SPOT 5 UYDU GÖRÜNTÜSÜNDE OBJE TABANLI SINIFLAMA YÖNTEMLERİ İLE TAHIL ALANLARININ PARSEL HARİTALARININ ÜRETİMİ

Benzer belgeler
Araştırma Görevlisi İSMAİL ÇÖLKESEN

Sevim Yasemin ÇİÇEKLİ 1, Coşkun ÖZKAN 2

NESNE TABANLI SINIFLANDIRMA TEKNİĞİ İLE ARAZİ ÖRTÜSÜNÜN BELİRLENMESİ: QUICKBIRD ve LANDSAT ÖRNEĞİ

PRODUCTION of 1:25000 SCALE LAND COVER/USE MAPS by MEANS OF VERY HIGH RESOLUTION SPOT 6/7 SATELLITE IMAGES

YÜKSEK ÇÖZÜNÜRLÜKLÜ UYDU VERİLERİ KULLANILARAK ORMAN ÖRTÜSÜNÜN SEGMENT-TABANLI SINIFLANDIRILMASI ÖZET

TÜRKİYE NİN BİTKİ ÖRTÜSÜ DEĞİŞİMİNİN NOAA UYDU VERİLERİ İLE BELİRLENMESİ*

Nesne-Tabanlı Sınıflandırma Yöntemi ile Tarımsal Ürün Deseninin Belirlenmesi Ahmet Delen 1, Füsun Balık Şanlı 2 1

Curriculum Vitae. Degree Profession University Year. MSc Remote Sensing Gebze Institute of Technology 2009

Anadolu Orman Araştırmaları Dergisi, 2015, 1 (1-2) Anatolian Journal of Forest Research. Anlar ve ark.

Yüreğir ovasında narenciye ekim alanlarının Landsat 7 ETM uydu verisiyle belirlenmesi ve izlenmesi olanaklarının araştırılması

Aslı SABUNCU 1, Zehra Damla UÇA AVCI 2, Filiz SUNAR 3

Pınar KARAKUŞ 1, Hakan KARABÖRK 2

Su Üzerindeki Köpr ülerin Nesne Yönelimli Yöntemlerle Far klı Gör üntüler Kullanılarak Çıkarılması

Uzaktan Algılama Verisi

LANDSAT ETM+ KULLANILARAK TRABZON İLİ ARAZİ KULLANIM HARİTASININ ELDE EDİLMESİ

2016 YILI AKADEMİK TEŞVİK BAŞVURUSU FAALİYET TÜRÜ HAM PUAN NET PUAN PROJE ARAŞTIRMA 0 0 YAYIN

ArcGIS ile Tarımsal Uygulamalar Eğitimi

Yüz Tanımaya Dayalı Uygulamalar. (Özet)

KIYI BÖLGELERİNDEKİ DEĞİŞİMİN UYDU VERİLERİ İLE ANALİZİ ANALYSING COASTAL AREAS CHANGES USING SATELLITE DATA

ORM 7420 USING SATELLITE IMAGES IN FOREST RESOURCE PLANNING

FARKLI YÖNTEMLERLE SINIFLANDIRILMIŞ UYDU GÖRÜNTÜLERİNİN BENZERLİK KARŞILAŞTIRMASI. Tolga BAKIRMAN 1

CORINE LAND COVER PROJECT

Yüksek Çözünürlüklü Uydu Görüntülerinde Farklı Görüntü İşleme Yöntemleri ile Yağ Gülü Parsellerinin Belirlenmesi

*Metin AYDOĞDU Şeydagül ÖZDEMİR Fatma DEDEOĞLU Ali MERMER

PAMUK EKİLİ ALANLARIN NESNE TABANLI SINIFLANDIRMA YÖNTEMİ İLE BELİRLENMESİ: MENEMEN ÖRNEĞİ

Ö. Kayman *, F. Sunar *

Arş.Gör.Hüseyin TOPAN - 1

İHA GÖRÜNTÜLERİNDEN ELDE EDİLEN OBJE ÖZNİTELİKLERİNİN DOĞRULUK DEĞERLENDİRMESİ ACCURACY ASSESSMENT OF UAV-DERIVED OBJECT ATTRIBUTES

PLANLAMADA UZAKTAN ALGILAMA ESASLI ARAZİ KULLANIM ANALİZİ VE TEMATİK SINIFLAMA

YÜKSEK ÇÖZÜNÜRLÜKLÜ UYDU GÖRÜNTÜSÜ KULLANILARAK BİNA ALANLARININ GÜNCELLENMESİ

UYDU GÖRÜNTÜLERİ KULLANILARAK ORMAN YANGINLARININ HARİTALANMASI

Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi. Araştırma Makalesi / Research Article

A UNIFIED APPROACH IN GPS ACCURACY DETERMINATION STUDIES

YÜKSEK VE DÜŞÜK ÇÖZÜNÜRLÜKLÜ UYDU GÖRÜNTÜLERİNDEN YOLLARIN TAYİNİ

Coğrafi Veri Üretimi Bakış Açısı İle TÜBİTAK UZAY daki Uzaktan Algılama Araştırmaları

ZONGULDAK ORMANLIK ALANLARINDAKİ KAÇAK YAPILAŞMANIN UYDU GÖRÜNTÜLERİNDEN OTOMATİK NESNE ÇIKARIMI YAPILARAK CBS İLE ANALİZİ

ÇOK ZAMANLI LANDSAT UYDU GÖRÜNTÜLERİ KULLANILARAK BÜYÜK MENDERES GRABENİNDEKİ TARIM ALANLARININ ÖZELLİKLERİNİN VE DEĞİŞİMİNİN BELİRLENMESİ

NESNE TABANLI VE PİKSEL TABANLI SINIFLANDIRMA YÖNTEMLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI ( IKONOS ÖRNEĞİ )

Uydu görüntülerinin bilgi içeriğinin topografik harita yapımı açısından incelenmesi

Hektar. Kent Çay Geniş yapraklı. İğne yapraklı. Açık toprak

TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemleri Kongresi 30 Ekim 02 Kasım 2007, KTÜ, Trabzon

Uzaktan Algılama Uygulamaları

SEGMENTASYONDA OPTİMUM ÖLÇEK PARAMETRESİ TESPİTİNDE KONUMSAL OTOKORELASYON VE VARYANSIN ETKİSİNİN ANALİZİ

VERİ MADENCİLİĞİ YÖNTEMLERİ KULLANILARAK ÇOK-BANTLI UYDU GÖRÜNTÜ VERİLERİNİN SINIFLANDIRILMASI İÇİN ALGORİTMA SEÇİMİ

PROJEM İSTANBUL ARAŞTIRMA PROJESİ BİLGİSAYARLI GÖRÜ VE SINIFLANDIRMA TEKNİKLERİYLE ARAZİ KULLANIMININ OTOMATİK OLARAK BULUNMASI

Aycan Murat MARANGOZ 1, Zübeyde ALKIŞ 2

KENTSEL ALANLARDA AĞAÇLIK VE YEŞİL ALANLARIN UYDU GÖRÜNTÜLERİNDEN NESNE-TABANLI ÇIKARIMI VE COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİNE ENTEGRASYONU

Tekirdağ&Ziraat&Fakültesi&Dergisi&

Ç.Ü Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi Yıl:2012 Cilt:28-5

YÜKSEK ÇÖZEBİLİRLİKLİ UYDU GÖRÜNTÜLERİNİN BİLGİ İÇERİKLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

İNEBOLU HAVZASI NIN ICONA MODELİ İLE TOPRAK EROZYON RİSK DEĞERLENDİRMESİ. *

ÇOK-ZAMANLI OPTİK VERİ SETİNİN TARIMSAL HARİTALAMA AMAÇLI NESNE- TABANLI SINIFLANDIRILMASI: TÜRKGELDİ ÖRNEĞİ

NESNE-TABANLI SINIFLANDIRMADA SEGMENTASYON KALİTESİNİN SINIFLANDIRMA DOĞRULUĞU ÜZERİNE ETKİSİ

UZAKTAN ALGILAMA- UYGULAMA ALANLARI

1: ÖLÇEKLİ HARİTALARIN OTOMATİK KOORDİNATLANDIRILMASINDA BİR YAKLAŞIM

Arazi Kullanım Sınıfları İçin Farklı Kontrollü Sınıflandırma Algoritmalarının Karşılaştırılması

Uydu Görüntüleri Bilgi İçeriğinin Ormancılık Çalışmaları Açısından Değerlendirilmesi

BELEDİYEDE YAPILAN CBS ÇALIŞMALARINDAN ELDE EDİLEN 2 BOYUTLU VE 3 BOYUTLU TEMATİK HARİTALARIN SUNUMU

Kentsel Bilgi Modelleme (CIM) ve Veri Madenciliği

2009 MÜFREDATI MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ / HARİTA MÜHENDİSLİĞİ EĞİTİM PLANI

Proje No: 105Y283. Tuz Gölü ve Yakın Çevresinin Yer ve Uydu Verileri ile Kuraklık ve Su Kalitesi Bakımından Zamansal Analizi

Nazlı Deniz ERGÜÇ 1, Hamza EROL 2, Bekir Yiğit YILDIZ 3, Vedat PEŞTEMALCI 4

T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ISPARTA İLİ KİRAZ İHRACATININ ANALİZİ

EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ / HARİTA MÜHENDİSLİĞİ EĞİTİM PLANI

COMPARING THE PERFORMANCE OF KINEMATIC PPP AND POST PROCESS KINEMATICS METHODS IN RURAL AND URBAN AREAS

UYDU GÖRÜNTÜLERİ VE SAYISAL UZAKTAN ALGILAMA

by Karin Şeşetyan BS. In C.E., Boğaziçi University, 1994

Burcu Özdemir 2. Özet ve zincirleme etkileri. ç, tarihi. dokuyu göz önüne alan optimum. Anahtar Kelime

İstanbul un Doğu Karadeniz kıyı alanları kullanımlarındaki değişimin saptanması*

OBJE TABANLI YAKLAŞIMDA MAKİNE ÖĞRENME ALGORİTMALARININ SINIFLANDIRMA PERFORMANSININ ANALİZİ

İNSANSIZ HAVA ARACI VERİLERİNDEN NESNE TABANLI BİNA ÇIKARIMI

LANDSAT UYDU GÖRÜNTÜLERİ KULLANILARAK AFYONKARAHİSAR İLİ ŞEHİR GELİŞİMİNİN BELİRLENMESİ

UZAKTAN ALGILAMA Uydu Görüntülerinin Sağladığı Bilgi İçeriği Kavramı

Doç.Dr. M. Mengüç Öner Işık Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü

Trafik Yoğunluk Harita Görüntülerinin Görüntü İşleme Yöntemleriyle İşlenmesi

THE DESIGN AND USE OF CONTINUOUS GNSS REFERENCE NETWORKS. by Özgür Avcı B.S., Istanbul Technical University, 2003

ISSN: Yıl /Year: 2017 Cilt(Sayı)/Vol.(Issue): 1(Özel) Sayfa/Page: Araştırma Makalesi Research Article

NESNE-TABANLI OTOMATİK DETAY ÇIKARIMLARINDAN ELDE EDİLEN VEKTÖR ÜRÜNÜN CBS ORTAMINA AKTARILMASI VE MEVCUT DİĞER VERİLERLE BÜTÜNLEŞTİRİLMESİ

[1086] HİPERSPEKTRAL GÖRÜNTÜLERİN NESNE-TABANLI SINIFLANDIRILMASINDA BOYUTSALLIK PROBLEMİ VE PARAMETRE SEÇİMİ

AFŞİN (KAHRAMANMARAŞ) ŞEHRİ VE YAKIN ÇEVRESİNİN ZAMANSAL DEĞİŞİMİNİN UZAKTAN ALGILAMA İLE İNCELENMESİ

ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DÖNEM PROJESİ İMAR ÖZELLİKLERİNİN TAŞINMAZ DEĞERLERİNE ETKİLERİ. Yeliz GÜNAYDIN

Timuçin EVEREST 1, Hasan ÖZCAN 2

TÜRKİYE DE YENİ İLLERİN KENTSEL GELİŞİM SÜRECİNİN COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ İLE BELİRLENMESİ: AKSARAY ÖRNEĞİ

1. YARIYIL / SEMESTER 1 T+U / T+A KREDİ / CREDITS Z / C Introduction touniversity Life TOPLAM / TOTAL YARIYIL / SEMESTER 2

Muğla ili kıyılarında turizm kaynaklı kıyı değişimlerinin uzaktan algılama ve coğrafik bilgi sistemi teknikleri kullanarak değerlendirilmesi

KIRMIZI-KENAR VE YAKIN KIZILÖTESİ BANTLARININ ÜRÜN DESENİ SINIFLANDIRMA DOĞRULUĞUNA OLAN ETKİSİNİN ARAŞTIRILMASI: RAPIDEYE ÖRNEĞİ

QUICKBIRD PAN-SHARPENED GÖRÜNTÜSÜ ÜZERİNDEN OTOMATİK DETAY ÇIKARIMI VE COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİNE UYGUNLUĞUNUN ANALİZİ

hkm 2004/90 5. Göllerin Çok Bantl Uydu Görüntülerinden Ç kar m 6. Sonuç ve Öneriler

YÜKSEK ÇÖZÜNÜRLÜKLÜ UYDU VERİLERİ VE HAVA FOTOĞRAFLARINDAN OTOMATİK BİNA YAKALAMA

ARAZİ ÖRTÜSÜ HARİTALARININ ÜRETİLMESİNDE YERYÜZÜ ÖZELLİKLERİNİN SINIFLANDIRMA DOĞRULUĞUNA ETKİLERİNİN İNCELENMESİ: TRABZON ÖRNEĞİ

Gökçeada da Optimal Arazi Kullanımının Belirlenmesi

FOTOYORUMLAMA UZAKTAN ALGILAMA. (Photointerpretation and Remote Sensing)

TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞINDA COĞRAFİ BİLGİ SİSTEM TARIMSAL ÜRETİMİ GELİŞTİRME GENEL MÜDÜRLÜĞÜNDE TAMAMLANMIŞ VEYA MEVCUT OLAN ÇALIŞMALAR

UZAKTAN ALGILAMA VE CBS İLE KIYI ÇİZGİSİ DEĞİŞİMİNİN BELİRLENMESİ: İZMİT KÖRFEZİ ÖRNEĞİ

CORINE 1990 ve 2006 Uydu Görüntüsü Yorumlama Projesi. Kurum adı : T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı. Proje durumu : Tamamlandı.

PAN-SHARP QUICKBIRD GÖRÜNTÜSÜ KULLANILARAK NESNE-TABANLI GÖRÜNTÜ ANALİZİ VE EKRAN ÜZERİNDEN ELLE SAYISALLAŞTIRMA YÖNTEMLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

TARBİL Kapsamında Uydu ve Yersel Veri Tespit, Kayıtçı İşlem Yönetim Sistemi Geliştirilmesi

YOĞUN GÖRÜNTÜ EŞLEME ALGORİTMALARI İLE ÜRETİLEN YÜKSEK ÇÖZÜNÜRLÜKLÜ SAYISAL YÜZEY MODELİ ÜRETİMİNDE KALİTE DEĞERLENDİRME VE DOĞRULUK ANALİZİ

YÜKSEK ÇÖZÜNÜRLÜKLÜ UYDU GÖRÜNTÜLERİNDEN OTOMATİK BİNA GÜNCELLEMESİ İÇİN MODEL BAZLI YAKLAŞIM

Summary. Research on Supervised Classification Methods to Determine Cotton Planted Areas by Remote Sensing Technique

Transkript:

1178 [1223] SPOT 5 UYDU GÖRÜNTÜSÜNDE OBJE TABANLI SINIFLAMA YÖNTEMLERİ İLE TAHIL ALANLARININ PARSEL HARİTALARININ ÜRETİMİ Mert DEDEOĞLU 1,Levent BAŞAYİĞİT 2, Hasan.Hüseyin ÖZAYTEKİN 1 1 Selçuk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü, 42150, Konya, mdedeoglu@selcuk.edu.tr,hhuseyin@selcuk.edu.tr 2 Süleyman Demirel Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü, 32260, Isparta,leventbasayigit@hotmail.com ÖZET Günümüzde planlamaya temel olan verilerden biri de şimdiki arazi kullanım türü haritalarıdır. Bu haritaların parsel bazında üretimi, planlamada hedeflenen büyük ölçekli çalışmalar için temel kartoğrafikleri oluşturur. Bu amaçla geleneksel yöntemlere göre daha ekonomik ve daha doğru sonuçlar veren yüksek çözünürlüklü uydu görüntüleri yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu görüntülerin işlenmesinde obje tabanlı sınıflandırma metotları başarılı sonuçlar vermiştir. Ancak ülkemizde tarım kuruluşları SPOT- 5 gibi orta çözünürlüklü uydu görüntüleri ile çalışmaktadır. Bu nedenle SPOT-5 ve benzer çözünürlüğe sahip uydu görüntülerinde bu yöntemin uygulanması çalışılması gereken konulardan olmaktadır. Bu çalışmada, 2010 yılı Mayıs ayına ait orta çözünürlüklü SPOT-5 uydu görüntüsünde Obje Tabanlı Sınıflama yöntemi kullanılarak tahıl alanlarının belirlenmesi ve parsel bazında haritalarının üretimi yer almaktadır. Bu amaçla, 1000 dekar büyüklüğünde bir test alanı seçilmiştir. Alanın uydu görüntüsünde Tek Özellik Olasılığı (Single Feature Probability) ile farklı segmantasyon katsayıları denenmiş, Coğrafi Bilgi Sistemleri fonksiyonları kullanılarak vektör tabanlı filtreler uygulanmış ve diğer arazi kullanımlarından ayrımı yapılmıştır. Üretilen parsel bazlı harita yer kontrolleri ile hazırlanmış parsel haritası ile karşılaştırılmıştır. Çalışma sonucunda, yazılımlar kullanılarak üretilen parsel sınırlarının manuel olarak çizilen sınırlar ile karşılaştırıldığında % 86 oranında birbirine benzeştiği belirlenmiştir. Ancak manuel çizimlerde parseller arası yolların, parseller içerisindeki ağaçlık alanların, bina vb. farklı spektral yansımalar gösteren unsurların ayrımının yapılamadığı ve parseller içerisinde gösterildiği, bu nedenle obje tabanlı sınıflamada daha doğru ayrımlar yaptığı görülmüştür. Nitekim manuel çizimlerle oluşturulan parsel sınırlarının ekili alanları % 12 daha fazla hesapladığı belirlenmiştir. Sonuç olarak SPOT 5 görüntüsü gibi orta çözünürlüğe sahip uydu görüntüleri kullanılarak doğru segmantasyon katsayıları ve uygun vektörel dönüşüm filtreleri ile parsel sınırları içerisinde tam kullanım alanlarının belirlenebildiği ve haritalama amaçlı kullanılabilir olduğu ortaya konmuştur. Anahtar Sözcükler: SPOT 5, Parsel Haritası, Obje Tabanlı Sınıflama, Tahıl, Uzaktan Algılama. ABSTRACT PRODUCTION OF PARCEL MAPS OF GRAIN AREAS WITH OBJECT-BASED CLASSIFICATION METHODS ON THE SPOT 5 SATELLITE IMAGE Today, one of the data are current land use maps that are the basis for planning. Parcel-based production of the maps build up the basic cartographic in aimed planning for large-scale studies. High-resolution satellite imagery that are given more economical and more accurate results than conventional methods are commonly used for this purpose. Object-Based classification methods has given successful results in the processing of these images. However, agricultural organizations in our country are working with medium-resolution satellite imagery such as SPOT-5. Therefore, the method should be applied on the SPOT-5 and similar resolution satellite images. In this study has demonstrated that determining the grain areas and parcel-based production of the maps using Object-Based Classification Method with medium-resolution SPOT-5 satellite image belong to May of 2010. The test area of 1000 decares were selected for this purpose.. Satellite image of the field was carry out single feature probability with different segmentation coefficients and it was applied vector-based filters using Geographic Information Systems functions and in this way, it was separated from other land use. The parcel-based map was compared with main parcel map that was made up ground control. In the result of study was determined parcel borders that are produced by using software similar to each other by 86% with main parcel borders. However, object based classification has been observed that more accurate distinctions than manuel drawings because of manuel drawings can not allocate different spectral reflections such as paths between parcels, wooded areas and structure in the parcels etc. Thus, it was determined that cultivated areas of the parcel borders which were created with manual drawings have showed more than 12% according to calculations. As a result, effective areas in the parcel borders can determine with accurate segmentation coefficients and appropriate vector conversion filters by using SPOT-5 and similar resolution satellite images and it has revealed that the availability of mapping purposes. Keywords: SPOT 5, Parcel Map, Object-Based Classification, Grain, Remote Sensing.

1179 1.GİRİŞ Günümüzde sınırlı olan arazi kaynaklarının ve verimli tarım arazilerinin plansız ve amaç dışı kullanımları, arazilerin geri dönüşümü olmayan bir şekilde tahrip edilmesine neden olmaktadır. Ülkemizde bu şekilde kaybedilen verimli arazi varlığımız (I., II. ve III. sınıf) 573.239 ha a ulaşmış durumdadır (Cangir ve ark, 1998, Dengiz ve ark, 2006; Everest ve ark., 2011). Bu nedenle özellikle verimli tarım topraklarının iyi değerlendirilmesi ve uygun arazi kullanım türüne göre kullanılması gerekmektedir (Başayiğit ve ark., 2005). Arazi kullanım türü, bitki örtüsü, su kütleleri, kaya ve toprak gibi doğal oluşumlar ile tarım arazileri, yerleşim alanları, endüstri alanları, maden ve atık boşaltım alanları gibi insan etkisi sonucu oluşan çeşitli kullanımların tamamını ifade eder (FAO 1977; Matthews ve ark., 1999; Weerakoon, 2002; Bagheri ve ark., 2012). Arazi kullanım türü ile doğrudan etkilenen ve yapay olarak üretilmesi mümkün olmayan toprakların tüm bu ihtiyaçları karşılayabilmesi için uygun, planlı ve sürdürülebilir bir şekilde kullanılması zorunluluktur. Planlamada ilk aşama ise kaynak envanterlerin hazırlanmasıdır (McHarg, 1969; Everest ve ark., 2011; Cengiz ve ark., 2013). Bilgisayar ve uydu teknolojisinde meydana gelen gelişmeler mevcut arazi kaynaklarının envanterlerinin çıkarılmasında, bu arazilerde meydana gelen değişimlerin izlenmesinde önemli kolaylıklar sunmaktadır (Başayiğit ve ark., 2005; Everest ve ark., 2011). Bu gün modern toplumlarda arazi yönetim ve planlamada kullanılan ve bilimsel araştırmalar ile desteklenen en önemli araç uydu görüntüleridir (McRobert ve Tomppo, 2007; Weih ve Riggan, 2010). Uydu görüntüleri aracılığıyla arazi kullanımını niteleyen tematik haritalar hızlı, ucuz ve doğru bir şekilde üretilebilmekte ve Coğrafi Bilgi Sistemleri ile uyumlu bir şekilde analiz edilebilmektedir (Bisht ve Kothyari, 2001). Arazi kullanım türlerini belirlemek amacıyla yapılan çalışmalarda en önemli etken çalışma amacına uygun detay ve ölçekte bilgi üretmektir. Ayrıca bilgilerin üretiminde en ekonomik yöntemlerin seçilmesi de gerekmektedir. Bu nedenle çoğu çalışmada kent alanlarında yüksek, tarım alanlarında ise daha düşük çözünürlüklü uydu görüntülerinin kullanılmaktadır. Tarım alanları yönüyle değerlendirildiğinde Landsat gibi düşük çözünürlüklü uydu görüntüleri ile ulusal düzeyde çalışmalar yürütülürken (Prakasam, 2010, Jin ve ark., 2013) Quickbird gibi yüksek çözünürlüklü görüntüler lokal düzeyde verilere ulaşılabilmektedir (Myint ve ark., 2011). Burada dikkat çeken diğer bir durum ise yaygın olarak yüksek ve orta çözünürlüklü uydu verilerinde obje tabanlı sınıflama yöntemlerinin tercih edilmesidir (Jensen, 1983; Muller, 1988; Woodcock ve ark., 2001; Homer ve ark., 2004; Olthof ve ark., 2005; Sexton ve ark., 2013). Ülkemizde de tarım kuruluşları SPOT- 5 gibi orta çözünürlüklü uydu görüntüleri ile yaygın olarak çalışmaktadır. Tarım Gıda ve Hayvancılık Bakanlığı bünyesinde yürütülen Tarımsal İzleme ve Bilgi Sistemi Projesi çerçevesinde SPOT4, SPOT5, SPOT6 ve RADARSAT uyduları kullanılarak parsel bazında ürün takibi ve verim tahmini gibi çalışmalar yürütülmektedir. Ayrıca bu veriler ile kadastral bilgiler ilişkilendirilerek Coğrafi Bilgi Sistemleri ortamında çok amaçlı kullanımlara uygun veri setleri oluşturulmaktadır. Tüm bu çalışmalarda pre-manuel sınıflamalar dışında otome edilmiş işlemlere de gereksinim olduğu görülmektedir. Bu çalışma bahsedilen gereklilikler üzerinde temellendirilmiştir. Bu tespitlere dayanarak çalışma amacında, yaklaşık 1000 dekar test alanında yaygın arazi kullanım türü tahıl alanları olan arazilerde obje tabanlı sınıflama metodu kullanılarak tematik harita halinde bir envanterler hazırlanması yer almaktadır. Çalışmanın segmentasyon parametreleri için uygun kombinasyon seçimine katkı sağlaması hedeflenmiştir. 2.MATERYAL ve METOT 2.1.Materyal Çalışmada tahıl alanlarının parsel sınırlarının belirlemesi amacı ile 2010 yılı Mayıs ayına ait Spot -5 uydu görüntüsü kullanılmıştır. Uydu görüntüsü 4 bantta: B1 (0.49 0.61 μm), B2 (0.61 0.68 μm), B3 (0.78 0.89 μm), ve kısa dalga kızılötesi B4 (1.58 1.75 μm) olmak üzere 10 m yersel çözünürlüğe, 8 bit radyometrik çözünürlüğe sahiptir. Radyometrik düzeltmesi görüntü sağlayıcı tarafından Level 1 standardında yapılmış, geometrik düzeltmesi ise manuel olarak Google Earth yazılımı kullanılarak yapılmıştır. Yer referans sistemi (Datum) UTM/WGS 84 olarak seçilmiştir. Çalışma alanı Konya ili Beyşehir ilçesinde yaklaşık 1000 dekar büyüklüğünde 37 54' 56"-37 54' 34" Kuzey Enlemleri ile 31 30' 55" - 31 31' 51" Doğu Boylamları arasındaki alanı kapsamaktadır. Çalışma sahası tahıl, şeker pancarı ve mera olmak üzere 3 farklı arazi kullanım türünü barındırmaktadır. Çalışma alanının konumu Şekil 1 de verilmiştir.

1180 Test alanında manuel çizimler sonucu 215 tahıl parseli belirlenmiş bu parsellerin 706.5 da alan kapladığı tespit edilmiştir. 2.2.Metot Şekil 1. Çalışma alanın konumu Çalışmada uydu görüntüsünün sınıflandırılması ve parsel ayrımlarının yapılması amacıyla, Erdas Imagine 9 (Erdas, 2009) yazılımı kullanılmıştır. Yazılımın yarı otomatik segmentasyon süreci olarak adlandırılan ve hem uzaysal hem de spektral yansıma farklılıklarını ayıran Obje Tabanlı Sınıflama Metodunun uygulanmıştır. Metotta Tek Özellik Olasılığı (Single Feature Probability) farklı segmentasyon katsayıları deneme ile bulunmuştur (Blundell ve Opitz, 2006). Sınıflama çalışmasına ait akış şeması Şekil 2 verilmiştir. Şekil 2. Segmantasyon süreci akış şeması Segmentasyon işlemi sırasında piksellerin uzaysal ve spektrak yansımalarını algoritmaya alarak en iyi ayırımı yapabilmek ve homojenizasyonu sağlamak için oran (segment ratio), spektral (spectral), doku (texture), büyüklük (size) ve şekil (shape) faktörlerinde önceki çalışmalara göre farklı katsayılar denenmiştir (Baatz ve Schape,2000; Chepkochei, 2011; Myint ve ark., 2011; Dronova ve ark., 2011; Gutierrez ve ark., 2012). Segmentasyon işlemi sonucu elde edilen parsel sınırlarının yer kontrolleri sonucu manuel olarak çizilen parsel

1181 sınırları ile ArcGIS 9.3 yazılımı kullanılarak karşılaştırılması yapılmıştır. Manuel olarak üretilen parsel haritası tam doğru veri olarak kabul edilmiş ve uydu görüntülerinin sınıflandırılması ile elde edilen parsel haritasının ne kadar benzeştiği tespit edilmiştir. Ayrıca yol, bina ve ağaçlık alanlar gibi diğer kültürel unsurlar da karşılaştırmaya tabi tutulmuştur. 3.ARAŞTIRMA BULGULARI Çalışma sonucu karşılaştırma ile manuel çizimlerde parseller arası yolların, parseller içerisindeki ağaçlık alanların, bina vb. farklı spektral yansımalar gösteren unsurların ayrımının yapılamadığı ve ekili alanların % 12 daha fazla hesaplandığı belirlenmiştir. Bu bulgudan hareketle obje tabanlı sınıflama ile parseller içerisinde daha doğru ayrımların yapıldığı tespit edilmiştir. Ancak belirgin sınırlara ve düzgün kenarlara sahip olmayan parsellerde homojenitenin tam olarak sağlanamadığı görülmüştür. Özellikle doğal çayır alanları ile tahıl parsellerinin karıştığı tespit edilmiştir. Üretilen tahıl alanlarına ait tematik parsel sınırı haritası ve yer kontrolleri sonucu manuel olarak çizilen parsel sınırları haritası Şekil 3 ve 4 de sunulmuştur. Şekil 3. Segmantasyon sonucu elde edilen Tahıl Sınırları Haritası Şekil 4. Manuel çizim sonucu elde edilen Tahıl Sınırları Haritası Obje Tabanlı Sınıflama yöntemi kullanılarak elde edilen parsel sınırları ile manuel olarak çizilen sınırlar

1182 karşılaştırıldığında % 86 oranında birbirine benzeştiği belirlenmiştir (Şekil 5). Manuel çizilen ve Segmantasyon sonucu belirlenen tahıl parsellerine ait tanıtıcı istatistikler Çizelge 1 de verilmiştir. Şekil 5. Segmantasyon ile oluşturulan sınırlar ile manuel çizilen parsel sınırlarının karşılaştırılması Çizelge 1. Test alanına ait tanıtıcı istatistikler Parametreler Manuel Segmantasyon Parsel Sayısı 215 226 Maksimum Alan (da) 16 14 Minimum Alan (da) 0.15 0.22 Ortalama Alan (da) 3.28 2.67 Toplam Alan (da) 706.5 607 Çalışma ile segmantasyon için uygun kombinasyonlar seçilmiştir. Parsel sınırlarının en iyi şekilde ayırt edildiği faktör katsayıları; Oran = 150, Spektral = 0.95, Doku = 0.01, Büyüklük = 0.25 ve Şekil = 0.95 olarak belirlenmiştir. Aynı zamanda vektörel dönüşüm sürecinde poligonların komşu poligonlara göre en homojen şekilde oluşturulabilmesi için 0.5 dönüştürme kat sayısında Olasılık Filtresi (Probability Filter), minimum poligon büyüklüğü için 5, maksimum poligon büyüklüğü için 200000 piksel içerecek Büyüklük Filtresi (Size Filter) uygulanmıştır (Erdas, 2009). Vektör dönüşümü sonrası parsel sınırlarının CBS ortamına en iyi şekilde aktarılabilmesi için Genelleme, Ada ve Segment Birleştirme Filtreleri uygulanmıştır (Erdas, 2009). Uygulanan katsayılar ve filtreler önceki çalışmalar ile benzerlik göstermektedir (Im ve ark., 2008; Lee ve Warner, 2006; Myint ve ark., 2008; Stow ve ark., 2008; Myint ve ark., 2011), ancak görüntü kalitesi ve tipi, farklı uygulamalar, referans alınan verilerin güvenilirliği ve karşılaştırma metotları gibi pek çok faktör segmantasyonun doğruluğunu etkilemekte ve uygulamalarda başarı farklılıklarına sebep olmaktadır (Carleer ve Wolff, 2006; Gao ve Mas, 2008; Radoux ve ark., 2008; Weih ve Riggan, 2010) 4.SONUÇLAR Çalışma ile SPOT 5 gibi orta çözünürlüğe sahip uydu görüntülerinde obje tabanlı sınıflama metodu kullanarak doğru segmantasyon katsayıları ve uygun vektörel dönüşüm filtreleri ile parsel sınırları içerisinde yüksek doğruluk katsayıları ile kullanım alanlarının belirlenebildiği, özellikle belirgin sınırlara sahip ve düzgün kenarlı parsellerden oluşan tarım arazilerinin belirlenmesinde obje tabanlı sınıflama metodunun kullanılabilir olduğu soncuna varılmıştır.

1183 KAYNAKLAR Baatz, M.; Schape, A., 2000, Multiresolution Segmentation: An Optimization Approach for High Quality Multi- Scale Image Segmentation, Proceedings of the Angewandte Geographische Informationsverarbeitung XII. Beiträge zum AGIT Symposium. Salzburg, Austria. Bagheri, M.; Sulaiman, W.N.A., Vaghefi, N., 2012, Land Use Suitability Analysis Using Multi Criteria Decision Analysis Method for Coastal Management and Planning: A Case Study of Malaysia, Journal of Environmental Science and Technology, 5(5), 364-372. Başayiğit, L.; Akgül, M.; Işıldar, A.A., 2005, LANDSAT Verileri Yardımıyla Arazi Kullanım Türlerinin Belirlenmesi ve Yıllara Bağlı Olarak Değişimin İzlenmesi, SDÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 9(2), 50-54. Bisht, B.S.; Kothyari, B.P., 2001, Land-Cover Change Analysis of Garur Ganga Watershed Using Gis/Remote Sensing Technique, Journal of the Indian Society of Remote Sensing, 29 (3), 137-141. Blundell, J.S.; Opitz, D.W., 2006, Object Recognition and Feature Extraction from Imagery: The Feature Analyst Approach, Proceedings from 1st International Conference on Object-based Image Analysis, 4-5 July, Salzburg, Austria. Cangir, C.; Kapur, S.; Boyraz, D.; Akça, E., 1998, Türkiye de Arazi Kullanımı, Tarım Topraklarının Sorunları ve Optimum Arazi Kullanım Politikaları, M. Sefik Yesilsoy International Symposium on Arid Region Soil, Menemen İzmir,Turkey. Carleer, A.P.; Wolff, E., 2006, Region-Based Classification Potential for Land-Cover Classification with Very High Spatial Resolution Satellite Data, Proceedings from 1st International Conference on Object-based Image Analysis, 4-5 July, Salzburg, Austria. Cengiz, T.; Akbulak, C.; Özcan, H.; Baytekin, H., 2013, Gökçeada da Optimal Arazi Kullanımının Belirlenmesi, Tarım Bilimleri Dergisi, 19(2013), 148-162. Chepkochei, L.C., 2011, Object-Oriented Image Classification of Individual Trees Using Erdas Imagine Objective: Case Study of Wanjohi Area, Lake Naivasha Basin, Kenya, Kenyatta International Conference Centre Nairobi, pp. 21-22. Dengiz, O.; Usul, M.; Keçeci, M., 2006, Atatürk Orman Çiftliği Arazilerinin Tarımsal Kullanım Durumlarının Değerlendirilmesi. OMÜ Zir. Fak. Dergisi, 21(1),55-64. Dronov, I.; Gong, P.; Wang, L., 2011, Object-Based Analysis and Change Detection of Major Wetland Cover Types and Their Classification Uncertainty during The Low Water Period at Poyang Lake, China, Remote Sensing of Environment, 115 : 3220 3236. ERDAS, 2009. User's Guide, http://www.erdas.com. Everest, T.; Akbulak, C.; Özcan, H, 2011, Arazi Kullaım Etkiliğinin Değerlendirilmesi :Edirne İli Havsa İlçesi, Anadolu Tarım Bilim. Derg., 26(3), 251-257. FAO, 1977, A framework for Land Evaluation. International Institute for Land Reclamation and Improvement, ILRI Publication 22, Wageningen, The Netherlands, pp. 87. Gao, Y.; Mas, J.F., 2008, A Comparison of The Performance of Pixel-Based and Object-Based Classifications over Images with Various Spatial Resolutions, GEOBIA 2008 Pixels, Objects, Intelligence. Geographic Object Based Image Analysis for the 21st Century, (G.J.Hay, T. Blaschke and D. Marceau, editors), University of Calgary, Alberta, Canada, ISPRS Vol. No. XXXVIII-4/C1, Archives ISSN No:1682-1777, pp. 373. Gutiérrez, J.A.; Seijmonsbergen, A.C.; Duivenvoorden, J.F., 2012, Optimizing Land Cover Classification Accuracy for Change Detection, A Combined Pixel-Based and Object-Based Approach in A Mountainous Area in Mexico, Applied Geography, 34 : 29-37. Homer, C.; Huang, C.; Yang, L.; Wylie, B.; Coan, M., 2004, Development of a 2001 National Land-cover Database for the United States. Photogrammetric Engineering and Remote Sensing, 70 : 829 840.

1184 Im, J.; Jensen, J.R.; Tullis, J.A., 2008, Object-Based Change Detection Using Correlation Image Analysis and Image Segmentation Techniques, International Journal of Remote Sensing, 29 : 399 423. Jensen, J.R., 1983, Biophysical Remote Sensing. Annals of the Association of American Geographers, 73 : 111 132. Jin, S.; Yang, L.; Danielson, P.; Homer, I.; Fry, J.; Xian, G., 2013, A Comprehensive Change Detection Method for Updating the National Land Cover Database to Circa, Remote Sensing of Environment, 132 : 159 175. Lee, J.Y.; Warner, T.A., 2006, Segment Based Image Classification, International Journal of Remote Sensing. 27 : 3403 3412. Matthews, K.B.; Sibbald, A.R.; Craw, S., 1999, Implementation of a Spatial Decision Support System for Rural Land Use Planning: Integrating GIS and Environmental Models with Search and Optimisation Algorithms, Computer and Electronics in Agriculture, 23(1), 9-26. McHarg, I.L., 1969, Design with Nature. Natural History Press, Garden City, New York. McRoberts, R.E.; Tomppo, E.O., 2007, Remote Sensing Support for National Forest Inventories, Remote Sensing of Environment, 110 : 412-419. Muller, J.P.A.L., 1988, Key Issues in Image Understanding in Remote Sensing, Philosophical Transactions of the Royal Society of London, Series A: Mathematical and Physical Sciences, 324 : 381 395. Myint, S.W.; Giri, C. P.; Wang, L.; Zhu, Z.; Gillette, S., 2008, Identifying Man Grove Species and Their Surrounding Land Use and Landcover Classes Using An Object Oriented Approach With A Lacunarity Spatial Measure, GIScience and Remote Sensing, 45 : 188 208. Myint, S.W.; Gober, P.; Brazel, A.; Grossman-Clarke, S.; Weng, Q., 2011, Per-Pixel vs. Object-Based Classification of Urban Land Cover Extraction Using High Spatial Resolution Imagery, Remote Sensing of Environment, 115 : 1145 1161. Olthof, I.; Butson, C.; Fraser, R., 2005, Signature Extension Through Space for Northern Landcover Classification: A Comparison of Radiometric Correction Methods, Remote Sensing of Environment, 95 : 290 302. Prakasam, C., 2010. Land Use and Land Cover Change Detection Through Remote Sensing Approach: A Case Study of Kodaikanal Taluk, Tamil nad, International Journal of Geomatics and Geosciences, 1: 2. Radoux, J.; Defourny, P.; Bogaert, P., 2008, Comparison of Pixel and Object-Based Sampling Strategies for Thematic Accuracy Assessment, GEOBIA 2008 Pixels, Objects, Intelligence, Geographic Object Based Image Analysis for the 21st Century, (G.J.Hay, T. Blaschke and D. Marceau, editors). University of Calgary, Alberta, Canada, ISPRS Vol. No. XXXVIII-4/C1. Archives ISSN No.:1682-1777, pp. 373. Sexton, O.; Urban, D.L.; Donohue, M.J.; Song, C., 2013, Long-Term Land Cover Dynamics by Multi-Temporal Classification Across The Landsat-5 Record, Remote Sensing of Environment, 128 : 246 258. Stow, D.; Hamada, Y.; Coulter, L.; Anguelova, Z., 2008, Monitoring Shrubland Habitat Changes Through Object-Based Change Identification with Airborne Multi-Spectral Imagery, Remote Sensing of Environment, 112 : 1051 1061. Weerakoon, K., 2002, Integration of GIS Based Suitability Analysis and Multicriteria Evaluation for Urban Land Use Planning; Contribution from the Analytic Hierarchy Process, In: Proceedings of the Third Asian Conference on Remote Sensing, Asian Association on Remote Sensing, Nepal, URL: http://www.gisdevelopment.net/aars/acrs/2002/urb. Weih, R.C.; Riggan, N.D., 2010, Object-Based Classification vs. Pixel-Based Classification: Comparitive Importance of Multi-Resolution Imagery, The International Archives of the Photogrammetry, Remote Sensing and Spatial Information Sciences, Vol. XXXVIII-4/C7. Woodcock, C.E.; Macomber, S.A.; Pax-Lenney, M.; Cohen, W.B., 2001, Monitoring Large Areas for Forest Change Using Landsat: Generalization Across Space, Time and Landsat Sensors, Remote Sensing of Environment, 78: 194 203.