81. İZMİR ENTERNASYONAL FUARI GİRİŞ VE GENEL BİLGİLER Fuarın Partner Ülkesi: Latin Amerika Ülkeler Grubu (Venezuella, Ekvator, Meksika, Kolombiya, Peru, Şili, Arjantin, Küba) Onur Konuğu İl: Hatay Tema: Yaşamın Her Alanında Tasarım Tarihler: 31 Ağustos 9 Eylül 2012 Kaçıncı Kez Düzenlendiği: 81 Bu yıl 81 inci defa kapılarını açan olan İzmir Enternasyonal Fuarı, Türkiye nin en köklü, en büyük markalarından birisidir. Dünya üzerinde devam eden en eski 10 genel ticaret fuarından biri olan İEF, Türkiye nin gurur duyduğu en köklü kurumlardan birisi olmasının yanı sıra İzmirliler için bir fuardan da büyük bir anlam taşımaktadır. Bununla birlikte, ticari işlevsellik açısından fuarımızın kan kaybettiği, tercih edilirliğini yitirdiği açıktır. Bu durum, sadece bizim fuarımız için geçerli değildir. Genel Ticaret Fuarı yapısını koruyan yani belli bir ürün grubunu değil de her türlü grubunu kapsayan dünyadaki diğer fuarlar da ticari katılımcıların tercih ettiği fuarlar olmaktan çıkmıştır çünkü artık profesyonel ihtisas fuarları dünyanın dört köşesini sarmıştır. Geçtiğimiz seneye nazaran bazı olumlu değişiklikler görülmesine rağmen, fuarın ticari işlevine büyük zarar veren konulardan bazıları aşağıda maddeler halinde verilmiştir. Hol içindeki resim, kitap vb. sergi alanları: Firma standları dışında hollerin içinde resim sergisi, karikatür sergisi gibi sergiler kurulmuştur. Bunlar, fuarın ticari vasfını zayıflatan unsurlardır. Zayıf yabancı katılım: Fuarımızın yabancı katılımcı ayağı gittikçe zayıflamaktadır. Bu sene de yabancı katılımcı yetersiz kalmıştır. Seyyar satıcılar, işportacılar: Fuarımızın vazgeçilmezlerinden olan seyyar satıcılar, köşe başlarına açtıkları kaçak tezgâhlarda mallarını satmaya bu sene de devam ettiler. Geçen seneye nazaran azalmış olsa da, hollerin içerisinde bile seyyar satıcılara rastlamak mümkündü. 1
Lunapark: Gerçek bir fuarla asla yan yana gelmemesi gereken lunaparkın neden olduğu kalabalık ve gürültü, fuara çok zarar vermektedir. Fuarla eş zamanlı yapılan çok sayıdaki sosyal etkinlik: fuar bünyesinde aşağıdaki etkinlikler yapılmıştır: o Konserler o Tiyatro gösterileri o Sinema o Söyleşiler o Sergiler o Festival-yarışma o Seminer-zirve Açılış töreni: Açılış törenine katılan ziyaretçilerin sayısı geçen seneye göre oldukça azdı. Güvenlik sorunu: Fuarda güvenlik sorunu yaşanmaması için Emniyet Müdürlüğü tarafından yoğun önlemler alınmıştır. Çok sayıda polis ve özel güvenlik personeli görev yapmıştır. Tamamının fuar boyunca özveri ile çalıştığı gözlemlenmiştir. Yine de fuar girişlerinde ziyaretçilerin yeterli güvenlik araması yapılamamıştır çünkü her gün 150 bin ziyaretçi kapılardan giriş yapmıştır. İEF nin kronikleşmiş sorunlarının yanında fuarda firmalar için büyük fırsatlar da vardır. Ülkemizde, 10 gün içerisinde 1,5 milyon insan tarafından ziyaret edilen başka bir etkinlik yoktur. İEF, nihai tüketiciye ürün veya hizmet tanıtmak, hatta satmak için müthiş bir fırsattır. Bunu yapan katılımcıların fuardan memnun ayrıldığı, ileriye dönük ticari bağlantılar kurmak gibi daha profesyonel amaçlarla katılan şirketlerin ise genelde beklediğini bulamadan döndüğü gözlemlenmiştir. FUAR YERLEŞİMİ 2
1/A Holü: Onu konuğu il Hatay: Hatay, kendisine ayrılan bu holde tarihini, kültürünü, firmalarını ve yemeklerini tanıtmaya çalışmıştır. 1/B Holü: Bilişim İletişim Özel Bölümü: Odamız 45. Bilgisayar Çevre Donanımları Grubu Meslek Komitesi ile 47. Bilgisayar, Programlama, Telekomünikasyon, Danışmanlık ve ilgili Faaliyetler Grubu Meslek Komitesi, toplam 118 m² lik bir alanla fuara katılmış, bu alan içerisinde söz konusu komitelere bağlı 24 üyemiz, tanıtım masaları yer alacak ürün ve hizmetlerini tanıtmıştır. Stand ve içindeki sergileme malzemelerinin yanı sıra, fuar boyunca içecek hizmeti Odamız tarafından söz konusu meslek komitelerine ve içerisindeki firmalara ücretsiz olarak sağlanmıştır. 2 No lu Hol: Bu hol, fuarın kalbidir. Enerji, gıda sektörü ve muhtelif alanlarda faaliyet gösteren şirketlerin yanı sıra, Odalar, Dernekler, Üniversiteler, Belediyeler, Hastaneler, bazı STK lar, KOSGEB, KKTC ve İZKA burada stand açmışlardır. Fuarın en ciddi ve ticari holü olmasına rağmen bu salonda dahi firmalar tanıtımdan çok sıcak satış yapmışlardır. Bu holde ayrıca bir eski araba sergisi de yer almıştır. 3
Bu holde, Odamız 19. Giyim Eşyaları Perakende Ticareti Grubu Meslek Komitemize 438 m² alan tahsis edilmiş, bu alan içerisinde tekstil-konfeksiyon ile iştigal eden 20 üyemiz stand açmıştır. Üyelere tahsis edilen standların ve içindeki ilave sergileme malzemelerinin bedeli Odamız tarafından ödenmiştir. Ayrıca 56. Sigorta Meslek Komtesi ne 16 m² lik, 86. Plastik Meslek Komitemize de 48 m² lik birer stand, yine bedeli Odamız tarafından ödenmek kaydıyla tahsis edilmiş, bu standlarda katılımcı ve ziyaretçilere içecek hizmeti de sunulmuştur. Odamızın info standı da aynı holde yer almıştır. 24 m² lik özel konstrüksiyonlu info standımız aracılığıyla Odamız hizmetleri tanıtılmış, yayınları dağıtılmıştır. 3 No lu Hol: Yabancı katılımcılara tahsis edilen holdur. Partner ülke Latin Amerika Ülkeler Grubu (Venezuella, Ekvator, Meksika, Kolombiya, Peru, Şili, Arjantin, Küba) bu holde yer almıştır. 4
Yabancı katılım geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi yine zayıf kalmıştır. Bu holde yabancı katılım dışında EXPO 2020 İzmir Tanıtım Standı, Sunexpress Havayolları nın standı, Uluslararası Sanat Günleri adı altında yer alan bir resim sergisi de yer almıştır. 5
Bu holde yer alan Malawi ve Gambia, Odamız tarafından kendilerine tahsis edilen standlar ile fuara katılmıştır. 4 No lu Hol: Motosiklet, Bisiklet Özel Bölümü için tahsis edilmiştir. Sakin, düzenli ve az katılımcısı olan bir alandır. 5 No lu Hol: Gölün karşısındaki kapalı alan, eski adıyla Atlas Pavyonu dur. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı himayesinde T.C. Adalet Bakanlığı İşyurtları Kurumu Daire Başkanlığı na bağlı katılımcıların ve bazı diğer hediyelik eşya satıcılarının yer aldığı bir salondur. Fuar Çarşısı: Montrö Kapısı ndan girince Tarih ve Sanat Müzesi ne doğru giderken solda kalan alanda kurulmuştur. 6
Diğer Bölümler: Kahramanlar ile 26 Ağustos Kapıları arası eski fuar çarşısının yer aldığı bölüm bu sene STK Alanı olarak adlandırılmıştır ve burada da Derneklerin tamamı satışa yönelik standlar açmışlardır. Havuz çevresinde Road Show Bölümü adı altında takımların vs. tırları yer almış ve satış yapmışlardır. 7
Lozan yolu üzerinde Otomotiv firmaları ve iş makinelerinin tanıtım standları yer almıştır. Paraşüt kulesi ve çevresinde her zamanki gibi gıda ürünleri tanıtım ve satış standları yer almıştır. Ana arterde firmaların tanıtım standları, ana arterin devamında ise fuarın ana sponsoru olan Tansaş ta satılan ürünlerin tanıtım standları yer almıştır. Yöresel Lezzetler Bölümü yine Basmane kapısından girince solda yer almıştır. 8
İSTATİSTİKLER Fuarla ilgili son 5 yılın istatistikleri tablo 1 de verilmektedir. Tablo 1: İZFAŞ Tarafından Beyan Edilen Rakamlara Göre İEF nin 5 Yıllık İstatistik Tablosu 2008 2009 2010 2011 2012 TOPLAM KATILIMCI 1.041 1.003 1.052 1.083 1.092 SAYISI Yerli Katılımcı Sayısı 791 774 803 827 836 Yabancı Katılımcı Sayısı 252 229 249 256 256 TAHSİS EDİLEN 72.178 m² 65.730 m 2 71.305 m² 68.109 m² 75.000 m 2 TOPLAM ALAN Yabancılara Tahsis 3.056 m 2 2.055 m 2 1.796 m² 2.429 m² 1.675 m² Edilen Toplam Alan TOPLAM ZİYARETÇİ 1.495.653 1.498.054 1.410.975 1.511.258 Rakam net SAYISI değil fakat 1,5 milyon tahmin ediliyor. Rakamlara göre, İzmir Enternasyonal Fuarı, katılımcılarının dörtte biri yabancılardan oluşan, 1.092 firmanın stand açtığı, 1,5 milyon kişinin ziyaret büyük bir fuardır. Ancak 1,5 milyon ziyaretçinin çok büyük bir bölümü profesyonel olmayan kişilerden yani halktan oluşmaktadır. SONUÇ VE DEĞERLENDİRME Tüm olumsuzluklarına rağmen Fuarın İzmir ve Türkiye açısından taşıdığı manevi değer çok yüksektir. Ülke ve İzmir ekonomisi olarak ise zamanında kazandırdığı değerler paha biçilemezdir. Buna karşın, İEF nin Fuar vasfı taşıyıp taşımadığı ciddi biçimde sorgulanmaktadır. Herkes, fuarın eski önemini yitirdiğini, ticari bağlantılar kurmak için doğru bir yer olmadığını dile getirmektedir ama kimse de bu fuar artık düzenlenmesin diyememektedir. Fuarı düzenlememek ya da ihtisaslaştırmak, fuarın yapısını elbette kökten değiştirecek ve mevcut canlılığını, tarihi İzmir Fuarı olma özelliğini kaybettirecektir. 9
Fuarın konsepti ile ilgili olarak bu sene daha farklı çalışmalar yapılmıştır. Geçen sene görülen bir çok problem tam olarak olmasa da düzeltilmiştir. Özellikle etkinlikler konusunda bu sene oldukça başarılı bir organizasyon yapılmış, gerek konserler, gerek tiyatro-sinema gösterimleri gerek ise fuar alanı dışında yapılan mini sokak gösterileri ile tüm İzmir in fuar havasına girmesi sağlanmıştır. Geçmişten gelen bir gelenek olarak fuarımızı yaşatmak tüm İzmir in önceliklerinden biri olmalıdır fakat bunu yaparken ticari boyutunun yavaş yavaş yok olmasının önüne geçecek tedbirler de alınmalıdır. 10