PAKİSTAN - BANGLADEŞ ÇELİK SEKTÖREL TİCARET HEYETİ RAPORU 6 12 Mart 2012 1
İÇİNDEKİLER Sayfa A. YÖNETİCİ ÖZETİ 3-4 B. HEYETİN DAĞILIMI 4 C.GÖRÜŞMELERİN DAĞILIMI 5 D. RESMİ GÖRÜŞME MESAJLARI 6-11 a. Çelik İhracatçıları Birliğinin Mesajı 6 b. Pakistan Konut ve Çalışma Bakanlığı 7 c. Pakistan Ekonomi Bakanlığı 8 d. İslamabad Sanayi ve Ticaret Odası 8 e. Rawalpindi Sanayi ve Ticaret Odası 9 f. Pakistan Sanayi ve Ticaret Odaları Federasyonu 9 g. Karaçi Sanayi ve Ticaret Birliği 9 h. Karaçi Demir ve Çelik Tüccarları Birliği 10 i. Cittagong Sanayi ve Ticaret Odası 11 E. PAKISTAN ve BANGLADEŞ GAZETE İLANLARI VE RÖPORTAJLARI (EK-1) 12-18 a. Pakistan da Nawai Waqt Gazetesine Verilen İlan 12 b. Pakistan da Business Recorder Gazetesine Verilen İlan 13 c. Pakistan da The News Gazetesinde Yer alan Namık Ekinci Röportajı 14 d. Pakistan da Ziyaret Öncesi Yayımlanan Basın Bültenleri 15-16 e. Bangladeş Dail Star Gazetesine Verilen İlan 17 f.bangladeş te Ziyaret Öncesi Yayımlanan Basın Bültenleri 18 G. PAKİSTAN- BANGLADEŞ HEYETİ KATILIMCILARINA YAPILAN DEĞERLENDİRME ANKETİ SONUÇLARI 19 2
A. Yönetici Özeti 6 Mart akşamı İstanbul dan hareket eden heyet, 7 Mart sabahı Pakistan ın İslamabad şehrine varmıştır. Heyet, 12 Mart Pazartesi akşamı Cittagong dan yola çıkmış, başkent Dakka aktarmalı olarak, 13 Mart Salı sabahı İstanbul a varmıştır. Pakistan da İslamabad ve Karaçi ye, Bangladeş te ise Cittagong a gidilmiştir. İslamabad da bir gece, Karaçi de iki gece ve Cittagong da iki gece konaklanmıştır. 23 kişilik heyet, Pakistan ve Bangladeş te, 3 şehirde toplam 293 yerel kişi ile temas etmiştir. Toplam 8 resmi kurum görüşmesi yapılmıştır. Bu görüşmelerin 7 tanesi Pakistan da 1 tanesi Bangladeş te olmuştur. Heyet taslak programında belirlenen Bangladeş in başkenti Dakka ayağı, muhalefet partilerinin organize ettiği, 3 milyon katılım hedefli mitingin yaratacağı güvenlik açığı sebebiyle iptal edilmiştir. İkili iş görüşmelerine tatminkar katılım sağlanmıştır. Bilhassa Pakistan ın Karaçi ayağındaki ikili iş görüşmelerinin akabinde katılımcılardan daha üst seviyede bir memnuniyet geribildirimi alınmıştır. Her iki ülkede de tüccarların ve sanayicilerin Türk çeliği konusunda bir menfi önyargılarının olmadığı gözlenmiştir. Bilakis, ülkeler arasındaki sıcak siyasi, sosyal ve tarihsel ilişkilerden dolayı, Türk çeliğinin uygun bir mecra bulunduğu takdirde, pozitif ayrımcılıkla karşılaşacağı düşünülmektedir. Halen her iki ülkede de, ithalatta çelik ürünlerine bir gümrük vergisi vardır. Pakistan da, bilhassa Çin ile yaptığı serbest ticaret anlaşması sebebiyle, Türk çeliği haksız bir rekabetle karşı karşıyadır. Fiyat karşılaştırmaları sonucunda, haksız rekabet giderildiğinde, çelik ürünlerimizin Pakistan pazarında rekabet şansının yüksek olacağı tespit edilmiştir. Pakistan ile yürütülmekte olan tercihli ticaret anlaşması görüşmeleri konusunda olumlu bir bilgi alınmıştır: Ticaret Bakanlığı Müsteşarı Zafer Mahmud, çelik ürünlerinin de kapsama alındığı tercihli ticaret anlaşmasını behemahal imzalamaya hazır olduklarını söylemiştir. Müsteşar Mahmud, Bu mesajımızı Ankara daki resmi kurumlara iletin diyerek ifadesinin resmi boyutunun altını çizmiştir. Firmalarımız, ikili iş görüşmeleri sonrasında, Pakistan da ağırlıklı olarak sıcak saçta, Bangladeş te ise ağırlıklı olarak kütük demir ve hurdada yoğun taleple karşılaştıklarını ifade etmişlerdir. Bunun dışında her iki ülkede de nervürlü demir, 3
filmaşin, ticari profil, sıcak ve soğuk saç, galvanizli saç, kütük, slab ve hurda talepleri üzerine görüşmeler olmuştur. B. Heyetin Dağılımı Heyet 23 kişiden oluşmuştur. Heyetin dağılımı şu şekildedir: a. Firmalar: 17 kişi (14 firmadan toplam 17 kişi katılmıştır) 1. Ağır Haddecilik A.Ş. 2. Borçelik Çelik Sanayi ve Ticaret A.Ş. 3. Corbus Metal Ltd. 4. Çolakoğlu Metalurji A.Ş. 5. Diler Ticaret A.Ş. 6. EE Batı İç ve Dış Ticaret Ltd. Şti. 7. Erciyas Çelik Boru A.Ş. 8. İzmir Demir Çelik Sanayi ve Ticaret A.Ş. 9. Kaptan Demir Çelik A.Ş. 10. Kibar Dış Ticaret A.Ş. 11. Mtall Saç Sanayi ve Dış Ticaret Ltd. Şti. 12. Promeks Dış Ticaret A.Ş. 13. Yolbulan Metal Sanayi A.Ş. 14. Zenna Steel Dış Ticaret Ltd. Şti. b. Ekonomi Bakanlığı: 2 kişi c. ÇİB Yönetim Kurulu: 2 kişi d. ÇİB personeli: 3 kişi 4
C. Görüşmelerin Dağılımı Pakistan ve Bangladeş te, 3 şehirde toplam 293 kişi ile temas edilmiştir. Aşağıda her organizasyondaki kişi dağılımı gözükmektedir. Aşağıdaki kişi dağılımları toplamı 310 dur, Pakistan da 11 aynı kişi (iki adet) ve Bangladeş te 3 aynı kişi (Üç adet) farklı organizasyonlarda tekrar bulunmuşlardır. Bu kişileri toplam kişi sayısından çıkardığımızda, her iki ülkede görüşülen kişi sayısı toplamı 293 kişi olmaktadır. 1. İslamabad (Pakistan): Toplam 104 kişi a. Resmi temaslar: 31 kişi i. Konut ve Çalışma Bakanlığı: 5 kişi ii. Ekonomi Bakanlığı: 6 kişi iii. İslamabad Ticaret Odası: 14 kişi iv. Rawalpindi Ticaret Odası: 6 kişi b. İkili İş Görüşmeleri: 31 kişi c. Büyükelçilik Resepsiyonu daki yerel katılım: 43 kişi 2. Karaçi (Pakistan): Toplam 154 kişi a. Resmi temaslar: 66 kişi i. Pakistan Sanayi ve Ticaret Odaları Federasyonu (FPCCI): 18 kişi ii. Karaçi Sanayi ve Ticaret Odası (KCCI): 27 kişi iii. Karaçi Demir Çelik Tüccarları Birliği (KISMA): 21 kişi b. İkili İş Görüşmeleri: 62 kişi c. Başkonsolosluk Resepsiyonu ndaki yerel katılım: 26 kişi 3. Cittagong (Bangladeş): Toplam 52 kişi a. Resmi temaslar: 4 kişi i. Cittagong Sanayi ve Ticaret Odası (CCCI): kişi b. İkili İş Görüşmeleri: 48 kişi 5
D. Resmi Görüşme Mesajları a. Çelik İhracatçıları Birliğinin Mesajı Heyet başkanı Sn. Namık Ekinci, her iki ülkedeki mesajlarında, ağırlıklı olarak, ülkelerimiz arasındaki yoğun kültürel ve tarihi ilişkilerin hak ettiği bir ticaret ilişkisinin olmadığının altını çizmiştir. Bu amaçla, resmi kurumların gerekli çalışmaları yapmaları gerektiğini belirtmiştir. Pakistan da, Çin in Türkiye ye karşı elde ettiği haksız rekabet avantajının bertaraf edilmesinin hem Pakistan ın hem Türkiye nin çıkarına olacağı vurgulanmıştır. Ayrıca, her iki ülkede de Türk çelik sektörü hakkında bilgi verilmiştir. Heyet başkanı Sn. Namık Ekinci, gerek doğrudan kendi konuşmalarında gerek resmi muhataplarının yatırım daveti akabinde, temelde ilişkilerin önce ticaretle kenetlenmesi akabinde ortak yatırımların gündeme alınabileceğini vurgulamıştır. Her iki ülkede toplam 4 kuruma, Türkiye ye bir çelik alım heyeti yollamaları konusunda talepte bulunulmuş ve davet yapılmıştır: 1. İslamabad Sanayi ve Ticaret Odası (Pakistan) 2. Pakistan Sanayi ve Ticaret Odaları Federasyonu (Pakistan) 3. Karaçi Sanayi ve Ticaret Odası (Pakistan) 4. Cittagong Sanayi ve Ticaret Odası (Bangladeş) Dört kurum da davete olumlu yanıt vermiştir. Pakistan Sanayi ve Ticaret Odaları Federasyonu, ülkedeki diğer odalar arasında bir üst şemsiye kurumdur. Ancak Federasyon un, Karaçi Sanayi ve Ticaret Odası ve İslamabad Sanayi ve Ticaret Odası ile arasında tatlı bir rekabet vardır. Bu sebeple, Pakistan daki üç kurumun ayrı birer heyet organize etmeleri, büyük resimde daha kaliteli katılımlar için gerçekçi bir çözümdür. 6
b. Pakistan Konut ve Çalışma Bakanlığı Müsteşar Kamran Laşari, sıcak hoşgeldin ifadeleri akabinde, İslamabad ve Ankara nın kardeş şehir olduğunu, kendilerinin Ankara Belediyesi nin davetiyle geçmişte Türkiye ye bir ziyaret düzenlediklerini, akabinde Türkiye den de 120 kişilik bir heyetin İslamabad a ziyarette bulunduğunu ve Türkiye ile yakın ilişkiler içinde bulunduklarını belirttiler. Pakistan ın gelişen ekonomisi ve konut ihtiyacından hareket ederek, Türk çelik firmalarını ortak yatırıma davet ettiler. Pakistan da yeni yapılan inşaatlarda tuğla yerine çelik kullanımın arttığını ve Türk üreticilerin fiyat yapılarını öğrenmek istediklerini, bu konuyla ilgilenmek üzere Bakanlık bünyesinde bir kaç memur atayabileceklerini ve gündeme gelecek yeni projeleri için yazılı tekliflerimizi almak istediklerini belirttiler. ÇİB Yönetim Kurulu Başkanı Sn. Namık Ekinci çelik ürünlerinde Pakistan ın gümrük vergilerinin çok yüksek olduğunu, bunun kullanıcılar için de büyük ölçüde dezavantaj yarattığından bahsetti. Müsteşar Kamran Laşari bu konuda başka ülkelerden de şikayetler olduğunu ve konuyu Bakanlık bünyesinde değerlendirdiklerini belirtti. ÇİB in Türkiye daveti üzerine Pakistan Büyükelçiliği aracılığıyla resmi bir yazı göndermemiz halinde Türkiye ye gelmekten memnuniyet duyacaklarını ve bu ziyarete ilişkin ilgili diğer bakanlıklar ve kuruluşlarla koordineli çalışarak bir heyet organize edebileceklerini belirttiler. 7
c. Pakistan Ekonomi Bakanlığı Müsteşar Zafer Mahmud, Pakistan ekonomisi hakkında detaylı bilgi verdikten sonra, Türkiye ile ticari ilişkilerin düşük seviyesine dikkat çekti. Müsteşar Mahmud, iki ülke arasındaki ticari ilişkilerin gelişmesi için anahtarın tercihli ticaret anlaşması olduğunun altını çizdi. Bu anlaşma ile, 1 milyar dolar seviyelerindeki iki ülke arasındaki ticaretin, hakkettiği seviyeye geleceğini umduğunu belirtti. Müsteşar, hedefin 15 milyar dolar olması gerektiğini ifade etti. Sn. Zafer Mahmud, Ankara ya iletmeniz üzerine size bir şey söylemek istiyorum dedi. Çelik ürünlerinin de kapsama alındığı tercihli ticaret anlaşmasını behemahal imzalamaya hazırız. d. İslamabad Sanayi ve Ticaret Odası Başkan Asad Farid, çelik sektöründeki ikili ilişkilerin geliştirilmesi için her türlü kurumsal desteği vermeye hazır olduklarını ifade etmiştir. Başkan Farid, çelik sektöründe faaliyet gösteren yaklaşık 140 üyelerinin olduğunu, bunların 16 tanesinin üretici ve 11 tanesinin ithalat yapan tüccar olduğunu diğerlerinin iç ticarette faaliyet gösteren firmalar olduğunu belirtti. Pakistan da gelecekte çok sayıda projenin hayata geçeceğini, bu projelere ilişkin Türkiye ile ortak girişimlerde bulunulabileceğini işbirliğimizi artırmamız gerektiğini vurguladı. Pakistan ın çelik ihracatı yapmadığını, hammadde ithalatına ihtiyaçları olduğunu kimyasal ürünler ve makine ithalatının yanı sıra inşaat demiri ve özellikle kütük ithalatları olduğunu belirtti. Ülkenin ayrıca demir rezervi yataklarına sahip olduğunu fakat şu an bu rezervlerin henüz çıkarılmadığını, ileride bu konuda da potansiyel oluşabileceğini söyledi. Yassı mamullerde de önemli ölçüde ithalatlarının olduğunu, Türkiye nin bu konuda iyi bir pay alabileceğini düşündüğünü belirtti. Gelecek ay içerisinde Türkiye ye düzenleyecekleri heyette çelikle ilgili firmaların da bulunduğunu, bu ziyaret esnasında işbirliği olanaklarının daha derinlemesine incelenebileceğini belirtti. 8
e. Rawalpindi Sanayi ve Ticaret Odası Başkan Yardımcısı Raja Amer İkbal başkanlığındaki heyet, Türk çelik firmaları ile ikili ilişkilerin geliştirilmesinin önemini ifade ederken, Pakistan ın kuzeyindeki Afganistan pazarındaki imkanları vurguladı. İkbal, Afganistan daki talebi beraber karşılayabiliriz. Bizim o bölgeye yönelik oluşmuş olan lojistik ve finansal altyapımızdan faydalanmalısınız dedi. f. Pakistan Sanayi ve Ticaret Odaları Federasyonu Senatör Hacı Gulam Ali ve Mir Nasir Abbas eşbaşkanlığındaki heyette, Abbas Pakistan ekonomisi ve çelik sektörü hakkında geniş bilgi verdi. Pakistan ın entegre demir çelik tesisi Pak Steel e Türk yatırımcıları davet edildi. g. Karaçi Sanayi ve Ticaret Odası Başkan Muhammed Sayid Şefik, Pakistan ekonomisi ve Karaçi hakkında çok detaylı bilgi verdi. Karaçi nin tarihsel ve sosyal gelişimi ve Sanayi ve Ticaret Odası nın konumu hakkında bir konuşma yapan Şefik, kayıtlı 14 bin üyeleri ile dünyanın sayılı ticaret odalarından bir tanesi olduklarını ifade etti. Başkan Şefik, konuşmasında İran - Pakistan Türkiye üçlüsünün bölgesel yakın işbirliği ve dayanışmasının önemine vurgu yaptı. 9
h. Karaçi Demir ve Çelik Tüccarları Birliği Başkan Şamun Ali Bekir Türk çelik ihracatçılarının pazara girmesine çok sıcak baktıklarını belirtti. Kaynak ülke çeşitliliğinin önemine vurgu yapan Başkan Bekir, Türk hükümetinin, Çin in serbest ticaret anlaşması ile elde ettiği haksız rekabeti bertaraf etmek için, çelik ihracatçılarına teşvik vermesini önerdi. Heyet başkanı Ekinci, cevaben, kararlı bir şekilde, teşviklere karşı olduğumuzu, aksine her noktada eşit rekabet taraftarı olduğumuzu vurguladı. Başkan Bekir, Türk çelik ihracatçılarına Karaçi pazarına acentalarla girmeleri konusunda tavsiyede bulundu. 10
i. Cittagong Sanayi ve Ticaret Odası Başkan Yardımcısı Mahbuhul Alem, sıcak bir hoşgeldin konuşması akabinde, ortak yatırım çağrısında bulundu. Alem, sıvı çelik üretimi olmayan Bangladeş in, hammadde ve yarı mamul konusunda Türkiye den kaynaklama yapmasının karşılıklı çıkarlara uyacağını ve konjonktürün uygun olduğunu vurguladı. 11
E. Pakistan-Bangladeş te Verilen Gazete İlanları ve Röportajlar a. Pakistan da Nawai Waqt Gazetesine Verilen İlan: 12
b. Pakistan da Business Recorder Gazetesine Verilen İlan: 13
c. Pakistan da The News Gazetesinde Yer alan Namık Ekinci Röportajı: 14
d. Pakistan da Ziyaret Öncesi Yayımlanan Basın Bültenleri: 15
d. Pakistan da Ziyaret Öncesi Yayımlanan Basın Bültenleri: 16
e. Bangladeş Dail Star Gazetesine Verilen İlan: 17
f.bangladeş te Ziyaret Öncesi Yayımlanan Basın Bültenleri : 18
G.PAKİSTAN- BANGLADEŞ HEYETİ KATILIMCILARINA YAPILAN DEĞERLENDİRME ANKETİ SONUÇLARI Toplamda 17 katılımcının bulunduğu heyette; katılımcılar Pakistan Ticaret heyetinin tüm hedefler açısından %95 oranında başarılı bulmuşlardır. Ikili iş görüşmeleri için alınan randevukların ve görüşmelre katılan firmaların niteliği açısından da değerlendirme yapğıldığında organizasyonu yine % 95 oranında başarılı bulunmuştur. Bangladeş için yönelik yapılan değerlendirmede ise iş görüşmeleri için randevuların alınması ve nitelikli alıcılara ulaşılması açısından organizasyon %92 başarılı bulunmuştur. Tüm hedeflere ulaşılması bakımdansa Bangladeş heyeti de % 95 oranında başarılı bulunmuştur. 19