Suçluya saygi: Mehmet Kemal Bey (Boğazlıyan Kaymakamı Kemal Bey) (1885, Beyrut 10 Nisan 1919,?stanbul) Mehmet Kemal Bey, Osmanlı nın son döneminde önemli devlet görevlerinde bulunmuştur. Ermenilerin bulundukları yerden sürülmesini öngören ve 27 Mayıs 1915 de yürürlüğe giren 'Tehcir Kanunu', Mehmet Kemal Bey'in Angora (Ankara) Vilayeti, Yozgat Sancağı Boğazlıyan Kazası Kaymakamı olduğu döneme denk düşer. 5 Ağustos 1915'te o güne dek görevde bulunan Cemal Bey'in itaatkar olmaması nedeniyle Yozgat Sancağı Mutasarraflığı makamına atanır. Boğazlıyan Kazası, o dönemde Angora Vilayeti sınırları içerisinde en yoğun Ermeni nüfusuna sahip yerleşim birimidir (48 köyde 40.000 kadar Ermeni yaşamaktadır). Oniki yaşın üzerinde olan erkeklerin Kemal Bey'in komutasında bölgeden sürülerek Hacılar'da, sonraları 'Gençler Mezbahası' diye anılan bir ortamda katledilmelerinin ardından, tamamen savunmasız kadın, çocuk ve yaşlıların Keller köyü yakınlarında bıçak, pala ve baltalarla hunharca öldürülmelerini bizzat organize etti. Çevrede bulunan Çerkez ve Kızılbaş köyleri talana davet edildi. Çetelerin her gün beş kadar Ermeni köyünü bu şekilde insansız hale getirmesinin ardından Yozgat'ın Ermeni halkına yönelen Kemal Bey, Yozgat Sancağında toplam 62.000 Ermeninin katlinin sorumluluk ve vebalini taşımaktadır. 1919 yılında çıkarıldığı Divan-ı Harp Mahkemesinın 29 Mart 1919 günkü savunmasında, 'sadece bir memur olarak görevini yerine getirdiğinden vicdanının rahat olduğunu' söylemiştir. Buna rağmen katliam ve talan suçundan (Osmanlı Harp Suçları Kanunu 170 ve 171. Maddeler) idama mahkum edilmiş ve infazı 10 Nisan 1919 günü İstanbul'da bulunan Beyazıt Meydanında gerçekleştirilmiştir. O günlerde idam cezasının yabancı ülkelere yaranmak için verildiği ve kendisinin suçsuz olduğu savıyla galeyana getirilen halkta öç alma duygusunun beslendiği bilinmektedir. Mustafa Kemal Atatürk ün isteğiyle çocuklarına ömür boyu maaş bağlanmış ve 1926 yıında çıkarılan özel kanunla ailesine tehcirle sürülmüº Emenilere ait ekonulan mülkten iki daire tahsis edilmiºtir. Vasiyeti doğrultusunda, Kadıköy Kuşdili mezarlığına gömülmüştür. 1973 yılında Mülkiyeliler Birliği tarafından yenilelen kabri, Milli Şehidimiz ibaresini taşımaktadır ve anıt-mezar olarak bilinmektedir. Sayfa 1 / 9
?stanbul, Kad?köy Ku?dili Mezarl???: Millet ve memleket uğrunda şehit olan Boğazlıyan Kaymakamı Kemal'in ruhuna fatiha Sayfa 2 / 9
10 Ekim 1922 günü Ankara'da bulunan Büyük Millet Meclisince kabul edilen yasayla '?ehid-i Milli' (Mil?ehit) ilan edilen Kemal Bey, günümüzde kesinlikle hakk? olmayan bir sayg?nl?k görmektedir. Sayfa 3 / 9
1945 y?l?nda ortaokul olarak aç?lan ve 1966 y?l?nda lise eklenen Bo?azl?yan Lisesin Bo?azl?yan Kaymakam Kemalbey Anadolu Lisesi olarak de?i?tirilm Ayr?ca, Bo?azl?yan da Kaymakam Kemalbey?lkokulu ve Kemalbey Mahallesi de Sayfa 4 / 9
Ceyhan Mithatpa?a Mahallesindeki Milli?ehit Kemal Bey An?t? DE?ERL? BASIN MENSUBU ARKADA?LARIMIZA ve DOSTLARIMIZ Bo?azl?yan Kaymakam? Kemal Bey in idam?n?n 90.y?ldönümü BO?AZLIYAN KAYMAKAMI M?LL??EH?T MEHMET KEMAL BEY sunar?z. Hüseyin Sözlü Ceyhan Belediye Ba?kan? PROGRAMM: 1- Pro?ram?n Takdimi 2- Sayg? Duru?u?stiklal Mar?? 3- Kur-an'? Kerim Okunmas? ve Dua 4- Ceyhan Belediye Ba?kan?m?z Say?n Hüseyin Sözlü'nün Günün A 5- Milli?ehit Bo?azl?yan Kaymakam? Kemal Bey Kimdir? Sayfa 5 / 9
Bogazl?yan Terminal Park? Kemal Bey An?t Kaymakam von Bo?azl?yan Bo?azl?yan Kaymakaml??? Kemal, sen ölmedin. Sen?u anda topra?a verdi?imiz bir çiçeksin. Orada büyüyecek dallar?n o kadar dikenli olacak ki, seni bu ak?bete lay?k görenlerin hepsini paramparça edecektir.?ntikam?n behemehal al?nacakt?r. (10 Nisan 1919,?stanbul-Beyaz?t Meydan?nda idam? s?ras?nda bir t?bbiyelinin konu?mas?ndan) Kemal Bey Konulu Baz? Kitaplar: Sayfa 6 / 9
Sayfa 7 / 9
Sayfa 8 / 9
Sayfa 9 / 9