III. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi 20-22 Mayıs 2010 Cilt: V Sayfa: 1799-1809 ÜSTYÜZEY İŞLEMLERİ UYGULANMIŞ AĞAÇ MALZEMENİN BOYUTSAL STABİLİTESİ VE ISI İLETKENLİĞİ ÜZERİNE ETKİLERİ Burhanettin UYSAL 1, Şeref KURT 1, Cemal ÖZCAN 1, Günay ÖZBAY 1 Erkan LİKOS 1 1 Karabük Üniversitesi, Teknik Eğitim Fakültesi, Mobilya ve Dekorasyon Bölümü, 78050, Karabük, skurt@karabuk.edu.tr ÖZET Bu çalışmada, farklı vernikler (poliüretan, selülozik, sentetik) ve farklı boyalarla (selülozik, sentetik, endüstriyel) üst yüzey işlemleri uygulanmış ağaç malzemenin (sarıçam) boyutsal stabilitesini ve ısı iletkenliğini tanımlamak amaçlanmıştır. Deney örnekleri, kontrol grupları ve su buharı etkisine maruz bırakılan gruplardan oluşmaktadır. Su buharına tabi tutulan örnekler 2, 6, 12, 24, 48 ve 96 saat su buharı etkisinde bekletilmiştir. Deneyler sonucuna göre en fazla artışlar ağırlıkta %52,47; kalınlıkta %3,57; liflere dik genişlikte %1,17 ve ısı iletkenliğinde %72,01 ile kontrol örneklerinde belirlenmiştir. En düşük artışlar ise ağırlıkta %17,29; kalınlıkta %1,44; liflere dik genişlikte %0,19 ve ısı iletkenliğinde %27,37 ile endüstriyel boya ile üst yüzey işlemi uygulanan örneklerde belirlenmiştir. Sonuç olarak rutubete maruz kalacak yerlerde endüstriyel boya kullanılması boyutsal stabilizasyon için faydalı olacaktır. Anahtar kelimeler : Isı İletkenliği, boyutsal stabilite, su buharı, üst yüzey. EFFECT ON THE DIMENSIONAL STABILITY AND THERMAL CONDUCTIVITY APPLIED FINISHED OF WOOD MATERIAL ABSTRACT In this study, it was aimed to determined dimensional stability and thermal conductivity of woods which treated with different varnishes (polyurethane, cellulosic, synthetic) and different paints (cellulosic, synthetic, industrial). Samples which exposed water steam were waited 2,6,12,24,48 and 96 hours under water steam condition. According to the results, the highest increase measured 52,47% on weight, 3,57% on thickness, 1,17% on perpendicular to grain and 72,01% on thermal conductivity in control group samples. The lowest increase found 17,29% on weight, 1,44% on thickness, 0,19% on perpendicular to grain, 27,37% on thermal conductivity in samples which treated with industrial paint. Consequently, it can be advised to use industrial paint for dimensional stability in subject to humidity. Key words: Dimensional stability, finished, thermal conductivity, water steam. 1. GİRİŞ İnsan yaşamı ve kültürünün gelişme sürecinde uzun ve mükemmel bir tarihe sahip olan ağaç malzeme; yapılarda taşıyıcı eleman, dış cephe kaplaması, döşeme ve çatı malzemeleri olarak kullanıldığı gibi, endüstriyel konstrüksiyonlar da köprü, iskele ve daha pek çok alanda da yoğun olarak kullanılmaktadır (Erdin, 2003). Ahşap mobilya ve dekorasyon elemanlarına uygulanan üst yüzey işlemlerinin başarısında, ağaç malzemenin bünyesinde mevcut olan veya sonradan girebilecek suyun önemi büyüktür (Wheeler, E.A.,1983). Koruyucu katman hazırlamada kullanılan 1799
vernik/boyaların yapısında bulunan plastifiyanların katmana kazandırdığı esneklik sınırlıdır (Morgans, W. M.,1969). Şayet nem alışverişinden dolayı ağaç malzemede olabilecek çekme ve şişmeler plastifiyanlarca sağlanan bu esneklik sınırını asarsa katman çatlar. Koruyucu katmanda bu sebepten dolayı meydana gelebilecek çatlamaları önlemek için ağaç malzemenin kullanılacağı yerin özellikleri dikkate alınarak uygun rutubet miktarına getirilmesi veya uygun verniklerin kullanılması gerekir (De Meijer, M.,2002). Odun hammaddesisin boyutsal kararlılığı ve dayanıklılık arasındaki ilişkiyi araştırmak önemlidir. Boyutsal kararlılık bir odun bileşiminin dayanıklılığı ile tam olarak ilişkili olmamakla beraber, her ikisi de su absorpsiyonu, rutubete maruz kaldığı süre gibi aynı parametrelerden fazlaca etkilenmektedirler(pugel vd., 1990). Isı iletkenliği, ısı transfer hızının belirlenmesinde önemli bir faktör olmasının yanında kurutma modellerinin geliştirilmesinde, tutkal sertleşme hızının belirlenmesi gibi endüstriyel işlemlerde ve materyalin yalıtkanlık kabiliyetinin tahmin edilmesinde kullanılır (Gu ve Zınk-Sharp, 2005; Sanyal ve ark., 1991). Üst yüzey işlemleri uygulanan kayın ağacının ısı iletkenlik değerleri incelenmiş, sentetik vernik ve endüstriyel boya en yüksek, selülozik verniğin ise en düşük ısı iletkenlik değerlerini verdiği belirtilmiştir.(kurt, Ş. ve ark.,2009). Bu çalışmada, çeşitli farklı vernik ve boyalarla üst yüzey işlemleri uygulanmış Sarıçam odununda rutubet ve su buharı etkisinde bekletilmeleri sonucunda ortaya çıkan ağırlık, kalınlık, boyutsal değişimleri ve ısı iletkenliği değerlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. 2. YÖNTEM(MATERYAL METOD) 2.1. Materyal 2.1.1 Ağaç Malzeme Karabük te bulunan kereste satıcılarından rasgele yöntemle seçilen, sarıçam (Pinus sylvestris L.),odunu tercih edilmiştir. Ağaç malzeme özel olarak seçilerek alınmıştır. Buna göre, budaksız, düzgün gövdeli, böcek ve mantar zararlılarına maruz kalmamış olmaları ve özellikle diri odun kısmından seçilmiştir. Deney örneklerinin harmanlanması kontrol gruplarını da kapsayacak şekilde yapılmıştır. 2.1.2 Üst yüzey Malzemeleri Vernik maddesi olarak; sentetik vernik, polyüretan vernik ve selülozik vernik kullnılmıştır (Ozdemir, T.,2003; Kurtoğlu, A., 2000 ). Boya maddesi olarak; selülozik boya, endüstriyel boya ve sentetik boya kullnılmıştır (Disan Boya ve Kimya, 2009). 2.2. Metot 2.2.1. Deney Örneklerinin Hazırlanması Test örnekleri 20 ± 2 C sıcaklık ve 65 ± 3 % bağıl nemde klimatize edilmiştir. TS EN 3639 esaslarına göre boyutsal stabilite testi için, 20x100x100mm boyutlarında hazırlanmıştır (14). Deney numunelerinin verniklenmesi ASTM D 3023 de belirtilen esaslara göre gerçekleştirilmiştir (ASTM D 3023, 1998). Buna göre numuneler net ölçüsüne getirildikten sonra sistireleme, kaba zımpara ve lif kabarmalarını gidermek amacıyla ince zımparalama yapıldıktan sonra tozları alınarak vernikleme işlemine hazır hale getirilmiştir. 1800
2.2.2. Deneylerin Yapılışı Deney örnekleri 49±2oC sıcaklık ve %85±3 bağıl nem şartlarını içeren çapı 60cm, boyu 120cm olan ve yüzeyleri fırınlanmış boya ile kaplı deney cihazı içerisinde bekletilmiştir. deney örneklerinin ölçüm yerleri TS 4084 esaslarına göre belirlenmiştir (TS 4084, 1983). Deney örnekleri 2, 6, 12, 24, 48, 96 saat süre ile bekletilmiştir. Her bekletme süresi sonunda ölçümü yapılan örnekler bir sonraki aşama için tekrar su buharı etkisine bırakılmıştır. Kalınlık artışı için ölçümler dört noktadan yapılmış, ortalamaları alınıp tek bir değer olarak kaydedilmiştir. (Şekil 1). Şekil 1. Deney örneğinde ölçüm noktaları (Ölçüler; mm). 2.2.2.1. Ağırlık Artışı, Kalınlıkça Şişme ve Genişleme Ağırlık artışı, bekleme süresi esas alınarak hassas terazide gram cinsinden ölçülmüş, kalınlık artışı digital mikrometre yardımıyla mm cinsinden, genişlik artışı digital kumpas yardımıyla mm cinsinden ölçülmüştür. Şekil 1 de test örneği ve ölçüm noktaları gösterilmiştir. 2.2.2.2. Isı İletkenliği Isı iletkenliği katsayısı ölçümleri ASTM C1113-99 (ASTM-C 1113-99, 2004) esaslarına göre gerçekleştirilmiştir. Deneylerde kullanılan Quick Thermal Conductivity-500 ısı iletkenliği test makinesinde PD-11 sensör probu kullanılmıştır. Isı iletkenliği ölçülerek değerler Kcal/mh C olarak kaydedilmiştir. Örneklerin ısı iletkenliği ölçümü için minimum boyutlar 20 x 50 x 100 mm dir. Ölçüm zamanı ise standard 100-120 sn (Sengupta, K. and etc., 1992). 2.3. İstatistik Yöntemler SPSS paket programı ile istatistiksel analizler yapılmıştır. Ağırlık, kalınlık, genişlik ve ısı iletkenliğine ilişkin su buharı ortamında bekletme süresinin ve üst yüzey işlemlerinin etkilerini belirlemek amacıyla örnekler arasında fark olup olmadığını saptamak için verilere çoklu varyans analizi uygulanmıştır. Farklılığın hangi gruplarda olduğunu belirlemek içinde duncan testi uygulanmıştır. 1801
3. BULGULAR Sarıçam odunu ile değişik üst yüzey malzemelerinin kullanılarak elde edilen örneklerin hava kurusu haldeki yoğunlukları belirlenmiş ve en yüksek yoğunluk (0,549 gr/cm³) endüstriyel boya ile üst yüzey işlemi uygulanan sarıçam odunu örneklerinde bulunmuş, en düşük yoğunluk ise (0,528 gr/cm³) üst yüzey işlemi uygulanmayan sarıçam odunu örneklerinde (kontrol) bulunmuştur. Sarıçam odunu ile değişik üst yüzey malzemelerinin kullanılarak elde edilen örneklerin su buharı etkisi sonucu elde edilen ağırlık, kalınlık, liflere dik genişlik ve ısı iletkenliği ortalama değerleri belirlenmiş ve bu sonuçlar Çizelge 1 de verilmiştir. Çizelge 1. Su buharı etkisi sonucu elde edilen ortalama değerler Üst yüzey Bekleme (saat) Ağırlık (g) Kalınlık (mm) Liflere Dik Genişlik(mm) Isı İletkenliği (Kcal/mhºC) Kontrol 104,80 20,12 99,97 0,1172 2 109,56 20,24 100,03 0,1202 Kontrol 6 113,33 20,30 100,18 0,1238 12 117,38 20,44 100,37 0,1279 24 124,22 20,50 100,61 0,1323 48 137,87 20,67 100,89 0,1584 96 159,79 20,84 101,14 0,2016 Değişim % 52,47 3,57 1,17 72,01 Kontrol 108,42 20,44 100,18 0,1314 2 109,23 20,48 100,20 0,1334 6 111,28 20,53 100,22 0,1346 Polyüretan 12 113,30 20,57 100,25 0,1377 24 116,29 20,60 100,28 0,1403 48 123,06 20,68 100,33 0,1549 96 128,22 20,76 100,39 0,1703 Değişim % 18,26 1,56 0,21 26,99 Selülozik Kontrol 107.54 20,35 100,05 0,1305 vernik 2 108,23 20,37 100,08 0,1324 6 109,12 20,41 100,12 0,1336 12 111,56 20,44 100,18 0,1364 24 113,49 20,48 100,22 0,1398 48 125,45 20,53 100,33 0,1582 96 137,82 2058 100,39 0,1849 Değişim % 28,16 1,98 0,34 41,69 Sentetik vernik Kontrol 108,64 20,46 100,28 0,1325 2 109,13 20,49 100,31 0,1346 6 109,95 20,58 100,33 0,1369 12 111,03 20,62 100,36 0,1397 24 112,45 20,67 100,41 0,1442 48 124,78 20,71 100,47 0,1635 96 132,79 20,80 100,52 0,1781 Değişim % 22,23 1,64 0,24 34,42 Selülozik Kontrol 107,22 20,37 100,14 0.1317 boya 2 109,34 20,42 100,17 0,1333 6 110,33 20,48 100,22 0,1358 12 111,55 20,55 100,32 0,1387 24 112,78 20,58 100,41 0,1421 48 128,89 20,66 100,43 0,1713 96 136.22 20,76 100,46 0,1838 Değişim % 27,14 1,91 0,32 39,56 1802
Endüstriyel Kontrol 109,13 20,48 100,45 0,1348 boya 2 109,91 20,51 100,47 0,1355 6 110,34 20,54 100,49 0,1371 12 111,43 20,60 100,52 0,1390 24 112,94 20,65 100,56 0,1418 48 119,67 20,71 100,61 0,1569 96 128,00 20,78 100,64 0,1717 Değişim % 17,29 1,44 0,19 27,37 Sentetik boya Kontrol 108,16 20,45 100,35 0,1294 2 108,55 20,51 100,40 0,1309 6 109,69 20,53 100,43 0,1334 12 110,97 20,57 100,51 0,1367 24 112,65 20,60 100,55 0,1386 48 123,85 20,64 100,58 0,1529 96 133,23 20,79 100,61 0,1756 Değişim % 23,18 1,68 0,26 35,70 Numunelerin 96 saat su buharında bekletilmesi sonucu sarıçam kontrol örneklerinde ağırlık artışı % 52,47 iken, kalınlık artışı % 3,57, liflere dik yönde genişlik artışı % 1,17 ve ısı iletkenliği değerlerindeki artış % 72,01 olarak bulunmuştur. Poliüretan verniği ile üst yüzey işlemi uygulanmış sarıçam örneklerinde ağırlık artışları % 18,26 iken, kalınlık artışı % 1,56, liflere dik yönde genişlik artışı % 0,21 ve ısı iletkenliği değerlerindeki artış % 26,99 olarak bulunmuştur. Selülozik vernik ile üst yüzey işlemi uygulanmış sarıçam örneklerinde ağırlık artışları % 28,16 iken, kalınlık artışı % 1,98, liflere dik yönde genişlik artışı % 0,34 ve ısı iletkenliği değerlerindeki artış % 41,69 olarak bulunmuştur. Sentetik vernik ile üst yüzey işlemi uygulanmış sarıçam örneklerinde ağırlık artışları % 22,23 iken, kalınlık artışı % 1,64, liflere dik yönde genişlik artışı % 0,24 ve ısı iletkenliği değerlerindeki artış % 34,42 olarak bulunmuştur. Selülozik boya ile üst yüzey işlemi uygulanmış sarıçam örneklerinde ağırlık artışları % 27,14 iken, kalınlık artışı % 1,91, liflere dik yönde genişlik artışı % 0,32 ve ısı iletkenliği değerlerindeki artış % 39,56 olarak bulunmuştur. Endüstriyel boya ile üst yüzey işlemi uygulanmış sarıçam örneklerinde ağırlık artışları % 17,29 iken, kalınlık artışı % 1,44, liflere dik yönde genişlik artışı % 0,19 ve ısı iletkenliği değerlerindeki artış % 27,37 olarak bulunmuştur. Sentetik boya ile üst yüzey işlemi uygulanmış sarıçam örneklerinde ağırlık artışları % 23,18 iken, kalınlık artışı % 1,68, liflere dik yönde genişlik artışı % 0,26 ve ısı iletkenliği değerlerindeki artış % 35,70 olarak bulunmuştur. Faktörler arasındaki farklılık olup olmadığını belirlemek amacıyla deneylerden elde edilen verilere çoklu varyans analizi uygulanmış ve elde edilen sonuçlar Çizelge 2 de verilmiştir. Çizelge 2. Bekletme Süresinin Üst yüzey işlemli ve Masif Kontrol Örneklerin Ağırlık, Genişlik, Kalınlık ve Isı iletkenliği Etkilerine İlişkin Çoklu Varyans Analizi Varyans kaynağı Kareler Toplamı Serbestlik derecesi Kareler Ortalaması F Değeri Ö.Düzeyi (P < 0.05 ) Uygulanan Model 2477396,894 195 12704,599 46283,168 0,000 Sabit terim 3464812,152 1 3464812,152 12622395,798 0,000 A 523,193 6 87,199 317,667 0,000 B 2447938,207 3 815979,402 2972633,010 0,000 C 6331,520 6 1055,253 3844,314 0,000 A* B 1620,109 18 90,006 327,894 0,000 A* C 883,215 36 24,534 89,377 0,000 1803
B* C 17712,932 18 984,052 3584,925 0,000 A* B* C 2387,719 108 22,109 80,542 0,000 Hata 215,206 784 0,274 Toplam 5942424,252 980 Düzeltil.Toplam 2477612,100 979 Faktör A = Üst yüzey Malzeme (vernikler (poliüretan, selülozik, sentetik), boyalar (selülozik, sentetik, endüstriyel)), Faktör B = Ölçüm ( Ağırlık, Kalınlık, Liflere Dik Genişlik, Isı iletkenliği). Faktör C =Bekleme Süresi (Kontrol, 2, 6, 12, 24,48, 96 saat). Varyans analizi sonucuna göre, üst yüzey malzeme, ölçüm faktörleri ve bekletme süresi arasında %95 güven düzeyinde önemli bir fark bulunmuştur. Farklılığın hangi uygulamalarda önemli olduğunu belirlemek için yapılan Duncan testi sonuçları Çizelge 3 de verilmiştir. Çizelge 3. Bekletme Süresinin Ortalama Ağırlık, Kalınlık, Genişlik ve Isı iletkenliği Etkilerine İlişkin Duncan Testi Sonuçları Bekletme Süresi Gruplar Ağırlık Kalınlık Liflere Isı iletkenliği DikGenişlik Kontrol 107,47a 20,38a 100,20a 0,1296a 2 109,14ab 20,43ab 100,24ab 0,1315ab 6 110,58bc 20,48abc 100,28ab 0,1337b 12 112,46c 20,54bcd 100,36abc 0,1368c 24 114,97d 20,58cd 100,43bcd 0,1396d 48 126,22e 20,66de 100,52cd 0,1594e 96 136,58f 20,76e 100,59d 0,1809e Tutkal türüne göre ağırlık, kalınlık, genişlikte ve ısı iletkenliğinde meydana gelen ortalama değişikler Çizelge 4 de verilmiştir. Çizelge 4. Üst yüzey Maddelerinin Ortalama Ağırlık, Kalınlık, Genişlik ve Isı iletkenliği Etkilerine İlişkin Duncan Testi Sonuçları Üst yüzey Gruplar maddesi Ağırlık Kalınlık Liflere Isı iletkenliği DikGenişlik Kontrol 123,85b 20,45a 100,45bcd 0,1296a Poliüretan Vernik 115,46a 20,58ab 100,26ab 0,1315ab Selülozik Vernik 116,17a 20,45a 100,20a 0,1337b Sentetik Vernik 115,54a 20,62b 100,38abcd 0,1366c Selülozik Boya 116,62a 20,55ab 100,31abc 0,1396d Endüstriyel Boya 114,49a 20,61b 100,53d 0,1594e Sentetik Boya 115,30a 20,58ab 100,49cd 0,1809f Çizelge 4 e göre masif kontrol örneklerde en fazla ağırlık, kalınlık, genişlik ve ısı iletkenliği artışı gözlemlenmiştir. Üst yüzey maddesine göre en fazla artış ise selülozik vernikte belirlenmiştir. 1804
4.SONUÇ Bekletme süresi ağırlık, kalınlık, liflere dik genişlik ve ısı iletkenliği artışlarında etkili olduğu görülmüştür. Bekletme süresinin üst yüzey malzemesine göre ağırlık değişimine etkisi Şekil 2 de, yine bekletme süresinin üst yüzey malzemesine göre kalınlık değişimine etkisi Şekil 3 de verilmiştir. Şekil 2. Bekletme süresi ve üst yüzey malzemesinin ağırlığa etkisi. Şekil 2 de; Üst yüzey malzemesine göre su buharının ağırlık artışına etkisi en fazla selülozik vernikte belirlenmiştir. Selülozik vernik dış ortam ve su buharına duyarlı olması nedeniyle uzun süreli su buharında bekletilmesi sonucunda yapısında bozulmalar tespit edilmiştir. Endüstriyel boya en iyi sonucu vermiştir.kontrol örneklerine göre; poliüretan vernik %65, selülozik vernik %46, sentetik vernik %58, selülozik boya %48, endüstriyel boya %67, sentetik boya %56 daha az artış göstermiştir. 1805
Şekil 3. Bekletme süresi ve üst yüzey malzemesinin kalınlığa etkisi. Şekil 3 de; Üst yüzey malzemesine göre su buharının kalınlık artışına etkisi en fazla selülozik vernikte belirlenmiştir. Endüstriyel boya en iyi sonucu vermiştir.kontrol örneklerine göre; poliüretan vernik %56, selülozik vernik %45, sentetik vernik %54, selülozik boya %46, endüstriyel boya %60, sentetik boya %53 daha az artış göstermiştir. Su buharında bekletme sonucu, bekletme süresi ve üst yüzey malzemesi liflere dik genişlik artışı etkileşiminde meydana gelen değişim Şekil 4 de, bekletme süresi ve üst yüzey malzemesi ısı iletkenliği artışı etkileşiminde meydana gelen değişim ise Şekil 5 de gösterilmiştir. Bekletme süresine göre liflere dik genişlik artışı en fazla selülozik vernikte saptanmıştır. Yine endüstriyel boya ise en iyi sonucu vermiştir. Kontrol örneklerine göre; poliüretan vernik %82, selülozik vernik %71, sentetik vernik %80, selülozik boya %73, endüstriyel boya %84, sentetik boya %78 daha az artış göstermiştir. 1806
Şekil 4. Bekletme süresi ve üst yüzey malzemesinin lifler dik genişliğe etkisi. Üst yüzey malzemesine göre su buharının ısı iletkenliği artışına etkisi en fazla selülozik vernikte belirlenmiştir. poliüretan vernik en iyi sonucu vermiştir.kontrol örneklerine göre; poliüretan vernik %63, selülozik vernik %42, sentetik vernik %52, selülozik boya %45, endüstriyel boya %62, sentetik boya %50 daha az artış göstermiştir. Şekil 5. Bekletme süresi ve üst yüzey malzemesinin ısı iletkenliğine etkisi. Sonuç olarak; Boyutsal stabilite bakımından, üst yüzey işlemleri uygulanmış ağaç malzeme, masif ağaç malzemeye göre daha iyi sonuçlar vermiştir. Islak mekanlarda kullanılacak üst yüzey 1807
malzemelerden vernik kullanımında sentetik vernik, boya kullanımında endüstriyel boya tavsiye edilebilir. Isı iletkenliğinde ise su buharında beklemeyen (kontrol) örneklerinde sentetik vernik ve endüstriyel boya diğer malzemelere göre daha yüksek ısı iletkenlik değerleri vermiştir. Bunun sebebi bu malzemelerin tutunma miktarının diğer malzemelerden fazla olması olabilir. Ancak 96 saat sonunda selülozik vernik ve selülozik boya diğer malzemelere göre daha yüksek ısı iletkenlik değerleri vermiştir. Bunu da selülozik vernik ve boya dış ortam ve su buharına duyarlı olması nedeniyle uzun süreli su buharında bekletilmesi sonucunda yapısında bozulmalar olarak su çekmesinden kaynaklanmış olabilir. KAYNAKÇA ASTM C1113-99, Standard Test Method for Thermal Conductivity of Refractories by Hot Wire (Platinum Resistance Thermometer Technique), 2004. ASTM D-3023., Determination of Resistance of Factory Applied Coatings on Wood Products of Stain and Reagents, ASTM Standards, USA, 301-305, 1981. De Meijer, M., Comparison between laboratory water permeability tests and wood moisture content of fullscalewindow frames, Surface Coatings International Part B: Coatings Transactions, Vol. 85, (2), pp. 131-137, 2002. Disan Boya Ve Kimya San.Tic.Ltd.Şti.BOSB Tem Yan Yol 1.Cad..Sok. No:3Tuzla / İstanbul, 2009. Erdin, N., Ağaç malzeme kullanımı ve çevreye etkisi, İnterteks İnşaat 2003 Fuarı, Ahşap Seminerleri, İstanbul, 2003. Gu H.M., Zink-Sharp A., Geometric model for softwood transverse thermal conductivity. Part 1. Wood and Fiber Science, 37 (4), 699-711, 2005. Kurt,Ş., Uysal B. and Özcan C. Thermal conductivity of oriental beech impregnated with fire retardant, Journal of Coatings Technology and Research, Vol.6 No.4page 523-530,2009. Kurtoğlu, A., Ağaç Malzeme Yüzey İşlemleri, İstanbul Üniversitesi, Orman Fakültesi, Üniversite Yayın No; 4262, Fakülte Yayın No; 463, İstanbul, 2000. Morgans, W. M., Outlines of Paint Technology,Charles Griffin and Company Ltd, 159-161, London,1969. Ozdemir, T., The investigations of varnishes features at some tree species grown in Turkey. PhD Thesis, Karadeniz Technical University, Turkey, 2003. Pugel, Anton D., Eddie W. Price, and Chung Y. Hse. Composites from Southern Pine Juvenile Wood. Part 2. Durability and Dimensional Stability. Forest Products Journal 40.3: 57-61, 1990. Sanyal S.N., Jain V.K., Dubey Y.M., Verma P.C. A preliminary note on relationship between dielectric properties and thermal conductivity of wood. Journal of Indian Academy of Wood Science, 22 (2), 45-49, 1991. Sengupta, K. Das, R. and Banerjee, G. Measurement of thermal conductivity of refractory bricks by the nonsteady state hot-wire method using differential platinum resistance thermometry, J. Test. Eval., JTEVA 29 (6), 455 459, 1992. TS 4084 Odunda Radyal ve Teğet Doğrultuda Şişmenin Tayini, 1983. 1808
TS EN 3639 Odun Lifi Levhaları-Sert ve Orta Sert Levhalar Su Emme ve Kalınlığına Şişmenin Tayini, Ankara, 1981. Wheeler, E.A., Wood Structure and Properties,Finishing Eastern Hardwoods, Forest ProductsResearch Society, 5-14, Madison, 1983. 1809