1 27 Kasım 2010 Tarihinde Çalışma Bakanlığı Tarafından Yayımlanan Đş Sağlığı ve Güvenliği Đle Đlgili Yönetmeliklerin Algılanma Düzeyinin Belirlenmesi Mehmet Ruhi GÖKMOĞOL * Özet Đnsan Kaynakları Yöneticisinin en önemli kaynaklarından birisi, yürürlükteki Đş Kanunu ve ilgili yönetmeliklerdir. Ancak bir iş yerinde çalışan personelin tamamı, Đş kanununa tâbi olmasa bile, ilgili yönetmeliklerine tâbidirler. Bu nedenle, Đş Sağlığı ve Güvenliği konusu, her çeşit iş yerinde çalışan personelin tamamını kapsamaktadır. Bu çalışmanın amacı, gerek iş dünyasının içinde yer alanlar gerekse kamu kurum ve kuruluşlarında görevli olanlar, kendileri ile ilişkili olan bu yönetmelikle hakkında ne kadar bilgi sahibi olduklarının belirlemektir. Bu amacı gerçekleştirebilmek için çeşitli sektörlerde ve çeşitli organizasyonel kadro kademlerinde görev yapan toplam 250 çalışana 01 Aralık 2010 tarihi ile 31 Ocak 2011 tarihleri arasında rastgele örnekleme yöntemi ile bir anket uygulanmıştır. Anket uygulamasını kabul eden kitlenin tamamının evreni oluşturduğu kabul edilmiştir. Anketin uygulandığı kişilere, ankette demografik soruların yanında konu hakkındaki bilinç düzeylerini ortaya koyabilecek sorular da yöneltilmiştir. Öncelikle ankete verilen yanıtlar istatistiksel olarak sınıflandırılmış ve daha sonra ankete verilen yanıtların sektörler arası farklılıkları, değerlendirmesi Student t-testi ile analiz edilmiştir. Yapılan bu çalışmada elde edilen bulgular ile çalışanların sektörlerden bağımsız olarak Đş Sağlığı ve Güvenliği konusunda bilinç düzeyinin düşük olduğu belirlenmiştir. Çalışanlara, konu hakkında ne yapılması gerektiği ile ilgili olarak yöneltilen soruya yanıt olarak işletme içi eğitimlere ağırlık verilmesi gerektiği belirtilmiştir. Sonuç olarak iş dünyasında yer alan çalışanların iş kanunu ve ilgili yönetmelikleri hakkında bilgi sahibi olmadığı; bununla birlikte bu konuda kendi bilinç düzeyini yükseltmek için bir çaba harcamadığı, çalışma süreci içinde uğradığı haksızlıklar karşısında da duruma çok geç vâkıf olabildiği belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Đş Sağlığı ve Güvenliği, Đnsan Kaynakları, Đş Kanunu, Çalışma Yaşamına Đlişkin Yönetmelikler * rgokmogol@platonkurumsal.com Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Đstatistik Bölümü.
2 Giriş 27.11.2010 günlü Resmi Gazete de Đş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği (Anonim, 2010a), Đşyeri Hekimlerinin Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik (Anonim, 2010b) ve Đş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik (Anonim, 2010c) olmak üzere iş sağlığı ve iş güvenliği konularında 3 ayrı yönetmelik yayımlanmıştır. Yönetmeliklerde yer alan konular, ana başlıklar halinde, aşağıda verilmiştir. 1. Đşveren Đşverenin yükümlükleri Đş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği nin 5.maddesinde ayrıntılı olarak düzenlenmiştir. Đşveren en az 50 işçi çalışan işyerlerinde alınması gereken iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin belirlenmesi ve uygulanmasının izlenmesi, iş kazası ve meslek hastalıklarının önlenmesi, işçilerin ilk yardım ve acil tedavi ile koruyucu sağlık ve güvenlik hizmetlerinin yürütülmesi amacıyla Đşyeri Sağlık ve Güvenlik Birimi (ĐSGB) oluşturmakla, bu birimde işçi sayısına göre bir veya birden fazla işyeri hekimi ile gereğinde diğer sağlık personelini görevlendirmekle ve sanayiden sayılan işyerlerinde tehlike sınıfına uygun bir veya birden fazla iş güvenliği uzmanı görevlendirmekle yükümlüdür. ĐSGB, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yürütmek üzere işyerinde kurulur. ĐSGB, en az bir işyeri hekimi ile gereğinde diğer sağlık personeli ve sanayiden sayılan işlerin yapıldığı işyerlerinde en az bir iş güvenliği uzmanından oluşur. Đşveren iş sağlığı ve güvenliği konusunda yukarıda açıklanan yükümlülüklerini işyerinde işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı istihdam ederek (işyerinde ĐSGB kurarak) yerine getirebileceği gibi yazımızın devamında nitelikleri, hizmet alım koşulları ayrıntılı olarak açıklanacak olan işyeri dışında kurulu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca yetkilendirilmiş birimlerden (Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi, Toplum Sağlığı Merkezi) hizmet alarak da yerine getirebilecektir. Sağlık ve güvenlik hizmetlerini yürütmek üzere işyerinde hekim ve iş güvenliği uzmanı istihdam eden veya bu konuda işyeri dışında kurulu birimlerden hizmet alan işverenin, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerine ilişkin yükümlülükleri devam eder. Đşveren gerek istihdam ettiği işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanının (ĐSGB) gerekse dışarıdan hizmet aldığı OSGB personeline işyerinde her türlü kolaylığı sağlamakla,
3 personelin işbirliği içinde çalışmasını sağlamakla, bu kişilerin çalışma saatleri, görev ve yetkileri konusunda işçileri ve temsilcileri bilgilendirmekle yükümlüdür. Đşveren, işçilerin kişisel sağlık dosyalarını işten ayrılma tarihinden itibaren 10 yıl süreyle saklamakla yükümlüdür. Đşçinin, işyerinden ayrılarak başka bir işyerinde çalışmaya başlaması halinde, yeni işveren işçinin kişisel dosyasını talep eder, önceki işveren dosyanın bir örneğini onaylayarak gönderir. Đşyerlerinde görevlendirilen işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı ile hizmet alınan kurumların Đş Yasası na göre geçerli yetki belgesine sahip olmalarından işveren sorumludur. 2. Đşyeri Hekimi Đşyeri hekimi, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinde görevlendirilmek üzere Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca belgelendirilmiş hekimdir. Đşyeri hekimi olarak görevlendirilecek hekimler Đşyeri Hekimlerinin Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik in 14.maddesinde açıklanan ve yönetmelik Ek-6 da bulunan işyeri hekimliği belgesine haiz olmalıdır. Đşyeri hekiminin, reçete yazma ve iki güne kadar istirahat verme yetkisi yönetmelikle kaldırılmıştır. Đşyeri hekimi, işyeri bina ve eklentilerinde, çalışma şeklinde yakın ve hayati bir tehlike oluşturan durum varsa işvereni bilgilendirir, gerekli tedbirler işverence alınmazsa Bakanlığa bildirir, işyerinde belirlediği yakın ve açık bir tehlike varsa işverenin onayını almak kaydıyla işi geçici olarak durdurmak, işyerinin bütün bölümlerinde iş sağlığı ve güvenliği konusunda inceleme ve araştırma yapmak başlıca tanımlanmış görevleri arasında yer almaktadır. Đşyeri hekimleri Đşyeri Hekimlerinin Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik de belirtilen görevlerini yerine getirmek için çalışma sürelerinin ne olacağı hakkında yönetmeliğin 18. Maddesinde düzenleme yapılmıştır. 3. Diğer Sağlık Personeli Đşyeri Sağlık ve Güvenlik Biriminde (ĐSGB) gerektiğinde görevlendirilecek diğer sağlık personeli Đşyeri Hekimlerinin Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik te hemşire, sağlık memuru, acil tıp teknisyeni veya çevre sağlık teknisyeni olarak tanımlanmıştır. Đş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin planlanması, değerlendirilmesi, izlenmesi ve yönlendirilmesinde işyeri hekiminin talimatları doğrultusunda çalışmak, veri toplamak ve gerekli kayıtları tutmak, işçilerin sağlık ve çalışma öykülerini işe giriş/periyodik muayene formuna yazmak ve işyeri hekimi tarafından yapılan fizik muayene sırasında hekime yardımcı olmak, ilk
4 yardım hizmetlerinin organizasyonu ve yürütümünde işyeri hekimi ile birlikte çalışmak ve işçilerin sağlık eğitiminde görev almak diğer sağlık personelinin görevleridir. 4. Đş Güvenliği Uzmanı Đş Güvenliği Uzmanı iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinde görevlendirilmek üzere Bakanlıkça belgelendirilmiş mühendis, mimar veya teknik eleman olarak tanımlanmıştır. Đşverence iş güvenliği uzmanı olarak görevlendirileceklerin Đşyeri Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik e göre geçerli iş güvenliği uzmanı belgesine sahip olmaları gerekir. (C) sınıfı belgeye sahip olan iş güvenliği uzmanları az tehlikeli sınıfta, (B) sınıfı belgeye sahip olanlar az tehlikeli ve tehlikeli sınıflarda, (A) sınıfı belgeye sahip olanlar ise bütün tehlike sınıfında yer alan işyerlerinde çalışabilirler. Birden fazla iş güvenliği uzmanının görevlendirilmesi gereken işyerlerinde en az bir iş güvenliği uzmanının işyerinin tehlike sınıfına uygun belgeye sahip olması yeterlidir. Đş güvenliği uzmanlarının görevleri ana başlıklar şeklinde aşağıda verilmiştir: Rehberlik ve danışmanlık (Đşyerinde yapılan çalışmalar ve yapılacak değişikliklerle ilgili olarak tasarım, makine ve diğer teçhizatın durumu, bakımı, seçimi ve kullanılan maddeler de dahil olmak üzere işin planlanması, organizasyonu ve uygulanması, kişisel koruyucu donanımların seçimi, temini, kullanımı, bakımı, muhafazası ve test edilmesi konularını iş sağlığı ve güvenliğim mevzuatına ve genel iş güvenliği kurallarına uygun olarak sürdürülmesi için işverene tavsiyelerde bulunmak) Risk değerlendirmesi (Risk değerlendirmesi yapılmasını sağlamak, gerekli çalışmaları planlayarak alınacak sağlık ve güvenlik önlemeleri konusunda işverene önerilerde bulunmak ve takibini yapmak) Çalışma ortamı gözetimi (Çalışma ortamının gözetimini yapmak, işyerinde iş sağlığı ve güvenliği konusunda yapılması gereken periyodik kontrol ve ölçümleri planlamak ve uygulanmasını kontrol etmek, işyerinde kaza, yangın veya patlamaların önlenmesi için mevzuata uygun çalışmalar yapmak ve uygulamaları takip etmek, doğal afet, yangın vb. durumlar için acil durum planlarının hazırlanmasını sağlamak, periyodik olarak eğitimleri ve tatbikatları yaptırmak vb) Eğitim, bilgilendirme ve kayıt (Đş sağlığı ve güvenliği eğitimlerini ilgili mevzuata uygun olarak planlamak ve uygulamak, çalışma ortamının gözetimi ile ilgili çalışmaları kaydetmek, yıllık değerlendirme raporunu işyeri hekimi ile işbirliği yaparak hazırlamak) Đlgili birimlerle işbirliği (Đşyeri hekimi ile işbirliği yaparak iş kazalarını ve meslek hastalıkları ile ilgili değerlendirme yapmak, işyeri hekimi ile işbirliği yaparak gerekli
5 önleyici faaliyet planlarını hazırlamak ve uygulamaların takibini sağlamak, işyeri hekimi ile işbirliği yaparak yıllık çalışma planını hazırlamak) 5. Đş Sağlığı ve Đş Güvenliği Hizmetlerinin Dışarıdan Alınması Đş sağlığı ve güvenliği hizmetleri işyeri dışında kurulu ortak sağlık ve güvenlik biriminden (OSGB) alınabilecektir. Đşyeri Hekimlerinin Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik le işverenler işyeri hekimliği konusunda hizmet alabilme olanağı getiren Toplum Sağlığı Merkezi (TSM) şeklinde yeni bir kavram/kurum getirilmiştir. 6. Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi (OSGB) Đş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini sunmak üzere gerekli donanım ve personele sahip olan ve Bakanlıkça yetkilendirilen kamu kurum ve kuruluşları ile Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre faaliyet gösteren şirketlerce kurulan ve işletilen müesseseler olarak yönetmelikte tanımlanmıştır. OSGB kurulabilmesi ve hizmet sunabilmesi için tam süreli iş sözleşmesiyle çalışan en az bir işyeri hekimi, en az bir iş güvenliği uzmanı, en az bir diğer sağlık personeli istihdamı zorunludur. Bu kişiler birden fazla ortak sağlık ve güvenlik biriminde görev alamaz. OSBG, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini işyerinin tehlike sınıfı, sektörü ve işçi sayısına göre belirlenen sürelerden az olmamak kaydı ile yürütür. Đş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin etkin yürütülebilmesi amacıyla hizmet sunulan işyerine aynı işyeri hekiminin, iş güvenliği uzmanının ve diğer sağlık personelinin hizmet vermesi esastır. 7. Toplum Sağlığı Merkezi (TSM) Đşyeri hekimliği hizmeti vermek üzere yetkilendirilen Sağlık Bakanlığına bağlı toplum sağlığı merkezlerini ifade eder. TSM ler sadece işyeri hekimliği hizmeti verirler. Đş güvenliği hizmeti vermeyecektir. Ortak sağlık güvenlik biriminden en temel farkı budur. TSM lerde işyeri hekimliği hizmeti sunulabilmesi için en az bir işyeri hekimi, en az bir diğer sağlık personeli görevlendirilmesi zorunludur. TSM işyeri hekimliği hizmetini, işyerinin tehlike sınıfı, sektörü ve işçi sayısına göre belirlenen sürelerden az olmamak kaydı ile yürütür.
6 Materyal ve Metod Çalışma toplam 21 farklı sektörde ve 10 farklı organizasyonel kadro kademelerinde görev yapan toplam 250 çalışana 01 Aralık 2010 tarihi ile 31 Ocak 2011 tarihleri arasında rastgele örnekleme yöntemi ile bir anket uygulanmıştır. Anket uygulamasını kabul eden kitlenin tamamının evreni oluşturduğu kabul edilmiştir. Anketin uygulandığı kişilere, ankette demografik soruların yanında konu hakkındaki bilinç düzeylerini ortaya koyabilecek sorular da yöneltilmiştir. Anketler, Đstanbul dışına e-posta yolu ile gönderilmiş ve yanıtlar aynı şekilde alınmıştır. Đstanbul daki uygulama ise yüz yüze görüşme şeklinde gerçekleştirilmiştir. Ankete verilen yanıtlar istatistiksel olarak sınıflandırılmış ve daha sonra ankete verilen yanıtların sektörler arası farklılıkları, değerlendirmesi Student t-testi ile analiz edilmiştir. Yapılan tüm istatistiksel çalışmalarda veriler Microsoft Office Excel 2007 proğramına kaydedilmiş ve daha sonra SPSS 15.0 Windows Evaluation Version ile değerlendirilerek sonuçlara ulaşılmıştır. Bulgular ve Tartışma Çalışma, 01 Aralık 2010 tarihinden 31 Ocak 2011 tarihine kadar iki aylık bir süre içinde toplam 250 kişiye uygulanan anketlerden alınan yanıtlara dayanmaktadır. Bu çalışmada anketlere verilen yanıtlar aşağıda yer almaktadır. Çalışma sırasında anket uygulanan toplam 250 deneğin yüzde 59 u (148 kişi) erkeklerden ve yüzde 41 i (102 kişi) kadınlardan oluşurken bu oran medeni durumun incelenmesi sırasında yüzde 69 u (173 kişi) evli ve yüzde 31 i (77 kişi) bekar şeklinde değişmektedir. Ankete katılanların yaşadıkları şehirler Tablo.1 de yer almaktadır: Tablo.1 Ankete Katılanların Yaşadıkları Şehirlere Göre Dağılımı Şehir Adı Sayısı Oranı (%) Đstanbul 231 92 Ankara 8 3 Kocaeli 3 2 Bursa 2 0,6 Muğla 1 0,4 Konya 1 0,4 Kars 1 0,4 Adana 1 0,4 Eskişehir 1 0,4 Balıkesir 1 0,4
7 Tablo.1 incelendiğinde ankete katılanların yüzde 92 sinin Đstanbul da, yüzde 3 nün Ankara da yaşadığı diğer yüzde 5 lik dilimin diğer sekiz ile dağılım gösterdiği görülmektedir. Ankete katılanların eğitim durumları Tablo.2 de yer almaktadır: Tablo.2 Ankete Katılanların Eğitim Durumlarına Göre Dağılımı En Son Mezun Olduğu Öğretim Düzeyi Sayısı Oranı (%) Doktora 5 2 Yüksek Lisans 26 10 Lisans 112 44 Önlisans 18 8 Meslek Lisesi 8 3 Lise 55 22 Ortaokul 5 2 Đlköğretim Okulu 3 1 Đlkokul 18 8 Tablo.2 incelendiğinde ankete katılanların yüzde 44 nün üniversite mezunu olduğu, yüzde 12 sinin lisansüstü çalışması yaptığı, yüzde 8 inin Önlisans ve yüzde 25 nin de lise mezunu olduğu görülmektedir. Yüzde 11 lik dilimin ise lise altı eğitiminden geçtiği belirlenmiştir. Ankete katılanların çalıştıkları iş alanlarının sektörlere göre dağılımları Tablo.3 te ve çalıştıkları iş yerindeki görevleri Tablo.4 de verilmiştir.
8 Tablo.3 Ankete Katılanların Çalıştıkları Sektörlere Göre Dağılımı Çalıştığı Sektör Sayısı Oranı (%) Kimya 31 14 Đnşaat 25 10 Sağlık 21 8 Ticaret 20 7 Gıda 15 6 Kamu 15 6 Perakende 15 6 Makine 12 5 Đletişim 12 5 Eğitim 12 5 Otomotiv 11 5 Tekstil 10 5 Bilişim 10 5 Hizmet 8 4 Danışmanlık 7 3 Lojistik 6 2 Savunma Sanayii 5 1 Enerji 3 0,4 Havacılık 2 0,2 Basın Yayın 2 0,2 Đnsan Kaynakları 2 0,2 Çalışmıyor 6 2 Tablo.3 incelendiğinde toplam 21 farklı sektörden katılımcı ile anketin uygulandığı görülmüştür. Đstatistiksel olarak değerlendirildiğinde ankete katılanların sektörleri arasında anlamlı bir ilişkiye rastlanmamıştır. Bu nedenle Tablo.3, yalnızca anketin uygulanmasında farklı sektörlerde çalışanların algılama düzeylerinde farklılık olup olmadığını belirleme açısından çalışmaya katkı getirmiştir.
9 Tablo.4 Ankete Katılanların Đşyerindeki Görevlerine Göre Dağılımı Đşyerindeki Görevi Sayısı Oranı (%) Đşçi 96 39 Postabaşı 40 17 Alt Yönetici 29 12 Ara Yönetici 35 15 Üst Yönetici 5 2 Öğretim Elemanı 12 4 Memur 15 6 Đşveren 12 4 Öğrenci 2 0,3 Emekli 1 0,1 Đşsiz 3 0,6 Tablo.4 ün incelenmesinde ankete katılan 250 kişinin yüzde 43 ünün yönetim kadrolarında yer aldığı görülmektedir. Tablo.2 deki veriler ile karşılaştırıldığında ankete katılanlardan yönetim kadrolarında yer alanların eğitim düzeylerinin bu tabloda yer alan kadro görevleri ile ilişkili olduğu anketlerin incelenmesi sonucunda görülmektedir. Ankete katılanların 27 Kasım 2010 tarihinde yayımlanan yönetmelikler hakkında bilgilerinin olup olmadığına ilişkin sorulan soruya verdikleri yanıtlar Tablo.5 de yer almaktadır. Tablo.5 27 Kasım 2010 tarihinde yayımlanan yönetmelikler hakkında bilgi sahibi olup olmadıklarına ilişkin verilen yanıtlara göre dağılım Yanıtlar Sayısı Oranı (%) Evet yanıtını verenler 73 29 Hayır yanıtını verenler 177 71 Tablo.5 incelendiğinde ankete katılanların yalnızca yüzde 29 unun 27 Kasım 2010 tarihinde yayımlanan yönetmeliklerden haberdar oldukları, yüzde 71 nin ise böyle bir yönetmeliklerin varlığından haberdar olmadıkları anlaşılmıştır. Đş Sağlığı ve Đş Güvenliği konularının iş yaşamında önemli olup olmadığı sorulduğunda ankete katılanların tamamı önemli olduğunu belirtmişlerdir. Yürürlükteki iş sağlığı mevzuatının yeterli olup olmadığı sorulduğunda ankete katılanların yüzde 29 u (73 kişi) yeterli bulurken yüzde 71 i (177 kişi) yetersiz bulduğunu belirtmiştir.
10 Aynı soru yürürlükteki iş güvenliği mevzuatının yeterliliği için sorulduğunda ankete katılanların yüzde 27 si (68 kişi) yürürlükteki iş güvenliği mevzuatını yeterli bulurken yüzde 73 ü (182 kişi) yürürlükteki iş güvenliği mevzuatını yetersiz bulduklarını beyan etmişlerdir. Đş sağlığı ve Güvenliği ile ilgili olarak neler yapılması gerektiği konusunda verilen yanıtlar Tablo.6 da verilmiştir. Tablo.6 Đş Sağılığı ve Güvenliği konusunda bilinç düzeyini arttırmak için neler yapılması gerektiğini ile ilgili verilen yanıtlara göre dağılım Yanıtlar Sayısı Oranı (%) Kurum Đçi Eğitim Verilmeli 198 79 Kurum Dışı Eğitim Verilmeli 42 17 Şirket Resmi Gazeteye Abone Olmalı 7 3 Şirket Bu Amaçla Bir Eleman Çalıştırmalı 3 1 Tablo.6 nın incelenmesi sonucunda ankete katılanların yüzde 96 sinin iş sağılığı ve güvenliği ile ilgili bilinç düzeylerinin artabilmesi için eğitime gerek duyduklarını beyan ettikleri görülmektedir. Bunun dışında yüzde 3 lük bir kesim resmi gazete aboneliğini önerirken yüzde 1 lik bir kesim de iş sağılığı ve güvenliği ile ilgili mevzuatı takip etmesi için şirketlerin ayrı bir personel istihdam etmesi gerektiğini belirtmektedir.
11 Sonuç 27 Kasım 2010 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe giren Đş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği, Đşyeri Hekimlerinin Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik ve Đş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik hakkında 01 Aralık 2010 tarihinde başlayarak 31 Ocak 2011 tarihine kadar sürdürülen anket çalışması ile elde edilen bulgulardan aşağıdaki sonuçlara ulaşılmıştır: Ankete katılan kesimin istatistiksel olarak bütünü temsil etmediği ancak bir kesit olarak ele alındığında sonuçların anlamlı olarak değerlendirilebildiği; Yapılan araştırmada ankete katılanların bilinç düzeyleri ile çalıştıkları sektörler arasında anlamlı bir ilişki bulunamamasına karşın eğitim durumları ile bilinç düzeyleri arasında anlamlı bir ilişkinin saptandığı; Ankete katılanların yüzde 44 nün üniversite mezunu, yüzde 12 sinin lisansüstü çalışmasını, yüzde 8 inin Önlisans ve yüzde 25 nin de lise mezunu olduğu, yüzde 11 lik dilimin ise lise altı eğitiminden geçtiğinin belirlendiği; Ankete katılanların yüzde 64 nin lise üstü mezuniyet derecelerine sahip oldukları, bununla birlikte yeni yönetmeliklerden haberi olanların oranının yüzde 29 olduğu; Yeni yayımlanan yönetmeliklerden haberdar olmayanların oranı yüzde 71 olduğu halde ankete katılanların yüzde 71 nin iş sağılığı mevzuatını yüzde 73 nün ise iş güvenliği mevzuatını yetersiz buldukları; Đşveren olarak ankette tanımlama işaretleyen katılımcıların tamamının yeni yönetmelikler hakkında bilgi sahibi olmadıkları, ancak yine işverenlerin tamamının iş sağlığı ve güvenliği konusunun çok önemli olduğunu belirterek yürürlükteki mevzuatın yetersiz olduğunu belirtmiş oldukları; Ankete katılanların yüzde 96 sinin bilinç düzeylerinin arttırılması için eğitim gereksinimleri olduklarının farkında oldukları sonucuna ulaşılmıştır. Kaynaklar Anonim (2010a). 27 Kasım 2010 tarihli Đş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği. Anonim (2010b). 27 Kasım 2010 tarihli Đşyeri Hekimlerinin Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik. Anonim (2010c). 27 Kasım 2010 tarihli Đş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik.