ÖĞRETİM ÜYELİĞİNE YÜKSELTİLME VE ATANMA YÖNETMELİĞİ GÖREVDE YÜKSELME EĞİTİMİ DERS NOTLARI Av. Murat Fehmi PINAR AİBÜ Hukuk 1
ATAMA İÇİN ÖNŞART MADDE 2 Öğretim üyeliğine atanabilmek için 657 sayılı Kanun un 48. maddesindeki genel şartlara sahip olmak gerekir. 2547 sayılı Kanun un yabancı uyruklu öğretim elemanları hakkındaki 34. madde hükmü saklıdır. Kadroya başvurabilmek için yükseköğretim kurumları tarafından belirlenen ve Yükseköğretim Kurulu tarafından uygun bulunan asgari kriterleri sağlamak zorunludur. Yardımcı doçent adaylarının yabancı dilden senatolarca belirlenen ve Bazı Akademik Kadrolara Öğretim Elemanı Dışındaki Kadrolardan Naklen Yapılacak Atamalarda ya da Açıktan Atamalarda Uygulanacak Merkezi Sınav ile Giriş Sınavlarına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğinde öğretim elemanları için belirlenen taban puanından az olmayan bir puan almaları zorunludur. Üniversitelerin ilgili yönetim kurulları tarafından belirlenecek olan, yükseltilme ve atanma jürilerinde görev yapacak öğretim üyelerinin, bu Yönetmelikte belirtilen asgari nitelikleri sağlamış olmalarına veya ulusal-uluslararası bilimsel düzeydeki çalışmalarıyla alanlarında temayüz etmiş olmalarına özen gösterilir. 2
Yardımcı Doçentliğe Atanma Koşulları 657 sayılı Kanun un 48. maddesindeki genel şartlar. Doktora/ Tıpta Uzmanlık/Sanatta Yeterlik Yabancı dil sınavını başarmak. Yükseköğretim kurumlarınca belirlenen asgari kriterleri sağlamak. 3
YARDIMCI DOÇENTLİĞE ATANMA MADDE 23 Kadronun İlanı (Rektörlükçe) En yüksek tirajlı 5 gazeteden birinde ve diğer üniversitelerde Başvuruların Alınması. 15 günlük süre Yabancı Dil Jürisinin Tespiti İlgili Yönetim Kurulunca (1 i o dilin öğretim üyesi olmak üzere 3 öğretim üyesi) Yabancı Dil Sınavı.(Çeviri) 15 gün içinde 4 saatlik Bilimsel Dosya Teslim 3 gün içinde Bilim Jürisi Tespiti Dekan/müdür tespit eder (1 i o birimin yöneticisi 1 i dışarıdan 3 profesör/doçent) Jüri Raporları 1 ay içinde verilir Fakülte Yönetim Kurulu Kararı. Dekanın Kanaat ve Önerisi. Rektörün Ataması. (2 /3 yıl için) 4
YARDIMCI DOÇENTLERİN SÜRESİ Yardımcı doçentler, fakültelerde ve fakültelere bağlı kuruluşlarda ilgili dekanın, rektörlüğe bağlı enstitü ve yüksekokullarda ilgili müdürün, bölüm başkanının görüsüne dayanan önerisi ile, bir üniversitede veya yüksek teknoloji enstitüsünde her seferinde ikişer veya üçer yıllık süreler için en çok 12 yıla kadar Rektör tarafından atanabilir. Her atama süresi sonunda görev kendiliğinden sona erer. 5
DOÇENTLİĞE YÜKSELTİLME ATANMA Doçentlik sınavı, Üniversitelerarası Kurulun tespit edeceği esaslara göre bu kurul tarafından yılda 1 defa açılır. (!) Bu sınavlara katılabilmek için 2547 sayılı Kanunun 24 üncü maddesinin (b) fıkrasındaki şartları yerine getirmek gerekir. Doçentlik sınavlarına Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarında aranan kriterleri sağlamaları koşuluyla yabancı ülke vatandaşı olanlar da başvurabilir. Bu adayların talepleri halinde doçentlik bilim (sözlü) sınavları, görev yaptıkları bölüm ya da programda bir yabancı dilde eğitim-öğretim yapılıyor ise, bu dilde de yapılabilir. 6
DOÇENTLİĞE YÜKSELTİLME ATANMA Bir lisans öğrenimi gördükten sonra doktora yapmış, tıpta uzmanlık unvanını almış veya tespit edilmiş belli sanat dallarından birinde yeterlik kazanmış olanlar için 2547 sayılı Kanun un 24. maddesinin (b) fıkrasının 3. bendinde belirtilen yabancı dil sınavı, yılda en az 2 kere Üniversitelerarası Kurul tarafından merkezi bir sistemle yapılır. Sınav esasları Üniversitelerarası Kurulca düzenlenir. Sınavda başarılı olana sürekli olarak geçerli bir başarı belgesi verilir. Sınavda başarısız olanlar daha sonraki dönemlerde yabancı dil sınavına katılabilirler. 7
DOÇENTLİĞE YÜKSELTİLME ATANMA Üniversitelerarası Kurul doçentlik sınavına katılabilme şartlarını yerine getiren adayların bildirdikleri bilim dallarına uzmanlık ve araştırma konularına göre doçentlik sınavı jürilerini ad çekme usulü ile seçer. Bu seçim sözü geçen bilim dalında birden çok profesörü bulunan ayrı fakültelerden üye girmesini sağlayacak şekilde yapılır. Gerekli görüldüğü hallerde ad çekme bilgisayarla da yapılabilir. Ayni bilim dalında yeter sayıda üye bulunmadığı veya adayın bilim dalı veya uzmanlık ve araştırma konularının özelliği zorunlu kıldığı taktirde, yakin bilim dallarında jüri üyesi seçimi yapılabilir. JÜRİLER 5 KİŞİDEN OLUŞUR ve 4 yedek üyesi bulunur. Yeterli sayıda üye bulunmadığı hallerde jüride beş üye kalmak şartıyla yedek üye şayisi ikiye kadar düşürülebilir. Jürinin bu şekilde de teşkiline imkân bulunmadığı hallerde, jüri üyeleri şayisi 3 e kadar indirilebilir ve bu durumda 2 yedek üye seçilir. Jüriler, eserleri inceleyip adayı sözlü veya gerektiğinde ayrıca pratik ve uygulamalı sınava tâbi tutarlar ve başarılı olanlara ilgili konuyu ve bilim dalını kapsayan bilim alanının doçentlik yetkisini verirler. Doçentlik başarı belgesi Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı tarafından verilir. 8
DOÇENTLİĞE ATANMA Kadronun İlanı (Rektörlükçe) En yüksek tirajlı 5 gazeteden birinde, Resmi Gazetede, diğer üniversitelere Başvuruların Alınması. 15 gün Dosyalarını 4 nüsha olarak, 15 gün içinde rektörlüğe teslim Jürinin Tespiti 15 gün içinde Rektörce (1 i birimin yöneticisi 1 i dışarıdan 3 profesör) Jüri Raporları 1 ay içinde Üniversite Yönetim Kurulu Gerekçeli Görüş. Rektörün Ataması 9
PROFESÖRLÜĞE YÜKSELTİLEREK ATAMA USULÜ Kadronun İlanı (Rektörlükçe) En yüksek tirajli 5 gazeteden birinde, Resmi Gazetede, diğer üniversitelere Başvuruların Alınması. 15 gün içinde Dosyalarını 5 nüsha olarak, 15 gün içinde rektörlüğe teslim Jürinin Tespiti (Üniversite Yönetim Kurulunca 3 ü dışarıdan 5 profesör) Jüri Raporları 2 ay içinde Üniversite Yönetim Kurulu Kararı. Rektörün Ataması 10
Profesörlüğe Yükseltilme Şartları MADDE 18 Doçentlik unvanını aldıktan sonra EN AZ 5 YIL açık bulunan profesörlük kadrosu ile ilgili bilim alanında çalışmış olmak, Kendi bilim alanında uluslararası düzeyde orijinal eserler vermiş olmak ve uygulama alanı bulunan dallarda uygulamaya yönelik çalışmaları bulunmak, Bir profesörlük kadrosuna atanmak. 11
Profesörlüğe Atanabilecekler MADDE 19 Profesörlüğe yükseltilme şartlarını taşıyan doçentler Başka bir üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsünde en az 2 yıl hizmet etmiş olan profesörler, 2547 sayılı Kanun un 27. maddesi gereğince doçentlik sınavını basarmış sayılarak yabancı ülkelerde aldığı unvanın eşdeğerliliği kabul edilen adaylardan, profesörlüğe yükseltilme şartlarını yerine getirmiş bulunanlar (bunların doçentlikteki hizmet süreleri, unvanı yabancı ülkede aldıkları tarihten baslar) 2547 sayılı Kanun un 28. maddesi gereğince profesörlüklerinin Türkiye de geçerli sayılması Üniversitelerarası Kurul kararıyla kabul edilenler 12
Unvanların Kullanılması MADDE 22 Profesörlük, doçentlik veya yardımcı doçentlik unvanlarını kazananlar, her unvan dönemi içinde yükseköğretim kurumlarında fiilen 2 yıl görev yapmadıkları taktirde, yükseköğretim kurumları dışındaki çalışmalarında bu unvanı kullanamazlar. 13
EK HÜKÜMLER Bir üniversitede açık bulunan doçentlik veya profesörlük kadrosu, Rektörlükçe, isteklilerin başvurması için kadronun devamlı veya kısmi statüsü belirtilerek ilân edilir. Tıp ve diş hekimliği ile uygulamalarının üniversitesi içinde yapıldığına Yükseköğretim Kurulunca karar verilen bilim dallarındaki açık profesör ve doçent kadroları yalnızca devamlı statüdeki öğretim üyelerine tahsis edilir ve bu husus yapılacak ilânda belirtilir. Bu Yönetmelikte yer alan yardımcı doçent, doçent ve profesörlüğe yükseltilme ile atanma esnasında oluşturulan jürilere ve lisansüstü eğitim ile ilgili oluşturulacak her türlü jürilere yurtiçinde ya da Yükseköğretim Kurulu tarafından tanınan yurtdışı yükseköğretim kurumlarında görev yapmakta olan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı ve yabancı ülke vatandaşı profesörler görevlendirilebilir. 14
GELİŞMEKTE OLAN ÜNİVERSİTELERDE YARDIMCI DOÇENT ATAMALARI GEÇİCİ MADDE 7 Bir üniversite biriminde açık bulunan yardımcı doçentliklere atama yapılabilmesi amacıyla, ilgili üniversite, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu nun 23. maddesince kendisine verilmiş işlevlerin bir kısminin Yükseköğretim Kurulunca tespit edilecek bir üniversitece yerine getirilmesi için bu Kurula öneride bulunabilir. Yükseköğretim Kurulu, üniversitelerince önerilen yardımcı doçentlikleri 7 günden az olmamak üzere başvuru için İLÂN eder. Kurul, kendisine süresi içinde yapılan başvuruları şartları taşıyıp taşımadıkları yönünden İNCELENİR. Başvuranlardan gerekli şartları taşıdıkları anlaşılanlar, yükseköğretim kurulunun tespit edeceği üniversitelerde, yabancı dil sınavına ve incelemeye yönetmelikteki sürelere bağlı olmaksızın tâbi tutulurlar. Yardımcı doçentliğe atanmaya ehil oldukları anlaşılanlar, Yükseköğretim Kurulunca, öneride bulunan rektörlüklere BİLDİRİLİR. Atamalar yürürlükteki mevzuata uygun olarak REKTÖRLÜKLERCE yapılır. 15