MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI, TÜRK DİL KURUMU, TÜRKİYE DİL ve EDEBİYAT DERNEĞİ'NİN ORTAKLAŞA DÜZENLEDİKLERİ SOSYAL MEDYA ve DİL KONULU LİSELERARASI DENEME YARIŞMASI ŞARTNAMESİ KAPSAM ve AMAÇ Dili, millî bir mesele ve bir kültür-medeniyet taşıyıcısı olarak her türlü siyasi ve ideolojik düşüncenin üzerinde tutan Türkiye Dil ve Edebiyat Derneği(TDED), dil şuurunun toplumda yerleşmesi ve gelişmesini sağlayacak faaliyetlerde bulunmak, gençlerimizin dil bilinci ve hassasiyetini artırmak üzere 2008 yılında İstanbul da kuruldu. TDED dil, kültür ve medeniyet tasavvurunda geleneği dışlamayan, tasfiyecilik ve kelime uydurma yoluna gitmeyen, konuşulan dili geliştirmek ve zenginleştirmek amacıyla gerektiğinde kelime almaktan kaçınmayan, söz varlığı artırılmış, zengin ve ifade gücü gelişmiş bir dil ile geleceğin inşası fikrini önemli bir ilke olarak benimser. Dil ve edebiyatımıza bütüncül olarak sahip çıkan ve koruyan, kaybolmaya yüz tutmuş kültür ve edebiyatımıza ait zenginliklerin farkında olan, ideal ve beklentilerini yeniden gözden geçirerek okumayazmanın eşsiz güzelliğinin bilincine varmış gençleri teşvik etmek ve desteklemek amacıyla her yıl farklı dallarda yarışma düzenleyen TDED, bu yıl da hayatımızın bir parçası hâline gelen medya, sosyal medya ve bu mecralarda kullanılan dile dikkat çekmek için bir yarışma düzenlemiştir. Türkiye 1971 yılında bilişim ve bilişim teknolojileri ile tanıştı. Uzun yıllara dayalı bu tanışıklığa rağmen ne yazık ki sağlıklı bir "İletişim ve Bilişim Kültürü" inşa edilemedi. Süreç içinde yerleşik değerlerle uyumlu, geleneksel ilişki biçimimizden beslenen bir iletişim dili kurulamadı. Ahlaki teamüllere, yerel değerlere ve önder kişilere gereği ölçüsünde saygılı bir dil kullanılamadı, modern çağın ürettiği iletişim imkânları saygın bir platforma dönüştürülemedi. 1991 yılında İnternet Etiği konusunda yapılan çalışma, gerek yetersiz kalması gerekse etkin bir biçimde kullanılamaması sonucu, Sosyal Medya Etiği ne dönüştürülemedi. Türkiye bu süreç içinde önemli kurumları ve teknoparklarıyla artık yüksek teknoloji üreten, teknolojiyi yaşam kalitesini yükseltmek için kullanabilen, iş ve iletişim için yoğun bir şekilde kullanan bir ülke konumundadır. Hatta bilişim ve bilişim teknolojilerini eğitimde kullanan ülkelerin başında yer almaktadır. Bilişim teknolojisi, hayatımızın her alanında, her eylem ve anında vazgeçilemez önemli bir unsur olarak yerini aldı. Bu teknolojiyi ve onunla üretilen yeni dil ve iletişim biçimini de bilmek, dolayısıyla bu teknolojiyi ve etrafında örüntülenen dili kurallar çerçevesinde, başkasının özgürlük alanlarını ihlal etmeden kullanmayı başarmak zorundayız. Bilişim teknolojilerinin inşa 1
ettiği yeni diyalog ve iletişim alanlarını Sosyal Medya tanımı altında en yaygın kullanan kesim şüphesiz orta ve yüksek öğretim düzeyindeki gençlerimizdir; ancak toplumun diğer kesimleri de bu platformlara bigâne kalamamaktadır. Toplumun tüm kesimlerinin yaygın olarak yararlandığı bu iletişim zemininde kullanılan dil, özensiz ve kuralsız hâle gelmiş, nezaketten yoksun, tahkir ve hakareti meşrulaştıran bir noktaya ulaşmıştır. Servis sağlayıcılar, Türkiye deki kullanıcıların hakaret, aşağılama, bilgileri dışında başkalarının isimlerini kullanarak hesap açma ve onlar adına içerik paylaşma benzeri uygulamalarıyla ilgili başvurularını değerlendirmemekte, uygunsuz içerikli hesaplar konusunda verilmiş mahkeme kararlarını uygulamamakta, bu tür hesapların kapatılması yönündeki talepleri kabul etmemektedir. Bu yarışma, toplumun diyalog ve iletişiminde önemli bir mecra hâline gelen Sosyal Medya yı dili tahrip etmeden, ahlakî ve estetik değerleri göz ardı etmeden, toplumu oluşturan en küçük birim olan insanı, insanın inanç ve değer olarak bildiği hiçbir kutsalı dışlamadan temel hak ve özgürlükleri kendi adına kullanırken diğer bireylerin temel hak ve özgürlüklerini ihlal etmeden, kimseyi ötekileştirmeden, her yaşta, her bireyi önemseyerek insanın ve toplumun yararına bir ortam hâline getirmek ve bu konuda gençlerin duyarlılığını artırmak amacıyla düzenlenmiştir. İnternetin yaygın kullanımıyla iyice küreselleşen yeni dünyada, bireyler ve farklı kesimler arası olumlu iletişimin sürdürülebilirliği, ötekinin dünyasını anlamaya ve o dünyanın değerlerine saygılı olmaya verilen öneme bağlıdır. İnanç, düşünce, siyasi tercih, ideoloji benzeri aidiyetlikleri internet ve sosyal medya gibi özgür ortamlarda ortaya koyan bireylerin üretkenliklerini artırabilmeleri, düşüncelerine sınırlama getirmeden, söylemlerini rahatsızlık vermeden, kendisini öteki nin yerine koyarak incitmeyen, tahkir etmeyen bir dil/üslup kullanmaktan ve her konuda yapılan yorumlara özen göstermekten geçiyor. Bu ilke ekseninde duyarlı kalınarak her türlü olumlu fikrin ortaya çıkması ve yaygınlaşmasına imkân tanınması önemli bir ilke olarak benimsenmelidir. Bireylerin kendilerini geliştirici bir ortam olarak sosyal medya ve internetten yararlanma ihtiyacı duymaları, bu alanların uygun kullanımını zorunlu kılar. Sosyal Medya, Dil ve Etik için yapılacak çalışmalar, sosyal paylaşımı verimli ve etkin kılmaya yönelik olduğu kadar, olumsuzlukları da önleyici nitelikte olmalıdır. Ancak bu olumlu beklentilerin, bireylerin kendi sağduyuları ve kendilerine duydukları saygı oranında gerçekleşebileceği unutulmamalıdır. Amaç insanın ve insanlığın, değişen yeni dünyadan kopmadan, kendisine ve değerlerine yabancılaşmadan, düşüncelerini yeni durumlara uyarlayabilmesi, insanî duygularını koruyarak geliştirebilmesidir. Bu amacın gerçekleşmesinde dil, etik, estetik ve kadim geleneğin belirleyici olacağını varsaymak için güçlü nedenler bulunmaktadır. 2
YARIŞMANIN KONUSU KONU: Sosyal Medya ve Dil KATILIM ŞARTNAMESİ 1. Yarışmaya, 2013-2014 eğitim-öğretim yılında Türkiye deki orta öğretim kurumlarında (Liseler, Fen ve Anadolu Liseleri, Meslek Liseleri, Sanat-Teknik ve Sosyal Bilimler Liseleri, Özel Fen-Anadolu Liseleri, Kolejler ile Amerikan-Alman- Fransız-Avusturya Liseleri) okumakta olan öğrenciler katılacaktır. 2. Yarışmaya her liseden en çok üç eser kabul edilecektir. 3. Nüfusu 100.000 den (yüz bin) fazla ilçeler il gibi değerlendirilecek ve ilçelerde kurulan komisyonlardan geçen en az beş, en fazla on beş eser doğrudan Türkiye Dil ve Edebiyat Derneği ne elektronik posta ile gönderilecektir. (TÜİK Nüfus idaresi dökümü ektedir.) 4. İllerde kurulan komisyonlardan geçen en az beş, en fazla on beş eser Türkiye Dil ve Edebiyat Derneği ne elektronik posta ile gönderilecektir. 5. Eserler, A4 kâğıdına 1,5 satır aralığı ve 12 puntoyla, Times New Roman yazı karakteriyle yazılacaktır. Her aday, en az iki (2), en fazla dört (4) sayfalık tek bir eserle katılacaktır. 6. Eserler özgün olup herhangi bir yarışmaya katılmamış, bir yerde yayımlanmamış ve ödül almamış olacaktır. 7. Yarışmacılar belirlenen ödüller dışında herhangi bir hak talep etmeyecektir. 8. Yarışmaya gönderilen bütün eserlerin telif haklarının Türkiye Dil ve Edebiyat Derneği ile Millî Eğitim Bakanlığı na ait olduğu peşinen kabul edilmiş sayılır. Dernek, bu eserleri yayımlaması hâlinde yarışmacılara ayrıca bir ödemede bulunmayacaktır. Türkiye genelinde dereceye giren ilk yüz eser ve dereceye girmese dâhi yayınlanmaya değer görülen diğer çalışmalar bir araya getirilerek bir sonraki yarışmanın ödül töreninde dağıtılmak üzere TDED tarafından basılacaktır. Basılan bu eser yarışmaya katılan her öğrencinin ikâmet adresine TDED tarafından gönderilecektir. 9. Yarışma şartnamesine uygun olmayan veya zamanında teslim edilmeyen eserler değerlendirmeye alınmayacak ve iade edilmeyecektir. 10. Resmi başvuru formu www.tded.org.tr internet sitesinden ya da millî eğitim müdürlüğü ilgili şube müdürlüklerinden temin edilip doldurulacaktır. Gönderilmeye değer görülen eserleri ise, il ve il statüsünde değerlendirilen ilçeler doğrudan, diğer ilçeler de bağlı bulundukları il millî eğitim müdürlükleri vasıtasıyla aşağıdaki takvime uygun olarak göndereceklerdir. (Komisyon, eserlerde düzeltme ve karalama yapmayacak, eserlerle ilgili değerlendirmesini ekte verilen çizelge üzerinde yapacaktır. Eserlerin asılları ve CD'si ilgili komisyon tarafından kontrol edilerek eksiksiz TDED genel merkezine ulaştırılacaktır. Dereceye giren eserlerin aslının ve/veya CD'sinin olmadığı tespit edilirse, sonuç ile ilgili karar MEB ve TDED tarafından verilecektir.) 11. Bu yarışmayı Millî Eğitim Bakanlığı adına Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü yürütecektir; Türkiye Dil ve Edebiyat Derneği adına Eğitim ve Kültür İşlerinden sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Nevzat BAYHAN yönetiminde Eyüp Alkan ve Gamze Bayram yürütecektir. Gerek görülmesi hâlinde işin sekretaryasını yürütmek 3
üzere MEB onayı ve önerisiyle İstanbul İl Millî Eğitim Müdürlüğü nden personel desteği alınacaktır. KATILIM 1. Okullar, ön elemeden geçen üç eser için ekteki formu doldurup her eserden bir kopya çoğaltarak ilgili il, il statüsündeki ilçe ve il millî eğitim komisyonlarına göndererek yarışmaya katılacaklardır. DEĞERLENDİRME Seçici Ön Kurul I in Yükümlülükleri (Okul): 1. Öğrenciler tarafından yazılan eserleri teslim almak, tasnif etmek ve değerlendirmek. 2. Eserler içinden ilk üç dereceyi belirlemek. 3. Başvuru formunu doldurup şartnamede belirtilen kurallar çerçevesinde ilgili II. kurula iletmek. Seçici Ön Kurul II nin Yükümlülükleri: 1. İlçe millî eğitim müdürlükleri komisyonu olup okullardan gelen metinleri değerlendirir. 2. Değerlendirdiği eserleri il millî eğitim komisyonuna iletir. Seçici Ön Kurul III ün Yükümlülükleri (Şartnamede belirtilen il ve il statüsündeki ilçe komisyonu): 1. Ön seçici kurullardan gelen eserleri değerlendirilmek üzere teslim alır. 2. Başvuru formunu ve CD leri kontrol ederek eksiksiz şekilde şartnamede belirtilen kurallar çerçevesinde TDED genel merkezine iletir. Seçici Genel Kurul I (Üniversitelerin Yeni Türk Edebiyatı Bölümlerinde Doktora yapan araştırma görevlileri, İstanbul İl Millî Eğitim Müdürlüğü nün görevlendireceği öğretmenler ile Dil ve Edebiyat Dergisi nden Hüseyin Altuntaş ve Zafer Özdemir den teşekkül edecektir.) Seçici Genel Kurul II (Üniversitelerin Yeni Türk Edebiyatı Bölümlerinde Prof., Doçent ve Dr. Unvanlı öğretim üyeleri, Edebiyatçılar [Örnek: Rasim Özdenören, Hilmi Yavuz,], MEB adına Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü nün önereceği bir kişi, Yunus Emre Enstitüsü Başkanı Prof. Dr. Hayati Develi, TDED adına Nevzat Bayhan ve Dr. Ahmet Koçak, Dil ve Edebiyat dergisi adına Üzeyir İlbak.) YARIŞMA TAKVİMİ: Yarışma takvimi aşağıdaki şekilde belirlenmiştir: a. Okullar en geç 10 Haziran 2014 te eserleri teslim alacaktır. b. Teslim alınan eserler 25-20 Haziran 2014 tarihleri arasında değerlendirilecek ve ilk üç eser seçilecektir. c. Seçilen eserler yukarıdaki başvuru standartlarına uygun olarak 26 Haziran 2014 tarihinden itibaren il ve il statüsündeki ilçelerde kurulu seçici kurullara teslim esilecektir. 4
d. İl ve il statüsündeki ilçelerin seçici kurulları 30 Haziran 05 Temmuz 2014 tarihleri arasında çalışmalarını tamamlayıp okuyup-sıraladıkları eserleri TDED Genel Merkezine gönderecektir. e. Eserlerin TDED e gönderilme tarihi 06 Temmuz 2014 de başlayacak, 15 Temmuz 2014 de tamamlanacaktır. Gecikmeden dolayı oluşacak olası hak kayıplarından, ilgili komisyonun kurulduğu merkezdeki millî eğitim müdürlüğü sorumlu olacaktır. f. Yarışma sonuçları Ekim/Kasım 2014 tarihinde ödül töreninde açıklanacaktır. (Yarışma öncesi dereceye giren öğrenciler ve okulları ile bağlı oldukları millî eğitim müdürlükleri bilgilendirilecektir.) g. Ödüller İstanbul'da düzenlenecek törenle sahiplerine verilecektir. h. Ödüller sponsor ve TDED tarafından karşılanacaktır. ÖDÜLLER: Birinciye: Dizüstü Bilgisayar (İ7 işlemci, tutarı: 2000,- TL üstü). İkinciye: Dizüstü Bilgisayar (İ5 işlemci, tutarı: 1500,- TL üstü). Üçüncüye: Dizüstü Bilgisayar (İ3 işlemci, tutarı: 1000,- TL üstü). Dördüncüye: Dijital Kamera (tutarı: 800,- TL üstü). Beşinciye: Dijital Fotoğraf Makinesi (tutarı: 500,- TL üstü) Ayrıca ilk beş sırayı paylaşan öğrencilere: 1. Üniversite tahsilleri süresince TDED in Dil ve Edebiyat Dergisi nde yazı yazmak kaydıyla yönetim kurulunca her yıl için belirlenen miktarda burs. 2. TDK Türkçe Sözlük ve Yazım Kılavuzu, Ekrem Erdem tarafından kaleme alınan Bizimki Türkçe Sevdası ve daha önce yapılan yarışmalarda dereceye giren öğrencilerimizin eserlerinin yer aldığı Denemeler, Hikâyeler ve Şiir adlı kitaplar ile aylık yayımlanan Dil ve Edebiyat Dergisi ne 1 yıllık abonelik. 3. İlk beş dereceye giren öğrencilerin danışman öğretmenlerine (900,-TL den az olmamak kaydıyla (Samsung, Nokia veya Blackberry) cep telefonu. A. Okullarına onurluk ile MEB, TDK ve TDED imzalı Şeref Belgesi. B. Birinci öğrenciye, okuluna ve öğretmenine Altın Renkli Şeref Belgesi. C. İkinci öğrenciye, okuluna ve öğretmenine Gümüş Renkli Şeref Belgesi. D. Üçüncü öğrenciye, okuluna ve öğretmenine Bronz Renkli Şeref Belgesi. E. Dördüncü ve beşinci olan öğrencilere, öğretmen ve okullarına Bej Renkli Şeref Belgesi. F. Mansiyona hak kazanan öğrencilere, öğretmenlerine ve okullarına Toprak Renkli Şeref Belgesi. 4. İlk beş dereceye giren öğrencilerin danışman öğretmenlerine Türk Dil Kurumu Sözlüğü ve Türk Dil Kurumu Yazım Kılavuzu ile aylık yayımlanan Dil ve Edebiyat Dergisi ne 1 yıllık abonelik. 5
Mansiyon Kazanan 25 Öğrenciye: 1. Öğrencilere MP4 Çalar, Öğretmenlerine 1 adet Çeyrek Altın ile Türk Dil Kurumu Sözlüğü ve Türk Dil Kurumu Yazım Kılavuzu, aylık yayımlanan Dil ve Edebiyat Dergisi ne 1 yıllık abonelik. 2. Okullarına onurluk ve katılım belgesi. İLETİŞİM BİLGİLERİ Katılım Adresi: Feshane Cad. No: 3 (Eyüp Eski Merkez Karakolu Karşısı) Eyüp/İstanbul. İletişim: Gamze BAYRAM Tel: 0 212 581 61 72 Faks: 0212 581 12 54/ e-mail: bilgi@tded.org.tr web: www.tded.org.tr Yazışma İçin: Feshane Cd. No: 3 (Eyüp Eski Merkez Karakolu Karşısı) Eyüp/İstanbul 6