İ K İ A Y L I K M E S L E K İ D E R G İ OCAK - ŞUBAT 2017 / January - February 2017 / YIL 27 - YEAR 27 Sahibi İSMMMO Adına - Owner on behalf of the ISMMMO l YÜCEL AKDEMİR Genel Yayın Yönetmeni - Editor l GÜLGÜN ÖZTÜRK Sorumlu Yazı İşleri Müdürü - Editorial Assistant l Yrd. Doç. Dr. MUSTAFA ÇANAKÇIOĞLU DANIŞMA KURULU Advisory Board Prof. Dr. Cemal İBİŞ (Marmara Üniversitesi) Prof. Dr. Rüstem HACIRÜSTEMOĞLU (Galatasaray Ün.) Prof. Dr. S. Ateş OKTAR (İstanbul Üniversitesi) Prof. Dr. Serdar ÖZKAN (İzmir Ekonomi Üniversitesi) Doç. Dr. İsmail Ufuk MISIRLIOĞLU (Bilgi Üniversitesi) Doç. Dr. Volkan DEMİR (Galatasaray Üniversitesi) YAYIN KURULU Publication Board Gülgün Öztürk (Genel Yayın Yönetmeni) Yrd. Doç. Dr. Mustafa Çanakçıoğlu (Sorumlu Yazı İşleri Müdürü) Sabri Karakaşlıoğlu (Üye) Doç. Dr. Oğuzhan Bahadır (Üye) Hafize Öztürk (Üye) Hacı Demir (Üye)
ISSN 1303-5444 Net 3000 adet basılmıştır. Dergi Adı: Mali Çözüm Dergimiz Proquest ABI/INFORM Global, EBSCO Business Source Complete ve ULAKBİM Sosyal Bilimler Veritabanları tarafından taranmaktadır. İmtiyaz Sahibinin Adı, Soyadı ve Adresi: Yücel AKDEMİR Kurtuluş Caddesi No: 114 A Blok Kat:7 Kurtuluş-Şişli/İSTANBUL Genel Yayın Yönetmeni: Gülgün ÖZTÜRK Kurtuluş Caddesi No: 114 A Blok Kat:5 Kurtuluş-Şişli/İSTANBUL Yazı İçerik-Teknik Sorumlusu: İlkim MENGÜLEREK Kurtuluş Caddesi No: 114 B Blok Kat:5 Kurtuluş-Şişli/İSTANBUL Grafik Tasarım ve Dizgi: Alican SEZER Kurtuluş Caddesi No: 114 A Blok Kat:6 Kurtuluş-Şişli/İSTANBUL Yönetim Yeri Adresi: Kurtuluş Caddesi No: 114 Kurtuluş-Şişli/İSTANBUL Basımı Yapanın Adı, Soyadı ve Adresi: Vizyon Basımevi İkitelli Org. San. Bölgesi Deposite İş Merkezi A6 Blok K.3 No.330 Başakşehir Yayın Türü: Yerel-Süreli, 2 aylık Dergimiz HAKEMLİ DERGİ olma özelliği taşımaktadır. Dergimize gönderilen yazılar, hakem değerlendirmesine tabi tutulduğundan yayımında gecikmeler olabilmektedir. Dergimizde yayınlanan yazılar kaynak gösterilerek kullanılabilir. Yazılardaki görüşler yazarlarına aittir. Mali Çözüm (Financal Analyze) is bimonthly journal of Chamber of Certified Public Accountants of Istanbul. It is a peer-reviewed Journal publishing refered articles, opinion papers, letters, reviews, news, questions and answers, law decisions on accounting. Yönetim Merkezi ve Yazışma Adresi: İSMMMO Kurtuluş Caddesi No: 114 Kurtuluş-Şişli/İSTANBUL Telefon: (0212) 315 84 00 pbx Faks: (0212) 343 47 80 E-mail: ismmmo@ismmmo.org.tr www.istanbulsmmmodasi.org.tr
MALİ İ K İ A Y L I K M E S L E K İ D E R G İ HAKEM KURULU (Alfabetik Sıraya Göre) Editorial Advisory Board (Alphabetical orders) Prof. Dr. Nalan AKDOĞAN (Başkent Üniversitesi) Doç. Dr. Tamer AKSOY (TOBB Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Halil İbrahim ALPASLAN (Marmara Üni.) Prof. Dr. Erdinç ALTAY (İstanbul Üniversitesi) Prof. Dr. Dursun ARIKBOĞA (İstanbul Üniversitesi) Doç. Dr. Oğuzhan BAHADIR (Galatasaray Üniversitesi) Prof. Dr. Doğan ARGUN (Marmara Üniversitesi) Prof. Dr. Refika BAKOĞLU (Marmara Üniversitesi) Prof. Dr. Ercan BAYAZITLI (Ankara Üniversitesi) Prof. Dr. Nejat BOZKURT (Marmara Üniversitesi) Prof. Dr. Emre BURÇKİN (Marmara Üniversitesi) Prof. Dr. Nurşen CANİKLİOĞLU (Marmara Üniversitesi) Prof. Dr. Nuran CÖMERT (Marmara Üniversitesi) Doç. Dr. Volkan DEMİR (Galatasaray Üniversitesi) Dr. A. Bumin DOĞRUSÖZ (Marmara Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Ali DURAL (Galatasaray Üniversitesi) Prof. Dr. M. Banu DURUKAN (Dokuz Eylül Üniversitesi) Prof. Dr. Mehmet Hasan EKEN (Kırklareli Üniversitesi) Prof. Dr. Melih ERDOĞAN (Anadolu Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Diğdem GÖÇ ( Marmara Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Ender GÜLVER (İstanbul Üniversitesi) Prof. Dr. Recep GÜNEŞ (İnönü Üniversitesi) Prof. Dr. Oktay GÜVEMLİ (E.Öğretim Üyesi) Prof. Dr. Rüstem HACIRÜSTEMOĞLU (Galatasaray Ünv.) Prof. Dr. Cemal İBİŞ (Marmara Üniversitesi) Prof. Dr. Seval KARDEŞ SELİMOĞLU (AnadoluÜnv.) Dr. Ahmet KAVAK (Yeminli Mali Müşavir) Prof. Dr. Lerzan KAVUT (İstanbul Üniversitesi) Doç. Dr. Duygu ANIL KESKİN (İstanbul Üniversitesi) Prof. Dr. Yüksel KOÇ YALKIN (E.Öğretim Üyesi) Dr. Resul KURT (Sosyal Güvenlik Uzmanı) Prof. Dr. Ömer LALİK (İst.Ticaret Üniversitesi) Prof. Dr. Haluk LEVENT (Kemerburgaz Üniversitesi) Mehmet MAÇ (Yeminli Mali Müşavir) Doç. Dr. İsmail Ufuk MISIRLIOĞLU (UWE Bristol Üniversitesi) Prof. Dr. Fatma Naciye Can MUĞAN (İzmir Ekonomi Üniversitesi) Prof. Dr. S. Ateş OKTAR (İstanbul Üniversitesi) Prof. Dr. Serdar ÖZKAN (İzmir EkonomiÜniversitesi) Prof. Dr. Korkut ÖZKORKUT (Ankara Üniversitesi) Prof. Dr. Recep PEKDEMİR (İstanbul Üniversitesi) Doç. Dr. Kerem SARIOĞLU (İstanbul Üniversitesi) Dr. Veysi SEVİĞ Prof. Dr. Barış SİPAHİ (Marmara Üniversitesi) Prof. Dr. Fevzi SÜRMELİ (Anadolu Üniversitesi) Prof. Dr. Münir ŞAKRAK (E.Öğretim Üyesi) Doç. Dr. Fatma PAMUKÇU (Marmara Üniversitesi) Prof. Dr. Oktay TAŞ (İstanbul Teknik Üniversitesi) Prof. Dr. Tuğrul TÜFEKÇİOĞLU (E.Öğretim Üyesi) Prof. Dr. Nuri UMAN (Koç Üniversitesi) Prof. Dr. Selçuk USLU (Bilkent Üniversitesi) Prof. Dr. Hakan ÜZELTÜRK (Yeditepe Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Doğan YILDIZ (İstanbul Yıldız Ünv.) Prof. Dr. Göksel YÜCEL (İstanbul Üniversitesi) Prof. Dr. Süleyman YÜKÇÜ (Dokuz Eylül Üniversitesi) OCAK - ŞUBAT 2017 3
4 OCAK - ŞUBAT
ÖNSÖZ Sayın okurlar, Yeni bir yılın başlangıcında, yeni başlangıçlarla sizlerle tekrar bir aradayız. Geçtiğimiz yılın zorluklarının, sıkıntılarının sonlanması daha huzurlu, güvenli ortamlarda paylaşımlarda bulunmak dileklerimizle 139. Sayımızı hazırladık. Son yüzyılın siyasi ve sosyal anlamda en çok değişimin yaşandığı bu yıllar bizleri bazen karamsarlığa ve sıkıntılara itiyor. Ülke ekonomileri de belirsizlik ortamlarında paylarına düşeni fazlasıyla alıyor. Dünya düzeninin bir denge sistematiği içinde kurulduğunu, yaşanan en küçük olumsuz değişimin bu dengelerin bozulmasında büyük etken olduğunu gözlemleyebiliyoruz. Sınır komşunuz olmasa bile ülkelerin birbirleri ile olan ticari ilişkileri mesafelere bağlı olmadan çok hızlı bir şekilde etkileşim içine girebiliyor. Kaldı ki Ortadoğu ile Avrupa arasında köprü görevi gören ülkemiz insanı, komşularımızda yaşanan savaşın izlerini nerdeyse her ilimizde hatta ilçe ve köylerimizde hisseder hale gelmiştir. Yaşanan korku ve endişenin yarattığı sıkıntılar, küresel ısınmaya bağlı olarak değişen koşullar bizleri bir gün öncesini arar duruma getirmektedir. Aslında yaratılan huzursuzluk ve kavgaların temelinde son yirmialtı yılda ortalama %1,5 artan; 1990 yılında yaklaşık beş trilyon üçyüzbin, 2016 yılında 1990 yılına göre yaklaşık %40 artışla yedi trilyon dörtyüz otuzikibin sayısına ulaşan dünya insanı kendilerine yaşanacak yeni ülkeler arayışına girmektedir. Gelişmiş ülkelerin kendi ülke insanlarının yaşayacağı ortamlara ilişkin oluşturduğu stratejik planlar ve savaş koşullarından kaçan göçmen halklar bazı ülkeleri cazibe merkezleri haline getirmektedir. Ülkemiz de yer altı ve yerüstü zenginlikleri ve dört mevsim yaşanacak ortamı ile yabancı nüfusu çekmektedir. Bu kritik ortamlarda siyasi iradenin kararları ve göçmen halklar için hazırlanan stratejik planlar ülkemiz insanını korumaya yönelik olmalıdır. Tüm yaşanan bu etnik değişimlerle iş hayatımıza da yeni kavramlar girmekte, özellikle yabancı işçi çalıştırma ve yabancı sermayedarların taleplerine ilişkin uygulamalar güncelliğini korumaktadır. Global dünya düzeninde mesafelerin kısalması, küçülen dünya ekonomisinde kıt kaynakların etkin kullanılması ihtiyacı ve uluslar arası ticaretin çok daha hızlı kullanılır hale gelmesi biz meslek mensuplarını da yeni arayışlara itmektedir. OCAK - ŞUBAT 2017 5
Ülkemiz insanı başta olmak üzere tüm dünya halklarının özlediği barış ve huzur ortamının önümüzdeki yeni yılda yaratılması ve dengelerin adaletli kurulması temennisiyle güzel bir yıl geçirmenizi dileriz. Saygılarımla, Yücel AKDEMİR Başkan 6 OCAK - ŞUBAT
HAKEMLİ YAZILAR REFEREED PAPERS Muhasebe ve Denetim Alanında Yaşanan Son Gelişmeler İle Muhasebe Mesleğinde Yeni Trendler Latest Developments In The Field Of Accounting, And Auditing And New Trends In The Accountancy Profession Doç. Dr. A.R Zafer SAYAR - Muharrem KARATAŞ Kaynak Tüketim Muhasebesi: Bir Mobilya Üretim İşletmesinde Uygulama Resource Consumpyion Accounting: An Practice In A Furniture Manufacturer Doç. Dr. Adnan DÖNMEZ - Gonca BAŞÇIL Digital Ekonominin Yarattığı Vergisel Komplikasyonların (İş Yeri Oluşması, Gelirin Elde Edildiği Yer, Gelirin Türü Vb.) Değerlendirilip Zararlı Vergi Uygulamalarının Önlenmesi The Preventıon Of Harmful Tax Practıces And Assessment Of The Tax Complıcatıons ( Busıness Formatıon, The Place Where The Income Was Earned, Income Type, Etc. ) Created By The Dıgıtal Economy Dr. Mustafa Göktuğ KAYA - Ersin AKÇAY Gümrük Uzlaşmasına Konu Alacaklarda Kaçakçılık Sorunu Smugglıng Problem On The Enforcement Of Customs Reconcılıatıon Instıtutıon Güven YILDIZ 13 29 57 67 HAKEMSİZ YAZILAR OPINION PAPERS Yatırımlarda Devlet Desteklerinin Yenisi: Cazibe Merkezleri Programı Doç. Dr. Tahir ERDEM 6754 Sayılı Bilirkişilik Kanununun Genel Değerlendirilmesi İmdat TÜRKAY 87 111 OCAK - ŞUBAT 2017 7
Limited Şirkete Hangi Hallerde Kayyım Atanır? Soner ALTAŞ Sermaye Şirketlerine Kuruluşları Sırasında Sağlanan Kolaylıklar Özkan ARSLAN Anonim Şirketlerde Envater Çıkarılması ve Finansal Planlama Faaliyetleri Ufuk ÜNLÜ Isı Yalıtımı ve Enerji Tasarrufu Sağlamaya Yönelik Harcamaların Gider Yazılabilme Durumu? Ümit ERKAN Vergi Hukuku nda Cebren (Zorla) Tahsil Yolları Semih DOLDUR İnternet Üzerinden Verilen Aracılık Hizmetlerinin Vergi Uygulamaları Açısından Değerlendirilmesi Ramazan GÜLER İşbaşı Eğitim Programında Çalışan Personele Yapılan İlave Ödemenin Vergi Matrahına Etkisi Kenan AKBULUT Limited Şirketlerin Sona Erme Sebepleri Mustafa YAVUZ İş Güvencesi Tazminatı Ödenmesi Halinde Kazanç Tespiti Nasıl Yapılır? Mustafa ŞEN Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve Yeminli Mali Müşavirlerin Gözaltı ve Tutukluluk Hallerinin Meslek Mevzuatı Yönünden Değerlendirilmesi Alp AKTAŞ 137 161 173 181 187 199 205 213 223 229 8 OCAK - ŞUBAT
Yurt Dışındaki Varlıkların Değerlemesi Erol ALTUNOĞLU Hizmet İhracatında KDV ve Kazanç İstisnası Kadir Can GÜNEŞ İş Başı Eğitim Programını Tamamlayan Kişileri Çalıştıran İşverenlere Sigorta Prim Teşviki Getirildi Gökhan BEDIR 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu Çerçevesinde Bağ-Kur Sigortalılarının 5 Puanlık Prim İndiriminden Yararlanma Şartları Boray UĞRAŞ Yayın Politikası İlkeleri 247 255 261 269 277 OCAK - ŞUBAT 2017 9