Eczacılık - İlaç Yasa ve Yönetmelikleri 623 SÖZLÜK ECZACILIK, İLAÇ YASA VE YÖNETMELİKLERİ SÖZLÜĞÜ (*) Ademi safiyet : Saf olmama Adli : Adaletle ilgili Ahkam : Yargı Ahkamına tevfikan icra : Usulüne uygun Ahlak : Aktöre, davranış kuralları Aidat : Ödenti Aksam : Kısımlar, parçalar, bölümler Alat ve edevat : Araç ve gereç Alelıtlak : Genel olarak, nasıl olursa olsun Alelumun : Genel olarak, umumi biçimde, bütün Alemi tababette : Tıp dünyasında Alet : Aygıt Amil : 1.Etken, etmen, 2.Yapımcı Amilleri : Yapımcıları Amme : Kamu Ani : Ansızın Aşikar : Açık seçik; belli Atıf : 1.Yönelme, çevirme. 2. Gönderme Bab : Yasalarda bulunan kısımlardan biri; bölüm Behemehal : Mutlaka, ne olursa olsun Beyan : Anlatım, açıklama, bildirme Bidayet : Başlama, başlangıç, ilk derece Calip : Çekici, celbeden, kendine çeken Celbine : Getirilmesine Cezai nakdi : Para cezası Çeşit : Tür Dahilde : İçeride, içte; Yurt içinde Daimi : Devamlı, sürekli Dair : İlişkin Dairesinde : Çerçevesinde Der akap : Hemen arkasından; Hemen Deruhte edecek : Sağlayacak, üstlenecek
624 Eczacılık - İlaç Yasa ve Yönetmelikleri Derununda : İçinde Divan : Kurul Düçar olmak : Uğramak, düşmek Edviye : İlaçlar Elyevm : Bugün Emsal : Eş, benzer Emtia : Mal Eşhasa : Kişilere Evamir : Emirler, buyruklar Evrak : Belge Evvelemirde : Öncelikle Faaliyet : Çalışma Fesat karıştırma : Bozukluk çıkarmaya çalışma Gaybubet : Ayrı bulunmak Gayri kabili : Olanaksız, imkansız Gayri saf : Saf olmayan Gayrisinden : Haricinden Hacir : Kısıt, kısıtlanmış; Bir kimsenin medeni hakları kullanma yetkisinin mahkemece kaldırılması Hadim : Yarayan, yarar Hakiki : Gerçek Hakkedilmiş : İşlenmiş Hariç : Dışında Hassa : Özellik Havi : Kapsar, kapsayan, içeren Hazımlarla : Asitlerle Hıfzedilir : Saklanır Hilaf : Aykırı, karşıt, ters Hilafı hakikat : Gerçeğe aykırı, yalan Hilafı : Tersi, aksi Hini : Sıra, vakit Hitam : Son, bitim, nihayet Hitamında : Bitiminde, sonunda Hukuki : Hukuksal Hususi ahkam : Özel kural Hükmi şahıslar : Tüzel kişiler Hüküm : Kural, yargı
Eczacılık - İlaç Yasa ve Yönetmelikleri 625 Islah : Düzeltme, iyileştirme İbraz : Gösterme, sunma İcabeylediği : Gerektiği İcap : Gerek İcra eder : Yapar, yürütür İcra : 1.Yürütme, 2. Uygulama İdare : Yönetim İddia : Sav İfa etmek : Yerine getirmek, yapmak İhlal : Bozma, aykırı davranma, çiğneme İhracat : Dış satım İhtilas : Aşırma İhtiva etmek : İçermek İhtiyaç : Gereksinim İhzar : Hazırlama İkmale : Tamamlamaya İktisadi : Ekonomik İktiza : Gerek, lüzum İlan : Duyuru İmkan : Olanak İmtizaç : Uyuşma, bağdaşma İnhisar : Tekel İptal : Bozma, ortadan kaldırma, geçersiz sayma İrade : İstenç, buyrultu İrtikap : Yiyicilik İspençiyari : Eczacılık İstida : Dilekçe İstifa edilir : Tamamiyle alınır. İstihdam olunan : Görevlendirilen İstihdam : Bir görevde ya da bir işte kullanma İstihsal : Elde etme, üretim, üretme İstimal : Kullanma, kullanım İstimalden menolunur : Satışı yasaklanır İstismar : Sömürme, kötüye kullanma İstisna : Ayrık İştial : Tutuşma, parlama, alevlenme İştigal : Uğraş, iş, çalışma
626 Eczacılık - İlaç Yasa ve Yönetmelikleri İta : Verme, ödeme İtası : Verme İthalat : Dışalım Kaani : Yeter bulma Kaffesi : Bütünü Kafi : Yeterli Kanaat : Yeterli bulma, kanıya varma Kanun : Yasa Katip : Yazman Kavanini : Yasal Kayıt : Koşula bağlamak Keyfiyet : Husus, durum Kısmen : Bir bölümü Komisyon : Yarkurul Kuyudat : Kayıtlar, resmi kayıtların tutulduğu defter Küşat : Açma, açılış Lalettayin : Gelişigüzel, özensiz, ayırt etmeksizin Maada : Başka, dışında Maddi : Somut Mağşuş : Karışık, saf olmayan, katıştırılmış Mahalli : Yerel Mahcur : Kısıtlı, hacir altına alınmış kimse Mahdut : Sınırlı, tahdit edilmiş Mahküm : Mahkemece hüküm giymiş Mahreci : Çıkış yeri Mahsus : Özgü, bir şeye ayrılmış bulunan Makam : Kat, orun, merci Maksat : Amaç Maktu : Belirlenmiş Makül : Uygun, ölçülü, karşı konulmaz, ussal Mali : Parasal Malik : Sahip Maliyet : Mal oluş Maluliyet : Sakatlık Malumat : Bilgiler, bilinen şeyler Mani : Engel Masun : Korunmuş
Eczacılık - İlaç Yasa ve Yönetmelikleri 627 Mayi : Sıvı Memaliki ecnebiye : Yabancı ülkeler Memnu : Menedilmiş, yasaklanmış, yasak Memnuiyet : Yasak olma, yasaklık, yasak edilme durumu Men : Engel olma Menedilerek : Yasaklanarak Menedilmiş : Yasaklanmış Men etmek : Engellemek, yasaklamak Menfaat : Yarar Mensup : Bağlı, ilgili Merbut : Bağlı Merbutlariyle : Ekleriyle Merci : Başvurulacak yer, yetkili kat Mer i : Geçerli Meşru : Geçerli, yasal Meşrut : Şarta bağlı Methal : Katılma, girme, dahil Mevad : Maddeler, varlıklar Mevaddı kimyeviye : Kimyasal madde Mevaddı semmiye : Zehirli madde Mevaddı : Maddeler, varlıklar Mevcut : Var, yürürlükte Mevridi : Gideceği yer Meydana gelmek : Olmak, oluşmak Mezkür : Adı geçen, az önce anılan Miktar : Ölçülebilen durum, nicelik, sayı, oran Milhleri : Tuzları Milletlerarası : Uluslararası Milli : Ulusal Miras : Kalıt Muadil : Denk, eşit Muahede : Antlaşma Muamele : İşlem Muayyen : Belirli; belli; saptanmış Mucibince : Gereğince, uyarınca Muhadderat : Sınırlanmış maddeler Muhafaza etmek : Korumak
628 Eczacılık - İlaç Yasa ve Yönetmelikleri Muharrer : Yazılmış, yazılı, Kayıtlı Muhtemel : Olası Muhtevi : İçeren, kapsayan, ithiva eden Murabbaı : Karesi Murakabe : Denetim, denetleme Musaddak : Tasdikli, onaylı Muteber addedilemez : Geçerli sayılmaz Muteber : Geçerli Mutemekkin : Yerleşik Mutlak : Bağsız, koşulsuz, kesin Muvafık : Uygun Muvakkaten : Geçici süre Mücbir : Zorlayıcı, zorlayan Müdiri mes ul : Mes ul müdür, sorumlu müdür Müeddi : Tediye eden, eda eden, doğuran Müessir : Etkili, tesirli Mülga : Varlığı kaldırılan, kapatılan Mülkiyet : Kişinin bir mal üzerindeki egemenliği Münasip : Uygun Münderiç : Kayıtlı Münhasıran : yalnız, özellikle Mürekkep : 1. Birleşmiş, birleşik, 2. -den oluşan Müsaade : izin, Uygun olma; Serbestlik Müsadere : Zor alım, alıkoyma Müstacel : İvedi, acele Müstamel : Kullanılan, kullanılmış; Eski Müstelzim : Gereken Müstesna : Ayrık; Kural(Kaide) dışı Müteallik : İlişkin, ilgili, dair Muteber : Geçerli Mütevellit : İleri gelen, doğan Nakdi : Parasal Nam : İsim, unvan Neşri : Yayını Nezdlerinde : Yanlarına Nisap : Çoğunluk Nizamname : Tüzük
Eczacılık - İlaç Yasa ve Yönetmelikleri 629 Nüfuz : Etki, tesir Nüfuz : Etkinlik, sözü geçme Nümune : Örnek Piyasa : Pazar, çarşı, istem ve sunuşun güncelleşmesi Raptolunur : Eklenir Razı : Uygun bulan, benimseyen Refi ine : Kaldırılmasına Temel : Olası Riayet etmek : Uymak Rüsumu ahzedilerek : Vergisi alınarak Rüyet : Bakma, görme Sadece : Yalnız Sahip : Bulunduran, taşıyan, edinmiş Sakıt : Hükümsüz kalan, sona eren Salahiyet : Sorumluluk Salahiyettar : Yetkili Sarfınazar : Vazgeçme Sarih : Açık, belirgin, belli Sebep : Neden Seviye : Düzey Sevketmek : Göndermek Sıhhiye ve Muaveneti İçtimaiye : Sağlık ve sosyal yardım Sihani : Kalınlık Statü : Konum Sulp : nesil; döl Sun u taksiri : Kusur etme işi Sureti tatbikesi : Uygulama biçimi Şart : Koşul Şerik : Ortak Şikayet : Yakınma Şikayetçi : Yakınmacı Taallük etmek : İlişiği bulunmak, ilgilendirmek Tababet : Tıp, hekimlik Tabi tutmak : Bağlı tutmak Tadil : Değişiklik, değiştirme Tafsilat : Ayrıntı, ince detay Tagayyür : Değişme
630 Eczacılık - İlaç Yasa ve Yönetmelikleri Tağşiş : Saflığını bozma, karıştırma Tahakkuk etmek : Gerçekleşmek Tahallül : Bozulma Tahdit : Sınırlama Tahrir : Yazma; Yazım Tahriri : Yazılı Tahsis : Ayırma, özgüleme Takdirde : Durumda Takip etmek : İzlemek Taksir : Kusur Talep : İstem Talik : Yazılı Talip : İsteyen, arzu eden Taraf : Yan Tarz : Biçim, yöntem Tasarruf : Harcama, işlem Tasrih etmek : Açıklamak, belirtmek Tasvip edilmesi : Onanması, uygun bulunması Tasvip : Doğrulama, uygun bulma Tatbik : Uygulama Tatil : Dinlence Tavassut : Aracılık; Arabulma; Aracı olma Tavzif : Görevlendirme; Vazifelendirme Taz if : iki kat arttırma Teamül : Yapılageliş, alışılmışlık, uygulanageliş Tebeyyün : Açığa çıkma Tedbir : Önlem Tefrik : Farklandırma, ayırma Tehdit : Gözkorkutma, gözdağı Tekamül : Gelişim, gelişme Tekerrür : Tekrar Tekerrürü : Tekrarı Tekrar : Yeniden Teminat : Güvence Tesbit etmek : Saptamak Tesviye olunmak : Ödemek Teşebbüs : Girişim Teşkil etmek : Oluşturmak
Eczacılık - İlaç Yasa ve Yönetmelikleri 631 Teşkilat : Örgüt Teşrini sani : Kasım ayı Tetkik : inceleme Tevdi etmek : Vermek, bırakmak Tevdi zamanı : Veriliş sırası Tevdi : Verme, bırakma, sunma, yatırma Tevfikan : Göre; Uyarınca Tıbbi : Tıpla ilgili Ticari : Ticaretle ilgili Usulü dairesinde : Usullere uygun olarak Vahdet : Birlik Vaki : Olan, olmuş Vasati : Ortalama Vasıfları haiz : Özelliklere sahip Vasıta : Araç Vaz olunmak : Koyulmak, konulmak Vaz : Koyma; Konulma Vazife : Ödev Veçhile : Bu yüzden; Bu yönden; Uyarınca; Şekilde; Gibi; Yol Vekalet etmek : Vekillik etmek Vesayet : Elatma, denetleme, gözetme, yönlendirme yetkisi Vesika : Belge Vuku bulmaksızın : Olmaksızın, olmadan Vuku bulursa : Oluşursa, meydana gelirse Vüsat : Kapsam; Genişlik Zabıt Varakaları : Tutanakları Zarfında : Süresinde Zaruri : Zorunlu Zeyil : Ek, ilave Zımnında : Dolayısıyla, için Zikredilen : Belirtilen Zikretmek : Anmak, söylemek, sözünü etmek Zimmet : Korumakla yükümlü olduğu değerleri kendine maletmek Ziyade : Fazla, çok Zurufu şeraiti lazimesi haiz : Gerekli şartları içeren Zümre : Sınıf
632 Eczacılık - İlaç Yasa ve Yönetmelikleri (*) KAYNAKLAR: 1-) Karşılıklar Klavuzu - Mayıs 1990 - Bilgi Yayınevi - Neşe ATABAY, Ayla BA- YAZ 2-) İlaca Ait Yasalar - İstanbul Haziran 1990 - Nobel Tıp Kitabevleri -Prof. Dr. Kasım Cemal GÜVEN 3-) Hukuk Sözlüğü - Ankara 1992 - Yetkin Hukuk Yayınları - Prof. Dr. Ejder YILMAZ 4-) Türkçe Sözlük - Ankara 1988 - Türk Dil Kurumu Yayınları - Prof. Dr. Hasan EREN, Doç. Dr. Nevzat GÖZAYDIN, Doç. Dr. İsmail PARLATIR, Prof. Dr. Talat TEKİN, Doç. Dr. Hamza ZÜLFİKAR