Dış Ticaret Servisi Şubat 2016
İÇİNDEKİLER 1. ÜLKE KİMLİĞİ... 3 1.2. GENEL BİLGİLER... 4 1.2.1. Coğrafi Konum... 4 1.2.2. Siyasi ve İdari Yapı... 4 1.2.3. Nüfus ve İşgücü Yapıcı... 4 1.2.4. Doğal Kaynaklar ve Çevre... 4 1.3. GENEL EKONOMİK DURUM... 5 1.3.1. Ekonomik Yapı... 5 1.3.2. Ekonomi Performans... 5 1.3.3. Para Politikaları... 6 SEKTÖRLER... 7 2.1. SEKTÖRLER... 7 2.1.1. Tarım ve Hayvancılık... 7 2.1.2. Sanayi... 7 2.1.3. Ulaştırma ve Telefomünikasyon Altyapısı... 7 2.1.4. Enerji... 7 2.1.5. Bankacılık... 8 DIŞ TİCARET... 9 4.1. DIŞ TİCARET... 9 4.1.1. Genel Durum... 9 4.1.2. Başlıca Ürünler İtibariyle Fildişi nin İhracatı (Bin Dolar)... 9 4.1.3. Başlıca Ürünler İtibariyle Fildişi nin İthalatı (Bin Dolar)... 11 4.1.4. Başlıca Ülkeler İtibariyle Fildişi nin İhracatı (Bin Dolar)... 13 4.1.5. Başlıca Ülkeler İtibariyle Fildişi nin İthalatı (Bin Dolar)... 14 TÜRKİYE İLE TİCARET... 15 5.1. TÜRKİYE İLE TİCARET... 15 5.1.1. Türkiye Fildişi Sahilleri Dış Ticaret Verileri... 15 5.1.2. Türkiye nin Fildişi Sahili ne İhracatından Başlıca Ürünler... 15 5.1.3. Türkiye nin Fildişi Sahili ne İthalatında Başlıca Ürünler... 17 KONYA İLE TİCARET... 19 6.1. KONYA İLE TİCARETİ... 19 6.1.1.Konya Fildişi Sahilleri 2015 Yılı İhracat Kalemleri... 19 6.1.2.Konya Fildişi Sahilleri 2015 Yılı İthalat Kalemleri... 19 6.1.3.Türkiye-Fildişi Sahilleri -Konya Yıllara Göre İthalat / İhracat Rakamları... 20 Türkiye- Fildişi Sahilleri Rakamları... 20 Konya- Fildişi Sahilleri Rakamları... 20 2
FİLDİŞİ SAHİLLERİ HAKKINDA GENEL BİLGİLER 1. ÜLKE KİMLİĞİ Resmi Adı : Fildişi Sahili Cumhuriyeti Yönetim Biçimi : Cumhuriyet/Başkanlık sistemi Devlet Başkanı : Alassane Ouattara Nüfusu : 25.534.000 (2015) Yüzölçümü : 322.463 km² Resmi Dil : Fransızca Milliyet : Fildişili/Fildişi Sahilli Dini Yapı : Müslüman (%35), Hristiyan (%30), yerel dinler (%35) (komşu ülkelerden gelen göçmenlerin %70 i Müslüman dır.) Başkent : Yamoussoukr Para Birimi : Batı Afrika CFA frangı (XOF) Saat Farkı : Türkiye den bir saat geri 3
1.2. GENEL BİLGİLER 1.2.1. Coğrafi Konum 322.463 km2 büyüklüğe sahip olan Fildişi Sahili nin Atlantik Okyanusunda 515 km uzunluğunda kıyı şeridi vardır. Batıda Liberya ile Gine, kuzeyinde Mali ve Burkina Faso ve doğusunda Gana ile komşu olup, sınır uzunluğu 3.110km dir. En büyük şehri olan Abidjan ülkenin kıyı şeridindedir ve ticaretin başkentidir. Yamoussoukor ise ülkenin resmi başkenti olup, iç kısımda yer almaktadır. Ülke coğrafyası kuzey batısındaki dağlar haricinde oldukça düzdür. Güneyinde ormanlar, kuzeyinde ise savanalar vardır. Fildişi Sahili nin güney kıyılarında tropikal, kuzey bölgelerinde ise yarı kurak iklim yaşanmaktadır. Ülkenin başlıca şehri olan Abidjan da sıcaklık çok fazla değişmemekte, bütün bir yıl sıcaklık 24-28 derece arasında seyretmektedir. En fazla yağışlar Haziran ayında görülmektedir. 1.2.2. Siyasi ve İdari Yapı 2000 yılından itibaren, devlet başkanı mevcut anayasaya göre en fazla iki kere olmak üzere beş yıllık dönem için halkoylaması ile seçilmekte olup aynı zamanda silahlı kuvvetlerin de başkomutanıdır. Devlet başkanı hükümetin başkanı olan ve kabineyi oluşturan başbakanı atamaktadır. Yasama, 225 üyeden oluşan tek meclis olan Ulusal Meclisten oluşmaktadır. En son başkanlık seçimleri 2010 yılında yapılmıştır ve seçim sonuçlarına göre seçimi kaybeden eski devlet başkanı Laurent Gbagbo görevini bırakmamasından dolayı siyasi kriz yaşanmıştır. 2011 yılından bu yana Alassane Ouattara devlet başkanı, 2007 den beri ise Guillaume Sorro başbakandır. 1.2.3. Nüfus ve İşgücü Yapıcı Fildişi Sahili 21 milyon civarında nüfusu vardır ve nüfusunun çoğu ülkenin güney kıyı bölgesinde yoğunlaşmıştır. Fildişi Sahili genç nüfusa sahiptir. Nüfusun yaklaşık %40 ı 15 yaş altındadır ve medyan yaşı ise 20 yaşın neredeyse altında seyretmektedir. Ülke yaklaşık 4 etnik bölgeye ayrılmaktadır; Akan etnik grubu ülkenin doğu ve güney doğu bölgesinde, Kru halkı ise güney batı bölgesinde, Voltaic halkı kuzey doğu bölgesinde ve Mande halkı ise batı ve kuzey batı bölgesinde yaşamaktadır. En büyük etnik grup Akanlardır ve nüfusun %42 sini oluşturmaktadır. Bunu %25 nüfusla Mandeler, %18 nüfusla Voltaicler ve %11 nüfusla da Krulular takip etmektedir. Komşu ülkelerden özellikle Burkina Faso, Mali, Liberya, Gana dan çok fazla göç almaktadır. Ülkede zaman zaman etnik çatışmalar yaşanmaktadır. 1.2.4. Doğal Kaynaklar ve Çevre Dünyanın en büyük kakao çekirdeği üreticisi olan Fildişi Sahili nde yılda 1,5 milyon ton üretim gerçekleştirilmektedir. Son on yılda, yıllık ortalama 1,2-1,4 milyon ton arasında üretim yapılmaktadır. Fildişi Sahili tatlı patates ve kaju fıstığında dünyanın üçüncü büyük üreticisi konumundadır. Aynı zamanda kola cevizinde dünyanın en büyük ikinci, Brezilya cevizinde 4
ise en büyük üçüncü üreticisidir. Ayrıca dünyadaki en iyi 15 kahve üreticisi içinde yer alan Fildişi Sahili, palm yağında da dünyada yedinci büyük üreticidir. Fildişi Sahili günlük yaklaşık 40.000 varil petrol üretimiyle dünyada 58. sırada yer almaktadır. Kanıtlanmış petrol rezervi 100 milyon varildir. Doğal gaz üretiminde dünyada 66. sıradadır. Ayrıca son yıllarda altın üretiminde de artış yaşanmıştır. Ülkenin en önemli ve Batı Afrika nın en büyük limanlarından biri Abidjan dadır. 1.3. GENEL EKONOMİK DURUM 1.3.1. Ekonomik Yapı Fildişi Sahili nin ekonomisi büyük ölçüde tarıma ve buna bağlı faaliyetlere dayalıdır. Dünyanın en önemli kakao çekirdeği, kahve ve palm yağı ihracatçısı olduğundan ekonomisi bu ürünlerin uluslararası fiyat dalgalanmalarından ve iklim koşullarından etkilenmektedir. Tarım ürünlerin yanında ülke ekonomisine altın üretiminin katkısı da oldukça fazladır. TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELER VERİLER RAKAMLAR GSYH (milyar $) 34.184 (IMF 2015) KBGSYİH ($) 1.338 (IMF 2015 Enflasyon, tüketici fiyatları (yıllık%) 0.462% (2014) İşgücü, Toplam 8.298.241 (2013) İşsizlik oranı % 4 (2013) Dış borç stokları, toplam (DOD, cari ABD $) 11287827000 $ (2013) 1.3.2. Ekonomi Performans Fildişi Sahili, Batı Afrika Ekonomik ve Para Birliği nin (WAEMU) en büyük üye ülkesi olup, 2011 yılına kadar kişi başına gelirde pozitif büyüme elde eden Fildişi Sahili, 2011 yılında yaşanan iç savaş nedeniyle reel GSYİH si %4,7 daralmıştır. Son dönemde %8 in üzerinde büyüyen ekonominin, önümüzdeki kısa dönemde %7 nin üzerinde büyümesi beklenmektedir. Kamu ve özel yatırımlar kriz öncesi seviyelerde seyretmektedir ve hatta yatırımlar artmaya bile başlamıştır. Kamu yatırımları daha çok hasar görmüş altyapılara yönlendirilmiştir. Ayrıca eğitim ve sağlık alanında harcamalar dahi öngörülmüştür. 5
Fildişi Sahili için yolsuzluk ciddi bir sorundur. Analistlere göre, borçlar hükümet gelirinin %56 sını; kamu borçları ise GSYH nin %66,1 ini oluşturmaktadır. Seçim sonrası çıkan kriz nedeniyle iç ve dış borçlarda artış olmuş ancak daha sonra kredi kuruluşları ile yapılan müzakereler sonucunda dış borçlar yapılandırılabilmiştir. 1.3.3. Para Politikaları Fildişi Sahili, Frank Bölgesi Bölgesel Grubunun Batı Afrika Ekonomik ve Parasal Birliği (UEMOA) üyesidir. Fildişi Sahili nin para politikası, sekiz üye ülkedeki enflasyon hedeflemesi önceliğine sahip olan Bölgesel Merkez Bankası (BCEAO) tarafından belirlenmektedir. BCEAO nun politikası, Avrupa Merkez Bankası (ECB) tarafından oldukça fazla etkilenmektedir. 6
SEKTÖRLER 2.1. SEKTÖRLER 2.1.1. Tarım ve Hayvancılık Fildişi Sahili nin ekonomisi ağırlıklı olarak tarıma dayanmaktadır. İşgücünün yaklaşık %60-70 i tarım sektöründe çalışmaktadır. Dünya kakao çekirdeğinin yaklaşık %40 ını tedarik eden Fildişi Sahili aynı zamanda kahve ve kereste ihracatçısıdır. Bu ürünlerin ihracatından elde edilen gelirler Fildişi Sahilinin GSYİH sinin %40 ını ve toplam ihracat gelirlerinin de yaklaşık olarak %70 ini oluşturmaktadır. Pamuk sektöründe verimliliğin arttırılmasına yönelik çalışmalar nedeniyle uzun vadede büyüme beklenmektedir. 2.1.2. Sanayi Fildişi Sahili nin sanayisi iç savaş ve seçim sonrası krizden ciddi bir biçimde etkilenmiştir. Telekomünikasyon, makine, elektrik, tekstil, hazırgiyim gibi sanayi alt sektörlerinde üretimde düşüş yaşanmıştır. Ancak iç savaşın sona ermesinin ardından toparlanma sürecine giren sanayi üretimi, kriz öncesi seviyelerin de üzerine çıkmıştır. 2.1.3. Ulaştırma ve Telefomünikasyon Altyapısı Fildişi Sahili Batı Afrika Bölgesinde en fazla gelişmiş telekomünikasyon altyapısına sahip ülkedir. Ülkede aktif faaliyet veren 5 adet mobil telefon şirketi olup, yaklaşık 15 milyon abone vardır. Sabit telefon abone sayısı ise 280 bin civarındadır. Yararlı link:zhttp://www.atci.ci/index.php/qualite-de-services/ Fildişi Sahili ndeki ana havalimanı Abidjan daki Felix Houphouet Havaalanıdır. 2.1.4. Enerji 100 milyon varil petrol rezervine sahip Fildişi Sahili, rafine petrol ürünleri üretiminde kendi kendine yeterlidir ve ayrıca Batı Afrika Bölgesinde başlıca tedarikçilerden biridir. Günde yaklaşık 100.000 varil üretmektedir, Petrol ve gaz kuyularının sadece %7 si karadadır. Ayrıca Petrol sanayinin büyük bir bölümü offshore şeklinde olması nedeniyle krizden çok fazla etkilenmemiştir. Petrol ihracatı, toplam ihracatın yaklaşık beşte birini oluşturmaktadır. Fildişi Sahili nin doğal gaz rezervleri 1 trilyon kübik metredir. Hükümet, doğal gaz tüketiminin orta vadede %50 artacağını öngörmektedir. Ayrıca Fildişi Sahili nin bölgenin 7
doğal gaz ihracatçısı olması beklenmektedir. Doğal gaz üretimi önümüzdeki 20 yılda günlük ortalama 35 milyon kübik metre olacaktır. Yıllık brüt elektrik üretimi yaklaşık 5.800 GWH olup, bunun yaklaşık %27 si hidrolik; %73 ü ise termik üretimdir. 2.1.5. Bankacılık Bankacılık iç savaştan ciddi şekilde etkilenmiştir. Birçok banka yetersiz sermayeye sahiptir. Ayrıca Devlet birçok zayıf bankanın sermayesindeki payını arttırmıştır. Bankacılık alanında denetim oldukça gevşektir. Ülkede faaliyet gösteren başlıca bankalar; SGBCI, BICICI, BNI, BIAO-CI, SIB, CITIBANK, ECOBANK 8
DIŞ TİCARET 4.1. DIŞ TİCARET 4.1.1. Genel Durum Fildişi Sahili dış ticaret fazlası veren bir ülkedir. ITC-Trademap sitesinin Fildişi Sahili ile ticaret yapan ülkelerin dış ticaret verilerini (yansıtılmış/mirror) kullanılarak hazırladığı kesin olmayan verilerine göre; 2014 yılında Fildişi Sahili nin ihracatı 9,7 milyar dolar, ithalatı ise 7 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Her yıl dış ticaret fazlası veren Fildişi Sahili nin 2014 yılı dış ticaret fazlası 2,7 milyar dolar olmuştur. Batı Afrika ekonomisinin başlıca lokomotiflerinden biri olan Fildişi Sahili, Batı Afrika Ülkeleri Ekonomik Topluluğu nun (ECOWAS - CEDEAO) mal ticaretinin %10 unu gerçekleştirmektedir. Son 10 yıl boyunca ardı ardına yaşanan krizlere rağmen mal dış ticareti sürekli artmıştır. ITC-Trademap verilerine göre, 2003-2014 yılları arasında mal ticareti yaklaşık 2 kat artmış olup, İhracatının büyük bir kısmını tarım ürünlerinin, ithalatını ise tarım dışı ürünlerin oluşturduğu gözlemlenmektedir. Fildişi Sahili, Avrupa ve BRIC ülkelerine genel olarak hammadde ihracatı yapmaktadır. Diğer sahra altı ülkelerine ise mamul ürün ihraç etmektedir. Fildişi Sahili nin Dış Ticaret Göstergeleri (Milyon ABD Doları) YILLAR İHRACAT İTHALAT HACİM DENGE 2003 5.326 3.278 8.605 2.048 2004 6.578 4.714 11.293 1.864 2005 7.247 5.864 13.112 1.382 2006 8.147 5.820 13.968 2.327 2007 8.067 6.683 14.750 1.384 2008 9.778 7.883 17.662 1.895 2009 10.280 6.959 17.240 3.320 2010 10.283 7.849 18.132 2.434 2011 11.049 6.719 17.769 4.329 2012 10.860 9.769 20.629 1.091 2013 12.083 12.482 24.565-399 2014* 9.775 7.071 16.846 2.704 (*) Yansıtılmış Veri (Mirror Data) Kaynak : ITC_Trademap 4.1.2. Başlıca Ürünler İtibariyle Fildişi nin İhracatı (Bin Dolar) Fildişi Sahili nin başlıca ihracat ürünü kakao dur. Kakao ve kakao ürünleri ihracatı 2014 yılında 5,2 milyar dolara yaklaşmıştır. Fildişi Sahili kakao ihracatında dünyada 1. sırada yer almaktadır. Petrol ürünleri ihracatı ise son yıllarda yaşanan fiyat artışlarına bağlı olarak artış göstermektedir. 2014 yılında petrol ürünleri ihracatı 1,1 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Fildişi Sahili nin ihraç ettiği diğer ürünler ise kauçuk, muz, hindistancevizi, balık, pamuk, kahve ağaç ürünleridir. 9
Fildişi Sahili nin İhraç Ettiği Başlıca Ürünler (1 000 Dolar) GTİP ÜRÜNLER 2012 2013 2014 * TOPLAM İHRACAT 10.860.995 12.083.808 9.775.047 1801 Kakao dane ve kırıkları (ham/kavrulmuş, bütün/kırık) 2.324.954 2.044.456 3.541.274 2710 Petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde 1.766.044 1.781.777 525.957 edilen yağlar 8905 Fener, yangın söndürme, tarak gemileri, yüzer 5.485 1.730.844 - vinçler vb; yüzer havuzlar; yüzer-dalabilen sondaj ve üretim platformları 2709 Ham petrol (petrol yağları ve bitümenli 1.255.555 959.539 608.585 minerallerden elde edilen yağlar) 4001 Tabii kauçuk, balata, güta-perka, guayül, çıkıl 808.583 759.555 770.902 (chicle) vb. tabii sakızlar 7108 Altın (platin kaplamalı altın dahil) (işlenmemiş veya yarı işlenmiş ya da pudra halinde) 641.072 575.769 13.698 1803 Kakao hamuru 437.259 544.088 1.000.567 0801 Hindistan cevizi, brezilya ve kaju cevizi 351.577 345.969 407.948 (taze/kurutulmuş) 5201 Pamuk (karde edilmemiş veya penyelenmemiş) 223.000 271.881 207.372 1804 Kakao yağı 210.393 265.603 618.283 1511 Palm yağı ve fraksiyonları (kimyasal olarak 272.237 188.156 66.965 değiştirilmemiş) 0901 Kahve, kahve kabuk ve kapçıkları, içinde 151.585 173.746 168.076 herhangi bir oranda kahve bulunup kahve yerine kullanılan ürünler 1802 Kakao kabukları, iç kabukları, zarları ve diğer 207.266 171.447 551 kakao döküntüleri 0803 Muz (plantain dahil) (taze veya kurutulmuş) 139.670 151.247 325.595 8710 Tanklar ve diğer zırhlı savaş taşıtları (motorlu) 3.654 93.319 - (silahla donatılmış olsun olmasın) ve bunların aksam ve parçaları 1805 Kakao tozu (ilave şeker/diğer tatlandırıcı 106.708 88.121 91.387 maddeler içermeyen) 2101 Kahve, çay ve Paraguay çayı hülasası, esans, 72.584 87.912 53.540 konsantreleri ve müstahzarları 3304 Güzellik, makyaj ve cilt bakımı için 109.270 83.823 9.165 müstahzarlar (güneşlenme kremleri ve müst. dahil), manikür ve pedikür müstahzarları 4407 Uzunlamasına kesilmiş, biçilmiş ağaç; kalınlık > 86.823 83.214 114.737 6 mm 8702 10 veya daha fazla kişi taşımaya mahsus (sürücü 14.656 80.333 16 dahil) motorlu taşıtlar 3401 Sabunlar, yüzey aktif organik ürünler ve 77.014 77.927 27.430 müstahzarlar 3923 Plastiklerden eşya taşınmasına veya ambalajlanmasına mahsus malzeme, tıpa, kapak, kapsül ve diğer kapama malzemeleri 88.067 77.200 19.139 10
8431 Özellikle 84.25 ila 84.30 pozisyonlarındaki 59.716 76.142 1.793 makina ve cihazlar ile birlikte kullanılmaya elverişli aksam ve parçalar 2716 Elektrik enerjisi 0 72.147-2713 Petrol koku, petrol bitümeni ve petrol yağlarının 137.443 64.813 24.311 veya bitümenli minerallerden elde edilen yağların diğer kalıntıları 2403 Homonize edilmiş tütün ve tütün yerine geçen 45.067 53.188 54.771 madde hülasaları ve esansları 6402 Dış tabanı ve yüzü kauçuk veya plastik 46.315 52.690 4.250 maddeden olan diğer ayakkabılar 4408 Kaplama, kontrplak vb. için yapraklar; kalın <= 46.868 44.147 61.951 6mm. 4403 Yuvarlak ağaçlar 28.439 42.605 100.986 1902 Makarnalar ve kuskus 35.569 36.780 14.667 2104 Çorba, et suyu ve karışım halindeki homojenize 41.681 33.670 4.420 gıda müstahzarları 6305 Eşya ambalajında kullanılan torba ve çuval 27.154 32.573 5.853 4819 Kağıttan, kartondan, selüloz vatkadan veya 26.041 31.204 9.547 selüloz lif tabakalarından kutu, mafhaza, torba vb. 0804 Hurma, incir, ananas, avokado ve guava armudu, 34.464 31.148 72.468 mango ve mangost (taze/kurutulmuş) 1101 Buğday unu/mahlut unu 34.574 30.865 13.477 5208 Pamuklu mensucat (ağırlık itibariyle % 85 veya 26.795 30.172 22.877 daha fazla pamuk içerenler)(m2. ağırlığı 200 gr. ı geçmeyenler) 8703 Binek otomobilleri ve esas itibariyle insan 3.192 28.882 593 taşımak üzere imal edilmiş diğer motorlu taşıtlar (yarış rabaları dahil) 3105 Azot, fosfor ve potasyumun ikisini veya üçünü 5.157 27.922 26.296 içeren mineral veya kimyasal gübreler 3305 Saç müstahzarları 22.839 21.429 1.556 1701 Kamış/pancar şekeri ve kimyaca saf sakkaroz (katı halde) 15.131 20.693 10.282 (*) Yansıtılmış Veri (Mirror Data) (-) Veri yok Kaynak: ITC Trade Map 4.1.3. Başlıca Ürünler İtibariyle Fildişi nin İthalatı (Bin Dolar) Fildişi Sahili nin en çok ithal ettiği ürün ham petrol ve yüzer araçlardır. Pirinç, balık, otomobil, ilaç, buğday, petrol yağları, çimento ve telefon cihazlarıdır. Fildişi Sahili nin İthal Ettiği Başlıca Ürünler (1 000 Dolar) GTİP ÜRÜNLER 2012 2013 2014* TOPLAM İTHALAT 9.769.657 12.482.984 7.071.054 2709 Ham petrol (petrol yağları ve bitümenli 2.752.776 2.928.052 157.815 minerallerden elde edilen yağlar) 8905 Fener, yangın söndürme, tarak gemileri, yüzer 398.176 2.685.699 541 11
vinçler vb; yüzer havuzlar; yüzer-dalabilen sondaj ve üretim platformları 1006 Pirinç 684.532 472.495 400.437 0303 Balıklar (dondurulmuş) 329.458 358.084 227.340 8703 Binek otomobilleri ve esas itibariyle insan 234.860 257.962 138.626 taşımak üzere imal edilmiş diğer motorlu taşıtlar 3004 Tedavide veya korunmada kullanılmak üzere 255.474 247.547 208.496 hazırlanan ilaçlar (dozlandırılmış) 1001 Buğday ve mahlut 218.303 210.897 160.197 2710 Petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde 149.280 151.869 150.648 edilen yağlar 2523 Çimento 112.604 139.015 85.881 8517 Telefon cihazları, ses, görüntü veya diğer 121.479 123.378 94.432 bilgileri almaya veya vermeye mahsus diğer cihazlar 3901 Etilen polimerleri (ilk şekillerde) 112.328 119.823 94.403 2711 Petrol gazları ve diğer gazlı hidrokarbonlar 102.951 117.228 32.631 8704 Eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar 127.862 113.929 92.594 8431 Özellikle 84.25 ila 84.30 pozisyonlarındaki 99.899 113.164 52.997 makina ve cihazlar ile birlikte kullanılmaya elverişli aksam ve parçalar 2401 Yaprak tütün ve tütün döküntüleri 86.437 108.356 96.219 3808 Haşarat öldürücü, dezenfekte edici, zararlıları 68.294 87.552 105.638 yok edici,sürgünleri önleyici, bitkilerin büyümesini düzenleyici ürünler 8502 Elektrik enerjisi üretim (elektrojen) grupları ve 36.099 70.074 20.673 rotatif elektrik konvertörleri 3902 Propilen ve diğer olefinlerin polimerleri (ilk 52.135 66.183 38.965 şekillerde) 7210 Demir veya alaşımsız çelikten yassı hadde 72.119 65.338 60.194 mamulleri, genişliği 600 mm veya daha fazla olanlar (kaplanmış olanlar) 0402 Süt, krema (konsantre edilmiş, ilave şeker veya 78.406 64.812 66.546 diğer tatlandırıcı madde içerenler) 8429 Buldozerler, greyderler, toprak tesviye 50.382 63.864 64.093 makinaları, skreyperler, mekanik küreyiciler, ekskavatörler, yol silindirleri vb 3302 Sanayide ve içecek imalinde hammadde veya 49.393 61.216 58.719 koku verici maddeler ve karışımlar 4011 Kauçuktan yeni dış lastikler 62.106 60.385 56.811 3105 Azot, fosfor ve potasyumun ikisini veya üçünü 26.715 59.473 32.733 içeren mineral veya kimyasal gübreler 8544 İzole edilmiş teller, kablolar ve diğer elektrik 67.280 57.430 49.223 iletkenler; tek tek kaplanmış liflerden oluşan fiber optik kablolar 7213 Demir veya alaşımsız çelikten filmaşin (sıcak 55.470 56.802 7.528 haddelenmiş, kangal halinde) 8802 Helikopterler, uçaklar vb; uzay araçları (uydular dahil), uzay araçlarını fırlatıcı araçlar 52.510 56.454 52.640 12
ve yörünge-altı araçları 0206 Sığır, domuz, koyun, keçi, at, eşek, katır ve 51.864 50.969 52.358 bardoların lerin yenilen sakatatı (taze,soğutulmuş veya dondurulmuş) 8474 Toprak, taş, metal cevheri vb. ayıklama, eleme, 25.351 48.337 42.488 tasnif, ayırma, yıkama, kırma, öğütme, yoğurma, kalıplama vb. Makinaları 5208 Pamuklu mensucat (ağırlık itibariyle % 85 41.039 43.635 69.827 veya daha fazla pamuk içerenler)(m2. ağırlığı 200 gr. ı geçmeyenler) 1901 Malt hülasası; un, nişasta ve malt esaslı 26.618 42.045 53.353 müstahzarlar 3904 Vinil klorür veya diğer halojenlenmiş 25.219 41.261 36.019 olefinlerin polimerleri (ilk şekillerde) 0703 Soğan, şalot, sarımsak, pırasa ve diğer 24.492 39.300 19.635 soğanımsı sebzeler (taze/soğutulmuş) 8708 Karayolu taşıtları için aksam, parça ve 36.872 38.268 26.905 aksesuarlar 8426 Gemi vinçleri, diğer vinçler, hareketli kaldırma 13.161 37.567 12.149 çerçeveleri, lastik tekerlekli taşıyıcılar ve vinçli yük arabaları 2204 Taze üzüm şarabı (kuvvetlendirilmiş şaraplar 32.418 37.485 35.740 dahil) ve üzüm şırası 8413 Sıvılar için pompalar (ölçü tertibatı olsun 33.798 37.236 29.690 olmasın) ve sıvı elevatörleri 1511 Palm yağı ve fraksiyonları (kimyasal olarak 82.309 37.025 89.295 değiştirilmemiş) 3104 Potaslı mineral veya kimyasal gübreler 31.536 36.981 32.256 8438 Yiyecek ve içeceklerin sınai amaçlarla hazırlanması veya imaline mahsus makina ve cihazlar 22.385 35.954 31.594 (*) Yansıtılmış Veri (Mirror Data) (-) Veri yok Kaynak: ITC Trade Map 4.1.4. Başlıca Ülkeler İtibariyle Fildişi nin İhracatı (Bin Dolar) Avrupa Birliği, Fildişi Sahili nin başlıca ihraç pazarlarından biridir. Fildişi Sahili nin ihracat yaptığı başlıca ülkeler Gana, Hollanda, Nijerya, Fransa, Almanya ve ABD dir. Bu ülkelere yapılan ihracatta başlıca ürünler kakao ve ham petrol ve kauçuktur. Fildişi Sahili nin İhracat Yaptığı Başlıca Ülkeler (1 000 Dolar) ÜLKE 2012 2013 2014* TOPLAM İHRACAT 10.860.995 12.083.808 9.775.048 1 Gana 431.356 1.851.554 1.049.136 2 Hollanda 949.628 965.973-3 Nijerya 867.737 862.073 835.201 4 Fransa 501.720 787.558 714.908 5 Almanya 814.874 749.963 1.244.674 13
6 ABD 877.921 740.990 603.552 7 Burkina Faso 380.120 479.328 614.632 8 Belçika 432.430 419.838 469.381 9 Kanada 460.958 402.718-10 Mali 295.022 357.544 29.155 11 G. Afrika Cum. 396.255 355.096 355.105 12 Malezya 338.997 327.493 38.117 13 İsviçre 268.905 252.503 523.752 14 Hindistan 359.508 250.648-15 Gabon 33.736 243.122-27 Türkiye 111.794 108.820 238.711 (*) Yansıtılmış Veri (Mirror Data) (-) Veri yok Kaynak: ITC Trade Map 4.1.5. Başlıca Ülkeler İtibariyle Fildişi nin İthalatı (Bin Dolar) İthalatta da Fildişi Sahili nin en önemli ticaret partnerleri Nijerya, Bahamalar, Çin ve Fransa dır. Bu ülkelerde ithal ettiği başlıca ürünler, petrol gazları, petrol yağları, yüzer araçlar, buğday ve ilaçlardır. Fildişi Sahili nin İthalat Yaptığı Başlıca Ülkeler (1 000 Dolar) ÜLKE 2012 2013 2014* World 9.769.657 12.482.984 7.071.054 1 Nijerya 2.510.786 2.886.628-2 Bahamalar 136 1.460.260-3 Çin 715.818 1.423.653 1.220.552 4 Fransa 1.210.320 1.305.808 1.414.142 5 Angola 6.965 661.041 6 Hindistan 389.171 320.787 288.348 7 ABD 254.433 291.602 238.681 8 Tayland 287.136 261.003 340.789 9 Almanya 240.174 257.004 191.267 10 Hollanda 195.644 242.746 253.799 11 İspanya 189.809 201.138 251.175 12 Japonya 189.331 191.625 53.527 13 Vietnam 223.668 173.254-14 Birleşik Krallık 172.296 171.707 132.653 15 Kolombiya 363.329 166.548 113.103 25. Türkiye 75.504 71.528 93.221 (*) Yansıtılmış Veri (Mirror Data) (-) Veri yok Kaynak: ITC Trade Map 14
5.1. TÜRKİYE İLE TİCARET Genel Durum TÜRKİYE İLE TİCARET Türkiye nin Fildişi Sahili ne ihracatı son 10 yılda istikrarlı bir şekilde artarak 2014 yılında 93 milyon ABD Dolarına ulaşmıştır. Türkiye nin Fildişi Sahili nden ithalatı ise 2014 yılında 238 milyon ABD Doları olmuştur. Türkiye 2014 yılında Fildişi Sahili ile yaptığı ticarette 145 milyon dolar dış ticaret açığı vermektedir. 5.1.1. Türkiye Fildişi Sahilleri Dış Ticaret Verileri Türkiye Fildişi Sahili Dış Ticaret Değerleri (1000 ABD Doları) YILLAR İHRACAT İTHALAT HACİM DENGE 2002 15.590 29.767 45.357-14.177 2003 14.025 43.687 57.712-29.662 2004 14.296 61.336 75.632-47.040 2005 26.601 33.063 59.664-6.462 2006 29.853 43.975 73.828-14.122 2007 32.322 86.016 118.338-53.694 2008 39.436 118.257 157.693-78.821 2009 59.676 90.843 150.519-31.167 2010 47.924 97.215 145.139-49.291 2011 65.759 138.920 204.679-73.161 2012 76.563 121.289 197.851-44.726 2013 85.349 132.039 217.388-46.690 2014 93.170 238.711 331.881-145.541 2015 115.739 274.350 390.089-158.611 Kaynak: TÜİK 5.1.2. Türkiye nin Fildişi Sahili ne İhracatından Başlıca Ürünler 2014 yılında 93 milyon ABD Doları olarak gerçekleşen Fildişi Sahili ne ihracatımızda başlıca ürünler, demir çelik profil, inşaat aksamı, kaplar, hijyenik ürünler, demir çelik yassı ürünler, elektrik transformatörler konvertörler, bisküvi, çimento ve ayçiçeği yağıdır. 15
Türkiye nin Fildişi Sahili ne İhracatında Başlıca Ürünler (1000 Dolar) GTİP Ürünler 2012 2013 2014 TOPLAM İHRACAT 76.563 85.349 93.221 7216 Demir veya alaşımsız çelikten profiller 7.920 6.827 7.404 7308 Demir veya çelikten inşaat ve inşaat aksamı, inşaatta 314 1.226 5.020 kullanılmak üzere hazırlanmış demir veya çelikten sac, çubuk, vb. 2102 Mayalar ve cansız diğer tek hücreli 2.119 3.781 4.546 mikroorganizmalar 7311 Demir veya çelikten sıkıştırılmış veya sıvı hale 20 95 3.838 getirilmiş gazlar için kaplar 9619 Hijyenik havlular ve tamponlar, bebek bezleri ve 991 1.730 3.592 benzeri hijyenik eşya 7208 Demir veya alaşımsız çelikten yassı hadde ürünleri 2.843 4.879 3.269 (genişlik >= 600 mm) (sıcak haddelenmiş) (kaplanmamış) 8504 Elektrik transformatörleri, statik konvertörler 3 24 2.698 (örneğin; redresörler) ve endüktörler 1905 Ekmek, pasta, kek, bisküvi ve diğer ekmekçi 2.129 1.891 2.665 mamüller, hosti, boş ilaç kapsülü mühür güllacı, pirinç kağıdı vb 2523 Çimento 6.330 1 2.421 1512 Ayçiçeği, aspir, pamuk tohumu yağları ve bunların 1.960 3.056 2.367 fraksiyonları (kimyasal olarak değiştirilmemiş) 1902 Makarnalar ve kuskus 2.762 2.850 2.264 4011 Kauçuktan yeni dış lastikler 1.841 2.270 2.039 7606 Aluminyum saclar, levhalar, şeritler (kalınlığı 0,2 57 0 1.661 mm. yi geçenler) 8474 Toprak, taş, metal cevheri vb. ayıklama, eleme, 273 1.547 1.612 tasnif, ayırma, yıkama, kırma, öğütme, yoğurma, kalıplama vb. Makinaları 7607 Aluminyumdan yaprak ve şeritler (kalınlık <= 0, 559 1.241 1.396 2mm) 1901 Malt hülasası; un, nişasta ve malt esaslı 1.204 1.182 1.269 müstahzarlar 9405 Diğer aydınlatma cihazları, ışıklı panolar, ışıklı 503 1.070 1.245 tabelaları ve benzer eşya ve bu eşyanın aksam ve parçaları 9403 Diğer mobilyalar ve bunların aksam ve parçaları 576 493 1.047 6005 Çözgü tipi örgülü diğer mensucat 0 489 1.047 3307 Traş müstahzarları, vücut deodorantları, banyo 673 539 1.047 müstahzarları, tüy dökücüler, vb. 8705 Özel amaçlı motorlu taşıtlar (kurtarıcılar, vinçli, 0 1.448 1.045 itfaiye, beton karıştırıcılı, yol süpürme, zift vb taşıtları) 3906 Akrilik polimerleri (ilk şekillerde) 747 1.567 1.016 7610 Aluminyumdan inşaat ve inşaat aksamı (köprüler, 53 69 1.004 16
köprü aksamı, kuleler, pilonlar, ayaklar, sütunlar, kapı, pencere vb) 8544 İzole edilmiş teller, kablolar ve diğer elektrik 987 589 948 iletkenler; tek tek kaplanmış liflerden oluşan fiber optik kablolar 6908 Cilalı veya sırlı seramikten döşeme veya kaplama 109 272 933 karoları ve kaldırım taşları; cilalı veya sırlı mozaik küpler vb. 1806 Çikolata ve kakao içeren diğer gıda müstahzarları 818 632 933 8418 Buzdolapları, dondurucular ve diğer soğutucu ve 788 1.319 893 dondurucu cihazlar ve ısı pompaları 2203 Biralar (malttan) 1.336 1.275 871 3401 Sabunlar, yüzey aktif organik ürünler ve 1.312 875 855 müstahzarlar 7214 Demir veya alaşımsız çelikten çubuklar (dövülmüş, 586 1.827 841 sıcak haddelenmiş, haddeleme işleminden sonra burulmuş olaniar dahil) 3920 Plastikten diğer levha, plaka, şerit, film, folye 507 773 837 (gözeneksiz) 1509 Zeytinyağı ve fraksiyonları (kimyasal olarak 1.565 5.916 736 değiştirilmemiş) 2402 Tütün/tütün yerine geçen maddelerden purolar, 0 0 701 sigarillolar ve sigaralar 3812 Vulkanizasyon çabuklaştırıcı, kauçuk/plastik için 306 464 662 plastifiyan bileşikler, oksidasyonu önleyici veya dayanıklılaştırıcı 3005 Tıpta, cerrahide, dişçilikte veya veterinerlikte 0 12 632 kullanılan pamuk, sargılar, gaz bezleri, bandaj vb. 5702 Dokunmuş halılar ve dokumaya elverişli 484 1.234 615 maddelerden diğer yer kaplamaları 6809 Alçı ve alçı esaslı bileşiklerden eşya 7 21 614 3923 Plastiklerden eşya taşınmasına veya 217 514 609 ambalajlanmasına mahsus malzeme, tıpa, kapak, kapsül ve diğer kapama malzemeleri 4418 Ağaçtan bina ve inşaat için marangozluk, mamülleri, doğrama parçaları 26 161 605 Kaynak: ITC_Trademap 5.1.3. Türkiye nin Fildişi Sahili ne İthalatında Başlıca Ürünler 2014 yılında Fildişi Sahili ne 278 milyon ABD Doları olarak gerçekleşen ithalatımızın büyük bir kısmını kakao ürünleri oluşturmaktadır. Fildişi Sahili nden ithal ettiğimiz diğer başlıca ürünler, kauçuk, pamuk ve ağaç ürünleridir. 17
Türkiye nin Fildişi Sahili nden İthalatında Başlıca Ürünler (1000 Dolar) GTİP Ürünler 2012 2013 2014 TOPLAM İTHALAT 121.289 132.039 238.711 1801 Kakao dane ve kırıkları (ham/kavrulmuş, 93.154 98.332 174.607 bütün/kırık) 1803 Kakao hamuru 4.912 8.539 36.282 1804 Kakao yağı 9.853 8.687 13.521 5201 Pamuk (karde edilmemiş veya penyelenmemiş) 0 2.443 5.243 1805 Kakao tozu (ilave şeker/diğer tatlandırıcı 5.139 5.322 4.640 maddeler içermeyen) 4001 Tabii kauçuk, balata, güta-perka, guayül, çıkıl 5.688 7.036 2.878 (chicle) vb. tabii sakızlar 4407 Uzunlamasına kesilmiş, biçilmiş ağaç; kalınlık 736 884 970 > 6 mm 2602 Manganez cevherleri ve konsantreleri 99 55 168 4408 Kaplama, kontrplak vb. için yapraklar; kalın <= 223 505 137 6mm. 4418 Ağaçtan bina ve inşaat için marangozluk, 0 63 119 mamülleri, doğrama parçaları 0801 Hindistan cevizi, brezilya ve kaju cevizi 200 96 71 (taze/kurutulmuş) 7326 Demir veya çelikten diğer eşya: 0 21 45 3915 Plastikten döküntü, kalıntı ve hurdalar 0 0 14 4402 Odun kömürü 0 0 7 0804 Hurma, incir, ananas, avokado ve guava 0 6 4 armudu, mango ve mangost (taze/kurutulmuş) 0604 Buket yapmaya elverişli bitki yaprakları, dalları 0 2 2 vb diğer kısımları 8481 Borular, kazanlar, tanklar, depolar ve benzeri 0 0 1 diğer kaplar için musluklar, valfler (vanalar) ve benzeri cihazlar 6307 Diğer hazır eşya (elbise patronları dahil) 0 0 1 Kaynak: ITC_Trademap 18
KONYA İLE TİCARET 6.1. KONYA İLE TİCARETİ 6.1.1.Konya Fildişi Sahilleri 2015 Yılı İhracat Kalemleri FASIL FASIL_ADI DOLAR 87 Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, 1.486.574 motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı 84 Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, bunların aksam ve parçaları 462.706 94 Mobilyalar, yatak takımları, aydınlatma cihazları, reklam lambaları, ışıklı tabelalar vb, prefabrik yapılar 96 Çeşitli mamul eşya (hijyenik havlu, bebek bezi, kalem, çakmak, fermuar, fırça vb.) 90 Optik, fotoğraf, sinema, ölçü, kontrol, ayar, tıbbi, cerrahi alet ve cihazlar, bunların aksam, parça ve aksesuarı 68 Taş, alçı, çimento, amyant, mika veya benzeri maddelerden eşya 59.733 24.253 16.236 13.272 39 Plastikler ve mamulleri 1.299 40 Kauçuk ve kauçuktan eşya 1.140 83 Adi metallerden çeşitli eşya (kilit, kasa, mobilya tertibatı, vb.) 1.137 85 Elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetme-verme, televizyon görüntü-ses kaydetme-verme cihazları,aksam-parça-aksesuarı 76 Alüminyum ve alüminyumdan eşya 625 79 Çinko ve çinkodan eşya 547 830 6.1.2.Konya Fildişi Sahilleri 2015 Yılı İthalat Kalemleri FASIL FASIL_ADI DOLAR 18 Kakao ve kakao müstahzarları 418.761 19
6.1.3.Türkiye-Fildişi Sahilleri -Konya Yıllara Göre İthalat / İhracat Rakamları Türkiye- Fildişi Sahilleri Rakamları 2011 2012 2013 2014 2015 İhracat Dolar 65.773.291 76.562.687 85.348.536 93.170.234 115.738.984 İthalat Dolar 138.919.896 121.288.602 132.039.427 238.711.078 274.349.891 Konya- Fildişi Sahilleri Rakamları 2011 2012 2013 2014 2015 İhracat Dolar 129.870 236.515 191.513 382.378 2.068.352 İthalat Dolar 1.107.693 2.323.502 1.400.112 1.709.455 418.761 20