ULUSLARARASI ADLİ TOKSİKOLOJİ KONGRESİ VE ÇALIŞTAYI 29-30 KASIM 2014- ANKARA Kapanış Bildirgesi Ankara Üniversitesi Rektörlüğü, Adli Bilimler Enstitüsü, Adli Toksikoloji Derneği ve Adli Bilimciler Derneği tarafından düzenlenen 1. Uluslararası Adli Toksikoloji Kongre ve Çalıştayı, 29-30 Kasım 2014 tarihleri arasında Ankara Üniversitesi ATAUM Konferans Salonu nda gerçekleştirilmiştir. Türk Toksikoloji Derneği ve Adli Tıp Kurumu nun da katkı sağladığı bu kongreye Sayın Doç. Dr. Zeliha Kayaaltı, Sayın Prof. Dr. H. Sinan Süzen ve Sayın Prof. Dr. İ. Hamit Hancı başkanlık etmişlerdir. Kongrenin onursal başkanlığını Ankara Üniversitesi Rektörü Sayın Prof. Dr. Erkan İbiş yapmıştır. Amerika, İngiltere, Yunanistan, Almanya, İtalya, Kore, Hindistan, Azerbaycan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Bangladeş, Tayvan, Ruanda, Bosna, Pakistan ve Kosova dan değerli bilim insanlarının katkı sağladığı ve ilki gerçekleşen bu uluslararası kongrede Türkiye den de çok sayıda saygıdeğer bilim insanı bildirilerini ve posterlerini Adli Toksikoloji, ölümle ya da ciddi yaralanma ile sonuçlanan zehirlenme vakalarında, maruz kalınan kimyasal maddenin analiz edilmesini, doz-etki ilişkisinin yorumlanmasını ve böylece zehirlenmelerin hukuksal olarak değerlendirilmesini yapan multidisipliner bir bilim dalıdır. Farklı ülkelerdeki adli toksikoloji alanında çalışan bilim insanlarını bir araya getirmiştir. Kongrede adli toksikoloji alanında; 34 sözlü bildiri, 130 poster bildirisi ve Türkiye den ve 15 ülkeden pek çok uluslararası toplam 475 akademisyenin katılımı ile başarılı bir şekilde tamamlanmıştır. 29 Kasım 2014 Cumartesi günü 1. Uluslararası Adli Toksikoloji Kongresi saygı duruşu ve ardından İstiklal Marşı nın okunması ile açılmış ve açılış konuşmaları ile devam etmiştir. Sunum dili İngilizce olan uluslararası kongrede tüm oturumlar eşzamanlı olarak İngilizceden Türkçeye çevrilmiştir. Açılış konuşmasını ilk olarak kongre başkanlarından Ankara Üniversitesi Adli Bilimler Enstitüsü, Adli Toksikoloji Anabilim Dalı Başkanı ve Adli Toksikoloji Derneği Başkanı Doç. Dr. Zeliha Kayaaltı yapmıştır. Sayın Kayaaltı konuşmasında Adli Bilimler in önemi ve Adli Toksikoloji nin disiplinler arası bir bilim dalı oluşu ve Adli Toksikolojinin adalet ve hukuk sistemine olan katkılarından bahsetmiştir. 1
Ayrıca I. Uluslararası Adli Toksikoloji Kongresi nin düzenlenmesinden ve ev sahipliği yapmaktan gurur ve mutluluk duyduklarını ifade etmiştir. İkinci açılış konuşmasını Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi, Farmasötik Toksikoloji Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. H. Sinan Süzen yapmıştır. Sayın Süzen konuşmasında Adli Toksikolojinin dünya ve ülkemizdeki durumu ile Adli Toksikologlara düşen görevlerin önemi konularına değinmiştir. Bu konuşmanın ardından Eurotox Başkanı Aristidis Michael Tsatsakis, ilki yapılan Adli Toksikoloji Kongresi nde farklı bilimsel alanlardan bilim insanları ile birarada olmaktan duyduğu mutluluğu ifade etmiştir. Sonrasında Batman Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Abdüsselam Uluçam üniversitelerarası işbirliğinin ve bilimsel paylaşımlarda bulunmanın öneminden bahsederek, kongremize davet edilmekten büyük bir mutluluk duyduğunu belirtmiştir. Daha sonra Ankara Üniversitesi Rektörü Erkan İbiş adına Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Bahaddin Güzel konuşma yapmıştır. Konuşmasında üniversitelerin Türkiye nin geleceği için oldukça önemli olduğundan ve Ankara Üniversitesi nin son yıllardaki gelişiminden bahsetmiş ve Adli Bilimlerin ve Adli Toksikolojinin önemini vurgulamıştır. Güzel, kongreye ev sahipliği yapmaktan mutluluk duyduklarından bahsederek kongre başkanları ile emeği geçen herkesi kutlamıştır. Ardından Ankara Vali sinin ve İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı nın başarı ve tebrik telgrafları okunmuştur. Kongrenin ilk oturumunun konusu Toksikoloji ve Genetik olup, oturum De Montfort University, Leicester, United Kingdom dan Dr. Parvez I. Haris, başkanlığında açılmıştır. Oturumun konuşmacılarından Dr. Habibul Ahsan (University of Chicago, Chicago, IL Professor of Clinical Epidemiology Department of Epidemiology) Arsenik Maruziyetinin Sağlık Açısından Toksikogenomik Etkileri başlıklı bildirisini Oturumun ikinci konuşmacısı Prof. Dr. Sinan Süzen (Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi, Farmasötik Toksikoloji ABD) Adli Toksikolojide Farmakogenetik Uygulamaları başlıklı bildirisini Üçüncü konuşmacı ise Prof. Dr. Nurşen Başaran (Hacettepe Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi Farmasötik Toksikoloji ABD) Kimyasallara Mesleksel 2
Maruziyette DNA hasarının Biyogöstergelerinin Önemi başlıklı bildirisini Workshop I: Aristidis Michael Tsatsakis (EUROTOX President, Department of Forensic Sciences & Toxicology, Faculty of Medicine, University of Crete, Heraklion, Greece) Mesleki klinik ve Postmortem Toksikolojide Uzun Dönem ve Akut Zehirlenmeler İçin Analitik Yaklaşımlar ve Hastalıklarla İlişkisinde Biyogösterge Çalışmalar başlıklı konuşmasını İkinci oturuma Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalından Prof. Dr. Muzaffer Metintaş başkanlık etmiştir. Bu oturumun konusu Meslek Hastalıkları ve Toksikoloji idi. İkinci oturumun ilk konuşmacısı Eun-Kee Park (Department of Medical Humanities and Social Medicine, College of Medicine, Kosin University, Busan, Korea) Asbeste Mesleki Maruziyet: Asbeste maruziyetlerimizde eksikliklerimiz nedir? başlıklı bildirisini Bir sonraki konuşmacı Seung Hoon Lee (Korea Environment Corporation, Ministry of Environment, Korea) olup Korede Asbestle ilişkili Hastalıklarda Asbest Yönetimi ve Mediko-Yasal Yaklaşımlar başlıklı bildirisini Bu oturumun üçüncü konuşmacısı Prof. Dr. Feride Severcan (ODTÜ, Biyolojik Bilimler Bölümü) ise, İnsan Vücut Sıvılarından Asbest Kaynaklı Akciğer Kanserinin Daha İyi Teşhisi İçin Yeni Bir Yöntem başlıklı bildirisini Üçüncü oturumun konusu Ksenobiyotik Toksisitesi idi. Bu oturuma Marmara Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi Farmasötik Toksikoloji Anabilim Dalı ndan Prof. Dr. Gülden Omurtag başkanlık etmiştir. Üçüncü oturumun ilk konuşmacısı Prof. Dr. Hilmi Orhan (Ege üniversitesi, Eczacılık Fakültesi Farmasötik Toksikoloji ABD) Maruziyet, İnternal Doz Analizi ve İnsanlarda Çevresel Kirleticilerin Yan Etkileri başlıklı bildirisini Prof. Dr. Ahmet Aydın (Yeditepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi, Farmasötik Toksikoloji ABD) ikinci konuşmacı olarak Kimyasal Silahlara Adli Açıdan Bakış başlıklı bildirisini Oturumun son konuşmacısı Sreeparna Banerjee (ODTÜ,Biyolojik Bilimler Bölümü) Kolerektal Kanserde, Quercetin in 2-Chloro-1,4-naphthoquinone Türevi, Apoptoz Ve Oksidatif Strese Bağlı Otofaji İndüksiyonu Yoluyla Antikarsinojenik Aktivitesini Gerçekleştirir başlıklı bildirisini 3
Dördüncü oturumun konusu Günlük Yaşam ve Toksikoloji olup, bu oturuma Ankara Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü nden Prof. Dr. Baki Koyuncu ve Gülhane Askeri Tıp Akademisi, Eczacılık Bilimleri Merkezi nden Toksikoloji ABD Başkanı ve Doç. Dr. Cemal Akay başkanlık yapmışlardır. Dördüncü oturumun ilk konuşmacısı Prof. Dr. Onur Erdem (Gülhane Askeri Tıp Akademisi) Polisiklik Aromatik Hidrokarbonlar ve Onların Toksik Etkileri başlıklı bildirisini Doç. Dr. Tahir Nalbantçılar (Batman Üniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi, Jeoloji Mühendisliği) bildirisinde Termal ve İçme Sularındaki Toksikolojik Ajanlar konulu bildirisini Oturumun son konuşmacısı Dr. Rafig Gurbanov (ODTÜ, Biyokimya Bölümü) Çevresel İyileştirmelerde Mikroorganizma Uygulamaları başlıklı sunumunu gerçekleştirmiştir. Beşinci oturuma İnönü Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Adli Tıp Anabilim Dalı ndan Prof. Dr. Bora Özdemir başkanlık etmiştir. Beşinci oturumun konu başlığı Postmortem Toksikoloji idi. Beşinci oturumun ilk konuşmacısı Prof. Dr. Gürol Cantürk (Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Sağlık Bilimleri) Postmortem Alkol Tayini başlıklı bildirisini İkinci konuşmacı Doç. Dr. Birol Demirel (Gazi Üniversitesi, Adli Tıp ABD.) Karbonmonoksit Zehirlenmesi ve Postmortem Markırları başlıklı bildirisini Oturumun üçüncü konuşmacısı Doç. Dr. Taner Akar (Gazi Üniversitesi, Adli Tıp ABD) Narkotikler ve Postmortem Süreci başlıklı bildirisini Oturumun son konuşmacısı ise Dr. Sultan Pehlivan (Adalet Bakanlığı, Adli Tıp Kurumu, Adli Patoloji Anabilim Dalı) Toksikolojik Patoloji konulu bildirisini 4
Gala Yemeği Cumartesi akşamı kongremizin Gala Yemeği Barceló Ankara Altınel Otel de gerçekleştirilmiştir. Yoğun bilimsel bir günün yorgunluğu müzik dinletisi ve güzel bir akşam yemeği ile atılmaya çalışılmıştır. Yenimahalle Belediye sinin destekleriyle gerçekleştirilen gala yemeği, Yenimahalle Belediye Başkanlığı ndan birçok bürokrat, bilim insanı ve kongre katılımcısından toplam 109 kişinin iştirakiyle gerçekleştirilmiştir. İkinci gün oturumlar saat 10 da başlamıştır. Altıncı oturuma Department of Medical Humanities and Social Medicine, College of Medicine, Kosin University, Busan, Korea den Eun-Kee Park başkanlık etmiştir. Bu oturumun konusu Ağır Metal Toksisitesi dir. Altıncı oturumun ilk konuşmacısı Dr. Parvez I. Haris (De Montfort University, Leicester, United Kingdom) İnsan İdrarında Spektroskopik Yöntemlerle Arsenik Maruziyeti ve Metabolizmasında Biyomarkırların Belirlenmesi başlıklı bildirisini Oturumun ikinci konuşmacısı Dr. Yu Chen (Departments of Population Health and Environmental Medicine, New York University School of Medicine) Arsenik Maruziyeti ve Kardiyovasküler Hastalıklarda Preklinik Ve Klinik Uç Noktaların Riskleri başlıklı bildirisini Oturumun üçüncü konuşmacısı Dr. Dilek Akyüzlü ve Doç. Dr. Zeliha Kayaaltı (Ankara Üniversitesi, Adli Bilimler Enstitüsü) Arsenik Toksikokinetiğinde Genetik Duyarlılık başlıklı bildirisini Dördüncü konuşmacı Fezile Özdemir (Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde Madencilik Kirliliğine Bir Bakış başlıklı bildirisini Yedinci oturumun konusu Klinik Araştırmalarda Etik ve Yasal Şartlar idi. Bu oturuma Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi nden ve Klinik Araştırmalar Derneği nden Prof. Dr. Hamdi Akan başkanlık etmiştir. Yedinci oturumun ilk konuşmacısı Dr. Hilal İlbars (Türk İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu) Ülkemizde ve Dünyada Yaygın olan Klinik Araştırmaların ve Etik Komisyonların Tarihi başlıklı bildirisini 5
İkinci konuşmacı Nihat Varol (Adalet Bakanlığı) Hukuk ve Etik başlıklı bildirisini Üçüncü konuşmacı ise Asım Hocaoğlu (Türk İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu) Klinik Araştırmalardaki Ulusal ve Uluslararası Mevzuatlar başlıklı bildirisini WORKSHOP 2 Agilent Technologies den Dr. Sebastian Broecker, Bilinen bilinmeyenler: Daha güvenilir tanımlamayla bilinmeyenlerin Yüksek Verimlilikte Adli Taraması başlıklı sunumunu gerçekleştirmiştir. Sekizinci oturumun konusu Postmortem Toksikoloji olup, oturum başkanlığını Adalet bakanlığı, Adli Tıp Kurumu ndan Prof. Dr. Mustafa Karapirli yapmıştır. Sekizinci oturumun ilk konuşmacısı Doç. Dr. Mukaddes Gürler (Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya) Postmortem Toksikolojide Laboratuvar Analizleri ve Bu Analizleri Etkileyen Faktörler başlıklı bildiriyi Oturumun ikinci konuşmacısı Yrd. Doç. Dr. Ersin Karapazarlıoğlu (Polis Akademisi, Güvenlik Bilimleri Fakültesi) Entomotoksikoloji başlıklı bildirisini Üçüncü konuşmacı Murat Mert (Adalet Bakanlığı, Adli Tıp Kurumu) Postmortem Toksikolojik Analizlerde Toprağın Önemi başlıklı bildirisini Dokuzuncu oturumun konusu Günlük Yaşam ve Toksikoloji olup, bu oturumu Ege Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Farmasotik Toksikoloji Anabilim Dalı ndan Prof. Dr. Hilmi Orhan ve Yeditepe Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi nden Prof. Dr. Ahmet Aydın yönetmişlerdir. Dokuzuncu oturumun ilk konuşmacısı Prof. Dr. Semra Sardaş (Marmara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi, Farmasötik Toksikoloji ABD, Farmakogenetik ve İlaç Güvenliği Birimi Başkanı) Uzmanlık Alanı Olarak Adli Farmakovijilans Alanına İhtiyaç Var Mıdır? başlıklı bildirisini Oturumun ikinci konuşmacısı Prof. Dr. Hande Gurer-Orhan (Ege Üniversitesi Eczacılık Fakültesi, Farmasötik Toksikoloji ABD) Bitkisel Diyet 6
Takviyelerinin Potansiyel Endokrin Bozucu Etkilerinin Değerlendirilmesi başlıklı bildirisini Oturumun son konuşmacısı Prof. Dr. Münevver Açıkkol ve Selda Mercan (İstanbul Üniversitesi, Adli Bilimler Enstitüsü) Reçeteli ve Tezgâh Üstü İlaçların Etkisi Altında Araç Kullanımı başlıklı bildirisini Son oturum olan onuncu oturumun konusu Meslek Hastalıkları ve Toksikoloji olup, Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi nden Dr. Cebrail Şimşek başkanlık etmiştir. Onuncu oturumun ilk konuşmacısı Dr. Engin Tutkun (Ankara Meslek Hastalıkları Hastanesi) Endüstriyel Maruziyete Toksikolojik Yaklaşım: Biz Neredeyiz? başlıklı bildirisini İkinci konuşmacı Ceylan Bal (Ankara Meslek Hastalıkları Hastanesi) Ksenobiyotiklere Maruz İşçilere Laboratuvar Yaklaşımı başlıklı bildirisini Son konuşmacı Uğur Karakulak (Ankara Meslek Hastalıkları Hastanesi) Kronik Hastalıkların Çoğu Gerçekten İdiyopatik mi? Maruziyetler ve Kronik Hastalıklar başlıklı bildirisini Kongrede toplam 10 oturum ve 2 workshop yapılmış, 34 bilim insanı sözlü bildiri sunmuş, 130 poster bildirisi yapılmıştır. Kongreye Türkiye ve dünyadan 475 bilim insanı katılmıştır. Kongrede ayrıca 6 hakem değerlendirme yaparak 1., 2. ve 3. poster bildirilerine ödüllerini vermiştir. Poster 1. lik ödülü: Dual Purpose Reagents for Diagnosis of Amino Acid Disorders başlıklı bildiri ile Serkan Gürbüz ve Melek Erol a Poster 2. lik ödülü: Mutagenic Activity of 4 Newly Synthesized Heterocyclic Compounds başlıklı bildiri ile Fatma Zilifdar, Egemen Foto, Ömür Bostancı, Sibel Sarı, Kayhan Bolelli, İsmail Yalçın ve Nuran Diril e Poster 3. lik ödülü: The Evaluation of Cytotoxic Effects of Supplementary Glutamine Consumption in Hype3ricin-Mediated Photo Dynamic Therapy in Colon Cancer Cells başlıklı bildiri ile Aysun Kiliç Süloğlu, Elif Karacaoğlu ve Güldeniz Selmanoğlu na takdim edilmiştir. Sponsorlarımız olan; 7
Sem ve Agilent technologies, Prizma, Genomed, BİODPC, Gensutek, GNR ANKA, Labor ILDAM, Referans Kimya, Sacem, Bab Image Analysing Systems, Baran Medical, Has Tavuk ve Şah Mahmutoğlu Baklavacı sına teşekkür belgeleri verilmiştir. Gerçekleştirilen bu kongreyle yakın gelecekte hayata geçirilecek birçok uluslararası ve ulusal bilimsel proje ve işbirliğinin tohumları atılmıştır. Günlük hayatta yediğimiz yiyecekler, içtiğimiz su ve soluduğumuz hava ile ya da mesleksel olarak sürekli maruz kaldığımız ağır metaller, tarım ilaçları, besin katkı maddeleri ve ilaçlar gibi çeşitli maddelerin sağlığımız üzerindeki olumsuz etkileri hekimler, eczacılar, biyologlar ve kimyagerler gibi birçok meslek grubu tarafından tartışılmıştır. Toksik etkilerin ortaya çıkmasını etkileyen yaş, cinsiyet, hastalıklar ve genetik faktörlerin yanı sıra ölüme yol açan zehirlenme vakalarında bu maddelerin ölüm sonrasındaki dönemde böceklerin ve toprağın analizleri ile bu süreçlerin hukuksal boyutları da avukat ve hâkimlerin katılımlarıyla tartışılmıştır. Uluslararası ve ulusal sosyal ilişkilerin güçlendirildiği bu kongrede ülkemiz değerleri ile kongrenin yapıldığı başkentimiz Ankara yabancı konuklarımıza tanıtılmıştır. Kongre ile ilgili detaylı bilgi, yorum ve fotoğraflar www.forensictoxicologycongress.com adresinden takip edilebilmektedir. Seneye 2. Uluslararası Adli Toksikoloji Kongre ve Çalıştayı nda görüşmek dileğiyle 8