Bir gün kurmay subay olamazsan ne yaparsın? diye yarı ciddi yarı şaka takılan sınıf arkadaşımız Arif i anında susturmuştu: Seni bilmiyorum fakat ben kesinlikle kurmay subay olacağım. Mustafa Kemal kurmay oldu. Arif, yüzbaşı olarak okuldan çıktı. (Cebesoy, 2000: 46) (Düzenlenmiştir.) Bu anlatıma bakılarak Mustafa Kemal in hangi kişisel özelliğine ulaşılabilir? A) Açık sözlülüğü B) İleri görüşlülüğü C) Kararlılığı D) İnsan sevgisi 3-... Savaş, her ulustan olan unsurlarımızı istisnasız son dereceye getirmiştir. Halkla idare arasındaki bağlar sarsılmıştır... Bugün bir para meselesi ortaya çıkmıştır ki, bu dert, ne halkta, ne de memurlarda geleceğe güven bırakmıştır ve namuslu kimseleri zorla kutsal bildikleri değer hükümlerinden ayrılmaya itmektedir. Bu nedenle savaş devam ettiği takdirde karşısında bulunduğumuz en büyük tehlike, her taraftan çürüyen muazzam saltanat binasının bir gün birdenbire ve hep birden içinden çökmesi ihtimalidir. Mustafa Kemal in Suriye Cephesi nden İstanbul a gönderdiği bu telgrafa göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Halkın yönetime olan güveni azalmıştır. B) Ekonomi sıkıntılar baş göstermiştir. C) Savaşın uzaması devletin çöküşünü hızlandırmaktadır. D) İttifak Devletlerinden yardım istenmelidir. 2- Milliyetçilik düşüncesinin Manastır da hızla yayılması bu bölgeyi İmparatorluğun en hareketli yeri yapmıştı. Mustafa Kemal in Manastır Askerî İdadisindeki öğretmenleri de bu siyasi ortamda ordu ve memleket meselelerini de milliyetçi bir yaklaşım sergileyerek anlatıyorlardı. Türkiye Cumhuriyeti nin kurucu lider kadroları olacak Mustafa Kemal ve arkadaşları bu ortamda yetişiyorlardı. Mustafa Kemal; Namık Kemal, Mehmet Emin (Yurdakul) ve Tevfik Fikret gibi Türk edebiyatının önemli isimleri ve eserleriyle bu şehirde tanıştı; onun vatan sevgisi, hürriyet ve Türk milliyetçiliğine dair düşünceleri de bu şehirde temellendi. Buna göre Mustafa Kemal in Manastır Askeri İdadisindeki eğitimi için; I-Asker eğitim aldığı ilk okuldur. II-Ülkenin içinde bulunduğu siyasi durum öğretmenlerine de yansımıştır. III-Vatan, millet, özgürlük gibi düşünceleri burada edinmiştir. gibi yargılardan hangisi söylenemez? C) II ve III D) Yalnız IV 4- (I) Yunan ordusu, 1 Mayıs 1919 da İzmir e asker çıkardı. (II) İzmir Valisi İzzet Paşa, Damat Ferit Paşa Hükûmeti nden gelen emir gereği bütün güvenlik görevlilerini çatışma yaşanmaması için kışlada topladı. (III) Ancak gazeteci Hasan Tahsin, Yunan askerlerine ateş ederek Ege deki ilk silahlı direnişi başlatırken şehit edildi. (IV) Yunan işgallerinin Ege Bölgesi nin iç kesimlerine doğru sürmesi, gelinen durumun ne kadar tehlikeli olduğunu gösterdi. İzmir in işgali üzerine yaşanan durumla ilgili olarak, yukarıda verilen cümlelerden hangisi, Osmanlı Devleti nin işgallere bakışını yansıtmaktadır? A) I B) II C) III D) IV Zeki DOĞAN-sosyalciniz.wordpress.com Sayfa 1
En mühimi de etrafınıza Kuvayı Millîye nin çete olmadığını, Kurtuluş Ordusunun çekirdeği olduğunu yaymaktır. Eli silah tutanlar gider katılır, kalanlar da karınca kararınca para ve mal yardımında bulunur. Aranızda bir heyet kurun; üç beş kuruş, bir kalıp sabun, bir çift çorap, bir çaputun bile değeri vardır. Toplayın, verin. Önümüz kış. Düşman boyuna ilerliyor. Yakında büyük çarpışmalar başlayacak. Ne kadar kuvvetli olursak o kadar dayanabiliriz. Dayandıkça da derlenip toparlanırız... Küçük Ağa - Tarık Buğra -Yukarıdaki alıntıda Kuvayı Milliyenin hangi özelliğine değinilmemiştir? 7- I. İnönü Zaferi ve Çerkez Ethem kuvvetlerinin tasfiyesi, Sovyetlerin TBMM ye güvenini sağladı. Bununla beraber, TBMM nin Londra Konferansı na katılması Sovyetlerde Türkiye nin Batıya yakınlaşacağı endişesine yol açtı. Bu gelişmeler sonunda, TBMM ile Sovyet Rusya arasında 16 Mart 1921 de Moskova Antlaşması imzalandı. Buna göre Sovyet Rusya ile Moskova Antlaşmasının imzalanmasında aşağıdaki durumlardan hangisi etkili olmamıştır? A) I. İnönü Savaşının kazanılması B) Çerkez Ethem isyanının bastırılması C) TBMM nin Londra Konferansına katılması D) Sovyet Rusya nın Osmanlı Devletinden çekinmesi A) Kurtuluş mücadelesinin çekirdeğidir. B) Düzenli askeri birliklerden oluşur. C) Halktan aldığı yardımlarla ayaktadır. D) Düşmanı durdurmayı amaçlamaktadır. Oh ne âlâ, savaşım yerine mandayı kabul edeceğiz ve rahata kavuşacağız! Bu ne gaflet, ne körlük ve hatta ne budalalık? İstanbul un önde gelen devlet adamları da bu düşüncede. İçlerinden biri çıkıp da Ya bağımsızlık, Ya ölüm! diyemiyor. 6- Mustafa Kemal in Sivas Kongresi öncesinde söylediği bu sözlere göre Milli mücadelenin asıl amacı A) Manda ve himayeyi kabul etmek B) İstanbul Hükümeti ile birlikte hareket etmek C) Kayıtsız şartsız bağımsızlığı sağlamak D) Milli egemenliği gerçekleştirmek 8- Zeki Öğretmen Mudanya Ateşkes antlaşmasının değerlendirmesini yaparken, Bu antlaşma ile Osmanlı Devleti hukuken sona ermiştir. demiştir. Zeki Öğretmenin bu değerlendirmeyi Mudanya Ateşkes antlaşmasının hangi maddesine dayanarak yapmış olabilir? A) Yunan kuvvetleri, on beş gün içinde Doğu Trakya yı boşaltacak. B) İstanbul ve Boğazlar TBMM Hükûmeti ne bırakılacak. C) Türk ordusu, bir barış antlaşmasına kadar Çanakkale-Kocaeli çizgisinde bekleyecek. D) Yunanların boşalttığı bölgeye güvenliği sağlamak için 8000 kişilik Türk jandarma birliği gönderilecek. Zeki DOĞAN-sosyalciniz.wordpress.com Sayfa 2
9-3 Mart 1924 te Tevhid-i Tedrisat Kanunu mecliste görüşülmüş ve yasalaştırılmıştır. Bu kanunla tüm okullar Millî Eğitim Bakanlığına bağlanmış; yabancı okulların denetlenmesi; Türkçe, tarih ve coğrafya derslerinin zorunlu olması, Türk öğretmenler tarafından ve Türkçe okutulması kararlaştırılmıştır. Böylece eğitim millî, laik ve çağdaş bir nitelik kazanmıştır. Toplumda kültürel gelişimin önündeki önemli bir engel daha ortadan kalkmıştır. Buna göre Tevhid-i Tedrisat Kanunu ile; I- Öğretim birliği II- Eğitimin denetim altına alınması III- Milli ve laik eğitim IV- Ekonomiyi millileştirmek gibi durumlardan hangilerinin sağlanması amaçlanmıştır? C) I, II ve III D) Yalnız IV Büyük devletler kuran atalarımız, büyük ve kapsamlı medeniyetlere de sahip olmuştur. Bunu aramak, incelemek, Türklüğe ve dünyaya bildirmek bizler için bir borçtur. Türk dili dünyada en güzel, en zengin ve en kolay olabilecek bir dildir... Bir de Türk dili Türk milleti için kutsal bir hazinedir... Türk dili, Türk milletinin kalbidir, zihnidir. Bütün işlerimizde olduğu gibi eğitim ve üniversitede de radikal önlemlerle yürümek kesin kararımızdır. 11- Atatürk ün yukarıdaki sözleri ile aşağıda verilen inkılapları eşleştirdiğimizde hangisi dışta kalır? A) Üniversite Reformu B) Türk Dil Kurumunun Kurulması C) Türkiye İdman Cemiyetlerinin Kurulması D) Türk Tarih Kurumunun Kurulması 10-13 Şubat 192 te Diyarbakır ın Ergani ilçesinin Piran Köyü nde başlayıp kısa sürede bölgeye yayılan bir isyan patlak verdi. Şeyh Sait İsyanı adıyla anılan bu isyan, cumhuriyet yönetimi ve yapılan inkılaplara karşı başlamıştı. Şeyh Sait, padişahlık ve hilafet yönetimini yeniden kurmayı amaçlıyordu. Bu nedenle isyan hem eski düzen yanlısıdır hem de ülke bütünlüğünü bozmaya yöneliktir. Aynı zamanda dış politikada Türkiye yi olumsuz etkilemiştir. Verilen bilgilere göre Şeyh Sait isyanının amacı için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Cumhuriyet ve inkılaplara karşı olduğu B) Saltanat ve hilafeti geri getirmeyi hedeflediği C) Ülke bütünlüğünü parçalamayı amaçladığı D) Çağdaşlaşmayı yetersiz gördüğü 12-2 Kasım 192 te TBMM de Şapka Kanunu kabul edilmiş TBMM üyeleriyle memurlara şapka giyme yükümlülüğü getirilmiştir. Bu kanuna uymayanlar hakkında çeşitli cezalar uygulamaya konmuştur. 1934 te çıkartılan Bazı Kisvelerin (kıyafetlerin) Giyilemeyeceğine Dair Kanun ile Diyanet İşleri Başkanı, Rum ve Ermeni Patrikleri gibi İslâm ve diğer dinlerin en yüksek din görevlileri dışındaki din adamlarının dinî kıyafetleri ibadet yerleri dışında giymeleri ve istismar etmeleri yasaklanmıştır. Kılık Kıyafet Kanunu ile yüksek din görevlileri haricinde, ibadet yerleri dışında dini kıyafetlerin giyilmesinin yasaklanması hangi amaca yöneliktir? A) Herkesin aynı kıyafeti giymesini sağlamak B) Şapka takmayan memurları cezalandırmak C) Dinin istismar edilmesini önleyerek laik bir toplum yapısı oluşturmak D) Azınlıkların dinlerini yaşamalarına engel olmak Zeki DOĞAN-sosyalciniz.wordpress.com Sayfa 3
26 Aralık 192 te uluslararası geçerliliği olan Miladi takvim kabul edildi. 20 Mayıs 1928 de uluslararası rakamlar kabul edildi. 1 Nisan 1931 de eski ölçüleri kaldırılmış yerine metre ve kilogram gibi batı ülkelerinin kullandığı ölçüler kabul edilmiştir. 13- Yukarıda verilenlere bakılarak takvim, saat ve ölçülerde yapılan değişikliğin ortak amacı A) Tüm ülkede aynı takvimi kullanmak B) Yöresel ölçü farklılıklarını ortadan kaldırmak C) Batılı ülkelerle olan ekonomik ilişkilerde kolaylık sağlamak D) Ülkelerarası ticareti canlandırmak Bu güç olmazsa ülkenin bağımsızlığı ve bütünlüğü korunamaz. Bir devletin varlığını sürdürmesinde en önemli etkendir. Kurtuluş Savaşı bu güce dayalı olarak yürütülmüştür. 16- Yukarıda özellikleri verilen milli güç unsuru A) Ekonomik güç B) Askeri güç C) Sosyolojik güç D) Siyasi güç 17-Atatürk ün Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir. sözü Atatürk ilkelerinden hangisi ile ilişkilendirilebilir? A) Milliyetçilik B) Halkçılık C) Cumhuriyetçilik D) Devletçilik I- Atatürk Orman Çiftliği kurularak halka örnek oluşturması amaçlanmıştır. II- Ankara da Yüksek Ziraat Enstitüsü açılarak tarım memurlarına ve öğretmenlerine modern bilgiler verilmiştir. III- Hayvancılık ve ormancılığın geliştirilmesi için çalışmalar yapılmıştır. IV- Çiftçilere ucuz ve kolay kredi sağlanmıştır. 14- Cumhuriyet döneminde tarım alanında yaşanan bu gelişmeler aşağıdaki alanlardan hangisi ile ilişkilendirilemez? A) Hayvancılık B) Eğitim C) Bankacılık D) Sanayi I- Kurtuluş Savaşı II- İstiklal Marşının Kabul edilmesi III- Türk Dil Kurumunun kurulması IV- Türk Tarih Kurumunun kurulması 18- Yukarıda verilenlerden kaç tanesi milliyetçilik ilkesi ile ilgilidir? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 19- Aşağıdaki yeniliklerden hangisi devletçilik ilkesi ile ilgili değildir? A) Soyadı Kanununun çıkarılması B) Sümerbank ve Etibank ın kurulması C) Maden Tetkik Arama Enstitüsü nün kurulması D) Yeni fabrikaların açılması 1- Atatürkçü düşünce siteminin oluşmasında Mustafa Kemal in; I- Yaşadığı çevre II- Aldığı eğitim III- Etkilendiği düşünür ve düşünce akımları IV- Rönesans ve Reform hareketleri gibi etkenlerden hangisi etkili olmamıştır? C) II ve III D) Yalnız IV 20- Atatürkçü düşünce sistemine göre uygarlık yolunda başarı, yenileşmeye bağlıdır. Sosyal hayatta, bilim ve fen alanlarında başarılı olmak için tek gelişme ve ilerleme yolu çağdaş medeniyete ulaşmaktır. Çünkü. yeniliklere açık olmayı, çağın gerisinde kalmamayı ve Türk toplumunun kalkınmasını temel almayı amaçlamıştır. Yukarıdaki boşluğa gelebilecek en uygun ilke A) Cumhuriyetçilik B) Milliyetçilik C) İnkılapçılık D) Halkçılık Zeki DOĞAN-sosyalciniz.wordpress.com Sayfa 4
CEVAP ANAHTARI: 1-C 2-A 3-D 4-B -B 6-C 7-D 8-B 9-C 10-D 11-C 12-C 13-C 14-D 1-D 16-B 17-C 18-D 19-A 20-C NOT: SORULARIN TELİF HAKLARI TARAFIMA AİTTİR. Zeki DOĞAN-sosyalciniz.wordpress.com Sayfa