Đfadesinden bulunabilmektedir. Bir odaya konulacak radyatörlerin seçim ve yerleştirilmesinde özellikle :



Benzer belgeler
M 324 YAPI DONATIMI ISITICI ELEMANLAR. Dr. Salih KARAASLAN. Gazi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü

Bölüm II Sıcak Sulu Kalorifer Sistemleri. Yrd. Doç. Dr. Selahattin Çelik

ISITICILARIN BELİRLENMESİ VE YERLEŞTİRİLMESİ

Bölüm 5 ORTAM ISITICILARI

Bölüm IV KAZANLAR, KAZAN DAİRESİ VE GENLEŞME DEPOLARI

Boyler, Baca hesabı. Niğde Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü

Fraccaro Radyant Isıtma Sistemleri

ENERJİ İZLEME VE YÖNETİM SİSTEMİ, HABERLEŞME SİSTEMLERİ-TELEFON SİSTEMLERİ, BİLGİSAYAR NETWORK SİSTEMLERİ, YAYIN SİSTEMLERİ

Mark Climate Technology Form Endüstri Tesisleri

Kalorifer Tesisatı Proje Hazırlama Esasları. Niğde Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü

Gaz Yakıtlı Sıcak Hava Üreteçleri

Kadar artar. Artan bu hacmi depolayacak açık genleşme deposunun hacmi ise;

1-Kömür Kazanları : Yakma havası emilmesi kazandaki, bağlantı kanallarındaki ve bacadaki dirençlerin karşılanması baca çekişi ile gerçekleşir.

ISI SİSTEMLERİ ÜRÜN KATALOĞU

Kalorifer Tesisatı Proje Hazırlama Esasları. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü Doç. Dr.

T.C. DÜZCE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MM G Ü Z D Ö N E M İ

BORULARDA ISI KAYBI VE YALITIMI

M 324 YAPI DONATIMI ISITMA TESİSATI. Dr. Salih KARAASLAN. Gazi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü

AP-FC-GDT. Gizli Döşeme Tipi Fan Coil Üniteleri

IHRA-HP modeli ısı pompalı ısı geri kazanım üniteleri 6 ana model ile 750 m /h'ten 4000m /h'e kadar çok geniş bir uygulama alanını kapsarlar.

6. GENLEŞME DEPOLARI 6.1 AÇIK GENLEŞME DEPOSU

DERS BİLGİ FORMU. Merkezi Isıtma Gaz ve Tesisat Teknolojisi Alan Ortak

m3/h, Pa. Kavrama, kayış-kasnak veya direk tahrik Eurovent e göre Kısa/Uzun gövde; kılavuz giriş kanatlı/kanatsız

ISITMA SİSTEMİ ISITMA SİSTEMLERİ - KAZAN - KOMBİ - BOYLER -EŞANJÖR - RADYATÖR -ISITMA SERPANTİNİ -FAN COIL - ELEKTRİKLİ ISITICILAR

RADYAL TİP ISITMA APAREYİ

3.KABARTILI DİRENÇ KAYNAĞI Dr.Salim ASLANLAR 1

A. PROJE BİLGİLERİ 2 B. DEPO HACMİ 4 C. YAPI BİLEŞENLERİNİN ÖZELLİKLERİ VE ISI İLETİM KATSAYILARI 5 1)DIŞ DUVAR 5 2)İÇ DUVAR 5 3)TAVAN 6 4)TABAN 6

7. BÖLÜMLE İLGİLİ ÖRNEK SORULAR

SANAYİ FIRINLARININ MEVCUT DURUMU ve YENİ TEKNOLOJİLER III. ENERJİ VERİMLİLİĞİ KONGRESİ 01 NİSAN Duran ÖNDER Makine Yüksek Mühendisi

formülü verilmektedir. Bu formüldeki sembollerin anlamları şöyledir: için aşağıdaki değerler verilmektedir.

KULLANIM ALANLARI: Kafeler, Restaurantlar, Fabrikalar, Atölyeler, Seralar, Spor Salonları, Tavuk Çiftlikleri ve bu gibi kapalı alanlar.

TARIMSAL YAPILAR. Prof. Dr. Metin OLGUN. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü

STANDART ve DİĞER ÜRÜNLER 2014 FİYAT LİSTESİ

AP-HA. Sıcak Hava Apareyleri

2012 FİYAT LİSTESİ YAYINLANMA TARİHİ : 15 MART 2012 (HAZIRLAYAN : OKAN ÖNAL)

STANDARTLAR. 6 TS 615 EN 26 Ani su ısıtıcılar(şofbenler)- Gaz yakan, Atmosferik brülörlü

AKSİYAL ISITMA APAREYLERİ

Isıtma tesisatında yıllık yakıt miktarı hesaplanarak, yakıt deposu tesisin en az 20 günlük yakıt gereksinimini karşılayacak büyüklükte olmalıdır.

Döküm Kazanlar. G kw BE MAVİ ALEV BRÜLÖRLÜ KAZAN

Gazlı şofben Elektrikli şofben Termosifon

Paket Tip Isı Pompaları

I S I T M A S T A N D A R T L A R I

RADYANT ISITICILAR. 1. Radyant Isıtıcı Tipleri Radyant ısıtıcılar pratikte iki ana grup altında incelenebilmektedirler:

Isı ve sıcaklık arasındaki fark : Isı ve sıcaklık birbiriyle bağlantılı fakat aynı olmayan iki kavramdır.

RIALTO SERAMİK RADYANT ISITICI

AAP - RAP. Aksiyel ve Radyal Isıtıcı Apareyler. Doğu İklimlendirme A.Ş. Markasıdır

T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI MEGEP (MESLEKÎ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ) TESİSAT TEKNOLOJİSİ VE İKLİMLENDİRME

AE SERİSİ FANCOIL FİYAT LİSTESİ 2 BORULU FANCOIL LİSTE FİYATI

AE SERİSİ FANCOIL FİYAT LİSTESİ 2 BORULU FANCOIL LİSTE FİYATI

TETA & TEDA. Sıcak Hava Apareyleri

Avrupanıın en hızlı satan gazifikasyon kazanı!

Dr. Fatih AY. Tel:

YAPI ĐŞLERĐ KALORĐFER TESĐSATI BĐRĐM FĐYAT VE TARĐFLERĐ

Prof. Dr. Berna KENDİRLİ

Bölüm 4 BİNALARDA ISITMA SİSTEMİ PROJELENDİRİLMESİNE ESAS ISI GEREKSİNİMİ HESABI (TS 2164)

HRV-DX Plus. DX Tavan Tipi Isı Geri Kazanım Cihazı

ISI GERİ KAZANIM CİHAZLARI

TEK BRÜLÖRLÜ BORULU RADYANT ISITICI

AirMidi Serisi Isı Pompaları

SIVI VE GAZ YAKITLI MERKEZİ SİSTEM KALORİFER KAZANI KULLANMA KLAVUZU

SERALARIN TASARIMI (Seralarda Isıtma Sistemleri) Doç. Dr. Berna KENDİRLİ A. Ü. Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü

HRV-DX Plus. DX Tavan Tipi Isı Geri Kazanım Cihazı

TS E GÖRE HERMETİK CİHAZ YERLEŞİM KURALLARI

MIRA INFRA NANO ENDÜSTRİYEL

BAYMAK STAR PANEL RADYATÖR

PRİZMATİK VE SİLİNDİRİK KANAL TİPİ ELEKTRİKLİ ISITICI DTIK-01-02

SICAK SU HAZIRLAYICISI (BOYLER)

AP Serisi. Yer Konvektörleri

AFC - YÜKSEK BASINÇLI FANCOIL FİYAT LİSTESİ OPSİYONEL AKSESUARLAR

ısı sistemleri 2015 ÜRÜN & FİYAT KATALOĞU 1

MARINE SU ISITICILARI MARINE & TİCARİ TİP ELEKTRİKLİ SU ISITICISI

VIESMANN VITOSOL 222-T Heatpipe prensipli vakum borulu kolektör Güneş enerjisi ile kullanma suyu ısıtması için boyler ile

Tasarruflu Doğal gaz kullanımı

KANAL TİPİ KTS TK. Teba

6. ISITICI ELEMANLAR. 1. Boru ısıtıcılar 2. Radyatörler 3. Konvektörler

SULU MODEL MONTAJ KLAVUZU

TETA & TEDA. Sıcak Hava Apareyleri

Zehnder Group Türkiye

BORU ÇAPI HESABI. Doç. Dr. Selahattin ÇELİK Makine Mühendisliği Bölümü

AP-RT. Çatı Tipi Paket Klima Santrali

Yoğuşmalı gaz yakıtlı kazan Kapasite: kw TRIGON XL. Kompakt tasarım, yüksek performans

MAK-TES DOĞAL GAZ ISI SİSTEMLERİ HERMETİK BACA MONTAJ KILAVUZU

IGH. Isı Geri Kazanımlı Taze Hava Cihazı

KOMPLE ÇÖZÜM ÇEVRE DOSTU ESNEK ÇÖZÜM. Tekli Uygulama. İkili Uygulama. Montaj Kolaylığı

Gazlı kaynatma kazanları İndirek

Kusursuz bir onarım ancak cihazın tamamı gerekli olduğu her zaman zarar verilmeden sökülebiliyorsa mümkündür.

HRV-IP. Tavan Tipi Isı Pompalı Isı Geri Kazanım Cihazı

PLC HAVAC HAVUZ TİP NEM ALMA SANTRALLERİ

Şekil-1 Yeryüzünde bir düzleme gelen güneş ışınım çeşitleri

İçindekiler. Kombiler

ENERJİ DEPOLAMA. Özgür Deniz KOÇ

TEKNİK ÜRÜNLER FİYAT LİSTESİ 2015/1. Sirküler No: S

Design radiators. TANITIM Low-H 2 O

AirMaxi Serisi Isı Pompaları

İçindekiler. Kombilerin Artısı Çok! Kombi Faydalı Bilgiler Premix Yoğuşmalı Kombiler Konvansiyonel Kombiler Kombi Teknik Bilgiler

DHR - ISI GERİ KAZANIM CİHAZLARI

Karlı Bir Yatırım Yeni Nesil Caria Serisi

ÇEVRE DOSTU. İçinizi ısıtacak profesyonel çözümler 2018 KATALOG CATALOGUE ISITMA SİSTEMLERİ.

GÜNEŞ ENERJISININ DIĞER UYGULAMA GÜNEŞ ENERJISI İLE KURUTMA GÜNEŞ MIMARISI. ALANLARı

10 YIL GARANTI KALDE RADYATÖR

Transkript:

2. ISITICI ELEMANLAR Her odanın ısı ihtiyacı, ısı kaybı hesabı yapılarak, ısı kaybı hesabı çizelgesinin doldurulmasıyla bulunmaktadır. Odaya bu ısı girişini çeşitli tip ısıtıcılarla verebiliriz. Isıtıcı miktarını Odanın ısı ihtiyacı Radyatör miktarı(kapasitesi) = ------------------------------- Radyatör birim ısı değeri Đfadesinden bulunabilmektedir. Bir odaya konulacak radyatörlerin seçim ve yerleştirilmesinde özellikle : Döşemeden pencere yüksekliğine, Pencere genişliğine, Radyatörlerin odanın her yerine mümkün mertebe sıcaklık farkı olmayacak şekilde yerleştirilmelerine dikkat edilmelidir. Bir odaya yerleştirilen radyatörlerin verdikleri ısının en az odanın ısı ihtiyacı kadar olmasına dikkat edilmesi gerekir. Đç ortam sıcaklığı ile dış ortam sıcaklığının farklı olması durumunda hacmin yapı bileşenlerinden dışarıya ısı kaybı olacaktır. Konfor sıcaklığının sağlanabilmesi için kayıp olan ısının hesaplanarak hacmin iç ortamına verilmesi gerekir. Bu amaçla çeşitli ısıtıcılar kullanılmaktadır. Bu ısıtıcılar su, kızgın su veya buhar ile kendilerine ulaşan ısıyı iletim, taşınım veya ışınım yoluyla hacmin iç ortamına ileterek hacmin ısınmasını sağlarlar. Bu ısıtıcıları aşağıdaki şekilde sınıflandırmak mümkündür. 1. Boru ısıtıcılar 2. Radyatörler 3. Konvektörler 4. Işınımlı (Radyasyonlu) ısıtıcılar. Isıtıcı olarak konutlar, okullar ve hastanelerde radyatör, bürolar ve otellerde konvektör veya salon tipi sıcak hava cihazları, fabrika ve atölye gibi kat yüksekliği fazla olan binalarda duvar tipi sıcak hava cihazları önerilir. 2.1 BORU ISITICILAR Boru ısıtıcıları, boruların kıvrılarak veya kaynakla birleştirilmesi suretiyle yapılır. Isı geçişi, borular içerisinden geçen sıcak su veya buharın ısısını temas ettiği yüzeye vermesi ve bu ısının boru dış yüzeyinden havaya geçmesi suretiyle gerçekleşir. Boruların ısıtma yüzeylerinin küçük olması nedeniyle istenilen ısıl kapasiteyi elde etmek için uzun boru kullanılır. Boruların üzerine saç kanatlar geçirilmek suretiyle daha fazla ısıtma yüzeyi elde edilerek ısıtma kapasitesi artırılır. Bu şekilde elde edilen borulara Kanatlı Boru Isıtıcıları denir. Genellikle seralarda, fabrikalarda ve gemilerde kullanılır. Şekil 2.1 de çıplak boru ısıtıcıları, Şekil 2.2 de kanatlı boru ısıtıcıları görülmektedir.

Şekil 2.1 Çıplak Boru Isıtıcıları Biçimlerine göre dört çeşit boru ısıtıcı vardır. 1. Serpantin Boru Isıtıcı Şekil 2.2 Kanatlı Boru Isıtıcıları Çekme çelik borudan belirli ölçülerde dirsek ve U şeklinde bükülerek üretilir. Isıtıcı akışkan serpantin boru ısıtıcının bir ucundan girer ve diğer ucundan dönüş yapar. Projede istenen ısı gücünü sağlayacak çap ve ölçülerde yapılır. Borunun dış yüzey alanı kadar ortama ısı verir. Isıtıcının hava yapmaması için uygun eğim ve biçimde montajı yapılmalıdır. 2. Kollektör Boru Isıtıcı Şekil 2.3 Serpantin boru ısıtıcı Büyük çaplı iki toplayıcı boru arasına uygun aralıkla küçük çaplı boru demetinin kaynak edilmesiyle üretilir. Boru birleşimlerinde kaynak nedeniyle çap daralmasına meydan verilmemelidir. Kollektörün hava yapmaması için uygun eğimde montaj edilmelidir. Projeye uygun ısı gücünü sağlayacak, çap ve ölçülerde yapılır. Gerekirse banyolarda havlu kurutucusu olarak da kullanılabilir.

3. Kanatlı Boru Isıtıcı Şekil 2.4 Kollektör boru ısıtıcı Serpantin veya kollektör boru ısıtıcıların ısıtma alanını artırmak için boru dışına çeşitli biçimlerde kanatlar takılır. Kanatlar; kaynak, pres veya sıkı geçme yöntemiyle boruya monte edilen saclardan oluşur. Boru akışkan ısısını, kondüksiyon (temas) yoluyla kanatlara aktarır. Isıtılacak hacime, ısı transferi konveksiyon (taşınım) yoluyla gerçekleşir. Kanatlı boru ısıtıcılar birbirine uyumlu metallerden yapılır. Çelik boru - çelik kanatlı, bakır boru - alüminyum kanatlı ve pirinç boru - bakır kanatlı olarak üretilir. 4. Levhalı Boru Isıtıcı Şekil 2.5 Kanatlı boru ısıtıcı kanat çeşitler Kollektör boru ısıtıcısının ön yüzüne, biçimli levhanın kaynak edilmesiyle üretilir. Özellikle radyatör genişliğinin sığmadığı yerlerde kullanılabilir. Sac levhanın yarım konulması durumunda havlu, çamaşır vs. kurutma amaçlı da kullanılır. Şekil 2.6 Levhalı boru ısıtıcı

2.2. RADYATÖRLER Radyatörlerde ısının çevreye yayılışı ışınım (radyasyon) ve taşınım (konveksiyon) yoluyla gerçekleşir. Işınımla olan ısı geçişi taşınıma göre daha düşüktür. Radyatörler yapılmış oldukları malzemenin cinsine göre aşağıdaki gibi sınıflandırılabilir - Döküm radyatörler (kolonlu, perkolon, ridem.) - Çelik radyatörler (dilimli çelik radyatör, panel radyatör) - Alüminyum radyatörler ( alüminyum alurad, elba ) olarak sınıflandırılabilir. Şekil 2.7 de döküm radyatörler gösterilmiştir. Şekil 2.7 Döküm Radyatörler

Şekil 2.8 Çelik dilimli radyatör Şekil 2.9 Alüminyum dilimli radyatör Şekil 2.10 Panel ısıtıcı

2.2.1 Radyatörlerin Isıl Gücü Radyatörlerin ısıl güçleri üretici firmalar tarafından yaptırılan standart deneyler sonunda (DIN 4704) belirlenir. Radyatör seçimi bu deney sonuçlarına göre hazırlanan firma kataloglarından yapılır. Radyatörlerin karşılaştırılabilmesi için norm ısıl gücünün tanımı gerekir. Norm ısıl gücü 90 C su giriş sıcaklığı ve 70 C su cıkış sıcaklığı olması halinde; ortam sıcaklığı 20 C ve basıncı 1 Atmosfer (mutlak) iken radyatörün verdiği ısı miktarıdır. Bu durumda radyatördeki su ile ortam havası arasında ortalama sıcaklık farkı 60 C değerindedir. Uygulamada farklı sıcaklık ve basınç şartlarında çalışma söz konusu ise norm ısıl gücünde düzeltme yapmak gerekir. Ortalama sıcaklık farkı 60 C değerinden farklı ise ısıl güç, şeklinde ifade edilebilir. Burada, Qo= Norm ısıl güç to= 60 C 1,3 üst değeri ortalama bir de.er olup her radyatör için deneysel olarak belirlenmelidir. Basınç düzeltme faktörü ise; olarak ifade edilebilir. Burada Po= 1013 mbar değerindedir. P ise bulunulan ortamın basıncıdır. (mbar) Genel olarak farklı basınç ve sıcaklıklardaki radyatör güçleri firma kataloglarında belirtilir. Ridem Tip Döküm Radyatör

Perkolon Tip Döküm Radyatör Kolonlu Tip Döküm Radyatör Panel Radyatör

2.2.2 Radyatörlerin Karşılaştırılması Farklı radyatörler arasında seçim yapabilmek için aşağıdaki kriterler dikkate alınır. 1. Ömür: Bir radyatörün ömrü kullanılan malzemeye göre değişir. En uzun ömürlü radyatörler döküm radyatörlerdir. Panel radyatörlerin ömürleri 15 ila 20 yıl olup, alüminyumlarda ise değişkendir. 2. Radyatör yatırım maliyeti : Radyatör fiyatlarını karşılaştırırken m 2 fiyatları değil, kalori maliyetleri esas alınmalıdır. En pahalı radyatörler döküm ve alüminyum radyatörlerdir. Panel radyatörler daha ucuzdur. En ucuz radyatörler ise dilimli çelik radyatörlerdir. 3. Gerekli ısıtma yüzeyi miktarı : Bir radyatör aynı ısıyı,aynı şartlarda ne kadar küçük yüzeyle verebiliyorsa ısıl verimi o kadar iyidir. Radyatörler içinde en küçük ısıtma yüzeyi döküm radyatörlerin 144/500 kolonlu ve 900/70 perkolon tiplerinde görülmektedir. 4. Estetik: Estetik olarak panel ve alurad radyatörler daha tercih edilmektedir. 5. Toz tutma ve temizlenebilme: Bu açıdan düz yüzeyli olan çelik radyatörler tercih edilmektedir. 6. Güvenlik: Dilimli çelik radyatörlerde olduğu gibi kenarları keskin olan radyatörler çarpma halinde tehlike oluştururlar. 7. Ağırlık:Ağırlık radyatörün montajını etkileyen bir faktördür.bu açıdan döküm radyatörler diğer radyatörlere göre daha dezavantajlıdır. 8. Su hacmi: Su hacmi fazla olan radyatörler geç ısınıp geç soğurlar. Bunlar dilimli çelik radyatörlerdir. Su hacminin büyük olması genleşme deposunun büyüklüğünü etkiler.

Şekil 2.11 Radyatörlerin Yatırım Maliyetlerinin Karşılaştırılması

Şekil 2.12 Radyatörlerin Karşılaştırılması

2.2.2. Radyatör Sayısının Belirlenmesi ve Yerleştirilmesi Radyatör kullanılması durumunda, farklı iç sıcaklıklarda her dilim radyatörün verimi prospektüsünde belirtilmiştir.her hacmin ısı kaybı bir dilim radyatörün verimine bölünerek o hacim için gerekli radyatör miktarı bulunur. Hesap sonucu kesirli çıkarsa radyatörün bir dilim artırılması uygun olur.bir grup radyatör, zorunluluk yoksa 30 dilimi geçmemeli ve geçiyorsa iki grup radyatör kullanılması yoluna gidilmeli veya ters bağlantı yapılmalıdır. Isıtıcı sayıları ile birlikte, diğer donanımın (grup, konsol, kelepçe vb) belirlenmesinde kullanılan form Çizelge 6.1 de verilmiştir. Bu çizelgede, 1. Sütuna, Odanın Nosu (101), 2. Sütuna, Odanın Adı ( SALON), 3. Sütuna, Odanın sıcaklığı (Salon için 22 C ), 4. Sütuna, Odanın hacmi m 3 olarak yazılır. 5. Sütuna, Odanın ısı kaybı için hesaplanan değeri yazılır. 6. Sütuna, radyatörün birim verimi yazılır. Radyatör verimi hesaplanırken firmaların verdikleri kataloglardan yararlanılır. Katalogların kullanımında tesisattaki su sıcaklığı ve oda sıcaklığından yararlanılır. Kataloglardan, aranan tip radyatörün dökme dilimli olması halinde bir diliminin bir saatte vereceği ısı miktarı, panel radyatör olması halinde 1 m sinin vereceği ısı miktarı bulunmaktadır. 90/70 lik sıcak sulu sistemlerde dökme dilimli 144/500 tipli kolonlu radyatör seçilmiş ise ve oda sıcaklığı 20 C ise radyatörün birim verimi katalogdan 103 kcal/h bulunur. 22 PKKP 500 tipi panel kullanılması durumunda 20 C oda sıcaklığında 1 m sinin vereceği ısı 1914 kcal/h olarak bulunur Bulunan değer 6. sütuna yazılır. 7. Sütuna, Seçilmiş olan radyatörün ısıtma yüzeyi katalogdan bulunarak bu sütuna yazılır. 8. Sütuna, radyatörün verimi yazılır. Örnek olarak odanın ısı kaybı 2200 kcal/h, odaya konulacak radyatör tipi 144/500, bu tipteki radyatörün 20 C deki birim verimi 103 kcal/h olarak katalogdan alındıktan sonra odanın ısı kaybı 2200 kcal /h radyatörün birim verimi 103 kcal/h bölünerek 21,3 olarak radyatör sayısı bulunur. 21,3 dilim radyatör sayısı olamayacağından radyatör sayısı 22 olarak alınır. 22 dilim radyatör ile birim radyatör verimi 103 kcal/h çarpılırsa; 22x103 2266 kcal/h değeri bulunur. 22 PKKP 500 tipi panel radyatör kullanılması durumunda 2200 kcal/h panel radyatörün 1 m sinin verdiği ısı olan 1914 kcal/h e bölünerek 1,14 m olarak radyatör uzunluğu bulunur. Bu değerin virgülden sonraki hanesi bir üste tamamlanırsa, panel radyatörün boyu 1,2 olarak belirlenir. Bu değer 1914 kcal/h ile çarpılırsa 2297 kcal/h olarak bulunur ve 8. sütuna yazılır. 9, 10, 11 ve 12 sütunlara, aynı binada farklı radyatör kullanılması durumunda radyatör cinsleri yazılır. 13. Sütuna, oda için belirlenen grup sayısı yazılır.örneğin oda için belirlenen radyatör dilim sayısı 22 ise her grupta 11 dilim olacak şekilde 2 grup olarak pencere altlarına konulabilir. 14. ve 15. Sütunlara, her grupta 15 dilime kadar 2 konsol 1 kelepçe, 25 dilime kadar 3 konsol 1 kelepçe, 45 dilime kadar 4 konsol 2 kelepçe olacak şekilde konsol ve kelepçe miktarları yazılır. 16, 17 ve 18. Sütunlara, kullanılacak musluk sayıları yazılır. 19, 20 ve 21. Sütunlara, kullanılacak rekor sayıları yazılır.

Çizelge 2.1. Isıtıcı ve Teferruatı Hesabı Formu ISITICI VE TEFERRUATI HESABI SAYFA: KAT : 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 MAHALLĐN ISITICILARIN TEFERRUATLARIN NO ADI SICAKLIĞI C HACMĐ m 3 HESAP EDĐLEN ISI KAYBI Kcal/h BĐRĐM VER. YÜZEY m 2 KONACAK ISITICILAR VERĐMĐ Kcal/h DĐLĐM AD. CĐNSĐ MUSLUK RAKOR ANMA ÖLÇÜLERĐ GRUP KONSOL KELEPÇE 15 mm 1/2" 20 mm 3/4" 25 mm 1" 15 mm 1/2" 20 mm 3/4" 25 mm 1" Isıtılan hacimlerin en soğuk yerleri pencere önleridir. Bu nedenle, ısıtıcılar pencere altlarına pencereyi ortalayacak şekilde yerleştirilir. Isıtıcı seçiminde, ısıtıcı yüksekliğinin pencerenin altında kalan duvarın yüksekliğini geçmemesine dikkat edilmelidir. Penceresi bulunmayan veya çok küçük olan odalarda radyatör dış duvar önlerine yerleştirilir. Isı kaybı büyük pencere sayısı çok olan hacimlerde her pencere önüne radyatör yerleştirilmesi ısının homojen olarak dağıtılması için uygun olur. Niş içine konan ısıtıcılar için Şekil 6.4 da belirtilmiş olan verim düşüklüğü dikkate alınmalıdır. Yükseğe asılan radyatörler görevlerini tam olarak yapamazlar. Radyatörün yukarı asılmasının zorunlu olduğu hallerde % 10 luk bir verim düşüklüğü göz önüne alınmalıdır. Radyatörün koyulacağı duvar mutlaka izole edilmeli, yerden yüksekliği 70 mm, duvardan uzaklığı en az 40 mm alınarak monte edilmelidir.

Şekil 2.13 Niş Ebadının ve Şeklinin Verime Etkisi Doğru Uygulama Yanlış Uygulama Şekil 2.14 Oda Havası Akımı Radyatörün Durduğu Yere Göre Belirlenir 2.3 KONVEKTÖRLER Konvektörler kanatlı boruların kaset içine yerleştirilmiş şeklidir.kasetin alt tarafından giren soğuk hava kanatlı ısıtıcı borularda ısınır ve yükselen ısınmış hava kasetin üst tarafından odaya verilir. Konvektörlerde ısı geçişi % 95-98 gibi büyük oranda konveksiyonla olur. Radyasyonla ısı geçişi çok azdır. Konvektörler doğal çekişli ve üflemeli olmak üzere ikiye ayrılır. Doğal çekişli konvektörlerde hava hareketi tamamen kasetin yarattığı baca etkisiyle gerçekleşir. Konvektör

ısıtma gücünü ayarlamak için hava akımını azaltıp çoğaltmak üzere hava klapeleri kullanılabileceği gibi konvektöre giren su miktarını ayarlamak üzere kontrol vanaları da kullanılabilir. Üflemeli konvektörlerde ise hava hareketini sağlamak üzere radyal fanlar kullanılır. Fan tarafından bir filtreden geçerek emilen hava, ısıtıcı borulardan geçerek odaya üflenir. Bu düzenlemede fan altta ısıtıcı borular ise üsttedir. Bazı tiplerde ise hava girişine dış hava bağlantısı da yapılabilir. Böylece üflemeli konvektörler aynı zamanda havalandırma işlevini de yerine getirir. Konvektörler az yer kaplamaları ve çabuk ısıtmaları nedeniyle tercih edilirler. Konvektörlerde temizlik çok önemlidir. Özellikle üflemeli tip konvektörlerin filtreleri çabuk kirlenir ve tıkanır.bu nedenle filtrelerin belirli aralıklarla temizlenmesi gerekir. Isıl güç ayarı için, genellikle devri kademeli olarak ayarlanabilen fanlar kullanılır. Fan tamamen durdurulduğunda ise konvektörden yayılan ısı çok azalır. Şekil 6.5 de üflemeli konvektör gösterilmiştir. Şekil 2.15 Üflemeli Konvektörler ( Salon Tipi Sıcak Hava Apareyi ) Şekil 2.16 Fan Coil (salon tipi) Isıtıcı

Şekil 2.17 Duvar Tipi Fanlı Isıtıcı Şekil 2.18 Doğal ve Cebri Çekişli Döşeme Tipi Konvektör Şeması

2.4 RADYANT ISITICILAR Radyant ısıtıcılar sıcak sulu radyant paneller ve doğal gazlı radyant borular olarak ikiye ayrılabilir. Radyant paneller düzenlenerek büyük hacimlerin tavandan sıcak su ile ısıtılması mümkündür. Burada sadece büyük hacimlerin, fabrika ve atölyelerin ısıtılmasında kullanılan doğal gazlı radyant ısıtıcılar üzerinde durulacaktır. Bu ısıtıcılar aşağıdaki ısıtma uygulamalarında tercih edilirler: 1- Tavan yüksekliği 6 m ve daha yukarı olan kapalı alanlarda 2- Kısmen kapalı alanlarda 3- Büyük bir hacimde, belirli bir bölgenin ısıtılmasında (örneğin buyuk bir imalat salonundaki belirli bir makine ve cevresi) 4- Kısa sure icin ısıtılmak istenen alanlarda. Bu ısıtıcılarda gaz yanması sonucu ısınan radyant panellerden ısı, yöneltildiği yüzeye ışınımla (radyasyonla) taşınır. Radyant ısıtıcıların kullanılacağı yerlerde radyasyonu kesici cihazlar (yüksek tezgahlar, otobüs, kamyon vb.) bulunmamalıdır. Radyasyon geçtiği hava ortamını ısıtmadan, doğrudan ısıtılacak cismi ısıttığından verimli bir ısıtma sağlanır. Isı daha sonra ısınan yüzeylerden taşınımla ortam havasına geçer. Sonuç olarak bütün yükseklik boyunca eşite yakın bir sıcaklık profili elde edilir ve lokal ısıtma yapılabilir. Halbuki klasik taşınımla ısınmada sıcak hava yukarıda toplanır ve lokal ısıtma yapılamaz. Bu nedenle yüksek tavanlı büyük hacim ısıtmalarında: radyant panellerle ısıtmada, taşınımla ısıtmaya göre %25 - %50 oranında enerji tasarrufu soz konusudur. Endüstride kullanılan radyant ısıtıcılar, acık alevli radyant plakalı ve boru radyant ısıtıcılar olarak ikiye ayrılabilir. Açık Yanma Odalı Radyant Isıtıcılar Bu tip ısıtıcı gaz yakıtlı radyant ısıtma sistemlerinin en çok kabul göreni ve en eski olanıdır. Elli seneden daha fazla bir zamandan beri bunlar enerji tasarrufu için başarılı bir şekilde kullanılmaktadır. Acık yanma odalı radyant ısıtıcılar tam on karışımlı gaz yakıtlı bir enjektör brülörü tarafından direkt (doğrudan) ısıtılmaktadır. Gaz/hava- karışımı bir seramik plakanın yüzeyinde yanmaktadır. Yanma seramik plakanın deliklerinin üzerinde ve içinde ekstrem kısa alev uzunluğu ile gerçekleşmektedir. Yüzey sıcaklığı yaklaşık 850-900 C olmaktadır. Seramik 0,8 ile 3mm arasındaki dalga boyu bölgesinde infrared ışınım neşretmektedir. Seramik yüzeyi bu dalga boyu bölgesinde görünür şekilde kızararak ışınım neşrettiği için bu ısıtıcıya parlak radyant ısıtıcı da denilmektedir. Seramiğin önüne yerleştirilen bir ışınım ızgarası verim artışı sağlamaktadır. Çok farklı geometrilere sahip yansıtıcılar (reşektörler) söz konusu uygulama alanına mahsus bir uyum sağlamaktadır. Işınımı insanların bulunduğu alana veya ısıtılmak istenen malzeme üzerine büyük yüzeyli veya konsantre (yoğunlaştırarak) olarak transfer eden dik, parabolik ve eğik yansıtıcılar kullanılmaktadır. Acık yanma odalı radyant ısıtıcılarda duman gazları bir atık gaz sistemi ve ya bir mekanik mahal havalandırma sistemi ile tahliye edilebilmektedir.

Şekil 2.19 Acık Yanma Odalı (Parlak) Radyant Isıtıcıları Boru Radyant Isıtıcı Şekil 2.20 de U borulu bir radyant ısıtıcı şematik olarak gösterilmiştir. Borulu ısıtıcılar 65-104 mm çaplı çelik borulardan üretilirler. Bir uçtan yakılan gaz diğer uçtaki fan yardımı ile çekilmekte ve yanma ürünleri dışarı atılmaktadır. Boru boyları 7m ye kadar olabilmekte ve bu boyda ortalama 18 kw güç elde edilebilmektedir. Acık alevli radyant ısıtıcılarda ise her kw ısıtıcı gücü başına 14-24 m3/h havalandırma sağlanmalı ve salon hacmi kw başına 10 m 3 değerinden küçük olmamalıdır. Genellikle seramik olan ısıtıcı yüzeylerde sıcaklık 800-900 C değerlerine ulaşabilir. Ortalama ısıtıcı yüzey ısı yayma yoğunluğu 50-130 kw/ m2 değerlerindedir. Radyant ısıtıcılarda yanma emniyeti, alevin iyonizasyonu yöntemi ile sağlanır. Ateşleme bazı uygulamalarda pilot alevle olmakla birlikte, en iyisi otomatik ateşleme düzeni ile gerçekleştirilenidir. Boru radyant ısıtıcılarda hava akış şalteri ile hava akışı kontrol edilmelidir. Büyük ısıtıcılarda ısıtma kontrolü, oda termostatı yardımı ile tam otomatik olarak gerçekleştirilir. Şekil 2.20 U Tipi Radyant Isıtıcı

2.5 ISITICILARIN MONTAJI 2.5.1 Dilimli Isıtıcı Montaj Elemanlarını Takmak Duvara verilen ölçülerde uygun markalama yapınız. Konsol konulacak işaretlenen yerleri konsol kuyruk derinliği kadar deliniz. Kum, çimento ve suyu karıştırarak kıvamlı harç elde ediniz. Konsol deliklerini suyla ıslatınız. Birinci konsol deliği içine bir miktar harç doldurunuz. Konsol kuyruğunu delik içine yerleştirip çevresini gerekiyorsa taş parçaları ile sıkıştırınız. Konsolun ölçüsünü ve terazisini ayarlayınız. Aynı yöntemle iki konsol arası ölçüye dikkat ederek ikinci konsolu da yerleştiriniz. Harç yüzeyini malayla duvar sıvası seviyesinde düzeltip kurumaya bırakınız. Örnek: Ölçüler, beş dilimli 146/500 mm dökme dilimli radyatör grubuna göre verilmiştir. Şekil 2.21 Radyatör Konsol Montajı Şekil 2.22 Radyatör Kelepçe Montajı

Şekil 2.23 Alüminyum Radyatör Montajı Şekil 2.24 Borulu Isıtıcı (Havlu Kurutucu) Montajı 2.5.2 Panel Isıtıcı Montaj Elemanlarını Takmak Duvara, konsol delik yerlerini verilen ölçülere uygun şekilde markalayınız. Birinci konsol konulacak marka yerini matkapla deliniz. Deliğe dübel takınız. Konsolu, ölçüsünde ve terazisinde dübellere vidalayınız. Aynı işlemleri tekrarlayarak diğer konsolu bağlayınız. Örnek: Ölçüler, 500/1000 mm PKKP panel radyatöre göre verilmiştir.

Şekil 2.25 Panel Isıtıcı Konsolu Montajı Şekil 2.26 Panel Isıtıcı Montajı 2.5.3 Konvektör ve Fanlı Isıtıcı Montaj Elemanlarını Takmak Duvara verilen ölçülere uygun markalama yapınız. Konsol delik yerlerini hazırlayarak konsolları ölçüsünde ve terazisinde sabitleyiniz. Örnek: Ölçüler, duvar tipi fanlı ısıtıcıya göre verilmişti

Şekil 2.27 Duvar Tipi Fanlı Isıtıcı Konsolu Montajı Şekil 2.28 Konvektör Montajı Şekil 2.29 Fanlı Isıtıcı Montajı