T.C. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ risk almayın önlem alın AMAÇ YÜKÜMLÜLÜK Bu kontrol listesi, 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile 29/12/2012 tarihli ve 28512 sayılı Resmi Gazete`de yayımlanarak yürürlüğe giren İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği uyarınca diş klinik ve muayenehanelerinde risk değerlendirmesinin gerçekleştirilmesi sürecinde yol göstermek amacıyla hazırlanmıştır. Kontrol listesi doğru bir şekilde uygulanıp, uygun olmadığını değerlendirdiğiniz konularda gerekli önlemler alındığı takdirde, bir yandan çalışanlar için sağlıklı ve güvenli işyeri ortamı sağlanacak diğer yandan iş verimliliği ve motivasyonları artacaktır. Diş klinik ve muayenehaneleri için bu kontrol listesinin doldurularak işyerinde bulundurulması, belirli aralıklarla güncellenmesi ve bu değerlendirme sonucunda alınması öngörülen tedbirlerin yerine getirilmesi gerekmektedir. Risk değerlendirmesi; diş klinik ve muayenehanelerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek tehlikelerin belirlenmesi, bu tehlikelerin riske dönüşmesine yol açan faktörlerin ortadan kaldırılması için yapılması gerekli çalışmaları kapsar. Risk değerlendirmesi çalışmalarının bir ekip tarafından yürütülmesi gerekmektedir. İhtiyaç duyulduğunda bu ekibe destek olmak üzere dışarıdaki kişi ve kuruluşlardan da hizmet alınabilir. 26/12/2012 tarihli ve 28509 sayılı Resmi Gazete`de yayımlanarak yürürlüğe giren İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin İşyeri Tehlike Sınıfları Tebliğine göre, diş klinik ve muayenehaneleri tehlikeli sınıfta yer almakta olup bu işyerlerinde; iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi görevlendirilmesi veya ortak sağlık ve güvenlik birimlerinden bu hizmetin temin edilmesi yükümlülüğü 2013 yılı Temmuz ayında yürürlüğe girecektir. Bu tarihe kadar risk değerlendirmesini gerçekleştirecek ekipte iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekiminin bulunması zorunlu olmayıp işveren(ler) ve çalışan(lar) birlikte risk değerlendirmesini gerçekleştirebileceklerdir. İşyerinde gerçekleştirilmiş olan risk değerlendirmesi; tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde dört yılda bir yenilenir. İşyerinde herhangi bir değişiklik olması (örneğin yapıya ek bölümlerin eklenmesi vb.) durumunda ise bu sürelere bakılmaksızın yenilenmesi gerekmektedir.
T.C. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ risk almayın önlem alın İZLENECEK YOL 1. Bu kontrol listesi, risk değerlendirmesi çalışmalarınıza yön vermek üzere hazırlanmış olup ihtiyaca göre detaylandırılabilir. İşyerinizi ilgilendirmeyen kısımları, kontrol listesinden çıkarabilir veya farklı tehlike kaynakları olması halinde ise ilaveler yapabilirsiniz. 2. Kontrol listesinde, diş klinik ve muayenehanelerinde iş sağlığı ve güvenliği açısından olması/yapılması gerekenler konu başlığı ile birlikte cümleler halinde verilmiştir. Cümledeki ifade; işyerinizde gözlemlediğiniz duruma uyuyorsa evet, uymuyorsa hayır kutucuğunu işaretleyiniz. kutucuğunu işaretleyerek doğru olmadığını düşündüğünüz her bir durum için alınması gereken önlemleri ilgili satırdaki karşılığına yazınız. Alınması gereken önlem ile ilgili sorumlu kişiler ve tamamlanacağı tarihi belirttikten sonra risk değerlendirmesini gerçekleştiren ekipteki kişilere dokümanın her bir sayfasını paraflatıp son sayfasının ilgili kısımlarını imzalatınız. 3. Çalışanlar, temsilcileri ve başka işyerlerinden çalışmak üzere gelen çalışanlar ve bunların işverenlerini; diş hastaneleri, klinikleri ve muayenehanelerinde karşılaşılabilecek sağlık ve güvenlik riskleri ile düzeltici ve önleyici tedbirler hakkında bilgilendiriniz. 4. Alınması gereken önlemlere karar verirken; riskin tamamen bertaraf edilmesi, bu mümkün değil ise riskin kabul edilebilir seviyeye indirilmesi için tehlike veya tehlike kaynaklarının ortadan kaldırılması, tehlikelinin, tehlikeli olmayanla veya daha az tehlikeli olanla değiştirilmesi ve riskler ile kaynağında mücadele edilmesi gerekmektedir. 5. Önlemler uygulanırken toplu korunma önlemlerine, kişisel korunma önlemlerine göre öncelik verilmeli ve uygulanacak önlemlerin yeni risklere neden olmaması sağlanmalıdır. KONTROL LİSTESİNDE YER ALAN YANGIN GİBİ KONU BAŞLIKLARI İÇİN İLGİLİ MEVZUATIN GEREKLERİNİN YERİNE GETİRİLMESİ ÇALIŞMALARINIZA ÖNEMLİ KATKI SAĞLAYACAKTIR. ÖNEMLİ HATIRLATMALAR Bu kontrol listesi doldurulduktan sonra HERHANGİ BİR KURUMA BİLDİRİM YAPILMAYACAKTIR. İşveren tarafından, denetimlerde gösterilmek üzere İŞYERİNDE SAKLANACAKTIR. Diş klinik ve muayenehaneleri, bir apartman/bina/site içerisinde faaliyet göstermekte ise; apartman/bina/site yönetimi tarafından koordinasyonu sağlanan risk değerlendirmesi çalışması da diş hastaneleri, klinikleri ve muayenehanelerinde gerçekleştirilecek risk değerlendirmesinde dikkate alınır. Uygun olmadığını düşündüğünüz durumlar için belirlediğiniz her bir alınması gereken önlemin takibi yapılmalı ve sorumlu kişilerce, öngörülen tarihe kadar gerçekleştirildiğinden emin olunmalıdır.
DİŞ KLİNİĞİ/MUAYENEHANE Uvaı: Adresi: DEĞERLENDİRMENİN YAPILDIĞI TARİH GEÇERLİLİK TARİHİ Kou Başlığı Alıası Gereke Öle açıklaalar örek olarak veriliştir Sorulu Kişi Taalaacağı GENEL )ei kaya veya düşeyi öleyeek şekilde uygu alzee ile kaplaıştır ve iç ve dış zeiler salo girişi, erdiveler vs.düzeli olarak kotrol edilmektedir. Zeminde çökme, erime vb. deformasyonlar uluaaktadır. Aynalar da dâhil cam yüzeyler a aksalı oilyalar, kapı, pencere vb.) uygu şekilde ote ediliş, yüzeyler üzeride kırık ve çatlak gii hatalar uluaaktadır. Merdive geişlikleri ve asaak yükseklikleri uygundur. Çalışa alalarıda döküle alzeeler veya diğer seeplerde ötürü kaygalaşış zeminler ya da geçitler derhal temizlenmektedir. Eskime veya hasarlanma halinde oarı yapılaktadır. Merdiveler oyua tırazalar evuttur. Tıraza ayakları arasıda uygu aralıklarla dikeler veya düşeyi öleyeek kapalı loklar mevcuttur. Teizlik yapıla alada kayayı öleek içi gerekli öleler alıaktadır. Çalışa yapıla alalarda, uyarı levhaları v. koulaktadır. Bütün alanlar iyi aydılatılıştır. Peere alaı yeterie üyüktür ve doğal aydılatada yeterie faydalaılaktadır. 1/10
Kou Başlığı Alıası Gereke Öle açıklaalar örek olarak veriliştir Sorulu Kişi Taalaacağı Aydılata aratürleride / doaılarıda ya da peerelerde kayaklaa göz kaaştırıı parıltılarda kayaklaa riskler öleiştir. Teiz hava akıı uluaktadır ve tü alalar düzeli olarak havaladırılaktadır. Çalışalar, işlerii itirdikte sora ütü malzemeleri yerlerine düzenli olarak yerleştirektedir. Klinik/Laboratuvar hava ortaıa yayılış gaz, parçaık gii hava kirliliğii dışarı atarak çalışa ortaı havasıı daia teiz tutaak düzeyde doğal havaladıra veya daia çalışır duruda eri havaladıra sistei sağlaıştır. İşyerii teizliği düzeli olarak yapılaktadır ve çalışa ortaıda, hijye açısıda gerekli şartlar sağlaaktadır. İŞYERİ DÜ)ENİ VE HİJYEN Çalışa esasıda kullaıla aletler, kullaı sonunda uygu şekilde teizleekte ve sterilize edilmektedir. Çalışa alaı çalışaları rahat çalışasıı sağlayaak geişliktedir. Çöpler ve atıklar düzeli olarak ve uygu şekilde toplaaktadır. Çöp kutuları, her oşaltada sora dezefekte edilmektedir. Sterilizasyo aaçlı kullaıla araç ve alzeeleri kullanı taliatları hazırlaıştır. 2/10
Kou Başlığı Alıası Gereke Öle açıklaalar örek olarak veriliştir Sorulu Kişi Taalaacağı Tü çalışalara efeksiyo riskini azaltmak için geel hijye ilgisi veriliş ve gerekli öleler alııştır. Makineler için üretici firmadan, kullaı kılavuzları tei ediliştir ve makineler kılavuza uygu olarak kullaılaktadır. Çalışa ortaıda efeksiyo kotrolü yapılakta ve u kouda çalışalar içi farkıdalığı artırılasıa yönelik programlar uygulaaktadır. Kullaı kılavuzlarıı doğru ve güveli kullaı, akı, v. koularda yetersiz kaldığı durumlarda ek kullanma taliatları hazırlaaktadır. Özellikle hareketli parçaları ola akieler/aletler, üretiisii taliatları doğrultusuda korua paelleri v. öleler ile korua altıa alııştır. Güvenli dental aletlerin seçimine dikkat edilmektedir. MAKİNELER, EL ALETLERİ VE YARDIMCI APARATLAR İşvere akie koruyuularıı çalışalar tarafıda uygu olarak kullaıp kullaıladığıı kotrol etmektedir. İalatçıı taliatları doğrultusuda tü akieleri gülük akıları ve periyodik kotrolleri yapılaktadır. Lazer ile çalışa ihaz, el aletleri ya da tekik aparatlar sadee özel eğiti alış çalışalar tarafıda ve gerekli öleler alıarak kullaılaktadır. Rötge ihazları sadee özel eğiti alış çalışalar tarafıda ve gerekli öleler alıarak kullaılaktadır. Çalışaları uygu itelikte KKD kullaaları sağlaaktadır ve sadee lazerle çalışaları değil diğer kişileri de ışılara aruz kalaası içi öleler alııştır. Cihazlar, ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak uygun mekanlarda ve yetkili kişiler tarafıda kullaılaktadır. 3/10
Kou Başlığı ELEKTRİK PSİKOSOSYAL ETMENLER Elektrik/sigorta kutuları kilitleiş, yetkisiz kişileri erişileri öleiştir. Kaçak akı rölesi aa elektrik hattıa ağlaıştır. Tü sigortaları koruaklı yerlerde olası sağlaıştır. Çalışalar sırasıda kullaıla kalolu aletler takıla veya düşeyi öleyeek şekilde kullaılaktadır. Elektrikle ilgili ağlatılar sürekli kotrol edilmektedir. Ekipmanları elektrik aksaıa su veya diğer sıvılar temas ettirilmemektedir. Çalışaları esai saatleri mevzuata uygun olarak düzenlenmektedir. Fazla esai uygulaası plalıdır ve çalışalar önceden haberdar edilmektedir. Çalışaları psikolojik taize veya şiddete aruz kalaaları içi gerekli öleler alııştır. Yoğu çalışaları yapıldığı alalara, muayenehanelere ve laboratuvarlara, ziyaretçilerin veya hastaları, girişleri kotrollü olarak sağlaaktadır. Alıası Gereke Öle açıklaalar örek olarak veriliştir Kalolu aletler kullaıldığıda e yakı prize takılakta ve uzata kaloları çalışaları takılıp düşeyeeği şekilde sabitlenmektedir. Çalışalar, hasar görüş prizleri, yalış ağlaış soketleri hasarlı kaloları fark ettikleride yetkili ir kişiye haer vermeleri kousuda ilgilediriliştir. Bu tür hasar ve arızalar derhal giderilmektedir. Elektrikli ekipmanlar su ve kimyasal içerikli ürünlerden uzakta saklanmakta ve kuru elle kullaılaktadır Hekimin, birden fazla hasta yakıı ile görüşürke yalız ırakılaası sağlaaktadır. Sorulu Kişi Taalaacağı 4/10
Kou Başlığı Alıası Gereke Öle açıklaalar örek olarak veriliştir Sorulu Kişi Taalaacağı Çalışaları uzu süre ayı pozisyoda veya fiziksel alada zorlayıı çalışaları ağır yük kaldıra dahil) engellenmektedir. Çalışalar sırt ağrısı, oyu ya da omuz incinmesi ve ayak ya da bacaklarda ağrı gii kas ve iskelet sistei hastalıklarıa karşı ilgilediriliştir çalışa sırasıda uygu aralıklarla ara verilmekte ve basit egzersizler yapılaktadır. Çalışalar işlerii yaparken çok uzak mesafelere uzaak zoruda kalaaktadır. ERGONOMİ Çalışa ortaıda çalışaları uygunsuz pozisyolarda çalışasıı gerektire durular uluaaktadır. Çalışalar, çalışa sırasıdaki duruş pozisyoları ve çalışa şekilleri ile ilgili ergooi prensipleri konusunda ilgilediriliştir. Çalışalara, yaptıkları işe uygu masa, sandalye veya destek ekipman sağlaaktadır. Diş koltuğu ve açısı hekii uygu şekilde çalışasıı sağlayaak özelliktedir. 5/10
Kou Başlığı Alıası Gereke Öle açıklaalar örek olarak veriliştir Sorulu Kişi Taalaacağı Tehlikeli kimyasallar yerine tehlikeli olmayan veya daha az tehlikeli olanlar kullaılaktadır. Satı ala işleleride (mümkü olduğu takdirde) tehlikeli olmayan veya daha az tehlikeli kiyasalları satı alıası sağlaaktadır. Çalışalar, laboratuvar/kliik koşullarıa uygu kullaa kılavuzu uluaya ya da kullaa taliatı heüz hazırlaaış tehlikeli kiyasalları kullanmaaları kousuda taliatladırılıştır. KİMYASALLAR Gaz veya toz gibi zarar verici emisyona sebep olaileek kiyasal addeleri açıkta uluduğu işlei yapıldığı yerde zararlı eisyoa aruz kalaak içi vaku özelliği ola davluaz tesisatı veya ezeri ir siste kuruluştur. Kiyasalları üzeride uygulaa yötei, kullaılaak koruyuu ekipa ve zararlarıı gösteren etiketler mevcuttur. Kimyasal maddelerin saklaa koşullarıa uyulmakta, u alzeeler ısı, ışık ve diğer malzemelerden uzakta muhafaza edilmektedir. 6/10
Kou Başlığı Alıası Gereke Öle açıklaalar örek olarak veriliştir Sorulu Kişi Taalaacağı Yeterli sayıda yagı södürüü evuttur ve so kullaa tarihleri ve asıçları kotrol edilektedir. Yagı södüre tüplerie ulaşayı egelleye faktörler ortada kaldırılakta ve so kullanma tarihlerini rutin olarak kontrol eden personel görevlendirilmektedir. Yagı erdiveie açıla ail çıkış kapıları kilitli değildir ve dışa doğru açılaak şekilde tasarlaıştır. Ail çıkış kapılarıa ulaşıı egelleyeek faktörler ortada kaldırılıştır ve yagı erdiveleri aaı dışıda kullaılaaktadır. Yagı erdiveleri ruti olarak kontrol edilip temizlenmektedir ve çalışa tü persoele gerekli uyarılar yapılıştır. ACİL DURUMLAR Yaıı gazlarla yapıla çalışalara öreği laboratuvarlarda ateş kayağı olarak doğal gaz kullaııa karşı gerekli öleler alıaktadır. Kompresörü güveli çalışasıı sağlayacak tedirler alııştır ve patlaalara karşı dayaıklı yerde ve çalışalarda yeterie uzaktadır. Ail durua ede ola olaya ilişki iletişie geçilecek yagı, gaz kaçağı, depre v. telefo uaraları görüür yerlere asılıştır. Kapı ve kaçış yollarıı göstere ail duru levhaları uygu yerlere yerleştiriliş, yagı erdiveide ışıkladıra sağlaıştır. Ail durularda çalışalar e yapası gerektiğii bilmektedir. 7/10
Kou Başlığı Alıası Gereke Öle açıklaalar örek olarak veriliştir Sorulu Kişi Taalaacağı Biyolojik etkenlere maruz kalan veya kalabilecek çalışa sayısı, ükü ola e az sayıda tutuluştur. Çalışa süreçleri ve tekik kotrol öleleri, iyolojik etkeleri ortaa yayılasıı öleyeek veya ortada e az düzeyde uluasıı sağlayaak şekilde düzeleiştir. BİYOLOJİK ETKENLER Tıi ve iyolojik atıkları gerektiğide uygu işlelerde geçirildikte sora çalışalar tarafıda güveli ir içide toplaası, depolaası ve işyeride uzaklaştırılası, güveli ve özel kapları kullaılası da dâhil uygu yötelerle yapılaktadır. Çalışaları, iyolojik etkelere aruz kalaileeği alanlarda yiyip içmeleri engellenmektedir. Çalışalara eğiti verilip, u alalara uyarıı levhalar asılıştır. Çalışa ortaıda sterilizasyo/dezefeksiyo sağlaaktadır. Mukoza, kan, kan ürünleri ve kan ile kotaie vüut sıvıları ile teası ola kotaie oluş tıi alet ve ekipaları kullanmak zorunda kalan tüm çalışalar içi uygu kişisel koruyuu doaıeldive, maske v. kullaıı da dahil gerekli tedirler alııştır. Ayrıa çalışalara, göz yıkaa sıvıları, cilt antiseptikleri gibi uygun ve yeterli temizlik malzemeleri sağlaıştır. 8/10
Kou Başlığı Alıası Gereke Öle açıklaalar örek olarak veriliştir Sorulu Kişi Taalaacağı KAZALAR VE HASTALIKLAR EĞİTİM VE BİLGİLENDİRME Çalışaları işe giriş raporları ve periyodik kotrolleri yaptırılaktadır. İş kazaları ve eslek hastalıkları vakaları Sosyal Güvenlik Kurumuna rapor edilmektedir. Daha öe eydaa geliş kazalar ieleerek kayıt altıa alıış, tehlike kayakları tespit edilerek ileride ezer kaza ile karşılaşaak içi gerekli önlemler alııştır. Çalışalar iş sağlığı ve güveliği kousuda eğiti alışlardır. Çalışalar yaptıkları işle ilgili olarak gerekli eğiti ve bilgiye sahiptir. Çalışalar iyolojik etkelerle çalışa sırasıda aruz kalaileeği riskler kousuda ilgilediriliştir. Çalışalar tehlikeli kiyasallarla çalışa sırasıda aruz kalaileeği riskler kousuda ilgilediriliştir. Çalışalar kulladıkları araç ve gereçlerin güvenli kullaıı ve akıı kousuda eğitiliştir. Eğiti ve ilgiledire ile ilgili elgeler kayıt altıa alıakta ve kayıtlar uygu şekilde uhafaza edilmektedir. İşyeri ortaıda ulua biyolojik, kimyasal veya fiziksel etkenlere aruz kalası uhteel tü çalışalar işyeri hekii tarafıda kotrol edilmektedirler. www.sgk.gov.tr adreside iş kazası ve eslek hastalıkları bildirim formu ile elektronik olarak yapılaktadır. Çalışalara işe aşlaada öe ve ihtiyaç halinde yenileme eğitii veya ilave eğiti verilmektedir. 9/10
İŞVEREN/VEKİLİ Adı: İŞ GÜVENLİĞİ UZMANI (varsa) Adı: İŞYERİ HEKİMİ varsa Adı: DESTEK ELEMANI (varsa) Adı: Soyadı: Soyadı: Soyadı: Soyadı: İza: Belge bilgileri: Belge bilgileri: Görevi: İza: İza: İza: ÇALIŞANLAR VE TEMSİLCİLERİ (Ad, Soyad, Görev, İza 10/10