1 13,5 SAADET PARTİSİ 3,3 3,5 2,6 DTP 4,5 5,4 4,1 DİĞER 3,6 4,4 9,4 KARARSIZ 8,7 8,6 8,6 CEVAP YOK 6,1 5,5 6,0 OY KULLANMAYACAĞIM 8,0 7,9 9,0 ADAYA BAĞLI 0,9 0,7 3,0 100 100 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 16

AK PARTİ CHP MHP SAADET PARTİSİ DTP DİĞER KARARSIZ CEVAP YOK OY KULLANMAYACAĞIM ADAYA BAĞLI Temmuz 2007 Milletvekilliği seçimlerinde hangi partiye oy verdiniz? & Bu Pazar bir milletvekilliği genel seçimi olsa hangi partiye oy verirsiniz? (%) AK PARTİ 78,7 2,9 2,7 1,5 1,0 1,0 7,8 1,0 2,9 0,8 100 CHP 1,1 83,1 1,1 0,4-2,6 6,8 0,8 3,4 0,8 100 MHP 2,8 3,4 73,0 2,2 1,1 2,2 6,7 0,6 6,2 1,7 100 SAADET PARTİSİ 5,1 - - 94,9 - - - - - - 100 DTP Lİ BAĞIMSIZ - 1,5 - - 84,6 3,1 7,7 1,5 1,5-100 DP 5,3 2,6 10,5 - - 60,5 18,4-2,6-100 DİĞER - 10,7 - - - 78,6 10,7 - - - 100 CEVAP YOK 9,2 0,8 3,1 0,8 0,8 4,6 10,0 55,4 13,1 2,3 100 OY KULLANMADIM 20,5 18,2 10,3 0,3 4,5 2,4 12,7 3,4 25,7 2,1 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 17

Evet Hayır Son 3 ayda (Nisan, Mayıs, Haziran) yaşantınızda ekonomik kriz nedeniyle sayacağım değişikliklerin olup olmadığını belirtir misiniz? (%) Sizin kendi yakınlarınıza hediye almak isteyip de almadığınız oldu mu? Kendiniz için kuaföre gitme, kişisel bakım yaptırma, kozmetik harcamaları yapma gibi bireysel harcamalarınızı azalttınız mı? Kendiniz için gıda, eğitim/sağlık masrafları gibi temel ihtiyaçlarınıza yaptığınız harcamaları azalttınız mı? Frekans 1023 408 1432 71,5 28,5 100 Frekans 892 349 1241 71,9 28,1 100 Frekans 1141 404 1544 73,9 26,1 100 Kendiniz için sinema, tiyatro ve konsere gitme, gezi, Frekans 908 276 1184 turistik gezi yapma gibi sosyal harcamalarımızı azalttınız mı? 76,7 23,3 100 *Bu soruya cevap vermeyenler tabloya dahil edilmemiştir. "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 18

Son 5-6 ayda, ekonomik krizin etkileriyle yakın çevrenizle olan ilişkilerinizde olumsuzluklar yaşadınız mı? Frekans Evet 1079 69,3 Hayır 478 30,7 1557 100 *Bu soruya 3 kişi cevap vermemiştir. "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 19

Küresel kriz nedeniyle ülkemizde yaşanan en yüksek küçülme oranından sonra krizin dibe vurduğu, ekonominin bundan sonra iyiye doğru bir çıkış yakalayacağı düşüncesine katılıyor musunuz? Frekans Geçerli Hayır, katılmıyorum 842 54,1 59,6 Evet, katılıyorum 572 36,6 40,4 Ara Toplam I 1414 90,7 100 Fikrim yok 143 9,2 Cevap yok 3 0,1 Ara Toplam II 146 9,3 1560 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 20

Siz hükümetin küresel mali krize karşı uyguladığı politikayı nasıl değerlendiriyorsunuz?(%) Krizi ciddiye almıyor ve uygun politikalar üretmiyor Krizi olduğu gibi ele alıyor ve uygun önlemler alıyor Frekans Geçerli 657 42,0 46,9 371 23,8 26,6 Krizi olduğundan daha küçük gösteriyor 369 23,7 26,4 Sadece zenginlerin işine yarayacak politika izliyor 1 0,1 0,1 Ara Toplam I 1398 89,6 100 Fikrim yok 158 10,2 Cevap yok 4 0,2 Ara Toplam II 162 10,4 1560 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 21

Sizce Türk medyasının küresel mali krize olan yaklaşımını aşağıdakilerden hangisi ifade eder?(%) Kriz olduğundan daha küçük gösterilmeye çalışılıyor Frekans Geçerli 563 36,1 40,0 Kriz olduğundan fazla gösteriliyor 482 30,9 34,2 Kriz olduğu gibi yansıtılıyor 364 23,3 25,8 Ara Toplam I 1409 90,3 100 Fikrim yok 140 9,0 Cevap yok 11 0,7 Ara Toplam II 151 9,7 1560 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 22

4.GÜNDEM "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 23

2009 un Nisan, Mayıs, Haziran aylarını düşündüğünüzde aşağıda sayacaklarımdan hangisi sizin için Türkiye nin en önemli gündem maddesi olmuştur? Frekans Küresel mali krizin etkilerinin sürmesi 351 22,7 Ergenekon soruşturması kapsamındaki yeni gelişmeler 336 21,9 Ergenekon cephanelikleri diye adlandırılan silahların çıkarılması 205 13,4 Darbe belgesinin ortaya çıkarılması 104 6,8 PKK saldırıları sonucu verilen şehitler 91 5,9 Mardin de 44 kişinin ölümüyle sonuçlanan katliam 89 5,8 Kürt sorununun çözümüne ilişkin tartışmalar 62 4,0 Münevver Karabulut cinayeti 49 3,2 Meksika dan yayılan domuz gribinin dünyayı tehdit etmesi 46 3,0 Beşiktaş ın şampiyonluğu 43 2,8 Suriye sınırındaki mayınlı arazilerin temizlenmesi ile ilgili tartışmalar 36 2,4 Michael Jackson un ölümü 25 1,7 Türkan Saylan ın ölümü 21 1,4 İşsizliğin artması-işsizlik 17 1,1 İran daki seçim sonuçlarına gösterilen muhalif tepkiler 61 3,9 *Bu soruya 23 kişi fikir belirtmemiştir. *Bu soruya 1 kişi cevap vermemiştir. 1536 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 24

Hükümeti darbe yoluyla düşürme belgesi olarak gündemde yer alan belge sizce gerçek mi, değil mi? Frekans Geçerli Hayır, değil 815 52,2 54,7 Evet, gerçek 676 43,3 45,3 Ara Toplam I 1491 95,5 100 Fikri yok 63 4,1 Cevap yok 6 0,4 Ara Toplam II 69 4,5 1560 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 25

Sizce 12 Eylül 1980 darbesini gerçekleştiren Kenan Evren ve kurmayları yargılanmalı mı, yargılanmamalı mı? Frekans Geçerli Evet, yargılanmalılar 911 58,4 61,0 Hayır, yargılanmamalılar 582 37,3 39,0 Ara Toplam I 1493 95,7 100 Fikrim yok 60 3,9 Cevap yok 7 0,4 Ara Toplam II 67 4,3 1560 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 26

Sizce 28 Şubat 1997 de darbe yapmayı planlayan generaller yargılanmalı mı, yargılanmamalı mı? Frekans Geçerli Evet, yargılanmalılar 994 63,7 66,4 Hayır, yargılanmamalılar 502 32,2 33,6 Ara Toplam I 1496 95,9 100 Fikri yok 54 3,5 Cevap yok 10 0,6 Ara Toplam II 64 4,1 1560 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 27

Askeri personelin gerektiğinde sivil mahkemelerde yargılanmasını içeren ve Türkiye Büyük Millet Meclisi nden geçerek Cumhurbaşkanı nın onayına sunulan kanun sizce onaylanmalı mı? Frekans Geçerli Evet, onaylanmalı 916 58,7 60,4 Hayır, onaylanmamalı 600 38,5 39,6 Ara Toplam I 1516 97,2 100 Fikri yok 37 2,3 Cevap yok 7 0,5 Ara Toplam II 44 2,8 1560 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 28

2009 yerel seçimlerinden sonra en başarılı gördüğünüz büyükşehir belediye başkanı hangisidir? Frekans Geçerli İstanbul (Kadir Topbaş) 432 27,7 29,4 İzmir (Aziz Kocaoğlu) 213 13,7 14,5 Ankara (Melih Gökçek) 154 9,9 10,5 Adana (Aytaç Durak) 108 6,9 7,3 Eskişehir (Yılmaz Büyükerşen) 105 6,7 7,1 Diyarbakır (Osman Baydemir) 88 5,6 6,0 Bursa (Recep Altepe) 75 4,8 5,1 Kayseri (Mehmet Özhaseki) 67 4,3 4,6 Konya (Tahir Akyürek) 60 3,8 4,1 Antalya (Mustafa Akaydın) 56 3,6 3,8 Gaziantep (Asım Güzelbey) 38 2,4 2,6 Samsun (Yusuf Ziya Yılmaz) 37 2,4 2,5 Erzurum (Ahmet Küçükler) 27 1,7 1,8 Kocaeli (İbrahim Karaosmanoğlu) 8 0,5 0,5 İçel (Macit Özcan) 2 0,1 0,1 Ara Toplam I 1470 94,2 100 Hiçbiri 50 3,2 Fikri yok 35 2,2 Cevap yok 5 0,3 Ara Toplam II 90 5,8 1560 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 29

Türkiye de mevcut siyasi parti liderleri dışında potansiyel lider olarak gördüğünüz bir kişi var mı? Frekans Yok 1326 85,4 Var 227 14,6 1553 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 30

Türkiye de mevcut siyasi parti liderleri dışında potansiyel lider olarak gördüğünüz kişi kimdir? Frekans MUSTAFA SARIGÜL 73 32,2 KEMAL KILIÇTAROĞLU 28 12,3 OSMAN BAYDEMİR 10 4,4 ABDÜLLATİF ŞENER 8 3,5 YILMAZ BÜYÜKERŞEN 8 3,5 OSMAN PAMUKOĞLU 6 2,6 MEHMET AĞAR 5 2,2 NECMETTİN ERBAKAN 4 1,8 TANSU ÇİLLER 4 1,8 BÜLENT ARINÇ 4 1,8 MESUT YILMAZ 4 1,8 TUNCAY ÖZKAN 4 1,8 UĞUR DÜNDAR 4 1,8 İLKNUR BİROL 4 1,8 LEVENT KIRCA 3 1,3 DİĞER 59 25,5 227 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 31

Cumhurbaşkanlığı seçim sürecindeki tartışmaları düşündüğünüzde Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ün 2 yıllık icraatlarını genel olarak değerlendirecek olsanız 1 hiç başarılı değil, 10 çok başarılı olmak üzere kaç puan verirsiniz?(%) Frekans Başarılı değil 527 33,9 Başarılı 1030 66,1 1557 100 *Bu soruya 3 kişi cevap vermemiştir. "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 32

2010 yılında İstanbul da yapılacak olan uluslararası organizasyonun adını biliyor musunuz? Frekans Bilmiyorum 1351 86,8 Biliyorum 205 13,2 1556 100 *Bu soruya 4 kişi cevap vermemiştir. "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 33

2010 yılında İstanbul da yapılacak olan uluslararası organizasyonun adını nedir? (Bu soru 2010 yılında İstanbul'dayapılacak olan uluslararası organizasyonun adını bildiğini belirtenlere sorulmuştur.) Frekans Kültür başkenti 148 72,7 Avrupa başkenti 17 8,3 Medeniyetler ittifakı 15 7,2 Dünya kültür başkenti 12 5,9 İstanbul medeniyetler ve kültürler buluşması 2 0,9 Olimpiyat 2 0,9 Su forumu 1 0,5 Dünya ekonomi forumu 1 0,5 Dünya barış kenti 1 0,5 Kültür sanat organizasyonu 1 0,5 Basketbol şampiyonası 1 0,4 Caz festivali 1 0,4 Başkent İstanbul 1 0,4 Hatırlamıyorum 2 0,9 205 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 34

Sizce AB Türkiye yi oyalıyor mu yoksa gerçekten üyeliğe kabul edecek mi? Frekans Geçerli AB Türkiye yi oyalıyor 1382 88,6 89,2 AB Türkiye yi üyeliğe alacak 167 10,7 10,8 Ara Toplam I 1549 99,3 100 Fikri yok 8 0,5 Cevap yok 3 0,2 Ara Toplam II 11 0,7 1560 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 35

Hükümetin kabine değişikliğiyle görevine başlayan yeni bakanlar kurulunu beğendiniz mi? (%) Frekans Hayır, beğenmedim 544 35,6 Kısmen beğendim 501 32,7 Evet, beğendim 486 31,7 1531 100 *Bu soruya 29 kişi cevap vermemiştir. "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 36

Suriye sınırındaki mayınların temizlenmesi ile ilgili hükümetin tavrını nasıl değerlendiriyorsunuz? Frekans Geçerli Olumlu, destekliyorum 825 52,9 53,5 Olumsuz, desteklemiyorum 716 45,9 46,5 Ara Toplam I 1541 98,8 100 Fikri yok 14 0,9 Cevap yok 5 0,3 Ara Toplam II 19 1,2 1560 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 37

Suriye sınırındaki mayınların temizlenmesi konusunda muhalefetin, hükümetin söz konusu toprakları İsrail e kullandırtma amacı olduğu görüşüne siz katılıyor musunuz? Frekans Geçerli Hayır, katılmıyorum 785 50,3 58,4 Evet, katılıyorum 559 35,8 41,6 Ara Toplam I 1344 86,2 100 Fikrim yok 211 13,5 Cevap yok 5 0,3 Ara Toplam II 216 13,8 1560 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 38

Sizce, Türkiye'nin Suriye sınırındaki mayınları temizlenmesi işini sayacaklarımdan hangi ülke ya da kurumların yapmasında bir sakınca yoktur?(%) Olabilir Olmamalı Türk Silahlı Kuvvetleri Frekans 1381 173 1553 88,9 11,1 100 Yerli özel(sivil) bir şirket Frekans 810 738 1548 52,3 47,7 100 NATO Frekans 225 1323 1548 14,5 85,5 100 Suriye Frekans 68 1480 1548 4,4 95,6 100 ABD Frekans 62 1486 1548 4,0 96,0 100 Almanya Frekans 51 1497 1548 3,3 96,7 100 İngiltere Frekans 34 1515 1548 2,2 97,8 100 İsrail Frekans 31 1518 1550 2,0 98,0 100 *Bu soruya cevap vermeyenler tabloya dahil edilmemiştir. "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 39

5.HÜKÜMET VE PARTİLERİN BAŞARI DÜZEYİ "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 40

AK Parti Hükümetini sayacağım konularda ne derece başarılı bulduğunuzu söyler misiniz? (%) (Gruplandırılmış) Başarılı değil Başarılı Sosyal yardımlar Frekans 650 884 1534 42,3 57,7 100 Çetelerle mücadele Frekans 665 863 1527 43,5 56,5 100 Terörle mücadele Frekans 723 793 1516 47,7 52,3 100 Dış politika Frekans 734 775 1509 48,6 51,4 100 Ekonomi Frekans 801 741 1542 51,9 48,1 100 Demokratikleşme Frekans 782 726 1508 51,9 48,1 100 *Bu soruya cevap vermeyenler tabloya dahil edilmemiştir. "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 41

Sayacağım partilerin son 3 aylık süreçteki performanslarını 1 ile 10 arasında değerlendirecek olursanız kaç puan verirsiniz? (%) (Gruplandırılmış) AK Parti yi hükümette CHP yi ana muhalefette MHP yi muhalefette SAADET PARTİSİ ni muhalefette DTP yi muhalefette Başarılı değil Başarılı Frekans 703 836 1539 45,7 54,3 100 Frekans 1021 497 1518 67,2 32,8 100 Frekans 1098 411 1509 72,8 27,2 100 Frekans 1277 207 1484 86,0 14,0 100 Frekans 1311 178 1489 88,1 11,9 100 *Bu soruya cevap vermeyenler tabloya dahil edilmemiştir. "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 42

6.KURUM VE KİŞİLERE GÜVEN "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 43

Aşağıda sayacağım kurumlara olan güveninize 1 hiç güvenmiyorum, 10 çok güveniyorum olmak üzere kaç puan verirsiniz? (Gruplandırılmış) Güvenmiyorum Güveniyorum Toplam Ordu Frekans 275 1252 1527 18,0 82,0 100 Cumhurbaşkanlığı Frekans 485 1060 1544 31,4 68,6 100 Yargı Frekans 520 986 1506 34,5 65,5 100 Frekans 537 999 1536 Türkiye Büyük Millet Meclisi 35,0 65,0 100 Hükümet Frekans 688 848 1536 44,8 55,2 100 Medya Frekans 960 562 1523 63,1 36,9 100 YÖK Frekans 905 509 1414 64,0 36,0 100 Muhalefet Partileri Frekans 988 474 1461 67,6 32,4 100 *Bu soruya cevap vermeyenler tabloya dahil edilmemiştir. "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 44

Sayacağım isimlere olan güveninize 1 hiç güvenmiyorum, 10 çok güveniyorum olmak üzere kaç puan verirsiniz? (Gruplandırılmış) Güvenmiyorum Güveniyorum Abdullah Gül Frekans 535 1008 1543 34,7 65,3 100 Recep Tayyip Erdoğan Frekans 685 854 1539 44,5 55,5 100 Devlet Bahçeli Frekans 1040 477 1518 68,5 31,5 100 Deniz Baykal Frekans 1071 452 1523 70,3 29,7 100 Ahmet Türk Frekans 1300 186 1486 87,5 12,5 100 *Bu soruya cevap vermeyenler tabloya dahil edilmemiştir. "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 45

Liderlerin en belirgin özelliklerini düşünerek her bir lideri bir ifadeyle özdeşletirir misiniz? "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek-

Sözü her yerde kabul gören olgun bir kişidir Kendini beğenmiş bir kişidir İçe kapanık, kendini ifade edemeyen bir kişidir İyi bir insan ama yetmiyor Kendini ülkeye kabul ettirmiş bir kişi Girdiği her ortamda dikkatleri üzerine çeken, karizmatik bir kişidir Liderlerin en belirgin özelliklerini düşünerek her bir lideri bir ifadeyle özdeşleştirir misiniz?(%) Recep Tayyip Erdoğan Frekans 489 312 66 103 306 228 1504 32,5 20,7 4,4 6,9 20,4 15,1 100 Deniz Baykal Frekans 164 427 185 229 175 250 1431 11,5 29,9 13,0 16,0 12,2 17,4 100 Devlet Bahçeli Frekans 167 103 417 269 193 242 1390 12,0 7,4 30,0 19,4 13,9 17,4 100 Ahmet Türk Frekans 90 415 287 126 131 145 1195 7,5 34,8 24,0 10,5 11,0 12,2 100 Abdüllatif Şener Frekans 224 79 166 336 190 213 1208 18,6 6,5 13,7 27,8 15,7 17,7 100 Numan Kurtulmuş Frekans 177 78 225 268 276 187 1211 14,6 6,5 18,6 22,1 22,8 15,5 100 *Bu soruya cevap vermeyenler tabloya dahil edilmemiştir. "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 47

7.MEDYA VE GÜVEN "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek-

Medya takip alışkanlıkları TELEVİZYON GAZETE HABER KANALI "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek-

Haberlerine en çok güvendiğiniz televizyon kanalını söyler misiniz? Baz: 1560 kişi Frekans Cevapların si Deneklerin si* KANAL D 233 14,9 14,9 TRT 1 137 8,8 8,8 STAR 132 8,4 8,5 STV 130 8,3 8,3 ATV 128 8,2 8,2 SHOW TV 120 7,7 7,7 KANAL 7 118 7,5 7,6 NTV 94 6,0 6,0 HABERTÜRK 71 4,5 4,6 CNN TÜRK 48 3,1 3,1 ROJ TV 21 1,3 1,3 FOX 19 1,2 1,2 CNBC E 11 0,7 0,7 HEPSİ-FARKETMEZ 146 9,3 9,4 PEK SEYRETMİYOR 79 5,1 5,1 DİĞER 76 4,9 4,9 *Birden çok cevap alınmıştır. 1563 100 100,2 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek-

Haberlerine en çok güvendiğiniz gazeteyi söyler misiniz? Frekans ZAMAN 195 12,5 HÜRRİYET 182 11,7 POSTA 159 10,2 SABAH 127 8,1 CUMHURİYET 96 6,2 MİLLİYET 54 3,5 HABERTÜRK 30 1,9 VATAN 27 1,7 RADİKAL 25 1,6 VAKİT 23 1,5 AKŞAM 21 1,3 TARAF 21 1,3 TÜRKİYE 20 1,3 HEPSİ-FARKETMEZ 117 7,5 PEK OKUMUYOR 322 20,7 DİĞER 141 9,0 1560 100 *Birden çok cevap alınmıştır. "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 51

Haberlerini en çok izlediğiniz haber kanalını söyler misiniz? Frekans CNN TÜRK 282 18,1 HABERTÜRK 248 15,9 NTV 243 15,6 S HABER 164 10,5 TGRT HABER 52 3,3 SKYTÜRK 36 2,3 KANAL 24 27 1,7 ÜLKE 27 1,7 TVNET 4 0,3 HEPSİ-FARKETMEZ 276 17,7 PEK SEYRETMİYOR 196 12,5 HİÇBİRİ 1 0,1 CEVAP YOK 4 0,3 1560 100 *Birden çok cevap alınmıştır. "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 52

8. DEMOGRAFİ "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 53

Görüşülen bireylerin yaş gruplarına göre dağılımı: Frekans 18-24 286 18,3 25-34 395 25,4 35-44 345 22,1 45-54 250 16,0 55 ve üzeri 284 18,2 1560 100 Görüşülen bireylerin cinsiyete göre dağılımı Frekans Bay 813 52,1 Bayan 747 47,9 1560 100 Görüşülen bireylerin eğitim durumuna göre dağılımı Frekans Bir okul bitirmemiş 73 4,7 İlkokul mezunu 415 26,7 Ortaokul/İlköğretim mezunu 312 20 Lise mezunu 544 34,8 Üniversite mezunu ve üzeri 214 13,8 1558 100 *Bu soruya 2 kişi cevap vermemiştir. "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 54

Görüşülen bireylerin yaptıkları işler Frekans Ev hanımı 375 24,1 Esnaf 308 19,8 Eğitimli işçi 206 13,2 Emekli 177 11,3 Eğitimsiz işçi 128 8,2 İşsiz 123 7,9 Öğrenci 100 6,4 Memur 57 3,6 Geliri düşük serbest meslek 50 3,2 Geliri yüksek serbest meslek 36 2,3 1560 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 55

AİLENİZİN (Tüm ev halkının kazancı, gayri menkul gelirleri vb dahil) aylık TOPLAM geliri nedir? Frekans Geçerli 450 TL ve altı 79 5,0 5,1 451 900 TL 496 31,9 32,6 901 1350 TL 406 26,0 26,5 1351 1800 TL 280 17,9 18,3 1801 2250 TL 136 8,7 8,9 2251 2700 TL 52 3,3 3,4 2701 3150 TL 34 2,2 2,2 3151 3600 TL 12 0,8 0,8 3601 4050 TL 8 0,5 0,5 4051 4500 TL 8 0,5 0,5 4501 4950 TL 4 0,2 0,3 4951 5400 TL 8 0,5 0,5 5401 5950 TL 2 0,1 0,1 5951 TL ve üzeri 5 0,3 0,3 Ara Toplam 1530 98,1 100 Söylemek istemiyor 30 1,9 1560 100 AİLENİZİN (Tüm ev halkının kazancı, gayri menkul gelirleri vb dahil) aylık TOPLAM geliri nedir? (Gruplanmış) Frekans Geçerli 900 TL ve altı 577 37 37,7 900-1800 TL 685 43,9 44,8 1800 TL üzeri 268 17,2 17,5 1530 98,1 100 Söylemek istemiyor 30 1,9 1560 100 "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek- 56

Şehit Ahmet SokakMecidiyeköy İş Merkezi No:4 K:2 D: 62-63-64-65 Mecidiyeköy/İSTANBUL Tel: (0212) 212 80 52 Fax: (0212) 212 38 02 2. Çeyrek 2009 TEMMUZ "2009 TÜRKİYE-TOPLUM-SİYASET ARAŞTIRMASI" -2. ÇEYREK- "2009 Türkiye-Toplum-Siyaset Araştırması" -2. Çeyrek-