MUHASEBE BÖLÜMÜ Rödl & Partner Danışmanlık Hizmetleri Ltd. Şti. Teşvikiye Cad. No: 17 D 12/13/15 Đkbal Ticaret Merkezi TR-34365 Teşvikiye-Đstanbul Telefon + 90 (212) 310 14 00 Telefax + 90 (212) 327 32 14 E-mail : info@roedl.com.tr Web : www.roedl.com.tr sirkuler@roedl.pro Sirküler No: 2012/46 Konu: Mukimlik Belgesi Đstanbul, 28.05.2012 Türkiye Cumhuriyeti nin diğer ülkeler ile imzaladığı ve halen yürürlükte olan Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları (Anlaşmalar) hükümlerine göre, anlaşmaya taraf diğer ülkede mukim bulunan mükellefler tarafından elde edilen Türkiye kaynaklı bazı gelir unsurları, anlaşmalarda yer alan şartların gerçekleşmesi durumunda kanuni vergi oranlarından daha farklı oranlarda vergilendirilebilmekte veya bazı durumlarda elde edilen gelir Türkiye de vergilendirme dışında tutulmaktadır. Mukimlik, Anlaşmaların 4. maddesinde düzenlenmiştir. Gerçek ya da tüzel kişilerin hangi durumlarda bir ülkenin mukimi sayılacağı da Anlaşmaların aynı maddesinde ayrıntılı olarak açıklanmış bulunmaktadır. Dar mükellef bir gerçek kişi veya kurumun elde ettiği Türkiye kaynaklı gelir üzerinden ülkemizde vergilendirilmemesi veya Anlaşmalarda yer alan söz konusu sınırlı oranlarda vergilenebilmesi için, diğer ülke mukimi olduklarını kanıtlayabilmeleri gerekmektedir. Bu ispat gerekliliği, Türkiye de vergi alınmaması gerektiği halde vergiye tabi tutulan durumlarda, fazla ödenen verginin iadesi durumunda ortaya çıktığı gibi, stopaj suretiyle yapılan vergileme aşamalarında da çıkmaktadır. Zira çoğu durumda dar mükelleflerin gelirleri stopaj suretiyle vergilenmektedir. Örneğin serbest meslek, faiz, gayri maddi hak ve temettü ödemelerinde bu durum ortaya çıkmaktadır. 1 Sıra No lu Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları Sirküleri ne göre anlaşmaya taraf diğer ülkede yerleşik (tam mükellef) olanların Türkiye de elde ettikleri kazanç veya iratların ilgili anlaşma çerçevesinde vergiye tabi tutulabilmesi için kendi ülkelerinin Anlaşmaların 3. maddesinde tanımlanan yetkili makamlarından mukimlik belgesi almaları ve bu belgenin aslı ile noter veya bu ülkelerdeki Türk Konsoloslukları tarafından tasdik edilecek Türkçe tercümesinin bir örneğini ilgili vergi dairesine veya kendilerine yapılan ödeme üzerinden vergi sorumluları tarafından vergi tevkifatı yapılması durumunda ise vergi sorumlularına ibraz etmeleri gerekmektedir. Vergi sorumluları teslim aldıkları söz Almanya, Amerika Birleşik Devletleri, Avusturya, Beyaz Rusya, Birleşik Arap Emirlikleri, Bosna Hersek, Brezilya, Bulgaristan, Büyük Britanya, Çek Cumhuriyeti, Çin Halk Cumhuriyeti, Endonezya, Estonya, Fransa, Güney Afrika, Gürcistan, Hırvatistan, Hindistan, Hong Kong, Đspanya, Đsveç, Đsviçre, Đtalya, Kazakistan, Letonya, Litvanya, Macaristan, Meksika, Moldova, Polonya, Romanya, Rusya Federasyonu, Singapur, Slovakya, Slovenya, Tayland, Türkiye, Ukrayna, Vietnam Tic Sicil No.: 409612/357194 Vergi No.: 7350232482 Vergi Dairesi: Beyoğlu
konusu mukimlik belgelerini gerektiğinde yetkili makamlara ibraz etmek üzere muhafaza edeceklerdir. Mukimlik belgesinin ibraz edilememesi durumunda ilgili Anlaşma hükümleri yerine iç mevzuat hükümleri uygulanacaktır. Bir takvim yılına ilişkin mukimlik belgesi, izleyen yılın 4. ayına kadar geçerli olup, söz konusu belgenin her yıl yenilenmesi gerekmektedir. Türkiye de tam mükellef olanların mukimlik belgesi temini için aşağıdaki belgelerle birlikte Gelir Đdaresi Başkanlığı na veya sadece bağlı olan mükellefler açısından Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı na başvurmaları gerekmektedir. Tam mükellef gerçek kişilerin (Kollektif ve Adi şirketler ortakları dahil); Sirkülerimiz ekinde bulunan (EK I) örnek dilekçe, Bağlı olunan muhtarlıktan alınacak yeni tarihli bir ikametgâh belgesi, Bağlı oldukları vergi dairesinden alınacak mükellefiyet bilgilerini gösterir yeni tarihli belgenin aslı ile birlikte başvurmaları gerekmektedir. Tam mükellef tüzel kişilerin; Sirkülerimiz ekinde bulunan (EK II) örnek dilekçe, Bağlı oldukları vergi dairesinden alınacak halen faal ve tam mükellef oldukları açıkça belirtilen ve mükellefiyet bilgilerini gösteren yeni tarihli bir belgenin aslı ile birlikte başvurmaları gerekmektedir. Tevkifat uygulamasından önce Mukimlik Belgesinin ibraz edilememesi halinde Anlaşma hükümleri dikkate alınmadan yerel mevzuat hükümleri uygulanmaktadır. Ancak bu durumda dahi sonradan söz konusu Mukimlik Belgesinin ibrazı ile Anlaşma hükümleri ve iç mevzuat hükümleri doğrultusunda yersiz olarak tevkif suretiyle alınan verginin iadesi talep edilebilecektir. Bu durumda iade işlemi, vergi dairesince, gelir sahibine ödenmek üzere tevkifatı yapmakla sorumlu olan kurum adına yapılacaktır. Maliye Bakanlığı gerekli gördüğü hallerde, Anlaşma hükümlerinden yararlanacak kişi ve kurumlardan, uygulanacak Anlaşma hükümlerine göre gerçek hak sahibi (Beneficial owner) olduklarına dair ilgili ispat edici belgelerin ibrazını da isteyebilmektedir. Bu belgeleri Maliye Bakanlığı nın tayin edeceği sürede ibraz etmeyen veya bu belgeler ile veya başkaca bir suretle gerçek hak sahibi olmadığı tespit edilenler bakımından zamanında tahakkuk ve tahsil edilmeyen vergiler için vergi ziyaı doğmuş sayılmaktadır. Yukarıda yapılan açıklamalardan anlaşılacağı üzere, mukimlik belgesinin ibraz edilmesi bir zorunluluk olup, bu belge Anlaşma hükümlerinden faydalanma imkanı sağlamakta, ancak vergilendirme ile ilgili şartların gerçekleşmiş olması durumunda vergilendirmeyi önlememektedir. Mukimlik belgesini ibraz edemeyen dar mükelleflerin ise anlaşma hükümlerine bakılmadan yerel mevzuat hükümlerine göre vergilendirilmeleri gerekmektedir. Bilgi edinilmesini rica ederiz. Saygılarımızla, -2-
EK-I Gerçek Kişiler Đçin Dilekçe Örneği... BAŞKANLIĞINA(1) yetkili makamlarına verilmek üzere, Türkiye ile arasında yürürlükte bulunan Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması hükümlerinden yararlanabilmek için Türkiye de yerleşik olduğumu ve tüm dünya gelirleri üzerinden gelir vergisine tabi olduğumu gösteren bir mukimlik belgesinin Đngilizce ve Türkçe olarak düzenlenerek tarafıma gönderilmesini bilgilerinize arz ederim. Ad ve Soyadı Đmza Tarih Vergi Kimlik No : T.C. Kimlik No : Adres : Telefon : Faks : E-mail : -3-
Yurtdışından elde edilen/edilecek kazanç/iratlara ilişkin bilgiler: Kazancın/Đradın Türü Edildiği/Edileceği Dönem Kimden Edildiği/Edileceği (unvan, isim-soyad, adres) Tutarı* *Tablodaki Tutar bölümündeki, mukimlik belgesinin ibraz edileceği ülkede bir takvim yılı içinde yapılan iş yada hizmet karşılığında tahakkuk eden veya tahsil edilen toplam gelir tutarı yazılacaktır. Eğer faaliyet veya hizmet devam ediyor ise Tutar bölümü boş bırakılacaktır. EKLER 1- Đkametgah belgesi aslı 2- Mükellefiyet belgesi aslı (1) Gelir Đdaresi Başkanlığına başvurularda GELĐR ĐDARESĐ BAŞKANLIĞINA (Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları Şube Müdürlüğü) / ANKARA başlığının kullanılması gerekmektedir. -4-
EK-II Tüzel Kişiler Đçin Dilekçe Örneği... BAŞKANLIĞINA(2) Şirketimiz/Kurumumuz, Vergi Dairesi sicil numaralı mükellefi olup, tam mükellef statüsünde adresinde faaliyet göstermektedir. yetkili makamlarına verilmek üzere, Türkiye ile arasında yürürlükte bulunan Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması hükümlerinden yararlanabilmek için Türkiye de yerleşik olduğumuzu ve tüm dünya gelirleri üzerinden kurumlar vergisine tabi olduğumuzu gösteren bir mukimlik belgesinin Đngilizce ve Türkçe olarak düzenlenerek tarafımıza gönderilmesini bilgilerinize arz ederiz. Yetkili Kişi Ad ve Soyadı Đmza Şirket Kaşesi Tarih Adres : Telefon : Faks : E-mail : -5-
Yurtdışından elde edilen/edilecek kazanç/iratlara ilişkin bilgiler: Kazancın/Đradın Türü Edildiği/Edileceği Dönem Kimden Edildiği/Edileceği (unvan, isim-soyad, adres) Tutarı* *Tablodaki Tutar bölümündeki, mukimlik belgesinin ibraz edileceği ülkede bir takvim yılı içinde yapılan iş yada hizmet karşılığında tahakkuk eden veya tahsil edilen toplam gelir tutarı yazılacaktır. Eğer faaliyet veya hizmet devam ediyor ise Tutar bölümü boş bırakılacaktır. EKLER 1- Mükellefiyet belgesi aslı (2) Gelir Đdaresi Başkanlığına başvurularda GELĐR ĐDARESĐ BAŞKANLIĞINA (Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları Şube Müdürlüğü) / ANKARA başlığının kullanılması gerekmektedir. -6-