6. SMM / Proje denetimi çalışmaları

6. SMM / Proje denetimi çalışmaları SMM birimi 30. Dönemde de faaliyetlerine devam etmektedir. 30. Dönemde; 01.01.2012-20.12.2012 tarihleri arasında SMM faaliyetlerini aktif olarak devam ettiren firma sayısı 568, ilk tescil yaptıran firma sayısı 83 olarak gerçekleşmiştir. 2013 yılında ise, 01.01.2013-31.12.2013 tarihleri arasında SMM faaliyetlerini aktif olarak devam ettiren firma sayısı 560, ilk tescil yaptıran firma sayısı 81 olarak gerçekleşmiştir. SMM Birimi faaliyetleri kapsamında bulunan işler den biri de üyelerimizin sahip oldukları yetki belge lerinin süresi dolanlarının yenilenmesi ve vize işlemlerinin yapılması olup her sene olduğu gibi bu sene de bu faaliyet yoğun olarak sürmektedir. 293

TMMOB MMO İSTANBUL ŞUBESİ MEKANİK TESİSAT PROJE MESLEKİ DENETİMLERİ Odamız tarafından yapılan mekanik tesisat proje mesleki denetimlerimiz devam etmektedir. Tabloda 2012 ve 2013 yılı 31 Aralık tarihine kadar veriler bulunmaktadır. ARAÇ PROJE MESLEKİ DENETİMLERİ Araç proje mesleki denetimleri şube ve temsilcilik binalarımızda devam etmektedir. 2012 yılı ile 2013 yılı arasındaki araç proje denetimi sayısal farkından da anlaşılacağı üzere AİTM işi yapan SMM Üyelerimiz, Mesleki Denetim konusunda, SMM Yönetmeliği gereklerini yerine getirmemektedirler. Yönetmeliğin işletilmesi noktasında MMO İstanbul Şube çalışma başlatacaktır ŞANTİYE ŞEFLİĞİ 30. Dönemde, 2012 yılında 991 Şantiye Şefliği belgesi verilmiştir. 2013 yılında 736 adet şantiye şefliği verilmiştir. BİLİRKİŞİLİK HİZMETLERİ SMM birimi faaliyetleri kapsamında yapılan bir diğer iş ise özellikle iş mahkemelerinin tarafımızdan istediği Emsal Ücret Tespitlerinin yapılarak mahkemeye geri bildirilmesi işidir. Bu iş kapsamında mahkemelerin yazılı olarak özelliklerini, tecrübelerini, yaptığı işi ve niteliklerini bildirilen çalışanlara ait emsal ücret tespitleri konusunda uzman bilirkişilere göndererek, alınan cevapları mahkemeye bildirilmesidir. 220 adet emsal ücret tespiti bilirkişilik hizmeti verilmiştir. 2013 yılında 175 başvuru olmuş, bunların 35'i için emsal ücreti tespiti yapılmıştır. SMM TOPLANTILARI LPG SMM TOPLANTISI Montaj firmalarının sahipleri ve yetkili mühendisleri ile Kit ve LPG/CNG Tankı distribütör, imalatçılarıyla Şubemizde toplantı yapıldı. Yaklaşık 60 sektör temsilcisinin katıldığı toplantı Şube Başkanı Zeki Arslan'ın açılış konuşmasının ardından Odanın ve sektörün geldiği son durumu anlatan sunumla devam etti. Yoğunlukla son dönemde değiştirilen yönetmelikten kaynaklı oluşan karmaşanın tartışıldığı toplantı, sektör temsilcilerinin görüş ve önerilerini belirtmelerinin ardından sona erdi. 1. SMM TOPLANTISI Serbest Müşavir Mühendislik hizmeti üreten üyelerimizin sorunlarının ele alındığı toplantı 11 Nisan 2012 Çarşamba günü Şube toplantı salonunda yapıldı. Toplantıya 100 kadar SMM üyemiz katıldı Toplantının açılış konuşmasını Şube Başkanvekili Süleyman Solmaz yaparken Şube SMM Birim Sorumlusu Erhan Özkun SMM üyelerin sorunları, son dönemde yaşanan mevzuat sıkıntıları, yönetmelik değişiklikleri gibi konularla ilgili bir sunum yaptı. Yapılan sunumun ardından üyeler de sorunlar ve çözüm önerilerini sunarak önümüzdeki döneme dair düşüncelerini ortaya koydular Genel Kurul sürecinde yapılan bu toplantıların çok yararlı olduğunu ifade eden üyeler Odaya yönelik hükümet ve bakanlık kanadından gelen saldırılara karşı da Odaya sahip çıkacaklarını, mesleki açıdan sorunlarının çözümü açısından güçlü bir Odaya gereksinim duyduklarını, bu nedenle Odayı desteklemeye devam edeceklerini belirttiler. 2. SMM TOPLANTISI 17 Mayıs 2012, saat 19.00'da MMO İstanbul Şube de SMM ler ile 2. toplantı gerçekleştirildi. Toplantıya Şube Başkanı Zeki ARSLAN, Şube Yöneticilerinden Ahmet 294

AKÇAKAYA, Şube Müdürü Hasan ÖZGER, Şube Teknik Görevlileri ve 40 SMM katıldı. Şube Başkanının açış konuşmasının ardından SMM çalışmaları, yapılan son ziyaretlerden alınan sonuçlar, bu sonuçlara yönelik çalışmalardan oluşan bir sunum yapıldı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından çıkartılan 3 Nisan 2012 ve 14 Nisan 2012 tarihlerinde yayımlanan; Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik hakkında bilgilendirme yapıldı. 11 Temmuz 2013, saat 19.30'da MMO İstanbul Şube de SMM ler ile 3. toplantı gerçekleştirildi. Toplantıya Şube Başkanı Zeki ARSLAN katıldı. Şube Başkanının açış konuşmasının ardından, SMM Birim sorumlusu Nilgün İLİK EREN tarafından, Nisan 2012 yılından itibaren yaşanan yasal değişiklikler özetlendi: 03 Nisan Genelgesi,14 Nisan Genelgesi, Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliği 25 Nisan Genelgesi, 01 Haziran tarihli Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ve Denetimi Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik hakında bilgilendirme yaptı. Daha sonra toplantıya katılan üyelerden görüş alındı. 8 TEMSİLCİLİKTE EŞ ZAMANLI OLARAK GERÇEKLEŞTİRİLEN SMM TOPLANTISI 02 Ağustosta Kadıköy, Ümraniye, Kartal, Tuzla, Başakşehir, Şişli, Beylikdüzü ve Bakırköy'de Smm üyelerimize Torba Yasa Bilgilendirmesi yapıldı. Toplantıda, siyasi iktidarın; 9 Temmuz 2013 tarihinde "torba yasa" içinde, TMMOB ve bağlı Odalarını hukuk dışı bir şekilde sınırlamaya yönelik bir yasa değişikliği yaptığından söz edildi. İmar kanunu içerisinde yapılan değişikliklerle; kıyılar, ormanlar, kentsel-kırsal doğal alanlar-meralar ve tarihi miras alanları, yer altı ve yer üstü varlıklarımız yapılaşmaya açılmakta olduğu, bu alanların halkın kamusal mülkiyetidir dokunma diyen TMMOB ve bağlı odalarını yetkisizleştirilmesi ve işlevsizleştirilmesinin gündeme getirildiğinden söz edildi. Bu konuda başlatılan TMMOB ye DOKUNMA ve TORBA YASAYI GERİ ÇEK imza kampanyalarına SMM'lerden destek istendi. 3. SMM TOPLANTISI 21 Haziran 2012, saat 19.30 da MMO İstanbul Şube de SMM ler ile 3. toplantı gerçekleştirildi. Toplantıya Şube Başkanı Zeki ARSLAN, Şube Yöneticilerinden Ahmet AKÇAKAYA katıldı. Şube Başkanının açış konuşmasının ardından SMM üyelerimiz söz alarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından çıkartılan yeni yönetmeliklerle ortaya çıkan sorunlar, genel olarak yapılan ve yapılması istenen çalışmalar hakkında konuştular. 4. SMM TOPLANTISI 5. SMM TOPLANTISI 21 Eylül 2013'te MMO İstanbul Şube de SMM ler ile son toplantı gerçekleştirildi. SMM Birim Sorumlusu Nilgün İLİK EREN'in hoş geldiniz konuşmasından sonra Şube Başkanı Zeki ARSLAN toplantı açılışını yaptı. Zeki Bey; fatura kontrolünün İst. Şube etkinlik alanı dahilinde yapılmadığını, birçok Şube'de bu uygulamanın kısmi yada tamamen ortadan kaldırıldığını, vize ücretlerine gelir kazancı kültürü ile bakılmadığından bedellerin oldukça düşürüldüğünü belirtti. Toplantıyı kıdemli SMM Üyemiz Ömer KÖSELİ yürüttü. Zeki Bey'den sonra Özgür AKSU (Kartal Tem. Teknik 295

TMMOB MMO İSTANBUL ŞUBESİ Görevlisi) 2012 Nisan ayından bu yana yaşanan yasal süreci anlattı, Emre KIRAL (Şişli Tem. Teknik Görevlisi) SMM'lere yapılan ziyaret sonuçları hakkında bilgi verdi. İstanbul' da aktif 257 mekanik tesisat, 110 asansör SMM bulunduğu, bunların 61'inin yerinde ziyaret edildiği, 54 SMM ile temsilcilikte görüşüldüğü, diğerlerine de telefonda bilgi verildiğini söyledi. Bu noktada söz alan üyeler, TMMOB Torba Yasa değişikliğinin özellikle basında ve kamuoyunda odaların yetkilerinin elinden alındığı, bakanlığa devredildiği, işlevsiz hale getirildiği gibi bir algı yarattığına değindiler. Odada proje denetimlerinin yapılmamasının sektörde oluşturacağı boşluktan dolayı, özellikle mesleki denetim yaptırmayanların mesleki rekabet koşullarını ortadan kaldıracaklarını bu durumun da mesleğin değerinin düşmesine neden olacağını söylediler. Belediyelerden gelen ruhsatların oda kayıtları ile karşılaştırılması sonucunda nisan 2013'ten bu yana geçen süreçte yaklaşık 1650 projenin 30 kadar meslektaşımız tarafından mesleki denetimden geçirilmediği bilgisi, Nilgün İLİK EREN tarafından üyeler ile paylaşıldı. Toplantıda sonuç olarak, mesleki denetim uygulamasının devamı yönünde bir eğilim oluştu. 296

7. MUAYENE KURULUŞU çalışmaları 7.1 PERİYODİK KONTROL 25 Nisan 2013 tarihli ve 28628 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanan İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik İşaretleri Yönetmeliğinin 7. Maddesinin a bendine göre her türlü basınçlı kaplar (Hava tankı, hidrofor, genleşme tankı, kazan, otoklav, boyler vb.) ve her türlü kaldırma ve iletme makinaları (gezer vinç, köprülü vinç, monoray vinç, caraskal, kule vinç, mobil vinç, forklift, transpalet, servis asansörü, cephe asansörü, yapı iskeleleri, yürüyen merdiven veya bant vb.) gibi iş ekipmanlarının, bulunduğu işyeri ortam koşulları, kullanım sıklığı ile kullanım süresi gibi faktörler göz önünde bulundurularak, yapılacak risk değerlendirmesi sonuçlarına göre, belirlenecek aralıklarda yetkili kişilerce kontrol edilmesini ve gerekli testlerin yapılmasını zorunlu kılmaktadır. Bu kapsamda faaliyetini sürdüren Muayene Kuruluşu 25.04.2013 tarihinde yayımlanan İş Ekipmanları Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği kapsamında tüm form, rapor, talimat ve prosedürlerini hızlıca revize ederek faaliyetini sürdürmektedir. Yeni form, rapor, talimat ve prosedürler revize edilmiş ve şu an mevcut kullanılabilirlik durumu değerlendirilmek üzere sahada kontrol esnasında kullanılmaya başlanmıştır. Yapılan değerlendirmeler sonucu gerek kullanılabilirlik gerekse işletme mevcut koşulları da göz önüne alınarak gerekli görüldüğü taktirde revizyon çalışmaları yeniden yapılacaktır. İş Ekipmanları Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği ile kontrol içeriği ve periyot aralıklarında bazı değişiklikler bulunmakta ve kontrol kriterlerinde standartlara atıflar yapılmaktadır. Detaylı bilgi ve değerlendirme yapmak amacı ile ; www.mevzuat.gov. tr adresinden yönetmeliğe ulaşılabilmektedir. Bilindiği gibi; TMMOB Makina Mühendisleri Odası, Türk Akreditasyon Kurumu (TÜRKAK) tarafından A Tipi Muayene Kuruluşu olarak 17 Mayıs 2004 tarihinde akredite edilmiştir. Akreditasyon kapsamında 297

TMMOB MMO İSTANBUL ŞUBESİ basınçlı kaplar ve kaldırma-iletme makinalarının periyodik kontrolleri, insan taşımak üzere tasarlanan kablolu taşıma sistemlerinin kontrolleri, asansör yıllık ve periyodik kontrolleri, gaz yakma tesislerinin baca, tesis ve yerleşim uygunluğu denetimleri ve gürültü, titreşim, baca gazı ölçümleri konuları yer almaktadır. Meslek alanlarımız ile ilgili olarak Odamız kamu yararı temelinde ürettiği teknik hizmetlerini ticari ve mali baskılardan arındırarak halkın can ve mal güvenliğinin sağlanması adına yapmakta ve bu kapsamda üretilen hizmetlerin yaygınlaşması ve gelişmesi amacıyla sürekli olarak çalışmalar yürütmektedir. Bu kapsamda faaliyet gösteren odamız Muayene kuruluşu teknik hizmetleri 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu nun yürürlüğe girmesi ile birlikte endüstri ve sanayi işletmelerinin güveni ile birlikte artarak devam etmektedir. Muayene faaliyetleri konusunda uzmanlaşmış Makina Mühendisleri tarafından yapılan kontroller kamunun hem can hem de mal güvenliğini yaptığı nitelikli kontrollerle güven altına almaktadır. Geçtiğimiz yıllara göre kanun ve yönetmelikler kapsamında yapılan periyodik kontroller, kamu ve özel işletmelerin bu kapsam da yapılan çalışmalarda Makina Mühendisleri Odasını bir güven ve tercih unsuru olarak gördüğünü açıkça göstermektedir. 25.04.2013 tarihine kadar İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü gereğince, bu tarihten sonra İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği gereği yapılması gereken basınçlı kapların ve kaldırma makinalarının periyodik kontrolleri, kamu kurumu niteliğinde meslek örgütü olan ve çalışmalarında kamusal denetimi ön planda tutan Makina Mühendisleri Odası Muayene Kuruluşu tarafından görevlendirilen yetkili Makina Mühendisleri tarafından yapılmaktadır. Akreditasyon sürecine 2004 yılında giren odamız, her geçen sene zarfında kamu yararına ürettiği faaliyet alanlarını geliştirmektedir. Son yapılan çalışmalar ile birlikte MMO İstanbul Şubesi teknik hizmet alanına; Tahribatsız muayeneler (VT, PT, MT, RT, UT yöntemleri), İş makinalarının Periyodik Kontrolleri, Yorulma Test ve Analizleri, Kaynakçı Belgelendirme konularını da katarak etkin bir şekilde hizmet vermeye devam etmektedir. Ayrıca Muayene kuruluşumuz ülke genelinde çeşitli kamu ve özel kurumlarla yapmış olduğu merkezi protokoller sonucunda periyodik kontroller gerçekleştirmektedir. Bu protokkolerden sonuncusu Türk Telekominikasyon A.Ş İl müdürlükleri ile Muayene Kuruluşumuz arasında yapılmış ve yurt genelinde işletmenin tüm iş ekipmanlarının kontrolleri yapılmıştır. 7.2 Baca Gazı Analizi ve Gürültü Ölçümü Makina Mühendisleri Odası Muayene Kuruluşu İstanbul Şube faaliyet alanı içerisinde İSEÇ ( İş Sağlığı, Emniyet, Çevre) Yönetim Sistemleri Uygulamaları, Sanayiden Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği, Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği, Çalışanların Gürültü ile İlgili Risklerden Korunmalarına Dair Yönetmelik ve Çalışanların Gürültü ile İlgili Risklerden Korunmalarına Dair Yönetmeliklerine göre işletmelerde baca gazı analizi, gürültü ve titreşim ölçümlerini yapmaktadır. 20.08.2013 tarihinde yayımlanan İş Hijyeni Ölçüm, Test ve Analizi Yapan Laboratuvarlar Hakkında Yönetmelik İle TS EN ISO/IEC 17025 Deney ve Kalibrasyon Laboratuvarlarının Yeterliliği İçin Genel Şartlar standardına göre revizyon çalışmaları devam etmektedir. Muayene Kuruluşu 17020 standartı kapsamında çalışmalarını yürüttüğü için, yeni yönetmelik gereği çalışmalar Merkez Laboratuarı tarafından yürütülecektir. Bacagazı Emisyon ölçümleri konusunda Makina Mühendisleri Odası Merkez Laboratuvarı, Çevre Analizleri Yeterlilik sertifikası alarak Çevre Bakanlığı tarafından bacagazı emisyon ölçümleri yapmak üzere kuruluş olarak yetkilendirilmiştir. 298

7.3. Motor ve Şasi Numarası Tespiti Motorlu araçların kabin incelemesi ve motor ve şasi numaralarının orijinalliğinin tespiti odamız teknik görevlileri tarafından yapılarak gerekli raporlar hazırlanmaktadır. Anadolu yakası 2, Avrupa yakasında ise 1 teknik görevli bu konuda faaliyet yürütmektedir. 7.4. Bilirkişilik Hizmetleri I. Kazan dairelerinin Türk Standartlarına ve mevzuatına uygunluğunun tespiti, II. Sıcak Su, Kızgın Su, Kızgın Yağ ve Buhar Kazanlarının ve diğer gaz yakan cihazların doğalgazla emniyetli çalışabilirliğinin tespiti, III. Sıcak Su, Kızgın Su, Kızgın Yağ ve Buhar Kazanlarının ve diğer gaz yakan cihazların baca hesaplarının kontrolü, IV. Merkezi Kalorifer tesisatlarında proje dışı yapılan değişikliklerin tespiti, V. Asansörler, kaldırma ve iletme makinaları, basınçlı kaplar, mekanik tesisatlar, mekanik sistemler vb. meslek alanımıza giren her türlü konularda tekniğe uygun kurulum, kaza, hata tespiti vb. konular, VI. Lunapark ve oyun eğlence alanlarının incelemesi Konularında şubemiz tarafından görevlendirilen uzman üyelerimiz ve şube teknik görevlileri tarafından yapılmaktadır. 7.5. Hizmet İçi Denetimler Muayene kuruluşumuz tarafından yapılan kontrollerin tüm şube birimlerinde nitelik bakımından birbirine eş düzeyde olmasını sağlamak amacıyla belirli periyotlarda hizmet içi denetimler yapılmaktadır. Hizmet içi denetimlerimizin amacı kontrol kalitesini artırmak, eksik noktalarımızı tespit etmek ve bu doğrultuda gerekli eğitim ve düzeltici önleyici faaliyetleri yapmaktır. Bu denetimler sayesinde kullanılması gereken kişisel koruyucu ekipmanlarının kullanılmasını, kontrol mahalinde gereken işçi sağlığı ve iş güvenliği tedbirlerinin alınmasını, gerekse kontrol esnasında kullanılacak olan ölçüm cihazlarının en verimli ve en doğru şekilde kullanılması ve kontrollerin sağlıklı ve güvenli yapılmasını sağlamaktır. Denetimler İstanbul şube faaliyet alanı içerisinde olduğu gibi diğer illerdeki tüm Muayene Kuruluşu personelini de kapsamaktadır. Muayene Kuruluşumuz 2010 yılı içerisinde 17, 2011 yılı içerisinde 11, 2012 yılı içerisinde 14 ve 2013 yılı içerisinde 17 personelin sahada iç hizmet denetimlerini gerçekleştirmiştir. 04.06.2011 tarihinde İstanbul da Bursa, Edirne, Kocaeli, Zonguldak ve Şubemizden katılan 8 kontrol mühendisinin aynı makinanın kontrollerinde hizmet içi denetimleri yapılarak hem kontrol mühendislerinin bilgi ve deneyimleri ölçülmüş hem de aynı makina için düzenlenen muayene raporlarındaki farklılıklar irdelenmiştir. Kontrol mühendislerinin denet- 2013 yılı içerisinde Sosyal Güvenlik Kurumu İcra Müdürlüğü ile TMMOB Makina Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi Arasında Eksperlik İncelemelerine İlişkin Protokol imzalanmış olup İcra yolu ile kurumda bulunan tüm makina, araç ve ekipmanın değer tespiti Muayene Kuruluşumuz tarafından yapılmaktadır. 299

TMMOB MMO İSTANBUL ŞUBESİ lenmesi sonucunda tespit edilen çeşitli uygunsuzluklar ile ilgili düzenleyici ve önleyici faaliyetler gerçekleştirilmiştir. Hizmet içi denetimlerimiz sonucu muayene kuruluşumuz örgütün tümünü kapsayacak şekilde düzeltici faaliyetler organize etmekte ve hayata geçirmektedir. Yıl içerisinde yapılan eğitimlerin yanı sıra örgüt genelinde uygulama birliğinin sağlanması amacıyla Muayene Kuruluşumuz birçok teknik bülten hazırlamış ve çalışmalara katılmıştır. Bu çalışmaların bazıları aşağıda listelenmiştir. Periyodik Kontrol Çalışma Usul ve Esasları Periyodik Kontrollerde Kullanılan Ekipmanlar Kalibrasyon ve Ara Doğrulamaların Yapılması Hakkında Genelge MMO Teknik Hizmetler Sunum Kılavuzu Gürültü ve Titreşim Ölçümlerinin Yapılması Hakkında Kılavuz Kontrol Form ve Rapor Düzenleme Hakkında Kılavuz Asansör Muayenelerinde Aydınlatma Şiddeti Ölçümleri Hakkında Kılavuz periyodik kontrol faaliyeti de hareketlilik kazanmıştır. Muayene Kuruluşumuz 2011 yılı içerisinde Ankara Keçiören Teleferik İşletmesinin kontrollerini gerçekleştirmiştir. 7.7. Muayene Kuruluşu Eğitim 7.7.1 İç Eğitimlerimiz Muayene Kuruluşumuz ürettiği periyodik kontrol ve teknik ölçüm hizmetlerinde görev alan personelin bilgi ve deneyimlerinin arttırılması amacıyla sürekli olarak iç ve dış eğitimler düzenlenmektedir. 7.6. İnsan Taşımak Üzere Tasarımlanan Kablolu Taşıma Tesisatı - Teleski - Teleferik - Telesiyej Kontrolleri 19/01/2005 tarih ve 25705 sayılı Resmî Gazete de yayımlanan İnsan Taşımak Üzere Tasarımlanan Kablolu Taşıma Tesisatı Yönetmeliğine (2000/9/AT) göre yapılmış Teleski, Teleferik ve Telesiyej kablolu taşıma tesisatlarının hizmete alındıktan sonra çevrenin, insanların ve canlıların sağlık ve güvenliğini tehdit etmeyecek şekilde kullanımlarını sağlamak üzere Muayene Kuruluşu tarafından kontroller yapılmaktadır. Yönetmelik kapsamında 2009 yılında çıkarılan tebliğ ile Odamıza bu tip tesislerin ruhsatlandırılması ilişkin görevlendirme yapılmış ve bu görevlendirme sonucu Bu eğitimler haricinde 05.11.2011 yılında revize edilen Asansör Bakım ve İşletme Yönetmeliği gereğince asansörlerin yıllık kontrollerine dair düzenleme neticesinde daha önceden İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü kapsamında kontrolleri yapılan Elektrikli ve Hidrolik asansör kontrolleri AKM (MMO Asansör Kontrol Merkezi) bünyesinde yönetmelik uyarınca kontrol edilmektedir. 300

1.7.2 Örgüt Genelinde Teknik Görevlilere Yönelik Düzenlenen Eğitimler Bilindiği üzere odamız bünyesinde periyodik kontroller haricinde proje onayı, LPG araç kontrolleri vb. konularda hizmet üreten bir çok teknik görevli bulunmaktadır. Bu teknik görevlilerin odanın diğer hizmetleri konusunda da bilgi sahibi olması ve deneyim kazanması amacıyla şubelerde bir günlük eğitimler düzenlenmiştir. Bu kapsamda yakın şubelerinde katılımıyla odanın ve muayene kuruluşunun yapısı, çalışma şekli, akreditasyon, periyodik kontrol konusundaki mevzuatlar anlatılmış ve periyodik kontrolü sıklıkla yapılan iş ekipmanlarının kontrolleri cihaz başında örneklenmiştir. Yine düzenlenen bu eğitimler haricinde 25.04.2013 tarihinde yayımlanan İş Ekipmanları Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği ile değişmesi gereken form, rapor, talimat ve prosedürlerin revizyon işlemi tamamlandığında tüm örgüt genelinde farklılıklar yaşanmaması adına eğitimler düzenlenecektir. Bu eğitimlerden ilki İstanbul Şube bünyesinde gerçekleştirilmiştir. 7.7.3 Tahribatsız Muayene Eğitimleri Bilindiği üzere periyodik kontroller haricinde Ülkemizde başkaca birçok makinanın, boru hatlarının, çelik konstrüksiyonların uygunluk değerlendirmesi yapılmaktadır. Bu değerlendirmeler sırasında, hidrostatik test, çekme, eğme ve sertlik gibi tahribatlı malzeme testlerinin yanı sıra tahribatsız muayene metotları kullanılmaktadır. Oda merkezimizin Türk Standartları Enstitüsü Tahribatsız Muayene Bölümü ile yaptığı görüşmeler sonucu örgüt genelinden bir çok teknik görevli eğitimlere katılmış ve tahribatsız muayeneler konusunda vasıflandırılmıştır. Şubemizdende beş teknik görevlimiz Ultrasonik Muayene, Radyografik Muayene, Manyetik Parçacıkla Muayene, Sıvı Penetrant Muayene ve Görsel Muayene metotlarında vasıflandırılmıştır. Örgüt genelinde merkezi olarak satın alınan ölçüm ve kontrol cihazlarımızla şubemiz tahribatsız muayene konusunda da hizmet üretebilecek ve bu metotlarla mevcut periyodik kontrol metotlarını harmanlayarak işçi sağlığı ve iş güvenliği temelinde yapılan kontrollerinde çıtayı yükseltebilecektir. 7.7.4 Kaynakçı Belgelendirme EPDK tarafından yayınlanan Doğalgaz Piyasası Sertifika Yönetmeliği gereği Gaz Dağıtım Firmaları 301

TMMOB MMO İSTANBUL ŞUBESİ tarafından yetkilendirilen kuruluşların kaynakçılarının Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edilmiş kuruluşlar tarafından belgelendirilmesi gerekmektedir. Odamızın Türk Loydu ile yaptığı protokol çerçevesinde farklı şubelerden teknik görevlilerin katılımıyla Bursada TMMOB Uygulamalı Eğitim Merkezi bünyesinde Kaynak Eğitim atölyesinde beş günlük bir eğitim düzenlenmiştir. Düzenlenen eğitim sonrası teknik görevlilerimiz TS EN 287-1 Çelik Kaynakçısı, TS EN 1418 Kaynak Operatörü, TS EN 13067 Plastik kaynakçısı, ISO 9606-2 Alüminyum kaynakçısı standartları kapsamında kaynakçı sınavı yapabilmekte ve Türk Loydu ile yapılan protokol sonucu kaynakçı belgelendirmesi yapılabilmektedir. 7.8. Asansör Yıllık Kontrolleri Tablo 1- Etiket Durumu gerçekleştirmiş, bu eğitimlere 70 kişi katılmış ve şubemizde çalışan teknik görevli personellerimiz asansör kontrolü yapmak için temel eğitimlerini almıştır. Ayrıca yıllık kontrol eğitimlerimize protokol yaptığımız belediyelerden meslektaşlarımız bilgilenmek amacıyla da katılmıştır. Temsilcilik birimlerimizin organizasyonu ile yürütülen asansör kontrol faaliyetlerimizin yaygınlığının artması, bu konuda bina sorumlularının bilgilenmesi amacıyla şube personellimizin katılımıyla tarama faaliyetleri gerçekleştirilmiştir. Tarama faaliyetleri sırasında ilçe belediyeleri sokak sokak dolaşılmakta yıllık kontrolün önemi ve yasal yükümlülükler asansörlü binalarının yöneticilerine anlatılmaktadır. Broşür, güvenli kullanım kılavuzu gibi bilgilendirici materyaller bina sorumlularına teslim edilmektedir. İstanbul da bu şekilde 17.000 asansörlü bina yöneticisine bilgilendirme yapılmıştır. Üretilen bu kamusal denetimin yaygınlaştırılması can ve mal güvenliğini tehdit eden asansörlerin tespit edilerek eksikliklerinin giderilmesi yönünde tarama faaliyetlerine ek olarak muhtarlarla toplantı, panel, basın açıklamaları, röportajlar, broşür çalışmaları ve bina yöneticilerine yönelik birçok toplantı düzenlenmiştir. Asansör Yıllık kontrolü konusunda Makina Mühendisleri Odası olarak Avrupa yakasında Silivri Belediyesi, Bakırköy Belediyesi, Beşiktaş Belediyesi, Sarıyer Belediyesi, İkitelli Organize Sanayi Bölgesi, Anadolu Yakasında Kadıköy Belediyesi, Maltepe Belediyesi, Kartal Belediyesi, Anadolu Yakası Organize Sanayi Bölgesi, Dudullu Organize Sanayi Bölgesi, Kimya Tablo 2- Bölgelere Göre Gerçekleşen Kontrol Sayıları 18.11.2008 tarihli 27058 sayılı Resmi Gazete yayımlanarak yürürlüğe giren Asansör Bakım ve İşletme Yönetmeliği Belediye, Organanize Sanayi Bölgesi (OSB) yönetimleri ve ruhsat vermeye yetkili kurumların sorumluluğunda bulunan asansör yıllık kontrollerine yeni düzen getirmiştir. Getirilen yeni düzenlemeyle 01.01.2012 tarihinden itibaren Belediyeler, OSB yönetimleri veya ruhsat vermeye yetkili kurum Asansörlerin yıllık kontrrolleri konusunda Akredite olmuş muayene kuruluşlarıyla protokoller yaparak yıllık kontrollerin gerçekleştirilmesini A tipi Muayene Kuruluşlarına devretmişlerdir. Türkiye genelinde olduğu gibi İstanbulda da şubemiz Belediye ve OSB lerle protokoller gerçekleştirerek Asansörlerin periyodik kontrollerini yapmaktadır. Asansör yıllık kontrolleri Makina Mühendisleri Odasının Asansör Kontrol Merkezi (AKM) Bünyesinde gerçekleşmektedir. İstanbul Şube bünyesinde AKM personeli olarak 16 Makina Mühendisi görev almaktadır. İstanbul da asansör kontrolleri konusunda 6 eğitim Sanayicileri Organize Sanayi Bölgesi, Birlik Organize Sanayi Bölgesi ve Adalar Belediyesi ile protokoller yapılmıştır. Asansörlerin yıllık kontrolleri konusunda Bilim, Sanayi ve Teknoloji bakanlığı tarafından yayımlanan Asansör Yıllık Kontrol Faaliyetlerinde Görev Alacak A Tipi Muayene Kuruluşlarınca Uyulacak Usul ve Esaslara Dair Tebliğinde belirtilen kriterlere göre yapılmaktadır. Kontrol mühendislerimiz bu yönetmelik eklerinde bulunan kontrol formlarına göre kontrolleri gerçekleştirmektedir. Kontrolller bakımcı firma nezaretinde gerçekleştirilmekte ve yapılan değerlendirme sonucunda yine yönetmelik eklerinde bulunan kırmızı (kullanıl- 302

ması sakıncalı), sarı (eksikleri ver fakat kullanılabilir), yeşil (kullanılmasında sakınca yoktur) etiketlerle işaretlenmektedir. 2012 ve 2013 yıllarında gerçekleşen kontrollerde asansörlere % 91.6 sı kırmızı etiket, % 4.4 ü sarı etiket, % 4 üne yeşil etiket iliştirilmiştir. 303

TMMOB MMO İSTANBUL ŞUBESİ 8. araç kontrolleri 8.1 ARAÇLAR ÜZERİNDE YAPILAN DENETİM Odamız Araç, İmal Tadil ve Montaj Yönetmeliği ve Yakıt Sistemi Uygunluk Raporu, Montaj Tespit Raporu ile Gaz Sızdırmazlık Raporu Düzenleyecek ve Gaz Sızdırmazlığı Kontrollerini Yapacak Kurum/Kuruluşların Görevlendirilmesinde Dair Genelge kapsamında Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile alternatif yakıtlı araçların kontrollerine dair yaptığı protokolden aldığı yetki ile LPG, CNG ve LNG dönüşümü yapılan araçların kontrollerini gerçekleştirmektedir. İstanbul da bu denetim, Şubemize bağlı Dudullu, ve Büyükçekmece de konumlanan iki kontrol istasyonunda yapılmaktadır. Araçların LPG tesisatlarını ve projelerini teknik görevlilerimiz kontrol etmekte ve raporlandırmaktadır. Kontroller yeni montaj araçların kontrolleri, Tadilat kontrolleri ve rutin gaz sızdırmazlık kontrolleri olarak üç başlıkta yapılmaktadır. 2012 yılı içerisinde 80415 araç, 2013 yılında ise 55026 araç kontrol etmiştir. Muayene dönemi itibariyle bir önceki dönem göre %59 luk bir düşüş görülmektedir. Şubemizin LPG li araçlar üzerinde yaptığı kamusal denetimin verileri aşağıdaki tabloda verilmiştir. 11 Nisan 2005 tarihli AİTM yönetmeliği ile Sanayi ve Ticaret Bakanlığı LPG ye yeni dönüştürülen araçlar üzerinde montaj denetimi ve Montaj Tespit Raporu onay yetkisini Odamıza devretmiştir. Bu tarihten itibaren Şubemiz Araç Kontrol İstasyonlarında, 370133 aracın ilk kontrolü sonrası, ilgili standart ve yönetmeliklere uygun görülerek Montaj Tespit Raporları onaylanmıştır. 2002 yılından günümüze ise toplamda 962729 adet Gaz Sızdırmazlık Raporu düzenlenmiştir. Geçen 10 yıllık süre zarfında Odamızın da büyük katkılarıyla sektörün kalitesi ve bağlı olarak talep sürekli artmış ve Avrupa nın en büyük hacimli Araç LPG sektörlerinden biri haline gelmiştir. Tablodan görüldüğü üzere 2012 ye kadar araç sayılarında sürekli artış olmuştur. Denetim sürecinin etkinliği ile büyüyen sektör, 2012 yılı itibarı ise sektörü yöneten yasa ve yönetmeliklerde yapılan değişiklikler ile geriye yani 2005 yılından önceki denetimsiz sürece dönmeye başlamıştır. 01 Ocak 2012 tarihi itibariyle Ulaştırma Karayolu Genel Müdürlüğü nün TUV-TURK Muayene istasyonlarını mevzuata aykırı olarak daha etkin kılma çabası LPG/ CNG kontrollerinde teknik kontrol ve periyodik kontrol algısını değiştirmiş ve sızdırmazlık raporu ihtiyari bir belgeye dönüştürülerek araç muayenelerinde hafif kusur sayılmaya başlanmıştır. Sonraki süreçte ise AİTM Yönetmeliğinde 26.06.2012 tarihinde yapılan LPG, CNG ve LNG yakıt sistemine dönüştürülen araçların periyodik muayenelerinde; Bakanlık tarafından yetkilendirilmiş kurum/kuruluşlar tarafından düzenlenen Gaz Sızdırmazlık Raporu aranır. Yetkilendirilmiş araç muayene istasyonlarınca düzenlenen onaylı araç muayene raporu da Gaz Sızdırmazlık Raporu yerine geçer. değişikliği ile AİTM yönetmeliği gereği daha önceden araç muayenesinde zorunlu evrak olan gaz sızdırmazlık raporu tümüyle araç sahiplerinin insiyatifine bırakılmıştır. 304

Tablo 1-2006 2013 Sızdırmazlık Raporu ve Yeni Montaj Sayıları Araçlar üzerinde yapılan sızdırmazlık denetimlerinin bu şekilde kesintiye uğraması nedeniyle araçlar üzerindeki tadilatlar denetlenememekte ve sektörde kayıt dışı merdiven altı uygulamaların önü daha da açılmaktadır. 2012 içinde yapılan bu iki önemli değişiklik sonucu kontrole gelen araç sayısında önemli azalma olmuş ve rakamlar itibarı ile 2006 yılına dönüldüğü görülmüştür. Odamız kamusal denetim sürecinin devamlılığı için 2013 yılında Bakanlık ile yaptığı görüşmeler sonucu Gaz Sızdırmazlık Raporu düzenleme ve Montaj Tespit Raporu onaylama konusunda ilgili genelge kapsamında 1 Mayıs 2013 tarihinden itibaren yeniden yetkilendirilmiştir. Ayrıca çalışmalarını tamamlayarak Gaz Sızdırmazlık Kontrolleri konusunda 2013 yılında akredite olmuştur. Bakanlığın Odamız haricinde başkaca kurumları da yetkilendirdiği bilinmektedir. Ulaştırma Bakanlığı tarafından yapılan uygulama sonucu Gaz Sızdırmazlık Raporunun araç muayenelerinde hafif kusur sayılması nedeniyle alternatif yakıt ile çalışan araçların denetim mekanizması sekteye uğramakta ve bu araçlar denetlenmediği için trafik güvenliği adına tehlike oluşturmaktadır. Son zamanlarda birçok kurum ve kuruluş tarafından kapalı otoparklarda park edilmesi dile getirilen bu araçların denetim mekanizmalarındaki eksikliklere ilişkin olarak Odamız ilgili idarelerle görüşmekte ve bu konu ile ilgili görüşlerini de zaman zaman kamuoyu ile paylaşmaktadır. 305

TMMOB MMO İSTANBUL ŞUBESİ 8.1.1 ŞUBE KONTROL İSTASYONLARIMIZ Dudullu LPG CNG Sızdırmazlık İstasyonu 2005 yılında Araç Takip Programı ile odanın veri tabanında toplanan ülke genelinde LPG li araçların bilgileri, 2010 yılı itibariyle online Sızdırmazlık Programına aktarılmıştır. Yine bu dönemde LPG li araçların izlenebilirliğini sağlamak amacıyla LPG li araçlardaki tank ve regülatör değişimleri de Tadilat Projeleri kanalıyla Sızdırmazlık Programında kayıt altına alınmış ve belgelendirilmiştir. Bu belgelendirme ile Oda kontrol noktalarında yaklaşık 55.000 tank değişimini kayıt altına almıştır. Şubemin bünyesinde 2 istasyonumuzda online ve koordinasyonlu olarak araç kontrollerini ve raporlandırılmasını yapmaktayız. 8.1.3 RANDEVU SİSTEMİ Randevu Sistemi Mimarsinan LPG CNG Sızdırmazlık İstasyonu 8.1.2 SIZDIRMAZLIK PROGRAMI Oda kontrol noktalarında kontrol edilen araçların bilgileri üzerinden istatistiki veri alınması için planlanan ve kullanıma başlanan sızdırmazlık programı 2010 yılı Ocak ayı itibariyle hizmete girmiş bulunmaktadır. Sızdırmazlık Programı LPG/CNG araç kontrol istasyonlarımızda araç sahiplerinin muayene için bekleme sürelerini en aza indirgemek, iş akışını iyileştirerek daha verimli bir çalışma ortamı sağlamak, daha güvenli bir çalışma ortamı tesis etmek amacıyla oluşturduğumuz randevu sistemi, Şube etkinlik alanı içerisinde yer alan istasyonlarımızda 11 Temmuz 2011 tarihi itibariyle geçilmiştir. http:// lpgrandevu.mmo.org.tr adresinden randevu alınmaktadır. Randevu sistemimiz sürekli olarak değerlendirilmekte ve hizmet kalitesi olarak randevu doluluk oranı 3 gün ile sınırlandırılmaya çalışılmaktadır. 8.1.4 SONUÇ 2012 yılında yaşanan karmaşık mevzuat sürecinden sonra 2013 yılında Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile protokol yaparak Gaz Sızdırmazlık Raporu konusunda Odamız yetkilendirilmiştir. Ulaştırma Bakanlığı- 306

nın uygulamaları ve mevzuat değişiklikleri sonucu araç sahiplerinin insiyatifine kalan rutin ve tadilat kontrolleri geçmiş dönemlerle kıyaslandığında neredeyse yok seviyesine ulaşmaktadır. Odamız kontrol istasyonlarında ağırlıklı olarak yeni montaj araçların kontrolleri yapılmaktadır. Bakanlığın montaj onayı konusunda başkaca kurum ve kuruluşları yetkilendirdiği veya bu yetkilendirme yolunun açık olduğu bilinmektedir. Kamusal denetimden kaçmak isteyerek sektörde yeni yeni oluşmaya başlayan trafik güvenliği anlayışını değiştirmek isteyen, Odamızı hariç bırakmaya çalışan ve bu denetim mekanizmalarının içerisine girerek Denetim sürecinin içini boşaltmaya çalışan kişi kuruluşların önümüzdeki dönemde yetkileneceği düşünülmektedir. MMO İstanbul Şube olarak yaşanan sıkıntıları kayıt altına aldığımızı ve zamanı geldiğinde sorumlularına hesabını soracağımızı bildirmek isteriz. 307

TMMOB MMO İSTANBUL ŞUBESİ 9. MALİ DURUM 308

309