Ekim 2013
KONYA TİCARET ODASI İÇİNDEKİLER 1- Konya Perakende Güven Endeksi (KOPE) 2- Konya İstihdam İzleme Bülteni 3- Konya Dış Ticaret Bülteni
HABER BÜLTENİ 10.10.2013 Sayı 20 Konya perakendesi, Türkiye genelinden daha iyi performans sergiledi: Haziran ve temmuzda negatif değer alan ve ağustosta yükselen Konya Perakende Güven Endeksi, eylül ayında az miktarda da olsa düştü. Eylül ayında KOPE, 5,1 değerini alırken Türkiye genelini temsil eden TEPE sıfırın altında 1,6 değerini aldı. KOPE geçen aya göre 0,9 puan düşerken, geçen yılın aynı dönemine göre ise 6,9 puan yükseldi. Konya perakendesi Eylül 2013 te Türkiye genelinden ve AB-27 den daha iyi performans sergiledi. KOPE nin geçen yıla göre yükselmesinde geçtiğimiz 3 aya göre işlerdeki artış ve önümüzdeki 3 aydaki satış beklentilerindeki artış etkili oldu. Şekil-1. KOPE ile TEPE karşılaştırılması* (Şubat 2012 Eylül 2013) 10,0 5,0 0,0-5,0-10,0-15,0 KOPE (Konya) TEPE (Türkiye) AB-27 *Mevsimsellikten arındırılmamış seriler Tablo-1. Konya Perakende Güven Endeksi* % Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık 2012 --- 0,6 2,7 7,9 2,6 1,0-3,4 4,9-1,8-4,1-6,6-9,4 2013-3,6 2,6 4,9 5,9 1,3-1,0-1,0 6,0 5,1 www.kto.org.tr 1
Satış beklentileri geçen yılın üzerinde: Temmuz da yükselen satış beklentileri ağustostun ardından eylülde de düştü. Gelecek 3 aydaki satış beklentilerde Ağustos 2013 e göre 1 puanlık düşüş, Eylül 2012 ye göre ise 13 puanlık artış görüldü. Eylül 2013 te Konya da faaliyet gösteren perakendecilerin yüzde 43 ü önümüzdeki 3 ayda işlerinde iyileşme beklerken, işlerinde kötüleşme bekleyenlerin oranı yüzde 25 düzeyinde. Önümüzdeki 3 aya ilişkin satış beklentileri eylül ayında Türkiye genelinden yüksek değer aldı. Şekil-2. Önümüzdeki 3 aya ilişkin beklenti* (%arttı %azaldı) (Şubat 2012 Eylül 2013) 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0,0-10,0 KOPE (Konya) TEPE (Türkiye) Tablo-2. Önümüzdeki 3 aya ilişkin beklenti* (%arttı %azaldı) % Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık 2012 --- 38,3 48,3 40,7 21,0 6,0 7,3 21,7 4,3-3,3-2,0-4,0 2013 9,7 30,3 34,7 28,3 12,7 10,0 20,0 18,3 17,3 www.kto.org.tr 2
Geçmiş döneme göre işlerdeki toparlanma algısı arttı: İşlerin geçen yılın aynı dönemine kıyasla durumunda Ağustos 2013 e göre 5,3 puanlık, Eylül 2012 ye göre ise 11,3 puanlık artış oldu. İşlerinin geçen yılın aynı dönemine göre arttığını belirtenlerin oranı Eylül 2013 te yüzde 24,3 iken, azaldığını belirtenlerin oranı yüzde 47,3 oldu. Türkiye genelinde işlerdeki toparlanma algısı Konya ya göre daha üst seviyede seyrediyor. Şekil-3. İşlerin geçen yılın aynı dönemine göre durumu* (%arttı %azaldı) (Şubat 2012 Eylül 2013) 0,0-5,0-10,0-15,0-20,0-25,0-30,0-35,0-40,0 KOPE (Konya) TEPE (Türkiye) Tablo-3. İşlerin geçen yılın aynı dönemine göre durumu* (%arttı %azaldı) % Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık 2012 --- -19,7-25,3-23,7-22,3-35,0-37,7-22,3-34,3-30,0-23,0-30,7 2013-32,0-26,7-35,0-30,8-30,3-27,8-37,1-28,3-23,0 www.kto.org.tr 3
Eylül ayının lideri mobilya, aydınlatma ve ev içi kullanım ürünleri sektörü oldu: Konya da perakende sektörüne eylül ayında alt sektörler itibariyle bakıldığında geçen yılın aynı dönemine göre mobilya ve aydınlatma ekipmanları ve ev içi kullanım ürünleri ve motorlu taşıtlar sektörleri en iyi performansı gösteren sektörler oldu. Bu 2 sektörü yiyecek, içecek ve tütün ürünleri sektörü takip etti. Bu üç sektördeki artış genel ortalamanın üzerinde gerçekleşti. Tekstil, hazır giyim ve ayakkabı, Diğer (akaryakıt istasyonu, eczane, parfümeri, nalbur, züccaciye, kırtasiye, vb.) ve elektrikli ev aletleri, radyo ve televizyonlar sektörlerinde geçen yıla göre artış ortalamadan daha düşük gerçekleşti. Geçen yıla göre düşüş sadece birden fazla türde ürün satan bakkal, market ve büyük mağazalar sektöründe oldu. Şekil-4. Alt sektör bazında KOPE nin Eylül 2013 te bir önceki yılın aynı dönemine göre değişimi (puan) 25,0 21,1 20,8 20,0 15,0 10,0 7,7 6,7 6,6 5,0 Ortalama 0,0 0,3-5,0 BYS mobilya, aydınlatma ekipmanı ve ev içi kullanım ürünleri Motorlu taşıtlar Yiyecek, içecek ve tütün ürünleri Tekstil, hazır giyim ve ayakkabı Diğer Elektrikli ev aletleri, radyo ve televizyonlar -1,5 Birden fazla türde ürün satan bakkal, market ve büyük mağazalar www.kto.org.tr 4
Sorular Konya perakendesinde işler toparlandı, beklentiler arttı: Konya ve Türkiye, perakende güven endeksi anketi sorular bazında karşılaştırıldığında Konya nın geçtiğimiz 3 aya göre işlerin durumunda ve önümüzdeki 3 aydaki sipariş, satış ve istihdam beklentilerinde Türkiye ye göre daha iyi bir performans sergilediği görüldü. Konya da önümüzdeki 3 ayda sipariş, satış, istihdam beklentilerinde geçen yıla göre, geçtiğimiz 3 aya göre ve geçen yıla göre işlerin durumunda ise geçen aya ve geçen yıla göre artış yaşandı. Konya perakendesinde hem geçmişe göre işlerin toparlandığı hem de geleceğe yönelik beklentilerin arttığı görülüyor. Tablo-2. KOPE ve TEPE soru bazında detaylı sonuçlar* (puan) Geçtiğimiz üç ayda işlerinizin gelişimi ne yönde oldu? Konya (KOPE) 09/2012 Konya (KOPE) 08/2013 Konya (KOPE) 09/2013 Bir önceki aya göre değişim 09/2013 Bir önceki yılın aynı ayına göre değişim 09/2013 Türkiye (TEPE) 09/2013-25,0-14,0-12,0 2,0 13,0-22,2 Mevcut stok düzeyiniz hakkında ne düşünüyorsunuz? 1 15,3 13,7 10,0-3,7-5,3 9,4 Tedarikçilerden siparişlerinizin önümüzdeki üç ayda ne yönde değişeceğini düşünüyorsunuz? Satışlarınızın önümüzdeki üç ayda ne yönde değişeceğini düşünüyorsunuz? İstihdam ettiğiniz personel sayısının önümüzdeki üç ayda ne yönde değişeceğini düşünüyorsunuz? Satış fiyatlarınızın önümüzdeki üç ayda ne yönde değişeceğini düşünüyorsunuz? İşleriniz geçen yılın aynı dönemine göre bu yıl nasıl gelişti? Mağaza sayınızın gelecek yıl nasıl değişmesini bekliyorsunuz? 1,7 14,3 12,7-1,7 11,0 0,1 4,3 18,3 17,3-1,0 13,0 8,0 8,3 5,7 9,7 4,0 1,3 5,3 6,0 15,0 14,3-0,7 8,3 25,7-34,3-28,3-23,0 5,3 11,3-20,1 14,7 7,3 6,7-0,7-8,0 7,6 1 Stok düzeyinde pozitif değer stok düzeyinin normalin altında olduğunu ifade etmektedir. Tablo-2 deki (-) değerler negatif beklentilerin pozitif beklentilerden fazla olduğunu ifade etmektedir. www.kto.org.tr 5
KONYA İSTİHDAM İZLEME BÜLTENİ HABERBÜLTENİ 10.10.2013 Sayı 20 Konya, en çok kayıtlı istihdama sahip iller arasında Adana yı geride bırakarak 7. oldu: SGK verilerine göre Haziran 2013 te sigortalı ücretli (4/a) çalışanların sayısı Türkiye genelinde 12 milyon 561 bin olurken Konya da ise 278 bin olmuştur. Haziran 2012 den Haziran 2013 e sigortalı ücretli sayısı Türkiye de 474 bin (yüzde 3,9) artarken Konya da 19 bin (yüzde 7,2) artmıştır. Son 4 yıllık dönem değerlendirildiğinde ise Konya daki sigortalı çalışan sayısı artış oranı (yüzde 34,2), Türkiye genelindeki sigortalı çalışan sayısı artış oranının (yüzde 28,9) üzerinde gözlemlenmiştir. Mevsimsellikten arındırılmış serilerde ise son 1 ayda Türkiye de artış oranı yüzde 0,3 olurken, Konya da artış oranı yüzde 0,5 düzeyinde olmuştur. Tablo 1. Sigortalı Ücretli (4/a) Çalışan Sayısı (Haziran, 2010-2013; Mayıs-Haziran, 2013) Konya (4/a) Türkiye (4/a) Haziran 2010 207.000 9.743.072 Haziran 2011 232.836 11.045.909 Haziran 2012 259.260 12.087.084 Haziran 2013 277.891 12.561.253 Haziran 13 - Haziran 12 (Fark) 18.631 474.169 Haziran 13 - Haziran 12 (Artış, %) 7,2 3,9 Haziran 12 - Haziran 11 (Artış, %) 11,3 9,4 Haziran 11 - Haziran 10 (Artış, %) 12,5 13,4 Haziran 13 - Haziran 10 (Artış, %) 34,2 28,9 Mayıs 2013* 258.430 12.207.376 Haziran 2013* 259.751 12.239.778 Haziran 13 - Mayıs 13 (Fark)* 1.321 32.402 Haziran 13 - Mayıs 13 (Artış, %)* 0,5 0,3 *Mevsimsellikten arındırılmış rakamlar Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), KTO Hesaplamaları www.kto.org.tr 6
KONYA İSTİHDAM İZLEME BÜLTENİ Konya, Haziran ayı verilerine göre sigortalı ücretli çalışan sayısı en fazla olan 7. ildir. Konya, 3 büyük şehrin yanı sıra Bursa, Antalya ve Kocaeli nin arkasında yer almaktadır. Önceki dönemde Adana nın arkasında 8. il olan Konya, Haziran ayında daha çok istihdam sağlayarak Adana yı geride bıraktı. Konya yı Adana, Gaziantep ve Tekirdağ takip etmektedir. Son 1 yıldaki sigortalı ücretli artışına en fazla katkı sağlayan iller arasında Konya 7. sırada yer almıştır. Haziran 2012 den Haziran 2013 e sigortalı ücretli çalışan sayısı değişiminde Konya, yüzde 7,2 lik artış oranı ile 81 il arasında 12. sırada, istihdamın en fazla olduğu ilk 15 il arasında ise Konya, Gaziantep ve Antalya nın ardından 3. sırada gelmektedir. Türkiye ve Konya daki sigortalı ücretli (4/a) çalışan sayısı Ekim 2008 de 100 kabul edildiğinde, söz konusu değer, Haziran 2013 te, Türkiye için 135,3 olurken Konya içinse 156,5 olmuştur. Ekim 2008 den bu yana Konya daki sigortalı ücretli sayısındaki artış oranı Türkiye genelinin üzerinde olmuştur. Şekil 1. Aylara Göre Sigortalı Ücretli (4/a) Çalışan Sayısı (Ekim 2008=100 olarak endekslenmiştir) (Mevsimsellikten arındırılmış seriler) 160,0 150,0 156,5 140,0 130,0 135,3 120,0 110,0 100,0 90,0 Türkiye Endeks Konya Endeks Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), KTO Hesaplamaları www.kto.org.tr 7
KONYA İSTİHDAM İZLEME BÜLTENİ Son 1 yılda Konya da kayıtlı işyeri sayısı yüzde 6 arttı: Haziran 2013 te işyeri sayısı Türkiye genelinde yaklaşık 1 milyon 587 bin olurken Konya da ise 39 bin olmuştur. Haziran 2012 den Haziran 2013 e işyeri sayısı Türkiye de 75 bin (yüzde 5) artarken Konya da 2 binlik (yüzde 5,8) bir artmış yaşanmıştır. Haziran 2010 dan Haziran 2013 e Türkiye deki işyeri sayısı yüzde 25,2 artarken Konya da artış oranı ise yüzde 30 olmuştur. Mevsimsellikten arındırılmış serilerde ise son 1 ayda işyeri sayısındaki artış Konya da yüzde 0,5 olurken ve Türkiye de yüzde 0,4 olmuştur. Tablo 2. İşyeri Sayısı (4/a) (Haziran, 2010-2013; Haziran-Mayıs, 2013) Konya (4/a) Türkiye (4/a) Haziran 2010 30.214 1.267.316 Haziran 2011 33.914 1.397.759 Haziran 2012 37.104 1.511.723 Haziran 2013 39.268 1.586.784 Haziran 13 - Haziran 12 (Fark) 2.164 75.061 Haziran 13 - Haziran 12 (Artış, %) 5,8 5,0 Haziran 12 - Haziran 11 (Artış, %) 9,4 8,2 Haziran 11 - Haziran 10 (Artış, %) 12,2 10,3 Haziran 13 - Haziran 10 (Artış, %) 30,0 25,2 Mayıs 2013* 38.587 1.566.721 Haziran 2013* 38.793 1.572.587 Haziran 13 - Mayıs 13 (Fark)* 205 5.866 Haziran 13 - Mayıs 13 (Artış, %)* 0,5 0,4 *Mevsimsellikten arındırılmış rakamlar Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), KTO Hesaplamaları Konya, işyeri sayısı en fazla olan iller arasında İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa ve Antalya nın ardından 6. sırada yer almıştır. Konya yı, Kocaeli, Adana ve Muğla takip etmektedir. Konya, son 1 yıldaki işyeri sayısı artışına katkıda bulunan iller arasında da Konya 7. sırada yer almıştır. www.kto.org.tr 8
KONYA İSTİHDAM İZLEME BÜLTENİ Haziran 2012 den Haziran 2013 e işyeri sayısı değişiminde Konya, yüzde 5,8 lik artış ile 81 il arasında 30. sırada, işyeri sayısının en fazla olduğu ilk 15 il arasında ise 4. sırada gelmektedir. İşyeri sayısı Ekim 2008 de 100 kabul edildiğinde, söz konusu değer Haziran 2013 te 149,3 olmuştur. Aynı dönemde Türkiye genelindeki işyeri sayısı 100 den 136,1 e yükselmiştir. Şekil 2. Aylara İşyeri Sayıları (4/a) (Ekim 2008=100 olarak endekslenmiştir) (Mevsimsellikten arındırılmış seriler) 150,0 140,0 130,0 149,3 136,1 120,0 110,0 100,0 90,0 Türkiye Endeks Konya Endeks Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), KTO Hesaplamaları www.kto.org.tr 9
KONYA İSTİHDAM İZLEME BÜLTENİ Konya, kadın istihdam artışında liderliğini bu ay da kimseye kaptırmadı: SGK verilerine göre Haziran 2013 te sigortalı ücretli (4/a) kadın çalışan sayısı Türkiye genelinde yaklaşık 3 milyon 177 bin olurken Konya da ise yaklaşık 47 bini aşmıştır. Haziran 2012 den Haziran 2013 e sigortalı ücretli kadın çalışan sayısı Türkiye de 246 bin (yüzde 8,4) artarken Konya da 6,6 bin kişi (yüzde 16,3) artmış, özetle Konya sigortalı kadın çalışan sayısı artış oranında Türkiye nin 8 puan üzerinde değer almıştır. Konya nın yükselen kadın istihdamına rağmen Konya hala kadın istihdamında Türkiye nin gerisindedir. Toplam istihdam içerisinde kadın istihdamının payı Türkiye genelinde yaklaşık yüzde 25,3 oranlarında seyrederken, Konya da bu oran Haziran 2013 te ancak yüzde 17 düzeyine çıkmıştır. Mevsimsellikten arındırılmış serilerde ise son 1 ayda Konya da sigortalı ücretli kadın çalışan sayısı yüzde 1,3 artarken Türkiye de yüzde 0,7 artmıştır. Tablo 3. Sigortalı Ücretli (4/a) Kadın Çalışan Sayısı (Haziran, 2010-2013; Haziran-Mayıs, 2013) Konya (4/a) Türkiye (4/a) Konya daki Kadın İstihdamının Konya daki Toplam İstihdama Oranı (%) Haziran 2010 32.168 2.348.967 15,5 Haziran 2011 37.655 2.680.038 16,2 Haziran 2012 40.718 2.931.690 15,7 Haziran 2013 47.338 3.177.454 17,0 Haziran 13 - Haziran 12 (Fark) 6.620 245.764 Haziran 13 - Haziran 12 (Artış, %) 16,3 8,4 Haziran 12 - Haziran 11 (Artış, %) 8,1 9,4 Haziran 11 - Haziran 10 (Artış, %) 17,1 14,1 Haziran 13 - Haziran 10 (Artış, %) 47,2 35,3 Mayıs 2013* 41.836 3.092.026 16,2 Haziran 2013* 42.397 3.112.199 16,3 Haziran 13 - Mayıs 13 (Fark)* 561 20.173 Haziran 13 - Mayıs 13 (Artış, %)* 1,3 0,7 *Mevsimsellikten arındırılmış rakamlar Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), KTO Hesaplamaları www.kto.org.tr 10
KONYA İSTİHDAM İZLEME BÜLTENİ Konya, Haziran ayı verilerine göre sigortalı ücretli kadın çalışan sayısı en fazla olan iller arasında 12. sıraya yükselmiştir. Konya yı Mersin, Eskişehir ve Samsun takip etmektedir. Son 1 yıldaki sigortalı ücretli kadın çalışan sayısı artışına en fazla katkı sağlayan iller arasında Konya 7. sırada yer almıştır. Haziran 2012 den Haziran 2013 e sigortalı ücretli çalışan kadın çalışan sayısı değişiminde Konya, yüzde 16,3 lük artış oranı ile 81 il arasında 17. sırada, istihdamın en fazla olduğu ilk 15 il arasında ise Konya, ilk sırada gelmektedir. Türkiye ve Konya daki sigortalı ücretli (4/a) kadın çalışan sayısı Ekim 2008 de 100 kabul edildiğinde, söz konusu değer, Haziran 2013 te, Türkiye için 154,2 olurken Konya içinse 200,8 olmuştur. Ekim 2008 den bu yana Konya daki sigortalı ücretli kadın çalışan sayısındaki artış oranı Türkiye genelinin üzerinde olmuştur. Şekil 3. Aylara Göre Sigortalı Ücretli (4/a) Kadın Çalışan Sayısı (Ekim 2008=100 olarak endekslenmiştir) (Mevsimsellikten arındırılmış seriler) 210,0 200,0 190,0 180,0 170,0 160,0 150,0 140,0 130,0 120,0 110,0 100,0 90,0 200,8 154,2 Türkiye Endeks Konya Endeks Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), KTO Hesaplamaları www.kto.org.tr 11
KONYA İSTİHDAM İZLEME BÜLTENİ Konya da esnaf sayısındaki artış sınırlı kaldı: SGK verilerine göre Haziran 2013 te kendi hesabına çalışan kayıtlı esnaf (4/b) sayısı Türkiye genelinde 1 milyon 962 bin olurken Konya da ise 57 bin olmuştur. Haziran 2012 den Haziran 2013 e kayıtlı esnaf sayısı Türkiye de 26 bin (yüzde 1,4) artarken Konya da 893 (yüzde 1,6) artmıştır. Haziran 2010 dan Haziran 2013 e Türkiye deki kayıtlı esnaf sayısı yüzde 6,1 artarken, Konya da ise yüzde 0,2 artmıştır. Mevsimsellikten arındırılmış serilerde ise son 1 ayda kayıtlı esnaf sayısı Konya da yüzde 0,4 azalırken, Türkiye genelinde ise yüzde 0,1 artmıştır. Tablo 4. Kayıtlı Esnaf (Kendi Hesabına Çalışan) (4/b) Sayısı (Haziran, 2010-2013; Haziran- Mayıs, 2013) Konya (4/b) Türkiye (4/b) Esnaf Esnaf Haziran 2010 56.836 1.849.129 Haziran 2011 54.776 1.889.624 Haziran 2012 56.066 1.935.759 Haziran 2013 56.959 1.961.927 Haziran 13 - Haziran 12 (Fark) 893 26.168 Haziran 13 - Haziran 12 (Artış, %) 1,6 1,4 Haziran 12 - Haziran 11 (Artış, %) 2,4 2,4 Haziran 11 - Haziran 10 (Artış, %) -3,6 2,2 Haziran 13 - Haziran 10 (Artış, %) 0,2 6,1 Mayıs 2013* 56.737 1.947.762 Haziran 2013* 56.513 1.950.144 Haziran 13 - Mayıs 13 (Fark)* -223 2.382 Haziran 13 - Mayıs 13 (Artış, %)* -0,4 0,1 *Mevsimsellikten arındırılmış rakamlar Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), KTO Hesaplamaları Konya, kendi hesabına çalışan kayıtlı esnaf sayısı en fazla olan iller arasında 6. sıradadır. Konya, 3 büyük şehrin yanı sıra Antalya ve Bursa nın arkasında yer almaktadır. Konya yı Adana, Mersin ve Gaziantep takip etmektedir. www.kto.org.tr 12
KONYA İSTİHDAM İZLEME BÜLTENİ Haziran 2012 den Haziran 2013 e kendi hesabına çalışan kayıtlı esnaf sayısı değişiminde Konya, yüzde 1,6 lık artış ile 81 il arasında 35. sırada, esnaf sayısının en fazla olduğu ilk 15 il arasında ise Konya, 8. sırada gelmektedir. Türkiye ve Konya daki kendi hesabına çalışan kayıtlı esnaf sayısı Ekim 2008 de 100 kabul edildiğinde, söz konusu değer, Haziran 2013 te, Türkiye için 101,6 olurken Konya içinse 97,4 olmuştur. Şekil 4. Aylara Göre Kayıtlı Esnaf (Kendi Hesabına Çalışan) (4/b) Sayısı (Ekim 2008=100 olarak endekslenmiştir) (Mevsimsellikten arındırılmış seriler) 110,0 105,0 100,0 101,6 95,0 97,4 90,0 Türkiye Endeks Konya Endeks Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), KTO Hesaplamaları www.kto.org.tr 13
KONYA İSTİHDAM İZLEME BÜLTENİ Konya da kayıtlı çiftçi sayısı son 2 yıldır azalıyor: SGK verilerine göre Haziran 2013 te tarım kapsamında çalışan kayıtlı çiftçi (4/b) sayısı Türkiye genelinde 1 milyon 12 bin olurken Konya da ise 54 bin olmuştur. Haziran 2012 den Haziran 2013 e kayıtlı çiftçi sayısı Türkiye de 92 bin kadar (yüzde 8,3) azalırken Konya da 5,1 bin (yüzde 8,6) azalmıştır. Haziran 2010 dan Haziran 2013 ye Türkiye de kayıtlı çiftçi sayısı yüzde 4 azalırken, Konya da ise yüzde 0,4 oranında artmıştır. Mevsimsellikten arındırılmış serilerde ise son 1 ayda kayıtlı çiftçi sayısı Türkiye de yüzde 0,5 azalırken, Konya da yüzde 1,7 azalmıştır. Tablo 5. Kayıtlı Çiftçi (Tarım) (4/b) Sayısı (Haziran, 2010-2013; Haziran-Mayıs, 2013) Konya (4/b) Türkiye (4/b) Tarım Tarım Haziran 2010 54.722 1.054.916 Haziran 2011 62.746 1.199.684 Haziran 2012 59.628 1.104.403 Haziran 2013 54.491 1.012.428 Haziran 13 - Haziran 12 (Fark) -5.137-91.975 Haziran 13 - Haziran 12 (Artış, %) -8,6-8,3 Haziran 12 - Haziran 11 (Artış, %) -5,0-7,9 Haziran 11 - Haziran 10 (Artış, %) 14,7 13,7 Haziran 13 - Haziran 10 (Artış, %) -0,4-4,0 Mayıs 2013* 55.097 1.015.400 Haziran 2013* 54.143 1.010.169 Haziran 13 - Mayıs 13 (Fark)* -954-5.231 Haziran 13 - Mayıs 13 (Artış, %)* -1,7-0,5 *Mevsimsellikten arındırılmış rakamlar Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), KTO Hesaplamaları www.kto.org.tr 14
KONYA İSTİHDAM İZLEME BÜLTENİ Konya, kayıtlı çiftçi sayısı en fazla olan iller arasında 54 bin çiftçi ile 1. sıradadır. Konya yı Antalya, Manisa ve Mersin takip etmektedir. Konya da kayıtlı çiftçiler Haziran 2013 verilerine göre Türkiye genelindeki kayıtlı çiftçilerin yüzde 5,4 ünü oluşturmaktır. Türkiye ve Konya daki kayıtlı çiftçi sayısı Ekim 2008 de 100 kabul edildiğinde, söz konusu değer, Haziran 2013 te, Türkiye için 88,6 olurken Konya için 94 olmuştur. Şekil 5. Aylara Göre Kayıtlı Çiftçi (Tarım) (4/b) Sayısı (Ekim 2008=100 olarak endekslenmiştir) (Mevsimsellikten arındırılmış seriler) 110,0 105,0 100,0 95,0 90,0 85,0 94,0 88,6 80,0 Türkiye Endeks Konya Endeks Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), KTO Hesaplamaları www.kto.org.tr 15
KONYA İSTİHDAM İZLEME BÜLTENİ Konya da kamu çalışanı sayısı geçen aya göre azaldı: SGK verilerine göre Haziran 2013 te kamu çalışanlarının (4/c) sayısı Türkiye genelinde 2 milyon 663 bin olurken Konya da ise yaklaşık 67 bin olmuştur. Haziran 2012 den Haziran 2013 e kamu çalışanı sayısı Türkiye de 52 bin kadar (yüzde 2) artarken Konya da yaklaşık 1,7 bin (yüzde 2,6) artmıştır. Mevsimsellikten arındırılmış serilerde ise son 1 ayda kamu çalışanı sayısı Konya da yüzde 0,5 azalırken, Türkiye genelinde değişmemiştir. Tablo 6. Kamu Çalışanı (4/c) Sayısı (Haziran, 2010-2013; Haziran-Mayıs, 2013) Konya (4/c) Türkiye (4/c) Haziran 2010 56.291 2.250.200 Haziran 2011 58.376 2.370.549 Haziran 2012 64.995 2.610.813 Haziran 2013 66.709 2.663.305 Haziran 13 - Haziran 12 (Fark) 1.714 52.492 Haziran 13 - Haziran 12 (Artış, %) 2,6 2,0 Haziran 12 - Haziran 11 (Artış, %) 11,3 10,1 Haziran 11 - Haziran 10 (Artış, %) 3,7 5,3 Haziran 13 - Haziran 10 (Artış, %) 18,5 18,4 Mayıs 2013* 66.896 2.669.668 Haziran 2013* 66.582 2.669.978 Haziran 13 - Mayıs 13 (Fark)* -314 310 Haziran 13 - Mayıs 13 (Artış, %)* -0,5 0,0 *Mevsimsellikten arındırılmış rakamlar Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), KTO Hesaplamaları Konya, kamu çalışanı sayısı en fazla olan iller arasında 5. sıradadır. Konya, 3 büyük şehrin yanı sıra Bursa nın arkasında yer almaktadır. Konya yı Adana, Antalya ve Mersin takip etmektedir. www.kto.org.tr 16
KONYA İSTİHDAM İZLEME BÜLTENİ Haziran 2012 den Haziran 2013 e kamu çalışanı sayısı değişiminde Konya, yüzde 2,6 lık artış ile 81 il arasında 36. sırada, kamu istihdamın en fazla olduğu ilk 15 il arasında ise Konya, 8. sırada gelmektedir. Türkiye ve Konya daki kamu çalışanı (4/c) sayısı Ekim 2008 de 100 kabul edildiğinde, söz konusu değer, Haziran 2013 te, Türkiye için 109,1 olurken Konya içinse 123,9 olmuştur. Şekil 6. Kamu Çalışanı (4/c) Sayısı (Ekim 2008=100 olarak endekslenmiştir) (Mevsimsellikten arındırılmış seriler) 130,0 125,0 120,0 115,0 110,0 105,0 100,0 95,0 90,0 123,9 109,1 Türkiye Endeks Konya Endeks Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), KTO Hesaplamaları Konya da Haziran ayında 942 kişi işsizlik sigortasına başvuru yaptı: Konya da Haziran 2013 te 942 kişi İŞKUR a işsizlik sigortası ödeneği almak için başvuru yapmıştır. Geçen yıl aynı dönemde başvuru yapanların sayısı 596 iken geçen ay başvuru yapanların sayısı 791 dir. Haziran 2013 te Konya da işsizlik sigortası ödeneği alan kişi sayısı 323 tür. Konya da işsizlik sigortası alanlar Türkiye de işsizlik sigortası ödeneği alanların yüzde 1,2 sini oluşturmaktadır. Konya, işsizlik sigortasına en fazla başvuru yapılan iller arasında 81 il içinde 10. sırada ve en fazla işsizlik sigortası ödeneği alınan iller arasında 17. sırada yer almaktadır. www.kto.org.tr 17
KONYA DIŞ TİCARET BÜLTENİ HABER BÜLTENİ 10.10.2013 Sayı 19 Konya Ticaret Odası (KTO) tarafından Türkiye İstatistik Kurumu ndan ve Türkiye İhracatçılar Meclisi nden alınan verilere dayalı olarak Konya nın dış ticaretinin durumu Konya Dış Ticaret Bülteni adıyla yayımlanmaktadır. Konya İli Dış Ticaret Bülteni ile Konya nın dış ticaret durumunu güncel veriler ışığında izleyerek analiz etmek ve bunu ülkemizin dış ticaret durumu ile kıyaslayabilmek hedeflenmektedir. Konya nın Dış Ticaret Hacmi Ağustos ta 190 Milyon Doları Geçti Konya nın Temmuz ayına kadar artış eğiliminde olan ihracatı Ağustos ayı itibariyle düşüşe geçti. İthalat ise her ne kadar temmuz ayında toparlanmış olsa da Ağustos ayı itibariyle bir önceki aydaki seviyesine geri dönmüştür. Şekil-1. Yıllara Göre Konya Dış Ticareti (Ağustos; 2008-2013) (1000 $) 120.000 100.000 80.000 68.800 67.658 79.152 92.878 104.359 96.172 87.644 83.737 88.106 60.000 40.000 67.167 45.454 55.255 20.000 0 Kaynak: TÜİK 2008 2009 2010 2011 2012 2013 İhracat İthalat Konya nın ihracat büyüklüğü Ağustos 2013 te 104,4 milyon dolar oldu ve geçen yılın Ağustos ayına göre yüzde 8 arttı. Geçen yılın aynı ayına göre ithalat ise yüzde 5 artarak 88,1 milyon dolar olarak gerçekleşmişti. Konya nın ihracatı Ocak - Ağustos 2013 döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 1 oranında artarken, ithalatı da yüzde 4 oranında artış göstermiştir. Yani Ocak-Ağustos 2013 döneminde geçen yılın aynı dönemine göre ithalattaki artış hızı ihracatın yaklaşık 4 katı kadardır. www.kto.org.tr 18
KONYA DIŞ TİCARET BÜLTENİ Konya nın İhracatı ilk 8 Ayda 855 Milyon Dolara Ulaştı Ağustos 2013 te ülkemizin ihracatı bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 12 oranında azalarak 11,2 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde Konya nın ihracatı yüzde 8 oranında artarak 104,4 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Şekil-2. Aylara Göre Konya nın İhracatı (2012-2013) (1000 $) 125.000 120.000 115.000 110.000 105.000 100.000 95.000 90.000 Kaynak: TÜİK 2012 2013 Ocak-Ağustos 2013 dönemine baktığımızda ise, ülkemizin ihracatı 99,4 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir aynı dönem Konya nın ihracatı ise yüzde 1 oranında azalarak 855 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Tablo-1. Aylara Göre Konya nın İhracatı (2012-2013) (1000 $) Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık 2012 97.687 95.197 121.392 96.115 115.113 114.283 107.117 96.172 100.679 112.059 107.435 112.377 2013 92.081 105.329 121.237 110.313 110.460 102.504 109.608 104.359 Kaynak: TÜİK www.kto.org.tr 19
KONYA DIŞ TİCARET BÜLTENİ Konya nın İthalatı İlk 8 Ayda Geçen Yıla Göre Yüzde 4 Azaldı Ağustos 2013 te ülkemizin ithalatı ise bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 3 oranında azalarak 18,2 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde Konya nın ithalatı yüzde 5 oranında artarak 88,1 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Şekil-3. Aylara Göre Konya nın İthalatı (2012-2013) (1000 $) 130.000 120.000 110.000 100.000 90.000 80.000 70.000 Kaynak: TÜİK 2012 2013 Ocak-Ağustos 2013 dönemine baktığımızda ise, Türkiye nin ithalatı 167 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde Konya nın ithalatı ise yüzde 4 oranında azalarak 822,7 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Tablo-2. Aylara Göre Konya nın İthalatı (2012-2013) (1000 $) Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık 2012 95.251 74.867 93.116 95.381 115.922 121.723 105.659 83.737 94.122 90.923 90.004 92.482 2013 71.557 97.875 123.668 122.710 127.597 89.312 101.926 88.106 Kaynak: TÜİK www.kto.org.tr 20
KONYA DIŞ TİCARET BÜLTENİ Geçen yılın Ocak-Ağustos döneminde 56 milyon dolar dış ticaret fazlası veren Konya, 2013 yılının ilk sekiz ayında ise yaklaşık 66 milyon dolar dış ticaret fazlası vermiştir. Geçen yılın aynı dönemine göre Konya nın dış ticaret fazlalığı yüzde 16 oranında artmıştır. Ocak-Ağustos 2013 döneminde Konya nın ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 104 olurken, bu rakam 2012 yılının aynı döneminde yüzde 107,3 tür. Burada yaklaşık 3,3 puanlık bir düşüş olmuştur. Bu da artan ithalat hızına karşın ihracattaki artışın daha düşük olmasından kaynaklanmaktadır. Tablo-3. Türkiye - Konya Karşılaştırmalı Dış Ticaret İstatistikleri (Ocak-Ağustos; 2013) İhracat (1000 $) İthalat (1000 $) Dış Ticaret Dengesi (1000 $) Dış Ticaret Hacmi (1000 $) İhracatın İthalatı Karşılama Oranı (%) İhracat (Ocak - Ağustos; 2012-2013) Fark (%) İthalat (Ocak - Ağustos; 2012-2013) Fark (%) Türkiye 99.426 166.994-67.568 266.420 60-12,9-3,4 Konya 858 823 33 1.679 104 1,5 4,7 Kaynak: TÜİK Motorlu Kara Taşıtları Sektörünün İhracatı Yüzde 9 Arttı Sektörel olarak Konya ihracatında ilk 10 içinde yer alan sektörler, toplam ihracatın yaklaşık yüzde 61 ini oluşturmaktadır. 2 Konya ihracatında en yüksek paya sahip olan motorlu kara taşıtlarının motorlarıyla ilgili parça ve aksesuarlarının ihracatı Ocak-Ağustos 2013 döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 9 oranında artarak 140,1 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Toplam ihracat içinden aldığı pay da yüzde 16 olmuştur. Motorlu kara taşıtlarını sırasıyla gıda, içecek ve tütün işleyen makineler, demir-çelik dışındaki ana metal sanayi, pompa, kompresör, musluk ve vana, plastik ürünleri ve motorlu kara taşıtlarının karasörleri ve römorkları takip etmiştir. Ocak - Ağustos 2013 döneminde bir önceki yıla göre en fazla artış oranı plastik ürünleri sektöründe görülmüştür. 2012 yılının aynı döneminde 33,7 milyon dolar ihracat yapılan sektör 2013 yılında büyük bir atak yaparak 2013 yılının aynı döneminde yüzde 22 artmış ve 41,2 milyon dolar ihracata ulaşmıştır. 2 TÜİK, SITC Rev.4 www.kto.org.tr 21
KONYA DIŞ TİCARET BÜLTENİ İhracattaki en önemli kayıp ise başka yerde sınıflandırılmamış metal eşya sektöründe görülmüştür bir önceki yılın aynı dönemine göre bu sektörün ihracat hacminde yüzde 22 lik bir kayıp olmuştur. Tablo-4. İhracatın Sektörel Dağılımı (Ocak-Ağustos; 2012-2013) (1000 $) SEKTÖRLER Ocak-Ağustos ($ 1000) Değişim (%) 2012 2013 Toplam İçindeki Payı (%) Motorlu kara taşıtlarının motorlarıyla ilgili parça ve 129.103 140.114 9 16 aksesuarları Gıda, içecek ve tütün işleyen makineler 56.946 54.320-5 6 Demir-çelik dışındaki ana metal sanayi 57.027 53.076-7 6 Pompa, kompresör, musluk ve vana 51.753 48.003-7 6 Plastik ürünleri 33.744 41.218 22 5 Motorlu kara taşıtlarının karasörleri ve römorkları 46.131 39.126-15 5 Başka yerde sınıflandırılmamış hayvanlar ve hayvansal ürünler 45.622 38.380-16 4 Tarım ve orman makineleri 39.896 36.395-9 4 Başka yerde sınıflandırılmamış metal eşya 45.622 35.751-22 4 Kakao, çikolata ve şekerleme 41.743 35.527-15 4 Genel toplam 843.075 855.892 2 100 Kaynak: TÜİK Konya İthalatında En Büyük Paya Tahıl Ürünleri Sahip Sektörel olarak Konya ithalatında ilk 10 içinde yer alan sektörler, toplam ihracatın yaklaşık yüzde 64 ini oluşturmaktadır. 3 Konya ithalatında en yüksek paya sahip olan tahıl ve başka yerde sınıflandırılmamış bitkisel ürünlerinin ithalatı Ocak-Ağustos 2013 döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 42 oranında artarak 192,5 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Toplam ithalat içinden aldığı pay da yüzde 23 olmuştur. Tahıl ve başka yerde sınıflandırılmamış bitkisel ürünlerini sırasıyla sentetik kauçuk ve plastik hammaddeler, demir-çelik dışındaki ana metal sanayi, takım tezgâhları, demir-çelik ana sanayi ve diğer genel amaçlı makineler takip etmektedir. 3 TÜİK, SITC Rev.4 www.kto.org.tr 22
KONYA DIŞ TİCARET BÜLTENİ Ocak - Ağustos 2013 döneminde bir önceki yıla göre en fazla artış oranı radyo ve televizyon vericileri ile telefon, telgraf teçhizatı sektöründe görülmüştür. 2012 yılının aynı döneminde yalnızca 96 bin dolar ihracat yapılan sektör 2013 yılında büyük bir atak yaparak 2013 yılının aynı döneminde 193 katına çıkarak 18 milyon dolar ithalata ulaşmıştır. Diğer genel amaçlı makineler ithalatı da yüzde 113 lük artışı ile en ithalatı en çok artan ikinci sektördür. Tablo-5. İthalatın Sektörel Dağılımı (Ocak-Ağustos; 2012-2013) (1000 $) SEKTÖRLER Ocak-Ağustos ($ 1000) 2012 2013 Değişim (%) Toplam İçindeki Payı (%) Tahıl ve başka yerde sınıflandırılmamış bitkisel ürünler 135.325 192.531 42 23 Sentetik kauçuk ve plastik hammaddeler 119.904 110.664-8 13 Demir-çelik dışındaki ana metal sanayi 39.141 40.511 3 5 Takım tezgâhları 47.673 38.568-19 5 Demir-çelik ana sanayi 35.592 33.211-7 4 Diğer genel amaçlı makineler 11.565 26.981 133 3 Gıda, içecek ve tütün işleyen makineler 28.899 26.508-8 3 Ana kimyasal maddeler (kimyasal gübre ve azotlu bileşikler hariç) 21.529 24.106 12 3 Kâğıt hamuru, kâğıt ve mukavva 18.216 23.041 26 3 Radyo ve televizyon vericileri ile telefon, telgraf teçhizatı 96 18.684 19334 2 Genel Toplam 786.212 822.751 5 100 Kaynak: TÜİK Konya En Çok İhracatı Irak, Almanya ve Rusya ya Yapıyor Ülke bazında Konya ihracatına bakıldığında ise Ocak-Ağustos 2013 döneminde ilk sırada 134,8 milyon dolarlık ihracat değeri ile Irak yer almaktadır. Konya nın Irak a ihracatı 2012 Ocak-Ağustos 2012 döneminde 160,7 milyon dolar iken, 2013 yılının aynı döneminde yüzde 19 oranında azalarak 134,8 milyon dolara düşmüştür. Irak ın ardından 53,1 milyon dolarlık ihracat değeri ile Almanya ve 37,3 milyon dolar ile Rusya Federasyonu gelmektedir. Ocak-Ağustos 2013 döneminde Rusya Federasyonu na ihracat yüzde 18 artmıştır. Almanya ve Rusya yı sırasıyla İran, Suudi Arabistan, Libya ve Yunanistan takip etmektedir. Uzun zamandır ilk on ülke arasına giremeyen ABD, Ocak - Ağustos 2013 döneminde sekizinci sırada yer almıştır. www.kto.org.tr 23
53.192 52.498 37.392 31.524 34.694 38.457 34.174 31.763 32.816 26.432 32.757 4.719 32.397 27.631 23.572 25.596 22.179 18.994 134.817 160.787 KONYA DIŞ TİCARET BÜLTENİ Konya nın ABD ye olan ihracatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 17 oranında artarak 27,6 milyon dolardan 32,3 milyon dolara yükselmiştir. Artış gösteren bir diğer ülke de Yunanistan dır. Konya nın Yunanistan a yaptığı ihracat oranı geçen yılın aynı dönemine göre yaklaşık 7 kat artmış ve 32,7 milyon dolar olmuştur. Şekil-4. Ülkelere Göre Konya nın İhracatı İlk 10 Ülke (Ocak-Ağustos; 2012-2013) (1000 $) 180.000 160.000 140.000 120.000 100.000 80.000 60.000 40.000 20.000 0 2013 2012 Kaynak: TİM www.kto.org.tr 24