BELIEF CENTRES İNANÇ MERKEZLERİ T.C. BURSA VALİLİĞİ

BELIEF CENTRES İNANÇ MERKEZLERİ T.C. BURSA VALİLİĞİ

İnanç merkezleri Bursa, geçmişten günümüze dinlerin ve inançların birlikte yaşadığı bir barış ve hoşgörü kentidir. Kentin dört bir yanında ibadethaneler ve dini mekanlar bazen iç içe, bazen yan yana yüzyılları beraber geçirebilmiştir. Bursa ve ilçelerinde onlarca kilise, sinagog ve cami bulunurken, bunlardan bir kısmı hala işlevini sürdürmektedir. Belief Centres Bursa is a city that religions and beliefs live together in peace and clemency from the past to the present. Temples and sacred places have lived sometime side to side, sometime one within the other for ages. There are many churches, synagogues and mosques in Bursa and in its counties, some of them are still functional.

Emir Sultan Camii ve Türbesi Emir Sultan ın asıl adı Şemseddin Muhammed Bin Ali El Buhari dir. Soyu Hz. Hüseyin e dayanan Emir Sultan, Sultan Yıldırım Bayezid in kızı Hundi Fatma Hatun ile evlenmiş, 1429 da vebadan hayatını kaybedene kadar Bursa da yaşamış bir din bilginidir. Türk tasavvuf aleminin en seçkin isimlerinden olan Emir Sultan, padişahların sefere çıkmadan önce ziyaret edip duasını aldıkları, Yıldırım Bayezid ve Sultan II. Murad a kılıç kuşatan, Anadolu nun müslümanlaşmasında etkili olan bir alimdir. Bursa nın en önemli tarihi yapılarından olan Emir Sultan Külliyesi eşi Hundi Fatma Hatun tarafından Sultan I. Murad zamanında yaptırılmıştır. 15. yüzyılın başında yaptırılan caminin asıl ibadet alanının üzerini büyük bir kubbe örtmektedir. Batıdaki merdivenlerden çıkıp, iki sütun arasındaki kapıdan geçilerek geniş dikdörtgen avluya girilir. Ortada şadırvan, güneyde cami, kuzeyde türbe ve ahşap odalar yer almaktadır. Avlu ahşap revakla çevrelenmiştir. Kuzeydoğu ve kuzeybatı köşelerinde taştan yapılmış iki minaresi, minarelerin kaidesinde de birer kayyum odası vardır. Mihrap 18. yüzyılda İznik çinileriyle yaptırılmıştır. Cami 1855 depreminde gördüğü ağır hasar sebebiyle Sultan Abdülaziz döneminde yeniden esaslı bir onarımdan geçmiştir. 1954 depreminde de zarar gören cami daha sonra restore edilmiştir. Külliyenin türbe bölümünde ise Emir Sultan ın yanı sıra eşi Hundi Fatma Hatun, oğlu Emir Ali ve iki kızının sandukaları yer almaktadır. Şimdiki türbe Sultan Abdülaziz tarafından 1868 yılında yaptırılmıştır. Emir Sultan Mosque and Mausoleum The real name of Emir Sultan is Şemseddin Muhammed Bin Ali El Buhari. Emir Sultan s origin is based on Hz. Hüseyin. He is a religious scholar who got married Hundi Fatma, daughter of Sultan Yıldırım Bayezid, and lived in Bursa until he died from Black Death. Emir Sultan is one of the most important names of Turkish-Islamic Sufism since he Islamized Anatolia effectively. The sultans used to visit him to take his blessing before they go to the war. He girded Yıldırım Bayezid and Sultan II Murad with sword. His wife got Emir Sultan Social Complex built at Sultan I.Murat Time. It is one of the most important historical structures of Bursa. The mosque was built in 15th Century; its main praying area is covered with a big dome. You can get into the rectangle atrium by climbing up the stairs, which are in the west, and passing the door which is between two columns. There is a water tank with a fountain in the middle, the mosque is in the south, the mausoleum and the rooms are in the north. The atrium is decorated with wooden cloisters. There are two stoned minarets at the northeast and northwest corners, the minarets have got a mosque caretaker rooms for each. Mihrab was made from İznik ceramics in 18th Century. The mosque has defected by the earthquake in 1855 so it was fixed up at Sultan Abdülaziz Time. The mosque has defected again by the earthquake in 1954 and it was restored. There are Emir Sultan s, his wife Hundi Fatma Hatun s, his son Emir Ali s and his daughters symbolic coffins in the mausoleum as a part of the social complex. Sultan Abdülaziz got today s mausoleum built in 1868.

Ulu Cami Osmanlı mimarisinin şaheserlerinden olan ve İslam dünyasının en önemli 5 mabedinden biri olarak gösterilen Ulu Cami, Bursa nın en büyük ve en görkemli yapısıdır. İslam da en yüksek mertebeli ibadethane Mekke deki Mescid-i Haram dır (Kabe). Burayı Mescid-i Nebevi (Medine), Mescid-i Aksa (Kudüs) ve Mescid-i Emeviye (Şam) izler. Bu dört caminin ardından mertebe bakımından 5. sırada Bursa Ulu Cami yer alır. Atatürk Caddesi nde Hanlar Bölgesi ne komşu olan Ulu Cami, gerek mimarisi gerekse işçiliği ile döneminin de en önemli eserlerinden biridir. Yüksek iki minaresi ve benzer boyutlarda yirmi kubbesi olan Ulu Cami, çok ayaklı cami şemasının klasik ve abidevi bir örneğidir. Mimarisiyle abide bir yapı olan Ulu Cami, olağanüstü güzellikteki minberi, duvarlarındaki el yazmaları, ortasındaki abdest alınabilen havuzlu şadırvanı, gizemli haç ile Yahudi yıldızı ve içerisindeki kendine özgü harika özellikleri ile de Türk ve İslam sanatı için son derece önemli bir eserdir. Süleyman Çelebi Anıt Mezarı Mevlüd ü yazan Süleyman Çelebi nin anıt mezarı Çekirge Caddesi üzerindedir. Bursalı olan Süleyman Çelebi Vezir Ahmet Paşa nın oğludur. Mevlüd ü 1409 yılında Bursa da yazmıştır. Yıldırım Bayezid zamanında Ulucami nin imamlığını yapan Süleyman Çelebi nin kabri yoğurtlu baba mezarlığı olarak bilinen bu yerdeydi. 1945-1952 yılları arasında vali Haşim İşcan ve Bursalı hayırseverlerin iştiraki ile aynı yere bir anıt mezar yapılmıştır. Sekiz ayaklı türbenin ortasında mermer sanduka vardır. Ulu selvilerin ortasındaki türbenin bahçesi oyma geometrik motifli korkulukla çevrilidir. Ulu Mosque (Grand Mosque) Ulu Mosque, which is one of the masterpieces of Ottoman Architecture and one of the most important 5 chapels of Islamic World, is Bursa s biggest and most magnificent structure. The highest staged temple is Mescid-i Haram (Kaaba) in Makah in Islam. Mescid-i Nebevi (Medina), Mescid-i Aksa (Jerusalem) and Mescid-i Emeviye follow then. After those for mosques, Bursa Ulu Mosque is in the 5th place in terms of stage. Ulu Mosque, which is the neighbour of Caravansary Area, on Atatürk Street, is one of the most important achievements of its time with its architecture and its work. Ulu Mosque, which has got two high minaret and twenty domes, is a classical and monumental sample of multi-leg style mosques. Ulu Mosque, which is a monumental structure with its architecture, is also very important achievement for Turkish and Islamic art with its magnificent specialities such as beautiful pulpit, hand crafts on its walls, fountain with a pool that can be performed ablution, mystic cross and the Jewish star. Süleyman Çelebi Monument The mausoleum of Süleyman Çelebi Mehmet is on the Çekirge street. Mevlüd was written in 1409 Süleyman Çelebi in Bursa. Süleyman Çelebi was the son of Ahmet Pasha. Eight-legged in the middle of the tomb is of marble sarcophagus. The garden of the tomb in the middle of the nation cypress carved geometric motifs are surrounded by railings. Between the years 1945-1952 the governor of Bursa Hasim Işcan with the participation of philanthropists made a mausoleum in the same place.

Üftade Camii ve Türbesi 1490 yılında Bursa da dünyaya gelen din alimi Üftade Mehmed Muhyiddin, Ulucami nin ilk müezzinidir. Üsküdar da dergahı bulunan Aziz Mahmud Hüdai Hazretleri nin de hocası olan Üftade Hazretleri nin türbesi ve cami Hisar dadır. Onaltı yaşında Ulucami de müezzinliğe başlayan Üftade Hazretleri, Emir Sultan Cami nin hatipliğini ömrünün sonuna kadar sürdürmüştür. Uludağ eteklerindeki kendi adıyla anılan camiyi ve tekkeyi yaptırmış, burada dersler vermiştir. Çeşitli dönemlerde yeniden yapılan ve onarılan caminin doğusunda türbesi vardır. Bursa nın en havadar bölgesinde kurulu bulunan cami ve türbe en çok ziyaret edilen inanç merkezlerinden biridir. Üftade Mosque and Mouseloum Religious scholar Üftade Mehmed Muhyiddin, who was born in Bursa in 1490, was the first muezzin of Ulu Mosque. Üftade Highness was the teacher of Aziz Mahmud Hüdai; his mausoleum is in Hisar (Citadel) District. Üftade Highness started working at Ulu Mosque as a muezzin when he was sixteen years old and he worked at Emir Sultan Mosque as a preacher until he died. He got a mosque built at Uludağ booms and gave lectures at his mosque, which is called by his own name. The mosque has its mausoleums and was fixed up at different times. This mosque, which was established at an airy region of Bursa, is one of the mostly visited belief centres. Geruş Sinagogu Sultan II.Selim tarafından 16. yüzyılın başlarında inşa ettirilen sinagog İbranice kovulmuş anlamına gelen Geruş adını taşımaktadır. Sultan II. Selim İspanya dan ayrılmak zorunda kalan Musevileri Osmanlı İmparatorluğu na kabul etmiş ve iskanlarını sağlamıştır. İlk kafilelerin bir bölümü Bursa ya yerleştirilmiştir. Musevilerin ibadetlerini özgürce yapmaları için yapılan dikdörtgen planlı sinagog, kesme taştan inşa edilmiştir. İsmi nedeniyle sinagogun bu dinin mensupları açısından ayrı bir önemi vardır. Arap Şükrü Sokağı nda bulunan Geruş Sinagogu, halen ibadete açıktır.

Geruş Synagogue Sultan II.Selim got this synagogue built in the beginning of 16th Century. The meaning of Geruş is Ejected in Hebraic Language. Sultan II.Selim accepted the Jewish People, who had to leave Spain, and he provided houses for them. Some of the first groups were located in Bursa. The rectangle planned synagogue made from cutting stones for Jewish people to pray independently. This synagogue is important for Jewish people because of its name. Geruş Synagogue is in Arap Şükrü Street and it is still open for the praying. Fransız Kilisesi Kültür Merkezi Hocaalizade semtinde yer alan ve 19. yüzyılda Fransızlar tarafından yaptırılan kilisenin orijinal ismi Santa Maria Kilisesi dir. Yapı olarak diğer kiliselere benzemeyen binanın bünyesinde dispanser, yetimhane ve hasta bakım yeri de bulunmaktaydı. Barok tarzındaki kilisenin üst örtüsü ahşap çatılı ve kiremit örtülüdür. Çeşitli dönemlerde onarımdan geçen ve 1970 lerde İtalya dan gelen ailelerin ibadetine açılan kilise, 2004 yılında restore edilerek kültür merkezine dönüştürülmüştür. French Church Culture Centre Frenchs got this church built in 19th Century. The church s original name is Santa Maria Church and it is located in Hocaalizade District. The church was different from the other churches; it had a dispensary, an orphanage and a nursing home in the building. Baroque style church is covered with wooden roof and tiles. The church, which was fixed up at different times and was opened for Italian families in 1970s, was restored in 2004 and was turned into a culture centre. İznik Ayasofya Kilisesi ve Yeşil Cami İznik, Hristiyan dünyası için çok önemli dini merkezlerden biridir. Hristiyanlığın ana ilkelerinin belirlendiği Birinci Konsül, 228 piskoposun katılımıyla 325 yılında İznik te Senatus Sarayı nda toplanmıştır. Hristiyan dünyasınca bugün de inanılan Hz. İsa nın Tanrı nın oğlu olduğu tezi uzun tartışmalardan sonra İznik de kabul görmüştür. Hristiyanlıkla ilgili yortu günleri ve İznik Kanunları adı ile bilinen 20 maddelik metin bu Konsülden sonra kabul edilmiştir. Bundan dolayı İznik 1962 yılında Vatikan da toplanan 19. konsülde Kudüs ve Vatikan dan sonra üçüncü kutsal kent ilan edilmiştir. İznik de 7. Konsül in toplandığı ve 1331 de camiye dönüştürülen Ayasofya Kilisesi, adını yeşil çinili ve tuğlalı minaresinden alan Yeşil Cami gibi hem Hristiyanlar hem de Müslümanlar için kutsal kabul edilen pek çok yapı vardır.

Trilye İsa Kilisesi veya Fatih Camii Uzun yıllar Rum-Ortodoks Hristiyanları için önemli bir dini inanç merkezi olan Trilye de M.S.720-730 yılları arasında inşa edilen İsa Kilisesi ya da orijinal adıyla Hagios Stephanos olan yapı Bursa çevresinde özgün yapısını korumuş en eski Bizans yapısıdır. Trilye nin Türkler tarafından fethi ile birlikte 1560 yılında Fatih Camii adı ile düzenlenerek ibadete açılmıştır. Zeytinbağı nda Rumlardan kalma yedi kilise, üç manastır ve üç de ayazma (kutsal kaynak) var iken bugün bu kiliselerden sadece üç tanesi ayaktadır. Panagia Pontobasilissa ya da belde de tanınan adıyla Kemerli Kilise, duvarlarına resim yapılan ilk kilise olarak bilinmektedir. Hıristiyan âlemi için büyük önem taşıyan bu kilisenin duvarlarında kat kat resimler bulunmaktadır. İznik Hagias Sophia Church and Green Mosque İznik is a very important religious centre for Christians. The first council on which Christians main principles were determined convened in Senatus Court of İznik with 228 patriarchs in the year of 325. The argument which is still believed; Jesus is the son of the God, was accepted in İznik after long discussions. 20 articles, which are known as Christian Feast days and İznik Laws, were accepted after this council. Therefore, İznik was announced as third sacred place after Kudus and Vatican at the 19th council, which had met in Vatican in 1962. The Hagias Sophia Church that VII. Council had met, in İznik, is accepted as a sacred place for both Christians and Muslims as Green Mosque that takes its name from its green ceramics and bricked minarets. Trilye Jesus Church or Fatih Mosque Trilye has been a very important belief centre for Greek- Orthodox Christians. Isa Church (its original name is Hagios Stephanos) was established in Trilye in the year of A.D. 720-730. It is the oldest Byzantine structure that could keep its authentic structure up to the present. The Church was turned into a mosque with the name of Fatih Mosque in 1560 after Turks took Trilye. There were seven churches, three monasteries and three Ayazma (sacred spring) from Greek Time in Zeytinbağı, but only three of them are still kept. Panagia Pontobasilissa or its other name, as known by people; Kemerli church, is the first church that its walls were painted. There are laminar paintings on the walls of this church and this church is still very important for Christian People. Mayor Sinagogu 15. yüzyılda İspanya nın Mayorka Adası ndan Osmanlı İmparatorluğu na sığınan Seferad Yahudileri tarafından inşa edilmiştir. Sinagoga terk ettikleri adanın anısına Mayor adı verilmiştir. Sakarya Caddesi üzerinde bulunan sinagog dörtgen planlı olup renkli kalem işleri ile bezenmiştir. 1975 yılına kadar ibadete açık bulunan Mayor Sinagog u 2004 yılında restore edilerek kültür merkezi olarak hizmet vermeye başlamıştır. Tamir ve restorasyon işlemlerine 1998 yılında başlanan sinagog 2001 yılında ibadete açılmıştır. İbadet, kış aylarında daha küçük olduğu için ısınması da daha kolay olan Mayor Sinagogu nda, yaz aylarında ise Geruş Sinagogu nda yapılıyordu. 2004 yılından itibaren kültür merkezi olarak hizmet vermektedir. Mayor Synagogue It was built by Seferad Jewish People, who came from Spain s Majorca Island to Ottoman Esquire as refugee in 15th Century. They gave name of Mayor to the synagogue because their island s name was Majorca. Synagogue, which is on Sakarya Street, is square planned and adorned with pen motifs which are designed in different colours. Mayor Synagogue, which was open for praying until 1975, was restored in 2004 and started giving service as a culture centre. Fixing and restoration works started in 1998 and it reopened for praying in 2001. Praying was done in Mayor Synagogue in winters because it was small and heated easily; the praying was done in Geruş Synagogue in the summers. It has been open as a culture centre since 2004.

www.bursa.gov.tr www.kiraziletisim.com