Bölüm SOSYOLOJİ Kredi AKTS Dersin Kodu SOSY2172 Türü (Seçmeli - Zorunlu) Derse kabul koşulları (Ön Koşul, Bağlantı Koşul) Dersin Adı SOSYAL BİLİMLERDE METOD Öğretim dili 3 5 ZORUNLU YOK TÜRKÇE Dersin işleniş yöntemi KONU ANLATIMI Dersin içeriği Sosyal bilimlerde kullanılan metodları ve genel sosyolojik yaklaşımları incelemek Derse Devam Zorunluluğu 70% Dersin amaçları Sosyal araştırma yöntem ve tekniklerini kullanarak uygulamalı araştırma deneyimi kazanma, elde edilen veriyi çözümleme becerisi kazandırma. Dersin Öğrenme Çıktıları Genel metod ve yaklaşımlara dair mevcut çalışmaların analizini yapabilme yetisi kazandırma Dersin alan öğretimini sağlamaya yönelik katkısı Kaynaklar (Kitap, Metin, vs.) Sosyolojide araştırma yöntem ve tekniklerine ilişkin kuramsal bilgi ve uygulama deneyimine sahip olma, uygun sosyolojik yöntem ve araştırma tekniğini seçme, kuram ile uygulama arasında bağ kurma becerisi kazandırmaktadır. Alain Coulon (2010). Etnometodoloji (çev. Ümit Tatlıcan). İstanbul: Küre Yayınları. Linda L. Shaw, Rachel I. Fretz, Robert M. Emerson (2008). Bütün Yönleriyle Alan Çalışması (Etnografik Alan Notları Yazımı),(çev. A. Erkan Koca), Ankara: Birleşik Kitabevi..Philipp Mayring (2011). Nitel Sosyal Araştırmaya Giriş (çev. M. Sezai Durgun, Adnan Gümüş), Ankara: Bilgesu Yayıncılık. Harold Garfinkel (2014). Etnometodolojide Araştırmalar (çev. Ü. Tatlıcan), Ankara: Heretik Yayıncılık. Sibel A. Arkonaç, Psikolojide Söz ve Anlam Analizi. İstanbul: Ayrıntı Yayınları. Hilal Çelik, Halil Ekşi (2015). Nitel Desenler Gömülü Teori İstanbul: EDAM Yayınları. 7. Nuri Bilgin, (2014). İçerik Analizi. Ankara: Siyasal Kitabevi. Paul Thompson, Geçmişin Sesi (çev. Şehnaz Layıkel). İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları. Derek Layder (2013). Sosyolojik Araştırma Pratiği (çev. Serdar Ünal) Ankara: Heretik Yayınları. Howard, S. Becker (2014). Mesleğin İncelikleri (çev. Levent Ünsaldı, Baran Öztürk, Hatice Esra Mescioğlu, Şerife Geniş, Gökçe Metin). Ankara: Heretik Yayınları. Howard, S. Becker (2013). Sosyal Bilimcilerin Yazma Çilesi & Yazımın Sosyal Organizasyonu Kuramı, (Çev. Şerife Geniş). Ankara: Heretik Yayınları.
Haftalık Konu Başlıkları Hafta1 Hafta2 Yöntem meselesine giriş: Toplumsal gerçekliği kavramak Doğan Ergun, Yöntemi Bulmak ve Yöntem Bilimin Temelidir Yöntemi Bulmak içinde (s. 13-32). Ankara: İmge Kitabevi, 2006. Neuman, W. Lawrence, Bilim ve Araştırma, Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar (Çev. Sedef Özge) içinde (s. 1-34). Ankara: Yayın Odası, 2006. Hafta3 Doğa bilimleri ve sosyal bilimler Doğan Özlem, Doğa Bilimleri ve Sosyal Bilimler Ayrımının Dünü ve Bugünü Üzerine, Siyaset, Bilim ve Tarih Bilinci içinde (s. 85-135). Ankara, İmge Kitabevi, 2006. Ted Benton, Doğa Bilimleri II: Pozitivist Bilimsel Teori Anlayışı ve Rakip Yaklaşımlar, Sosyolojinin Felsefi Kökenleri içinde (s. 87-107). İstanbul: Küre Yayınları, 2013. Hafta4 Hafta5 Sosyal bilimsel araştırmada yaklaşımlar Toplumsal araştırmalarda teori Patrick Baert, Emile Durkheim ın Natüralizmi Sosyal Bilimler Felsefesi (çev. Ümit Tatlıcan) içinde (21-57). İstanbul: Küre Yayınları. Patrick Baert, Weber in Yorumcu Yöntemi Sosyal Bilimler Felsefesi (çev. Ümit Tatlıcan) içinde (59-89). İstanbul: Küre Yayınları. Neuman, W. Lawrence, Metodolojinin Anlamları, Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar (Çev. Sedef Özge) içinde (s. 117-162). Ankara: Yayın Odası, 2006. Neuman, W. Lawrence, Kuram ve Araştırma, Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar (Çev. Sedef Özge) içinde (s. 75-116). Ankara: Yayın Odası, 2006. Derek Layder, Teori ve Araştırma Arasındaki Bağlantılar Sosyolojik Araştırma Pratiği (çev. Serdar Ünal) içinde (27-57). Ankara: Heretik Yayınları.
Hafta6 Hafta7 Toplumsal araştırmanın aşamaları / Araştırma dizaynı Toplumsal araştırmanın aşamaları / Araştırma Dizaynı II Pauline V. Young, Sosyal İnceleme Metod ve Teknikleri, Sosyal Araştırmanın Temel Prensipleri, Bilimsel Tutum ve İnceleme Planı Bilimsel Sosyal İncelemeler ve Araştırma (çev. Gazanfer Bingöl ve Necati İşcil) içinde (s. 101-157). Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı Sosyal Hizmetler Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara, 1968. Howard, S. Becker, İmgelemler Mesleğin İncelikleri (çev. Levent Ünsaldı, Baran Öztürk, Hatice Esra Mescioğlu, Şerife Geniş, Gökçe Metin) içinde (41-119). Ankara: Heretik Yayınları. Neuman, W. Lawrence, Literatür Değerlendirmesi ve Etik Kaygılar, Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar (Çev. Sedef Özge) içinde (s. 163-220). Ankara: Yayın Odası, 2006. Derek Layder, Araştırma Sürecinin Unsurları Sosyolojik Araştırma Pratiği (çev. Serdar Ünal) içinde (64-92). Ankara: Heretik Yayınları. Niyazi Karasar, Araştırma Süreç ve Teknikleri Bilimsel Araştırma Yöntemleri içinde (s. 53-74). Nobel Yayıncılık, Ankara, 2013. Hafta8 Hafta9 Araştırma modeli ve türleri Nicel ve nitel araştırma yöntemleri Neuman, W. Lawrence, Araştırmanın Boyutları, Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar (Çev. Sedef Özge) içinde (s. 35-74). Ankara: Yayın Odası, 2006. Birsen Gökçe, Toplumsal Araştırmaların Sınıflandırılması, Toplum Bilimlerde Araştırma içinde (s. 53-65). Ankara, Savaş Yayınevi, 2007. Niyazi Karasar, Yöntem Bilimsel Araştırma Yöntemleri içinde (s. 75-93). Nobel Yayıncılık, Ankara, 2013. Belkıs Kümbetoğlu, Sosyal Bilimlerde Farklı Yaklaşımlar, Sosyolojide ve Antropolojide Niteliksel Yöntem ve Araştırma içinde (s. 15-31). İstanbul, Bağlam Yayınları, 2008. Elif Kuş, Nicel Araştırma Teknikleri ile Nitel Araştırma Tekniklerinin Karşılaştırılması Nicel-Nitel Araştırma Teknikleri içinde (s. 105-127). İstanbul, Anı Yayıncılık, 2012. Neuman, W. Lawrence, Nitel ve Nicel Araştırma Tasarımları, Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar (Çev. Sedef Özge) içinde (s. 221-262). Ankara: Yayın Odası, 2006.
Hafta10 Nitel ve nicel ölçüm Neuman, W. Lawrence, Nitel ve Nicel Ölçüm, Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar (Çev. Sedef Özge) içinde (s. 263-318). Ankara: Yayın Odası, 2006. Sharan B. Merriam, Nitel Araştırmalarda Geçerlik, Güvenirlik ve Etik, Nitel Araştırma Desen ve Uygulama İçin Bir Rehber (çev. Erkan Dinç ve Selahattin Turan[çeviri editörü]) içinde (s. Dokuzuncu bölüm). Ankara: Nobel Yayınları. Hafta11 Nitel ve nicel örnekleme Neuman, W. Lawrence, Nitel ve Nicel Örnekleme, Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar (Çev. Sedef Özge) içinde (s. 319-355). Ankara: Yayın Odası, 2006. Niyazi Karasar, Evren ve Örneklem Bilimsel Araştırma Yöntemleri içinde (s. 109-131). Nobel Yayıncılık, Ankara, 2013. Hafta12 Sosyal araştırmalarda etik ve siyaset Theodor Adorno, Sosyoloji ve Ampirik Araştırma Methodos: Kuram ve Yöntem Kenarından (edt. Dilek Hattatoğlu ve Gökçen Ertuğrul) içinde (s. 171-189). İstanbul: Anahtar Kitaplar. Neuman, W. Lawrence, Araştırma Raporunun Yazılması ve Toplumsal Araştırmanın Politiği, Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar (Çev. Sedef Özge) içinde (s. 706-749). Ankara: Yayın Odası, 2006. Hafta13 Ödevler- Değerlendirmeler Hafta14 Ödevler- Değerlendirmeler DERSİN ÖĞRENİM ÇIKTILARININ PROGRAM ÇIKTILARI İLE İLİŞKİSİ
1 Sosyolojiye ilişkin temel bilgi ve birikim kazanma Toplumsal olgu, yapı, kurum, aktör ve süreçleri anlama, yorumlama ve çözümleme 2 becerisi kazanma 3 Toplumsal sorunlara ilişkin eleştirel, çok yönlü ve çözümleyici yaklaşım geliştirerek araştırma ve öneri sunma becerisi kazanma Sosyolojide araştırma yöntem ve tekniklerine ilişkin kuramsal bilgi ve uygulama 4 deneyimine sahip olma, uygun sosyolojik yöntem ve araştırma tekniğini seçme, kuram ile uygulama arasında bağ kurma becerisi kazanma 5 Uygulamalı araştırma deneyimi kazanma, elde edilen veriyi çözümleme ve istatistiksel yorumlama becerisi. kazanma 6 Sosyoloji alanında ulusal ve uluslararası ölçekte her türlü güncel kuramsal ve uygulamalı gelişmeyi takip edebilme becerisi kazanma Sosyoloji alanındaki uluslararası kuramsal tartışmaları ve uygulamaları takip edebilecek 7 ve meslektaşlarıyla iletişim kurabilecek düzeyde yabancı dil öğrenmenin önemine dair farkındalık kazanma Bilgiye erişebilmek için veri tabanlarından ve diğer bilgi kaynaklarından etkin olarak 8 yararlanabilme ve sosyolojik çalışma için gerekli olan bilgisayar programlarını kullanabilme 9 Elde edilen araştırma sonuçlarını raporlama ve muhatapları tarafından doğru anlaşılacak şekilde yazılı ve sözlü aktarabilme becerisi kazanma
Yaşam boyu öğrenme ilkesinin gereği olarak bilimsel ve teknolojik gelişmeleri yakından 10 izleme ve kendini sürekli yenileme bilinci kazanma Eğitim-istihdam ilişkisi bağlamında emek-iş piyasasının beklentilerini karşılayacak bilgi 11 birikimi, donanım ve yetkinliği kazanma konusunda farkındalık kazanma Bağımsız çalışma, gerektiğinde sorumluluk yüklenip inisiyatif alma ve aynı zamanda 12 araştırma ve uygulamalarda ekip çalışmasına uyum sağlama becerisi kazanma İnterdisipliner çalışmanın öneminin bilincinde olma ve interdisipliner çalışmalar 13 yapabilme becerisi kazanma 14 Toplumsal ve mesleki etik değerler konusunda farkındalık kazanma Hazırlayan/Tarih YRD. DOÇ. DR. MURAT ŞENTÜRK /31.05.2016