SİRKÜLER RAPOR 2005-46

ULUSLARARASI DENETİM DANIŞMANLIK VE YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK LTD. ŞTİ. www.dmf.com.tr dmf@dmf.com.tr Farabi Sokak 12/11 06680 Çankaya, Ankara Tel: 0.312.428 67 50 Faks: 0.312.428 67 53 SİRKÜLER RAPOR 2005-46 256 SERİ NO'LU GELİR VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ (09/08/2005 Tarih ve 25901 Sayılı Resmi Gazete de Yayımlanmıştır) 1. Giriş Bireysel emeklilik sistemi ve şahıs sigortaları için ödenen katkı payı ve primlerin gelir vergisi matrahının hesaplanmasında indirimi ve bu indirime ilişkin olarak katkı payı ve primlerin belgelendirilmesi konularında Bakanlığımıza iletilmiş sorulara ilişkin açıklamalar bu Tebliğin konusunu oluşturmaktadır. 2. İndirim Konusu Yapılacak Prim ve Katkı Payı Ödemelerinin Belgelendirilmesi Gelir Vergisi Kanununun 63 ve 89 uncu maddelerinde yer alan hükümler uyarınca şahıs sigortaları ile bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı payı ve primlerin, belirli şartlar çerçevesinde, gelir vergisi matrahının tespitinde indirimi mümkün bulunmaktadır. İndirimin doğru bir şekilde uygulanabilmesi için ödeme tutarı ile tarihinin belgelendirilmesi gerekmektedir. Prim ve katkı payı ödemeleri makbuz karşılığı doğrudan sigorta veya bireysel emeklilik şirketine yapılabildiği gibi, banka şubeleri, bankaların otomatik para çekme makineleri (ATM), internet veya telefon bankacılığı, kredi kartları veya posta çeki aracılığıyla da yapılabilmektedir. Ödeme tutarı ve tarihinin; sigorta veya bireysel emeklilik şirketlerince düzenlenen makbuzlarla ya da ödeyenin adı ve soyadı, ödemenin ait olduğu dönem, ödenen prim veya katkı payı tutarı, ödeme yapılan sigorta veya bireysel emeklilik şirketinin ünvanı ve ödemenin türüne (Şahıs sigorta primi veya bireysel emeklilik katkı payı) ilişkin bilgilerin yer alması koşuluyla banka dekontları, otomatik para çekme makinası makbuzları, kredi kartı ekstreleri ve posta çekleri ile tevsik edilebilmesi mümkündür. Ayrıca, sigorta poliçesi veya emeklilik sözleşmesinin bir örneğinin (fotokopisinin) işverene verilmesi halinde sigorta veya emeklilik şirketlerince faks veya e-posta yoluyla katılımcılara gönderilen makbuz örnekleri ile internet ortamında yapılan ödemelere ilişkin olarak bilgisayardan alınan çıktılar esas alınarak da indirim uygulanabilecektir. Bu durumda bir önceki paragrafta belirtilen belgelerden birinin ya da yapılan ödemelerin tutarı, dönemi ve tarihini gösteren sigorta veya emeklilik şirketlerince düzenlenmiş bir yazı veya ekstrenin, indirimin uygulandığı ücretin ilgili olduğu yılı izleyen yılın ikinci ayı sonuna kadar işverene iletilmesi gerekmektedir. Herhangi bir sebeple işten ayrılma olması durumunda söz konusu belgeler işten ayrılmadan önce işverene iletilecektir. Ancak, işverence uygun görülmesi halinde, işten ayrılma tarihinden itibaren bir ay içinde de iletilebilecektir. Sigorta primi ve katkı payının sigorta veya emeklilik şirketine hizmet erbabı tarafından doğrudan ödenmeyip, işverenler aracılığıyla ödenmesi halinde (grup sigortası veya grup bireysel emeklilik sözleşmesi ), sigorta poliçesi veya bireysel emeklilik sözleşmesinin bir örneğinin işverende bulunması ve bu poliçe veya sözleşmede sigorta priminin veya bireysel emeklilik katkı paylarının ödeme dönemlerinin, ayrıca bu dönemler için ödenecek prim ve katkı payı tutarlarının belli edilmiş olması kaydıyla, hizmet erbabı için işveren tarafından sigorta veya emeklilik şirketine ödenen ve/veya hizmet erbabının ücretinden kesinti yapılmak suretiyle tahsil edilen sigorta primi ve katkı payı, her bir kişi için ayrıca yukarıda belirtilen belgeler aranmaksızın ücretin vergi matrahının tayininde indirim olarak

dikkate alınabilecektir. 3. Katkı Payı ve Primlerin İndirim Konusu Yapılacağı Dönem Katkı payı ve primlerin vergi matrahının tespitinde indirim konusu yapılabilmesi için, gelirin elde edildiği dönem ile ilişkili olması ve bu dönem sonuna kadar ödenmiş olması gerekmektedir. Gelir vergisi uygulamasında vergilendirme dönemi takvim yılıdır. Bununla birlikte, tevkif yoluyla ödenen vergilerde, istihkak sahipleri ayrıca yıllık beyanname vermeye mecbur değillerse tevkifatın ilgili bulunduğu dönemler vergilendirme dönemi sayılmakta ve kesilen vergiler gelir vergisinin yerine geçmektedir. Buna göre, yıllık beyannamede indirim konusu yapılacak prim veya katkı payının, beyannamenin ilgili olduğu yıl ile ilişkili olması ve bu yılın sonuna kadar ödenmesi, ücretlere ilişkin indirimde ise ücretin ilgili olduğu ay ile ilişkili olması ve bu aylık dönemin sonuna kadar ödenmiş olması gerekmektedir. Ölüm, kaza gibi risklere karşı yaptırılan şahıs sigortaları belirli bir dönemi kapsamakta ve bu dönem için hesaplanan prim peşin olarak veya taksitler halinde ödenebilmektedir. Birikimli sigortalar ve bireysel emeklilik sisteminde ise prim veya katkı payları aylık, üç aylık, altı aylık ve yıllık dönemler itibariyle belirlenebilmekte ve ödenmektedir. Aylık bazda yapılacak indirimde, primin peşin ödenmesi veya taksit dönemlerinin bir aydan daha uzun belirlenmesi halinde, prim tutarı ilgili olduğu aylar dikkate alınarak (ödenmiş olması şartıyla) indirim konusu yapılacaktır. Oransal sınırlar (ücretin %10 u veya %5 i gibi) çerçevesinde kalsa dahi daha sonraki aylara ilişkin peşin olarak ödenen tutarların ödendiği ayda indirim konusu yapılması mümkün değildir. Yıllık bazda yapılacak indirimde de sadece gelirin ilgili olduğu yıla ilişkin prim tutarı indirim konusu yapılacaktır. Örneğin 1 Temmuz 2005 tarihinden başlamak üzere bir yıllık yapılan ve bedeli peşin olarak ödenen sağlık sigortası priminin altı aylık kısmının 2005 yılına, diğer altı aylık kısmının da 2006 yılına ilişkin beyannamede indirim konusu yapılması gerekir. Genel bütçeye dahil idare ve müesseseler yaptıkları vergi tevkifatı için muhtasar beyanname vermemektedir. Ücretlerini peşin alan ücretlilerin, aylık dönemler itibariyle ödedikleri şahıs sigorta primleri ve bireysel emeklilik katkı payları, prim ve katkı payı ödeme belgesinin primin ve katkı payının ait olduğu ay içinde işverene ibraz edilmesi koşuluyla oransal ve mutlak sınırlamalar çerçevesinde izleyen aylara (bir sonraki aya) ait ücretlerin vergi matrahının hesabında indirim olarak dikkate alınabilecektir. 4. İlgili Olduğu Dönemde İndirilemeyen Prim ve Katkı Paylarının Durumu Zarar beyanı ya da oran ve tutar sınırlamaları dolayısıyla yıllık beyannamede indirim konusu yapılamayan prim veya katkı paylarının daha sonraki yıllarda indirim konusu yapılması mümkün değildir. Aynı şekilde ücretlilerin ödediği prim ve katkı payının ilgili olduğu ayda indirilemeyen kısmı, izleyen aylara ait ücretin matrahından indirilemeyecektir. 5. Belirlenmiş Sınırların Üzerinde Yapılan Ödemeler Bireysel emeklilik uygulamasında sözleşmede aksine bir hüküm bulunmaması halinde, sözleşmede ilgili dönemde ödenmesi öngörülenin üzerinde ödenen katkı payı, ödeme tarihinden önceki son bir yıllık döneme ait ödenmemiş katkı paylarına mahsup edilmekte veya ödeme tarihinden itibaren azami bir yıllık dönemde ödenmesi gereken katkı payı olarak kabul edilmektedir. Diğer hallerde, katkı payının üzerinde yapılan ödemeler ilgili ödeme tarihindeki katkı payı olarak kabul edilmektedir. Sözleşmede dönem için belirlenen katkı payının üzerinde ödeme yapılması ve bu ödemenin ileriki 2

dönemler için ödenmesi gereken katkı payı olarak kabul edilmesi halinde, ödenen katkı payı ilgili olduğu dönemde indirim konusu yapılabilecektir. Sözleşmede o dönem için ödenmesi öngörülen katkı payı tutarının üzerinde ödeme yapılması ve bu fazlanın ödemenin yapıldığı döneme ilişkin katkı payı olarak kabul edilmesi halinde, indirim hakkı sadece o dönemle ilgili olarak kullanılabilecek olup oran ve tutar yönünden sınırlamalar nedeniyle indirilemeyen kısım, daha sonraki dönemlerde indirilemeyecektir. 6. Geçmiş Dönemlere Yönelik Yapılan (Gecikmiş) Ödemelerin Durumu Gelir Vergisi Kanununun 63 ve 89 uncu maddelerinde yapılmış olan düzenlemelere göre, ödenmemiş prim veya katkı payları, sigorta poliçesi veya emeklilik sözleşmesi bulunsa dahi indirim konusu yapılamamaktadır. Geçmiş dönemlere ilişkin olarak yapılan prim ve katkı payı ödemelerinin düzeltme yoluyla ödemenin ilgili olduğu dönemin matrahının tespitinde indirim konusu yapılması da mümkün değildir. Ancak ödemenin geçmiş dönem, cari dönem veya izleyen dönemleri de içeren bir ödeme olması halinde, geçmiş döneme ilişkin prim ve katkı payı tutarı da ödemenin ilgili olduğu kalan aylarda indirim konusu yapılabilecektir. Örnek : 1.200,00 YTL aylık ücret geliri elde eden bir hizmet erbabı 01/01/2006 tarihi itibariyle kendisine ait hayat sigortası sözleşmesi yapmış olup, ilgili sigorta şirketine Ocak Haziran 2006 aylarına ait (6 aylık) toplam 300,00 YTL sigorta primini 12/02/2006 tarihinde defaten ödemiştir. Sözü edilen ücretli sigorta primine ait makbuzu da 13/02/2006 tarihinde işverenine ibraz etmiştir. Aylık dönemlerde ödenmesi gereken özel şahıs sigorta priminin bir defada toplu olarak ödenmesi halinde, ücretin vergi matrahının tayininde, primin bir aylık ücret gelirinin (1.200,00 YTL) %5 i olan 60,00 YTL ye kadar olan kısmı indirim olarak dikkate alınabilecektir. Buna göre, altı aylık toplu ödenen prim tutarı makbuzun ibraz edildiği ay dahil olmak üzere, primin ait olduğu kalan ay sayısına bölünerek kalan her bir aya isabet eden aylık tutar (300/5= 60,00 YTL) tespit edilecektir. Bu tutar Şubat, Mart, Nisan, Mayıs ve Haziran aylarının vergi matrahının tayininde indirim olarak dikkate alınacak, prim ödeme belgesinin işverene ibraz edildiği aydan önceki ay olan Ocak 2006 ayı için ise herhangi bir işlem yapılmayacaktır. 7. Birden Fazla İşveren Olması Halinde Yıllık Miktar Sınırının Uygulanması Birden fazla işverenden ücret alınması durumunda, yıllık asgari ücrete ilişkin miktar sınırlamasının ücretli tarafından verilecek bilgiler çerçevesinde yürütülmesi gerekir. Bu anlamda özellikle yıl içinde işe başlamalarda ileride doğabilecek sorunları önlemek açısından ücretliden sigorta primi ve katkı payı konusunda daha önce yapılan uygulamalarla ilgili olarak yazılı bilgi alınması gerekir. 8. Birikimli Hayat Sigortalarından Bireysel Emeklilik Sistemine Aktarım 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanununun Geçici 1 inci maddesi kapsamında mevcut birikimli hayat sigortalıların talep etmeleri ve sigortalıların ilgili mevzuatta öngörülen şartları haiz olmaları halinde, birikimlerini tüm hak ve yükümlülükleri ile birlikte bireysel emeklilik sistemine aktarabileceklerdir. Böyle bir aktarımın gerçekleştirilmesi halinde, sigorta poliçesi 07/10/2001 tarihinden önce düzenlenmiş olsa da aktarım işleminden sonra yapılacak her türlü katkı payı ödemelerinin yeni sistem çerçevesinde vergi matrahının tespitinde indirim konusu yapılması mümkündür. Tebliğ olunur. 3

45 SERİ NO'LU EMLAK VERGİSİ KANUNU GENEL TEBLİĞİ (09/08/2005 Tarih ve 25901 Sayılı Resmi Gazetede Yayımlanmıştır) 1- Giriş Türkiye sınırları içinde brüt 200 m2 yi geçmeyen tek meskeni bulunup (intifa hakkına sahip olunması hali dahil) hiçbir geliri olmadığını belgeleyenler ve gelirleri münhasıran kanunla kurulan sosyal güvenlik kurumlarından aldıkları aylıklardan ibaret bulunan mükelleflerin indirimli (sıfır) bina vergisi oranından yararlanmaları ile ilgili gelirin belirlenmesi konusunda aşağıdaki açıklamaların yapılması gerekli görülmüştür. 2- Yasal Düzenleme 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununun(1) 4962 sayılı Kanun(2) ile yeniden düzenlenen 8 inci maddesinin ikinci fıkrasında, Bakanlar Kurulu, kendisine bakmakla mükellef kimsesi olup onsekiz yaşını doldurmamış olanlar hariç olmak üzere hiçbir geliri olmadığını belgeleyenlerin, gelirleri münhasıran kanunla kurulan sosyal güvenlik kurumlarından aldıkları aylıktan ibaret bulunanların, gazilerin, şehitlerin dul ve yetimlerinin Türkiye sınırları içinde brüt 200 m2 yi geçmeyen tek meskeni olması (intifa hakkına sahip olunması hali dahil) halinde, bu meskenlerine ait vergi oranlarını sıfıra kadar indirmeye yetkilidir. Bu hüküm, yukarıda belirtilenlerin tek meskene hisse ile sahip olmaları halinde hisselerine ait kısım hakkında da uygulanır. Muayyen zamanlarda dinlenme amacıyla kullanılan meskenler hakkında bu hüküm uygulanmaz. Geliri olmadığını belgelemenin usul ve esaslarını belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir. hükmü yer almaktadır. Söz konusu hükmün verdiği yetkiye dayanılarak çıkarılan 2004/8268 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı(3) ile, kendisine bakmakla mükellef kimsesi olup onsekiz yaşını doldurmamış olanlar hariç olmak üzere hiçbir geliri olmadığını belgeleyenlerin, gelirleri münhasıran kanunla kurulan sosyal güvenlik kurumlarından aldıkları aylıktan ibaret bulunanların, gazilerin, şehitlerin dul ve yetimlerinin Türkiye sınırları içinde brüt 200 m2 yi geçmeyen tek meskene sahip olmaları halinde (intifa hakkına sahip olunması hali dahil), bu meskene ait bina vergisi oranı 2005 yılı için sıfır (0) olarak belirlenmiştir. 3- Tek Meskene Ait Bina Vergisi İndiriminden Faydalanan Mükelleflere İndirimli (sıfır) Bina Vergisi Oranı Uygulaması 38 Seri No.lu Emlak Vergisi Kanunu Genel Tebliğinde(4); Türkiye de brüt yüzölçümü 200 m2 yi geçmeyen tek meskeni olan veya tek meskenin intifa hakkına sahip bulunan ve hiçbir geliri olmadığını belgeleyenler ile gelirleri münhasıran kanunla kurulan sosyal güvenlik kurumlarından aldıkları emekli, dul, yetim, ölüm ve malûliyet aylığından ibaret bulunanların indirimli (sıfır) bina vergisi oranından yararlanacağı ve sosyal güvenlik kurumlarından emekli, dul, yetim, ölüm ve malûliyet aylığı alanların, bu aylıkları dışında başka gelirlerinin bulunması halinde ise bunların meskenlerine indirimli (sıfır) vergi oranının uygulanmayacağı belirtilmiştir. Söz konusu genel tebliğde belirtildiği üzere sosyal güvenlik kurumlarından; emekli, dul, yetim, ölüm ve maluliyet aylığı alanların meskenlerine ilişkin indirimli (sıfır) vergi oranının uygulanabilmesi için bu aylıkları dışında başka gelirlerinin bulunmaması, hiçbir geliri olmayanların da bu durumlarını belgelemeleri gerekmektedir. Ancak, gelirin sürekli olması özelliği de dikkate alınarak hiçbir geliri olmadığını belgeleyenler ile geliri münhasıran kanunla kurulan sosyal güvenlik kurumlarından aldıkları aylıktan ibaret bulunanların elde ettikleri ve yıllık tutarı toplamı bina vergisi indiriminden yararlanılan yıldan bir önceki yılda geçerli olan Gelir Vergisi Kanununun 103 üncü maddesinde yazılı tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutarı geçmeyen her türlü menkul sermaye iradı gelirleri, indirimli (sıfır) bina vergisi oranından yararlanmaya engel teşkil eden gelirler arasında değerlendirilmeyecektir. Buna göre, Türkiye sınırları içinde brüt 200 m2 yi geçmeyen tek meskeni olan veya bu meskende intifa hakkına sahip olup hiçbir geliri olmadığını belgeleyenler ile münhasıran Kanunla kurulan sosyal güvenlik kurumlarından aylık alanların; elde ettikleri ve yıllık tutarı toplamı bina vergisi indiriminden yararlanılan yıldan bir önceki yılda geçerli olan ve Gelir Vergisi Kanununun 103 üncü maddesinde 4

yazılı tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutarı geçmeyen her türlü menkul sermaye iradı geliri, söz konusu mükelleflerin indirimli (sıfır) bina vergisi oranından yararlanmalarına engel teşkil etmediğinden, indirimli (sıfır) bina vergisi oranı uygulamasından yararlanan bu durumdaki mükellefler hakkında ceza ve gecikme faizinin uygulanmaması, uygulanmış olan ceza ve gecikme faizinin terkin edilmesi ve tahsil edilmiş olanların ise red ve iade edilmesi gerekmektedir. Diğer taraftan, Türkiye sınırları içinde brüt 200 m2 yi geçmeyen, tek meskeni bulunan (intifa hakkına sahip olunması hali dahil) gaziler ile şehitlerin dul ve yetimlerinin bina vergisi indiriminden yararlanabilmesi için herhangi bir faaliyet veya gelir şartı aranılmayacak, bunlar herhal ve takdirde bina vergisi indiriminden yararlanacaklardır. Tebliğ olunur. (1) 11.08.1970 tarihli ve 13576 sayılı Resmi Gazete de yayımlanmıştır. (2) 07.08.2003 tarihli ve 25192 sayılı Resmi Gazete de yayımlanmıştır. (3) 31.12.2004 tarihli ve 25687 3.Mükerrer sayılı Resmi Gazete de yayımlanmıştır. (4) 31.12.2003 tarihli ve 25333 3.Mükerrer sayılı Resmi Gazete de yayımlanmıştır. 5

10 SERİ NO'LU VERGİ İADESİ GENEL TEBLİĞİ (25901 Tarih ve 09/08/2005 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır) 1. Konusu : Sosyal güvenlik kurumlarından emekli, maluliyet, dul ve yetim aylığı alan hak sahiplerine istekleri halinde vergi iade avans ödemesinden vazgeçme ve kıst aylık ödemelerine de avans uygulaması getirilmesi hususu bu tebliğin konusunu oluşturmaktadır. 2. Vergi İadesi Avans Ödemesinden Vazgeçme : Vergi İadesi Hakkında Kanunun(1) 4 üncü maddesinin ikinci fıkrasının son cümlesi 5035 sayılı Kanunun(2) 20 nci maddesiyle değiştirilerek vergi iadesinden mahsup edilmek üzere, avans olarak ödeme yaptırma konusunda Maliye Bakanlığı yetkili kılınmıştır. Bu yetkiye istinaden sosyal güvenlik kurumlarından emekli, maluliyet, dul ve yetim aylığı alan hak sahipleri, emekli aylığı aldıkları sosyal güvenlik kurumlarına dilekçe ile başvurmaları şartıyla kendilerine vergi iade avansı ödenmemesi talebinde bulunmaları uygun bulunmuştur. Emekli, maluliyet, dul ve yetim aylığı alanlar ile ilk defa bu aylıkları almaya hak kazananlar, avans ödeme aylarından en az bir ay önce ilgili sosyal güvenlik kurumlarına dilekçe ile başvurarak vergi iadesi avans ödemelerini istemediklerini bildireceklerdir. Bu durumda hak sahibine izleyen vergi iade avans ödeme döneminden itibaren vergi iadesi avansı ödemesi yapılmayacaktır. Hak sahibinin vergi iade avans dönemine bir aydan az bir süre kala yapacağı başvurularda avans ödemesi yapılmaması uygulamasına bir sonraki avans ödeme dönemi itibarıyla başlanabileceği gibi, sosyal güvenlik kuruluşları yaptıkları değerlendirmede işlemleri yetiştirebilecekleri kanaatine varırlarsa, izleyen ilk vergi iade avans ödeme döneminden itibaren de bu uygulamaya başlayabileceklerdir. Vergi iadesi avans ödenmemesi talebinde bulunanlar bu tercihlerinden 1 yıl geçmedikçe vazgeçemeyeceklerdir. Ancak söz konusu vazgeçme şahsa bağlı olduğundan, hak sahibinin ölümü dolayısıyla, eş veya çocuklarına emekli maaşı bağlanması halinde, söz konusu kişiler emekli aylığı alacakları sosyal güvenlik kuruluşlarına yukarıda belirtilen bir yıllık süreyle sınırlı olmaksızın, avans ödeme aylarından en az bir ay önceden yazılı olarak başvurmaları halinde kendilerine izleyen ilk vergi iade avans döneminden itibaren avans ödemesine başlanacaktır. Örnek 1 : (A) Şahsı Emekli Sandığı Genel Müdürlüğünden emekli aylığı almaktadır. Bu kimse 31.08.2005 tarihli dilekçesi ile söz konusu kuruma başvurarak izleyen dönemlerde kendisine vergi iadesi avansı verilmemesini talep etmiştir. Anılan şahsın müracaatı avans ödemesi ayı olan Ekim ayından bir ay öncesini içermesi nedeniyle kendisine Ekim ayından itibaren vergi iadesi avansı ödenmeyecektir. Örnek 2 : Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığınca (B) şahsına 02.02.2006 tarihi itibariyle ilk defa maluliyet aylığı bağlanmıştır. Bu kimse 07.03.2006 tarihli dilekçesiyle anılan kuruma başvuruda bulunarak izleyen dönemlerde vergi iadesi avans ödemesi istememektedir. Söz konusu şahıs avans ödemesi ayı olan Nisan ayından bir aydan az süre içerisinde müracaat ettiğinden kendisine Nisan ayında vergi iadesi avansı ödenecek, Temmuz ayından itibaren ise bu ödeme yapılmayacaktır. Ancak, Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığı yapmış olduğu değerlendirmede söz konusu işlemleri yetiştirebileceğine kanaat getirirse avans ödememe uygulamasına Nisan ayından itibaren başlayabilecektir. Yıl içerisinde ödenen vergi iadesi avans ödemelerinin, hak sahibinin Ocak ayında vereceği vergi iade bildirimi üzerinden mahsup edilme veya geri alınma işlemlerine ise daha önceden açıklandığı şekilde devam edilecektir. 6

3. Kıst Aylık Ödemeleri : 7 Seri No.lu Vergi İadesi Genel Tebliğinde, sosyal güvenlik kurumları tarafından ödenen emekli ikramiyeleri ile birlikte ödenen kıst aylık ödemelerinin avans ödemesine konu edilmeyeceği, bu ödemelerin tahakkukunun yapıldığı üçer aylık dönemin geliri kabul edilerek vergi iadesinin ödenmesine devam edileceği açıklanmıştır. Ancak, uygulamadaki aksaklıkların giderilmesi amacıyla, kıst aylık ödemelerinin de emekli ikramiyesi ile ilgilendirilmeksizin, ilgili dönemin geliri kabul edilerek avans ödemesine konu edilmeleri uygun bulunmuştur. Emekli ikramiyeleri için ise anılan tebliğde yapılan açıklamalar çerçevesinde vergi iadesinin yapılmasına devam edilecektir. Tebliğ olunur. (1) 08.02.1984 gün ve 18306 sayılı Resmi Gazete de yayımlanmıştır. (2) 02.01.2004 gün ve mükerrer 25334 sayılı Resmi Gazete de yayımlanmıştır. 7

436 SERİ NO'LU TAHSİLAT GENEL TEBLİĞİ (03/08/2005 Tarih ve 25895 Sayılı Resmi Gazetede Yayımlanmıştır) Bilindiği gibi, 27/4/2005 gün ve 25798 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan 5335 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun Geçici 9 uncu maddesi ile Mülga 8/7/1948 tarihli ve 5254 sayılı Muhtaç Çiftçilere Ödünç Tohumluk Verilmesi Hakkında Kanun ve ilgili Bakanlar Kurulu kararları uyarınca dağıtılan tohumlukların karşılığı olarak kullandırılan ancak süresinde tahsil edilemeyen ve Hazine alacağına dönüşen (haksız alındığı tespit edilenler hariç) ve Maliye Bakanlığına bağlı vergi dairelerine takip ve tahsil edilmek üzere bu maddenin yürürlük tarihinden önce intikal ettirilmiş bulunan kredi alacaklarının tahsiline yönelik düzenlemeler yapılmış ve 20.05.2005 tarihli ve 25820 sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren 435 Seri No.lu Tahsilat Genel Tebliğinde maddenin uygulanmasına ilişkin gerekli açıklamalar yapılmıştır. Anılan madde hükmünden yararlanmak isteyenlerin başvuru süresi 1 Ağustos 2005 tarihi mesai saati bitiminde sona ermektedir. 5335 sayılı Kanunun Geçici 9 uncu maddesinin dördüncü fıkrasında da bu maddenin uygulanmasına ilişkin başvuru süresini, ilk taksit ödeme süresi sonuna kadar uzatmaya Bakanlığımız yetkili kılınmıştır. Bakanlığımıza yapılan başvurular üzerine konu değerlendirilmiş ve maddenin verdiği yetkiye istinaden bu Kanun maddesinden yararlanmak üzere başvuru süresi 14 Ekim 2005 tarihi mesai saati sonuna kadar uzatılmıştır. Tebliğ olunur. 8

38 SERİ NO'LU SM, SMMM VE YMM KANUNU GENEL TEBLİĞİ (09/08/2005 Tarih ve 25901 Sayılı Resmi Gazetede Yayımlanmıştır) 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununun(1) 12 nci maddesinin Maliye Bakanlığı na verdiği yetkiye göre düzenlenen Yeminli Mali Müşavirlerin Tasdik Edecekleri Belgeler, Tasdik Konuları, Tasdike İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin(2) 7 nci maddesi ile yeminli mali müşavirler tarafından vergi mevzuatı açısından tasdiki yapılabilecek olan konu ve belgeler belirlenmiştir. 04.04.2005 tarihli ve 2005/8704 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı(3) eki Karar kapsamında 8 Seri No.lu Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliği(4) ile, üreticiler tarafından yerli tarım ürünlerinden imal edilerek teslim edilen biyoetanole, harmanlayıcıların ise satın aldıkları biyoetanolü benzinle harmanlamasına ve elde edilen karışımı teslim etmelerine ilişkin usul ve esaslar belirlenmiştir. Söz konusu tebliğin 3/d maddesine göre bu kapsamdaki üreticiler ve harmanlayıcıların 2005/8704 sayılı Bakanlar Kurulu Kararında belirlenen düzenlemeden yararlanmaları Yeminli Mali Müşavir Raporu ibrazı şartına bağlanmıştır. Buna göre yeminli mali müşavirler tarafından düzenlenmesi gereken Biyoetanol Üretim Tasdik Raporu ile Harmanlayıcılara Ait Biyoetanollü Benzin Faaliyet Tasdik Raporu nda bulunması gereken zorunlu bilgiler, rapor şekli, raporların teslimi ve yeminli mali müşavirlerin düzenleyecekleri raporlarla ilgili sorumluluklarına ilişkin usul ve esaslar aşağıda açıklanmıştır. 1 - Tasdikin Amacı Bu tebliğ kapsamında yeminli mali müşavirlerce yapılacak tasdikin amacı; üreticiler ile harmanlayıcıların, 04.04.2005 tarihli ve 2005/8704 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Karar ve buna ilişkin uygulama usul ve esaslarını belirleyen 8 Seri No.lu Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliği ve gerektiğinde bu konuda yayımlanacak tebliğ ve benzeri düzenlemeler kapsamındaki uygulamadan yararlanılması için öngörülen şartları sağlayıp sağlamadıklarının tespit edilmesidir. 2-Yeminli Mali Müşavirler Tarafından Düzenlenecek Olan Biyoetanol Üretim Tasdik Raporu ve Harmanlayıcılara Ait Biyoetanollü Benzin Faaliyet Tasdik Raporunda Bulunması Gereken Bilgiler Biyoetanol Üretim Tasdik Raporu ile Harmanlayıcılara Ait Biyoetanollü Benzin Faaliyet Tasdik Raporu, bu Tebliğin (1) ve (3) numaralı eklerini oluşturan rapor kapaklarına, (2) ve (4) numaralı eklerini oluşturan rapor dispozisyonlarına uygun olarak hazırlanacaktır. Bu Tebliğ ve 8 Seri No.lu Özel Tüketim Vergisi Kanunu Genel Tebliğinde belirtilen belgeler ile raporu düzenleyen yeminli mali müşavirin gerekli gördüğü inceleme ile ilgili diğer belgelerin rapora eklenmesi gerekmektedir. Aynı mükellefle ilgili olarak aynı yılda, aynı yeminli mali müşavir tarafından düzenlenen ve aynı vergi dairesine verilen müteakip tasdik raporlarının, Genel Bilgi bölümünde yer alan ve değişmeyen bilgilere raporda yer verilmesine veya değişmeyen belgelerin rapora eklenmesine gerek bulunmamakta olup, bu bilgi ve belgelerin yer aldığı raporun tarih ve sayısı müteakip raporlarda belirtilecek, değişiklik olması halinde ise değişiklikle ilgili bilgi verilecektir. Düzenlenen raporun ilgili yılın ilk raporu olması halinde, bilgi ve belgelerin tamamına raporda yer verilecektir. Ayrıca, 11 Sıra No.lu Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu Genel Tebliğinin(5) ekine uygun olarak düzenlenecek Tasdik Sözleşmesi nin I inci bölümünde yer alan Tasdik Konusu başlıklı sütun, 15-Yeminli Mali Müşavirlik Biyoetanol Üretim Tasdik Raporu ve 16- Yeminli Mali Müşavirlik Harmanlayıcılara Ait Biyoetanollü Benzin Faaliyet Tasdik Raporu şeklinde kodlanacaktır. 3-Yeminli Mali Müşavirlik Biyoetanol Üretim Tasdik Raporu ve Harmanlayıcılara Ait Biyoetanollü Benzin Faaliyet Tasdik Raporunun Vergi Dairelerine Teslim Edilmesi 9

8 Seri No.lu Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliğinde Biyoetanol Üretim Tasdik Raporu ile Harmanlayıcılara Ait Biyoetanollü Benzin Faaliyet Tasdik Raporlarının vergi dairelerine teslim edilmesi ile ilgili hususlar düzenlenmiştir. Söz konusu Genel Tebliğin 3/d maddesine göre; -Üreticilerin, yerli tarım ürünlerinden imal ederek teslim ettikleri biyoetanole ilişkin olarak, her takvim yılının ilk altı aylık birinci dönemi ve kalan altı aylık ikinci dönemine ait yeminli mali müşavirler tarafından düzenlenen Biyoetanol Üretim Tasdik Raporunu KDV yönünden, -Harmanlayıcıların, satın aldıkları biyoetanolün benzinle harmanlanmasına ve elde edilen karışımın teslimine ilişkin olarak, her takvim yılının ilk altı aylık birinci dönemi ve kalan altı aylık ikinci dönemine ait yeminli mali müşavirler tarafından düzenlenecek Harmanlayıcılara Ait Biyoetanollü Benzin Tasdik Raporunu ÖTV yönünden, bağlı bulundukları vergi dairelerine, bu dönemleri takip eden ay başından itibaren bir (1) ay içinde vermeleri gerekmektedir. Söz konusu raporlar ilgili vergi dairelerine bizzat raporu düzenleyen yeminli mali müşavir tarafından kimlik ibraz edilerek tutanak karşılığında teslim edilecektir. Tutanaklar vergi dairesi müdürü veya yardımcıları tarafından imzalanacaktır. 4 -Yeminli Mali Müşavirlerin Müteselsil Sorumluluğu 8 Seri No.lu Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliği kapsamında yeminli mali müşavirler tarafından tasdik raporları düzenlenmesinin amacı; 04.04.2005 tarihli ve 2005/8704 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Karar ve 8 Seri No.lu Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliği kapsamında üreticilerin yerli tarım ürünlerinden imal ederek teslim ettikleri biyoetanol ile harmanlayıcıların satın aldıkları biyoetanolü benzinle harmanlamasına ve elde edilen karışımı teslim etmelerine ilişkin hükümlerden yararlanılması için aranılan şartların yerine getirilip getirilmediğinin, üretim ve teslimin belirlenen şartlara uygun olarak gerçekleştirilip gerçekleştirilmediğinin, dolayısıyla özel tüketim vergisi ile ilgili bu düzenlemenin amaca uygun olarak kullanımının doğruluğunun araştırılması ve tespit edilmesidir. Bu nedenle yeminli mali müşavirler, gerçek durumu tespit etmek için her türlü belgeden yararlanmak ve Yeminli Mali Müşavirlerin Tasdik Edecekleri Belgeler, Tasdik Konuları, Tasdike İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre her türlü inceleme tekniklerini kullanmak zorundadırlar. İmza ve mühür kullanmak suretiyle tasdik yapan ve tasdik raporu düzenleyen yeminli mali müşavirler, tasdikin kapsamı ile sınırlı olmak üzere tasdikin doğruluğundan sorumludurlar. Yeminli mali müşavirler; yaptıkları tasdikin doğru olmaması nedeniyle, tasdik raporunda yer alan mevzuata aykırı hususların tespit edilmesi halinde; alınması gereken vergilerden, kesilecek cezalardan ve hesaplanacak gecikme faizlerinden mükellefler ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulurlar. Tebliğ olunur. (1) 13.06.1989 tarihli ve 20194 sayılı Resmi Gazete de yayımlanmıştır. (2) 02.01.1990 tarihli ve 20390 sayılı Resmi Gazete de yayımlanmıştır. (3) 22.04.2005 tarihli ve 25794 sayılı Resmi Gazete de yayımlanmıştır. (4) 26.05.2005 tarihli ve 25826 sayılı Resmi Gazete de yayımlanmıştır. (5) 16.12.1993 tarihli ve 21790 sayılı Resmi Gazete de yayımlanmıştır. EK 1: Yeminli Mali Müşavirlik Biyoetanol Üretim Tasdik Raporu Kapak Örneği EK 2: Yeminli Mali Müşavirlik Biyoetanol Üretim Tasdik Raporu Dispozisyonu EK 3: Yeminli Mali Müşavirlik Harmanlayıcılara Ait Biyoetanollü Benzin Faaliyet Tasdik Raporu Kapak Örneği EK 4:Yeminli Mali Müşavirlik Harmanlayıcılara Ait Biyoetanollü Benzin Faaliyet Tasdik Raporu Dispozisyonu 10

EK:1 Rapor Sayısı: YMM../...-... Rapor Ekleri :....../.../... YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK BİYOETANOL ÜRETİM TASDİK RAPORU İncelemeyi Yapan Yeminli Mali Müşavirin Dayanak Sözleşmesinin Adı Soyadı : Bağlı Olduğu Oda : Büro Adresi : Telefon Numarası : Tarihi : Sayısı : Mükellefin Adı Soyadı (Ünvanı) : Adresi : Vergi Dairesi : Vergi Kimlik Numarası : Telefon Numarası : İnceleme Dönemi : Konusu : Toplam Üretilen Biyoetanol Miktarı : Toplam Teslim Edilen Beyoetanol Miktarı : SONUÇ Page Break 11

EK:2 YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK BİYOETANOL ÜRETİM TASDİK RAPORU DİSPOZİSYONU I. GENEL BİLGİ: Bu bölümde en az aşağıdaki bilgiler yer alacaktır. - Mükellefin adı, soyadı, ünvanı, ve/veya ortaklarının adları ve adresleri. - Mükellefin iştigal konusu, ticaret sicil kaydı ve numarası. - Mükellefin ve varsa ortaklarının bağlı bulunduğu vergi dairesi, vergi kimlik numarası. - Mükellefin (varsa) sanayi sicil belgeleri. - Mükellefin kapasite raporu bilgileri (yoksa üretim kapasiteleri ve makine parkı hakkında bilgi). - Mükellefin kayıtlı olduğu mesleki kuruluşlar. - Mükellefin son iki yıllık katma değer vergisi beyanları. - Mükellefin son iki yıllık (varsa) özel tüketim vergisi beyanları. - Mükellefe nakden veya mahsuben yapılan ödemeler. - Biyoetanol Üretim Taahhütnamesi. - Mükellefin çalıştırdığı işçi sayısı ve bunların çalıştıkları süreler. - Söz konusu şirketlere ilişkin sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleme veya kullanma yönünde haklarında rapor veya tespit varsa bununla ilgili bilgiler. - Gerekli görülen diğer hususlar. II. USUL İNCELEMELERİ: Bu bölümde en az aşağıdaki bilgilere yer verilecektir. - 04.04.2005 tarihli ve 2005/8704 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Kararı kapsamında üretilen biyoetanolün teslimine ilişkin faturalara ait bilgiler - Tütün ve Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurumu (TAPDK) tarafından verilen tesis kurma izin belgesine ait bilgiler. - Harmanlayıcılara verilen biyoetanol üretim taahhütnameleri bilgileri. - Gerekli görülen diğer hususlar. III. HESAP İNCELEMELERİ: Bu bölümde en az aşağıdaki hususların belirtilmesi zorunludur: - Aylar itibariyle üretime giren yerli tarım ürünü miktarı ve bu üretimden elde edilen biyoetanol miktarlarının aylık dökümü bilgileri ile üretimde yerli olmayan tarım ürünü kullanıp kullanılmadığına ilişkin bilgiler. - Yerli tarım ürünlerine ve üretilen biyoetanole ait dönem başı stok, iade ve dönem sonu stok bilgileri. - Gerekli görülen diğer hususlar. IV. SONUÇ: Yeminli mali müşavir, biyoetanolün üretimine, üretim miktarına ve teslimine ilişkin kayıt ve belgelerin ilgili mevzuata uygunluğunun ve doğruluğunun araştırıldığını belirterek, konu hakkında görüşünü kesin olarak ifade edecektir. YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİR Adı ve Soyadı İmza-Mühür 12

EK:3 Rapor Sayısı: YMM../...-... Rapor Ekleri :....../.../... YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK HARMANLAYICILARA AİT BİYOETANOLLÜ BENZİN FAALİYET TASDİK RAPORU İncelemeyi Yapan Yeminli Mali Müşavirin Dayanak Sözleşmesinin Adı Soyadı : Bağlı Olduğu Oda : Büro Adresi : Telefon Numarası : Tarihi : Sayısı : Mükellefin Adı Soyadı (Ünvanı) : Adresi : Vergi Dairesi : Vergi Kimlik Numarası : Telefon Numarası : E-Posta Adresi : İnceleme Dönemi : Konusu : Toplam Biyoetanollü Benzin Miktarı : Toplam Teslim Edilen Biyoetanollü Benzin Miktarı : SONUÇ : 13

EK:4 YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK HARMANLAYICILARA AİT BİYOETANOLLÜ BENZİN FAALİYET TASDİK RAPORU DİSPOZİSYONU I. GENEL BİLGİ: Bu bölümde en az aşağıdaki bilgiler yer alacaktır. - Mükellefin adı, soyadı, ünvanı, ve/veya ortaklarının adları ve adresleri. - Mükellefin iştigal konusu, ticaret sicil kaydı ve numarası. - Mükellefin ve varsa ortaklarının bağlı bulunduğu vergi dairesi, vergi kimlik numarası. - Mükellefin (varsa) sanayi sicil belgeleri. - Mükellefin kapasite raporu bilgileri (yoksa üretim kapasiteleri ve makine parkı hakkında bilgi). - Mükellefin kayıtlı olduğu mesleki kuruluşlar. - Mükellefin son iki yıllık katma değer vergisi beyanları. - Mükellefin son iki yıllık özel tüketim vergisi beyanları. - Mükellefe nakden veya mahsuben yapılan ödemeler. - Harmanlama İzin Belgesi. - Mükellefin çalıştırdıkları işçi sayısı ve bunların çalıştıkları süreler. - Söz konusu şirketlere ilişkin sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleme veya kullanma yönünde haklarında rapor veya tespit varsa bununla ilgili bilgiler. - Gerekli görülen diğer hususlar. II. USUL İNCELEMELERİ: Bu bölümde en az aşağıdaki bilgilere yer verilecektir. - Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından verilen dağıtıcı veya rafinerici lisansına ait bilgiler. - Harmanlama izin belgesine ait bilgiler. - 04.04.2005 tarihli ve 2005/8704 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Kararı kapsamındaki biyoetanolün, Tütün ve Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurumu (TAPDK) tarafından verilen tesis kurma izin belgesi sahibi üreticilerden alımına ilişkin faturalara ait bilgiler. - Biyoetanol ile benzinin harmanlanması sonucu elde edilen karışımın teslimine ilişkin faturalara ait bilgiler. - Gerekli görülen diğer hususlar. III. HESAP İNCELEMELERİ: Bu bölümde en az aşağıdaki hususların belirtilmesi zorunludur. - Biyoetanol ile benzinin harmanlanma miktarları ve karışım içerisindeki oranlarına ait bilgiler. - Karışım içerisindeki ÖTV ödenerek satın alınan, üretilen (rafineriler için) veya ithal edilen benzinlerin oranlarına ait bilgiler. - Biyoetanol ile benzinin harmanlanması sonucu elde edilen karışıma ait dönem başı stok, iade ve dönem sonu stok bilgileri. - Gerekli görülen diğer hususlar. IV. SONUÇ: Yeminli mali müşavir, biyoetanolün benzinle harmanlanmasına, elde edilen biyoetanollü benzinin miktarına ve teslimine ilişkin kayıt ve belgelerin ilgili mevzuata uygunluğunun ve doğruluğunun araştırıldığını belirterek, konu hakkında görüşünü kesin olarak ifade edecektir. YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİR Adı ve Soyadı İmza-Mühür 14