BİNA TEKNİĞİ ÜRÜN GRUBU MONTAJ KILAVUZU

BİNA TEKNİĞİ ÜRÜN GRUBU MONTAJ KILAVUZU

Değerli Müşterimiz, Firmamız ETNA markası altında; soğuk ve sıcak suyun evsel ve endüstriyel ısıtma, soğutma, iklimlendirme sistemlerindeki sirkülasyonu için in-line kuru rotorlu sirkülasyon pompaları, tarımsal sulama, iklimlendirme ve endüstriyel sistemlerindeki kullanımlar için uçtan emişli norm pompalar, villa, apartman, otel, hastane, AVM, askeri kışla, vb. yapılardaki kullanım suyu temininde yatay-dikey çok kademeli santrifüj pompalar, konutsal ve endüstriyel atık suların uzaklaştırılmasını sağlayan atık su drenaj pompaları, konutlar, ticari binalar ve endüstriyel uygulamalara hitap eden çeşitleri ile kullanım suyu hidroforları ve yangın tesisatlarında kullanılan TS EN 12845 ve NFPA 20 normlarına uygun yangın pompa ve hidrofor sistemleri üretmekte ve hizmetinize sunmaktadır. Müşterilerimize sağlam ve güvenilir ürünler sunmak ana prensibimiz olup suyun hayati öneminin bilincinde olarak ürünlerimizde en kaliteli malzemeleri kullanmayı ilke edindiğimizi belirtmek isteriz. Tüm ürünlerimiz TSE belgesine sahip olup, üretimimiz ISO 9000 standartlarına uygun olarak yapılmaktadır. Ürettiğimiz tüm pompalar fabrikamızda test edilmektedir. Bu zaman ve emek isteyen uygulama ile müşterilerimize sunduğumuz tüm ürünlerin sorunsuz çalıştığına emin olmayı amaçlıyoruz. Bu kılavuz, satın almış olduğunuz ürün/ürünlerin doğru şekilde monte edilmesini sağlamak, montaj hatalarından doğabilecek arızaların önüne geçmek, uzun yıllar sorunsuz ve konforlu bir şekilde kullanmanızı sağlamak amacıyla hazırlanmış olup ürün/ürünler ile birlikte teslim edilen kullanım kılavuzu yerine geçmez. Kullanım kılavuzunda belirtilen diğer tüm detayları okumanızı ve uygulamanızı, bu kılavuzu ürün/ürünlerin montajını yapacak olan tesisat / mekanik taahhüt firmalarının uygulamayı yapacak teknisyenlerine iletmenizi ve kılavuza uygun montaj yapmalarını sağlamanızı öneririz. Montaj esnasında yapılabilecek hatalar sebebiyle devreye alma için gerekli olan asgari şartların sağlanmaması durumunda, yetkili servislerimiz tarafından garanti kapsamında devreye alma işleminin yapılamayacağını hatırlatmak isteriz. Bu durumda hatalı tesisatı yeniden düzenlemeniz veya asgari şartları sağlamanız gerekmektedir. Asgari şartların sonradan sağlanması durumunda, devreye almanın şartlı yapılabileceğini ve devreye alma formunda belirtilen durumlardan dolayı zaman içerisinde oluşabilecek arızalardan sizlerin sorumlu olacağınızı ve bu durum karşısında mağdur duruma düşebileceğinizi hatırlatmak isteriz. Ürünlerimizi iyi günlerde ve uzun yıllar kullanmanız dileğiyle, EŞ EKSENLİ (IN-LINE) SİRKÜLASYON POMPALARI MONTAJ KILAVUZU ALP Pompa Sistemleri San. ve Tic. A.Ş. 2

EŞ EKSENLİ (IN-LINE) KURU ROTORLU SİRKÜLASYON POMPALARI EŞ EKSENLİ (IN-LINE) KURU ROTORLU SİRKÜLASYON POMPALARI Bina tekniğinin en önemli ürün gruplarından birini oluşturan sirkülasyon pompaları; aşındırıcı madde içermeyen soğuk & sıcak suyun evsel, endüstriyel alanlarda ısıtma, soğutma, iklimlendirme sistemlerindeki sirkülasyonu (devirdaim) için tasarlanmış olup ayrıca transfer pompası olarak da kullanılmaktadır. In-line (eş eksenli) sirkülasyon pompaları emme ve basma flanşlarından düz boruya takılabildiği için montajı kolaydır ve az yer kaplar. Rijit kaplinli veya monoblok olarak imal edilmektedir. Rijit kaplinli modellerde standart flanşlı, monoblok olanlar ise özel imal edilmiş motor mili uzatılmış elektrik motorları kullanılır. Genel olarak; a. Direkt olarak, b. Frekans kontrol sürücüsü ile birlikte kullanılır. In-line (eş eksenli) sirkülasyon pompalarında frekans kontrol sürücüsü ile beraber kullanıldığında, basınç transmitteri emme ve basma flanşlarının üzerinde yer alır. Basınç transmitterleri flanşlar arasındaki fark basıncını ölçerler. Transmitterlerden gelen veriler doğrultusunda sistemin ihtiyacını karşılamak amacıyla frekans kontrol sürücü frekansı, dolayısıyla motor devrini değiştirerek sistemin taleplerine uygun olarak cevap verir. Frekans kontrolü yardımıyla değişken devirli olarak çalışan in-line (eş eksenli) sirkülasyon pompası bu sayede, sistemin değişen hidrolik taleplerini karşılamak amacıyla etkin ve verimli biçimde kullanılır. Pompanın tam kapasite ile çalışmasının gerekmediği sürelerde pompa düşük devir ile çalışacak bu sayede önemli ölçüde enerji tasarrufu sağlanacaktır. Montaj Sırasında Dikkat Edilmesi Gerekenler Cihazın montajı ile ilgili detaylı resmi inceleyiniz. In-line (eş eksenli) pompaları tesisat borusuna bağlarken tesisat borusu; yere paralel ise pompa yere oturacak şekilde bağlanılmalı, tesisat borusu pompanın her iki yönünden metal ayaklar ile yere sabitlenmelidir. Yere dik ise pompa bağlandıktan sonra tesisat borusu metal ayaklar ile yere veya duvara sabitlenmelidir. Montaj sırasında pompa emme ve basma flanşlarının yatay eksenlerinin birbirlerine paralel olmasına özen gösterilmelidir. Eksen kaçıklıklarına engel olmak için emme ve basma ağızlarına lastik kompansatörler konulmalı ve pompa-motor ağırlığı desteğe alınmalıdır. Bu kompansatörler titreşim ve sesin tesisat borusu ile binaya iletilmesini önlemiş olacaklardır. Pompaların emiş ve basma hatlarının çapı pompa giriş-çıkış çapından düşük olmamalıdır. Frekans kontrol sürücülü pompaların montajlarında transmitterler frekans kontrol sürücü panosuna çok uzak olmamalıdır. Sinyal seviyesinin, kablo uzunluğunun artması ile kayba uğrayacağı göz önünde bulundurulmalıdır. Uzun mesafelerde ise kalın kablo kullanılması önerilir. Devreye Alma Sırasında Dikkat Edilmesi Gerekenler In-line (eş eksenli) pompalar devreye alınmadan tesisat iyice su ile yıkanmalı ve içinde hiç pislik kalmamalıdır. Bu sayede mekanik salmastranın bozulması önlenmiş olacaktır. Motor dönüş yönünün doğru olduğu kontrol edilmelidir. Motor çalıştırılmadan önce mekanik salmastranın kuru çalışmasını önlemek için pompa üzerinde bulunan hava tahliye purjörünün vidası gevşetilerek hava çıkışına izin verilmeli, purjörden su çıkışı mutlak olarak sağlanmalıdır. Pompanın havasının alınmadan çalıştırılması, mekanik salmastraya zarar verecektir. 4 5 www.etna.com.tr

EŞ EKSENLİ (IN-LINE) KURU ROTORLU SİRKÜLASYON POMPALARI EŞ EKSENLİ (IN-LINE) KURU ROTORLU SİRKÜLASYON POMPALARI 6 7 www.etna.com.tr

IN-LINE POMPA VE TRANSMITTER BAĞLANTISI Tesisat ve pompa arasındaki montaj ile ilgili kasılmaları önlemek amacıyla pompa giriş ve çıkışlarına kauçuk kompansatör bağlanmalıdır. Tesisat - Pompa Çıkışı Tesisat- Pompa Emişi Destek Ayağı Basınç Transmitteri Destek Ayağı 8 9 www.etna.com.tr

İKİ POMPALI PARALEL BAĞLANMIŞ IN-LINE POMPA VE TRANSMITTER Tesisat ve pompa arasındaki montaj ile ilgili kasılmaları önlemek amacıyla pompa giriş ve çıkışlarına kauçuk kompansatör bağlanmalıdır. Konik Redüksiyon Tesisat - Pompa Çıkışı E Basınç Transmitteri Destek Ayağı Tesisat - Pompa Emişi Destek Ayağı 10 11 www.etna.com.tr

MÜSAADE EDİLEN MONTAJ ŞEKİLLERİ 3 POMPALI FREKANS KONTROLLÜ SİRKÜLASYON POMPA GRUBU TESİSAT BAĞLANTI ŞEMASI Kompansatör Kompansatör Kompansatör Kompansatör Kompansatör 7,5 kw ve üstü pompalarda destek ayağı konulmalıdır. Transmitter Bağlantısı Transmitter Bağlantısı 12 13 www.etna.com.tr

GÜVENLİK TALİMATLARI Aşağıda belirtilen güvenlik talimatlarına mutlaka uyunuz; 80 C den daha sıcak pompa ve borulara asla dokunmayınız. Kullanacak olan personel için uyarıcı uygun önlemler alınmalıdır.(örn; uyarıcı ikaz ve işaret tabelaları) Pompayı asla ters yönde çalıştırmayınız. Pompa ve/veya pompaya bağlı borular üzerinde yürümeyiniz. Pompa üzerinde herhangi bir çalışma daima en az iki eleman tarafından yapılmalıdır. Pompa grubu durdurulmadan kesinlikle pompa üzerinde çalışma yapılmamalıdır. Pompa üzerinde herhangi bir çalışma yapmadan önce pompa motoruna gelen enerji kesilmeli ve tekrar çalışmayacağından emin olunmalıdır. Pompa üzerinde çalışma tamamlandıktan sonra, önceden sökülmüş olan güvenlik muhafazalarını kesinlikle tekrar yerine takınız. Boru sistemindeki gerilme, kasılma ve ağırlıklar kesinlikle pompaya intikal etmemelidir. Pompa ve pompa ile bağlantılı borular basınç altındayken kesinlikle çalışma yapmayınız. Pompa üzerinde çalışacak olan elemanların giysileri yapacakları işlere uygun olmalı ve/veya gerekli güvenlik teçhizatlarını kullanmalıdırlar. Pompa sıcak iken asla üzerinde çalışma yapmayınız. Motor ve yardımcı ekipmanlar ile ilgili elektriksel bağlantılar yerel kurallara uygun ve yetkili elemanlar tarafında yapılmalıdır. Pompayı sadece belirtilmiş çalışma şartlarında çalıştırınız. Pompa gövdesi üzerindeki delik ve boşluklara elinizi ve parmaklarınızı sokmayınız. Tehlikeli sıvı basan pompalar üzerinde çalışırken daima dikkatli olunuz. ATIKSU & DRENAJ POMPALARI MONTAJ KILAVUZU 14

ATIKSU VE DRENAJ POMPALARI ATIKSU VE DRENAJ POMPALARI BAĞLANTI ŞEKİLLERİ Konutlarda ve/veya endüstriyel tesislerde oluşan kirli veya katı partikül içeren (kağıt, tekstil parçaları, plastik katkılı atıklar vb.) akışkanların ve drenaj sularının tahliyesinde kullanılmak için tasarlanmış pompalardır. Kullanımı Foseptik pompaları; Binanın en alt kotuna yapılan foseptik çukurunun içine konulur buradan belediye kanalizasyon şebekesine atık suyu transfer eder veya kapaklı fiberglas malzemeden üretilmiş drenaj su toplama kutularının içine konulur ve kutu içinde toplanan atık sular kanalizasyon şebekesine gönderilir. Foseptik pompaları genel olarak bıçaklı (öğütücü özellikli )üretilmektedir. Bu bıçak, pompanın emiş hattına yerleştirilmiş bir kesici olup pompa devreye girdiğinde dönmekte ve emiş ağzına gelecek katı partikülleri parçalayıp pompanın emmesine olanak vermektedir. Bu sayede pompayı katı maddelerin tıkaması sorunu ortadan kalkmaktadır. Zincir Montaj Sırasında Dikkat Edilecekler Öncelikle cihazın montajı ile ilgili detaylı resmi inceleyiniz. Atıksu ve drenaj pompalarının genel olarak bakım-onarım kolaylığı açısından kızak sistemi ile birlikte kullanılması önerilir. Kızak sistemi pompanın bir merkezde çalışmasının gerektiği durumlarda pompayı zemine sabitleyen bir ara bağlantı elemanıdır. Arıza durumu veya pompanın indirilip kaldırılmasını gerektiren hallerde bu kit kullanıcıya kolaylıklar getirmekte, montaj daha hızlı ve güvenli olarak yapılmaktadır. Kılavuz boruları ile montaj yapılırken pompanın bulunduğu haznenin boşaltılmasına gerek duyulmaz. Pompaların basma boru hattına mutlaka toplu tip çekvalf konulmalıdır. Toplu tip çekvalfler tam geçiş imkânı veren ve içine konulmuş bir top vasıtası ile suyun geri pompaya gitmesini engelleyen bir yapıya sahiptir. Bu çekvalfler sayesinde pompadan çıkıp basma hattına dolan atık sular pompa durduğunda geri foseptik çukuruna dönmeyecektir. Pompalar ile kullanılması gereken bir diğer ürün ise pompalar için üretilmiş koruma-kontrol panolarıdır. Panolarda bulunan termik koruma şalterleri pompanın sargılarının aşırı akımdan yanmasına engel olmaktadır. Panolara iki adet flatörlü şalterde bağlanabilmektedir. Bu flatörlü şalterlerden biri, foseptik çukuru ayarlanan seviyeye kadar dolduğunda ve pompayı çalıştırmak için atıksu seviyesi minimuma düştüğü zaman pompayı durduracak şekilde işlev görmektedir. Diğeri ise maksimum ayarlanan çalıştırma seviyesinin biraz üzerine ayarlanır ki pompa herhangi bir sebepten dolayı çalışmaz ise bu şalter alarm kornasına sinyal göndererek taşma tehlikesini ihbar etsin. Drenaj Panosu Toplu Çekvalf Kızak Alarm Çalıştırma Drenaj Pompası Seviye Flatörü Durdurma Devreye Alma Sırasında Dikkat Edilecekler Pompa foseptik çukuruna monte edilmeden evvel motorun üzerinde bulunan ok istikametinde döndüğü kontrol edilmelidir. Hem birinci flatör hem de ikinci alarm flatörü ayarlanmalıdır. Foseptik çukuru boş ve pompa çukura konulacak ise panodan ana şalter kapatılmalı pompanın susuz çalışması önlenmelidir. 16 17 www.etna.com.tr

DÜZ BORU BASINÇ KAYIP TABLOSU DEBİ l/s l/min m3/h 0,17 10 0,6 0,25 15 0,9 0,33 20 1,2 0,42 25 1,5 0,5 30 1,8 0,58 35 2,1 0,67 40 2,4 0,83 50 3,0 1 60 3,6 1,17 70 4,2 1,33 80 4,8 1,5 100 5,4 1,67 125 6,0 2,08 150 7,5 2,5 150 9,0 2,92 175 10,5 DEBİ 1/ s 1/min m3/h 3,33 200 12,0 4,17 250 15,0 5 300 18,0 6,67 400 24,0 8,33 500 30,0 10 600 36,0 11,67 700 42,0 13,33 800 48,0 15 900 54,0 16,67 1000 60,0 20,83 1250 75,0 25 1500 90,0 29,17 1750 105,0 33,33 2000 120,0 41,67 2500 150,0 50 3000 180,0 66,67 4000 240,0 83,33 5000 300,0 Galvaniz Kaplı Çelik Yeni Boru Nominal Çap 1/2 3/4 1 1 1/4 1 1/2 2 2 1/2 3 3 1/2 4 15,75 21,25 27 35,75 41,25 52,5 68 80,25 92,5 105 0,856 0,470 0,291 9,01 2,09 0,65 1,284 0,705 0,437 0,249 19,07 4,43 1,38 0,35 1,712 0,940 0,582 0,332 0,250 Kullanılan formül: 32,47 7,55 2,35 0,60 0,30 Hazen Williams 2,140 1,175 0,728 0,415 0,310 (UNI 9489 13.3.3.6) 49,08 11,41 3,55 0,91 0,45 2,568 1,411 0,874 0,498 0,370 0,230 68,74 15,98 4,98 1,27 0,63 0,20 2,996 1,646 1,019 0,581 0,440 0,270 91,42 21,26 6,62 1,69 0,84 0,26 1,881 1,165 0,664 0,500 0,310 27,22 8,48 2,16 1,08 0,33 2,351 1,456 0,831 0,620 0,390 0,230 41,13 12,81 3,27 1,63 0,50 0,14 2,821 1,747 0,997 0,750 0,460 0,280 57,63 17,95 4,58 2,28 0,70 0,20 3,291 2,039 1,163 0,870 0,540 0,320 0,230 76,64 23,88 6,08 3,03 0,94 0,27 0,19 2,330 1,329 1,000 0,620 0,370 0,260 30,57 7,79 3,88 1,20 0,34 0,15 2,621 1,495 1,120 0,690 0,410 0,300 38,01 9,69 4,83 1,49 0,42 0,19 2,912 1,161 1,250 0,770 0,460 0,330 0,250 46,19 11,77 5,86 1,81 0,51 0,23 0,11 3,641 2,077 1,560 0,960 0,570 0,410 0,310 0,240 69,79 17,79 8,86 2,74 0,78 0,35 0,17 0,09 2,492 1,870 1,160 0,690 0,490 0,370 0,290 24,92 12,41 3,84 1,09 0,49 0,24 0,13 2,907 2,180 1,350 0,800 0,580 0,430 0,340 33,15 16,51 5,10 1,45 0,65 0,32 0,17 Galvaniz Kaplı Çelik Yeni Boru Nominal Çap 1 1/4 1 1/2 2 2 1/2 3 3 1/2 4 5 6 8 35,75 41,25 52,5 68 80,25 92,5 105 130 155 206 3,322 2500 1540 0,920 0660 0,500 0,390 0,250 42,43 21,14 6,53 1,85 0,83 0,41 0,22 0,08 4,153 3,120 1,930 1,150 0,820 0,620 0,480 0,310 64,12 31,94 9,84 2,80 1,25 0,63 0,34 0,12 3,740 2,310 1,380 0,990 0,740 0,580 0,380 0,270 44,75 13,83 3,92 1,75 0,88 0,47 0,17 0,07 4,990 3,080 1,840 1,320 0,990 0,770 0,500 0,350 76,20 23,55 6,68 2,98 1,49 0,80 0,28 0,12 3,850 2,300 1,650 1,240 0,960 0,630 0,440 35,58 10,09 4,51 2,26 1,22 0,43 0,18 4,620 2,750 1,980 1,490 1,160 0,750 0,530 0,300 49,85 14,14 6,31 3,16 1,70 0,60 0,26 0,06 3,210 2,310 1,740 1,350 0,880 0,620 0,350 18,81 8,40 4,20 2,27 0,80 0,34 0,09 3,670 2,640 1,990 1,540 1,010 0,710 0,400 24,08 10,75 5,38 2,90 1,03 0,44 0,11 4,130 2,970 2,230 1,730 1,130 0,800 0,450 29,94 13,37 6,69 3,61 1,28 0,54 0,14 4,590 3,300 2,480 1,930 1,260 0,880 0,500 36,39 16,24 8,13 4,39 1,55 0,66 0,16 4,120 3,100 4,410 1,570 1,100 0,630 24,54 12,29 6,63 2,34 0,99 0,25 4,950 3,720 2,890 1,880 1,330 0,750 34,39 17,22 9,29 3,28 1,39 0,35 4,340 3,370 2,200 1,550 0,880 22,90 12,35 4,37 1,85 0,46 4,960 3,850 2,510 1,770 1000 29,31 15,81 5,59 2,37 0,59 4,810 3,140 2,210 1,250 23,89 8,44 3,59 0,90 Kullanılan formül: 3,770 2,650 1,500 Hazen Williams 11,83 5,02 1,26 (UNI 9489 13.3.3.6) 5,030 3,530 2000 20,15 8,55 2,14 4,420 2,500 12,93 3,23 KULLANIM SUYU HİDROFOR SİSTEMLERİ MONTAJ KILAVUZU Tablodaki beyaz renk ile gösterilen satırlar: Basınç kaybı (mss) / 100 m boru Tablodaki gri renk ile gösterilen satırlar: Su hızı (m/sn) Tablodaki verilen galvaniz kaplı çelik boru içindir. Farklı boru malzemeleri için tablodaki değerleri aşşağıdaki katsayılar ile çarpınız. * 0,6 PVC borular için * 0,7 Alüminyum borular için * 0,8 Çekme çelik veya paslanmaz çelik borular için 18

KULLANIM SUYU HİDROFOR SİSTEMLERİ KULLANIM SUYU HİDROFOR SİSTEMLERİ Sabit ve değişken devirli hidroforlar (su basınçlandırma sistemleri), gerekli olan kullanım suyunu istenilen basınçta sürekli olarak sağlamayı amaçlayan, su kesintisi veya basınç yetersizliği v.b. durumlara karşı sistemi yedekleyen konfora dönük cihazlardır. Hidroforların kullanım alanları; Konut ve ticari binalar Hastane, okul vb. kamu binaları Otel ve tatil köyleri Endüstriyel tesisler Dur-Kalk (On-Off) Çalışan Hidrofor Sistemleri Her bir pompa, hidrofor çıkış kollektörü üzerine monte edilen basınç anahtarı vasıtasıyla devreye girer veya çıkar. Hidroforun tesis edildiği binada su kullanımı başlayıp basınç, hidroforun devreye gireceği alt basınca kadar düştüğünde kollektör üzerine monte edilen basınç anahtarı ilgili pompayı çalıştırır ve suyun basınçlandırılmasına başlanır. Su basıncı, basınç anahtarındaki ayar değerine erişinceye kadar pompa çalışmaya devam eder. Hedef basınca ulaşınca pompa durur. Hidrofor sistemi üzerindeki her bir pompa için ayrı bir basınç anahtarı tesis edilmiş ve devreye girmeçıkma basınçları ürünün fabrika testleri aşamasında yapılmıştır. Ürünün ilk çalıştırılması esnasında yetkili servis tarafından söz konusu ayarlar kontrol edilerek gerekli düzeltmeler yapılmaktadır. Bir Frekans Sürücüsü ile Birden Fazla Pompanın Kumanda Edildiği Hidrofor Sistemleri Bir panodan kumanda alan ve bu pano içinde bir adet frekans sürücüsü olan hidroforlardır. Bu tip hidroforlarda su talebi oluşmaya başladığında frekans sürücüsü, pompayı düşük devirden yükselen devire göre devreye alır, pompa 50 Hz frekansa ulaşana kadar devri artırır ve pompa motoru nominal devire geldiğinde su talebini karşılamak üzere devrede kalır. Su talebi artınca pano içindeki yazılım ikinci pompanın devreye girmesi için pompa kontaktörüne sinyal gönderir, ikinci pompa tam devirde devreye girer, talep karşılanacağı için ilk pompanın frekansı düşürülerek motorun daha düşük devirde dönmesi sağlanır ve bu durum pompanın debisinin azalmasına sebep olur. Eğer su talebi daha çok artarsa ilk pompa tam devire çıkar ve üçüncü pompanın kontaktörüne çalıştırma komutu gönderir. Su talebinin azalması halinde pompalar teker teker devreden çıkar ve en son frekans sürücüsü ile çalışan pompanın da devri düşürülür ve ayarlanan minimum frekansa gelince bu pompada devreden çıkar. Bu şekilde tesisatta daha az basınç dalgalanmaları meydana geleceğinden su temininde konfor sağlanır. KO-EPH Frekans Sürücülü (Değişken Debili) Hidrofor Sistemleri Her bir pompaya bağlanmış olan frekans sürücüleri tarafından çalıştırılan hidroforlardır. Bu tip hidroforlarda su talebi oluşmaya başladığında frekans sürücüsü, pompayı düşük devirden yükselen devire göre devreye alır, pompa 50 Hz frekansa ulaşana kadar devri artırır ve pompa motoru nominal devire geldiğinde su talebini karşılamak üzere devrede kalır. Su talebi artınca pano içindeki yazılım ikinci pompanın frekans sürücüsünü düşük devirden yükselen devire göre devreye alır, su talebi artmaya devam ederse üçüncü pompada aynı şekilde frekans sürücü ile devreye girer. Talep karşılandıkça son devreye giren pompanın frekansı düşürülerek motorun daha düşük devirde dönmesi sağlanır ve bu durum pompanın debisinin azalmasına sebep olur. Su talebinin azalması halinde pompalar teker teker devreden çıkar, en son çalışan pompanın frekans sürücüsü pompanın devrini düşürür ve ayarlanan minimum frekansa gelince pompa durur. Tekrar su talebi başladığında pompalar aynı şekilde devreye girer. Bu tip hidroforlarda tesisattaki basınç dalgalanmaları minimum seviyelere indirilmiş ve ağır kalkan pompa motorları sayesinde mekanik eskimeler en alt düzeye getirilmiştir. 20 21 www.etna.com.tr

KULLANIM SUYU HİDROFOR SİSTEMLERİ KULLANIM SUYU HİDROFOR SİSTEMLERİ Pozitif Basınçlı Emiş Hattına Sahip Hidrofor Montajı (Su Tankı Yerüstünde) Öncelikle hidrofor sisteminin montajı ile ilgili detaylı resmi inceleyiniz. Pompaların emiş hatlarının çapı, pompa emiş çapından düşük olmamalıdır. Yapılacak emiş kolektörünün çapı toplam emiş hattı borusunun çapından küçük olmamalıdır. Emiş hattı tarif edilen nitelikte çekilirse su emişi rahat olacaktır. Pompa emiş hattından gelen suyun rahat gelmesi pompanın kavitasyon (pompa içerisindeki akışkanın lokal olarak buharlaşması ve yoğuşması çevrimi ) denen olumsuz şartlarda çalışmasının önüne geçecektir. Su deposunun içine konulan elektrikli flatör şalter eğer tankın içindeki su seviyesi azalırsa ana panoya Su Az ikazı gönderecek ve hidroforu devre dışı bırakacaktır. Su seviyesinin tekrar yükselmesi ile hidrofor tekrar devreye girecektir. Söz konusu flatör, pompanın susuz çalışmasını engelleyen ana güvenlik ekipmanıdır ve bu flatör devre dışı bırakılarak sistem kesinlikle çalıştırılmamalıdır. EVS Negatif Basınçlı Emiş Hattına Sahip Hidrofor Montajı (Su Tankı Yeraltında) Öncelikle hidrofor sisteminin montajı ile ilgili detaylı resmi inceleyiniz. Pompaların emiş hat çapları, pompa emiş çapından küçük olmamalıdır. Her pompa için ayrı ayrı emiş hattının çekilmesi gerekmektedir. Emiş hattı tarif edilen nitelikte çekilirse, su emişi rahat olacaktır. Pompa emiş hattındaki suyun düşük hızlarla rahat bir şekilde pompaya ulaşması, pompanın kavitasyon (pompa içerisindeki akışkanın lokal olarak buharlaşması ve yoğuşması çevrimi ) denen olumsuz şartlarda çalışmasının önüne geçecektir. Yeraltı su tankına indirilen emiş borularının ucuna süzgeçli emiş klapesi konulmalıdır. Söz konusu klape, su ile dolu olan emiş borusunun boşalmasını önleyecektir. Böylelikle pompa emiş hattında sürekli su bulunacak ve pompa kuru çalışmayacaktır. Söz konusu hidroforların yeraltı su tankından emiş yapacağının sipariş aşamasında belirtilmesi halinde, pompaların çıkış klapesine basma kolektörü üzerine konulan çekvalfler konulmayacak ve sistem basıncı emiş klapesine kadar sağlanmış olacaktır. Böylelikle, eğer emiş klapesi su kaçırırsa pompa emiş hattı boşalıp hava yapmayacak ve pompaların kuru çalışmasının önüne geçilecektir. Klapenin kaçırması pompanın istem dışı çalışmasına neden olacaktır, servis teknisyeni hidrofor çıkış vanasını kapatmasına rağmen basıncın düştüğünü görmesi halinde bunun emiş klapesinin kaçırdığı anlamına geldiğini anlayacak ve emiş klapesini değiştirecektir. Bu yapılmadığı takdirde emişten kaçan su yerine oluşabilecek hava cepleri emme hattından su emilmesini önleyecek ve susuz çalışan pompalar ciddi olarak hasarlanacaktır. NOT: Basma hattındaki çekvalfler mutlaka çıkarılmalıdır. Su deposunun içine konulan elektrikli flatör şalter eğer tankın içindeki su seviyesi azalırsa ana panoya Su Az ikazı gönderecek ve hidroforu devre dışı bırakacaktır. Su seviyesinin tekrar yükselmesi ile hidrofor tekrar devreye girecektir. Söz konusu flatör, pompanın susuz çalışmasını engelleyen ana güvenlik ekipmanıdır ve bu flatör devre dışı bırakılarak sistem kesinlikle çalıştırılmamalıdır. 22 23 www.etna.com.tr

KULLANIM SUYU HİDROFOR SİSTEMLERİ HİDROFOR MONTAJ VE FLATÖR AYARI Kullanım Suyu Hidroforunun Konulacağı Mekân İle İlgili Açıklamalar Hidroforun montajının yapılacağı pompa odasının; Kapalı,+ 4 C derece sıcaklığın altına düşmeyen (suyun donma riskine karşı), nem ve tozdan arındırılmış, havalandırılmasının sağlanmış olması gerekmektedir. Hidroforun etrafında servis hizmetlerinin rahatça verilebilmesi için en az 80 cm her taraftan rahat ulaşılabilir bir alanın olması gerekmektedir. Hidrofor odasında boru patlama riskine karşı suyun tahliyesi için gerekli büyüklükte bir su giderinin olması şarttır. Hidroforun Montajında Dikkat Edilecek Ayrıntılar Hidroforlar düz bir zemin üzerine konulmalı ve döşeme betonuna çelik dübeller vasıtası ile sıkıca tespit edilmelidir. Emiş ve basma hattındaki boruların metal destekler ile yere bağlanması bu hatların pompa üzerine ağırlık baskısı yapmasını önleyecek pompa kaplin ayarlarının bozulmasına imkân vermeyecektir. Emiş-basma hattı ve tesisatın birleştiği yerlerde lastik kompansatör kullanılması titreşimin ve sesin tesisata aktarılmasını önleyecektir. Şebeke 7 Çalıştırma Seviyesi Çalıştırma - Durdurma Seviye Ayarı Durdurma Seviyesi 8 3 1 2 1 2 5 * 4 Binaya * Emiş borusu depo tabanından minimum 15 cm yukarıda olmalıdır. Binaya 1 - Vana 2- Çekvalf 3 - Şamandıralı Vana 4 - Flatörlü Şalter 5 - Servis Musluğu 6 - Dik Klapeler 7 - Pislik Tutucu Filtre 8 - Su Deposu Pislik tutucuların pislik ile dolup pompa emişini zorlaması, temizlenmesi unutulduğu için pompalara zarar vermektedir bu nedenle emme hattında pislik tutucu kullanılması önerilmemektedir. Bunun yerine su depolarının iyice temizlenmesi ve pislik tutucunun deponun şehir şebekesi girişine konulması daha doğru olacaktır. Şebeke 1 2 1 1 Hidroforun pompa motorları için kumanda panosuna, pompa motorlarının toplam enerji talebine uygun enerji kabloları çekilmelidir. Ana kofradan çekilen bu kablolar mesafe uzadıkça uygun çaplarda olmalıdır. Bu çapları hesap etmek için 58. sayfada bulunan kablo kesitlerini gösteren tabloya bakabilirsiniz. Su deposunun içine konulacak ve emiş hattından daha yukarıda pompaları durduracak şekilde ayarlanacak flatör şalterin sabitlenmesi ve yetkisiz kişilerce oynanmasının önüne geçilmesi önemlidir. Bu seviye ayarlarının bozulması pompaların susuz çalışmasına sebebiyet verecek ve pompaların ağır şeklide hasarlanmasına sebep olacaktır. 7 3 Önemli: Emiş yapan hidroforlarda basma hattına çekvalf konulmamalıdır. Emişe konulan klape aynı zamanda çekvalf görevi görmektedir. 6 # Ayrıca tesisattaki basma hattına çekvalf konulmamalıdır. 4 24 25 www.etna.com.tr

KO- EP B/ C SERİLERİ İÇİN POZİTİF EMİŞ BAĞLANTISI EVS SERİSİ İÇİN POZİTİF EMİŞ BAĞLANTISI 20 cm Basınç Transmitteri (Frekans kontrollü hidroforlar için) 2" Genleşme Tankı Flex Hortum Paslanmaz Örgülü Manometre Tesisat - Emiş Bağlantısı Emiş ve Basınç Hatları Kaidelerle Desteklenmelidir PRP boru ile emiş hattı çekilecekse, boru et kalınlığı hesaba katılmalı ve bir boy büyük boru seçilmelidir. 1 1/2" Basınç Şalteri (Her pompa için ayrı) Tesisat-Basınç Bağlantısı Tank girişi, pompa emiş borusunun çapından daha küçük çapta olamaz. Tesisat - Emiş Bağlantısı TANK Tesisat - Basınç Bağlantısı Emiş hattı, çok fazla dirsek konularak çekilemez Genleşme Tankı Flex Hortum (Paslanmaz örgülü) 26 27 www.etna.com.tr

KULLANIM SUYU HİDROFOR SİSTEMLERİ İÇİN NEGATİF EMİŞ BAĞLANTISI ÖNEMLİ: Negatif emiş yapan hidroforlarda basma hattına çekvalf konulmamalıdır. Emişe konulan klape aynı zamanda çekvalf görevi görmektedir. Genleşme Tankı Flex Hortum (Paslanmaz Örgülü) Tesisat Konik Rakor Emiş ve Basınç Hatları Kaidelerle Desteklenmelidir Maksimum 3.2 m Olmalıdır Emiş Klapesi 28 29 www.etna.com.tr

KAVİTASYON VE DENGE TANKI HESABI KAVİTASYON NEDİR? Pompa içerisindeki akışkanın (su) lokal olarak buharlaşması ve yoğuşması çevrimi kavitasyon olarak adlandırılır. Pompa içerisinde kavitasyon oluşmaması için, net emiş derinliğinin hesabı (Z1), pompa ömrü açısından büyük önem taşımaktadır. Kavitasyon esnasında pompada lokal buharlaşmalar ve yoğuşmalar oluşur, bunun sonucunda pompa düzenli çalışmaz ve pompa çıkış basıncında azalma görülür. Pompa kavitasyon durumunda çalıştırılmamalıdır. (Kavitasyonda pompa gürültülü çalışacak, pompanın metal yüzeylerinde ciddi aşınma oluşacaktır.) Üstteki resimde kavitasyona uğramış bir pompanın döküm fanına ait bir resim bulunmaktadır. Pompa emiş ağzında döküm fan(impeller) üzerindeki aşınma, açıkça görülebilmektedir. MEMBRANLI TANK HACİM HESABI (Vmt) Dengeleme tankı kullanımında amaç; basınç altındaki hidrofor sisteminde pompa motorlarının saatteki müsaade edilen şalt sayılarına (z) uyabilmek, tesisatta oluşabilecek basınç şoklarını dengelemektir. Basınç tankları, hava yastıklı veya membranlı tip olabilir. Hava yastıklı tiplerde, su ile hava arasında net bir ayrım yoktur. Basınçlı havanın bir bölümü suya karıştığından, bir kompresör veya hava şarj ünitesi tarafından hava ikmali gerekir. Membranlı tiplerde hava şarj ünitesi veya kompresöre gerek yoktur. Çünkü hava ve suyun birbirine olan temas yüzeylerinde flexible diyafram (membran) mevcuttur. Bu nedenle, membranlı tank kullanımı tercih edilmektedir. Aşağıdaki hesap yöntemi, dik veya yatay tankların gerekli hacim hesabında kullanılır. Hacim hesabında, hidrofor setindeki ana pompalardan sadece bir tanesi dikkate alınır. Bir saatte müsade edilebilen motor şalt sayısı, pompa debisi, pompa çalıştırma basıncı ilişkileri tespit edilmelidir. Vmt = Membranlı basınç tank hacmi (m3/h) Qp 1 Qp = Ortalama pompa debisi (m3/h) (Qmin + Qmax/2 = Qp) Vmt= x 4xZ Pmax = Max. basınç ayarı (mss) (Pmin -2) 1- Pmin = Min. basınç ayarı (mss) Pmax Z = Bir saatte müsade edilen motor şalt sayısı ÖRNEK 2KO 25-8/75 Hidrofor için; Pmax. = 82 mss Pmin. = 60 mss Qmax. = 25 m3/h Qmin. = 17 m3/h Z = 40 (tablodan bulunur) Qp= 25 + 17 2 = 21 m3/h Elektrik motorları için tavsiye edilen azami şalt sayısı (z) 1.5 kw ve altı için max. 80 2.2 ve 3 kw için max. 60 4-7.5 kw için max. 40 11 ve 15 kw için max. 30 18 ve 22 kw için max. 24 30 ve 37 kw için max. 16 45 kw ve üzeri için max. 8 YATAY TEK KADEMELİ SANTRİFÜJ POMPALAR MONTAJ KILAVUZU Vmt= 21 4x40 x 1 60-2 1-82 = 0.43 m3/h min. 500 lt. membranlı tank gerekir. 30

YATAY TEK KADEMELİ SANTRİFÜJ POMPALAR YATAY TEK KADEMELİ SANTRİFÜJ POMPALAR EA serisi norm pompalar; su transferi, ısıtma ve chiller sistemleri, yangınla mücadele ve birçok endüstriyel uygulamalarda kullanılan yüksek verimli, uçtan emişli, EN 733'e uygun yatay milli santrifüj pompalardır. Yangın Hidroforunun Emiş Hattının Özellikleri Pompalarda elektrik motoru ile bağlantılar esnek kaplin veya rijit kaplin ile yapılmaktadır. Rijit kaplinli modellerde standart flanşlı motor kullanılır, pompalar yatay eksenden suyu emip dikey eksenden basar. Emme flanş ölçüsü basma hattı flanş ölçüsünden bir boy büyüktür. Opsiyonel olarak pompaya takılan spacer kaplin, pompa ile elektrik motoru/dizel motoru şaseden ve tesisattan sökmeden sadece çark ve mekanik salmastranın bulunduğu kısımdaki cıvatalar sökülerek pompanın çark, mekanik salmastra, rulman ve yağ keçelerine pompa tesisata bağlı kalmaya devam ederken kolay bakım yapabilmeyi sağlamaktadır. Bu özellik genelde ile AB normuna uygun yangın pompalarında kullanılmaktadır. Montaj Sırasında Dikkat Edilmesi Gerekenler Öncelikle cihazın montajı ile ilgili detaylı resmi inceleyiniz. Uçtan emişli pompaları tesisat borusuna bağlamadan evvel pompa ölçülerine uygun yapılmış beton kaideye çelik dübel ile sıkıca sabitlemek gerekmektedir. Daha sonra hem emme hem basma ağızına pompa basıncına uygun kauçuklu kompansatör takılmalıdır. Bu işlemden sonra tesisat boruları pompa ile birleştirilmelidir. Kauçuk kompansatörler tesisattaki küçük eksen kaymalarını absorbe ederek tesisattan kaynaklanan eksenel kaçıklıklara engel olur. Boru, branşman ve kollektör gibi tesisat parçalarının oluşturduğu tesisat yükleri eksenel kaymalara, kaplin ayarının bozulmasına ve zamanla sehimlere neden olur. Pompa sisteminin titeşimsiz, sessiz, verimli ve uzun ömürlü çalışabilmesi için emme ve basma hattındaki tesisat bileşenleri çelik ayaklar ile yere sabitlenmeli veya tavana asılmalıdır. Pompaların emiş ve basma hattı pompa giriş-çıkış çapından düşük olmamalıdır, ayrıca çıkış hattına bir boy büyük tesisat çekilmesi debi ve basınç kayıplarını minimuma indirecektir. Pompa eksi kottan emiş (negatif emme) yapacaksa emiş hattı pompa emiş flanşından bir boy büyük olmalı ve pompa emiş flanşına bağlanmadan evvel araya eksantrik boru parçası konmalıdır. Bu şekilde emişte oluşabilecek hava boşluğu ve emişte meydana gelecek girdapların önüne geçilecek pompaya rahat emiş imkânı verilecektir. Uçtan Emişli Pompaların Devreye Alınmasında Dikkat Edilecek Ayrıntılar Uçtan emişli pompalar devreye alınmadan önce tesisat su ile yıkanmalı ve içinde pislik kalmamalıdır. Aksi taktirde pompanın mekanik salmastrası bozulabilir. Daha sonra motor dönüş yönünün doğru olduğu kontrol edilmelidir. Pompa kaplini el ile döndürülerek rahat döndüğü gözlemlenmelidir. Kasıntılı dönüş tespitinde mutlaka kaplin ayarları yapılmalıdır. Motor çalıştırılmadan evvel pompa üzerinde bulunan hava tahliye tapası açılmalı ve içerde hapis olan hava dışarı atılmalıdır. Eksi kottan emiş yapılacak ise pompanın içi ve emiş borusu su ile doldurulmalıdır. Havası alınmadan çalıştırılması pompanın mekanik salmastrasına zarar verecektir. 32 33 www.etna.com.tr

POZİTİF EMİŞ BAĞLANTISI Basınç hattındaki kayıpları gidermek amacıyla konsantrik redüksiyon kullanılmalıdır. Tesisat Bağlantı Şekli 1 Tesisat ve pompa arasındaki montaj ile ilgili kasılmaları gidermesi amacıyla kauçuk kompansatör bağlanmalıdır. Bağlantı Şekli 2 Basınç tesisat hattı şekil 1 veya şekil 2 deki gibi desteklenmelidir. Pompa emişi sırasında boruda hava cepleri oluşmaması için eksantrik redüksiyon kullanılmalıdır. Emiş hattı şekilde görüldüğü gibi desteklenmelidir. Temel Beton Su Besleme Pislik Tutucu Pompa grubu saplama veya çelik dübel ile temel betona montaj edilmelidir. 34 35 www.etna.com.tr

NEGATİF EMİŞ BAĞLANTISI Basınç hattındaki kayıpları gidermek amacıyla konsantrik redüksiyon kullanılmamalıdır. Tesisat Bağlantı Şekli 1 Tesisat ve pompa arasındaki montaj ile ilgili kasılmaları gidermesi amacıyla kauçuk kompansatör bağlanmalıdır. Bağlantı Şekli 2 Basınç tesisat hattı Şekil 1 veya Şekil 2 deki gibi desteklenmelidir. Pompa emişi sırasında boruda hava cepleri oluşmaması için eksantrik redüksiyon kullanılmalıdır. Temel Beton Pompa emiş hattı şekilde görüldüğü gibi desteklenmelidir. Klape Pompa grubu saplama veya çelik dübel ile temel betona montaj edilmelidir. 36 37 www.etna.com.tr

POMPA MONTAJ DETAYI POMPA MONTAJINDA SİFON ETKİSİ NEDİR? Bazı sistemlerde emiş hattı negatif meyillidir veya hatta sifon yapısı bulunur. Bu kesinlikle önerilmeyen bir durumdur. Çünkü bu yöntem pompayı zorlar ve hasar görmesine neden olur. Yanlış montaj örneği Hava boşluğu Yanlış montaj örneği Hava boşluğu Emiş klapesi Emiş klapesi Hava boşluğu Hava boşluğu Yukardaki resimlerde havanın en yüksek noktada emiş borusu ile pompa emiş ağzının arasında olduğu görünür. Bu durum susuz çalışmaya sebep olduğundan pompaya ve birleşenlerine zarar verir. DOĞRU POMPA MONTAJI İÇİN ÖNERİLER 1. Pompanın her zaman pompalanacak sıvıya yakın bir yere konumlandırılması önerilir. Emiş klapesi 2. Pompanın ayaklarının sağlam bir şekilde yüzeye bağlanması oluşabilecek titreşimlerin önüne geçer. 3. Pompa motoru üst tarafta olacak şekilde dikey ya da yatay konumda kurulabilir. 4. Metal borular, olası titreşim ve sarsıntıları pompa bağlantı ağızları ve pompa gövdesine iletmeyecek şekilde ankraj(zemine sabitlenme) noktalarında izole edilmelidir. 5. Eğer pompa negatif emiş yapacak ise boru ucuna klape veya çekvalf konulması gerekir. 6. Küçük çaplı borudan büyük çaplı boruya geçişler kademeli biçimde gerçekleştirilmelidir. Çap geçişinin gerçekleştirildiği redüksiyon uzunluğu, boru çapının 5-7 katı uzunlukta olmalıdır. 7. Bütün emiş hattı bağlantı elemanları hava kaçağı olmaması için dikkatlice kontrol edilmelidir. 8. Hava cebi oluşumunu önlemek için dirsekten pompaya giden borunun %1-2 derece yükselen bir eğimle yapılması önerilir. NOT: Kurulan pompanın karakteristik özellikleri sistem gereksinimlerini karşıladığından emin olun. KUYUDAN EMİŞ: Pompanın susuz çalışmasından dolayı oluşacak hatalı çalışmaların önüne geçilmesi için bir koruma kullanılması önerilir. TANKTAN EMİŞ: Pompanın susuz çalışmasını önlemek için Emiş klapesi flatör(şamandıra) kullanılması önerilir. ŞEHİR ŞEBEKE HATTINA DOĞRUDAN BAĞLANTI: Pompayı korumak için, emiş hattı üzerine minimum basınç şalteri tesis edilmelidir. NOT: POMPANIN SUSUZ ÇALIŞMASI, POMPA AKSAMLARINA (FAN, DİFÜZÖR V.B.) ZARAR VERİR! Doğru montaj örneği YANGIN POMPA SİSTEMLERİ MONTAJ KILAVUZU TS EN 12845 38

TS EN 12845 +A2 STANDARDINA UYGUN HİDROFOR SİSTEMLERİ TS EN 12845 +A2 STANDARDINA UYGUN HİDROFOR SİSTEMLERİ TBMM tarafından kabul edilen yasaya göre binalarda yağmurlama (sprinkler) sistemi olan tesisatlara bağlanması zorunlu olan Avrupa Birliği normunda üretilen yangın hidroforlarını içermektedir. Bu hidroforlar ile ilgili TSE tarafından tercüme edilen kitapçıkta tüm detaylar verilmiştir. Talebiniz halinde TS EN 12845 +A2 standardına uygun yangın pompa sistemleri teknik broşürünü satış departmanımızdan isteyerek daha geniş bilgi sahibi olabilir, web sitemizde satış sonrası hizmetler bölümünde yer alan modüler olarak teslim edilen yangın hidroforunun montaj filmini seyrederek cihazın yerine montajı ile ilgili daha geniş bilgiye ulaşabilirsiniz. Yangın Hidroforunun Kullanımı Yangın hidroforlarında kullanılan elektrik motorlarında EN 12845+A2 standardı gereği motoru koruyan termik koruma bulunmamaktadır. Burada amaçlanan, yangın anında elektrik motoru iki fazda kalsa da motor sargıları yanana kadar pompanın çalışmaya devam etmesidir. Bu sebeple hidroforlar yangın tesisatı dışında başka bir tesisata bağlanamaz, su temini maksatlı kullanılamaz. Kullanılması halinde cihaz da meydana gelecek arızalar garanti kapsamı dışında kalacaktır. Yangın Hidroforunun Emiş Hattının Özellikleri (Aynı Kottaki Depodan Emiş Yapan) Öncelikle cihazın montajı ile ilgili detaylı resmi inceleyiniz. Pompaların emiş hatlarının pompa emiş çapından düşük olmasının, pompa emiş hattına en kısa mesafeye rezerv deposundan fazla dirsek kullanmadan yere paralel tesisat borularının çekilmesinin sağlanması ve olası hava ceplerinin oluşmasının önüne geçilmesi gerekmektedir. Emiş hattı ne kadar düzgün çekilirse su emişi o kadar rahat olacaktır. Pompa emiş hattından gelen suyun rahat gelmesi pompanın kavitasyon (pompa içerisindeki akışkanın lokal olarak buharlaşması ve yoğuşması çevrimi ) denen olumsuz şartlarda çalışmasının önüne geçecektir. Yangın pompası montaj resminde emiş borusunun rezerv deposuna nasıl bağlanacağı ayrıntılı olarak gösterilmiştir. Buradaki ölçülere dikkat edilmesi gerekmektedir. Yangın Pompası Emiş Hattının Özellikleri (Eksi Kottaki Depodan veya Kuyudan Emiş Yapan) Öncelikle cihazın montajı ile ilgili detaylı resmi inceleyiniz. Pompa tesisat bağlantılarında; pompanın negatif kottan emiş yaparak çalışması istenmeyen tercih edilmeyen bir durumdur. Emiş hattında hava boşluğunun oluşması veya NPSH değerinin yükselmesi gibi sorunlar meydana gelmektedir. (NPSH değeri; pompanın emiş hattında olması gereken minimum pozitif basınç değeridir.) Ancak gerekli olması halinde belirtilen şartları sağlamak kaydıyla (çizimde izah edildiği gibi) tesisat yapılabilir. Pompaların emiş hatlarının pompa emiş çapı ile aynı veya bir çap büyük olması tavsiye edilir. Her pompa için ayrı ayrı emiş hattının çekilmesi gerekir. Emiş hattında kollektör kesinlikle kullanılmamalıdır. Bu hatlara jokey pompa için de ayrı hat çekilmelidir. Emiş hattı uygun çapta çekilirse su emişi o kadar rahat olacaktır. Pompa emiş hattından gelen suyun rahat gelmesi pompanın kavitasyon (pompa içerisindeki akışkanın lokal olarak buharlaşması ve yoğuşması çevrimi) denen olumsuz şartlarda çalışmasının önüne geçecektir. Pompanın emiş yapacağı maksimum derinlik 3,2 metreden fazla olmamalıdır. Pratikte pompanın emiş yapılacak yere en kısa mesafede bulunması istenir. Her bir emiş borusunun bir dirsek ile suya daldırılması ve emiş borusunun ucuna bir filtreli klapenin konulması gerekmektedir. Bu klape su ile dolu olan emiş borusunun boşalmasını önleyecektir. Emme hattına kapama vanası konulmamalıdır. EN 12845+A2 standardı negatif kottan emiş yapan her pompa için çalıştırma tankının tesis edilmesini şart koşmuştur. Bu tanklar emiş borusunun ucundaki klapenin su kaçırma riskine karşı devamlı olarak emiş hattına su beslemek için kullanılır. Bu şekilde pompanın emiş hattında hava boşluğunun oluşması ve pompanın emiş yapmasının imkânsız hale gelmesi önlenmiş olacaktır. Bu tankların içinde, tankın şebeke suyu ile dolması için bir giriş mevcut olup tank içine bu girişten sonra flatörlü musluk konulmuştur. Tankın boşalması halinde tank bu girişten dolacak, flatörlü musluk taşmayı önleyecektir. Ayrıca tankın içinde bir adet flatörlü şalter olup eğer tankın içindeki su seviyesi azalırsa ana panoya Su Az ikazı göndererek ana pompayı devreye sokacak ve ilgilileri sesli alarm ile uyaracaktır. Emiş klapesinin ucundaki filtrenin zaman zaman temizlenmesi ve yabancı maddelerden dolayı tıkanması önlenmelidir. Temizleme sırasında rezerv tankının (çalıştırma tankı) boşaltılmaması ve emiş borusunun sökülerek bu işlemin yapılması gerekir. 40 41 www.etna.com.tr

TS EN 12845 +A2 STANDARDINA UYGUN HİDROFOR SİSTEMLERİ TS EN 12845 +A2 STANDARDINA UYGUN HİDROFOR SİSTEMLERİ Yangın Hidroforunun Konulacağı Mekân İle İlgili Açıklamalar Hidroforun montajının yapılacağı yangın pompa odasının; kapalı, dizel motorlar için + 10 C, elektrik motorlar için + 4 C sıcaklığın altına düşmeyen (suyun donma ve dizel motorun rahat çalışmaması riskine karşı), nem ve tozdan arındırılmış, havalandırması sağlanmış olması gerekmektedir. Yangın pompasının etrafında servis hizmetlerinin rahatça verilebilmesi için en az 80 cm her taraftan rahat ulaşılabilir bir alanın olması gerekmektedir. Yangın pompa odasında boru patlama riskine karşı suyun tahliyesi için gerekli büyüklükte bir su giderinin olması şarttır. Dizel motorun egzoz borusu dizel motorun susturucu çıkışına konulan fleks borunun çapından küçük olmamalı, eğer hat uzun ise bu çaptan daha büyük olmalıdır. Egzoz borusu bina dışına (açık havaya) çıkacak şekilde demir borudan yapılmalı, üzeri izole edilmeli ve tavana kelepçeler ile tutturulmalıdır. Montaj Sırasında Dikkat Edilmesi Gerekenler Yangın pompaları düz bir zemin üzerine konulmalı ve döşeme betonuna çelik dübeller vasıtası ile sıkıca tespit edilmelidir. Gerek emiş hattı gerekse basma hattındaki boruların metal destekler ile yere bağlanması, bu hatların pompa üzerine baskı yapmasını önleyecek, pompa kaplin ayarlarının bozulmasına imkân vermeyecektir. Yangın pompasının panosu ile rezerv deposunun içine konulacak pompanın, su bittiği zaman ikaz verecek olan flatörlü seviye şalteriyle bağlantısının yapılması gerekmektedir. Yangın pompasının haftalık test işlemleri esnasında, tesisatta su tüketimi olmadığı için pompa gövdesinin aşırı ısınması ve mekanik salmastranın ısı nedeniyle zarar görme potansiyeli ortaya çıkmaktadır. Bu durumu engellemek için pompa gövdesindeki bağlantı noktasından su deposuna 8 mm çaplı boru ile geri dönüş hattı çekilmelidir. Bu hat pompa gövdesi sirkülasyon hattı olarak adlandırılır. Yangın pompasının motorlarına enerji kabloları her pompa için ayrı ayrı çekilmeli ve bu kabloların yanmaya dayanıklı kablolar olmasına dikkat edilmelidir. Ana kofradan çekilen kablolar mesafe uzadıkça uygun çaplarda olmalıdır. Bu çapları hesap etmek için 58. sayfada bulunan kablo kesitlerini gösteren tabloya bakabilirsiniz. 42 43 www.etna.com.tr

POZİTİF EMİŞ BAĞLANTISI Rezerv tankının 2/3' ü kapasitesindeki su, emiş ekseninin üzerinde olmalıdır. N (Normal Su Seviyesi) Pilot pompa emişine flex hortum bağlanamaz, Emiş çapına uygun boru kullanılmalıdır. Dizel modülde, emiş ve basınç hattındaki titreşimleri alması amacıyla kompansatörler şekilde görüldüğü gibi bağlanmalıdır. Depodaki pompa emiş ekseni TS EN 12845 Madde 9.3.5 Şekil 4, Çizelge A 15'e göre yapılmalıdır. B Tankın 2/3 Kapasitesi X (Düşük Su Seviyesi) d > 5d > 0,3d N A X B Su Beslemesi d A B Su alma borusunun anma çapı (m) Asgari (m) Asgari (m) 65 0,25 0,08 80 0,31 0,08 100 0,37 0,1 150 0,5 0,1 200 0,62 0,15 250 0,75 0,2 300 0,9 0,2 400 1,05 0,3 500 1,2 0,35 Egzoz çıkış borusu metal olmalı ve minimum dirsek ile dış havaya çıkartılmalıdır. Basınç hattında oluşacak kayıpları gidermek amacıyla konsantrik redüksiyon kullanılır. Hidrofor odasında suyu tahliye edebilmek için büyük su gideri olmalıdır, aksi taktirde pompalar su altında kalabilir. Tesisat Destek Ayağı Pompa emişi sırasında boruda hava cepleri oluşmaması için eksantrik emiş kiti kullanılır. Destek Ayağı Emiş ve Basınç hatları kaidelerle desteklenmelidir. 44 45 www.etna.com.tr

NEGATİF EMİŞ BAĞLANTISI Flatör Bağlantısı Elektrik modülünün panosundaki 5 ve 6 no.lu klemenslere ve dizel modülün panosundaki 2 ve 3 no.lu klemenslere bağlanmalıdır. Pilot pompa emişine flex hortum bağlanamaz, Emiş çapına uygun boru kullanılmalıdır. Emiş ve basınç hatları kaidelerle desteklenmelidir. Ø8mm Hava Atma Pnömatik Hortumu Şebeke Beslemesi Destek Ayağı Dizel modülde, emiş ve basınç hattındaki titreşimleri alması amacıyla kompansatörler şekilde görüldüğü gibi bağlanmalıdır. Elektrikli Flatör - Pano Bağlantı Kablosu Şamandıralı Flatör Elektrikli Flatör Tanktan Emiş Klapesine Besleme Yapan 1 Gırtlak Hortum (Tank bağlantısı daha yüksek bir konumda olmalıdır.) Tank Tahliye Hortumu (1 Gırtlak Hortum) Tesisat Emiş Klapesi Maksimum 3.2 m olmalıdır. Destek Ayağı Egzoz çıkış borusu metal olmalı ve minimum dirsek ile dış havaya çıkartılmalıdır. 46 47 www.etna.com.tr

YANGIN KONTROL VANALARI DRF - 80FP / DRF - 60FP KONTROL VANALARI TEKNİK ÖLÇÜ ve DEĞERLERİ ÇAPLAR 2" 3" 4" 6" 8" YANGIN KONTROL VANALARI MALZEMELER GÖVDE Sfero Döküm KAPAK Sfero Döküm DİAFRAM Naylon Fiber Takviyeli Kauçuk KAPLAMA Rilsan - Nylon 11 ( Kırmızı veya Mavi) PİLOT GÖVDE ve KAPAK Pirinç MEBRAN Naylon Fiber Takviyeli Kauçuk PİLOT İÇ MALZEME 303 SS BORULAMA Bakır FİTTİNGS Pirinç SICAKLIK SINIFI 39 F - 150 F NFPA 20 / FM e Göre Vana Kapasitesi KAPASİTE 2" 3" 4" 6" 8" GPM 250 500 1000 2500 5000 Sınıf Flanşlı/Dişli Basınç Sınıfı Pilot Valf Ayar Yayları - Min - Max PN-16 PN-16 12 BAR MAVİ KIRMIZI YEŞİL SARI 125 125 175 PSI PN-16 PN-16 12 BAR 7-70 7-90 30-145 30-230 125 125 175 PSI DRF 60FP Yangın Basınç Düşürücü Vana Ölçüler (mm) Çap A B C E F Kg. 2 190 82 175 163 208 10,5 3 283 100 198 180 235 21,2 4 305 111 211 201 246 29,2 6 406 142 241 171 292 53,6 8 470 170 277 173 330 75,4 DRF 80FP Yangın Relief Vana ALARM KİTLİ YANGIN POMPA SİSTEMLERİ MONTAJ KILAVUZU Sprinkler Sistemleri Dışındaki Yangın Dolabı ve Hidrantlara Bağlanabilen Hidroforlar 48

ALARM KİTLİ YANGIN POMPA SİSTEMLERİ ALARM KİTLİ YANGIN POMPA SİSTEMLERİ Alarm Kitli Yangın Hidroforunun Emiş Hattının Özellikleri (Aynı Kottaki Depodan Emiş Yapan) Öncelikle alarm kitli yangın hidroforları, yasa gereği yağmurlama (sprinkler) tesisatının bulunduğu yapılara bağlanılamazlar. Bu cihazlar, yangın dolabı ve hidrantların bulunduğu yapılarda kullanılabilirler. Cihazın montajı ile ilgili detaylı resmi inceleyiniz. Pompaların emiş hatlarının pompa emiş çapından düşük olmasının, pompa emiş hattına en kısa mesafeye rezerv deposundan fazla dirsek kullanmadan yere paralel tesisat borularının çekilmesinin sağlanması ve olası hava ceplerinin oluşmasının önüne geçilmesi gerekmektedir. Emiş hattı ne kadar düzgün çekilirse su emişi o kadar rahat olacaktır. Pompa emiş hattından gelen suyun rahat gelmesi pompanın kavitasyon (pompa içerisindeki akışkanın lokal olarak buharlaşması ve yoğuşması çevrimi ) denen olumsuz şartlarda çalışmasının önüne geçecektir. Yangın pompası montaj resminde emiş borusunun rezerv deposuna nasıl bağlanacağı ayrıntılı olarak gösterilmiştir. Buradaki ölçülere dikkat edilmesi gerekmektedir. Alarm Kitli Yangın Hidroforunun Emiş Hattının Özellikleri (Eksi Kottaki Depodan veya Kuyudan Emiş Yapan) Cihazın montajı ile ilgili detaylı resmi inceleyiniz. Pompa tesisat bağlantılarında; pompanın negatif kottan emiş yaparak çalışması istenmeyen, tercih edilmeyen bir durumdur. Emiş hattında hava boşluğunun oluşması veya NPSH değerinin yükselmesi gibi sorunlar meydana gelmektedir. (NPSH değeri; pompanın emiş hattında olması gereken minimum pozitif basınç değeridir.) Ancak gerekli olması halinde belirtilen şartları sağlamak kaydıyla (çizimde izah edildiği gibi) tesisat yapılabilir. Pompaların emiş hatlarının pompa emiş çapı ile aynı veya bir çap büyük olması tavsiye edilir. Her pompa için ayrı ayrı emiş hattının çekilmesi gerekir. Emiş hattında kollektör kesinlikle kullanılmamalıdır. Bu hatlara jokey pompa için de ayrı hat çekilmelidir. Emiş hattı uygun çapta çekilirse su emişi o kadar rahat olacaktır. Pompa emiş hattından gelen suyun rahat gelmesi pompanın kavitasyon (pompa içerisindeki akışkanın lokal olarak buharlaşması ve yoğuşması çevrimi) denen olumsuz şartlarda çalışmasının önüne geçecektir. Pompanın emiş yapacağı maksimum derinlik 3,2 metreden fazla olmamalıdır. Pratikte pompanın emiş yapılacak yere en kısa mesafede bulunması istenir. Her bir emiş borusunun bir dirsek ile suya daldırılması ve emiş borusunun ucuna bir filtreli klapenin konulması gerekmektedir. Bu klape su ile dolu olan emiş borusunun boşalmasını önleyecektir. Emme hattına kapama vanası konulmamalıdır. Negatif kottan emiş yapan her pompa için çalıştırma tankının tesis edilmesi gereklidir. Bu tanklar emiş borusunun ucundaki klapenin su kaçırma riskine karşı devamlı olarak emiş hattına su beslemek için kullanılır. Bu şekilde pompanın emiş hattında hava boşluğunun oluşması ve pompanın emiş yapmasının imkânsız hale gelmesi önlenmiş olacaktır. Bu tankların içinde, tankın şebeke suyu ile dolması için bir giriş mevcut olup tank içine bu girişten sonra flatörlü musluk konmuştur. Tankın boşalması halinde tank bu girişten dolacak, flatörlü musluk taşmayı önleyecektir. Ayrıca tankın içinde bir adet flatörlü şalter olup eğer tankın içindeki su seviyesi azalırsa ana panoya Su Az ikazı göndererek ana pompayı devreye sokacak ve ilgilileri sesli alarm ile uyaracaktır. Emiş klapesinin ucundaki filtrenin zaman zaman temizlenmesi ve yabancı maddelerden dolayı tıkanması önlenmelidir. Temizleme sırasında rezerv tankının (çalıştırma tankı) boşaltılmaması ve emiş borusunun sökülerek bu işlemin yapılması gerekir. 50 51 www.etna.com.tr

ALARM KİTLİ YANGIN POMPA SİSTEMLERİ ALARM KİTLİ YANGIN POMPA SİSTEMLERİ Alarm Kitli Yangın Hidroforunun Konulacağı Mekân İle İlgili Açıklamalar Hidroforun montajının yapılacağı yangın pompa odasının; kapalı, dizel motorlar için + 10 C, elektrik motorlar için + 4 C sıcaklığın altına düşmeyen (suyun donma ve dizel motorun rahat çalışmaması riskine karşı), nem ve tozdan arındırılmış, havalandırması sağlanmış olması gerekmektedir. Yangın pompasının etrafında servis hizmetlerinin rahatça verilebilmesi için en az 80 cm her taraftan rahat ulaşılabilir bir alanın olması gerekmektedir. Yangın pompa odasında boru patlama riskine karşı suyun tahliyesi için gerekli büyüklükte bir su giderinin olması şarttır. Dizel motorun egzoz borusu dizel motorun susturucu çıkışına konulan fleks borunun çapından küçük olmamalı, eğer hat uzun ise bu çaptan daha büyük olmalıdır. Egzoz borusu bina dışına (açık havaya) çıkacak şekilde demir borudan yapılmalı, üzeri izole edilmeli ve tavana kelepçeler ile tutturulmalıdır. Montaj Sırasında Dikkat Edilmesi Gerekenler Yangın pompaları düz bir zemin üzerine konulmalı ve döşeme betonuna çelik dübeller vasıtası ile sıkıca tespit edilmelidir. Gerek emiş hattı gerekse basma hattındaki boruların metal destekler ile yere bağlanması, bu hatların pompa üzerine baskı yapmasını önleyecek, pompa kaplin ayarlarının bozulmasına imkân vermeyecektir. Yangın pompasının panosu ile rezerv deposunun içine konulacak pompanın, su bittiği zaman ikaz verecek olan flatörlü seviye şalteriyle bağlantısının yapılması gerekmektedir. Yangın pompasının haftalık test işlemleri esnasında, tesisatta su tüketimi olmadığı için pompa gövdesinin aşırı ısınması ve mekanik salmastranın ısı nedeniyle zarar görme potansiyeli ortaya çıkmaktadır. Bu durumu engellemek için pompa gövdesindeki bağlantı noktasından su deposuna 8 mm çaplı boru ile geri dönüş hattı çekilmelidir. Bu hat pompa gövdesi sirkülasyon hattı olarak adlandırılır. Yangın pompasının motorlarına enerji kabloları her pompa için ayrı ayrı çekilmeli ve bu kabloların yanmaya dayanıklı kablolar olmasına dikkat edilmelidir. Ana kofradan çekilen kablolar mesafe uzadıkça uygun çaplarda olmalıdır. Bu çapları hesap etmek için 58. sayfada bulunan kablo kesitlerini gösteren tabloya bakabilirsiniz. 52 53 www.etna.com.tr

ALARM KİTLİ YANGIN HİDROFORU POZİTİF EMİŞ BAĞLANTISI Pilot pompa emişine flex hortum bağlanamaz. Emiş çapına uygun boru kullanılmalıdır. Dizel modülde, emiş ve basınç hattındaki titreşimleri alması amacıyla kompansatörler şekilde görüldüğü gibi bağlanmalıdır. Su Besleme Bağlantı Şekli 1 Basınç hattı şekil 1 veya şekil 2 deki gibi desteklenmelidir. C Negatif Emiş için 1" Çekvalf Ve Çalıştırma Tankı Bağlantısı Egzoz çıkış borusu metal olmalı ve minimum dirsek ile dış havaya çıkartılmalıdır. Emiş Ve Basınç Hatları Kaidelerle Desteklenmelidir. Bağlantı Şekli 2 Hidrofor odasında suyu tahliye edebilmek için büyük su gideri olmalıdır, aksi takdirde pompalar su altında kalabilir. 54 55 www.etna.com.tr

ALARM KİTLİ YANGIN HİDROFORU NEGATİF EMİŞ BAĞLANTISI Emiş ve basınç hatları kaidelerle desteklenmelidir. Şebeke Beslemesi Pilot pompa emişine flex hortum bağlanamaz. Emiş çapına uygun boru kullanılmalıdır. Şebeke Beslemesi Dizel modülde, emiş ve basınç hattındaki titreşimleri alması amacıyla kompansatörler şekilde görüldüğü gibi bağlanmalıdır. Şamandıralı Flatör Destek Ayağı 1" Çekvalf 1/2 " Hava Alma Tapası Tanktan Emiş Klapesine Besleme Yapan 1" Gırtlak Hortum Tank bağlantısı daha yüksek bir konumda olmalıdır. Tank Tahliye Hortumu (1" Gırtlak Hortum) 1" Çekvalf Tesisat Egzoz çıkış borusu metal olmalı ve minimum dirsek ile dış havaya çıkartılmalıdır. Destek Ayağı Emiş Klapesi Maksimum 3.2 m olmalıdır. 56 57 www.etna.com.tr

KABLO SEÇİM TABLOSU DÖNÜŞÜM TABLOSU 220 V KABLO KESİTİ (4x...mm) HP KW 1,5 2,5 4 6 10 16 25 35 50 70 95 120 150 185 240 MAX. KABLO BOYUTLARI (m) 0,5 0,37 80 130 0,75 0,55 55 90 140 1 0,75 40 80 105 160 1,5 1,1 30 50 75 115 190 2 1,5 20 35 60 90 145 235 Hesaplama ve Birim Çevirme Tabloları lbs/sa kg/sn kg/sa ton/sa ltr/sa ltr/dak x 0.000454 x 3.6 x 0.001 x 1.0 x 0.001 x 0.06 S.G. IGPM x 0.273 x 0.00455 m 3 /sa USGPM x 0.227 x 0.0038 Dönüştürme Litre/sn dönüştürme IGPM x 0.0757 m 3 /saat x 0.278 m 3 /dk x 16.68 Ton metre/saat x 0.278 S.G.* Litre/dk x 0.0167 Kilogram/saat x 0.000278 S.G.* USGPM x 0.063 Feet 3 /saniye x 28.3 Feet 3 /dk x 0.47 İngiliz ton/saat x 0.282 S.G.* 380 V DIREKT 3 2 30 50 70 120 185 0,5 0,37 570 0,75 0,55 379 1 0,75 230 1,5 1,1 180 235 2 1,5 135 225 360 3 2 126 209 336 504 4 3 100 165 285 390 5,5 4 92 152 244 367 598 938 7,5 5,5 67 111 178 267 436 884 1056 10 7,5 52 86 137 206 337 528 816 12,5 9,2 69 110 166 270 424 655 892 ltr/sn x 3.6 derece F - 32 1.8 STOKE x özgül ağırlık IGPH derece C POISE USGPH Pompa Basıncının Dönüştürülmesi Metre cinsine dönüştürme Feet x 0.305 kg/cm2 x 10 S.G.* PSI x 0.704 S.G.* İnç Hg x 0.345 S.G.* cm Hg x 0.1362 S.G.* Atmosfer x 10.35 S.G.* KN/m2 (KPa) x 0.102 S.G.* Bar x 10.2 S.G.* 380 V - YILDIZ / ÜÇGEN 15 11 94 141 229 360 556 757 991 17,5 13 81 122 199 312 481 656 858 20 15 80 92 150 236 355 497 652 901 25 18,5 60 60 120 189 292 398 522 720 947 30 22 50 70 102 151 248 338 444 613 806 966 35 26 45 65 95 140 216 295 386 534 701 841 983 40 30 60 90 118 182 249 326 450 592 709 830 974 50 37 46 80 100 154 210 273 376 491 586 682 797 944 60 45 70 82 127 172 225 310 405 485 565 662 786 70 51 71 109 149 195 268 352 421 492 576 686 80 59 95 129 169 234 306 367 428 502 598 90 67 85 116 152 210 275 330 385 451 537 100 75 76 104 136 187 245 293 343 402 478 125 92 86 113 156 204 245 286 335 399 150 110 93 128 168 202 236 277 331 180 130 109 143 172 201 236 282 x 0.43 Ft Hd PSI x 14.22 x 14.504 kg/cm 2 x 0.01 x 1.013 x 0.981 BAR KPA ATMO S x 0.305 x 0.7 x 10 x 10.2 x 0.1 x 10.33 özgül ağırlık m.hd m 3 /h dönüştürme IGPM x 0.273 Litre/saniye x 3.60 Litre/dakika x 0.06 Ton metre/saat x 1 S.G.* m3/dakika x 60 Kilogram/saat x 0.001 S.G.* Kilogram/saniye x 3.6 S.G.* USGPM x 0.227 Feet3/saniye x 102.0 Feet3/dakika x 1.7 İngiliz ton/saat x 1.015 S.G.* İngiliz barrel/saat x 0.163 *S.G= Özgül Ağırlık 200 150 94 124 148 174 204 243 Güç Dönüştürme Kilovat a dönüştürme Beygir gücü x 0.746 Beygir gücüne dönüştürme Kilovat x 1.341 kw = m3/saat x mt cinsinden toplam yükseklik x özgül ağırlık 367.87 x Pompa randımanı 58 59 BHP = IMP.GPM x Ft cinsinden toplam yükseklik x özgül ağırlıkx10 33,000 x Pompa randımanı

Satış Sonrası Hizmetler 35 yılı aşkın sektör tecrübesi, Türkiye geneline yaygın 104 adet servis noktası ve müşteri odaklı satış sonrası hizmetler yaklaşımı ile sürekli yanınızdayız. (Devreye alma, bakım & arıza giderme, yedek parça temini.) Dudullu Organize Sanayi Bölgesi Nato Yolu Caddesi No: 267/B 34775 Ümraniye İstanbul / Türkiye Tel : +90 216 561 47 74 (Pbx) Fax : +90 216 561 47 50 www.etna.com.tr info@etna.com.tr