D İ N K Ü L T Ü R Ü V E A H L A K B İ L G İ S İ A İlim, müminin yitik malıdır. Onu nerede bulursa alsın. Sizden biriniz bir iş yaptığı zaman, onu en güzel şekilde yapsın. Sizin en hayırlınız insanlara faydalı olanınızdır.? 1- Verilen hadislere göre? ile boş bırakılan yerlere Hz. Muhammed (sav) in aşağıdaki özelliklerinden hangisi getirilemez? A) Hz. Muhammed (sav) İnsanlara Değer Verirdi B) Hz. Muhammed (sav) Çalışmayı Sever ve Zamanı İyi Değerlendirirdi C) Hz. Muhammed (sav) Bilgiye Önem Verirdi D) Hz. Muhammed Danışarak İş Yapardı?? Hz. Muhammed Bizans İmparatoru Herakliyus u İslam a davet etmişti. İmparator tereddüt içinde kalmış ve o sırada ülkesinde bulunan Mekkeli tüccarları çağırarak onların reisi konumunda olan ve henüz Müslüman olmamış Ebu Süfyan a Hz. Muhammed hakkında şöyle sormuştu: Peygamber olduğunu söyleyen bu kimsenin daha önce hiç yalan söylediğini duydunuz mu? Ebu Süfyan hayır cevabını vermiştir. 4- Yukarıdaki metinde anlatılan olay Peygamberimizin hangi yönünü gösterir? A) Hz. Muhammed Merhametli, Hoşgörülü ve Affediciydi B) Hz. Muhammed Bilgiye Önem Verirdi C) Hz. Muhammed Güvenilir Bir İnsandı D) Hz. Muhammed İnsanlara Değer Verirdi Hudeybiye Antlaşması'ndaki şartlardan biri Mekkelilerden Medine'ye gelip Müslüman olan olursa, onun Mekkelilere geri verilmesiydi. Antlaşma yapıldıktan sonra Mekkeli Ebu Cendel kaçarak Medine'ye gelir. Antlaşmaya göre geri verilmesi gerekmektedir. Herkes çok üzgündür. Hz. Muhammed Ebu Cendel'i çağırıp şöyle der: "Ey Ebu Cendel! Sabret. Biz onlarla bir antlaşma imzaladık. Ona uyacağımıza söz verdik. Verdiğimiz sözden dönmek bize yakışmaz. Allah sana yakında bir yol açacaktır." Bunun üzerine Ebu Cendel Mekke'ye geri gönderilir. 2- Yukarıda metinde anlatılan olay göz önüne alındığında Peygamber (sav) Efendimiz aşağıdaki ayetlerden hangisine uygun davranmıştır? A)...Verdiğiniz sözü yerine getirin. Çünkü verilen söz, sorumluluk gerektirir. İsrâ suresi 34 B)...Onların (kusurlarını) hoş gör ve onlara güzellikle davran. Hicr Suresi 85 C)...(Ey Peygamber) işlerinde onlarla fikir alışverişinde bulun... Ali İmran Suresi 159 D) (Ey Muhammed!) Seni ancak âlemlere rahmet olarak gönderdik. Enbiya Suresi 107 D i n K ü l t ü r ü v e A h l a k B i l g i s i Cemal, önemli bir konuda karar vermek zorundadır. Yanlış karar vermekten de korkmaktadır. Bunun için; I- Görüşlerine başvurduğum kişilere verdiğim değeri göstermeliyim. II- Olayları farklı bakış açılarından değerlendirmeliyim. III- Hata oranını en aza indirmeye çalışmalıyım. diye düşünmektedir. 5- Cemal in yukarıdaki düşüncelerini gerçekleştirmesi için aşağıdaki ayetlerden hangisine göre hareket etmesi gerekir? A)...Onların (müminlerin) işleri aralarında danışma iledir... Şura Suresi 38 B) Biz, gerçekten insanı en güzel bir biçimde yarattık. Tin Suresi 4 C) Emrolunduğun gibi dosdoğru ol! Hud Suresi 112 D) İnsan için ancak çalıştığı vardır. Şüphesiz onun çalışması ileride görülecektir. Necm Suresi 39-40 Müslüman, elinden ve dilinden başkalarının güvende olduğu kimsedir. Hiç kimse kendi emeği ile kazandığından daha hayırlı bir lokma yememiştir. Güçlü kimse, güreşte rakibini yenen değil, öfkelendiği zaman kendine hâkim olabilen kimsedir. Güvenilirlik Sabır Çalışmak Adalet 3- Yukarıdaki hadisi şerifler ve kavramlar eşleştirildiğinde aşağıdakilerden hangisi dışarıda kalır? A) Güvenilirlik B) Sabır C) Adalet D) Çalışmak Bizi aldatan bizden değildir. Bir millet, işlerini danışma ile yürüttüğü sürece sıkıntıya düşmez. Güçsüzün incindiği ve hakkını alamadığı bir toplum yücelemez. Hoşgörü İstişare etmek Adalet Güvenilirlik 6- Yukarıdaki hadisi şerifler ve kavramlar eşleştirildiğinde aşağıdakilerden hangisi dışarıda kalır? A) Güvenilirlik B) İstişare etmek C) Adalet D) Hoşgörü 1
D İ N K Ü L T Ü R Ü V E A H L A K B İ L G İ S İ A Erdoğan Öğretmen kimseyi küçümsemez ve hor görmezdi. Yaşlı, genç, zengin, yoksul, çocuk, yetişkin herkese sevgiyle yaklaşırdı. Onlara saygılı ve eşit davranırdı. Kendisini davet edenlerin evlerine gider, verilen armağanları geri çevirmezdi. En küçük bir armağanı bile küçümsemeden kabul ederdi. Bir topluluğa katıldığı zaman kimseyi rahatsız etmeden boş bir yere oturur, kendisine ayrıcalık gösterilmesini istemezdi. 7- Erdoğan Öğretmenin bu davranışları aşağıdaki ayetlerden hangisi ile açıklanabilir? A)...Onların (müminlerin) işleri aralarında danışma iledir... Şura Suresi 38 B) Biz, gerçekten insanı en güzel bir biçimde yarattık. Tin Suresi 4 C)...Onların (kusurlarını) hoş gör ve onlara güzellikle davran. Hicr Suresi 85 D)...Verdiğiniz sözü yerine getirin. Çünkü verilen söz, sorumluluk gerektirir. İsra Suresi 34 Bir gün Necran Hristiyanları Hz. Muhammed'i ziyarete gelmişlerdi. Tam ziyaret saatinde Müslümanlar, ikindi namazına yönelmişlerdi. Bu sırada heyette bulunan Hristiyanlar da mescidin doğusuna yönelerek kendi ibadetlerini yapmaya başlamışlardı. Bazı sahabeler onlara engel olmak istemişler ancak Hz. Muhammed, hemen müdahale ederek onların ibadetlerini serbestçe yerine getirmelerine izin verilmesini istemiştir. 10- Yukarıda anlatılan olay aşağıdaki hadisi şeriflerden hangisi ile örneklendirilebilir? A) Ey Aişe! Anlayışlı ve hoşgörülü ol. Anlayış ve hoşgörünün bulunduğu yer güzelleşir. Bunların olmadığı yer ise çirkinleşir. B) Hiç kimseye sabırdan daha hayırlı ve iyi bir özellik verilmemiştir. C) İnsanlar iki nimetin değerini bilmezler: 1- Sağlık 2- Boş vakit D) Bir millet işlerini danışma ile yürüttüğü sürece zillete düşmez. Bir gün bir kişi, bilge bir adama gelerek, Hani Kur an da her tür bilgi var diyordunuz. Bana Kur an da hamurun nasıl yapıldığını anlatan bir bilgi gösterebilir misin? demiş. Bilge adam,? diyerek cevap vermiştir. 8- Yukarıdaki metne göre Bilge adam aşağıdaki ayetlerden hangisi ile cevap vermiştir? A) Bir işi bitirdiğin zaman hemen başka bir işe koyul. İnşirâh Suresi Ayet 7 B)...Eğer bilmiyorsanız ilim sahiplerine (bilenlere) sorunuz. Enbiya Suresi Ayet 7 C) Biz hakikaten insanoğlunu şan ve şeref sahibi kıldık ve onları yarattıklarımızın bir çoğundan üstün kıldık. İsra Suresi Ayet 70 D) İnsan için ancak çalıştığı vardır. Şüphesiz onun çalışması ileride görülecektir. Necm Suresi 39-40 w w w. d e r s i m i z d i n. o r g 11- Yukarıdaki kavram haritasında boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) İstişare B) Merhamet C) Adalet D) Sabır Bana şunlar hakkında söz verin, ben de size cenneti müjdeleyeyim: Konuştuğunuz zaman doğru konuşun, Söz verdiğiniz zaman sözünüzü yerine getirin, Size emanet edileni koruyun! (Hadis-i şerif) 9- Aşağıdaki öğrencilerden hangisi yukarıda verilen hadisi şerifin dışında farklı bir konuya değinmiştir? A) Sedat, kitabını bizde unutmuş, kitabı teslim etmem gerekiyor. B) Arkadaşlar Erdal Öğretmenle ders çalışacaktık, geç kalmayalım. C) Ne olursa olsun. Babama yazılıdan zayıf aldığımı söyleyeceğim. D) Feyzan hastanende yatıyormuş, ziyaretine gidiyorum. Hz. Peygamberin hayatında istişare ile ilgili pek çok örnek vardır. O, kızlarını evlendirme konusunda ailesiyle istişare ederek karar vermiştir. Kendisine ilk vahiy geldiğinde önce eşi Hz. Hatice ye danışmış, sonra da onun önerisiyle bilge bir kişi olan Varaka ya gitmiştir. Hendek Harbi nde şehrin etrafına hendek kazma fikri yine istişare sonunda Selman-ı Farisi den çıkmıştır. Bütün bu örnekler, Hz. Muhammed in danışarak iş yapmaya çok önem verdiğini göstermektedir. 12- Yukarıdaki metne göre Peygamberimizin işlerini danışarak yapması ile ilgili olarak I- Görüşlerine başvurduğu kişilere verdiği değeri göstermektedir. II- Olayları farklı açılardan değerlendirmeye çalışmaktadır. III- Hata oranını en aza indirmeye çalışmaktadır. yorumlarından hangisi ya da hangilerine ulaşılabilir? A) I- II B) II-III C) I-III D) I- II-III 2
13- Hakkı Öğretmen öğrencilerinden Hz. Muhammed (sav) in hakkı gözetmesine örnek vermelerini istemiştir. Aşağıdaki öğrencilerden hangisi farklı bir konuya örnek vermiştir? D İ N K Ü L T Ü R Ü V E A H L A K B İ L G İ S İ " Biz seni asla yalancılıkla suçlamıyoruz. Fakat getirdiğin şeyleri yalanlıyoruz." Ebu Cehil A A) Zeynep: Kendisini ve Zeyd i taşlayan Taif halkı için Allah ım! Onları bağışla ne yaptıklarını bilmiyorlar. demesi B) Alptekin: Vefatından önce Şayet birinize haksız muamelede bulunduysam hakkını ödemeye hazırım. demesi C) Semanur: Hırsızlık yapan bir kadının affedilmesi için gelenlere Suç işleyen kızım Fatıma dahi olsa gereken cezayı verirdim. demesi D) Serhat: Güçsüzün, incindiği ve hakkını alamadığı bir toplum yücelemez. diye buyurması Biliyoruz, onların dedikleri seni üzüyor, gerçekte onlar seni yalanlamıyorlar. Fakat o zalimler, bile bile Allah ın ayetlerini inkâr ediyorlar. Enam Suresi 33 17- Yukarıdaki ayeti kerime ve Ebu Cehil in sözü Peygamber (sav) Efendimizin hangi yönünü vurgulamaktadır? A) Doğru ve güvenilir olduğunu B) İnsanlara değer verdiğini C) Merhametli ve hoşgörülü olduğunu D) Bilgiye önem verdiğini Allah a inandım, de. Sonra da dosdoğru ol. Güçlü kimse, güreşte rakibini yenen değil, öfkelendiği zaman kendine hâkim olabilen kimsedir. Güçsüzün, incindiği ve hakkını alamadığı bir toplum yücelemez. 14- Yukarıda verilen hadisi şeriflerde Peygamber (sav) Efendimizin ahlaki davranışlarından hangisinden söz edilmemiştir? A) Hz. Muhammed Güvenilir Bir İnsandı B) Hz. Muhammed Bilgiye Önem Verirdi C) Hz. Muhammed Sabırlı ve Cesaretliydi D) Hz. Muhammed Hakkı Gözetirdi Hz. Peygamber (sav) bir hadisinde Müslüman Müslümanın elinden ve dilinden emniyette güvende olduğu kimsedir. buyurmuştur. 15- Aşağıdaki öğrencilerden hangisi yukarıdaki hadisi şerife uygun hareket etmiştir? A) Annemden korktuğum için yalan söylemek zorunda kaldım. B) Kavga edenleri ayırmaya çalışırken kavgaya karıştım. C) Arkadaşımı teselli ederken dayanamadım ben de ağladım. D) Arkadaşıma şaka yapmıştım, ama o utandı ve ağladı. Allah'ın rahmeti sayesinde sen onlara karşı yumuşak davrandın. Eğer kaba, katı yürekli olsaydın, onlar senin etrafından dağılıp giderlerdi. Artık sen onları affet. Onlar için Allah'tan bağışlama dile. İş konusunda onlarla müşavere et. Bir kere de karar verip azmettin mi, artık Allah'a tevekkül et, (ona dayanıp güven). Şüphesiz Allah, tevekkül edenleri sever. Ali İmran Suresi 159 16- Yukarıdaki ayeti kerimede aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Danışarak iş yapma B) Affedici olma C) Allaha güvenme D) Zamanı iyi kullanma D i n K ü l t ü r ü v e A h l a k B i l g i s i İyilikle kötülük asla bir olmaz. O halde sen kötülüğü en güzel şekilde uzaklaştır. O zaman seninle aranda düşmanlık bulunan kimse candan, sıcacık bir dost oluvermiştir. Fussilet Suresi 34 18- Yukarıdaki ayeti kerimede vurgulanmak istenen temel mesaj aşağıdakilerden hangisidir? A) Kardeşlik B) Hoşgörü ve bağışlama C) Sabırlı olmak D) Tevazu (Alçak gönüllülük) Ali: Arkadaşımdan aldığım kitabı okuyunca teslim ettim. Osman: Acelem vardı, kantin sırasının en önüne geçtim. Sedat: Ders boştu, kitap okumaya karar verdim. Salih: Ali teneffüste koşarken bana çarpmıştı, özür diledi, affettim. 19- Aşağıdaki öğrencilerden hangisi Peygamber (sav) Efendimizin ahlakını örnek aldığını söyleyen bir kişiye yakışmayan bir davranış yapmıştır? A) Ali B) Osman C) Sedat D) Salih Bilal spor yapmayı seven ve iyi basketbol oynayan bir sporcuydu. Dün oynanan basketbol maçında, maçın son üç saniyesiydi. Skor 68 70 idi. Rakip takım serbest atış kullandı ve atışı kaçırdı. Bilal savunma ribauntunu aldı ve birkaç metre top sürdükten sonra topu karşı potaya attı ve basket oldu. Maçı Bilallerin takımı 3 sayılık son saniye basketi ile 71 70 kazandı. 20- Yukarıda anlatılan olayda asıl verilmek istenen mesaj aşağıdakilerden hangisidir? A) Spor yapmak sağlık için faydalıdır. B) Basketbol maçının son dakikaları heyecanlı geçmiştir. C) Zaman değerlidir, iyi kullanmak gerekir. D) Bilal maçın oyuncusu olmuştur. TEST BİTTİ. CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ. 3
3. ÜNİTE HZ. MUHAMMED (SAV) İN HAYATINDAN ÖRNEK DAVRANIŞLAR CEVAP ANAHTARI 1- D 11- C 2- A 12- D 3- C 13- A 4- C 14- B 5- A 15- C 6- D 16- D 7- B 17- A 8- B 18- B 9- D 19- B 10- A 20- C