Kanal Tedavili Dişlere Farklı Yüzey Koşulları İle Uygulanmış Postların Bağlanma Dayanımının Etkisinin Karşılaştırılması

Benzer belgeler
DOKTORA TEZİ PROTETİK DİŞ TEDAVİSİ ANABİLİM DALI

FIBER POST SIMANTASYONUNDA TÜKÜRÜK KONTAMINASYONUNUN BAĞLANMA DEĞERLERI ÜZERINE ETKISI

3M Oral Care. 3M post ve kor çözümleri. Karmaşık işlemler şimdi daha basit.

Farklı post boylarının ve farklı siman kullanımının kron ile restore edilmiş dişlerin kırılma dayanımına etkisi *

Cam Fiber ve Kuartz Fiber Post Yüzeylerine Uygulanan Farklı Kimyasal Yüzey İşlemlerinin Kompozit Rezinin Bağlanma Dayanıklılığına Etkisi

Araş.Görv.Dt.Ersan ÇİÇEK * Araş.Görv.Dt.Esra PARLAK * Yrd.Doç.Dr., Umut TUNGA **


YÜZEY HAZIRLIĞININ PORSELEN TAMİR MATERYALLERİNİN BAĞLANTI KUVVETİ ÜZERİNE ETKİSİ

ULUSLARARASI HAKEMLİ DERGİLERDE YAYIMLANAN MAKALELER. 1- Guler AU, Kurt S, Kulunk T. Effects of various finishing procedures on the staining of

Postlar endodontik tedavi sonrası dişlerde görülen aşırı madde kaybının

7tepeklinik. Lazer kullanımının kök kanal dentini üzerine uygulanan adezivlerin bağlanma dayanımı üzerine etkilerinin incelenmesi

Post systems in prosthetic dentistry

FiberSite ve RelyX Fiber Post Sistemlerinin Kök Kanal Dentinine Push-out Bağlantı Dayanımlarının Karşılaştırılması

Epiphany nin Farklı Kanal Dolgu Materyalleri ile Kök Kanalına Bağlanma Dayanımı

REZİN BAĞLANTILI KÖPRÜLERDE KULLANILAN YAPIŞTIRICI SİMANLARIN MİNEYE BAĞLANTILARININ DEĞERLENDİRİLMESİ ÖZET

postların push-out bağlanma dayanımlarına etkileri

Dr.Dt. Ankara Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Endodonti Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye **

Geleneksel Post-Core Sistemlerine Bir Alternatif: Polietilen Fiber Post

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ

Doç. Dr.Uğur ERDEMİR * Doç. Dr.Hande Şar SANCAKLI * Dr.Sevda ÖZEL ** Prof. Dr.Esra YILDIZ *

Endodontik Tedavi Sonrası Post-Core Uygulamalarının Sıklık Dağılımları

Görevler: Görev Unvanı Görev Yeri Yıl Dok. Öğr. Gazi Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi

ZİRKONYUM SERAMİK POST UYGULAMASI

Aşırı Harabiyet Gösteren Kök Kanallarında Işık İleten Fiber Postların Farklı Simantasyon Teknikleri İle Retansiyonlarının İncelenmesi: Pull-Out Test

Post Sistemlerinde Popüler Yaklaşımlar ve Fiber Postların Klinik Çalışmaları


OVAL KÖK KANALLI DİŞLERDE FARKLI MEKANİK İŞLEMLER VE POST SİSTEMLERİ KULLANIMININ KÖK KANAL DENTİNİNE BAĞLANMA ÜZERİNE ETKİLERİNİN İNCELENMESİ

In Vitro Fracture Resistance of Endodontically Treated Roots Filled With a Bonded Filling Material or Different Types of Fiber Posts

Farklı Kor Materyallerinin Basma Dayanımlarının Karşılaştırılması

Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Diş Hekimliği Ankara Üniversitesi 1979 Y. Lisans Doktora Protez Ankara Üniversitesi 1983

Yüksek Lisans, Selçuk Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi, Konya

GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE POSTLAR, YAPIŞTIRICI SİMANLAR VE KOR MATERYALLERİ POSTS, LUTING CEMENTS AND CORE MATERIALS FROM PAST TO PRESENT ABSTRACT ÖZET

KIRILMIŞ BİR ANTERİOR DİŞİN PREFABRİK POST DESTEĞİ VE KENDİ KIRIK PARÇASI İLE RESTORE EDİLMESİ: OLGU RAPORU

FİBER POST SİMANTASYONUNDA KULLANILAN SELF-ADEZİV REZİN SİMANLARIN MİKROSIZINTILARININ KARŞILAŞTIRILMASI

: Fulya Sokak Mehmetçik Cad. Gündüz Apt. No. 29 D5 Şişli İstanbul. : : eeliguzeloglu@hotmail.com

I N D E X. vii. Yücel Yılmaz, İlknur Tosun. Acta Odontol Turc 2013;30(3):123-7 (32 ref) TK

Metacem, rezin bazlı, Dual-cure, yüksek dayanıklılıkta, daimi yapıştırma simanıdır.

Kalan kron miktarının ve iki farklı fiber-post sistemlerinin endodontik tedavili dişlerin kırılma dayanımları üzerine etkisi

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ

KANAL DENTİNİ VE FİBERLE GÜÇLENDİRİLMİŞ KOMPOZİT POST YÜZEYİNE UYGULANAN FARKLI YÜZEY İŞLEMLERİNİN POST- DENTİN BAĞLANTISINA ETKİSİNİN İNCELENMESİ

A4. Özsezer E, Inan U, Aydın U. In vivo evaluation of ProPex electronic apex locator. J Endod 2007; 33(8):

DEĞİŞİK POST TASARIMLARININ DİŞTE OLUŞAN STRES DAĞILIMINA ETKİSİ. Özgül KARACAER*, Arife DOĞAN"

Prof.Dr. MUSA ŞAMİL AKYIL

DEĞİŞİK YAPIŞTIRMA MATERYALLERİ İLE YAPIŞTIRILAN PREFABRİK POSTLARIN TUTUCULUK ÖZELLİKLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

REZİN BAĞLANTILI KÖPRÜLERDE METAL YÜZEYİ HAZIRLAMA METODLARININ METAL - SİMAN BAĞLANTISINA ETKİSİ ÖZET

VERTİKAL KÖK KIRIĞI OLAN MANDİBULAR MOLAR DİŞİN HEMİSEKSİYON YÖNTEMİ İLE TEDAVİSİ: OLGU SUNUMU

ASİT JEL TEKNİK ŞARTNAMESİ

The Comparison of Fracture Resistance of Different Post Systems Cemented With Different Luting Agents: An In Vitro Study

PROTETİK DİŞ TEDAVİSİ ANABİLİM DALI

MEVCUT RESTORASYONLARA GÖRE POST YAPIMI

KUMLAMA İŞLEMİNDE KULLANILAN KUM PARTİKÜLLERİNİN BÜYÜKLÜĞÜ VE BASINÇ FARKLILIĞININ ZİRKONYUM VE REZİN SİMAN BAĞLANMA DAYANIMI ÜZERİNE ETKİSİ

Endodontik Tedavili Dişlerin Restorasyonu

ESERLER A. ULUSLARARASI HAKEMLİ DERGİLERDE YAYIMLANAN MAKALELER. 1. Guler AU, Ceylan G, Özkoç O, Aydın M, Cengiz N. Prosthetic treatment of a

Yrd. Doç.Dr. Fuat AHMETOĞLU * Yrd. Doç.Dr. Neslihan ŞİMŞEK * Dt. Güler YILDIRIM ** Prof.Dr. N. Tülin POLAT **

ÖZGEÇMİŞ. 3. AN Dincer, O Er, BC Canakci: Evaluation of apically extruded debris during root canal. 1. Adı Soyadı : Asiye Nur Dinçer

Endodontik tedavi görmüş dişlerin konservatif restorasyonları

ÜÇ FARKLI SİMAN AJANININ TURKOM CERA TM TAM SERAMİK KRONLARIN VERTİKAL KIRILMA DİRENCİ ÜZERİNE ETKİSİ

Üç kanallı ve fraktür hattına sahip üst birinci küçük azı dişin retreatment tedavisi: Olgu sunumu *

Alt Anterior Tek Diş Eksikliklerinden Cam Fiberde Güçlendirilmiş Direkt Kompozit Köprü Uygulamaları: Beş Olgu Sunumu

IŞIKLA VE ISIYLA POLİMERİZE OLAN ÜÇ AYRI VENEER MATERYALİNİN METAL ALT YAPIYA TUTUNMA KUVVETLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI OLARAK İNCELENMESİ ÖZET

BİLİMSEL ARAŞTIRMA KULÜBÜMÜZÜN SUNUMU

ÖZGEÇMİŞ. 1. Adı Soyadı: AYGÜL SEVDA ATALAY ONUR. İletişim Bilgileri:

diastema varlığında tedavi alternatifleri

Farklı irrigasyon solüsyonlarının MTA Fillapex kanal patının bağlanma dayanımı üzerine etkisi

Post sistemlerinde popüler yaklaşımlar ve fiber postların klinik çalışmaları

Cam Fiber... 85% Epoksi Resin... 15% Frezler... Karbon-Çelik Silikon Stoper... Silikon Paslanmaz Çelik Tel... 0,2mm Radyografi kılavuzu...

DİREKT VE İNDİREKT KOMPOZİT RESTORASYONLARDAKİ MİKROSIZINTININ KARŞILAŞTIRILMASI

ESERLER LĐSTESĐ A. YAYINLAR

OBLİK KUVVET KARŞISINDA FARKLI İKİ TİP TEK PARÇA DÖKÜM POST-KORLARDA GÖRÜLEN KÖK FRAKTÜR ŞEKİLLERİNİN İNCELENMESİ

ÜÇ FARKLI POST-CORE SiSTEMiNiN SIKIŞMA KESME KUVVETLERiNE DAYANIMLARININ in ViTRO OLARAK incelenmesi

DOKUMA BAZALT-CAM VE FINDIK KABUĞU TAKVİYELİ POLİMER KOMPOZİTLERİNİN EĞİLME DAYANIMI VE ISI GEÇİRGENLİKLERİNİN İNCELENMESİ

Yrd. Doç. Dr. Murat ÜNAL * Yrd. Doç. Dr. Faik TUĞUT ** Doç. Dr. Hakan DEMİR **

GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE POST SİSTEMLERİ POST SYSTEMS FROM PAST TO PRESENT. Yrd. Doç. Dr. Emine GÖNCÜ BAŞARAN* ABSTRACT

Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Yüksek Lisans Diş Hekimliği Fakültesi Ege Üniversitesi 2004 Doktora

POST-CORE SİSTEMİNDE ÜST YAPI OLARAK UYGULAMAN AMALGAM VE KOMPOSİT MATERYALLERİNİN, MAKASLAMA KUVVETLERİNE KARŞI DİRENÇLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Anatomik Varyasyon Gösteren Üst Birinci Büyük Azı Dişlerinin Endodontik Tedavisi: Olgu Sunumu

Metal Esaslı Endodontik Postun Korozyon Ürünlerinin Dişeti Üzerine Etkisi. The Effect of Corrosion Products of Metal-Based Endodontic Post on Gingiva

ÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl

SELF-ADESİF REÇİNE SİMANLAR SELF-ADHESIVE RESIN CEMENTS

Fiber ile güçlendirilmiş kompozit rezin uygulamaları

1 Mayıs 2012'den itibaren geçerli olan 3M ESPE Fiyat Listesi

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ

Hüseyin ERTAŞ, DDS, MSc, PhD

Orijinal makale GİRİŞ

; Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri, Diş Hastalıkları ve Tedavisi Anabilim

İKİ FARKLI SERAMİK İNLEY SİSTEMİNİN BAĞLANMA DAYANIMINA KALAN DENTİN KALINLIĞININ ETKİSİNİN ARAŞTIRILMASI

Farklı Yıkama Sistemlerinin, Kanal Dolgu Materyalinin KökK a n a l ına Bağlanma Dayanımı Üzerine Olan Etkisinin İn-Vitro Olarak İncelenmesi

İKİ FARKLI EĞE SİSTEMİ İLE PREPARE EDİLEN KÖK KANALLARININ APİKAL MİKROSIZINTILARININ KARŞILAŞTIRILMASI

FELDSPATİK SERAMİĞE REZİN SİMANIN KESME BAĞLANMA DİRENCİNE ASİT, ER:YAG VE ND:YAG LAZER UYGULAMALARI VE SİLANİZASYONUNUN ETKİSİ

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ

ORMOSER VE NANO DOLDURUCULU KOMPOZİTLERLE RESTORE EDİLMİŞ ENDODONTİK TEDAVİLİ DİŞLERİN KIRILMA DİRENÇLERİ

Hacettepe Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi Cilt: 32, Sayı: 3, Sayfa: 64-70, 2008

T.C. GAZİ ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DİŞ HASTALIKLARI VE TEDAVİSİ ANABİLİM DALI

7tepeklinik. Dentin hassasiyet giderici ajanların dentin-adeziv siman bağlantısına etkisi: i n-vitro çalışma

ANKARA ÜNİVERSİTESİ BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJELERİ KOORDİNASYON BİRİMİ KOORDİNATÖRLÜĞÜNE

ÜÇ DENTAL ALAŞIMIN VITA VMK-68 PORSELENİ İLE. Sevda SUCA** Cihan AKÇABOY** Nezihi BAYIK***

D İ Z İ N. Yücel Yılmaz, İlknur Tosun. Acta Odontol Turc 2013;30(3):123-7 (32 ref) TK

Cam İyonomer Hibrit Restorasyonlar

Ondokuz Mayıs Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi

Evaluation of the radiopacity of various post materials

Transkript:

Araştırma EÜ Dişhek Fak Derg 2017; 38_2: 110-114 Kanal Tedavili Dişlere Farklı Yüzey Koşulları İle Uygulanmış Postların Bağlanma Dayanımının Etkisinin Karşılaştırılması Comparison of Bonding Strengths of Endodontically Treated Teeth with Fiber Posts with Different Surface Conditions Ümit Güneş Özcan, Bekir Oğuz Aktener, Nil Yalçınkaya Ege Üniversitesi, Diş Hekimliği Fakültesi, Endodonti Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye ÖZET AMAÇ: Kök dentini ve fiber postlara uygulanan farklı yüzey işlemleri sonrası, push-out testi ile bağlanma dayanımının değerlendirilmesi. YÖNTEM: Çalışmada çekilmiş altmışdört adet tek kanallı alt çene küçük azı dişleri kullanıldı. Örnekler kök yüzeyine EDTA kullanımlarına göre iki ana gruba ayrıldı. Her iki ana grup kendi içinde fiber post yüzeylerine uygulanan işlemlere göre (%9,6 lık hidroflorik asit, silanizasyon) dörder alt gruba ayrıldı. Ardından tüm örneklerin apikal, orta ve servikal bölgelerinden 1,5 mm kalınlığında kesitler alınarak itme testi ile bağlanma dayanımları ölçüldü. BULGULAR: En yüksek bağlanma direnci örneklerin koronal üçlüsünde, en düşük bağlanma direnci ise apikal üçlüde görüldü. EDTA kullanımının etkisi değerlendirildiğinde, smear tabakası kaldırılan grup istatiksel olarak anlamlı derecede daha yüksek bağlanma direnci gösterdi. En yüksek bağlanma direnci tüm yüzeylere işlem uygulanan grupta görüldü (p<0,05). En az bağlanma direnci ise kontrol grubunda bulundu (p<0,05). SONUÇ: EDTA, hidroflorik asit ve silan uygulaması, fiber postların kök dentinine bağlanma direncini arttırmaktadır. Anahtar Kelimeler: post-core sistemleri, bağlanma direnci, push-out testi ABSTRACT OBJECTIVE: To evaluate the bond strength of fiber posts with different surface treatments using a pushout test. METHODS: Sixty-four extracted single-rooted mandibular premolars were used in the present study. Access cavities were prepared and root canals were shaped using NiTi rotary files. Samples were divided in two main groups according to EDTA application to root surfaces. Each main group was divided into 4 subgroups according to the fiber post surface treatments (9.6 % hydrofluoric acid and silane). RESULTS: The highest resistance was determined in the coronal part of the roots, and the lowest resistance was found in apical part of the roots. EDTA application increased the bond strength significantly. The highest bond strength was found in the group treated with EDTA, HF and silane (p<0.05). The lowest bond strength was found in the control group (p<0.05). CONCLUSION: EDTA, hydrofluoric acid and silane applications significantly enhanced the bond strength of fiber posts to root dentin. Keywords: post-core systems, bond strenght, push-out test GİRİŞ Çenenin fonksiyonel olarak sağlığını korumak ve çene kemiğinin rezorbsiyonunu azaltmak için diş ve diş dokuları mümkün olduğu kadar fonksiyonda ağız içerisindeki yerini korumalıdır. Bu sayede, dikey boyut kaybının önlenmesi, çiğneme etkinliğinin devamı, destek dokuların korunması gibi ağız ortamının fizyolojik ve biyomekanik özellikleri bozulmadan devam ettirilir. 1 Dişin aslına en yakın şekilde korunmasına olanak sağlayan tedavi yöntemlerinden biri de kanal tedavisidir. Özellikle çürük nedeniyle aşırı madde kaybı bulunan dişlerin restore edilerek çene kemiği içerisindeki yerlerinin ve fonksiyonlarının korunması önem taşımaktadır. Bu tür dişlerde, kanal tedavisi uygulaması sonrasında post-kor sistemleri ile kron-kök devamlılığı sağlanarak dişin yeniden fonksiyona getirilmesi sağlanır. 1 Post-kor sistemleri, yapısal olarak zayıflamış dişleri destekleme ve üst yapısının oluşturulabilmesinde önemli yere sahiptir. 1 Günümüzde yaygın olarak kullanılmakta olan fiber postların başarılarının incelendiği uzun dönemli klinik bir çalışmada %96,8 başarı oranı rapor edilmiştir. 2 Başvuru Tarihi: 24.11.2016 Kabul Tarihi: 27.05.2017

EÜ Dişhek Fak Derg 2017; 38-2: 110-114 Post-kor tedavilerinde başarısızlığın temel ve en sık rastlanan sebebinin retansiyon kaybı olduğu saptanmıştır. 3 Çalışmalar, postun retansiyonunun; post uzunluğu, çapı, dizaynı, kanal şekli, kanal boşluğunun ve dişin preparasyonu, diş arkındaki yerleşimi, siman materyali ve simantasyon metodu gibi birçok faktörden etkilendiğini göstermiştir. 4 Diğer bir başarısızlık tipi ise post kırılmasıdır ve daha az görülmekle birlikte genellikle tamir edilebilir hasarlar oluşur. Yapılan çalışmalarla; pürüzlendirilmiş veya oluklu postların düz olanlara göre daha retantif olduğu gösterilmiştir. 5 Konik postlarda, posta ve kanala küçük olukların açılmasının postun tutuculuğunu arttırdığı bildirilmiştir ve yüzeyi dişli olan postların, düz olanlardan 1,3 kat daha fazla retansiyon sağladığı ileri sürülmüştür. Döküm postların yüzeyi havalı abrazivlerle veya kaba elmaslar ile pürüzlü hale getirilebilir ve böylece retantif özellikleri arttırılabilmektedir. 5 Prefabrik postların yüzeylerinin asit, kumlama ve kimyasal çözücülerle pürüzlendirilmesi postun simanlar ile bağlantısını kuvvetlendirerek retansiyonu arttırmaktadır. 6 Bu bilgiler ışığında çalışmamızda, farklı yüzey işlemleri uygulanan fiber postların, kök yüzeyinden Etilen diamin tetra asetik asit (EDTA) kullanımı ile smear tabakasını kaldırarak veya kaldırmadan post yuvasına simante edilmesi sonrasında push-out (itme) testi ile bağlanma dayanımının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. GEREÇ VE YÖNTEM Çalışmamızda ortodontik veya periodontal amaçla çekilmiş çürüksüz, tek köklü, tek kanallı, 64 adet insan alt çene küçük azı dişleri kullanıldı. Dişlerin üzerindeki yumuşak doku artıkları periodontal küretler ile temizlendikten sonra dişler çatlak, kırık, abrazyon, erozyon ve rezorbsiyon açısından 40 büyütmede stereomikroskop (Axiocam MRC, Carl Zeiss, Almanya) altında incelendi. Defektli dişler çalışma dışı bırakıldı. Aeratöre takılan elmas frezler yardımıyla su soğutması altında dişlerin kron kısımları kök uzunluğu 13 mm olacak şekilde uzaklaştırıldı. Tüm dişlerin apikaline #10 H tipi kanal aleti (Maillefer, Bellaigues, İsviçre) ile ulaşıldıktan sonra çalışma boyu apikalden 1mm kısa olacak şekilde ayarlandı. Tüm örneklerde kanal genişletme ve şekillendirme işlemleri X-Smart endodontik motorla (Dentsply Tulsa Dental, Tulsa, Oklahoma, ABD) birlikte kullandığımız ProTaper eğeleri (Dentsply Tulsa Dental, Tulsa, Oklahoma, ABD) ile gerçekleştirildi. Kök kanal şekillendirmeleri crown-down tekniğiyle SX, S1, S2, F1, F2, F3, F4 ve F5 numaralı Protaper eğelerinin sırasıyla kullanımı ile tamamlandı. Eğeler arasındaki geçişlerde kanallar 1 cc %2,5 lik sodyum hipoklorit (NaOCl) ile yıkandı. Kanal genişletme ve şekillendirme işlemi bittikten sonra, son yıkama işlemi olarak her kanal sırasıyla 2,5 cc %5 lik EDTA, 2,5 cc %2,5 lik NaOCl, 2,5 cc distile su ve 2,5 cc klorheksidin ile yıkanıp kâğıt konlarla kurulandı. Ardından AH Plus kanal patı (Dentsply DeTrey GmbH, Konstanz Almanya) ve gütta perka (META, Meta Dental Corp, Glendale NY, ABD) ile soğuk lateral kompaksiyon tekniği kullanılarak dolduruldu. Örnekler kanal patının sertleşme sürecinin ağız ortamını taklit eden bir ortamda tamamlaması için 72 saat boyunca 37 C de ve %100 nemli bir ortam olan etüvde bekletildi. Tüm örnekler etüvden çıkarıldıktan sonra push-out testini uygulayabileceğimiz 5 cc lik enjektörün kesilmesi ile hazırlanan plastik silindirler içerisine soğuk akril ile gömüldü. Ardından kullanılacak olan D.T. Light Post (Bisco, Inc. Schaumburg, ABD) sistemine ait rehber dril (#0,5) ve uygulanacak posta ait (#1) dril ile post yuvaları 8 mm olacak şekilde apikalde 4 mm gütta bırakılarak hazırlandı. Örnekler kök kanallarından smear tabakasının uzaklaştırıldığı ve uzaklaştırılmadığı iki ana gruba ayrıldı (n=32). Her iki ana grup kendi içinde post yüzeylerine uygulanacak farklı yüzey işlemlerine göre 4 alt gruba ayrıldı. Toplamda sekiz deney grubu (n=8) oluşturuldu. Smear tabakası kaldırılan deney gruplarının oluşturulması: Smear tabakasının kök yüzeyinden uzaklaştırılacağı gruba ait 32 adet örnekte post yuvası 3cc %5 lik EDTA ile 1 dk süreyle yıkandıktan sonra post yuvaları kâğıt konlarla kurutulup simantasyona hazır hale getirildi. Grup1: Post yüzeyleri sadece alkolle silinip kurutuldu, dual-cure siman (RelyX U200-3M ESPE, Germany) ile post yuvasına yerleştirildikten sonra 40 sn led ışık cihazı (3M Elipar FreeLight 2, 3M ESPE, Seefeld, Germany) ile polimerize edildi. Grup2: Örneklere yerleştirilecek olan postlar önce alkolle silinip kurutulduktan sonra post yüzeyine 60 sn %9,6 lık hidroflorik asit uygulandı ve yıkanıp kurutuldu. Postlar dual cure siman ile post yuvasına simante edildi. Grup3: Post yüzeyleri önce alkolle silinip kurutuldu, daha sonra 60 sn silan uygulandı ve havayla nazikçe kurutuldu. Dual-cure siman ile post yuvasına yerleştirildikten sonra 40 sn polimerize edilerek simante edildi. 111

Yalçınkaya ve Ark. 2017 Grup4: Postların yüzeyi alkolle silinip kurutulduktan sonra 60 sn %9,6 lık hidroflorik asit uygulandı ve yıkanıp kurutuldu. Ardından 60 sn silan uygulanıp havayla nazikçe kurutulan postlar dual-cure siman ile 40 sn polimerize edilerek simante edildi. Kök yüzeyinden smear tabakası kaldırılmayan deney gruplarının oluşturulması: Smear tabakası kaldırılmadan kök yüzeyleri sadece distile su ile yıkandı ve tüm örneklerde post yuvaları kâğıt konlarla kurutulup örnekler post simantasyonuna hazır hale getirildi. Grup5: Post yüzeyine herhangi bir işlem uygulanmadı. Alkolle silinip kurutulan postlar sadece dual-cure siman simante edildi. Grup6: Alkolle silinip kurutulan postların yüzeyine 60 sn %9,6 lık hidroflorik asit uygulandı ve yıkanıp kurutuldu. Post yuvasına yerleştirilen postlar dual-cure siman ile 40 sn polimerize edilerek simante edildi. Grup7: Postlar önce alkolle silinip kurutuldu, daha sonra 60 sn silan uygulandı ve havayla nazikçe kurutuldu. Dual-cure siman ile post yuvasına yerleştirildikten sonra simante edildi. Grup8: Alkolle silinip kurutulan postların yüzeyine 60 sn. %9,6 lık hidroflorik asit uygulandı ve yıkanıp kurutulduktan sonra 60 sn silan uygulanıp havayla nazikçe kurutuldu. Postlar dual-cure siman benzer şekilde simante edildi. Push-out testi için hazırlanan örnekler kesme cihazına (Isomet, Buehler, Lake Bluff, IL, ABD) bağlandı ve su soğutması altında elmas disk kullanılarak her bir köke yerleştirilen postun koronel, orta ve apikal 1/3 lük kısımlarından 1,5 mm kalınlığında 3 adet horizontal kesit elde edildi. Push-out testi, üniversal test cihazı (Elista, Beyhekim Ltd. Şti., Türkiye) ile gerçekleştirildi. Örneklerden almış olduğumuz 1,5 mm lik kesitler apikal kısımları yukarı gelecek şekilde push-out test düzeneğine yerleştirildi. Kesitlerin merkezindeki fiber postlar üzerine konumlandırılan 0,8 mm kalınlığındaki silindirik metal uç aracılığıyla örneklere 0,5 mm/dk lık hızla, bağlantıda kopma elde edilene kadar kuvvet uygulandı. Veriler Newton (N) olarak kaydedilip, megapaskal (MPa) birimine çevrildi. İstatistiksel analizler IBM SPSS Statistics 23 paket programı kullanılarak yapıldı. Bölgeler arası değerlendirme Shapiro-Wilk Normallik testi ile yapıldı (α= 0,05). Apikal Üçlü Orta Üçlü Koronal Üçlü Kontrol 2,931 0,489 4,960 0,813 5,817 1,165 asit 3,790 1,173 5,368 1,498 7,738 1,227 Silan 3,352 0,955 5,986 1,268 7,126 1,815 asit+silan 4,656 1,548 6,401 1,661 10,601 2,150 EDTA 4,273 1,219 6,924 2,126 6,789 1,427 asit+edta 5,317 1,120 8,165 1,493 9,135 1,444 EDTA+Silan 4,707 0,910 7,762 1,347 8,688 0,718 asit+edta+ Silan 6,324 0,852 9,396 1,471 11,994 1,615 Tablo 1. Gruplara ve bölgelere göre bağlanma dayanım değerleri BULGULAR Çalışmamızda post yüzeylerine ve post yuvasına farklı işlemler uygulanarak push-out testi ile bağlanma dayanımı değerlendirildi. Elde edilen veriler Tablo 1 de izlenmektedir. Apikal kesit incelendiğinde; EDTA, hidroflorik asit ve silan faktörlerinin tek başlarına kullanıldıklarında bağlanma direncini istatistiksel olarak anlamlı derecede arttırdıkları görüldü (p<0,05). Ayrıca aralarında etkileşim olmadığı ve EDTA, hidroflorik asit ve silanın 112

EÜ Dişhek Fak Derg 2017; 38-2: 110-114 kombine kullanımlarının bağlanma direncini tek başlarına kullanılmalarına oranla anlamlı düzeyde arttırdığı görüldü. Orta ve koronal kesit incelendiğinde apikal kesit ile benzer olarak; EDTA, hidroflorik asit ve silan faktörlerinin tek başlarına kullanıldıklarında bağlanma direncini istatistiksel olarak anlamlı derecede arttırdıkları görüldü (p<0,05) ve kombine kullanımlarının bağlanma direncini tek başlarına kullanılmalarına oranla anlamlı düzeyde arttırdığı görüldü. Apikal, orta ve koroner bölgeler bağlanma direnci açısından karşılaştırıldığında koroner bölgede bağlanma dayanımının en yüksek olduğu ve apikal bölgede ise en düşük olduğu gözlendi. Koroner-orta bölgeleri ve apikalorta bölge arasında bağlanma direnci açısından fark bulunmazken, koroner bölgenin apikal üçlü bölgesine göre istatistiksel olarak anlamlı ölçüde bağlanma direncinin yüksek olduğu görüldü. TARTIŞMA Biyomekanik açıdan kanal tedavisi görmüş dişlerin, vital dişlerden daha fazla risk taşıdığı bilinmektedir. 7 Huang ve ark. 8 araştırmalarında dentindeki nem kaybı ve buna bağlı kırılganlık üzerinde dururken, Sedgley ve Messer 9 bu konuda kaybedilmiş diş dokusu miktarına yoğunlaşmışlardır. Koronel yapıları korunan dişler çiğneme kuvvetlerine karşı yeterli dirence sahiptir. Ancak, çürük ve travma sonucu kanal tedavisi yapılarak kurtarılmaya çalışılan dişler öncelikle aşırı madde kaybı nedeniyle yapısal olarak zayıflar ve fonksiyonel kuvvetlere karşı yeterli direnç gösteremez. 10 Post-kor restorasyonları ile ilgili en sık karşılaşılan problem tutuculuk kaybı iken karşılaşılan en ciddi problem kök kırıklarıdır. 11 Postların tutuculuğunu etkileyen faktörleri değerlendirmek ve post-siman bağlantısını arttırmak için birçok çalışma yapılmış ve postun uzunluğu, çapı, şekli, yüzey yapısı, postun tipi, post-dentin arasındaki siman tabakasının kalınlığı, uygulanan yüzey işlemi ve kök kanal dentin yüzeyinin pürüzlülüğü gibi çeşitli faktörlerin postun tutuculuğuna etki ettiği gösterilmiştir. 11,12 Self-adeziv rezin simanlar ve geleneksel rezin simanların kök dentinine bağlanmasını karşılaştıran çalışmalarda, geleneksel simanlara eşit veya daha yüksek bir bağlanma direnci görülmüştür. 13-18 Bunun sebebinin self-adeziv rezin simanların neme karşı olan toleranslarının olduğu iddia edilmiştir. 16 Biz de çalışmamızda self-adeziv siman olan ve tekniğe hassas olmayan bir siman kullandık. Literatürde ideal post çapıyla ilgili net bir görüş bulunmamaktadır. Ancak, araştırmacılar gereğinden geniş post yerleştirmek için kök kanalının fazlaca genişletilmesinin kök kırıklarına zemin hazırladığını belirtmişlerdir. 19 Bu sebeple, çalışmamızda üretici firmalar tarafından mandibuler premolarlarda kullanımı tavsiye edilen standart post çapları tercih edildi. Silan kaplama yönteminin seramik-kompozit arası bağlantıyı arttırma özelliği yapılan çalışmalarda gösterilmiştir. 20 Fakat bu konuyla ilgili görüş ayrılıkları mevcuttur. Bitter ve ark. 21 altı farklı rezin siman ile yaptıkları çalışmada silanlamanın cam fiber postlar üzerinde bağlanma kuvvetine etkisi olmadığını bildirmişler. Yine aynı çalışmada ise araştırmacılar silanlamanın istatistiksel olarak bağlanma dayanımını arttırdığı sonucunu elde etmelerine rağmen bu farkın klinik olarak anlamlı olmadığını belirtmişlerdir. 21 Çalışmamızda silan bağlayıcı ajan, fırçayla özenli şekilde ince bir tabaka halinde uygulandı. 60 sn sonunda kurutularak hazır hale getirildi. Fiber postun, siman ile diş dokusuna bağlantısını arttırmak için yüzey işlemlerini içeren birçok çalışma yapılmıştır. Nispeten pürüzsüz bir yüzeye sahip olan fiber postlar yüzey işlemi görmedikleri takdirde post yüzeyi ve rezin simanlar arasında mekanik kilitlenmeyi sınırlarlar. Sahafi ve ark. 22 fiber post ile rezin siman arasındaki bağlanma dayanıklılığını arttırmak adına kimyasal ajanları da içeren birçok yüzey işlemini fiber postların gelişiminden itibaren mercek altına almışlar ve kimyasal yüzey işlemlerinin bağlanma dayanımına mikromekanik kitlenmelerle kuvvet kazandırdığını çalışmalarla göstermişlerdir. Biz de çalışmamızda quartz fiber bir posta 60 sn hidroflorik asit uygulayarak yüzey pürüzlendirmesi işlemini gerçekleştirdik. Vano ve ark. 23 çalışmasında bizim çalışmamızla benzer şekilde hidroflorik asit ile cam fiber post yüzeyini pürüzlendirmenin post rezin arası bağlanma kuvvetini dikkat çekici şekilde arttırdığını fakat fiber yüzeyinde mikro çatlaklar ve uzunlamasına yarıklar oluştuğunu belirtmişlerdir. Xible ve ark. 24 da yaptıkları çalışmada; hidroflorik asit ile pürüzlendirmenin, cam matriksi kısmi olarak uzaklaştırdığını ve mekanik olarak tutucu alanlar oluşturduğunu belirtmişlerdir. SONUÇLAR Post yüzeyine ve post yuvasına uygulanan işlemlerden bağımsız olarak bağlanma kuvvetinin postun apikal bölgesinden koroneline doğru anlamlı fark oluşturacak şekilde arttığı gözlendi. Post yuvasının EDTA ile yıkanmasının, distile su ile yıkanmasına nazaran bağlanma kuvvetini arttırdığı tespit edildi. Ayrıca post yüzeyine yalnızca hidroflorik asit ve yalnızca silan uygulanmasının bağlanma direncini anlamlı derecede arttırdığı görüldü. 113

Yalçınkaya ve Ark. 2017 Post yüzeyine yapılan hidroflorik asit ile pürüzlendirme işlemi ve post yüzeyini silanlama işlemleri arasında etkileşim olmadığı bu nedenle kombine kullanımlarının tek başlarına kullanımlarına nazaran bağlanma kuvvetini arttırdığı görüldü. KAYNAKLAR 1. Keyf F, Şahin E. Retentive properties of three postcore systems. Aust Dent J 1994;39:20-24. 2. Strassler HE, Cloutier PC. A new fiber post for esthetic dentistry. Compend Contin Educ Dent 2003;24:742-744. 3. Lewis R, Smith BG. A Clinical survey of failed post retained crowns. Br Dent J 1988;165:95-97. 4. Stockton LW. Factors affecting retention of post systems: A literature review. J Prosthet Dent 1999;81:380-385. 5. Ruemping DR, Lund MR, Schnell RJ. Retention of dowels subjected to tensile and torsional forces. J Prosthet Dent 1979;41:159-62. 6. Sahafi A, Peutzfeldt A, Asmussen E, Gotfredsen K. Effect of surface treatment of prefabticated posts on bonding of resin cement. Oper Dent 2004;1:60-68. 7. Chan FV, Harcourt JK, Brockhurst PJ. The effect of post adaptation in the root canal on retention of posts cemented with various cements. Aust Dent J 1993;38:39-45. 8. Huang TJ, Schilder H, Nathanson D. Effect of moisture content and endodontic treatment on some mechanical properties of human dentin. J Endod 1992;18:209-215. 9. Sedgley CM, Messer HH. Are endodontically treated teeth more brittle? J Endod 1992;18:332-335. 10. Fogel HM. Microleakage of posts used to restore endodontically treated teeth. J Endod 1995;21:376-379. 11. Le Bell AM, Lassila LVJ, Kangasniemi I, Vallittu PK. Bonding of fibrereinforced composite post to root canal dentin. J Dent 2005;33:533-39. 12. Grandini S, Goracci C, Francesca M, Borracchini A, Ferrari M. SEM evaluation of the cement layer thickness after luting two different posts. J Adhes Dent 2005;7:235-240. 13. Tjan AH, Whang SB. Retentive properties of some simplified dowel-core systems to cast gold dowel and core. J Prosthet Dent 1983:50:203-206. 14. Swartz ML, Phillips RW and Clars HE. Long term F release from glass-ionomer cements. J Dent Res 1984;63:158-160. 15. Meyenberg KH, Luthy H and Scharer P Zirconia posts: A new all ceramic concept for nonvital abutment teeth. J Est Dent 1995;7:73-80. 16. Isidor F, Odman P, Brondum K. Intermittent loading of teeth restored using prefabricated carbon fiber posts. Int J Prosthodont 1996;9:131-136. 17. Kakehashi Y, Lüthy H, Naef R, Wohlwend A, Scharer P. A new allceramic post and core system: clinical, technical, and in vitro results. Int J Periodon Rest 1998;18:587-593. 18. Koutayas SO, Kern M. All-ceramic post and cores: The state of art. Quintessence Int 1999;30:383-392. 19. Baraban DJ. The restoration of endodontically treated teeth: An update. J Prosthet Dent 1988;59:553-58. 20. Deutsch AS, Musikant BL, Cavallari J, Silverstein L, Lepley JB, Ohlen K et al. Root fracture during insertation of prefabricated posts related to root size. J Prosthet Dent 1985;53:786-789. 21. Bitter K, Gläser C, Neumann K, Blunck U, Frankenberger R. Analysis of resin-dentin interface morphology and bond strength evaluation of core materials for one stage post-endodontic restorations. PLoS One 2014;9 22. Sahafi A, Peutzfeldt A, Asmussen E, Gotfredsen K. Bond strength of resin cement to dentin and to surface-treated posts of titanium alloy, glass fiber, and zirconia. J Adhes Dent 2003;5:153-162. 23. Vano M, Goracci C, Monticelli F, Tognini F, Gabriele M, Tay FR, Ferrari M. The adhesion between fibre posts and composite resin cores: the evaluation of microtensile bond strength following various surface chemical treatments to posts. Int Endod J 2006 39:31-9. 24. Xible AA, de Jesus Tavarez RR, de Araujo CRP, Bonachela WC. Effect of silica coating and silanization on flexural and composite-resin bond strengths of zirconia posts: An in vitro study. J Prosthetic Dent 2006;95:224-229. Yazışma Adresi: Dt. Nil YALÇINKAYA Ege Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Endodonti AD 35040 İzmir Türkiye Tel: 02323114608 E-Posta: nil.yalcinkaya@gmail.com 114