Ne mutlu Türk üm diyene Tânãra Generaþie Anul VIII, 2006 Nr. 2 (76) FEBRUARIE / ÞUBAT R.D.T.B. GENÇLÝK KOMÝSYONUN YAYIN ORGANIDIR Periodic bilingv al Comisiei de Tineret din cadrul Uniunii Democrate Turce din România, apãrut cu sprijinul Departamentului pentru Relaþii Interetnice ELVEDA GENÇ NESÝL!
Februarie / Þubat 2006 pagina / sayfa 2 ROMANYA DA TÜRKÇE BÝR DERGÝ: Genç Nesil Romanya Demokrat Türk Birliði nin içerisinde, Köstence Mahkemesi nin kararýyla 23 Aðustos 1990 tarihinde kurulan Romanya Atatürk Gençler Teþkilâtý tarafýndan yayýmlanan Genç Nesil adlý aylýk derginin ilk dört sayýsý elimize geçti. Þubat 2000 de 4. sayýsý çýkan Genç Nesil i bize ulaþtýran Ovidius Üniversitesi Türkoloji Okutmaný Sayýn Namýk Kemal Yýldýz Bey e teþekkür ederek, sevincimizi Bilge okuyucularýyla paylaþmak istedik. Dergide, yazýlar Romence ve Türkçe olarak yayýmlanmýþ. Genç Nesil in ilk sayýsý Kasým 1999 da çýkmýþ (Noiembrie 1999). Derginin kapaðýnda, Genç Nesil adýnýn üzerinde Atatürk ün meþhur Ne mutlu Türküm diyene! vecizesi yer alýyor. Derginin adýnýn altýnda Tânãra Genera ie ve Romanya Atatürk Gençler Teþkilâtý nýn Yayýn Organýdýr ifadeleri yer almýþ. Kapaktaki Atatürk portresinin altýna, yine Atatürk ün gençlere ithafen söylediði meþhur sözü yerleþtirilmiþ: Gençler! Cesaretimizi güçlendirecek ve sürdürecek sizlersiniz. Siz, almakta olduðunuz eðitim ve anlayýþ ile insanlýk meziyetinin, vatan sevgisinin, fikir özgürlüðünün en kýymetli simgesi olacaksýnýz. Ey yükselen yeni nesil! Gelecek sizindir. Cumhuriyeti biz kurduk, onu yüceltecek ve devam ettirecek sizlersiniz. Derginin kapaðýnda sarý renkli tram üzerinde redaksiyon kurulunun Dragi cititori baþlýklý mesajý yayýmlanmýþ. Kapakta, Kýsa Tarihçemiz baþlýðý altýnda Romanya Atatürk Gençler Teþkilâtý nýn 1999 yýlý içerisinde gerçekleþtirdiði faaliyetler anlatýlmýþ. Derneðin nasýl ve ne zaman kurulduðu; Köstence, Tekirghiol, Mecidiye, Tulça ve Kobadin þehirlerinde teþkilâtýn þubelerinin açýldýðý; Romanya Demokrat Türk Birliði nin merkez þubesinde Romence ve Matematik kurslarýnýn düzenlendiði, konferanslar verildiði; 19 Mayýs Gençlik ve Spor Bayramý etkinlikleri çerçevesinde Köstence de 1 Numaralý Spor Kulübü tarafýndan futbol turnuvasý düzenlendiði; Atatürk Gençler Teþkilâtý içerisinde folklor ekibi kurulduðu; 10 Kasým 1999 da teþkilâtýn genel merkezinde Atatürk ü Anma Haftasý münasebetiyle çeþitli etkinliklerin gerçekleþtirildiði ve Atatürk ün anýldýðý gibi faaliyetler zikredilmiþ. Yazý, Feizi Aisel tarafýndan kaleme alýmýþ. Derginin ilk sayýsýnýn ön iç kapaðýnda, Yurttan Haberler, Türk Dünyasýndan Haberler sütunlarý yer alýyor. Yurttan Haberler Romence, Türk Dünyasýndan Haberler Türkçe verilmiþ. Yaralarýmýz kapanmýyor ve Deprem ekonomiyi vuruyor baþlýklý Türkçe haberlerde, 17 Aðustos 1999 Marmara depremine temas edilmiþ. Ayrýca, 18 Kasým 1999 da Ýstanbul da gerçekleþtirilen. Avrupa Güvenlik ve Ýþbirliði Teþkilâtý (AGÝT) toplantýsý haber konusu yapýlmýþ. Dergide, Türk Adý ve Türk ün Tanýmý baþlýklý önemli bir makaleye yer verilmiþ. Makaleyi Namýk Kemal Yýldýz kaleme almýþ. Yazar, Prof. Dr. Salim Cönçe nin Atatürk Ýlkeleri ve Ýnkýlâp Tarihi adlý eserinden faydalanarak yazdýðýný ifade ettiði bu makalesinde, Türk adýnýn ortaya çýkýþ sürecini ve çeþitli kaynaklarda ne þekilde zikredildiðini anlatýyor. Dergide yer alan bir diðer yazýyý da, Feizi Aisel kaleme almýþ: Tarihin Derinliklerinde Kök Salmýþ Ulu Bir Ömür; Osmanlý Cihan Devleti. Sayýn Aisel, duygu ve heyecan yüklü þu cümleleri sýralýyor: Asýrlarý þereflendiren bir tarihimiz var. Büyük cihan devletleri kurmuþ, dünyaya yüzyýllarca hükmetmiþ bir millerin evlâtlarýyýz. Üstelik bu hükmediþ adâlet, þefkat, merhamet ve medeniyet esaslarý üzerine kurulmuþ. Ecdadýmýz gittikleri her yere inancýn, medeniyetin, insanlýðýn ýþýklarýný ve kývanç tablolarýný götürmüþtür. Yýllarca komünist rejimin baskýsýyla, millî kimliðini kaybeden bir ülke insanýnýn, bu cümleleri yazmasý ibret verici bir hâdisedir. Bizim Geleneklerimiz baþlýklý yazý, Sayýn Ýsmail Adnan tarafýnda hazýrlanmýþ, Yazýda, Tuna Nehri ile Karadeniz arasýnda yer alan Dobruca da Türklerin XIII. yy dan beri yaþadýklarý ve bu tarihten günümüze kadar da oluþturduklarý örf, âdet ve geleneklerini devam ettirdikleri anlatýlýyor. Bizim Geleneklerimiz baþlýklý yazýnýn altýnda da, Cuma Gecesi isimli bir þiir yer alýyor. Dergide, redaksiyon kurulunda da yer alan Ýbraim Ervin, Bediha Cocoi ve Omer Ýlknur un da Romence yazýlarý yer almýþ. Derginin ikinci sayýsýnýn kapaðýnda yeni yýl ve Ramazan Bayramý kutlama mesajý yer almýþ. Feizi Aisel tarafýndan Türkçesi yazýlan Yýlbaþý baþlýklý yazýnýn Romencesi Asan Nilgün tarafýndan kaleme alýnmýþ. Sayýn Yýldýz, Kültür nedir? Türk Kültürüne Giriþ baþlýklý makalesinde, bilim adamlarý tarafýndan yapýlan kültür tariflerini verdikten sonra ikinci makalesinde, Türklerin Tarihi. Türk tarihini özetleyerek, Romanya da yaþayan insanlarýn kolayca okuyup anlayabileceði bir dil ve üslupla anlatýyor. Ervin Ýbraim, Categoria cazurilor în Limba Turcã baþlýklý, Romen diliyle yazdýðý yazýsýnda, Türkçe hâl eklerini örnekler vererek anlatmýþ. Üçüncü sayýnýn Din ve Ahlâk Köþesi nde, Ramazan Bayramý nýn anlatýldýðý makale, Mustafa Çalýþkan tarafýndan kaleme alýnmýþ. Üçüncü sayýnýn spor sayfasýnda, basketbolla ilgili Milliyet gazetesinden alýnma bir haber var. Derginin arka dýþ kapaðýnda, Ýsmail Adnan, Nasrettin Hoca yý, Romen diliyle kaleme aldýðý Tradiþiile Noastre baþlýklý yazýsýnda anlatmýþ. Genç Nesil in dörtüncü sayýsýnýn ön kapaðýnda, Baþbakan Bülent Ecevit in Romanya ziyareti fotoðraflarla desteklenerek anlatýlmýþ. Bu haber yazýsýný Feizi Aisel kaleme almýþ. Dörtüncü sayýnýn Haberler bölümünde, Türk Basýnýndan Haberler nakledilmiþ. Türkçe ve Romence olarak hazýrlanan bu bölüm, Feizi Aisel ve Ýsmail Adnan tarafýndan kaleme alýnmýþ. Dörtüncü sayýda, Sayýn Namýk Kemal Yýldýz ýn Türklerin Dili- Türkçenin Konuþulduðu Alanlar baþlýklý önemli makalesi yer almýþ. Trakya Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Baþkaný Sayýn Prof. Dr. Ýlker Alp tarafýndan kaleme alýnan Türk Gençliði adlý makalede, XX. yy ýn baþlarýndaki Osmanlý Devleti nin durumu kýsaca anlatýlmýþ; Atatürk ün inanç ve idealleri hakkýnda kýsa bilgiler verilmiþ. Dörtüncü sayýda, ülkemizin büyük þair ve tiyatro sanatçýlarýndan Sayýn Semih Sergen in meþhur: Mustafa Kemal isimli þiiri de yer almýþ. Din ve Ahlak Köþesi, yine Sayýn Mustafa Çalýþkan tarafýndan hazýrlanmýþ. Sayýn Çalýþkan, bu sayýya Gençlik baþlýklý bir makale hazýrlamýþ. Çok zor þartlarda ve imkanlarýn imkansýz olduðu bir ülkede, Romanya da, azýnlýk statüsünde bulunan Türkler tarafýndan böyle bir derginin çýkmasýnda emeði geçen insanlarý kutlamazsýnýz da na yaparsýnýz?!. Ben en içten duygularýmla tebrik ediyorum. decembrie 2002
pagina / sayfa 3 Februarie / Þubat 2006 Üç kere kadýn buna denir Ýþte deðerli okuyucularýmýz dört günün sonuna geldik ve ne kadar çabuk geçtiðini anlýyamadýk bile. Bu günlerde neler yapýldýðýný çoðunuz biliyorsunuz herhalde ve bilmeyen varsa eðer, o zaman lütfen biraz olsun dikkatinizi bana çevirip yazacaklarýmý okuyun. Geçenlerde, Mamaya daki PARK otelinde Balkanlar daki Türk Kadýný adý altýnda uluslararasý sempozyumu düzenlendi ve bunun baþarýsý Romanya Demokrat Türk Birliði nin kadýn komitesine borçluyuz. Hazýrlýklar büyük bir heyecanla yapýlýyordu ve hanýmlarýmýzýn yaþlýsý, gencisi olsun, özveri ve beceri ile herþeyi büyük bir titizlikle düzlemiþler. Onlar hazýrlýklarý zamanýnda yetiþtirip, artýk sadece konuklar bekleniyordu. Söz davetlilere gelince, dýþardan gelen deðerli hanýmlarýmýz vardý. Makedoniya dan gelen Türk Kadýnlarý Dostluk Derneðinden, Drita Karahasan haným, bu derneðin baþkaný, Vildan Kayýn ise, baþkan yardýmcýsý, Kosovo dan gelen Birsen Gota haným, Zubeyde Haným derneðinin baþkaný, Türkiyan Kala yönetim üyesi ve Türkiye den, bizi kýrmayýp saðolsunlar, davetimizi kabul etmiþler. Tabi, Romanya dan gelen konuklarýmýzý unutmayýp böylece haksýzlýk etmemiþ oluruz. Bu sempozyumun hedefi asla diþlilik deðildi aksine, türk kadýnýn özü, kadýnýn sosyal konumu, kadýna karþý çevre bakýþý, kadýnýn yaþam tarzý ve bu konular ile ilgili kadýnlarýnýn eksikleri ve gelecekte kendileri topluma daha da yararlý olmalarý için neler yapabileceklerini ortaya koymuþlar. Aslýnda, küçücük bir parantez açýcak olursam, bu sempozyumun gayesi diþlilik olmadýðýný sayýn T.C.Romanya Baþkonsolosu, Cengiz Sanay beyin davetliler arasýnda olmasý ile bu söylediklerimi ispatlamaktadýr. Ayrýca size küçük bir sýðýr vermemi istiyorsanýz bu projeyi destekleyen yine bir bay var idi ve baþkasý deðil, bizim sayýn R.D.T.B. nin baþkaný Ýbram Nuredin beydir. Hem sayýn Baþkonsolosumuza hem de Ýbram beye, bizler, hanýmlar, ayrýca, teþekkür ediyoruz ve saygýmýz sonsuzdur, efendim. Cumartesi günü, profesör, doktor, mühendis, anaokul öðretmeni, veya ne bileyim, hemþire meslekleri aldýrmadan, ben o salonda, sanki büyük annelerimizi, annelerimizi ve gelecekteki anneleri görmüþ gibi oldum. Neden soracak olursanýz, cevap vereyim efendim. Resmiyetten çýkýp, artýk hanýmlarýmýz baþbaþa idiler ve sadece bir kadýnýn bildiði gibi, açýk ve samimi bir þekilde konuþmaya katýlmýþlar. Salonda soðuk olmasýna raðmen, heyecan, havada uçuþup içimizi ýsýtmakta idi. Ve ben þunu anladým Kadýnýn nerede yaþadýðýný fark etmeden yine ayný kadýndýr. Yani her yere koþuþturan, bütün görevlerini tam tamýna getirmeye çalýþan kadýn. Kadýnlar kendi varlýklarýndan, kendi kuvvetlerinden bilinçli, hayatý tümüyle kendi ellerine almak, kesinlikle artýk toplumun kenarý olmayacaklarý, tarihte olduðu gibi gelecekteki torunlar için güzel bir dünya kurmak istediklerini, nesilden nesile daha emin adýmlar ile, daha iyi bir yön çizeceklerinden, sempozyum da herkesi dinlerken bu düþüncelere kapýldým ansýzýn. Ve neden olmasýn? Bu tür faaliyetler birinci olmakla kalmayýp bunun devamýný da sizden istiyoruz hanýmlar, çünkü bunu çok iyi baþarýyorsunuz. Kendinizi ispatladýnýz ve bunun için sizi bizim güzel hanýmlarýmýzý tebrik ediyoruz ve selamlýyoruz. Kendinize iyi bakýp tekrar yazýlarda buluþmak ümidiyle. ÝLMÝA Suliman, Decembrie 2001 Tâlc Omul este cea mai frumoasã, cea mai interesantã creaþie a divinitãþii. Astfel, el (omul), a fost înzestrat cu cele mai înalte calitãþi sufleteºti ºi mintale. Allah l-a înzestrat încã de la naºtere, cu tot ce îi este necesar sã creascã, sã se dezvolte, sã se maturizeze, sã munceascã, sã creeze ºi sã lase urmaºi. Dacã acest embrion este udat cu apa sfinþitã a islamismului, atunci el va deveni o vieþuitoare perfectã, un rod util ºi folositor societãþii, un autentic intelectual. Evident, adevãratul progres ºi creaþia umanã depind de inima, spiritul, creierul, puterea imaginarã, date individului de cãtre Allah. Sã ilustrãm aceste gânduri cu câteva exemple din viaþa unui oarecare oraº. Sã presupunem cã mã aflu într-un oraº. Vãd în faþa mea palate multe ºi frumoase. Mã apropii de unul din aceste palate. Observ la intrarea unuia din aceste palate multã lume veselã, oameni care se distreazã. Stãpânul palatului stã la intrarea cladirii ºi se joacã cu un câine. La intrarea în clãdire se aflã un grup de doamne care discutã. Fete tinere care îi distreazã pe bãieþi. Se afã ºi portarul care stã þeapãn, având alura unui adevãrat comandant. Deduc cã toatã suflarea din palatul respectiv nu lucreazã, ci numai se distreazã. Mai deduc cã viaþa colectivitãþii umane din clãdirea respectivã se desfãºoarã nu în clãdire sau apartamente, ci pe stradã. Apoi mã îndepãrtez de clãdirea amintitã ºi mã apropii de alt palat. Observ, la intrarea în clãdire un câine fioros ºi un portar sobru ºi conºtiincios. Intru în clãdire. Observ cã aici toþi oamenii fac câte ceva. Ei nu lâncezesc ci fiecare desfãºoarã o activitate. Doamnele, de pildã, nu stau la taclale, creeazã multe ºi felurite lucruri de mânã, lucruri care se ocupã cu administrarea ºi îngrijirea palatului. Într-un alt apartament, copiii învaþã carte. În ultimul etaj se aflã regele ºi premierul sãu care se strãduiesc sã stabileascã o serie de mãsuri privind viaþa, siguranþa, buna desfãºurare a muncii din clãdirea respectivã. Deci, locuitorii unor clãdiri s-au revãrsat pe stãzi, îºi consumã timpul numai cu distracþii, iar cei din alte clãdiri stau pe locurile lor ºi muncesc conºtiincios. Aflãm cã primii nu sunt musulmani, sunt necredincioºi, iar cei care muncesc sunt musulmani. Sã tãlmãcim însã cele relatate mai sus: Oraºul despre care am vorbit semnificã lumea în care trãim. Fiecare din palatele descrise semnificã un om. Locuitorii clãdirilor despre care am vorbit simbolizeazã câte un organ al omului: ochii, urechile, inima, conºtiinþa, sufletul, mintea etc. Omul, utilizând cu folos ºi cu frica în Allah inima, mintea, mâinile ºi urechile poate sã fie de folos societãþii, altminteri nefolositor ºi chiar dãunãtor ºi imoral. Portarul ºi câinele semnificã conducerea ºi protecþia împotriva relelor umane. Fericirea ºi liniºtea oamenilor depinde de competenþa ºi calitatea conducerii ºi ordinii realizate de cei care conduc societatea. Morala constã în faptul cã omul, cu credinþa în Allah ºi prin munca efectuatã (cu calitãþile fizice ºi spirituale cu care a fost dotat de cãtre divinitate ) realizeazã progresul ºi operele nemuritoare din jurul sãu. Sali Selime -Aprilie 2000
Februarie / Þubat 2006 pagina / sayfa 4 Adio Genç Nesil - Bun gãsit revista Hakses Iatã cã am ajuns ºi la numãrul 76 al ziarului nostru, care din pãcate, este ºi ultimul numãr sub acest format. Genç Nesil va apãrea începând din luna martie în cadrul revistei Hakses, sub forma unor pagini dedicate vouã, tinerilor. În aceste 76 de numere, am încercat, ºi sper cã am ºi reuºit, în mare parte, sã creem o punte de legãturã între noi, tinerii aparþinând minoritãþii turce, ºi nu numai. Dispariþia acestui ziar, din punctul meu de vedere, nu este un motiv de tristeþe, pentru cã vom continua sã ne dezvoltãm sub aripa protectoare a revistei Hakses, unde energia ºi exuberanþa tinereþii se vor contopi cu experienþa ºi înþelepciunea maturitãþii. ªi pentru cã este ultimul numãr o sã vã prezint o scurtã istorie a ziarului. În primul numãr redactorul ºef, care a fost ºi fondatorul acestui ziar, D-na Aisel Feizi-Arif, în articolul de fond, stabilea linia pe care o va urma aceastã publicaþie. Începând cu acest numãr revista Genç Nesil (Noua Generaþie) ce vede pentru prima oarã lumina tiparului, va încerca sã prezinte, în cadrul paginilor sale viaþa de tânãr prezentatã, sub toate aspectele sale, a etnicului turc din România. Revista Genç Nesil este o publicaþie lunarã a Organizaþiei de tineret Turc Atatürk din România, organizaþie ce face parte din cadrul Uniunii Democrate Turce din România. În paginile acestei reviste vor fi oglindite evenimentele cotidiene trãite în sfera tineretului pe plan naþional ºi internaþional dar nu în ultimul rând ºi evenimente de ordin cultural, literar, istoric ºi religios specifice etniei pe care o reprezentãm. Sperãm sã fiþi alãturi de noi în aceastã încercare temerarã prin tot ceea ce credeþi cã este specific vârstei pe care o avem. Redactorul ºef din perioada 2000-2004, Ervin Ibraim, declarã Sunt convins cã cele 76 de numere ale publicaþiei au reuºit sã aducã un plus de valoare în cadrul comunitãþii noastre specifice, valori ce rezultã din destinul nostru unic: acela de a fi tineri minoritari turci în patria noastrã, România. La succesul celor 76 de numere au contribuit numeroºi tineri sufletiºti cu dorinþa de a prelua experienþa celor vârsnici, pentru a continua tradiþia: Aisel Feizi-Arif, Ervin Ibraim, Bediha Cocoi, Veli Elis, Ismail Adnan, Omer Ilknur, Beytula Feyhan, Sali Selime, Balgi Alev, Timur Ionescu, Veli Firdes, Abdula Elvin, Nurgean Mustafa - Ibraim, Bolat Elis, Emghil Hasan, Senia Babaiani, Mustafa Rafi, Molali Neriman-Hasan, Elgin Inan, Ilmia Suleyman, Isac Mihai, Omer Minever, Nilgun Asan, Semiha Ismail, Nelifer Feizi, Sibel Fizula Karasar, Techin Buracai. Cu speranþa cã aceastã colaborare va fi cât mai fructuoasã, sã ne regãsim cu bine în paginile revistei Hakses. Nilgun Asan Elveda Genç Nesil, Hoþ geldin Yeni Hakses Dergisi! Sana elveda diyebilir miyim? 1999 da, Genç Nesil ismini alan Sayýn Aysel Feyzi Arif çalýþmalarýyla gerçekleþen gazetemiz bu güne kadar çok güzel bir baþarýyla devamýný sürdürdü. Genç Nesil dediðimiz zaman hep gençleri düþünüyoruz, onlarýn yazýlarý, gençlerimizin faaliyetleri ve onlarýn yaþantýlarýný okuyabiliyoruz. Þubat ayý zor bir ay diyebilirim,benim için bu gazetenin anlamý baþka. Redaktor olarak, Nil arkadaþýmla çok güzel makaleler yazmaya çalýþtýk; tabi notu veren siz oldunuz. Devamlý sizlerin tebrikleriniz, eleþtirmeleriniz bizi mutlu etti. Ne derler, her zorluk bir baþarýya yol açar. Gençlerimizin her faaliyette baþarýlarýný takib ederek, onlarýn çabalarýný boþa çýkarmamak, sizlere sergilemek bize zevk verdi. Gençlerin yazdýðý makaleleri, þiirleri, fýkralarý, her zaman bizim gezetede yer aldýlar. Olimpiyatlarda, düzenlenen faaliyetlerde, yarýþmalarda ön yerleri alan gençlerimizle gurur duyuyoruz. Tabiki onlarý cesaretlendirmek, onlara kendilerini tanýmak þansýný vermek bizim görevimizdir. Umarýz ki bu zamana kadar bu iþi iyi bir þekilde gerçekleþtirebilmeye çalýþtýk. Ýnanýyorum ki bundan sonra da ayný tempoyla hatta daha güzel bir þekilde sizleri memnun edeceðiz. Yeni dergimiz daha büyük bir ekipten oluþacaðý için sizlere daha faydalý olacaðýna inanýyorum. Þimdiden herkeze yeni dergimiz hayýrlý olsun. Firdevs Veli
pagina / sayfa 5 Februarie / Þubat 2006 Aisel Feizi-Arif, Ilknur Omer Ervin Ibraim Selime Sali-Iacomi Subihan Ýomer Alev Balgi Ýlmia Suliman Semiha Ismail Elghin Ýnan Sibel Fizula-Karasar Timur Ýonescu Nurcean Mustafa-Ýbraim Minever Omer Emghil Hasan, Elis Vali, Adnan Ýsmail
Februarie / Þubat 2006 pagina / sayfa 6 Cunoscutã ºi sub numele de Kral Camisi sau Moscheea Regalã din Constanþa este cea mai mare moschee din România ºi un important punct turistic al oraºului Constanþa. Ea dateazã încã de la începutul sec. XX, mai precis din anul 1910. A fost construitã sub ordinul regelui Carol I, fiind prima clãdire din România construitã din beton armat ºi cãrãmidã. Proiectul moscheii aparþine arhitectului Victor ªtephãnescu, iar execuþia marelui inventator inginer Gogu Constantinescu. Clãdirea reprezintã o combinaþie armonioasã între diferite tipuri de motive cum ar fi cele bizantino-egiptene (la Minaret ºi impozanta cupolã) ºi chiar motive arhitecturale româneºti (corpul clãdirii propriu zise). Din vechea geamie Mahmudia construitã în anul 1823 tot pe locul în care se aflã acum moscheea Carol I, s-a pãstrat doar altarul, care se numeºte Mihrab. Mihrabul este lucrat în stil maur, îndreptat spre Mecca ºi are de jur împrejur inscripþionat în limba arabã cele 99 de atribute divine ale lui Allah. În partea draptã a mihrabului se aflã amvonul mare, numit minbar, fiind folosit pentru predici, iar în partea stângã este amvonul mic, numit kursu, folosit pentru cititul din Coran. Balconul ce este vãzut din interiorul camerei de rugãciune are 14 m lungime ºi 3 m lãþime, fiind destinat femeilor. Faianþa minunatã care înconjoarã camera este fãcutã manual în Turcia, în oraºul Kutahya, renumit pentru Geamia Carol I porþelanurile ºi faianþele sale. De asemenea, moscheea mai adãposteºte un covor imens, lucrat manual de o singurã persoanã, având 144 mp ºi 490 kg, fiind unul dintre cele mai mari covoare orientale din Europa. Covorul în sine este o donaþie a sultanului Abdul Hamid între anii 1876-1909 moscheii de pe insula Ada Kaleh, o insulã ce adãpostea o mulþime de turci meºteºugari, artiºti etc., care a fost scufundatã dupã construirea barajului Porþile de Fier pe Dunãre. Covorul a fost adus în Constanþa abia în anul 1965. Ca în fiecare geamie, ºi la moscheea Carol I se pot vedea tablouri în formã octogonalã pe care sunt inscripþionate numele Allah ºi al profetului nostru Muhammed (s.a.v.). Minaretul, turnul moscheii are 47 m înãlþime ºi 140 de trepte în spiralã. În curtea geamiei sunt robinete ce servesc la spãlarea ritualã, numitã abdest, cunoscutã ºi sub numele de abluþiune. Fiecare musulman ce vrea sã intre în moschee, indiferent cã vrea sã-ºi facã rugãciunea sau doar sã citeascã, sau chiar sã asiste la rugãciune, trebuie sã se spele, sã ia abdest. Astfel purificat prin spãlare, el poate sã se roage pentru iertarea pãcatelor. Întreaga existenþã a moscheilor ºi geamiilor din þara noastrã se datoreazã unei bune înþelegeri între musulmani ºi cei de alte religii, cât ºi toleranþei de care dãm dovadã. Techin Buracai (ghid geamia Carol I) ian 2005 ALLAH AÞKINA SÖYLE Söyle nedir istediðin, Kimlerde gezer kalbin Daðýtýp yapraklarýný Mutlu edercesine. Sana ben o kadar yakýnken Bir o kadar uzakta Ýlte, kahve gözlüm, Korkar oldum Ahenksiz kelimelerinden... Durma gülbeyazým, Gölgelerde sakladýðýn O þirin saflýðýný Tereddütsüz, bana eyle! Söz, vazgeçerim nazýmdan Dünya ya yaðmurlarý, Fýrtýnalarý, koparmaktan Susma artýk, Ýstersen rüyalarýmda Gel de söyle... Söyle nedir istediðin, Fakat Allah aþkýna Öyle bir söyle ki, Baharlar kýþlarýmýza Bayram etsin... Ýlmia Süleyman KIÞ AKÞAMI Akþamýn karanlýðý iniyor þehire Insanlar yorgun, dönüyor evlerine; Umutsuzluðun sonucu kapýyor, Sokaðýn kenarýnda oturan, Mahsun bir çocuðun gözlerini. Kederin ve hayatýn acý tarihi, Yazýlmýþtýr sanki kalbinin içine. Dizlerini bükmüþ, suratýný çevirmiþ, Korkardý baksýn geçen yolculara. Evlerin bacalarý tütmeye baþladý, Kýþýn soðuk rüzgarý esmeye. Kimsesiz çocuðun dizleri duzlayýp, Heykel gibi köþede dikilmiþti. Noel Baba nýn gelmesini isterdi... Onu uzaklara alýp, Sýcak bir yerde, uyutmasýný beklerdi. Ama, düþüncesi derin, gönlü kýrýktý. ARIF AISEL
pagina / sayfa 7 Februarie / Þubat 2006 VALENTINE S DAY Iarna fãrã sãrbãtori este urâcioasã ºi sãracã. Nimic mai potrivit în acest sezon hibernal decât un somn bun, prelungit. Ce sã mai spunem de televizor, care aproape cã ne monopolizeazã timpul liber. Noi vã propunem sã rãsturnaþi aceastã situaþie, evitând din monotonia ºi amorþeala acestui capricios sfârºit de iarnã tot printr-o sãrbãtoare - cea a dragostei. Cu toate cã, mai nou, aceasta vine pe filierã occidentalã fiind patronajul Sf.Valentin, credem cã e vorba mai degrabã de nevoia fiecãruia dintre noi de a iubi ºi de a se simþi iubit. În cele ce urmeazã vã voi prezenta o scurtã istorie a acestei zile. Printr-un prea ciudat joc al întâmplãrii, pentru cã despre credinþã vorbim ºi în religie ºi în dragoste, ziua de Sf.Valentin, a generat în lumea modernã o sãrbãtoare a îndrãgostiþilor. Aceasta este ziua de 14 februarie. În aceastã zi se fac daruri ºi se trimit felicitãri, se fac invitaþii la restaurant, iar obiectele în formã de inimã deþin recordul de popularitate. Aceastã sãrbãtoare nu are legãturã cu Sf.Valentin, ci are mai degrabã legãturã cu Lupercalia, sãrbãtoare romanã ce avea loc în 15 februarie, în fiecare an, celebrându-l pe Faunus Lupercus, strãveche divinitate italicã, cãreia îi corespunde la greci zeul Pan. Sau, se mai spune, sãrbãtoarea poate fi pusã în legãturã cu sezonul de împerechere al pãsãrilor. Indiferent de religie ºi credinþã aceastã zi dã posibilitatea tinerilor ce se simt îndrãgostiþi, sã ofere iubitei sau iubitului o micã atenþie ce simbolizeazã dragostea. Balgi Alev Februarie 2000 PRIMA ÎNTÂLNIRE DE DRAGOSTE CUM ÎI SUFLI INIMA Dacã îþi place un bãiat ºi vrei cu adevãrat sã fie al tãu, nu trebuie decât sã citeºti acest articol ºi sã reþii tot ce crezi tu cã îþi este util pentru un succes garantat. La ce orã sã fixezi întâlnirea? În general, (dacã sunt ºi pãrinþii de acord) ar fi mult mai bine sã vã întâlniþi seara. Vorba aia-e mai romantic Locul întâlnirii: E potrivit un café-bar, un fast-food o cofetãrie, un bar. Despre ce sã-i vorbeºti? Normal cã îi vei spune cât mai puþin despre tine (trebuie sã fii misterioasã în ceea ce te priveºte) ºi vei încerca sã afli cât mai multe despre el. Cu ce te îmbraci? Fie cã este fustã, pantaloni, rochie sau orice alceva trebuie sã fi sexy, dar ai mare grijã sã nu fi stridentã. Zaman boyunca, bir millet dilini, kültürünü, dinini korumadýðý anda, o, tarihi sahnesinden kolay kaybolur deniliyor. Nesillerce korunmuþ bir milletin mirasý, olduðu gibi, hatta geliþtirmiþ þekilde teslim edilmesi bir borç sayýlýr. 90 devrimden sonra, Romanya daki Türk gençleri çok fazla þanslý sayýlmazlar. 40 yýllýk komunist rejimden sonra, bu milli eserler istediðimiz þekilde korunmamýþ olsalar da bile, yine de, anne-babalarýmýzýn yüzleri, tarihin önünde aktýr. Onlar, folklorumuzu tanýttýrmýþ, dualarýmýzý öðretmiþlerdir. Ancak 90 yýllarýndan sonra, Romanya nýn ekonomik sosyal durumu geçici bir dönem sayýlsa da bile, bu tür milli deðerlere çok fazla önem verilememiþtir. Fakat yine Romanya devleti aldýðý kararlara göre buralardaki tüm milli azýnlýklara birçok kolaylýklar saðlanmýþ; milli azýnlýklarýnýn dernekleri kurulmuþ, Romanya nýn devlet bütçesinden maddi destek saðlanmýþtýr. Ayrýca, Türkiye Cumhuriyeti devleti de her zaman Cum te fardezi? Trebuie sã fii cât mai naturalã. Nu trebuie sã aplici fardul de ochi cu tona, sau sã abuzezi de fondul de ten - s-ar putea sã arãþi ca un paliacio. Ai grijã la buze, trebuie sã fie cât mai frumos conturate. ªtii ºi tu cã o gurã frumos rujatã cere numai sãrutatã. Trebuie sã fi punctualã? Nu, aceasta nu este o regulã. Ai putea întârzia vreo 5 minute ca sã-i pui un pic inima pe jar, dar sã nu depãºeºti sfertul academic pentru cã s-ar putea sã nu mai fie acolo. Cum ºtii dacã te place? Semne bune ar fi dacã: nu se uitã la ceas din 5 în 5 minute, plãteºte consumaþia, te invitã sã-i cunoºti prietenii. Cum ºtii dacã nu îl interesezi? E uºor ºã-þi dai seama. Dacã vorbeºte întruna de fete sau se uitã dupã fustele fetelor pe stradã nu meritã sã-þi baþi capul cu el. Sunt sigurã cã vei gãsi unul mult mai bun. Multã baftã! Gönül arz eder ki... Ilcnur Omer August 2000 Romanya daki Türk topluluðuna maddi, manevi desteklerle yanýnda bulunmuþtur. Ama 90 yýllardan sonraki gençler farklý bir engelle karþýlaþmýþlardýr: büyüklerin zihniyeti. Gençlerin en büyük sorunu güven; istedikleri alanlarda karar verme özgürlüðü kazanmak, bir sözle tamamlamak istersek: destektir. Tüm bunlar tek büyüklerin suçu sayýlamaz ki bir kimseyi inandýrmak istersen ilk önce bu güveni hakettiðini ispatlamalýsýnýn. Bu da tüm Türk gençlerinin borcudur. Büyük Türk milletinin geleceðine karþý kaçýnýlmaz bir borçtur. Atalarýmýzýn sesini duyurmak, tarih sahnesine çýktýðýmýzda yüzümüz ak, gönlümüz hoþgöruyle dolu. Ne mutlu Türküm diyenlerin sesi zamaný yenip, sonsuzluða verdiðimiz armaðandýr. Neriman MOLALÝ, Nilgün ASAN Septembrie 2001
Februarie / Þubat 2006 pagina / sayfa 8 TOMÝS Efsaneye göre, Kafkas Daðlarýn kenarýnda çok güzel ve zengin bir yer vardý. Bu yerin kralý Ectes adýnda birisiydi. Yerin ortasýnda mükemmel bir ýrmak geçiyordu. Bu ýrmaðýn sularýnda altýn gözüküyordu. Ectes Kralý kullarýna sudan altýn çýkarýlsýn diye bir emir verdi. Ýnsanlar sudan altýn çýkarýyorlardý. Bu hazine bir ejderha tarafýndan korunuyordu. Bütün dünya haber almýþ ve pek çok denizci hazinenin peþine düþtüler. Ama hepsi denizin sularýnda kaybolmuþ. O zamanlarda, Tesalia da Pelias Kralý bulunuyordu. Pelias Kralý ve denizcileri çok güzel bir gemi inþaat etmiþler. Bu gemi o kadar güzelmiþ ki Olimp teki ilahlar onu kutsadýlar. Orfeu, türkülerin ilahisi, onlarla beraber gitmek için karar vermiþ. Yolda çok macera yaþamýþlar ama sonunda Pelias Colchida ya yetiþmiþ. Pelias, Ectes kralýðýndan altýný istemiþ. Pelias onlarý dokuz gün süren bir eðlenmeceye davet etmiþ. Ayný zamanda onlara dedi ki altýn hazineyi verecek ama önce bazý denemeden geçecekler. Ectes in kýzý Medeea Pelias ý çok sevdi ve kardeþi ile beraber denemeleri geçsin diye ona yardým etti. Bunu duyan Ectes kýzdý ve Pelias a hiç bir þey vermedi. Medeea ve kardeþi Pelias a yardým ettiler ve beraber altýn hazine ile denize çýktýlar. Onlarýn arkasýnda hemen Ectes bulundu. Kralý durdurmak amacý ile Medeea kardeþini öldürdü ve suya attý. Böylece kral yoldan döndü. Kaçanlar Kara Denizin bir kenarýna yerleþtiler ve oradaki yere Tomis adý verdiler. Traducerea legendelor dobrogene în limba turcã. Traducãtor: prof. Ervin Ibraim Septembrie 2001 Arta otomanã. Caligrafia Din momentul în care Islamul a apãrut ºi ºi-a câºtigat locul meritat în artã, creativitatea artisticã a luat noi forme plastice de expresie vizualã. Caligrafia este una dintre cele mai vechi dintre aceste forme ºi în acelaºi timp cea mai profundã ºi ezotericã. Caligrafia este cea mai abstractã manifestare a limbii prin care se dã formã materialã unor concepte, cunoºtinþe, idei ºi, mai presus de toate acestea, cuvintelor lui Allah. Scrierea Coranului a reprezentat un punct de cotiturã ºi momentul de început al extinderii sistemului de scriere arab. Scrierea kufi dezvoltatã de scribii arabi în primul secol de Islam a fost primul pas în procesul lung de dezvoltare a caligrafiei, proces ce a durat secole. Scrierile sfinte erau copiate mereu ºi mereu, întotdeauna folosindu-se sistemul de scriere arab, însã în nenumãrate stiluri, în diverse locaþii din lumea islamicã. Deºi cuvintele erau aceleaºi, aspectul manuscriselor le fãcea sã arate mereu noi. Însã caligrafii otomani au dus aceastã artã strãveche la cele mai înalte culmi ale rafinamentului cum se reflectã din scrierea Coranul revelat în Hejaz, recitit în Egipt ºi scris pe pãmânt otoman. Caligrafia otomanã nu s-a limitat la scrierile sfinte. Asemenea sculpturii sau picturii în alte culturi, caligrafia a devenit o artã în toatã puterea cuvântului. Executate la scarã largã, inscripþiile au devenit elemente de arhitecturã în moschei, palate, caravanseraiuri, fântâni ºi morminte. Astfel, în ultimul mileniu, arta otomanã a caligrafiei reprezintã una dintre cele mai fascinante metode de expresie esteticã ºi artisticã, în istoria artei, în Orient ºi Occident deopotrivã. Elghin Inan Iulie 2001 DIRECTOR OSMAN FEDBI Redactor-ºef NILGÜN ASAN Minever Omersecretar tehnic Sureia ªachir - secretar de redacþie Redactor: Firdevs Veli Adresa de corespondenþã: Constanþa, B-dul Tomis nr. 99, bl. S0 et. I, ap. 3 Tel./Fax: 041-550903 e-mail: udtr2004@yahoo.com Tehnoredactare computerizatã în sediul U.D.T.R. Tehnoredactor: Fârtat Cicero Tiparul executat de: s.c. Selam Printing s.r.l. Constanþa telefon 0241-691.611 I.S.S.N. 1454-8496