Golf, Çin de Yazı: Paul Myers Çeviri: Gökçe Çalışkan 54
kök salıyor Golf Çin de dallanıp budaklanmaya başladı. Mission Hills e ait 22 golf sahası da bu dalların çiçek açtığının bir kanıtı. *İngiliz Beyefendisi 55
Turizm ve eğlence sektörü söz konusu olduğunda, Çin de yarım yamalak iş yapılmaz. Ne karun kadar zengin olanlar ne de daha mütevazı bir hayat sürenler için. Nedeni belli: McKinsey& Company e göre Çin, artan refah seviyesi sayesinde 2015 e kadar Japonya yı sollayarak dünyanın en şaşaalı piyasası haline gelecek. Dahası da var. Hurun Zenginlik Raporu na göre ülkede 1.5 milyon Amerikan doları ve daha fazlasını kazananların sayısı bu yıl bir milyona ulaşacak. Saat, mücevher, Avrupa yapımı otomobiller ve emlağa yığınla para döken yüksek kesime mensup halk şimdilerde golf sahalarına akın etmeye başladı. Kültür Devrimi süresince yasaklanan ve 1984 te tekrar serbest bırakılan bu spor, son on yıldır tıpkı deliği bulmaya çalışan bir golf topu gibi Çin in ortasına düştü. 400 KULÜP, 1 MİLYON GOLFÇÜ Ülkede en az bir milyon aktif golf oyuncusu var (bu sayı dört milyona ulaşmış bile olabilir). Bu oyuncuların çoğu, 400 özel golf kulübüne katılabilmek için neredeyse bir servet harcadılar. Çin in 2020 de 20 milyon golfçüsüyle dünyanın ikinci en büyük golf pazarı haline geleceği düşünülüyor. Bugün bu sayının ABD de 26 milyon olduğu düşünülürse işin ciddiyeti daha iyi anlaşılır. Çin in güneyindeki Shenzen şehrine yakın bir yerde bulunan dünyanın en büyük golf kulübü Mission Hills e yolunuz düşerse ne demek istediğimi anlarsınız: Son moda golf kıyafetleri içinde, son teknoloji ürünü golf ekipmanlarını son model arabalarının bagajına atıp kulübe gelen bir sürü üye. Eğer gerçekten bu tür bir sahne Çin in, babası İskoç olan 500 yaşındaki bu çocuğu evlat edinmeye başladığını gösteriyorsa, bu gelişimdeki en büyük pay Mission Hills e aittir. 1.5 MİLYAR DOLARLIK PROJE Mission Hills, Hong Kong ve Toronto da (Kanada) yaşayan Chu ailesi tarafından yaptırıldı. Shenzen de inşa edilen bu tesisin yapımı tam 1.5 milyar dolara mal oldu. 2010 yılında Hainan adasında yapımı tamamlanan ek tesis, Mission Hills e 22 tane (tam tamına 22 tane) 18 çukurlu saha kazandırdı (12 si Shenzen de, 10 u Haiku da). Ayrıca kulübün bünyesinde yaklaşık 1000 odalı beş yıldızlı MIssIon HIlls in endamindan çok görkemine öykünenler kabul etmeliler ki MIssIon HIlls yalnizca golfün çin deki yönünü değiştirmekle kalmadi, uluslararasi alanda da ülke için önemli bir reklam unsuru Haline geldi. bir otel, 4000 özel daire, müstakil ev ve villa bulunuyor. Asya nın en büyük spa merkezi orada. Tesiste dört adet tam teşekküllü clubhouse da var. Hepsini denemeye kalksanız bir haftada bitiremeyeceğiniz lokantalar da cabası. Herşey büyük bir titizlikle düşünülmüş. DÜNYANIN EN BÜYÜK KAPLICASI Daha bitmedi: Dünyanın en büyük kaplıcası geçen yıl Haiku da açıldı: Bir kilometre uzunluğunda kıvrıla kıvrıla akan şifalı sular ve her biri farklı mineral tuzları içeren 220 tane havuz. Tüm bunlarla yetinmeyen Mission Hills, golfün iki Disneyland ına yenilerini eklemek için çalışmalar yapıyor. Dolayısıyla son altı yıldır dünyanın en büyük golf kulübü olarak Guiness Rekorlar Kitabı na girmesinde şaşıracak birşey yok. Golf, Çin ve dış dünya arasında bağlantı kurmanın en iyi yolu, diyor Mission Hills in karizmatik müdürü Tenniel Chu. Chu aynı zamanda, geçen yıl 62 yaşındayken genç sayılabilecek bir yaşta ölen kurucu ve yönetim kurulu başkanı David Chu nun en küçük oğlu. Başkan yardımcısı olan ağabeyi Ken ile birlikte 10.000 den fazla personelin başında bulunuyorlar. Personelin üçte birini ise, oyunculara rehberlik etmekle yükümlü olan şık giyimli kadın caddie ler oluşturuyor. Modern Çin de golf bir statü göstergesi, diyor Ken Chu. Mission Hills Shenzen de ilk açıldığında (1994), ülkede yalnızca 10 kulüp vardı. O zamanlar golf oynayan kişiler kültürlü olarak görülürdü. Bugün böyle değil, ama bir golf kulübüne üye olmak hala çok prestijli ve golf sahaları büyük bir iş alanı. Öyle ki, Batı daki pek çok özel golf kulübünün aksine Mission Hills ofis ortamının golf sahasına taşınmasına izin veriyor. Ken Chu, ülkesinde golfe karşı sahip olunan modası geçmiş tutumu bu şekilde post-modern bir hale getirmeye çalışıyor. Şunu demek istiyorum: Diğer ülkelerdeki özel kulüplerin çoğunda saha üzerinde kullanılmasına izin verilmeyen cep telefonu, Mission Hills sahalarında görülmesi olağan bir alet. Ayrıca oyuncular birbirlerinin atış yapmasını beklerken telefon görüşmeleri yapabiliyorlar. EFSANELERİN TASARLADIĞI SAHALAR Başlarda Chu ailesinin Mission Hills i bu kadar büyütmek gibi bir niyeti yokmuş. Danışmanlar yanlış yolda olduğumuzu düşü- 56
Tenniel Chu, Yılın Golf Sahası ödülünü IAGTO Başkanı Peter Walton dan Belek te almıştı. nüyorlardı, diyor Tenniel. Ama babamın bir hedefi vardı. Zaten kulübün ismi de buradan geliyor. Babam hep Biz bir adım atalım da insanlar zaten koşarak geleceklerdir derdi. Nitekim geldiler de. 12 sahanın her biri golf dahileri tarafından tasarlandı: Jack Nicklaus, Greg Norman, Nick Faldo, Annika Sorenstam ve Ernie Els. Aralarında Çin in uluslararası platformda başarı yakalayan ilk golfçüsü Zhang Lianwei de var. 2003 yılında Zhang Singapur Masters I kazandı tüm dünyanın dikkati Çin e çevrildi. Golfün kolları Çin e kadar uzanmaya başlamıştı. İşin aslı Mission Hills in tek özelliği dünyanın en büyük golf sahası olması değil. Oyuncuların en büyük rakipleri birbirleri değil, merkezde ve Haikou da bulunan toplam 369 çukur. Dünyanın ikinci ve üçüncü en büyük golf kulüplerindeki (Pinehurst ve St Andrews) 126 ve 144 çukur Mission Hills tekilerin yanından bile geçemez. Diğer istatikler de Shenzen in ne kadar geliştiğini kanıtlar nitelikte: 65.000 km2 üzerine kurulmuş bir tesis, Dongguan clubhouse, 12 adet saha, dünyanın en büyüğü, Asya nın en büyük spa sı ve gece gündüz çalışarak ilk beş sahayı sadece 12 ayda bitirmeyi başaran 30.000 işçi. Haiku daki bir yıldan kısa bir sürede bitirilen 12 sahanın da hakkını yememek lazım. Bunları takiben -David Chu nun da dediği gibi- oyuncular koşarak gelmeye başladılar. Mission Hills in Shenzen üyelerinin yarısı Çin in en zengin bölgesi olan Guandong da oturuyorlar. Guandong un GSMH sı 700 milyar dolar; ki bu da bölgenin, ülkenin sanayi merkezi olduğunu gösteriyor. Hurun Zenginlik Raporu, 100 milyonu aşan nüfusuyla Guandong un, Pekin in ardından milyonerlere ev sahipliği yapan ikinci en büyük şehir olduğunu söylüyor. Her gün, içinde üyelerin, misafirlerin ve otel sakinlerinin de bulunduğu 1200 den fazla oyuncu sahaya çıkıyor. Bu sayı hafta 57
Çin deki golf tutkusu toplumun tüm kesimlerine yayılmış durumda. Geçen yıl Nisan ayında Tiger Woods un Mission Hills de yaptığı kliniği genç-yaşlı binlerce Çinli izlemişti. golf, çin de refah, PrestiJ Ve başarinin geldiği son nokta. MIssIon HIlls teki 12 sahanin tümünde oynayabilmeyi sağlayan charter dia- Mond üyeliğin bedeli tam 298 bin dolar. sonları ikiye katlanıyor. Mission Hills bir buçuk saatlik yoldan gelen Hong Konglu üyelerini de misafir ediyor. Çoğu üye, sahaların etrafında kendine daire, müstakil ev veya villa tutmuş. 75 m2 lik daire 250.000 dolar, görkemli bir 10.000 m2 lik villa ise 10 milyon dolar değerinde. Anlaşıldığı üzere golf sporu, Çin deki refah, prestij ve başarının geldiği son nokta. 298 BİN DOLARLIK ÜYELİK Bir üyenin hangi sahalarda oynayabileceği ise üyelik seviyesine bağlı. Mesela kayıt ücreti olarak 298.000 dolar ödeyen bir Charter Diamond üye 12 sahaya da elini kolunu sallayarak girebilir. Hatta Dünya Kupası nı ağırlayan Jack Nicklaus tasarımı sahaya, Greg Norman ın her bir köşesine binbir zorluk serpiştirdiği sahaya ve Amerikan mimar Pete Dye tarafından tasarlanan son sahaya girememesi için de hiçbir neden yok. Hali vakti yerinde olan Çinlilerin uğrak noktası olan yarı tropik Haina adası üzerinde kurulmuş Haikou ya ise üye olmayanlar da kabul ediliyor. Otelde kalanlar 200 dolar ödedikleri takdirde bir gün boyunca 10 sahadan yararlanabiliyorlar. Yüzme havuzları, bambu ağaçlarıyla örtülü spa sı, 12 lokantası ve devasa kaplıca kompleksiyle Haikou, Ken Chu nun nitelendirmesiyle golfün Çin deki varisi olan kusursuz bir resort. Sunduğu tüm bu hizmetlere rağmen, Haikou nun asıl odak noktası golf. 2007, 2008 ve 2009 yıllarında Shenzen de düzenlenen Dünya Kupası, artık iki yılda bir yapılıyor. Geçen yıl Kasım ayında düzenlenen şampiyonada Shenzen den gülerek ayrılan ülke ABD olmuştu. Kazanan herşeyi alır politikasıyla 2010 yılının ekim ayında düzenlenen 1.28 milyon dolar ödüllü Star Trophy; Hugh Grant, Catherine Zeta-Jones, Christian Slater ve Matthew McConaughey gibi yıldızları Greg Norman, Nick Faldo, Annika Sorenstam ve Lorena Ochoa gibi golf duayenleriyle biraraya getirdi. Turnuvanın bu yıl da Mission Hills Celebrity Pro-Am adıyla yeniden düzenlenmesi planlanıyor. Bu etkinlik, bu yıl St Andrews, Carnoustie ve Kingsbarns da düzenlenecek olan Pebble Beach National ve Alfred Dunhill Links Şampiyonası ile birlikte yapılan üçüncü Pro-Am turnuvası olacak. Mission Hills World Celebrity Pro-Am, Hainan ı uluslararası bir turizm merkezi haline getirebilmek isteyen hükümet tarafından da destekleniyor. Mission Hills in endamından çok görkemine öykünenler kabul etmeliler ki; Mission Hills yalnızca golfün Çin deki yönünü değiştirmekle kalmadı, uluslararası alanda da ülke için önemli bir reklam unsuru haline geldi. 58