Özet. Abstract. Anahtar Kelimeler: PPS-CE, Polimer Kompozit, Mekanik Özellikler.

Benzer belgeler
KARBON ELYAF TAKVİYELİ POLİAMİT 6 KARMALARIN ISIL VE MEKANİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ

Mert KILINÇ, Göknur BAYRAM. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Kimya Mühendisliği Bölümü, 06531, ANKARA ÖZET

DOKUMA BAZALT-CAM VE FINDIK KABUĞU TAKVİYELİ POLİMER KOMPOZİTLERİNİN EĞİLME DAYANIMI VE ISI GEÇİRGENLİKLERİNİN İNCELENMESİ

Cam Elyaf ile Güçlendirilmiş Pa66 nın Eğme ve Darbe Mukavemeti açısından Enjekiyon Parametrelerinin Etkisi

MALZEMELERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİ

AŞINDIRICI PARTİKÜL KARIŞIMLARININ CAM KEÇE TAKVİYELİ POLİFENİLEN SULFİD MATRİSLİ KOMPOZİTLERİN KATI PARTİKÜL EROZYON DAVRANIŞLARINA ETKİLERİ

THE EFFECT OF THE THERMOPLASTIC STARCH ON THE MECHANICAL PROPERTIES OF HIGH DENSITY POLYETHYLENE (HDPE) BASED POLYMER COMPOSITES

Yoğun Düşük sürünme direnci Düşük/orta korozyon direnci. Elektrik ve termal iletken İyi mukavemet ve süneklik Yüksek tokluk Magnetik Metaller

Hitit Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Kimya Mühendisliği Bölümü, 19030,ÇORUM

DOKUMA E-CAM/POLYESTER NANO SİLİKA KOMPOZİTLERİN EĞİLME ÖZELLİKLERİ

Kompozit Malzemeler. Polimer kompozit malzemeler reçine (Matrix) ve takviye (Reinforcement) bileşenlerinden oluşur.

MEKANİK TEST LABORATUVARI

Kompozit Malzemeler. Tanım:

Kompozit Malzemeler. Tanım:

Characterization of Green Epoxy Matrix Composites Filled with Ceramic Wastes

Alkaliye Dayanıklı Cam Elyafla Güçlendirilmiş Betonun Performansı YUWARAJ M. GHUGAL* AND SANTOSH B. DESHMUKH

AŞINDIRICI PARTİKÜL KARIŞIMLARININ Ti6Al4V ALAŞIMININ KATI PARTİKÜL EROZYON DAVRANIŞINA ETKİLERİ

MALZEME BİLGİSİ DERS 7 DR. FATİH AY. fatihay@fatihay.net

Effect of Glass Fiber Addition on the Compressive and Tensile Strength of Concrete

MUHENDISLIK PLASTIKLERI ENGINEERING P L A S T I C S

CETP KOMPOZİTLERİN DELİNMELERİNDEKİ İTME KUVVETİNİN ANFIS İLE MODELLENMESİ MURAT KOYUNBAKAN ALİ ÜNÜVAR OKAN DEMİR

BURSA TEKNİK ÜNİVERSİTESİ DOĞA BİLİMLERİ, MİMARLIK VE MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 3 NOKTA EĞME DENEYİ FÖYÜ

İki malzeme orijinal malzemelerden elde edilemeyen bir özellik kombinasyonunu elde etmek için birleştirilerek kompozitler üretilir.

BURSA TEKNĠK ÜNĠVERSĠTESĠ DOĞA BĠLĠMLERĠ, MĠMARLIK VE MÜHENDĠSLĠK FAKÜLTESĠ MAKĠNE MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ

MALZEME BİLİMİ Güz Yarıyılı Kocaeli Üniversitesi Ford Otosan Ġhsaniye Otomotiv MYO. Yrd. Doç. Dr. Egemen Avcu

Yedinci Ulusal Kimya Mühendisliği Kongresi, 5-8 Eylül 2006, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir YMN15

ÇELİK LİFLERİN TAZE BETON ÖZELLİKLERİNE ETKİSİ EFFECT OF STEEL FIBERS ON FRESH CONCRETE PROPERTIES

Bütün termoplastik olefinlerle uyumludur. Dispersiyonu zor olan organik ve inorganik pigmentlerde dağılımı düzenler. Masterbatchte yüksek pigment

ÇEKME DENEYİ. Şekil. a) Çekme Deneyi makinesi, b) Deney esnasında deney numunesinin aldığı şekiler

BİLGİSAYAR DESTEKLİ TASARIM VE ANALİZ (ANSYS)

Poli-Tetra-Flor-Etilen Katkılı Poli-Fital-Amid Polimer Karışımlarının Mekanik Ve Tribolojik Özelliklerinin İncelenmesi

2016 yılında başlayan/devam eden Yüksek Lisans 2 18 Doktora -- 4 TOPLAM 2 23

MMM 2011 Malzeme Bilgisi

Malzemenin Mekanik Özellikleri

POLİAMİD 6/POLİPROPİLEN (PA 6/PP) KARIŞIMLARININ YAPI VE ÖZELLİKLERİ STRUCTURE AND PROPERTIES OF POLYAMID 6 / POLYPROPYLENE (PA 6 / PP) MIXTURES

Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi

İleri Teknoloji Bilimleri Dergisi Journal of Advanced Technology Sciences ISSN:

BURULMA DENEYİ 2. TANIMLAMALAR:

TERMOPLASTİK POLİMERLERİN SÜRTÜNME KARIŞTIRMA NOKTA KAYNAĞINA BAKALİT ARA TABAKA TOZUNUN ETKİSİ

İKİ BOYUTLU RASGELE DAĞILI E-CAM LİFİ/POLYESTER MATRİS KOMPOZİTLERDE YÜKLEME HIZININ MUKAVEMET ÜZERİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ

YAPI MALZEMELERİ DERS NOTLARI

ÖZGEÇMİŞ VE YAYINLAR

Faz Malzeme Oranının Polimer Beton Özellikleri Üzerindeki Etkisinin Araştırılması

Deneyin Amacı Çekme deneyinin incelenmesi ve metalik bir malzemeye ait çekme deneyinin yapılması.

Cam Elyaf Katkılı Betonların Yarmada Çekme Dayanımlarının Yapay Sinir Ağları İle Tahmini

T.C. KAHRAMANMARAŞ SÜTÇÜ İMAM ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ M-220 ÇEKME DENEYİ

Malzemelerin Mekanik Özellikleri

BASMA DENEYİ MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ. 1. Basma Deneyinin Amacı

1 Tanıtım, ders içeriği, polimer işleme yöntemlerinin sınıflandırılması 2

Büro : Bölüm Sekreterliği Adana, 22 / 04 /2014 Sayı : /

= σ ε = Elastiklik sınırı: Elastik şekil değişiminin görüldüğü en yüksek gerilme değerine denir.


T.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MIM331 MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METODLAR DERSİ

METAL MATRİSLİ KOMPOZİT ÜRETİMİ İÇİN SiC İÇERİKLİ ÖN ŞEKİL ÜRETİMİ

MALZEME ÖZELLİKLERİ U203-R95

BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK 402 MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY - 3 ÜÇ NOKTALI EĞİLME DENEYİ

BETONARME KİRİŞLERİN KOMPOZİT MALZEMELER İLE GÜÇLENDİRİLMESİ. Zeki ÖZCAN 1 ozcan@sakarya.edu.tr

matris: a (Mo) (sünek) woven fibers cross section view fiber: g (Ni 3 Al) (kırılgan)

EXPERIMENTAL DETERMINATION OF THE MECHANICAL PROPERTIES OF ADHESIVE JOINTS BONDED EPOXY ADHESIVE INCLUDED Al 2O 3 NANOPARTICLE

MALZEME SEÇİMİ ve PRENSİPLERİ

KOMPOZİTLER Sakarya Üniversitesi İnşaat Mühendisliği

TAKVĠYELĠ PLASTĠKLERĠN KAYNAK KABĠLĠYETĠ VE DAYANIMININ ĠNCELENMESĠ

TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR

PETEK YAPILI SANDVİÇ YAPILARDA KÖPÜK DOLGUNUN KRİTİK BURKULMA YÜKÜNE ETKİSİNİN SAYISAL OLARAK TESPİTİ

ÖZGEÇMİŞ VE YAYINLAR

DAYANIM İLE İLİŞKİLİ MALZEME ÖZELİKLERİ

DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 4 Sayı: 2 sh Mayıs (WEAR RESISTANCE OF POLIESTER- Al 2 O 3 COMPOSITES)

FZM 220. Malzeme Bilimine Giriş

CAM ELYAFLA GÜÇLENDİRİLMİŞ DOĞAL ELYAF TAKVİYELİ KOMPOZİTLERİN GELİŞTİRİLMESİ ÖZET

YAY TAKVİYELİ PLASTİK DİŞLİLERİN YORULMA ÖZELLİKLERİ

matris: a (Mo) (sünek) woven fibers cross section view fiber: g (Ni 3 Al) (kırılgan)

İÇERİSİ BETON İLE DOLDURULMUŞ ÇELİK BORU YAPI ELEMANLARININ DAYANIMININ ARAŞTIRILMASI ÖZET

BOR KATKILI HİDROKSİAPATİT ÜRETİMİ VE KARAKTERİZASYONU

PLASTİK ŞEKİLLENDİRME YÖNTEMLERİ

2/13/2018 MALZEMELERİN GRUPLANDIRILMASI

BRONZ KATKILI POLİ-TETRA-FLOR-ETİLEN (PTFE) KOMPOZİTLERİN PASLANMAZ ÇELİK MALZEMEYE KARŞI AŞINMA VE SÜRTÜNME DAVRANIŞLARI

Genel olarak bir kompozit malzeme, her iki bileşene ait özelliklerin birleşimiyle daha iyi özellikteki kombinasyonlarının elde edildiği çok fazlı bir

Akreditasyon Sertifikası Eki. (Sayfa 1/7) Akreditasyon Kapsamı

T.C. TRAKYA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ AŞIRI PLASTİK DEFORMASYON METOTLARININ ALÜMİNYUM ALAŞIMLARININ MEKANİK ÖZELLİKLERİNE ETKİSİ

MEKATRONĐK EĞĐTĐMĐNDE LABORATUAR UYGULAMALARINDA KULLANILMAK ÜZERE MASAÜSTÜ ÇEKME CĐHAZI TASARIMI

Ahmet Demirer Accepted: October ISSN : ademirer@sakarya.edu.tr Sakarya-Turkey

MALZEME BİLİMİ VE MÜHENDİSLİĞİ. Malzeme Üretim Laboratuarı I Deney Föyü KOMPOZİT DENEYLERİ

PBT KULLANIMI VE SAĞLADIĞI AVANTAJLAR

Çimento Bağlayıcılı Kompozitlerde Nano Mineral Katkı Kullanımının Fiziksel ve Kimyasal Etkileri

KIRIK YÜZEYLERİN İNCELENMESİ

KOMPOZİT MALZEMELERİN TERMAL ANALİZİ

6.1. Yüksek Lisans Tezleri 6.2. Doktora Tezleri. 7. Yayınlar

MALZEME SEÇİMİNİN ÖNEMİ VE MÜHENDİSLİK MALZEMELERİ. Doç.Dr. Salim ŞAHİN

Betonarme Elemanlarda Sentetik Makro Fiber Liflerin Kullanılabilirliğinin Deneysel Araştırılması

Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi

AKÜ FEMÜBİD 16 (2016) Özel Sayı (5 10) AKU J. Sci.Eng.16 (2016) Özel Sayı (5 10)

MECHANICS OF MATERIALS

Nanografi Nanoteknoloji Bilişim İmalat ve Danışmanlık Ltd. Şti.

TiO2 İlaveli Polipropilen Nanokompozitlerin Hazırlanması ve Karakterizasyonu

TAHRİBATLI MALZEME MUAYENESİ DENEYİ

MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MALZEME BİLİMİ VE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ PROGRAMI

Kocaeli Üniversitesi. Havacılık Malzemeleri Araştırma ve Geliştirme Laboratuvarı (HAMAG) 2016 yılı Faaliyet Raporu

THE EFFECT OF SINTERING PERIOD ON THE WEAR RESISTANCE OF AlMgSi-SiC P COMPOSITES PRODUCED BY POWDER METALLURGY METHOD

ÇİNKO KATKILI ANTİBAKTERİYEL ÖZELLİKTE HİDROKSİAPATİT ÜRETİMİ VE KARAKTERİZASYONU

BA KENT ÜNİVERSİTESİ. Malzemeler genel olarak 4 ana sınıfa ayrılabilirler: 1. Metaller, 2. Seramikler, 3. Polimerler 4. Kompozitler.

Transkript:

%40 Cam Elyaf Katkılı Polifenilensülfit (PPS-CE) Malzemesine PA46 (Poliamid 46), MoS 2 ve Al 2 O 3 Katılmasıyla Elde Edilen Polimer Kompozitin Mekanik Özelliklerinin İncelenmesi *1 Ferhat YILDIRIM, 1 S. Hakan YETGİN, 2 Mustafa AYDIN, 3 Fatih ÇALIŞKAN 1 Dumlupınar Üniversitesi, Simav Teknik Eğitim Fakültesi, Makine Eğitimi Bölümü, Türkiye 2 Dumlupınar Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Makine Mühendisliği Bölümü, Türkiye *3 Sakarya Üniversitesi Teknoloji Fakültesi, Metalürji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü, Türkiye Özet Bu deneysel çalışmada, ağırlıkça % 40 cam elyaf (CE) dolgulu Polifenilensulfit (PPS-CE), Poliamid 46 (PA46), MoS 2 (Molibden Disülfit) ve Al 2 O 3 (Alüminyum Oksit) tozları takviye edilmiş Polifenilensülfit (PPS-CE) polimer kompozitinin mekanik özellikleri incelenmiştir. Kullanılan deneysel malzemeler PPS-CE, PPS-CE+ hac.%10 PA46, PPS-CE+ hac.%20 PA46, PPS-CE+ hac.%50 PA46, PPS-CE+ hac.%80 PA46, PPS-CE+ hac.%90 PA46, PA46, PPS-CE+ağırlıkça %1 MoS2 ve PPS-CE+ağırlıkça %1 Al 2 O 3 tür. İkiz vidalı ekstruderde karışım olarak üretilmiş ham malzeme mekanik testlerde kullanılacak numune olarak enjeksiyon makinesinde gerekli test standartlarına göre üretilmişlerdir. Tüm numunelerin hazırlanmasından sonra malzemelerin yoğunlukları ölçülmüş daha sonra çekme testi, eğme testi ve sertlik ölçümleri yapılmıştır. Çekme testinden sonra deformasyonun kompozit malzeme içyapısındaki etkilerinin analizi için numunelerin kırık yüzeylerinin SEM görüntüleri alınmıştır. Bulunan deneysel sonuçlara göre PPS-CE polimer kompozit malzemenin çekme dayanımı ve elastiklik modülü PA46 polimeri, MoS 2 ve Al 2 O 3 tozlarının eklenmesiyle azalmıştır. Alınan kırık yüzey SEM görüntülerinden anlaşılmıştır ki cam elyafların polimer iç yüzeyine yapışarak ana yapıyı güçlendiren tutunma özellikleri PA46 polimeri, MoS 2 ve Al 2 O 3 tozlarının ilavesiyle azalmıştır. Malzemelerin sertlik ve yoğunlukları karıştırılan malzeme oranlarınca ana malzemelerin sertlik ve yoğunluk değerleriyle uyumlu bir dağılım göstermiştir. Diğer taraftan eğilme testi sonuçlarına göre PA46 malzemesi açısından eğilme dayanımı, hacimce %10-20-50 oranlarında PPS- CE malzemesi katılması ile artmıştır. Anahtar Kelimeler: PPS-CE, Polimer Kompozit, Mekanik Özellikler. Abstract In this experimental research, the mechanical performance of, 40% wt glass fiber (GF) filled Polyphenylene sulfide (PPS-GF), Polyamide 46 (PA46), MoS 2 and Al 2 O 3 powder reinforced Polyphenylene sulfide (PPS-GF) polymer composites were studied. The examined materials were; PPS-GF, PPS-GF+%10 vol. PA46, PPS-GF+%20 vol. PA46, PPS-GF+%50 vol. PA46, PPS-GF+%80 vol. PA46, PPS-GF+%90 vol. PA46, PA46, PPS-GF+1% wt MoS 2 and PPS-GF+1% wt Al 2 O 3. PPS- GF polymer composites were fabricated on twin screw extruder and the specimens according to the mechanical tests standards were fabricated using injection molding machine. After the test specimen obtained the densities were measured and the tensile test, bending test and hardness test were performed. After the tensile test, the cracked surfaces SEM images obtained for determining of the deformation effect on the microstructure of the composite materials. According to the obtained experimental results the tensile strength and elasticity modulus of the PPS-GF polymer composites was decreased with the addition of PA46 polymer, MoS 2 and Al 2 O 3 powders. It is understood that reduced adhesion properties, which reinforces the main material, of the glass fibers on polymer interior *Ferhat YILDIRIM: Address: Faculty of Technical Education, Department of Machine Education, Dumlupınar University, 43500, Simav, Kütahya, TURKEY. E-mail address: ferhat.yildirim@dpu.edu.tr, Phone: +902745137917 Fax: +902745137914

F. YILDIRIM et al./ ISITES2015Valencia -Spain 2509 1. Giriş surfaces with the addition of PA46 polymer, MoS 2 and Al 2 O 3 powders according to the deformed surface SEM images. The hardness and the densities have changed uniformly according to the mixed material densities and hardness s. On the other hand the bending test showed that the bending strength was increased for the PA46 polymer material with the addition of PPS-GF on 10-20-50 % volumetric rates. Keywords: PPS-GF, Polymer Composites, Mechanical Properties. Polimer malzemeler endüstride yaygın olarak kullanılan mühendislik malzemeleridir. Yapılarına eklenen özellik geliştirici katkılar sayesinde kompozit forma dönüştürülen bu malzemelerin tercih edilme oranları giderek artmaktadır. Polifenilen sülfit (PPS) ise polimer malzemeler arasından mükemmel fiziksel özellikleri, yüksek ısıl, elektrik ve kimyasal dayanımı ile üretim kolaylığı gibi özellikleri açısından ön plana çıkan yarı kristal yapıda bir polimer malzemedir [1-4]. Sürekli çalışma sıcaklığı 220 o C leri bulabilen PPS polimeri endüstride elyaf takviyeli yapıda bulunabilmektedir. PA46 ise tıpkı PPS gibi 200 o C leri aşan yüksek çalışma sıcaklığına sahip yüksek ısıl dayanım, mekanik özelliklere sahip amid türü bir polimerdir. Masamato ve Kudo kimyasal olarak birleştirdikleri MDI elastomeri ve PPS polimerinin darbe dayanımının oldukça arttığını tespit etmişlerdir [3]. Haribabu ve arkadaşları % 40 cam elyaf katkılı PPS polimerine değişik oranlarda CaCO 3 tozu katmışlar, artan CaCO 3 ün dolgu özelliği ile çekme deneylerine göre maksimum çekme dayanımını, elastikiyet modülünü arttırdığını ve yine darbe testleri ile darbe dayanımı geliştirdiklerini ifade etmiştirler [4]. Stoeffler ve arkadaşları, geri dönüştürülmüş karbon elyafları kırparak PPS polimerine ikiz vidalı ekstruder ve enjeksiyon üretim yöntemleri ile katmışlar, ürettikleri malzemenin termal ve mekanik özelliklerini incelemişlerdir. Buna göre, kullandıkları geri kazanılmış karbon elyafların PPS polimerinin özelliklerine ilk defa kullanılan karbon elyaf kadar olumlu etki ettiğini tespit etmişlerdir [5]. Zhaobin ve arkadaşları karbon elyaf takviyeli PA66 polimerini PPS ile birleştirerek yeni bir kompozit yapı elde etmiş, yaptığı mekanik testler ile özellikle karbon elyafların tümleşik polimer yapının mekanik özellikleri arttırdığını ifade etmişlerdir [6]. Avcu ve arkadaşlarının cam elyaf takviyeli PPS polimerinde katı partikül erozyon davranışını inceledikleri çalışmalarında cam elyaf takviyeli PPS malzemenin yarı sünek aşınma özellikleri gösterdiğini tespit etmişlerdir [7]. Rath ve arkadaşları değişik oranlarda termo tropik sıvı kristal polimer (LCPA-950) ve maleik anhidrit-pp kattıkları PPS polimerinin termal, reolojik ve mekanik özelliklerini incelemişler, özellikle mekanik özelliklerde iyileşme gözlemlemişlerdir [8]. Chen ve arkadaşları, PPS ve PA66 polimerlerinin karıştırılarak elde edilen polimer kompozit üzerinde yürüttükleri mekanik ve tribolojik incelemelerde iki fazlı yapılı yeni ürünün çekme dayanımı, eğilme ve darbe dayanımları gibi mekanik özelliklerin ciddi oranda iyileştiğini ifade etmiştirler [9]. Yang ve arkadaşları PPS polimerine nano SiO 2 tozu ve kil katarak elde ettikleri polimer kompozitin morfolojik ve mekanik özelliklerini incelemişlerdir. Tamamladıkları çalışmalarına göre Yang ve arkadaşları SiO 2 katkılı PPS in çekme dayanımı ve young modülünü iyileştirirken kil katkısı yaptıkları numunelerde bu iyileşmenin daha yüksek oranlarda olduğunu vurgulamışlardır [10]. Tang ve arkadaşları stiren-b-etilen, bütilen-b-stiren triblok kopolimeri (SEBS) ile maleik anhidriti PA66 ve PPS polimerlerine kattıkları çalışmalarında mekanik

F. YILDIRIM et al./ ISITES2015Valencia -Spain 2510 özelliklerin fazlasıyla iyileştiğini ifade etmiştirler [11]. Yürütülen bu çalışma kapsamında içerisinde % 40 oranında cam elyaf bulunan PPS polimerine değişik oranlarda PA46 polimeri ile nano MoS 2 ve Al 2 O 3 tozları katılarak elde edilen polimer kompozitin mekanik özelliklerindeki değişimler deneysel olarak incelenmiştir. 2. Materyal ve Metod 2.1. Deney Numunelerinin Üretimi Çalışmada, Kolon Plastics Inc. Kore firmasından temin edilmiş S25G40 kodlu % 40 oranında cam elyaf takviyeli PPS polimer malzeme, Royal DSM Hollanda firmasından temin edilmiş Stanyl TW341 kodlu PA46 polimeri, Sigma Aldrich firmasından temin edilmiş 2 µm den küçük çapta ve % 99 saflıkta MoS 2 ve Al 2 O 3 tozları kullanılmıştır. İlk karışımları mekanik mikserde yapılan karışımlar asıl kompozit yapıya AYSA Lab-30 model L/D oranı 32 olan ikiz vidalı ekstruderde dönüştürülmüştür. Ekstruder parametreleri olarak besleme bölgesinden uç kalıba kadar; 280, 285, 290, 295, 300 ve 300 o C sıcaklıklar ve 72 dev./dk. karıştırma hızı seçilmiştir. Kırıcıda tekrar granül hale getirilen kompozit karışımılar, L/D oranı 24 olan Yonca Makine marka, 1250 gr kapasiteli enjeksiyon makinesinde, 300 o C ergiyik sıcaklığı, 70 bar enjeksiyon basıncı, 80 mm/dak enjeksiyon hızı ve 60 bar ütüleme basıncı kullanılarak uygun standartlara göre hazırlanmış kalıpta deney numunesi olarak üretilmişlerdir. Üretimlerin yapıldığı ekstrüzyon makinesi, enjeksiyon makinesi, kalıp ve üretilmiş numuneler Şekil-1 de verilmiştir. Kullanılan malzemelerden PPS ve PA46 polimerlerinin bazı mekanik özellikleri aşağıda Tablo 1 de ve üretilen polimer kompozit malzemeye ait karışım oranları aşağıda Tablo 2 de sunulmuştur. Tablo 1. PPS ve PA46 polimerlerinin mekanik özellikleri. Özellik Çekme Dayanımı Elastiklik Darbe Dayanımı Erime Yoğunluk Camsı Geçiş Kgf/cm 2 Modülü MPa kj/m 2 Noktası o C g/cm 3 Sıcaklığı PPS 152 14710 8.5 285 1.65 90 PA46 89 3300 8.0 295 1.17 78 Tablo 2. Üretilen malzeme karışım oranları. Ana Malzeme Takviye Malzemesi Numune Kodu PPS+Cam Elyaf -- PPS-100 PPS+Cam Elyaf Hacimce % 10 PA46 PPS-90 PPS+Cam Elyaf Hacimce % 20 PA46 PPS-80 PPS+Cam Elyaf Hacimce % 50 PA46 PPS-50 PPS+Cam Elyaf Hacimce % 80 PA46 PPS-20 PPS+Cam Elyaf Hacimce % 90 PA46 PPS-10 PPS+Cam Elyaf Hacimce % 100 PA46 PPS-0 PPS+Cam Elyaf Ağırlıkça %1 MoS 2 PPS-M-1 PPS+Cam Elyaf Ağırlıkça %1 Al 2 O 3 PPS-A-1 o C

F. YILDIRIM et al./ ISITES2015Valencia -Spain 2511 Şekil 1. a) Ekstrüzyon makinesi, b) Enjeksiyon makinesi, c) Numuneler ve üretildikleri kalıp. 2.1. Deneysel Çalışmalar Elde edilen kompozit malzemenin ilk olarak ASTM D-792 standardına göre yoğunluk değerleri tespit edilmiş ardından üretilen deney numuneleri üzerinden ASTM D 2240-ISO 868 standardına göre yapılan ölçümlerle malzemelerin Shore-D sertlik değeri bulunmuştur. Mekanik özelliklerin belirlenmesi için ASTM D638-ISO 527/2 standardına göre çekme deneyi uygulanan numunelere daha sonra ASTM D 790-ISO 178 standardına göre 3 nokta eğme deneyi uygulanmıştır. Malzemelerin mekanik özelliklerinin belirlenmesinde kullanılan 100 kn luk ZwickRoell Z-100 marka model çekme deneyi makinesi ve 50 kn luk Shimadzu marka eğme deney makinesi aşağıda Şekil 2 de verilmiştir. 3. Sonuçlar 3.1. Yoğunluk ve sertlik ölçümü sonuçları Şekil 2. a) Çekme deney makinesi, b) Eğme deney makinesi. Farklı yoğunluk değerlerine sahip polimer malzemelerin belirli oranlarda karıştırılmasıyla elde edilen kompozit malzemelere yapılan yoğunluk ölçümlerini sonuçları aşağıda Tablo 3 te verilmiştir. Buna göre polimer-polimer kompozit malzemelerde ölçülen yoğunluk değerlerinin karışım oranları ile orantılı biçimde değiştiği tespit edilmiştir. Nano toz katkılı kompozitlerde ise saf polimerin yoğunluk değerine oranla nano tozların yüksek yoğunluklarından dolayı çok küçük oranlarda artış tespit edilmiştir. Kompozit malzemenin yoğunluklarındaki değişimler Şekil 3 te grafik olarak sunulmuştur.

F. YILDIRIM et al./ ISITES2015Valencia -Spain 2512 Tablo 3. Kompozit malzemenin karışım oranlarına göre kazandığı yeni yoğunluk değerleri. Malzemeler Yoğunluk (gr/cm 3 ) Shore-D Sertliği PPS-100 1,563276 89 PPS-90 1,510904 87,5 PPS-80 1,427864 86 PPS-50 1,341249 81,5 PPS-20 1,229859 80 PPS-10 1,206935 79 PPS-0 1,171188 79 PPS-M-1 1,567214 90 PPS-A-1 1,566472 88 Şekil 3. Kompozit malzemenin yoğunluk değişimlerinin grafik olarak gösterimi. Polimer+polimer ve polimer+nano toz kompozit karışımlarının mekanik özelliklerinden biri olan sertliğinin tespiti için yapılan ölçümlerden elde edilen bulgular yukarıda Tablo 3 te ve sonuçların grafiksel dökümü Şekil 4 te verilmiştir. Bulunan sonuçlara göre PPS malzemesinin (89 Shore D) PA46 malzemesinden daha sert olduğu (79 Shore D) ve ikisinin birleşimi ile oluşan kompozit malzemenin sertliğinin karışım oranlarınca doğru orantılı olarak değiştiği (PPS ten PA46 ya doğru gidildikçe azaldığı) görülmektedir. Yine aynı sonuçlara göre PPS malzemeye katılan partiküllerden MoS 2 nin PPS in, sertlik değerini çok küçük oranda arttırdığı, Al 2 O 3 ün ise sertliği çok küçük oranda azalttığı söylenebilir.

F. YILDIRIM et al./ ISITES2015Valencia -Spain 2513 Şekil 4. Kompozit malzemenin sertlik değişimlerinin grafik olarak gösterimi. 3.2. Eğme deneyi sonuçları Üretilen kompozit malzemenin mekanik özelliklerinin belirlenmesine yönelik yapılan bir diğer test 3 nokta eğme testi olup elde edilen eğilme dayanımı sonuçları aşağıda Tablo 4 te, grafik dökümü ise Şekil 5 te verilmiştir. Tablo 4. Malzemelere uygulanan eğme testi sonuçları. Malzemeler Eğilme dayanımı (N) PPS-100 125,003 PPS-90 96,875 PPS-80 78,125 PPS-50 99,218 PPS-20 101,562 PPS-10 105,468 PPS-0 83,593 PPS-M-1 113,671 PPS-A-1 95,703

F. YILDIRIM et al./ ISITES2015Valencia -Spain 2514 Şekil 5. Malzemelerin eğilme dayanımlarının grafik dökümü. Eğme deneyleri sonuçlarına dikkat edilirse malzemenin iki farklı karakteristik sergilediği görülmektedir. Buna göre PPS i referans alırsak hangi oranda olursa olsun katılan PA46 ve nano partiküller eğilme dayanımını düşürmüştür. Fakat PA46 malzemesi referans alınırsa, ham PA46 malzemesinin eğilme dayanımı 83.59 N iken katılan % 10 PPS ile eğilme dayanımı 105.468 N a çıkmıştır. % 20 oranında PPS ilavesinde ise eğilme dayanımı 101.562 N ölçülmüştür ki ham malzeme eğilme mukavemetine göre net % 21.5 lik artış elde edilmiştir. % 50 oranında PPS katılmış PA46 malzemesinin eğilme dayanımı % 18,69 artarak 99.218 N ölçülmüştür. PPS malzemesinin yüksek eğilme dayanımı, çok küçük oranlarda bile katıldığı PA46 malzemesinin eğilme dayanımın arttırmıştır. 3.3. Çekme deneyi sonuçları Malzemenin mekanik özelliklerinin belirlenmesi için uygulanan çekme deneyi ve ardından yapılan kırık yüzey SEM incelemesi ile malzeme hakkında en kapsamlı mekanik bilgi elde edilmiştir. Çekme deneylerinden elde edilen sonuçlar aşağıda Tablo 5 te verilmiştir. Tablo 5. Çekme deneylerinden elde edilen bulgular. Numune Kodu Çekme Gerilmesi (MPa) Toplam Uzama (%) Elastikiyet Modülü (GPa) PPS-100 61 0,67 9,5 PPS-90 40,6 0,58 6,8 PPS-80 39,6 0,64 6,6 PPS-50 37,6 0,88 4,6 PPS-20 58,6 3,1 3,33 PPS-10 48,2 3,76 2,4 PPS-0 69,3 60,9 0,67 PPS-M-1 42 0,48 8,6 PPS-A-1 37 0,47 6,75

F. YILDIRIM et al./ ISITES2015Valencia -Spain 2515 Şekil 6. Çekme deneyleri sonucu malzemeye göre maksimum gerilmenin değişimi. Çekme deneyleri sonucu malzemeye göre maksimum gerilmenin değişimi Şekil 6 da verilmiş olup buna göre PPS malzemeye katılan PA46 malzemesinin kompozitin çekme dayanımını düşürdüğü anlaşılmaktadır. Diğer taraftan da PPS malzemesine katılan PA46 nın kompozitin % uzama değerini arttırmıştır. Yeni kompozit form malzemenin elastiklik özelliklerini kısmen arttırsa da mukavemet özelliklerinin % 30 ları bulan oranlarda düşmesi büyük bir olumsuzluk teşkil etmekte ve elastik iyileşmeyi gölgede bırakmaktadır. Genel olarak her iki malzemenin ham mukavemet ve % uzama değerleri arasında malzeme karışımlarına göre bir dağılım tespit edilse de, farklı oranlarda karıştırılan malzemelerin oluşan yeni malzemenin kimyasal yapısını olumsuz yönde etkilediği genel kanısı çıkarılmaktadır. 3.4. Kırık yüzeylerin SEM incelemesi Kompozit malzemeye uygulanan çekme deneyi sonrası kırılma bölgelerinden alınan numuneler üzerinde yapılan SEM incelemesi ile yapı içinde dağılan farklı polimer dokularının birbiri ile olan bağlantısı ve özellikle yapı içinde PPS ile birlikte var olan cam fiberlerin durumu incelenmiştir. a) PPS-100 (Saf-PPS) solda 350X büyütme ve sağda 1000X büyütme.

F. YILDIRIM et al./ ISITES2015Valencia -Spain 2516 b) PPS-80, solda 350X büyütme ve sağda 1000X büyütme. c) PPS-50, solda 350X büyütme ve sağda 1000X büyütme. d) PPS-20, solda 350X büyütme ve sağda 1000X büyütme. Şekil 7. Üretilen kompozit malzemelerin kopma yüzeyi SEM görüntüleri; a) PPS-100 (Saf-PPS), b) PPS-80, c) PPS- 50, d) PPS-20. SEM görüntüleri incelenirken uzun çubuklar şeklinde görüntülenen cam fiberlerin artan PA46 ilavesi ile gövdeye tutunma gücünde düşüş yaşadıkları ve kopma deneyi esnasında artan yük ile polimer gövde içerisinden adeta sıyrılarak ayrıldıkları görülmektedir. Bu durum cam fiberlerin polimere tutunamayıp sıyrılırken yapı içerisinde bıraktıkları boşluklardan net bir şekilde anlaşılmaktadır (Şekil 7.b,c,d.). Saf PPS e ait SEM görüntülerinde sıyrılma sonucu oluşan bu boşlukların sayısının çok daha az olduğu görülmektedir Bu deliller ham malzeme ile kompozit malzeme arasındaki mukavemet farkını açıklamaktadır. Cam fiberlerin sıyrılma şeklinde değil,

F. YILDIRIM et al./ ISITES2015Valencia -Spain 2517 artan kuvvet etkisiyle kendi gövdelerinden kırılarak ayrılmaları halinde malzemenin çekme dayanımının ölçülen değerlerden çok daha yüksek çıkabileceği anlaşılmaktadır. Görüntülerde cam fiberlerin polimer gövde içerisinde, çekme yönüne dik yönde (yatay) konumlandıkları fakat buna rağmen çekme deneyi esnasında gövdeden yatay olarak sıyrıldıkları görülmektedir. Bu bulgulara göre kompozit yapıda oluşan kimyasal bağ dokunun eklenen katkı maddeleri ile zayıfladığı kanısına varılmıştır. 4. Tartışma (Yorum) Şu ana kadarki yapılan çalışmalarda elde edilen yeni kompozit malzemenin mekanik karakterizasyonu üzerine çalışılmış bulgular ışığında aşağıdaki sonuçlar çıkarılmıştır. Üretimi yapılan polimer+polimer ve polimer+nano toz kompozitlerin çekme deneyi sonuçları incelendiğinde malzemelerin yapılan tüm oransal karışımlarında orijinal malzemeye oranla çekme dayanımlarında azalma gözlemlenmiştir. Benzer azalma malzemelerin elastikiyet modüllerinde ve yüzde şekil değiştirme oranlarında da tespit edilmiştir. PA46 ya % 50 oranlarına kadar yapılan PPS ilavesi ham PA46 nın eğilme dayanımının % 20 leri aşan oranlarda artmasını sağlamıştır. Yoğunluk ölçümlerinde farklı yoğunluk değerlerine sahip iki polimer malzeme ve nano toz malzemeler birbirleriyle karışma oranlarına göre doğrusal orantılı yeni yoğunluk değerleri ölçülmüştür. Sertlik ölçümlerine göre ise yoğunluk ölçümleri ile benzer şekilde, malzeme karışım oranlarıyla doğru orantılı biçimde değişen sertlik değerleri ölçülmüştür. SEM ile yapılan kırık yüzey SEM görüntülerinden yapı içerisinde var olan cam fiberlerin polimere tutunma gücü ile polimer-polimer arası bağ dokunun zayıflamasından dolayı dayanım özelliklerinin düştüğü kanısına varılmıştır. Bir başka deyişle, ana matrise eklenen takviye elamanlarının, polimerik eriyiklerin birbirleriyle ideal kimyasal bağı oluşturmasına engel olduğu düşünülmektedir. Yapılan çalışmalar göstermiştir ki polimer malzemelerin başka bir polimer ile birleşerek yeni ürünler elde edilmesi bazı kayıplar yaşansa da mümkündür. Kullanılacak malzemelerin birbirleriyle etkileşimi ve oluşturacakları yeni ürünün moleküler yapısı, bağ doku gelişimi ve üretim biçimleri yeni malzemenin özelliklerinde belirleyici unsurlar olacaktır. Bazı özellikleri iyileşen malzemelerin diğer bazı özelliklerindeki zayıflama sebeplerinin ortaya koyulup çözüm bulunması, gelecek nesil çalışmalar için çok cazip bir hedef noktası teşkil etmektedir. Teşekkür Bu çalışmanın gerçekleşmesindeki katkılarından dolayı Dumlupınar ve Sakarya Üniversitelerinin ilgili birimlerine teşekkür ederiz.

F. YILDIRIM et al./ ISITES2015Valencia -Spain 2518 Referanslar [1] Hiroi R, Tanaka H. A New Nano filler to Improve the Friction and Wear Properties of PPS. Int. Conference on Science of Friction 2010. [2] Wu D, Wu L, Wang J, Sun Y, Zhang M. Effect of epoxy resin on the thermal behaviors and visco elastic properties of poly (Phenylene sulfide). Materials Chemistry and Physics 2011;128: 274 282. [3] Masamoto J, Kudo K. Elastomer toughened Polyphenylene Sulfide. Memoirs of Fukui University of Technology 2004;34:1. [4] Haribabu Y, Ajay K, Ravikiran B. Fabrication and Characterization of PPS/40%GF/nano-CaCo3 Hybrid Composites. Int. Journal of Modern Engineering Research 2013;3(4):2262-2266. [5] Stoeffler K, Andjelic S, Legros N, Roberge J, Schougaard SB. Polyphenylene sulfide (PPS) composites reinforced with recycled carbon fiber. Composites Science and Technology 2013;84:65 71. [6] Zhaobin C, Xujun L, Renguo L, Tongsheng L. Friction and Wear Mechanisms of PA66/PPS blend reinforced with Carbon Fiber. Wiley Inter Science 2007. [7] Avcu E, Şahin A, Fidan S, Sınmazçelik T, Taşkıran İ, Bora MÖ, Çoban O. Cam Keçe Takviyeli Polifenilen Sülfid Matrisli Kompozitlerin Katı Partikül Erozyon Davranışları: Partikül Çarpma Açısının Ve Hızının Etkileri. I. Ulusal Ege Kompozit Malzemeler Sempozyumu 2011. 17-19 Kasım. [8] Rath T, Kumar S, Mahaling RN, Das CK, Yadaw SB. Mechanical and Morphological Study of Polyphenylene Sulfide/Liquid Crystalline Polymer Blends Compatibilized with a Maleic Anhydride Grafted Copolymer. Journal of Applied Polymer Science 2007;106:3721 3728. [9] Chen Z, Li T, Yang Y, Liu X, Lv R. Mechanical and tribological properties of PA/PPS blends. Wear 2004;257:696 707. [10] Yang Y, Duan H, Zhang S, Niu P, Zhang G, Long S, Wangc X, Yang J. Morphology control of nanofillers in poly (phenylene sulfide): A novel method to realize the exfoliation of nanoclay by SiO 2 via melt shear flow. Composites Science and Technology 2013;75:28 34. [11] Tang W, Hu X, Tang J, Jin R. Toughening and Compatibilization of Polyphenylene Sulfide/Nylon 66 Blends with SEBS and Maleic Anhydride Grafted SEBS Triblock Copolymers. Journal of Applied Polymer Science 2007;106:2648 2655. [12] Kolon Inc. KOPPS-PPS S25G40 Technical Data Sheet 2013. [13] http://catalog.ides.com/datasheet.aspx?i=9838&ps=combo&u=1&culture=en-us&e=11706 Erişim Tarihi: 24-03-2013.