18. TEHLİKELİ MAL TAŞIMACILIĞINDA YER ALAN KİŞİLERİN EĞİTİMİ
BÖLÜM 1.3 TEHLİKELİ MAL TAŞIMACILIĞINDA YER ALAN KİŞİLERİN EĞİTİMİ
1.3.1 Kapsam ve uygulanabilirlik Tehlikeli malların taşınması ile görevlendirilmiş olan ve Bölüm 1.4'te belirtilen taraflar tarafından istihdam edilen kişiler, bu tür maddelerin taşınmasına ilişkin zorunluluklar uyarınca sorumluluklarına ve görevlerine uygun olarak eğitim almalıdır. Çalışanlar, sorumluluk almadan önce 1.3.2 uyarınca eğitim almalı ve gerekli eğitimi almadıkları sürece eğitimli bir kişinin doğrudan gözetiminde hareket etmelidir. Bölüm 1.10 da belirtilen tehlikeli malların güvenliği ile ilgili eğitim zorunluluklarına da özen gösterilmelidir.
NOT 1: Güvenlik danışmanının eğitimi ile ilgili, bu başlık yerine bkz.1.8.3. NOT 2: Araç ekibinin eğitimi ile ilgili, bu başlık yerine bkz.bölüm 8.2. NOT 3: Sınıf 7 ile ilgili eğitim için, ayrıca bkz. 1.7.2.5.
1.3.2 Eğitimin niteliği Eğitim ilgili bireyin sorumluluk ve görevlerine uygun olarak aşağıdaki biçimde olmalıdır. 1.3.2.1 Genel bilinçlendirme eğitimi Personel tehlikeli malların taşınmasına yönelik hükümlerin genel zorunluluklarına aşina olmalıdır. 1.3.2.2 Göreve özgü eğitim Personel, görevleriyle ve sorumluluklarıyla orantılı olarak, tehlikeli malların taşınmasını ilgilendiren düzenlemelerin zorunlulukları hakkında eğitim almalıdır. Tehlikeli malların çok modlu şekilde taşındığı durumlarda, personel diğer taşıma şekilleriyle ilgili zorunluluklar hakkında bilgilendirilmelidir.
1.3.2.3 Emniyet eğitimi Personel, yüklemeyi ve indirmeyi de içeren tehlikeli malların taşınması sırasında oluşan bir kazadaki yaralanma veya patlama riskinin derecesine bağlı olarak tehlikeli malların zararlarını ve tehlikelerini kapsayan bir eğitim almalıdır. Sağlanan eğitim personelin güvenli elleçleme ve acil durum müdahale yöntemleri hakkında bilinçlendirmeyi amaçlamalıdır.
1.3.2.4 Düzenlemelerdeki değişimler göz önünde bulundurularak eğitim periyodik bilgi tazeleme eğitimleriyle pekiştirilmelidir.
1.3.3 Dokümantasyon İşbu Bölüm'e göre alınan eğitim ile ilgili kayıtlar, işveren tarafından tutulur ve talep edilmesi halinde çalışana veya yetkili kuruma sunulur. İşveren, kayıtları yetkili kurum tarafından belirtilen süre boyunca muhafaza eder. Eğitim kayıtları yeni istihdam başlangıcında onaylanır.
BÖLÜM 8.2 ARAÇ EKİBİNİN EĞİTİMİNE İLİŞKİN ZORUNLULUKLAR
8.2.1 Kapsam ve sürücülerin eğitimine 8.2.1.1 ilişkin genel zorunluluklar Tehlikeli mal taşıyan araçların sürücüleri, yetkili kurum tarafından düzenlenmiş olan ve sürücülerin eğitime katıldıklarını ve tehlikeli madde taşımacılığı sırasında karşılanması gereken özel zorunluluklar hakkındaki sınavı geçtiklerini beyan eden bir sertifika taşıyacaklardır. 8.2.1.2 Tehlikeli mal taşıyan araçların sürücüleri, temel bir eğitim programına katılacaklardır. Eğitim, yetkili kurumun onayladığı bir program biçiminde verilecektir. Bu eğitimin ana hedefleri, sürücülerin tehlikeli malların taşınması sırasında doğabilecek tehlikelere dair bilinçlenmesini sağlamak, kaza olasılığını en aza indirebilmek için gerekli olan temel bilgileri vermek ve herhangi bir kaza durumunda kendilerinin, çevrenin ve halkın güvenliği açısından, olayın etkilerini sınırlandıracak, gerekli olabilecek önlemleri almalarını sağlamaktır. Bu eğitim bireysel pratik egzersizleri de içerecek ve tüm sürücüler için asgari olarak 8.2.2.3.2 de tanımlanan konuları kapsayan temel bir eğitim görevi görecektir. Yetkili kurum, spesifik tehlikeli maddelerle veya spesifik sınıf veya sınıflarla sınırlı olan temel eğitimleri onaylayabilir. Bu sınırlı temel eğitimler, 8.2.1.4 te tanımlanan araçların sürücülerine verilmeyecektir.
8.2.1.3 Sabit tanklarda ya da kapasitesi 1 m3'ten fazla olan sökülebilir tanklarda tehlikeli mal taşımacılığı yapan araçların veya MPÜB lerin sürücüleri, toplam kapasitesi 1 m3'ü aşan tüplü gaz tankerlerinin ve sürücüleri ile taşıma ünitesindeki münferit kapasitesi 1 m3 ü aşan tank konteynerlerinde, portatif tanklarda ya da ÇEGK lerde tehlikeli mal taşımacılığı yapan araçların veya MPÜB lerin sürücüleri, en az 8.2.2.3.3'te tanımlanan konuları içerecek biçimde tanklarla taşıma yapabilmek için tank uzmanlık eğitimine devam edeceklerdir. Bu sınırlı tank uzmanlık eğitimi, 8.2.1.4 te tanımlanan anılan araçların sürücülerine verilmeyecektir.
8.2.1.4 Tehlike bölümü 1.4, uyumluluk grubu S hariç olmak üzere (bkz. Bölüm 8.5, S1) Sınıf 1 kapsamındaki maddeleri veya nesneleri taşıyan araçların sürücüleri, Sınıf 1 kapsamındaki maddeler ve nesneler ile Sınıf 5.1 kapsamındaki maddelerin karışık yüklerini taşıyan MPÜB lerin sürücüleri (bkz. 7.5.5.2.3) ve belirli radyoaktif malzemeleri taşıyan araçların sürücüleri (bkz. Bölüm 8.5, S11 ve S12), en az 8.2.2.3.4 veya 8.2.2.3.5 te tanımlanan konuları kapsayan uzmanlık eğitimlerine katılacaktır.
8.2.1.5 Tüm eğitim programları, pratik egzersizler, sınavlar ve yetkili kurumun rolü, 8.2.2'nin hükümlerine uygun olacaktır. 8.2.1.6 Bu başlığın zorunluluklarına uygunluk gösteren ve 8.2.2.8 uyarınca Anlaşmaya Taraf Ülkenin yetkili kurumu tarafından düzenlenen tüm eğitim sertifikaları, diğer Anlaşmaya Taraf Ülkelerin yetkili kurumları tarafından da geçerlilik süreleri boyunca kabul edilecektir.
8.2.2 Sürücülerin eğitimine ilişkin özel 8.2.2.1 zorunluluklar Gerekli bilgi ve beceriler, kuramsal dersler ve uygulamalı egzersizlerden oluşan bir eğitimle kazandırılacaktır. Bilgiler, sınav yoluyla ölçülecektir.
8.2.2.2 Eğitim kurumu, eğitimcilerin tehlikeli mallar ile ilgili yönetmeliklerde yapılan ve tehlikeli malların taşınmasına ilişkin eğitsel gerekliliklere dair son gelişmeler hakkında iyi düzeyde bilgi sahibi olduklarından ve bu değişiklikleri dikkate aldıklarından emin olacaktır. Eğitim, pratik uygulamaları içerecektir. 8.2.2.3.2 ila 8.2.2.3.5 te belirlenen konulara ilişkin eğitim programı 8.2.2.6 da anılan onaya uygunluk gösterecektir. Eğitim, bireysel pratik egzersizleri de içerecektir (bkz. 8.2.2.3.8).
8.2.2.3 Eğitimin yapısı 8.2.2.3.1 Eğitim, temel bir eğitim ile ilgili durumlarda uzmanlaşma kursları biçiminde verilecektir. Temel eğitimler ile uzmanlık eğitimi kursları, aynı durumda ve aynı eğitim kurumu tarafından bütün olarak yürütülen kapsamlı bir eğitim şeklinde verilebilir.
8.2.2.3.2 Temel eğitim en az aşağıdaki konuları kapsayacaktır: (a) Tehlikeli malların taşınmasına ilişkin genel zorunluluklar; (b) Başlıca tehlike türleri; (c) Atık naklinin denetlenmesinde çevrenin korunmasına ilişkin bilgiler; (d) Çeşitli tehlike türleri için geçerli olan önleyici tedbirler ve güvenlik tedbirleri; (e) Kaza sonrasında yapılması gerekenler (ilk yardım, yol güvenliği, koruyucu donanımın kullanımına dair temel bilgiler, yazılı talimatlar, vb.); (f) İşaretleme, etiketleme, levha takma ve turuncu renkli ikaz levhası asma;
(g) Tehlikeli malların taşınması esnasında sürücünün yapması ve yapmaması gerekenler; (h) Araçlardaki teknik teçhizatın çalıştırılma yöntemleri ve amaçları; (i) Aynı araçta ya da konteynerde karışık yüklemeye ilişkin yasaklar; (j) Tehlikeli malların yüklenmesi ve boşaltılması esnasında alınacak tedbirler; (k) Hukuki sorumluluklara ilişkin genel bilgi; (l) Çok modlu taşımacılık faaliyetlerine ilişkin bilgiler;
(m) Paketlerin elleçlenmesi ve istiflenmesi; (n) Tünellerde trafik kısıtlamaları ve tünellerde eylem talimatları (kazaların önlenmesi, güvenlik, yangın ve diğer acil durumlar halinde alınacak eylemler, vb.); (o) Güvenlik bilinci.
8.2.2.3.3 Tankta taşımacılığa ilişkin uzmanlaşma eğitiminin kapsayacağı özel konular en az aşağıdakileri içerecektir: (a) Yükün hareketleri de dahil olmak üzere, yolda bulunan araçların davranışları; (b) Araçlara ilişkin özel zorunluluklar; (c) Çeşitli ve farklı doldurma ve boşaltma sistemleri üzerinde genel kuramsal bilgi; (d) Bu araçların kullanımı için geçerli olan ilave özel hükümler (onay belgeleri, onay işareti, levha takma ve turuncu renkli ikaz levhası, vb.).
8.2.2.3.4 Sınıf 1 kapsamındaki maddelerin veya nesnelerin taşınmasına ilişkin uzmanlaşma eğitiminin kapsayacağı konular asgari şunlar olacaktır: (a) Patlayıcı ve piroteknik maddelere ve nesnelere ilişkin spesifik tehlikeler; (b) Sınıf 1'e giren maddelerin ve nesnelerin birlikte yüklenmesine ilişkin spesifik gereklilikler.
8.2.2.3.5 Sınıf 7 kapsamındaki radyoaktif materyallerin taşınmasına ilişkin uzmanlaşma eğitiminin kapsayacağı konular asgari şunlar olacaktır: (a) İyonlaştırıcı radyasyonla ilgili spesifik tehlikeler; (b) Radyoaktif malzemelerin ambalajlanması, elleçlenmesi, birlikte yüklenmesi ve istiflenmesine ilişkin spesifik gereklilikler; (c) Radyoaktif malzeme içeren bir kaza durumunda alınacak özel tedbirler.
8.2.2.3.6 Ünitelerin 45 dakika olarak sürmesi amaçlanmıştır. 8.2.2.3.7 Genel olarak, her eğitim gününde en fazla sekiz ders birimine izin vardır. 8.2.2.3.8 Bireysel uygulamalı egzersizler kuramsal eğitim ile bağlantılı olarak yapılacak olup, asgari ilk yardım, yangın söndürme ve bir durum ya da kaza halinde yapılması gerekenleri kapsayacaktır.
8.2.2.4 Temel eğitim programı 8.2.2.4.1 Her bir başlangıç eğitiminin veya kapsamlı eğitimin bir parçasının teorik unsurların minimum olarak şu şekilde sunulacaktır: Temel eğitim 18 ders birimi Tank ile taşımacılık için uzmanlaşma eğitimi 12 ders birimi Sınıf 1 kapsamındaki maddelerin ve nesnelerin taşınmasına ilişkin uzmanlık eğitimi 8 ders birimi Sınıf 7 kapsamındaki radyoaktif malzemelerin taşınmasına ilişkin uzmanlık eğitimi 8 ders birimi Tanklarda taşımaya ilişkin temel eğitim kursu ile uzmanlaşma eğitimi için, ders alan sürücülerin sayısına bağlı olarak 8.2.2.3.8 de anılan pratik egzersizlere yönelik olarak ek dersler gerekebilir.
8.2.2.4.2 Kapsamlı eğitimin toplam süresi yetkili kurum tarafından belirlenebilir. Yetkili kurum, temel kursun ve tanklarla ilgili uzmanlaşma programının süresini değiştirmemelidir; ancak bunları Sınıf 1 ve Sınıf 7 için kısaltılmış uzmanlaşma programları ile takviye edebilir.
8.2.2.5 Bilgi tazeleme programı 8.2.2.5.1 Düzenli aralıklarla devam edilen bilgi tazeleme programları sürücülerin bilgilerini güncelleştirme amacına hizmet edecek olup yeni teknik, yasal ve maddelerle ilgili gelişmeleri kapsayacaktır. 8.2.2.5.2 Bireysel pratik egzersizleri de içeren bilgi tazeleme eğitimlerinin süresi, kapsamlı eğitimler için en az iki gün veya bireysel eğitimler için 8.2.2.4.1 de belirtilen ilk temel veya başlangıç uzmanlaşma eğitimi için tahsis edilen sürenin en az yarısı kadar olacaktır. 8.2.2.5.3 Sürücü, bilgi tazeleme eğitimi ile sınav yerine, karşılık gelen başlangıç eğitimi ve sınavını alabilir.
8.2.2.6 Eğitim onayı 8.2.2.6.1 Eğitim programları yetkili kurumun onayına tabidir. 8.2.2.6.2 Onay yalnızca yazılı olarak sunulan başvurulara verilecektir. 8.2.2.6.3 Aşağıdaki belgeler onay başvurularına eklenecektir: (a) Öğretilen konuları, zaman çizelgesini ve planlanan öğretim metodunu belirten ayrıntılı bir eğitim programı; (b) Eğitimi veren personelin nitelikleri ve faaliyet alanları; (c) Derslerin yapıldığı tesise, eğitim materyallerine ve uygulamalı egzersiz tesislerine dair bilgi; (d) Programa katılım şartları (örneğin katılımcı sayısı).
8.2.2.6.4 Yetkili kurum, eğitim ve sınavların denetimini organize edecektir. 8.2.2.6.5 Yetkili kurum tarafından verilen onay yazılı olacak ve aşağıdaki koşullara tabi olacaktır: (a) Eğitim, başvuru belgelerine uygun olarak verilecektir; (b) Yetkili kurum, yetkili kişileri eğitim programında ve sınavlarda bulundurma hakkına sahip olacaktır; (c) Yetkili kurum, bireysel eğitim programlarının tarihleri ve yerleri konusunda zamanında bilgilendirilecektir; (d) Onay koşullarına uyulmazsa, onay geri çekilebilir.
8.2.2.6.6 Onay belgesi, söz konusu kursların temel, uzmanlaşma eğitimi, başlangıç eğitimi veya bilgi tazeleme eğitimi olduğunu belirtecek ve bunların spesifik tehlikeli maddelerle veya spesifik sınıflar veya sınıflarla sınırlı olup olmadığını beyan edecektir. 8.2.2.6.7 Eğitim kurumu, eğitim programının onay almasından sonra, onayı ilgilendiren ayrıntılarla ilgili değişiklik yapmaya karar verirse, değişiklik yapmadan önce yetkili kurumdan izin alacaktır. Bu, özellikle de eğitim programına ilişkin değişiklikler için geçerlidir.
8.2.2.7 Sınavlar 8.2.2.7.1 Temel eğitim sınavları 8.2.2.7.1.1 Uygulamalı egzersizler de dahil olmak üzere temel eğitimin tamamlanmasından sonra, temel eğitimle ilgili bir sınav yapılacaktır. 8.2.2.7.1.2 Aday, sınavda temel eğitim programında öğretildiği şekliyle profesyonel bir sürücünün tehlikeli mal taşıyan araçları kullanması için gerekli olan bilgi, kavrayış ve becerileri edinmiş olduğunu kanıtlamak zorundadır. 8.2.2.7.1.3 Bu amaçla, yetkili kurum, 8.2.2.3.2'de özetlenmiş olan maddelere ilişkin bir soru katalogu hazırlayacaktır. Sınavda sorulacak olan sorular bu katalogdan seçilecektir. Adayların, sınav öncesinde katalogdan seçilen sorular hakkında bilgisi olmayacaktır. 8.2.2.7.1.4 Kapsamlı eğitim kursları için tek bir sınav yapılabilir. 8.2.2.7.1.5 Her bir yetkili kurum sınav usullerini denetleyecektir. 8.2.2.7.1.6 Sınav, yazılı bir sınav ya da hem yazılı, hem de sözlü sınav biçiminde olacaktır. Her bir adaya temel eğitim için en az 25 yazılı soru sorulacaktır. Sınav, bilgi tazeleme eğitiminden sonra düzenleniyorsa, en az 15 yazılı soru sorulacaktır. Bu sınavların süresi sırasıyla en az 45 ve 30 dakika olacaktır. Sorular, farklı zorluk derecelerinde ve farklı ağırlıklarda olabilir.
8.2.2.7.2 Tanklarda taşıma veya Sınıf 1 kapsamındaki madde ve nesneler ya da Sınıf 7 kapsamındaki radyoaktif malzemelerin taşınmasına yönelik uzmanlık eğitimlerinin sınavları 8.2.2.7.2.1 Temel eğitim sınavını aldıktan ve tanklarda taşıma veya Sınıf 1 kapsamındaki maddeler ve nesneler ile Sınıf 7 kapsamındaki radyoaktif malzemelerin taşınmasına yönelik uzmanlık eğitimine katıldıktan sonra, adayın eğitimle ilgili sınava katılmasına izin verilir. 8.2.2.7.2.2 Bu sınav, 8.2.2.7.1 e dayanarak düzenlenecek ve denetlenecektir. Soru katalogu duruma göre geçerli olmak üzere 8.2.2.3.3, 8.2.2.3.4 veya 8.2.2.3.5 te özetlenen maddelere atıfta bulunacaktır. 8.2.2.7.2.3 Her bir özel eğitim sınavı için, en az 15 yazılı soru sorulacaktır. Sınav, bilgi tazeleme eğitiminden sonra düzenleniyorsa, en az 10 yazılı soru sorulacaktır. Bu sınavların süresi sırasıyla en az 30 ve 20 dakika olacaktır. 8.2.2.7.2.4 Sınav, sınırlı bir temel eğitime dayanıyorsa, bu uzmanlaşma eğitiminin sınavını da aynı kapsamla sınırlı tutacaktır.
8.2.2.8.1 8.2.1.1 de anılan sertifika şu şekilde düzenlenecektir: (a) Adayın 8.2.2.7.1 ile uygun olarak sınavı başarılıyla geçmesi durumunda, temel eğitim programının tamamlanmasından sonra; (b) Mümkünse, tanklı taşımacılık ya da Sınıf 1 kapsamındaki madde ve nesne veya Sınıf 7 kapsamındaki radyoaktif malzemelerin taşınmasına ilişkin uzmanlık eğitiminin tamamlaması ya da Bölüm 8.5'teki S1 ve S11 özel hükümlerinde belirtilen bilgilerin edinilmesinden sonra, adayın 8.2.2.7.2 uyarınca sınavı geçmesi durumunda. (c) İlgili durumlarda, sınırlı temel veya sınırlı tank uzmanlaşma eğitiminin tamamlanmasından sonra, adayın 8.2.2.7.1 veya 8.2.2.7.2 kapsamındaki sınavı geçtikten sonra. Düzenlenen sertifika, bu eğitimin ilgili tehlikeli maddeler veya sınıflara yönelik sınırlı geçerlilik kapsamını açıkça belirtecektir.
8.2.2.8.2 Sürücü eğitim sertifikasının geçerlilik tarihi, sürücünün başlangıç temel eğitimi veya başlangıç kapsamlı eğitim sınavını geçtiği tarihten itibaren beş yıl olacaktır. Sürücünün, 8.2.2.5 kapsamındaki bilgi tazeleme eğitimine katıldığına dair bir kanıt sunması ve aşağıdaki hallerde 8.2.7.7 kapsamındaki sınavı geçmesi durumunda yenilenecektir: (a) Sertifikanın son geçerlilik tarihi gelmeden on iki ay önce. Yetkili kurum, geçerlilik süresi önceki sertifikanın sona erme tarihiyle başlayacak olan ve geçerliliği beş yıllık yeni bir sertifika düzenleyecektir. (b) Sertifikanın son geçerlilik tarihinden önceki on iki ay önce. Yetkili kurum, bilgi tazeleme eğitimi sınavının başarıyla tamamlandığı tarihten itibaren geçerlilik süresi başlayacak olan ve geçerliliği beş yıllık yeni bir sertifika düzenleyecektir.
Bir sürücünün, geçerlilik süresi sırasında sertifikasının kapsamını 8.2.2.8.1 (b) ve (c) zorunluluklarını karşılayarak genişletmesi durumunda, yeni sertifikanın geçerlilik süresi, önceki sertifikanınkiyle aynı kalacaktır. Bir sürücünün, uzmanlık eğitimini tamamlaması halinde, uzmanlık, sertifikanın son geçerlilik tarihine kadar geçerli olacaktır. 8.2.2.8.3 Sertifika, 8.2.2.8.5 te gösterilen modelin düzenine sahip olacaktır. Boyutları ISO 7810:2003 ID-1 ye uygun olacak ve plastikten yapılmış olacaktır. Renk, siyah harflerle birlikte beyaz zeminden oluşacaktır. Ayrıca, hologram, UV baskı veya burma süsleri gibi ek bir güvenlik özelliği taşıyacaktır. 8.2.2.8.4 Sertifika, sertifikayı düzenleyen yetkili kurumun bulunduğu ülkenin dillerinden birinde veya dilinde hazırlanacaktır. Bu dillerden hiçbiri İngilizce, Fransızca veya Almanca değilse, sertifikanın başlığı, madde 8 in başlığı ve arka sayfadaki başlıklar İngilizce, Fransızca veya Almanca dillerinde de düzenlenecektir.
8.2.3 8.2.1 kapsamında sertifika sahibi sürücüler dışında, karayolunda tehlikeli mal taşımacılığında yer alan kişilerin eğitimi Karayolunda tehlikeli mal taşımacılığında yer alan tüm kişiler, bu tür malların taşınmasıyla ilgili zorunluluklar konusunda Bölüm 1.3 uyarınca sorumluluk ve görevlerine uygun bir eğitim almış olmalıdır. Bu zorunluluk, yalnızca karayolu aracı operatörü veya mal gönderen tarafından istihdam edilen personel gibi kişiler, tehlikeli madde yükleyen veya boşaltan personel, yük gönderme veya taşıma acentelerinin personeli ve karayolunda tehlikeli madde taşımacılığına müdahil olan ve 8.2.1 kapsamındaki sertifikaya sahip olan sürücüler dışındaki araçların sürücüleri için geçeridir.
BÖLÜM 8.3 ARAÇ EKİBİNİN SAĞLAMASI GEREKEN ÇEŞİTLİ ZORUNLULUKLAR
8.3.1 Yolcular Araç ekibinin dışında, tehlikeli mal taşımacılığı yapan taşıma ünitelerinde yolcu taşınamaz. 8.3.2 Yangınla mücadele cihazlarının kullanımı Araç ekibi, yangın söndürme cihazını kullanmasını bilecektir. 8.3.3 Ambalajları açma yasağı Sürücü ya da sürücü muavini tehlikeli mal içeren bir ambalajı açamaz.
8.3.4 Portatif aydınlatma aparatları Kullanılan portatif aydınlatma aparatları kıvılcım çıkarabilecek metal bir yüzeye sahip olamaz. 8.3.5 Sigara içme yasağı Elleçleme operasyonları sırasında araçların yakınında ve araçların içinde sigara içmek yasaktır. 8.3.6 Yükleme ve boşaltma sırasında motorun çalıştırılması Pompanın çalıştırılması için motor kullanımının zorunlu olduğu ya da araçta yükleme ya da boşaltmada gerekli diğer aygıtların çalıştırılmasının zorunlu olduğu durumlar ile ve aracın çalıştığı ülkenin bu tür kullanımlara yasal olarak izin verdiği durumlar dışında, yükleme ve boşaltma işlemleri esnasında motor kapalı olacaktır.
8.3.7 El frenlerinin ve tekerlek takozlarının kullanımı Tehlikeli mal taşıyan hiçbir araç, el freni çekilmeden park edilemez. Frenleme mekanizmaları olmayan römorkların hareketi, 8.1.5.2 de açıklanan tekerlek takozunun uygulanmasıyla kısıtlanmalıdır. 8.3.8 Kablo kullanımı Kilitlenmeyen bir fren sistemiyle donatılmış olan ve bir motorlu araçla O3 ya da O4 tipi römorktan oluşan taşıma üniteleri için, paragraf 9.2.2.6.3 te anılan bağlantılar, bütün taşıma işlemi boyunca çekme aracına ve römorka bağlı olacaktır.
Sürücü eğitiminin ana hedefleri: Sürücü eğitimi Sürücülerin tehlikeli malların taşınması sırasında doğabilecek tehlikelere dair bilinçlenmesini sağlamak Kaza olasılığını en aza indirebilmek için gerekli olan temel bilgileri vermek Herhangi bir kaza durumunda kendilerinin, çevrenin ve halkın güvenliği açısından, olayın etkilerini sınırlandıracak, gerekli olabilecek önlemleri almalarını sağlamaktır
Sürücü eğitimi Gerekli bilgi ve beceriler, kuramsal dersler ve uygulamalı egzersizlerden oluşan bir eğitimle kazandırılacaktır. Bilgiler, sınav yoluyla ölçülecektir. Eğitim, temel bir eğitim ile ilgili durumlarda uzmanlaşma kursları biçiminde verilecektir. Temel eğitim ve uzmanlık eğitimi kursları, aynı durumda ve aynı eğitim kurumu tarafından bütün olarak yürütülen kapsamlı bir eğitim şeklinde verilebilir.
Kursların programı ve konuları Sınıf 1 Sınıf 1 kapsamındaki maddelerin veya nesnelerin taşınmasına ilişkin uzmanlaşma eğitiminin kapsayacağı konular asgari şunlar olacaktır: Patlayıcı ve piroteknik maddelere ve nesnelere ilişkin spesifik tehlikeler. Sınıf 1'e giren maddelerin ve nesnelerin birlikte yüklenmesine ilişkin spesifik gereklilikler ve; Bireysel uygulamalı egzersizler kuramsal eğitim ile bağlantılı olarak yapılacak olup, asgari ilk yardım, yangın söndürme ve bir durum ya da kaza halinde yapılması gerekenleri kapsayacaktır.
Kursların programı ve konuları Sınıf 7 Sınıf 7 kapsamındaki radyoaktif materyallerin taşınmasına ilişkin uzmanlaşma eğitiminin kapsayacağı konular asgari şunlar olacaktır: İyonlaştırıcı radyasyonla ilgili spesifik tehlikeler; Radyoaktif malzemelerin ambalajlanması, elleçlenmesi, birlikte yüklenmesi ve istiflenmesine ilişkin spesifik gereklilikler; Radyoaktif malzeme içeren bir kaza durumunda alınacak özel tedbirler.
Sürücü eğitimi Tehlikeli mal taşıyan araçların veya MPÜB lerin sürücüleri: sabit tank veya Sökülebilir tank 1 m 3 ten yüksek kapasiteli Toplam kapasitesi 1 m 3 üzerinde olan tüplü gaz tankerlerinin sürücüleri Bireysel kapasitesi 3 m 3 üzerinde olan tank konteyner, portatif tank veya ÇEGKlerde tehlikeli mal taşıyan araçların veya MPÜB taşıma ünitelerinin sürücüleri, Tankta taşımacılık için bir uzmanlık eğitimi almalıdır.
Temel Eğitim ve Uzmanlık Eğitimi programları ve konuları Tehlikeli malların taşınmasına ilişkin genel zorunluluklar Başlıca tehlike türleri Atık naklinin denetlenmesinde çevrenin korunmasına ilişkin bilgiler Çeşitli tehlike türleri için geçerli olan önleyici tedbirler ve güvenlik tedbirleri Kaza sonrasında yapılması gerekenler özellikle ilk yardım, yol güvenliği, koruyucu donanımın kullanımına dair temel bilgiler (yangına müdahale ve kişisel koruyucu donanım)
İşaretleme, etiketleme, levha takma ve turuncu renkli ikaz levhası asma Tehlikeli malların taşınması esnasında sürücünün sorumlulukları Araçlardaki teknik teçhizatın çalıştırılma yöntemleri ve amaçları Aynı araçta ya da konteynerlerde karışık yüklemeye ilişkin yasaklar
Tehlikeli malların yüklenmesi ve boşaltılması esnasında alınacak tedbirler Hukuki, toplumsal ve idari sorumluluklara ilişkin genel bilgi Çok modlu taşımacılık faaliyetlerine ilişkin bilgiler Paketlerin elleçlenmesi ve istiflenmesi Tünellerde trafik kısıtlamaları ve tünellerde eylem talimatları (kazaların önlenmesi, güvenlik, yangın ve diğer acil durumlar halinde alınacak eylemler, vb.) Güvenlik bilinci Yükün hareketleri de dahil olmak üzere yolda bulunan araçların davranışları Araçlara ilişkin özel zorunluluklar Çeşitli ve farklı doldurma ve boşaltma sistemleri üzerinde genel kuramsal bilgi
Bu araçların kullanımı için geçerli olan ilave özel hükümler (onay belgeleri, onay işareti, levha takma ve turuncu renkli ikaz levhası, vb.) Bireysel uygulamalı egzersizler kuramsal eğitim ile bağlantılı olarak yapılacak olup, asgari ilk yardım, yangın söndürme ve bir durum ya da kaza halinde yapılması gerekenler
Eğitimin tamamlanması Uygulamalı egzersizler de dahil olmak üzere temel eğitimin tamamlanmasından sonra, temel eğitimle ilgili bir sınav yapılacaktır. Aday, sınavda temel eğitim programında öğretildiği şekliyle profesyonel bir sürücünün tehlikeli mal taşıyan araçları kullanması için gerekli olan bilgi, kavrayış ve becerileri edinmiş olduğunu kanıtlamak zorundadır. Sınav, yazılı bir sınav ya da hem yazılı, hem de sözlü sınav biçiminde olacaktır. Her bir adaya temel eğitim için en az 25 yazılı soru sorulacaktır.
Eğitimin tamamlanmasından sonra adaya sürücü eğitim belgesi verilir.
BÖLÜM 8.5 ÖZEL SINIFLARA VEYA MADDELERE İLİŞKİN EK ZORUNLULUKLAR
Bölüm 8.1 ila 8.4 te yer alan zorunluluklara ek olarak, Bölüm 3.2, Tablo A, Sütun (19)'da aşağıdaki zorunluluklara atıfta bulunuluyorsa, bu zorunluluklar ilgili maddelerin ya da nesnelerin taşınması için geçerli olur. Bölüm 8.1 ila 8.4 te yer alan zorunluluklarla çelişki halinde, bu Bölümde belirtilen zorunluluklara öncelik verilecektir
S1 Patlayıcı maddelerin ve nesnelerin taşınmasına ilişkin zorunluluklar (Sınıf 1) (4) Yükleme ve boşaltma yerleri (a) Yetkili kurumlardan özel izin alınmadan, kamu alanı olan meskun bölgelerde Sınıf 1'e ait maddelerin ve nesnelerin yüklenmesi ve boşaltılması yapılmayacaktır; (b) Güvenlik nedenleriyle acil olarak yapılmasını gerektiren haller dışında, meskun alanlar dışındaki kamu alanlarında, önceden yetkili kurumlara konu hakkında bilgi verilmeden Sınıf 1 e ait maddelerin ve nesnelerin yüklenmesi veya boşaltılması yasaktır; (c) Herhangi bir nedenle elleçleme operasyonlarının ortak alanlarda yapılması gerekiyorsa, maddeler veya diğer nesneler etiketlerine göre ayrılacaktır; (d) Sınıf 1'e ait maddeleri ve nesneleri taşıyan araçların yükleme veya boşaltma işlemi yapmak üzere kamu alanlarında durmaları zorunluysa, duran araçların arasında en az 50 metrelik bir mesafe bulunacaktır.
(5) Konvoylar (a) Sınıf 1'e ait maddeleri ve nesneleri konvoy halinde taşıyan araçlar için her bir taşıma birimi ile diğeri arasında en az 50 metrelik bir mesafe bulunacaktır; (b) Yetkili kurum konvoy düzeni ya da yapısına dair kurallar koyabilir.
(7) Araçların kilitlenmesi EX/II araçlarının yük bölmelerindeki kapılar ve sert kapaklar ile Sınıf 1 kapsamındaki maddeleri ve nesneleri taşıyan EX/III araçlarının yük bölmelerindeki tüm açıklıklar, yükleme ve boşaltma dönemleri hariç olmak üzere taşıma süresince kapalı olacaktır.
S2: Alevlenir sıvı ya da gazların taşınmasına ilişkin ek zorunluluklar (2) Yükleme ya da boşaltma esnasında yanmalı ısıtıcıların çalıştırılması FL tipi araçların (bkz. Kısım 9) yanmalı ısıtıcılarının yükleme ya da boşaltma esnasında ve yükleme bölgelerinde çalıştırılması yasaktır.
S8: Diğer ek zorunluluklar veya özel hükümler Bir taşıma birimine 2000 kilogramdan fazla bu maddelerden yüklenmişse, hizmet ihtiyaçları için yerleşim bölgelerinde ya da işlek yerlerde mümkün olduğunca durulmayacaktır. Bu tür bölgelerin yakınında uzunca beklemek ancak yetkili mercilerin izniyle mümkündür.
Bölüm 7.5.2 Karışık Yükleme Yasağı
7.5.2.1 Farklı tehlike etiketleri taşıyan ambalajlar, taşıdıkları tehlike ambalajları baz alınarak hazırlanan aşağıdaki Tabloya göre karışık yüklenmelerine izin verilmediği sürece, aynı araca veya konteynere birlikte yüklenemeyecektir. NOT: 5.4.1.4.2'ye göre, aynı araca veya konteynere birlikte yüklenemeyecek olan sevkiyatlar için ayrı taşıma belgeleri hazırlanacaktır.
7.5.2.2 İlgili uyumluluk grupları için aşağıdaki Tabloya göre karışık yüklemeye izin verilmediği sürece; değişik uyumluluk gruplarına tahsis edilmiş 1, 1.4, 1.5 veya 1.6 model no.ları ile uyumlu etiket taşıyan ve Sınıf 1 kapsamındaki maddeleri veya nesneleri içeren ambalajlar, aynı araç veya konteynere yüklenmeyecektir.
7.5.2.3 Aynı araçta karışık yükleme yasaklarının uygulanması amacıyla, tüm kenarlarından kapalı konteynerlerde yer alan maddeler dikkate alınmayacaktır. Bununla birlikte, 1, 1.4, 1.5 veya 1.6 model numaralarına uygun etiketleri taşıyan karışık ambalaj yüklemelerini ilgilendiren 7.5.2.1'de konan yasaklar ile değişik uyumluluk gruplarına ait patlayıcıların karışık yüklenmesini ilgilendiren 7.5.2.2'de konan yasaklar, bir konteynerde yer alan tehlikeli mallar ile aynı araca yüklü diğer tehlikeli mallar arasında da, sonraki maddelerin bir veya daha fazla konteynere yüklü olup olmadıklarına bakılmaksızın, uygulanacaktır. 7.5.2.4 Bölüm 1.4 ve BM no.0161 ve BM no.0499 olanlar hariç, herhangi bir tür patlayıcı madde veya parçalarla birlikte sınırlı miktarda ambalajlanmış tehlikeli malların karışık yüklenmesi yasaktır.
7.5.5.1 7.5.5 Taşınan miktarların sınırlandırılması Aşağıdaki hükümler veya 7.5.11'in Bölüm 3.2, Tablo A, Sütun 18 kapsamında uygulanacak ek hükümleri; taşınabilecek belirli malların miktarında bir kısıtlamayı gerektiriyorsa, tehlikeli malların bir veya daha fazla konteynerde taşınıyor olması, bu koşulların gerektirdiği taşıma birimi başına kütle sınırlamasını etkilemeyecektir.
7.5.5.2 Patlayıcı maddelere ve nesnelere ilişkin kısıtlamalar 7.5.5.2.1 Taşınan maddeler ve miktarlar Bir taşıma biriminde taşınabilecek patlayıcı maddenin, kg cinsinden toplam net kütlesi (veya patlayıcı nesneler durumunda, tüm nesneler içerisindeki patlayıcı maddenin toplam net kütlesi), aşağıdaki tabloda görüldüğü şekilde sınırlandırılacaktır (karışık yükleme yasağıyla ilgili olarak ayrıca bkz. 7.5.2.2):
7.5.5.2.2 Sınıf 1'in farklı bölümlerindeki maddelerin ve nesnelerin, 7.5.2.2'deki karışık yükleme yasaklarına uygun olarak aynı taşıma birimine yüklendiği hallerde, yükün bir bütün olarak en tehlikeli bölüme ait olduğu varsayılacaktır (1.1, 1.5, 1.2, 1.3, 1.6, 1.4 sırasıyla). Bununla birlikte, S uyumluluk grubuna ait patlayıcıların net kütlesi taşınan miktarlarının sınırlandırılmasında hesaba katılmayacaktır. 1.5D şeklinde sınıflandırılan maddelerin bir taşıma biriminde bölüm 1.2'nin maddeleriyle birlikte taşındığı yerlerde, toplam yükün bölüm 1.1'e ait olduğu kabul edilecektir.
7.5.5.2.3 MPÜB ler üzerinde patlayıcıların taşınması MPÜB lerde patlayıcıların taşınmasına ancak aşağıdaki koşulların karşılanması kaydıyla izin verilmiştir: (a) Yetkili kurum, kendi toprakları içerisinde taşıma işlemine yetki verecektir; (b) Taşınan ambalajlı patlayıcıların tipi ve miktarı, MPÜB de üretilecek olan malzemenin miktarı için gerekli olacak şekilde kısıtlanacak ve hiçbir durumda şunları aşmayacaktır: - Uyumluluk grubu D kapsamındaki patlayıcılar için 200 kg ve - Yetkili kurum aksini onaylamadıysa, toplam 400 adet fünye ünitesi veya fünye grubu veya ikisinin karışımı; (c) Ambalajlanmış patlayıcılar yalnızca 6.12.5 in zorunluluklarını karşılayan bölmelerde taşınacaktır; (d) Başka hiçbir tehlikeli mal, ambalajlı patlayıcılarla aynı bölmede taşınamaz; (e) Ambalajlı patlayıcılar, diğer tehlikeli malların yüklemesi tamamlandıktan sonra ve taşıma işleminden hemen önce MPÜB ye yüklenecektir; (f) Sınıf 5.1 kapsamındaki patlayıcılar ile maddeler arasında karma yüklemeye izin verilmişse (BM 1942 ve BM 3375), bunların toplamı, ayırma, istifleme ve maksimum izin verilen yük amaçlarıyla Sınıf 1 kapsamındaki infilak eden patlayıcılar olarak muamele görecektir.
7.5.5.3 Sınıf 5.2 kapsamındaki organik peroksitler ile Sınıf 4.1 kapsamındaki B, C, D, E veya F tipindeki kendiliğinden reaktif maddelerin maksimum miktarı, taşıma ünitesi başına 20000 kg ile sınırlıdır.
7.5.8 Boşaltmadan sonra temizlik 7.5.8.1 Ambalajlanmış tehlikeli malları içeren bir araç veya konteyner boşaltıldığında, bazı içeriklerin kaçmış olduğu fark edilirse, tekrar yüklenmeden önce her koşulda araç veya konteyner mümkün olduğu kadar süratle temizlenecektir. Temizliğin o konumda yapılması mümkün değilse, araç veya konteyner tam olarak güvenli olacağı en yakın yere götürülecek ve orada temizlenecektir. Kaçmış maddelerin kontrolsüz yayılımını önleyen yeterli önlemler alındıysa taşıma yeterince güvenli olarak kabul edilir.
7.5.8.2 Dökme yük şeklindeki tehlikeli mallarla yüklenmiş olan araçlar veya konteynerler, yeni yük öncekinin aynısı değilse, yeniden yüklenmeden önce uygun bir biçimde temizlenmelidir.