İSTANBUL SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLER ODASI ISTANBUL CHAMBER OF CERTIFIED PUBLIC ACCOUNTANTS MALİ January - February 2013 YIL 23 YEAR 23 İ K İ A Y L I K M E S L E K İ D E R G İ Sahibi İSMMMO Adına - Owner on behalf of the ISMMMO YAHYA ARIKAN Genel Yayın Yönetmeni - Editor HÜSEYİN FIRAT Sorumlu Yazı İşleri Müdürü - Editorial Assistant VEYSEL KARANİ PALAK DANIŞMA KURULU Advisory Board Alfabetik Sıraya göre (Alphabetical Orders) Doç. Dr. Volkan DEMİR (GalatasarayÜniversitesi) Prof. Dr. Rüstem HACIRÜSTEMOĞLU (GalatasarayÜn.) Prof. Dr. Cemal İBİŞ (Marmara Üniversitesi) Doç. Dr. İsmail Ufuk MISIRLIOĞLU (BilgiÜniversitesi) Prof. Dr. S. Ateş OKTAR (İstanbul Üniversitesi) Prof. Dr. Serdar ÖZKAN (İzmir EkonomiÜniversitesi) YAYIN KURULU Publication Board Hüseyin FIRAT (SerbestMuhasebeci Mali Müşavir) VeyselKarani PALAK (SerbestMuhasebeci Mali Müşavir) Orhan SARIGENE (SerbestMuhasebeci Mali Müşavir) Ertuğrul ERDEM (SerbestMuhasebeci Mali Müşavir) Bahriye PAYAL (SerbestMuhasebeci Mali Müşavir) HAKEM KURULU (Alfabetik Sıraya Göre) Editorial Advisory Board (Alphabetical orders) Prof. Dr. Nalan AKDOĞAN (BaşkentÜniversitesi) Doç. Dr. Tamer AKSOY (TOBB Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Ali DURAL (GalatasarayÜniversitesi) Prof. Dr. Doğan ARGUN (Marmara Üniversitesi) Prof. Dr. Ercan BAYAZITLI (Ankara Üniversitesi) Prof. Dr. Nejat BOZKURT (Marmara Üniversitesi) Prof. Dr. Emre BURÇKİN (Marmara Üniversitesi) Doç. Dr. Nurşen CANİKLİOĞLU (Marmara Üniversitesi) Prof. Dr. Nuran CÖMERT (Marmara Üniversitesi) Doç. Dr. Volkan DEMİR (GalatasarayÜniversitesi) Dr. A. Bumin DOĞRUSÖZ (Marmara Üniversitesi) Prof. Dr. M. Banu DURUKAN (DokuzEylülÜniversitesi) Prof. Dr. Melih ERDOĞAN (AnadoluÜniversitesi) Prof. Dr. Recep GÜNEŞ (İnönüÜniversitesi) Prof. Dr. Oktay GÜVEMLİ(E.Öğretim Üyesi) Prof. Dr. Rüstem HACIRÜSTEMOĞLU (Galatasaray Ünv.) Prof. Dr. Cemal İBİŞ (Marmara Üniversitesi) Prof. Dr. Seval KARDEŞ SELİMOĞLU (AnadoluÜnv.) Dr. Ahmet KAVAK (Yeminli Mali Müşavir) Prof. Dr. Yüksel KOÇ YALKIN (E.Öğretim Üyesi) Dr. Resul KURT (SosyalGüvenlikUzmanı) Prof. Dr. Ömer LALİK (İst.Ticaret Üniversitesi) Mehmet MAÇ (Yeminli Mali Müşavir) Doç. Dr. İsmail Ufuk MISIRLIOĞLU (BilgiÜniversitesi) Prof. Dr. S. Ateş OKTAR (İstanbul Üniversitesi) Prof. Dr. Serdar ÖZKAN (İzmir EkonomiÜniversitesi) Doç. Dr. KorkutÖZKORKUT (Ankara Üniversitesi) Prof. Dr. Recep PEKDEMİR (İstanbul Üniversitesi) Dr. Veysi SEVİĞ Prof. Dr. Barış SİPAHİ (Marmara Üniversitesi) Prof. Dr. Fevzi SÜRMELİ (AnadoluÜniversitesi) Prof. Dr. Münir ŞAKRAK (E.Öğretim Üyesi) Prof. Dr. Tuğrul TÜFEKÇİOĞLU (E.Öğretim Üyesi) Yrd. Doç. Dr. Masum TÜRKER (İstanbul TicaretÜnv.) Prof. Dr. Nuri UMAN (KoçÜniversitesi) Prof. Dr. Selçuk USLU (Bilkent Üniversitesi) Prof. Dr. GökselYÜCEL (İstanbul Üniversitesi) Prof. Dr. Süleyman YÜKÇÜ (DokuzEylülÜniversitesi)
MALİ ISSN 1303-5444 Net 5000 adet basılmıştır. Dergi Adı: Mali Çözüm Dergimiz EBSCO ve ULAKBİM Sosyal Bilimler Veritabanı tarafından taranmaktadır. İmtiyaz Sahibinin Adı, Soyadı ve Adresi: Yahya ARIKAN Kurtuluş Caddesi No: 114 A Blok Kat:7 Kurtuluş-Şişli/İSTANBUL Genel Yayın Yönetmeni: Hüseyin FIRAT Kurtuluş Caddesi No: 114 A Blok Kat:5 Kurtuluş-Şişli/İSTANBUL Sorumlu Müdürün Adı, Soyadı ve Adresi: Veysel Karani PALAK Kurtuluş Caddesi No: 114 A Blok Kat:5 Kurtuluş-Şişli/İSTANBUL Yazı İçerik-Teknik Sorumlusu: İlkim MENGÜLEREK Kurtuluş Caddesi No: 114 B Blok Kat:5 Kurtuluş-Şişli/İSTANBUL Grafik Tasarım ve Dizgi: Evren GÜNAY Kurtuluş Caddesi No: 114 A Blok Kat:6 Kurtuluş-Şişli/İSTANBUL Yönetim Yeri Adresi: Kurtuluş Caddesi No: 114 Kurtuluş-Şişli/İSTANBUL Basımı Yapanın Adı, Soyadı ve Adresi: Tor Ofset Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. Hadımköy Yolu Akçaburgaz Mahallesi 4. Bölge 9. Cadde 116. Sokak No:2 Esenyurt/İSTANBUL Telefon: (0212) 886 34 74 (pbx) Faks: (0212) 886 34 00 tor@torofset.com.tr Yayın Türü: Yerel-Süreli, 2 aylıkyayın Türü: Yerel-Süreli, 2 aylık Dergimiz HAKEMLİ DERGİ olma özelliği taşımaktadır. Dergimize gönderilen yazılar, hakem değerlendirmesine tabi tutulduğundan yayımında gecikmeler olabilmektedir. Dergimizde yayınlanan yazılar kaynak gösterilerek kullanılabilir. Yazılardaki görüşler yazarlarına aittir. Mali Çözüm (Financal Analyze) is two months journal of Chamber of Certified Public Accountants of Istanbul. It is a peer-reviewed Journal publishing refered articles, opinion papers, letters, reviews, news, questions and answers, law decisions on accounting. Yönetim Merkezi ve Yazışma Adresi: İSMMMO Kurtuluş Caddesi No: 114 Kurtuluş-Şişli/İSTANBUL Telefon: (0212) 315 84 00 pbx Faks: (0212) 343 47 80 E-mail: ismmmo@ismmmo.org.tr www.istanbulsmmmodasi.org.tr 2
MALİ SUNUŞ Ülke genelinde, 3568 Sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununun verdiği yetkiye istinaden hizmet veren meslek mensuplarının günü olarak kabul edilen 1-7 Mart Muhasebeciler Haftası olarak kutlanmaktadır. Bugün ülkemizde yaklaşık 100.000 meslek mensubu, ticaret, sanayi ve hizmet sektörünün muhasebe işlemlerini yapmakta, defterlerini tutmakta, bilanço, gelir tablosu ve diğer belgelerini düzenlemektedir. Muhasebe ile ilgili konular da inceleme, tahlil, denetim tahkim ve bilirkişilik ve benzeri işleri yapmaktadır. Muhasebe ve denetim mesleği gerek ülkemizde gerekse küresel düzeyde önemli bir değişim ve dönüşüm süreci içerisinde bulunmaktadır. Günümüzde muhasebe, isletmelerin iletişimini sağlayan bir dil haline gelmiştir. Muhasebenin gelişimi, içinde bulunduğu ortam, ülkenin ekonomik, sosyal, siyasal ve kültürel çevresinin etkileri altındadır. Muhasebe mesleği çalışmaları ve muhasebe uygulamaları günümüzde gelişerek bir yapı oluşturmuşlardır. Uluslararası karaktere sahip olan bu yapı, muhasebe mesleğinin ve muhasebenin yeni kültürünü oluşturmaktadır. Uluslararası gelişmeler ile küresel ekonomi ve küresel şirketler, muhasebe mesleğinin ve muhasebe uygulamalarının uluslararası bir niteliğe kavuşmasını gerektirmiştir. Muhasebe mesleğinin uluslararası nitelikleri, uluslararası denetim ve güvence standartları, uluslararası muhasebe eğitimi standartları ve uluslararası etik kuralları ile belirlenmiştir. Muhasebe uygulamaları ise uluslararası finansal raporlama standartları ile belirlenmiştir. Mesleğimiz hakkında bugün vereceğimiz kararlar, sadece muhasebecilik mesleğinin geleceği açısından önemli değildir, aynı zamanda yasadığımız ve çalıştığımız toplumların geleceği için sorumluluklarımızın bir parçası olarak da önemlidir. Muhasebe mesleğinin ortak değeri artık sadece basit bir teknik uzmanlık değildir; yeni ortak değerler kamu çıkarına hizmet için ortak bir misyon amaca yönelmiş değerlerin bütünüdür. 3
MALİ Mesleğimizin geleceğe bakısı; sürdürebilirlik, istikrar, tutarlılık, güvenilirlik, bağımsızlık ve dürüstlüğe bağlı kalmak ve muhasebenin geleceğini bu değerlerin üzerine inşa etmektir. Bunlar bir mesleğin vazgeçilmez unsurlarıdır. Geçtiğimiz dönemde önceki dönemlerde olduğu gibi üyelerimizin talep ve beklentileri doğrultusunda çalışmalar yapılmıştır. Mesleğin günlük sorunlarının yanı sıra, mesleğin yarınlarının en iyi şekilde oluşturulmasına yönelik planlamalar ve çalışmalar da sürdürülmektedir. Meslek camiamızın hedefleri doğrultusunda yapılan çalışmalarda geçmiş dönemlerde olduğu gibi bu dönemde de meslek camiasının temsili, mesleki hedef ve projelerin belirlenmesi ve uygulanması, sorunların çözümü günlük işleyişin sağlıklı bir şekilde sağlanması önceliklerimizi oluşturmuştur. 116 Mali Çözüm Dergisinde buluşmak dileğiyle, 1-7 Mart Muhasebeciler Haftamızı kutluyoruz. YÖNETİM KURULU 4
İÇİNDEKİLER MALİ KGK Gerçeği Ya da Geleceğimize Sahip Çıkmak Yahya ARIKAN 9 HAKEMLİ YAZILAR REFEREED PAPERS TMS 10 Raporlama Tarihinden (Bilanço Tarihinden) Sonraki Olaylar Standardına İlişkin Uygulamalar Prof. Dr. Süleyman YÜKÇÜ - Öğr. Gör. Şebnem YAŞAR 15 Aracı Kurumlarda Denetim Komitesinin Etkinliği Doç. Dr. Özgür ÇATIKKAŞ - Öğr. Gör. Dr. Halil İ. ALPASLAN 29 Mesleki Hile ve Bir Çözüm Önerisi Olarak Adli Denetim: Türkiye de SPK dan Yetki Almış Denetim Firmalarına Yönelik Bir Araştırma Tamer KARAUSTA - Doç. Dr. Adnan DÖNMEZ 59 Son Değişiklikler Çerçevesinde Yeni Teşvik Sistemi Doç. Dr. Erhan GÜMÜŞ 89 İlke Temelli Finansal Raporlama Standartları Nasıl Öğretilmeli? TFRS 10 Konsolide Finansal Tablolar Standardı Örneği Yrd. Doç. Dr. Rabia AKTAŞ 133 HAKEMSİZ YAZILAR OPINION PAPERS TTK nın Anonim Şirketlerde Sermaye Azaltılması İçin Öngördüğü Temel Yenilikler ve Değişiklikler Soner ALTAŞ 171 Limited Şirketlerde Müdürlerin Hukuki Sorumluluğu Mustafa YAVUZ 181 Yeni TTK Kapsamında Anonim, Limited Şirketler Ve Kooperatiflerin Hızlı Tasfiyesi Ve Tasfiyesiz Terkini Merdan ÇALIŞKAN 195 Anonim Şirket Genel Kurul Toplantısının Yapılamaması, Ertelenmesi ve Toplantı Sonunda Yapılacak İşlemler Ufuk ÜNLÜ 207 5
MALİ İÇİNDEKİLER 2012 Yılında Elde Edilen Değer Artış Kazançlarının Vergilendirilmesi Şibli GÜNEŞ 211 Serbest Dolaşıma Giriş Beyannamesi İçin Ödenen Damga Vergisinin Katma Değer Vergisi Matrahına Dahil Edilip Edilemeyeceği Bünyamin ÇİTİL 219 Bireysel Emeklilikte Vergi ve Sigorta İşlemleri Ahmet Tevfik UÇTUM Metin BAŞER 225 Tasfiyeye Giren Kurumlarda Geçmiş Yıl Zararlarının Mahsubu Bülent SEZGİN 237 Vakıfların Vergi Muafiyetine İlişkin Usul Ve Esaslar İbrahim ERCAN 243 Vergi Davalarında Yürütmenin Durdurulması Üzerine Hasan BAK 253 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanununa Göre Ticari Defter Kayıtları ve Finansal Raporlama Şenol ÇETİN 259 Ödünç İş İlişkisi Hakkında Önemli Hususlar Erol GÜNER 267 Prim Borcuna Karşılık Kurumca Uygulanacak İhtiyati Haciz Miktarının Hukuki Sınırları Yunus YELMEN Umut ÇİRAY 273 Kira Geliri Elde Edenlerin 4/B Sigortalılığı ve Emekli Destek Primi Karşısındaki Durumlarının Açıklanması Vakkas DEMİR 281 Anonim Şirketlerde Ortak Olmadan Yönetim Kuruluna Seçilenlerin Sosyal Güvenlik Durumları Mustafa BAŞTAŞ 287 Sosyal Güvenlik Destek Prim Borçlarının Yapılandırma Şartları Ekrem TAŞBAŞI 295 6
İÇİNDEKİLER MALİ Genel Sağlık Sigortalısı ve Bakmakla Yükümlü Olduğu Kişilerin Yurt Dışında Tedavileri Mikail KILINÇ 305 Kimler 2022 Sayılı Kanun Kapsamındaki Aylık Hakkından Yararlanabilir, Aylığın Hesaplanması, Muhtaçlığın Tespiti ve Sağlık Yardımlarından Yararlanma Usulleri Nelerdir? Murat ÖZDAMAR Erden ÇAKAR 311 Örneklerle İş Hukukunda Toplu İşçi Çıkarma ve Hükümleri Bünyamin ESEN 327 Türkiye de Yabancıların Çalışma İzinleri Nurcan ÖNDER 337 Pratik Bilgiler 349 Yazım Kuralları 401 7
8