İnternet Nedir? 1 İnternet Teknolojileri Ders 1 Internet, teknik olarak, birçok bilgisayarın ve bilgisayar sistemlerinin birbirine bağlı olduğu, dünya çapında (170den fazla ülke arasında) yaygın olan ve sürekli büyüyen bir iletişim ağıdır. Bu iletişim ağında bilgisayarlar birbirlerine fiziksel olarak (kablolar, uydu bağlantıları, telsiz bağlantı vb) bağlıdır ve geliştirilen bazı özel protokollerle (TCP/IP, Transmission Control Protocol/Internet Protokol ) birbirine bağlı bilgisayarlar arasında bilgi paylaşımına dayalı birçok işler yapılabilir (dosya alma/ gönderme, sohbet vb gibi) Bilgisayarların bilgiyi saklama (hard disk, fiber optik vb gibi), bilgiyi çok hızlı işleme (veri tabanı programları, bazı analiz programları vb) özellikleriyle bilgisayar ağlarının herhangi iki bilgisayar arasında veri iletişimini olanaklı kılma özellikleri birleştiğinde ortaya devasa bilgi paylaşım ortamı çıkar. İnternet Nedir? 2 İçerik İnternet nedir? İnternet in kısa tarihi Türkiye de internetin gelişimi World Wide Web İnternet bir bilgi teknolojisi sistemidir.internet insanların her geçen gün gittikçe artan üretilen bilgiyi saklama/ paylaşma ve ona kolayca ulaşma istekleri sonrasında ortaya çıkmış bir teknolojidir. Bu teknoloji yardımıyla pek çok alandaki bilgilere insanlar kolay, ucuz, hızlı ve güvenli bir şekilde erişebilmektedir. İnterneti bu haliyle bir bilgi denizine yada büyükçe bir kütüphaneye benzetebiliriz. Kısaca "ağların ağı" olarak da ifade edilen internet dünya çapında milyonlarca bilgisayarı birbirine bağlayan bir ağ sistemi olarak tanımlanabilir. Tahminlere göre dünyada 170'den fazla ülkede yaklaşık 500 milyondan fazla internet kullanıcısı bulunmaktadır. 1
İnternet Nedir? 3 İnternet Nedir? 5 Bütün bilgi ve servisler interneti oluşturan çeşitli ağlara dağıtılmıştır. Geçerli bir internet adresi ve fiziksel bağlantısı olan herkes bu bilgilere erişebilir. Sonuç olarak, Internet, önümüzdeki yıllarda üretilecek bilgilerin dolaşım sistemi olacaktır. Ticari boyutunun da ortaya çıkmasıyla yaşamla daha çok iç içe geçmeye başlamıştır. Internet farklı bir ortam, farklı bir uzay, kendine ait yazılı olmayan kuralları olan, kendi toplumu olan bambaşka bir uzay. Klasik yaşama biçimlerini, değer yargılarını değiştiren, hayatımıza yeni kavramlar, yeni uğraşlar getiren bir sistemdir. Kuruluşlar Internet'e iki ana nedenden dolayı bağlanmaktadırlar. Internet yararlı bilgilere dünya çapında bir bağlanabilirlik ve erişim sağlar. Internet'e bağlanmak, kuruluşlara özel bir geniş bölge ağı kurmaktan daha ucuza mal olmaktadır. Internet'in kullanımı bir zamanlar araştırma, eğitim ve devlet kuruluşlarının etkinlikleriyle sınırlandırıldıysa da, son zamanlarda ticari kullanımı büyük oranda artmıştır. Bu gelişmeler, bazı gözlemcileri Internet'in yakin gelecekte tamamıyla özelleştirileceği yolunda spekülasyonlara itmektedir. Böyle bir durumda Internet kaynaklarına ulaşım kullanım fiyatlarına göre belirlenebilecektir. İnternet Nedir? 4 İnternet ile, banka hesaplarımıza, borsaya internet üzerinden erişebiliyor ve işlem yapabiliyoruz. Günlük gazetelere (hem de hepsine!) yarım saat içinde bedavaya göz atıp, elektronik postalarımızı okuyabiliyoruz. Eskiden sadece haberleşme özellikleri ön plana çıkan internet teknolojileri, artık yaşamın içine iyice girmiş durumda. İnternet ve onun geniş kitlelere ulaşımını sağlayan WEB teknolojileri bir insanın yaşamını sürdürmesini sağlayan tüm aşamalarda kullanılıyor. Internet genel bilgiye erişimi destekler ve elektronik posta (elektronik mail), konferans, bildiriler gibi konularda iletişim hizmetleri sağlar. İnternet kime aittir? İnternet, bir şirket, kuruluş veya devlete ait değildir. İnternetin teknik desteği, birçok insan ve kuruluşun gönüllü çalışma grupları olarak katılımıyla oluşmaktadır. Kararlar ve yeni standartlar bu süreçlere katılanların görüşleri doğrultusunda oluşturulmaktadır. Devletler ve kişisel organizasyonların ödediği vergi ve kullanıcı ücretleriyle alt yapı hizmetleri sürdürülmektedir. 2
Internet'e kimler dahildir? Bütün dünya üzerinde Internet'e; üniversiteler, araştırma enstitüleri, kamu kuruluşları, pek çok ticari kuruluş vb gibi değişik yerler bağlıdır ve İnternet'e bağlı bilgisayar sayısının 160 milyon civarında olduğu tahmin edilmektedir. Bu sayı her gün süratle artmaktadır. Ortalama Internet kullanıcısı sayısının ise, 500 milyonun üzerinde olduğu tahmin edilmektedir. Internet iletişim ağına bağlı bir bilgisayarın bir tek kullanıcısı olabildiği gibi, birden çok (bazen yüzlerce, binlerce) kullanıcısı da olabilir. Kişisel bilgisayarlar ve evden bağlantılar tek kullanıcılı internet bağlantılarına örnek olarak verilebilirler. Öte yandan, aynı anda birden çok kullanıcının erişebildiği ve kullandığı daha çok "unix"işletim sistemi ile çalışan orta ve büyük boy sistemler de çok kullanıcılı internet bağlantı örnekleridir. Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi NASA, 2008 yılında dünya ile Mars arasında ilk ağ (network) bağlantısının gerçekleştirileceğini öngörmektedir (InterPlaNet!). İnternet Domailerinin sayısı Kaç tane bilgisayar Internet'e bağlıdır? İnternete bağlı ağların sayısı Aşağıdaki grafikte, tüm dünyada internete bağlı bilgisayar sayılarının yıllara göre değişimi görülmektedir. Üstel bir şekilde artım hemen göze çarpar. 3
İnternete Bağlı Ülke Sayısı Dünyadaki internet kullanımı dağılımı Mayıs 2007 verilerine göre, internet kullanıcılarının dünya üzerindeki bölgelere göre dağılımı şöyledir: Kanada ve ABD % 20 Asya/Pasifik % 37 Avrupa % 27 Latin Amerika % 9 Afrika % 3 Orta Doğu % 2 2007 yılı verilerine göre, evden ya da işyerinden internete bağlı insanların toplam nüfusa oranı, Kuzey Amerikada % 69.5 civarındadır. Bu oran, Almanya için %15.7, İngiltere için %11.7, Fransa için %10.2, Türkiye için ise %5.1'ten azdır. Kimler interneti kullanıyor? İnternet'in Tarihi Bir sonraki şekilde ise, internet kullanıcılarının yaşlara göre dağılımı görülmektedir. Grafikten görüleceği gibi, internet kullanıcılarının büyük bir bölümü 20-35 arası yaşlardadır. İnternet in köklerini 1962 yılında J.C.R. Licklider'in Amerika'nın en köklü üniversitelerinden biri olan Massachusetts Institute of Tecnology'de (MIT) tartışmaya açtığı "Galaktik Ağ" kavramında ortaya çıkmaktadır. Licklider, bu kavramla küresel olarak bağlanmış bir sistemde isteyen herkesin herhangi bir yerden veri ve programlara erişebilmesini amaçlamıştır. Licklider 1962 Ekim ayında Amerikan Askeri araştırma projesi olan İleri Savunma Araştırma Projesi'nin (DARPA - Defense Advensed Research Project Agency) bilgisayar araştırma bölümünün başına geçti. MIT'de araştırmacı olarak çalışan Lawrance Roberts ile Thomas Merrill, bilgisayarların ilk kez birbirleri ile 'konuşmasını' ise 1965 yılında gerçekleştirdi. 4
İnternet'in Tarihi Roberts 1966 yılı sonunda DARPA'da çalışmaya başladı ve "ARPANET" isimli projesi önerisini yaptı. ARPANET çerçevesinde ilk bağlantı 1969 yılında dört merkezle yapıldı ve ana bilgisayarlar arası bağlantılar ile internetin ilk şekli ortaya çıktı. Gromov (1998) e göre ARPANET'İ oluşturan ilk dört merkez University of California at Los Angeles (UCLA), Stanford Research Institute (SRI), University of California at Santa Barbara (UCSB) University of Utah dır. Kısa süre içerisinde birçok merkezdeki bilgisayarlar ARPANET ağına bağlandı. ARPANET in Gelişimi. (a) December 1969. (b) July 1970. (c) March 1971. (d) April 1972. (e) September 1972. İnternet Haritası 31 Mart 2007 5