BAZALT AGREGALI KUMLAMA BETON PARKE TAŞLARI TEKNİK ŞARTNAMESİ 1.Kapsam Bu teknik Şartname aşağıdaki ürünleri kapsamaktadır. S.N0 CİNSİ : 1. PARKE TAŞI 6 CM ( BAZALT AGREGALI KUMLAMA) 2. PARKE TAŞI 8 CM ( BAZALT AGREGALI KUMLAMA) 3. PARKE TAŞI 10 CM ( BAZALT AGREGALI KUMLAMA) 2. Malzemelere ait Genel Özellikler 2.1 Renkli Agrega ile Üretilerek Kumlanmış Parketaşı Tabaka Yapısı 2.1.2.1 Granit Dokulu; Mikroskobik olarak, yüzeyde beyaz çimento malzemesiyle beraber mineralojik yönden yaklaşık olarak yarı yarıya beyaz ve koyu renkli minerallerden (doğal taşlardan) oluşmalıdır. Koyu renkli mineraller, gri ve siyah tonlarında, yarı köşeli veya yarı yuvarlak şekilli ve yaklaşık 2-4 mm boyutlarında, diğer beyaz tonlarda bulunan mineraller koyu renklilere oranla daha büyük boyutlarda ve değişik yüzey şekillerine sahip olmalıdır. Genelde tüm mineraller, çimento ile birlikte (ince taneli ve açık renkli) bir GRANİT i andırmalıdır. Koyu ve açık renkli mineraller farklı oranlarda olmalı ve ayrışma göstermelidir. Presleme işlemi bittikten ortalama 2 gün sonra çelik bilyeli kumlama makinesinde kumlanarak yüzeydeki fazla çimento ve diğer artıklar temizlenmelidir. Üst tabaka yapımında pigment kullanılmamalıdır. 2.1.2.2 Bazalt Dokulu; Mikroskobik olarak, yüzeyde beyaz çimento malzemesiyle beraber gri, beyaz ve tonlarında yarı köşeli veya yarı yuvarlak şekilli, 2-4 mm boyutlarında minerallerden doğal taşlardan oluşmalıdır. Genelde, bakıldığında BAZALT ıolmalıdır. Koyu ve açık renkli mineraller farklı oranlarda olmalı ve ayrışma göstermemelidir. Presleme işlemi bittikten ortalama 2 gün sonra çelik bilyeli kumlama makinesinde kumlanarak yüzeydeki fazla çimento ve diğer artıklar temizlenmelidir. Üst tabaka yapımında pigment kullanılmamalıdır. 2.1.2.3 Kırmızı Dokulu; Mikroskobik olarak, yüzeyde beyaz çimento malzemesiyle beraber, kırmızı, beyaz ve tonlarında yarı köşeli veya yarı yuvarlak şekilli, yaklaşık 2-4 mm boyutlarında minerallerden (doğal taşlardanve doğal granüllerden ) oluşmalıdır. Koyu ve açık renkli mineraller farklı oranlarda olmalı ve ayrışma göstermemelidir. Presleme işlemi bittikten ortalama 2 gün sonra çelik bilyeli kumlama makinesinde kumlanarak yüzeydeki fazla çimento ve diğer artıklar temizlenmelidir. Üst tabaka yapımında pigment kullanılmamalıdır.
2.2.Çalışma Boyutu Bir parke taşı aşağıdaki iki özelliğe uymalıdır; -Herhangi bir kenardan 50 mm den daha uzaktaki herhangi bir en kesitin yatay boyutu 50 mm den az olmamalıdır. -Dıştan dışa uzunluğun kalınlığa bölümü dörde eşit veya daha küçük olmalıdır. 2.2.1 İzin verilen sapmalar TS 2824 EN 1338/Nisan 2005 e uygun olarak muayene edildiklerinde aşağıda verilen toleranslarla imalatçının beyan ettiği çalışma boyutlarına uygun olmalıdır. Çizelge-1 Boyut toleransları Parketaşı kalınlığı (mm) Uzunluk ve Genişlik (mm) Kalınlık(mm) 100 ± 2 ±2 >100 ±3 ±3 Dikdörtgen olmayan parketaşının diğer boyutlarına uygulanacak toleranslar imalatçı tarafından beyan edilmelidir. Dikdörtgen parketaşının iki köşegeninin ölçümleri arasındaki en büyük fark aşağıdaki çizelgede verilen değerlerden fazla olmamalıdır. Çizelge-2 Karelik Sınıfları Sınıf Fark (mm) 1 5 2 3 Köşegenlerin 300 mm den büyük olmaması halinde bu özellik aranmaz. Köşegen uzunlukları 300 mm den fazla olması hâlinde, dikdörtgenler prizması şeklinde olan bir blokta iki köşegen ölçüleri arasında izin verilen en büyük sapma Çizelge 2 de verilmiştir. Çizelge-3 İzin verilen en büyük farklar Sınıf Sınıf gösterimi En büyük fark 1 J mm 5 2 K 3 Bloğun en büyük boyutunun 300 mm den daha büyük olması hâlinde, düz olması tasarlanan üst yüzde düzlük ve bombeden sapma için uygulanacak sınırlar Çizelge 3 te verilmiştir. Üst yüzün düz olmasının tasarlanmadığı hâllerde sapma ile ilgili bilgiler imalâtçı tarafından verilmiş olmalıdır. Çizelge-4 Düzlük ve bombe için sapmalar Mastar uzunluğu mm 300 400 2.3 Mukavemet En büyük dış bükeylik mm 1,5 2,0 En büyük iç bükeylik mm 1,0 1,5 Parke taşları TS 2824 EN 1338 de belirtilen mukavemet deneyine tabi tutulduğunda, karakteristik mukavemet, % 5 kırılma değeri ile ( % 95 güvenlik ) 3,6 MPa dan az olmamalıdır.
2.4 Aşınma Aşınma için referans deney, TS 2824 EN 1338 tarif edilen geniş diskli aşınma deneyidir. Alternatif deney olarak TS 2824 EN 1338 de verilen Böhme deneyi kullanılabilir. Aşınma özellikleri Genel Şartlar Sınıf Sınıf Gösterimi TS 2824 EN 1338 Ek-G de tarif edilen deney uygulandığında ölçülen değer Ek-H da tarif edilen deney metoduna göre değer 4 I 20 mm 18 000 mm3 / 5 000 mm2 2.5 Donma ve Çözücü Tuzlara Karşı Direnç Parketaşı TS 2824 EN 1338 de tarif edilen deney uygulandığında aşağıda verilen çizelgedeki özellikleri sağlamalıdır. Kütle Kaybı Sınıfları Sınıf Sınıf Gösterimi Özellik (Kg/m2) 2 B 1,0 2.6 İmalatçı TS 2824 EN 1338 Nisan 2005 belgesine sahip olmalıdır. 3 Bileşenlere Ait Genel Özellikler 3.1 İri Agrega İri agrega, D değeri 4 mm den büyük veya 4 mm ye eşit, d değeri ise 2 mm den büyük veya 2 mm ye eşit olan tane büyüklüğüne sahip malzemedir. Burada, d ve D sırasıyla mm cinsinden alt ve üst elek göz boyutlarıdır. İri agrega sert, sağlam ve dayanıklı, tanelerin şekli olabildiğince küp veya küreye yakın olacaktır. Kil topakları gibi zararlı madde miktarları standartların öngördüğü değerleri aşmayacaktır. İri agregalar, kil topakları, yumuşak taneler, uzun veya tabakalanmış kayaçlar gibi zararlı maddelerden eleme yöntemiyle arındırılmış olacaktır. Her tür betonun üretiminde kullanılacak kırmataş iri agregasında aranan geometrik, fiziksel veya kimyasal özelik ile sınır değerler aşağıdaki koşulları sağlayacaktır. Agrega kayaçları kumtaşı olmayacaktır ve tabakalaşma görülmeyecektir.
3.1.1 Geometrik Özellikler a) D> 11,2 mm ve D/d >2 veya b) D 11,2 mm ve D/d>4 olan tane büyüklüğü dağılımı yapılmış iri agregalarda granülometri aşağıdaki sınırlar içinde kalacaktır. Elek göz Açıklığı (mm) Tablo. İri agregaların granülometri sınırları. Mıcır No I Elekten Geçen Malzeme (%) Mıcır No II Mıcır No III Balast Tuvenan Çakıl veya Karışık Mıcır 40 100 100 100 100 100 31,5 100 100 100 0-20 95-100 16 95-100 20-60 0-20 0-10 50-70 8 25-55 0-5 0-5 0-3 20-34 4 0-10 - - - 0-10 2 0-4 - - - - Agrega tanelerinin şekli, olabildiğince küp veya küre şekline yakın olacaktır. Agrega tanesinde en büyük boyutun en küçük boyuta oranı 3 den büyük olan tanelere şekilce kusurlu taneler denir. TS 3814 EN 933-4 e göre yapılacak deneyde, kusurlu taneler oranı 8 mm nin üzerindeki agregalarda kütlece % 25 den fazla olmayacaktır. AFNOR NF P 18-301 e göre iri agrega yığınından alınan örnek üzerinde bulunacak hacimsel katsayı 0,20 den az olmayacaktır. Küpte hacimsel katsayı 0,37 ve kürede 1,0 dır. 3.1.2 Fiziksel Özellikler TS EN 1097-6 ya göre yapılan su emme deneyi sonucunda agreganın kütlece su emmesi en fazla % 2 olacaktır. TS EN 1097-6 ya göre yapılan deneyde tane yoğunluğu en az 2,6 g/cm³ olacaktır. TS EN 1097-3 e göre yapılan deneyde gevşek birim ağırlık (yığın yoğunluğu) en az 1250 kg/m³ olacaktır. Aşınma miktarı: Los Angeles bilyalı tamburunda yapılan aşınma deneyi sonunda tayin edilen malzeme kaybı 100 devir sonunda %10 dan, 500 devir sonunda %50 den fazla olmayacaktır. Sodyum sülfat çözeltisi ile yapılan dona dayanıklılık deneyinde kütlece kayıp en çok % 15, Magnezyum Sülfat ile yapılan deneyde ise kayıp en çok % 25 olacaktır. Kırmataş iri agregaları 63 m luk elek üzerinde yıkandığında bu elek altına geçen miktar kütlece % 1,5 u aşmayacaktır. İri agreganın alkali-agrega reaksiyonu bakımından sakıncalı olup olmadıklarına karar vermek için aşağıdaki üç koşul ile birlikte gözönüne alınıp değerlendirilecektir. TS EN 932-3 e göre yapılan petrografik inceleme sonucu CEN CR 1901 1995 raporu (veya TS 706) gözönüne alınarak aşağıdaki koşullara uyulacaktır. 1) 4 mm nin üzerinde reaktif flint kütlece en çok %3, 2) 5x (opalli kumtaşı + opal içeren diğer kayaçlar) + reaktif flint en çok % 4. TS 2517 ye kimyasal yolla yapılan alkali agrega reaktivitesi deneyi sonucu agrega için zararsız bölge olacaktır. İri agregalardan kırılarak elde edilen kırma kum üzerinde Kanada Yöntemine (A 23.2 25A) göre yapılan harç çubuğu deneylerinde 14.günde ölçülen genleşme en fazla % 0,1 olacaktır. ASTM C 586 a göre yapılan deneyde ise 28.gündeki genleşme yine % 0,1 ı aşmayacaktır.
3.1.3 Kimyasal Özellikler TS EN 1744-1 e göre yapılan deneyde hafif organik zararlı maddelerin miktarı kütlece % 0.05 i aşmayacaktır. TS EN 1744-1 e göre yapılan deneyde SO 3 olarak hesaplanan sülfat miktarı en fazla % 1 olacaktır. TS EN 1744-1 e göre yapılan deneyde suda çözünen klorürlerin klor iyonu olarak hesaplanan değeri kütlece % 0,2 yi aşmayacaktır. 3.2 İnce Agrega 3.2.1 Kırma Taştozu Kırmataş tozu mineral kökenli, tane çapı 0,063 mm - 4 mm arasında olan taneli malzemedir. Agrega tane sınıfı d / D= 0,063 / 4 dür. Burada, d ve D sırasıyla mm cinsinden alt ve üst elek göz boyutlarıdır. Kırmataş tozu sert, sağlam ve dayanıklı olacak, tanelerin şekli olabildiğince küp veya küreye yakın olacaktır. Kil, silt, alkali ve organik maddelerin miktarları standartların öngördüğü değerleri aşmayacaktır. Kırmataş tozları, zararlı toz, kil topakları, yumuşak taneler, uzun veya tabakalanmış kayaçlar, organik maddeler, mika ve diğer zararlı maddelerden eleme yöntemiyle arındırılmış olacaktır. Her tür betonun üretiminde kullanılacak kırmataş tozunda aranan geometrik, fiziksel ve kimyasal özelikler ile sınır değerler aşağıdaki koşulları sağlayacaktır: 3.2.1.1 Geometrik Özellikler Kırmataş tozunun en büyük tane boyutu 4 mm yi aşmayacak (D 4 mm) ve granülometrisi aşağıdaki tabloda verilen sınırlar içinde kalacaktır. (TS 706 elek serisi, mm) Kare Göz Elek Açıklığı Elekten Geçen Malzeme (mm) (%) 88 8 100 4 4 90-100 2 2 55-75 1 1 35-60 0,5 0,5 20-40 0,25 15-30 0,125 5-15 0,063 0-7 Kırmataş tozları irilik / incelik tanımı bakımından TS 706 EN 12620 Ek B de verilen çizelgelerden incelik modülü CF, 0,40 toleransla 4,0-2,4 sınırları arasında olacaktır. Çizelge B.2 deki CF (4,0 2,4) ye uyulacaktır. Kırmataş tozunda bulunan çok ince malzeme içeriğinin TS 706 EN 12620 Çizelge 11 de belirtilen f 3 kategorisine uygunluğu beyan edilmelidir (% 4 ü aşması halinde metilen mavisi deneyi zorunludur. Metilen mavisi deneyi sonucunda çok ince malzeme içeriği 1,5 ml/gr ı aşmayacaktır). Çok ince malzeme, aşağıda verilenlerden birinin mevcut olması halinde zararsız kabul edilecektir. TS EN 933-8 e göre yapılan deneyde kırmataş tozu eşdeğerlerin (SE) kum eşdeğerin % 60 ın altına düşmemesi, TS EN 933-9 a göre yapılan deneyde, metilen mavisi testinin (MB) belirlenen alt sınır değerinden daha küçük bir değer vermesi (1,5 ml/gr dan küçük olmayacaktır),
Bilinen bir performans yeterliliğine sahip kırma taş tozununkine eşit performansın elde edilmesi veya herhangi bir problemle karşılaşılmadan kullanım performans yeterliliğinin kanıtlanması. 3.2.1.2 Fiziksel Özellikler TS EN 1097-6 ya göre yapılan su emme deneyi sonucunda kırmataş tozunun kütlece su emmesi en fazla %2 olacaktır. TS EN 1097-6 ya göre yapılan deneyde tane yoğunluğu en az 2,55 g/cm 3 olacaktır. TS EN 1097-3 e göre yapılan deneyde gevşek birim ağırlık (yığın yoğunluğu) en az 1300 kg/m 3 olacaktır. Sodyum sülfat çözeltisi ile yapılan dona dayanıklılık deneyinde kütlece kayıp en çok %15, magnezyum sülfat ile yapılan deneyde ise kayıp en çok %22 olacaktır. Kırmataş tozlarının alkali-agrega reaksiyonu bakımından sakıncalı olup olmadıklarına karar vermek için aşağıdaki üç koşul birlikte göz önüne alınıp değerlendirilecektir: TS EN 932-3 e göre yapılan petrografik inceleme sonucu CEN CR 1901-1995 raporu (veya TS 706) göz önüne alınarak aşağıdaki koşullara uyulacaktır. 1 mm nin üstündeki opalli kum taşı + opal içeren diğer kayaçların miktarı (1-4 mm arası reaktif flint dahil) kütlece en çok % 0,5. 4 mm nin üzerinde reaktif flint kütlece en çok %3,0. 5x (opalli kum taşı + opal içeren diğer kayaçlar) + reaktif flint en çok %4. TS 2517 ye göre kimyasal yolla yapılan alkali-agrega reaktivitesi deneyinde sonuç Kırmataş tozu için zararsız bölgede olacaktır. Bu deney sonucuna göre zararlı veya zararlı olmasının muhtemel bölgede elde edilmesi halinde aşağıdaki Kanada yöntemi uygulanacaktır. Kanada yöntemine göre (A 23.2 25 A) yapılan harç çubuğu deneylerinde 14. günde ölçülen genleşme en fazla % 0,1 olmalıdır. ASTM C 586 a göre yapılan deneyde ise 28. gündeki genleşme yine % 0,1 i aşmayacaktır. 3.2.1.3 Kimyasal Özelikler TS EN 1744-1 e göre yapılan deneyde SO 3 olarak hesaplanan sülfat miktarı en fazla % 1 olacaktır. TS EN 1744-1 e göre yapılan deneyde suda çözünen klorürlerin klor iyonu olarak hesaplanan değeri kütlece % 0,2 yi aşmayacaktır. İnce agrega mineral kökenli, tane çapı 0,063 mm - 4 mm arasında olan taneli malzemedir. Agrega tane sınıfı d / D= 0,063 / 4 dür. Burada, d ve D sırasıyla mm cinsinden alt ve üst elek göz boyutlarıdır. 3.2.2 Kum İnce agrega sert, sağlam ve dayanıklı olacak, tanelerin şekli olabildiğince küp veya küreye yakın olacaktır. Kil, silt, alkali ve organik maddelerin miktarları standartların öngördüğü değerleri aşmayacaktır. İnce agregalar, zararlı toz, kil topakları, yumuşak taneler, uzun veya tabakalanmış kayaçlar, organik maddeler, mika ve diğer zararlı maddelerden eleme ve/veya yıkama yöntemiyle arındırılmış olacaktır.
Her tür betonun üretiminde kullanılacak ince agregada (kum veya kırma kum) aranan geometrik, fiziksel ve kimyasal özelikler ile sınır değerler aşağıdaki koşulları sağlayacaktır. 3.2.2.1Geometrik Özellikler İnce agreganın en büyük tane boyutu 4 mm yi aşmayacaktır (D 4 mm). İnce agregaları irilik / incelik tanımı bakımından iri, orta ve ince olan kumların (ince agregaların) sınıflandırılmasında TS 706 EN 12620 Ek B de verilen çizelgelerden Çizelge B.2 deki MF (2,8-1,5) ye uymalıdır. İncelik modülü FM, 0,40 toleransla 2,8 1,5 sınırları arasında olacaktır. İnce agregada bulunan çok ince malzeme içeriğinin TS 706 EN 12620 Çizelge 11 de belirtilen f 3 kategorisine uygunluğu beyan edilecektir. (İnce malzeme miktarı 0,063 mm göz açıklıklı elekten geçen kütlece en fazla % 3 olmalıdır. Şile Bölgesinden temin edilecek Dağ Kumları için ince malzeme miktarı 0,063 mm göz açıklıklı elekten geçen kütlece en fazla % 2 olmalıdır). Çok ince malzeme, aşağıda verilen dört durumdan birinin mevcut olması halinde zararsız kabul edilecektir: İnce agregadaki toplam çok ince malzemenin kütlece %3 den daha az olması, TS EN 933-8 e göre yapılan deneyde agrega eşdeğerlerin (SE) belirlenen alt sınırı aşması, (kum eşdeğeri % 70 in altına düşmeyecektir). TS EN 933-9 a göre yapılan deneyde, metilen mavisi testinin (MB) belirlenen alt sınır değerinden daha küçük bir değer vermesi, (1,5 ml/gr dan küçük olmayacaktır.) Bilinen bir performans yeterliliğine sahip agreganınkine eşit performansın elde edilmesi veya herhangi bir problemle karşılaşılmadan kullanım performans yeterliliğinin kanıtlanması. 3.2.2.2 Fiziksel Özellikler TS EN 1097-6 ya göre yapılan su emme deneyi sonucunda ince agreganın kütlece su emmesi en fazla % 2 olacaktır. TS EN 1097-6 ya göre yapılan deneyde tane yoğunluğu en az 2,5 g/cm 3 olacaktır. TS EN 1097-3 e göre yapılan deneyde gevşek birim ağırlık (yığın yoğunluğu) en az 1350 kg/m 3 olacaktır. Sodyum sülfat çözeltisi ile yapılan dona dayanıklılık deneyinde kütlece kayıp en çok %15, Magnezyum sülfat ile yapılan deneyde ise kayıp en çok %22 olacaktır. Agregaların alkali-agrega reaksiyonu bakımından sakıncalı olup olmadıklarına karar vermek için aşağıdaki üç koşul birlikte göz önüne alınıp değerlendirilecektir: TS EN 932-3 e göre yapılan petrografik inceleme sonucu CEN CR 1901-1995 raporu (veya TS 706) göz önüne alınarak aşağıdaki koşullara uyulacaktır. 1 mm nin üstündeki opalli kum taşı + opal içeren diğer kayaçların miktarı (1-4 mm arası reaktif flint dahil) kütlece en çok % 0,5. 4 mm nin üzerinde reaktif flint kütlece en çok %3,0. 5x (opalli kum taşı + opal içeren diğer kayaçlar) + reaktif flint en çok %4. TS 2517 ye göre kimyasal yolla yapılan alkali-agrega reaktivitesi deneyi sonucu agrega için zararsız bölge olacaktır. Kanada yöntemine göre (A 23.2 25 A) yapılan harç çubuğu deneylerinde 14. günde ölçülen genleşme en fazla % 0,1 olmalıdır. ASTM C 586 a göre yapılan deneyde ise 28. gündeki genleşme yine % 0,1 i aşmayacaktır.
3.2.2.3 Kimyasal Özellikler TS EN 1744-1 e göre yapılan deneyde hafif organik zararlı maddelerin miktarı kütlece % 0,25 i aşmayacaktır. TS EN 1744-1 e göre yapılan deneyde SO 3 olarak hesaplanan sülfat miktarı en fazla % 1 olacaktır. TS EN 1744-1 e göre yapılan deneyde suda çözünen klorürlerin klor iyonu olarak hesaplanan değerin kütlece % 0,2 yi aşmayacaktır. TS EN 1744-1 e göre % 3 konsantrasyonlu sodyum hidroksit çözeltisi kullanılarak yapılan deneyde bulunan renk referans çözelti renginden daha açık olacaktır. Su içeriği ağırlıkça en fazla % 5 olacaktır. 0-4 mm DENİZ KUMU ELEK ANALİZİ (GRANÜLOMETRİ) AŞAĞIDAKİ GİBİ OLACAKTIR. TS elek sistemine göre (metrik) Elekten geçen kütlece yüzde Elek Boyutu (mm) En küçük sınır değer En büyük sınır değer 16 - - 8 100 100 4 95 100 2 90 100 1 80 97 0,5 55 85 0,25 10 25 0,125 0 4 0,063 0 3 0-3 mm DAĞ KUMU ELEK ANALİZİ (GRANÜLOMETRİ) AŞAĞIDAKİ GİBİ OLACAKTIR. TS elek sistemine göre (metrik) Elek No Elekten Geçen Malzeme % olarak mm Minimum Sınır Maksimum Sınır Değer Değer 16 - - 8 100 100 4 100 100 3 100 100 2 95 100 1 75 90 0,5 45 70 0,25 10 20 0,125 0 4 0,063 0 3 3.2.3 Renkli Agrega Renkli Bazalt malzemeler doğada mevcut taş ocaklarından çıkarılan, homojen, atmosfer etkilerine dayanıklı, petrografik ve teknolojik özellikleri bakımından yapı işlerinde kullanılmaya elverişli olmalıdır. Renkli Bazalt malzemeler sert, sağlam, dayanıklı, köşeli olacaktır. Her nitelikteki betonların üretimde kullanılacak Renkli Bazalt malzemeler aranacak genel özellikler ve sınır değerleri aşağıdaki gibi olacaktır.
1. Gevşek birim ağırlık en az 1150 Kg/m³ olacaktır. 2. Sıkı birim ağırlık en az 1350 Kg/m³ olacaktır. 3. Görünen özgül ağırlık en az 2600 Kg/m³ olacaktır. 4. Renkli Bazalt malzemeler içindeki iri taneler gradasyonu bozmayacak kadar az olacaktır. 5. İnce madde (0,063 mm altında) miktarı ağırlıkça % 3 ü aşmayacaktır. 6. Kil ve kil topakları ağırlıkça % 1 i aşmayacaktır. 7. Diğer zararlı maddeler (alkaliler, mika, kille örtülmüş taneler, yumuşak ve tabakalanmış parçalar, bitkisel toprak) ağırlıkça % 2 yi aşmayacaktır. 8. Su emme miktarı ağırlıkça en fazla % 2 olmalıdır. Kırmızı mozaikler için su emme değeri en fazla % 3,5 olacaktır. 9. Na 2 SO 4 çözeltisi ile yapılan dona dayanıklılık deneyinde ağırlık kaybı en çok % 15 olmalıdır. MgSO 4 çözeltisi ile yapılan dona dayanıklılık deneyinde ağırlık kaybı en çok % 22 olacaktır. 10. Suda çözülen klorürler klor olarak hesaplandığında, en çok % 0,2 yi geçmeyecektir. 11. Alkaliye duyarlı taneler ağırlıkça % 0,5 den az olacaktır. 12. Renkli Bazalt malzemeler in elek analizi aşağıdaki sınırlar içinde olacaktır. 13. Renkli Bazalt malzemeler içinde gözle görünen farklı renkteki taneler ağırlıkça % 5 i geçmeyecektir. (TS elek serisi,% Geçen Malzeme Miktarı) Kare 1,5-2,5mm Boyutlu Göz Mozaik Elek Açıklığı, mm 0,5-1,5 mm Boyutlu Mozaik 0,0-0,5 mm Boyutlu Mozaik Max Min Max Min Max Min 16 - - - - - - 8 100 100 100 100 100 100 4 100 100 100 100 100 100 3 100 100 100 100 100 100 2 80 55 100 100 85 100 1 10 1 15 0 65 95 0,5 0 0 5 0 45 80 0,25 0 0 0 0 25 60 0,125 0 0 0 0 10 35 16 - - - - - - 8 100 100 100 100 100 100 3.3 Çimento 3.3.1 Portland Çimentosu 3.3.1.1Portland Çimentolarının Kimyevi Özellikleri Bileşenler Kütlece % (en çok) 1.Magnezyum oksit(mgo) 5 2.Kükürt trioksit (SO 3 ) 4 3.Çözünmeyen kalıntı 5 4.Kızdırma kaybı 5 5.Klorör muhtevası 0,10
3.3.1.2 Portland Çimentoların Fiziki Özellikleri 1. Portland çimentolarında priz başlangıcı 1 saatten az olmayacak ve 10 saatte sona ermiş olacaktır. 2. Portland çimentolarında toplam hacim genişlemesi 10 mm yi geçmeyecektir. 3. Portland çimentolarının özgül yüzeyi 2800 cm²/g dan az olmayacaktır. 3.3.1.3 Portland Çimentoların Basınç Mukavemeti Değerleri Basınç Dayanımı (Mpa)(En az) 2 günb 28 gün 20 42,5 3.3.2 Beyaz Portland Çimentosu 3.3.2.1 Beyaz Portland Çimentoların Kimyevi Özellikleri Bileşenler Kütlece % (en çok) 1.Magnezyum oksit(mgo) 5 2.Kükürt trioksit (SO 3 ) 4 3.Çözünmeyen kalıntı 5 4.Kızdırma kaybı 5 5.Klorür Cl - 0.1 3.3.2.2 Beyaz Portland Çimentoların Fiziki Özellikleri - Beyazlık minimum 90 olacaktır. - Priz 45 dakikadan önce başlamamalı ve en geç 10 saatte sona ermiş olacaktır. - Toplam hacim genleşmesi 10 mm. yi geçmeyecektir. - Özgül yüzey en az 2800 cm 2 /g olacaktır. 3.3.2.1 Beyaz Portland Çimentoların Basınç Mukavemeti Değerleri BPÇ nin sınıfı ve tipi aşağıdaki basınç dayanımlarını sağlayacaktır: Basınç Dayanımı(MPa) (en az) 2. gün 7. Gün 28. gün 20 31,5 42,5 3.4 Karma Suyu Beton yapımında kullanılacak karışım suyu TS 1008 e uygun olmalıdır. 3.5 Katkı Katkılar, sertleşmiş betonun büzülmesi veya genleşmesi üzerinde önemli değişikliğe yol açmayacaktır. Bu değişikliği ölçmek üzere, EN 480-1 e uygun şahit harç kullanılarak pren 1015-13:1998 te tarif edilen boyut değişimi tayini işlemi uygulanacaktır. Katkılar genel olarak aşağıdaki özellikleri sağlayacaktır. Yapılacak denemelerde katkı/çimento oranı en fazla % 0,8 kabul edilecektir.
Genel Özellikler No Özellik Deney Metodu İstenen Değerler a b c d 1 Homojenlik a Gözle Kullanıldığında homojen. Ayrışma, üretici tarafından beyan edilen sınırı aşmayacaktır 2 Renk a Gözle Üniform ve üreticinin verdiği tarife uygun olmayacaktır. 3 Etkin bileşen a EN 480-6 b Üretici tarafından verilen referans kızıl ötesi spektrumu ile kıyaslandığında kızıl ötesi spektrumu etkin bileşen açısından değişiklik göstermeyecektir. 4 Bağıl yoğunluk a (Sadece sıvılar için) ISO 758 D>1,10 ise D±0,03 D 1,10 ise D 0,02 (D üreticinin beyan ettiği yoğunluk değeri) 5 Katı madde miktarı a EN 480-8 c T %20 için 0,95T X 1,05T T %20 için 0,90T X 1,10T T üreticinin beyan ettiği değer, kütlece % X deney sonucu, kütlece % 6 PH değeri a ISO 4316 Üreticinin belirttiği değer 1, veya üreticinin beyan ettiği aralık içinde 7 Tavsiye edilen en yüksek miktarda prize etkisi EN 480-2 (EN 480-1 deki 4 farklı çimentolu şahit harçta tavsiye edilen en yüksek miktarı kullanarak) Sonuçlar rapor edilir. 8 Toplam klor a,d ISO 1158 e Kütlece h en çok %0,10 veya üreticinin beyan ettiği değerin altında 9 Suda çözünebilir klorür (Cl - ) a beyan ettiği değerin altında EN 480-12 Üreticinin beyan ettiği en yüksek değerin 10 Alkali miktarı (Na 2 O eşdeğeri) a altında 11 Korozyona etkisi f,g Beton içindeki çelikte korozyon yaratıcı etkileri olmamalı g Üreticinin beyan ettiği değer, kullanıcıya yazılı olarak verilecektir. EN 480-6 da verilen metot uygun değilse, üretici alternatif bir deney metodu önerecektir. EN 480-8 de verilen metot uygun değilse, üretici alternatif bir deney metodu önermelidir. Toplam klor miktarıyla suda çözünebilir klorür miktarı arasında önemli bir fark yoksa, söz konusu katkılara ilişkin sonraki deneylerde yalnızca suda çözünebilen klorür miktarı belirlenebilir. e ISO 1158 deki işlem, aşağıda verilen şekilde değiştirilmelidir: - Numune miktarı, 0,1 g kuru katkıya çıkarılır. - Gümüş nitrat ve amonyum tiosiyanat çözeltisi 0,01 N kullanılır. f Deneyde C 3 A miktarı, kütlece %5 ten daha az olan CEM I çimentosu kullanılmalıdır. g h EN standardı yayınlanıncaya kadar, gerekli hallerde kullanım yerinde geçerli milli standard ve şartnameler uygulanmalıdır. Klorür muhtevasının %0,10 veya daha az olması halinde katkı klorürsüz olarak tarif edilebilir.
Su Azaltıcı / Akışkanlaştırıcı Katkılar İçin Ek Özellikler (Eşit Kıvam) No Özellik Şahit Beton Deney Metodu İstenen Değerler EN 12350-2 ye Deneme betonunda 1 Su azaltma EN 480-1 Şahit göre çökme veya şahit betona kıyasla beton I EN12350-5 e göre en az % 15 yayılma 2 3 Basınç Dayanımı Taze betondaki hava miktarı EN 480-1 Şahit beton I EN 480-1 Şahit beton I PrEN 12390-3:1999 EN 12350-7 24 saatte deneme betonu, şahit betonun en az % 115, 7 ve 28 günde, deneme betonu, şahit betonun en az % 100 Üretici tarafından aksi belirtilmedikçe, deneme betonu, şahit betonun en çok %2 (hacimce) üzerinde Sertleşmeyi Hızlandırıcı Katkılar için Ek Özellikler (Eşit Kıvam) No Özellik Şahit Beton Deney Metodu İstenen değerler 1 Basınç dayanımı 2 Taze betondaki Hava miktarı EN 480-1 Şahit beton I Pr EN 12390-3:1999 EN 480-1 Şahit beton I EN 12350-7 20 C de ve 24 saatte:deneme betonu, şahit betonun en az %120 si. 20 C de ve 28 günde:deneme betonu, şahit betonun en az % 90 ı 5 C de ve 48 saatte:deneme betonu, şahit betonun en az %130 u Üretici tarafından aksi belirtilmedikçe, deneme betonu, şahit betonun hacimce en çok % 2 üzerinde