Büyükdere Cd. Nevtron İşhanı No:119 K /6 Gayrettepe-İST TEL: 0212/ 211 99 01-02-04 FAX: 0212/ 211 99 52 MALİ MEVZUAT SİRKÜLERİ SİRKÜLER NO : 2005/106 İstanbul, 29 Aralık 2005 KONU : Gelir Vergisi Kanunu nda Yer Alan Bazı Maktu Had ve Tutarların Artırılması Hk. Bilindiği üzere Gelir Vergisi Kanunun 4842 sayılı Kanunla değişik mükerrer 123. Maddesinin 2 numaralı bendinde; Bu kanunun 19, 21, 23/8, 31, 47, 48. mükerrer 80, 82, 86 ve mükerrer 121. maddelerinde yer alan maktu had ve tutarların, her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak V.U.K. hükümlerine göre belirlenen yeniden değerleme oranında artırılmak suretiyle uygulanacağı, bu şekilde hesaplanan maktu had ve tutarların % 5 ini aşmayan kesirlerin dikkate alınmayacağı, Bakanlar Kurulunun bu suretle tespit edilen had ve tutarları yarısına kadar artırmaya veya indirmeye yetkili olduğu hükme bağlanmıştır. Gelir Vergisi Kanununun yukarıda sayılan maddelerinden 19 ve mükerrer 80. maddeleri hariç olmak üzere diğer maddelerinde yer alan maktu had ve tutarlar yukarıda tanınan yetkiye istinaden Bakanlar Kurulunca 2005/9826 sayılı karar ile yeniden belirlenmiş olup, Kararname 29 Aralık 2005 tarihli Resmi Gazete de yayımlanmıştır. (G.V.K.nun 19. maddesindeki halle ilgili yeni bir belirleme yapılmamış, mükerrer 80. maddedeki had ise hali hazırda 2006 yılında geçerli olacak şekilde düzenlenmiş olduğundan değişiklik ihtiyacı doğmamıştır.) Anılan Kararname ile yeniden belirlenen bahse konu maktu had ve tutarlara ilişkin açıklamalarımız aşağıdaki bölümlerde yapılmıştır. 1- MESKEN KİRA GELİRLERİNDE UYGULANAN İSTİSNA TUTARI : Gelir Vergisi Kanunun 21. Maddesinde; Binaların MESKEN olarak kiraya verilmesinden bir takvim yılı içinde elde edilen hasılatın 240.000.000 lirasının gelir vergisinden müstesna olduğu, istisna haddi üzerinde hasılat elde edilip beyan edilmemesi veya eksik beyan edilmesi halinde bu istisnadan yararlanılamayacağı hükme bağlanmıştır. 2004/8295 sayılı B.K.K. na göre 2005 yılı gelirleri için 2.000 YTL olarak uygulanan istisna tutarı, 2005/9826 sayılı B.K.K. ile 2006 yılı gelirleri için 2.200 YTL olarak belirlenmiştir. 2006 yılında (Mart ayında) beyan edilecek 2005 yılı gelirlerine bu yıl için geçerli olan 2.000 YTL tutarındaki istisna uygulanacaktır. 2- PERSONELE İŞYERİ DIŞINDA YEMEK VERİLMESİ HALİNDE UYGULANAN İSTİSNA TUTARI Bilindiği üzere, hizmet erbabına işyerinde veya müştemilatında bedava yemek vermek suretiyle sağlanan menfaatler (nakit veya ayın olarak yapılan ödemeler hariç) G.V.K. nun 23/8 madde hükmü uyarınca ücretlerin vergilendirilmesinde gelir vergisinden istisnadır. 1
Öte yandan, madde hükmünde 4108 sayılı kanunla yapılan ve 01 Temmuz 1995 tarihinde yürürlüğe girmiş bulunan değişiklikle, işverenlerce, işyeri veya müştemilat dışında yemek verilmesi durumunda da belli bir tutarla sınırlı olması ve buna ilişkin ödemenin yemek verme hizmetini sağlayan mükelleflere yapılması şartıyla istisna uygulaması getirilmiştir. Madde hükmünde 800,000,-TL. olarak yer alan ve halen 7.50 YTL olarak uygulanan istisna haddi, 2005/9826 sayılı Kararname ile artırılarak 01 Ocak 2006 tarihinden geçerli olmak üzere günlük 8.25 Yeni Türk Lirası (YTL) olmuştur. Bu tutarın aşılması halinde aşan kısmın ücret olarak vergilendirilmesi gerekmektedir. 3- YATIRIM İNDİRİMİNDEN YARARLANACAK İKTİSADİ KIYMETLERLE İLGİLİ ASGARİ BEDEL TUTARI Gelir Vergisi Kanunun Ticari ve Zirai Kazançlarda Yatırım İndirimi ile ilgili Ek: 19. maddesinde, bedeli 5 milyar liradan az olan iktisadi kıymetlerle ilgili olarak yatırım indirimi hesaplanmayacağı (İktisadi ve teknik bakımdan bütünlük arz eden iktisadi kıymetlerin haddin aşılıp aşılmadığının tespitinde bir bütün olarak dikkate alınacağı) hükme bağlanmıştır. Her yıl artırılarak yeniden belirlenen ve 2004 yılında 6 milyar TL olarak uygulanan bahse konu tutar 2004/8295 sayılı B.K.K. ile 2005 yılında uygulanmak üzere 10.000 Yeni Türk Lirası (YTL) olarak tespit edilmiştir. 2005 yılı sabit kıymet alımları ile ilgili yatırım indirimi uygulamasında bu tutar dikkate alınmıştır. Bahse konu yatırım indirimine esas asgari iktisadi kıymet değeri ile ilgili olarak henüz yeni bir belirleme yapılmamıştır. Bu itibarla yeni bir belirleme yapılıncaya kadar aynı asgari tutar uygulanmaya devam edecektir. (Maliye Bakanlığı yetkililerince 2006 yılı kazançlarından itibaren kurumlar vergisi oranının %20 ye indirilecek olmasına paralel olarak mevcut yatırım indirimi uygulamasının kaldırılacağı yönünde açıklamalar yapılmıştır. Bu itibarla konu hakkındaki gelişmelerin ayrıca izlenmesi gerekmektedir.) 4- SAKATLIK İNDİRİMİ TUTARLARI Gelir Vergisi Kanununun Sakatlık İndirimi başlıklı 31. maddesinde hizmet erbabından çalışma gücünün; asgari %80 ini kaybetmiş bulunanlar 1. derece sakat, asgari %60 ını kaybetmiş bulunanlar 2. derece sakat, asgari %40 ını kaybetmiş bulunanlar ise 3. derece sakat sayılmış ve bunların ücretlerinden aşağıda sakatlık dereceleri itibariyle belirlenen tutarların indirileceği hükme bağlanmıştır. - 1. derece sakatlar için 440.000.000 TL - 2. derece sakatlar için 220.000.000 TL - 3. derece sakatlar için 110.000.000 TL En son 2004/8295 sayılı B.K.K. ile artırılmış olan bahse konu sakatlık indirimi tutarları 2005/9826 sayılı B.K.K. ile 1.1.2006 tarihinden geçerli olmak üzere aşağıdaki şekilde yeniden belirlenmiştir. - 1. derece sakatlar için 530 Yeni Türk Lirası - 2. derece sakatlar için 265 Yeni Türk Lirası - 3. derece sakatlar için 133 Yeni Türk Lirası 2
5- ÜCRETLİLERİN 2006 YILI HARCAMALARINA UYGULANACAK VERGİ İNDİRİMİ DİLİMLERİ VE ORANLARI Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 121. maddesi 24 Nisan 2003 tarihli Resmi Gazete de yayımlanan 4842 Sayılı Kanunla Ücretlilerde Vergi İndirimi başlığı ile yeniden düzenlenmiş olup, yeni düzenleme 1.1.2004 tarihinde yürürlüğe girmiştir. (Bakınız 2003/48 Sayılı Sirkülerimiz.) Bahse konu maddede; gerçek ücretlerin vergilendirilmesinde, mükellefin kendisi, eşi ve çocukları ile ilgili eğitim, sağlık, gıda, giyim ve ikamet edilen konuta ait kira harcamalarının yıllık toplam tutarının: - 3 milyar liraya kadar % 8 inin, - 6 milyar liranın 3 milyar lirası için % 8 inin, aşan kısmı için % 6' sının, - 6 milyar liradan fazlasının, 6 milyar lirası için % 7 sinin, aşan kısmı için % 4 ünün ücretlinin ertesi yılda ödeyeceği gelir vergisinden mahsup edileceği veya işverenler aracılığı ile kendisine nakden iade edileceği hükme bağlanmış, ayrıca uygulamaya ilişkin diğer hususlar düzenlenmiştir. Ücretlilerin 2004 yılındaki harcamalarına ilişkin vergi indirimi tutarının hesabında yukarıya çıkarılan maktu hadler kullanılmıştır. (Bakınız 2004/128 Sayılı Sirkülerimiz.) Yukarıda yer alan maktu hadler 2005 yılı harcamalarına uygulanmak üzere daha önce 2004/8295 sayılı B.K.K. ile sırasıyla 3.300 YTL ye 6.600 YTL olarak uygulanmıştır. Yukarıda yer alan maktu hadler bu defa 2005/9826 sayılı B.K.K ile ücretlilerin 2006 yılı harcamalarına uygulanmak üzere aşağıdaki şekilde yeniden belirlenmiştir. - 3.600 Yeni Türk Lirasına kadar % 8 i - 7.200 YTL nın 3.600 YTL için % 8 i, aşan kısmı için % 6 sı - 7.200 YTL ndan fazlasının 7.200 YTL için % 7 si, aşan kısmı için % 4 ü Ücretlilerin 2006 yılında yapacakları harcamalar için 2007 yılında yararlanacakları vergi indirimi hesabında yeni belirlenen maktu hadler dikkate alınacaktır. 6- BASİT USULE TABİ OLMANIN GENEL VE ÖZEL ŞARTLARI İLE İLGİLİ TUTARLAR Gelir Vergisi Kanununun 47.maddesi basit usule tabi olmanın genel şartlarını düzenlemektedir. Bu maddenin 2.bendi hükmüne göre basit usulden faydalanabilmek için işyeri mülkiyetinin iş sahibine ait olması halinde emsal kira bedelinin, kiralanmış olması halinde ise yıllık kira bedelinin madde hükmü uyarınca belirlenen tutarları aşmaması gerekmektedir. 01.01.2005 tarihinden geçerli olmak üzere basit usulden faydalanabilmek için işyerinin emsal kira veya mal sahibine ödenecek yıllık kira bedelinin Büyükşehir Belediye sınırları içinde 3.200 YTL, diğer yerlerde 2.300 YTL nı aşmaması gerekmektedir. Bahse konu tutarlar 2005/9826 sayılı B.K.K. ile 01.01.2006 tarihinden geçerli olmak üzere 3.500 YTL ve 2.500 YTL olarak yeniden belirlenmiştir. 3
Öte yandan basit usule tabi olmanın özel şartlarını düzenleyen G.V.K. nun 48.maddesinde yer alan hadler de 2005/9826 sayılı B.K.K. ile yeniden belirlenmiştir. Buna göre basit usulden yararlanabilmek için; i) Satın aldıkları malları olduğu gibi veya işledikten sonra satanların yıllık alımları tutarının 50.000 YTL nı veya yıllık satış tutarının 72.000 YTL nı ii) (i) nolu bentte yazılı olanların dışındaki işlerle uğraşanların bir yıl içinde elde ettikleri gayrisafi iş hasılatının 25.000 YTL nı iii) (i) ve (ii) nolu bentlerde yazılı işlerin birlikte yapılması halinde, yıllık satış tutarı ile iş hasılatı toplamının 50.000 YTL nı aşmaması gerekmektedir. NOT-1: Kar hadleri emsallerine göre düşük olarak tespit edilmiş bulunan emtia için özel hadler belirlenmektedir. NOT-2: Basit usulde vergilendirilen mükelleflerle ilgili 215 Seri Nolu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile getirilen, belge vermedikleri günlük hasılatları için gün sonunda tek bir fatura düzenlenmesine ilişkin uygulamanın, V.U.K. nun 257.maddesindeki yetkiye istinaden 31.12.2006 tarihine kadar devam etmesi öngörülmüş olup, bu durum da 41 Nolu Gelir Vergisi Sirkülerinde açıklanmıştır. 7- DEĞER ARTIŞI KAZANÇLARI VE ARIZİ KAZANÇLARLA İLGİLİ İSTİSNA TUTARLARI Bilindiği üzere Gelir Vergisi Kanununun; i) Mükerrer 80. maddesi uyarınca bir takvim yılında elde edilen değer artışı kazancının 6 Milyar liralık kısmı gelir vergisinden müstesnadır. Bahse konu istisna tutarı, bahse konu madde hükmünün 5281 sayılı Kanunla 1.1.2006 tarihinden itibaren elde edilen gelirlere uygulanmak üzere değişen şekli ile belirlendiğinden, 2006 yılı için yeniden belirlenmesi gereği doğmamıştır. ii) 82. maddesi uyarınca da aynı maddenin (1), (2), (3) ve (4) numaralı bentlerinde yazılı arızi kazançlar (henüz başlanmamış olan ticari, zirai veya mesleki bir faaliyete hiç girişilmemesi ile ihale, artırma ve eksiltmelere iştirak edilmemesi karşılığında elde edilen kazançlar hariç) toplamının 10 Milyar (En son 2004/8295 sayılı B.K.K. ile 2005 takvim yılında uygulanmak üzere 13.000 YTL) tutarındaki kısmı gelir vergisinden müstesnadır. Bahse konu istisna tutarı bu defa 2005/9826 sayılı B.K.K. ile 2006 takvim yılında uygulanmak üzere 14.000 YTL na çıkarılmıştır. 4
8- TEVKİFATA VE İSTİSNA UYGULAMASINA KONU OLMADIĞI HALDE BEYAN EDİLMEYECEK MENKUL VE GAYRIMENKUL SERMAYE İRATLARINA İLŞKİN SINIR Gelir Vergisi Kanunun 4842 sayılı Kanunla değişik Toplama Yapılmayan Haller başlıklı 86. maddesinin 1/d maddesi uyarınca bir takvim yılı içinde elde edilen ve toplamı 600 milyon lirayı aşmayan, tevkifat ve istisna uygulamasına konu olmayan menkul ve gayrımenkul sermaye iratları için yıllık beyanname verilmeyecek, diğer gelirler için beyanname verilmesi halinde de bu gelirler beyannameye dahil edilmeyecektir. Bahse konu 600 milyon liralık sınır en son 2004/8295 sayılı B.K.K. ile 2005 takvim yılında uygulanmak üzere 800 YTL na çıkarılmıştır. Bahse konu sınır bu defa 2005/9826 sayılı B.K.K. ile 2006 takvim yılında uygulanmak üzere 875 YTL na çıkarılmıştır. Saygılarımızla 5