İSTANBUL TİCARET ODASI İSTANBUL DA SERMAYE GÖSTERGELERİ (YENİ KAYIT ve İPTAL EDİLEN FİRMALARDA YATIRIMCI SAYISI ve SERMAYE DURUMU RAPORU) 2014 YILI DEĞERLENDİRMESİ sermaye yatırımları için Hazine Müsteşarlığı ndan ön izin alma mecburiyetinin 2003 yılı Haziran ayında kaldırılmasından sonra yabancı sermayeli şirket kuruluşları ile ilgili istatistikî bilgiler ticaret siciline kayıt aşamasında derlenmektedir. Söz konusu çalışmamız bir yıllık süreç içersinde İTO da yeni kayıt ve iptal edilen firmalar esas alınarak hazırlanmış olup, mevzuat gereği Anonim Şirketlerde hisse devirleri tescile tabi olmadığından bu husus çalışmamıza yansıtılmamıştır. Not: Söz konusu bu çalışmadaki oransal değerlerde, diğer gruplarla daha kolay mukayese yapılabilmesi için genel toplam içerisindeki payları dikkate alınmıştır. YENİ KAYITLAR: İstanbul Ticaret Odası ticaret sicili kayıtlarına göre 2014 yılında 4.487 yabancı yatırımcı tarafından toplam 1.222.312.862 TL lik sermaye tutarında şirket kurulmuştur. İstanbul daki yabancı sermayeli şirket kuruluşlarında, yabancı yatırımcı sayısı 2014 yılında 2013 yılına göre % 30,3 oranında artmış, taahhüt edilen sermaye miktarı 524 milyon $ (1.222.312.862 TL) seviyesinde gerçekleşmiştir. Ortalama yabancı sermaye 2014 yılında 272.412 TL olarak gerçekleşmiştir. Sektörel Dağılım: 2014 yılında yeni kurulan şirketlerde yabancı sermayenin en çok ilgi gösterdiği sektör, 1.353 yatırımcı sayısı ve 398 milyon TL yabancı sermaye toplamı ile Hizmet sektörü olmuştur. Bunu 255 milyon TL toplam yabancı sermaye ile Ticaret sektörü takip etmektedir. İstanbul a gelen yabancı yatırımcı sayısının % 60,80 i üç, taahhüt edilen sermayenin ise % 80,84 ü ise dört ana sektörde yoğunlaşmıştır. En çok yabancı yatırımcı çeken sektörler sıralamasında, toplam yabancı yatırımcı içinde % 30,15 pay ile Hizmet, % 15,82 pay ile Her Türlü Ticaret, % 14,82 ile İnşaat sektörleri ilk sıraları paylaşmıştır. sermaye değerlerinde; toplam yabancı sermayenin % 32,56 sı Hizmet, % 20,86 sı Ticaret, % 15,51 i Madencilik, % 11,90 ı İnşaat sektörlerinde yoğunlaşmıştır. Hizmet ve Mobilya-Orman Ürünleri sektörlerinde yabancı yatırımcı sayısı ile taahhüt edilen yabancı sermaye arasında doğru orantılı bir ilişki söz konusudur. Hizmet sektörü katılım gösteren yabancı yatırımcı sayısı ve yatırılan sermaye değerleri açısından listenin ilk sırasında yer alırken, Mobilya-Orman Ürünleri sektörü 47 yatırımcı sayısı ve % 0,24 lük sermaye payı ile en az yatırım yapılan sektör olmuştur.
TABLO - 1 2014 YILI SEKTÖRLER İTİBARİYLE İTO YA YENİ KAYIT YAPTIRAN FİRMALARDA YATIRIMCI SAYISI ve SERMAYE DAĞILIMI SEKTÖRLER YATIRIMCI SAYISI SERMAYE -TL Genel Toplam İçinde Pay Yatırımcı Sayısı % Sermaye % 01-HER TÜRLÜ TİCARET 710 255.024.275 15,82 20,86 02-HİZMET 1.353 398.043.868 30,15 32,56 03-GIDA 300 18.052.000 6,69 1,48 04-TEKSTİL 495 47.431.653 11,03 3,88 05-İNŞAAT 665 145.510.238 14,82 11,90 06-KİMYA 282 73.563.725 6,28 6,02 07-TAŞITLAR 81 14.424.475 1,81 1,18 08-MADEN 158 189.532.861 3,52 15,51 09-BİLİŞİM 199 26.508.837 4,44 2,17 10-ELEKTRİK-ELEKTRONİK 52 6.264.700 1,16 0,51 11-MOBİLYA-ORMAN ÜRÜNLERİ 47 2.885.418 1,05 0,24 12-MAKİNA 140 45.063.612 3,12 3,69 13-DİĞER 5 7.200 0,11 0,00 TOPLAM 4.487 1.222.312.862 100,00 100,00 SERMAYE DEĞERLERİNİN SEKTÖRLERE GÖRE DAĞILIMI 2014 YILLIK 03-GIDA 0,01 04-TEKSTİL 0,04 05-İNŞAAT 0,12 06-KİMYA 0,06 07-TAŞITLAR 0,01 02-HİZMET 0,33 08-MADEN 0,16 09-BİLİŞİM 0,02 10-ELEKTRİK, ELEKTRONİK 0,01 01-HER TÜRLÜ TİCARET 0,21 13-DİĞER 0,00 12-MAKİNA 0,04 11-MOBİLYA-ORMAN ÜRÜNLERİ 0,00
2014 yılında Odamıza kayıt yaptıran yabancı yatırımcı sayısının taahhüt ettikleri sermaye dikkate alındığında yabancı yatırımcı başına düşen ortalama sermaye genel toplamda 272 bin TL dir. En fazla yabancı yatırımcı başına düşen ortalama sermaye miktarında, 158 yabancı yatırımcının yer aldığı Madencilik sektörü 1.199 bin TL ile ön plandadır. 359 bin TL ile Ticaret, 321 bin TL ile Makine, 294 bin TL ile Hizmet sektörleri yabancı yatırımcılarda üye başına düşen ortalama sermayesi en fazla değere sahip sektörleri teşkil etmektedir. TABLO - 2 2014 YILI SEKTÖRLER İTİBARİYLE İTO YA YENİ KAYIT YAPTIRAN FİRMALARDA YATIRIMCI BAŞINA DÜŞEN ORTALAMA SERMAYE SEKTÖRLER Ortalama Sermaye TL 01-HER TÜRLÜ TİCARET 359.189 02-HİZMET 294.194 03-GIDA 60.173 04-TEKSTİL 95.822 05-İNŞAAT 218.812 06-KİMYA 260.864 07-TAŞITLAR 178.080 08-MADEN 1.199.575 09-BİLİŞİM 133.210 10-ELEKTRİK-ELEKTRONİK 120.475 11-MOBİLYA-ORMAN ÜRÜNLERİ 61.392 12-MAKİNA 321.883 13-DİĞER 1.440 TOPLAM 272.412 Firma Kuruluş Türüne Göre Dağılım: Firma nevileri itibariyle yabancı sermaye girişleri Anonim Şirketler ve Limited Şirketlerde yoğunlaşmıştır. Toplam Sermayenin % 55,59 u 679 milyon TL ile Anonim Şirket, % 41,73 ü 510 milyon TL ile Limited Şirket statüsüne sahiptir. Anonim Şirketlerde yatırımcı sayısı Limited Şirketlere göre çok düşük olmasına rağmen, toplam sermaye değeri Limited Şirketlere göre daha yüksektir. ların 3.554 ü Limited, 699 u Anonim şirketlere ortak olurken, 225 yatırımcı sayısı ile toplam içerisinde % 5,01 paya sahip olan Fert firmalara yapılan sermaye girişi genel toplamın ancak % 0,16 sını oluşturmuştur. TABLO - 3 2014 YILI İTİBARİYLE KURULUŞ TÜRÜNE GÖRE İTO YA YENİ KAYIT YAPTIRAN FİRMALARDA YATIRIMCI SAYISI ve SERMAYE DAĞILIMI SEKTÖRLER YATIRIMCI SAYISI SERMAYE -TL Genel Toplam İçinde Pay Yatırımcı Sayısı % Sermaye % ANONİM ŞİRKET 699 679.472.467 15,58 55,59 BANKA MERKEZLERİ 5 30.449.664 0,11 2,49 FERT FİRMA 225 1.969.100 5,01 0,16 HİSSELİ KOMANDİT ŞİRKET 1 100 0,02 0,00 HOLDİNG 3 355.000 0,07 0,03 LİMİTED ŞİRKET 3.554 510.066.531 79,21 41,73 TOPLAM 4.487 1.222.312.862 100,00 100,00
2014 YILI FİRMA KURULUŞ TÜRÜNE GÖRE SERMAYE DAĞILIMI(%) LİMİTED ŞİRKET 41,73% FERT FİRMA 0,16% HOLDİNG 0,03% BANKA MERKEZLERİ 2,49% ANONİM ŞİRKET 55,59% ortaklı firmaların kuruluş türünde sermaye değeri itibariyle Anonim Şirketlerde Hizmet, Maden ve Ticaret sektörleri, Limited şirketlerde ise Ticaret, Hizmet ve İnşaat kuruluşları ön plandadır. yatırımcı sayısı itibariyle; tüm sektörlerde Limited şirketler ön planda iken, Sermaye değeri itibariyle Hizmet, İnşaat, Maden ve Makine sektörlerinde Anonim Şirketler ilk sırada yer almıştır. Toplam yabancı sermaye değerinin % 32,56 sını teşkil eden Hizmet sektörünün % 23,18 ini Anonim Şirketler, % 6,84 ünü Limited Şirketler % 2,49 unu Banka Merkezleri, % 0,03 ünü Holdingler, % 0,02 sini ise Fert Firmalar oluşturmuştur. Taahhüt edilen toplam yabancı sermayenin % 55,59 unu oluşturan Anonim şirket ortaklıklarında sermayenin % 50,26 sı 4 sektör de toplanmış olup; % 23,18 i Hizmet, % 12,36 sı Maden, % 8,42 si Ticaret ve % 6,30 unu ise İnşaat sektörü teşkil etmiştir. sermaye içerisinde % 41,73 paya sahip olan Limited Şirket kuruluşlarında yabancıların ağırlıklı olarak % 12,37 pay ile Ticaret, % 6,84 pay ile Hizmet sektörlerine yöneldikleri görülmüştür. Ülke Gruplarına Göre Dağılım: 2014 yılı yabancı sermayeli şirket kuruluşlarında, yabancı yatırımcı sayısı itibariyle % 46,76 oran ile ilk sırada yer alan Orta Doğu Ülkeleri, sermayesi itibariyle % 25,29 luk pay ile ikinci sırada yer almıştır. % 47,17 lik sermaye payı ile ilk sırada yer alan Avrupa Birliği Ülkeleri ise yatırımcı sayısı bakımından % 21,80 pay ile ikinci sırada yer almıştır. Avrupa Birliği ülkeleri 576 milyon TL ile ilk sırada yer alırken, onu 309 milyon ile Orta Doğu ülkeleri ve 170 milyon TL ile Uzak Doğu Asya Ülkeleri takip etmiştir. Avrupa Birliği, Ortadoğu ve Uzakdoğu ülke gruplarında, yabancı yatırımcı sayısı açısından Hizmet sektörü ön plandadır.
ÜLKE GRUPLARINA GÖRE SERMAYE DAĞILIMI(%) AVRUPA BİRLİĞİ 47,17% DİĞER AVRUPA ÜLKELERİ 8,20% AFRİKA ÜLKELERİ 2,89% ORTA DOĞU ÜLKELERİ 25,29% DİĞER ÜLKE GRUPLARI 0,00% ASYA ÜLKELERİ 0,51% AVUSTRALYA VE OKYANUSYA 0,16% ORTA VE GÜNEY AMERİKA ÜLKELERİ 0,34% UZAK DOĞU ASYA ÜLKELERİ 13,95% KUZEY AMERİKA ÜLKELERİ 1,49% Ülkelere Göre Dağılım: Sermaye durumuna göre ; 2014 yılında Lüksemburg, Çin, İtalya ve Kuveyt şirket kuruluşlarında en fazla yabancı sermaye ile yatırımda bulunan ilk dört ülke konumunda olup, taahhüt edilen toplam yabancı sermayenin % 45,76 sını kapsamıştır. sermaye değerleri incelendiğinde; 39 Lüksemburglu yatırımcının firma kuruluşu için taahhüt ettikleri yabancı sermaye değeri toplam içerisinde % 14,90 pay ile 182 milyon TL dir. Lüksemburg u 72 yabancı yatırımcı, 138 milyon TL ve % 11,29 pay ile Çin, 93 yatırımcı,123 milyon TL ve % 10,07 pay ile İtalya, 33 yatırımcı 116 milyon TL ve % 9,50 pay ile Kuveyt takip etmektedir. Lüksemburg uyruklu yatırımcılar, yine toplam sermaye içerisinde % 8,75 pay 106 milyon TL ile Hizmet sektörüne, şirket türlerinden ise % 14,87 pay ve 181.713.461 TL ile Anonim Şirketlere yatırımı yapmayı tercih etmiştir. Toplam sermaye içerisinde % 11,29 pay ile 2.nci sırada bulunan Çin, ağırlıklı olarak Anonim Şirket türünde yatırımlarda bulunurken, tercih ettiği yatırım alanı % 10,86 pay ile Madencilik sektörüdür. 3. sırayı teşkil eden ve toplam yabancı sermaye içerisinde % 10,07 paya sahip olan İtalya nın en fazla yatırımda bulunduğu sektör % 9,09 ile Ticaret sektörü olurken, kuruluş türü itibariyle sermayenin % 9,26 sı Limited Şirketlere yönelmiştir. Sermayesi bakımından % 9,50 paya sahip Kuveyt, Anonim Şirket ağırlıklı yatırımlarda bulunurken,% 9,16 oranda bir pay ile Hizmet sektöründe yatırıma yönelmiştir.
Ortaklık sayısına göre ; Suriye, İran, Almanya ve Azerbaycan 2014 yılında yabancı sermaye ile ortaklıkta bulunan ilk dört ülke konumunda olup, toplam ortaklık sayısının % 44,66 sını kapsamıştır. Ortaklık sayısına göre; 85 milyon TL lik yabancı sermaye yatırımını 1.131 ortak sayısı ve % 25,21 lik ortaklık payı ile gerçekleştiren Suriye li yatırımcılar ilk sırada yer almaktadır. Onları, 23 Milyon TL lik yatırım ve % 8,89 luk ortaklık payı ile 399 İran lı yatırımcı, 56 Milyon TL lik yatırım ve % 6,44 lük ortaklık payı ile 289 Alman yatırımcı, 41 Milyon TL lik yatırım ve % 4,12 lik ortaklık payı ile Azerbaycanlı yatırımcılar takip etmektedir. Suriye uyruklu yatırımcılar, yine toplam ortaklık sayısı içerisindeki % 7,09 luk pay ve 318 ortaklık sayısı ile Hizmet sektörüne, şirket türlerinden ise % 22,42 pay ve 1.006 ortaklık sayısı ile Limited Şirketlere yatırımı yapmayı tercih etmiştir. 2.nci sırada bulunan ve toplam ortaklık sayısı içerisinde % 8,89 paya sahip İran da ağırlıklı olarak Limited Şirket türünde yatırımlarda bulunurken, tercih ettiği yatırım alanı % 2,23 pay ile Ticaret sektörü olmuştur. Toplam ortaklık sayısı içerisinde % 6,44 lük pay ile 3. sırayı teşkil eden Almanya nın en çok ortaklık kurduğu sektör % 1,36 ile İnşaat sektörü olurken, kuruluş türü itibariyle % 4,08 oranla Limited Şirketlere yönelmiştir. % 4,12 lik ortaklık payına sahip Azerbaycan da Limited Şirket ağırlıklı yatırımlarda bulunurken, % 1,20 oranda bir pay ile Hizmet sektöründe yatırıma yönelmiştir. TABLO - 4 2014 YILI ÜLKELER İTİBARİYLE İTO YA YENİ KAYIT YAPTIRAN FİRMALARDA YATIRIMCI SAYISI ve SERMAYE DAĞILIMI ÜLKELER YATIRIMCI SAYISI SERMAYE-TL Genel Toplam İçinde Pay Sayısı % Sermaye % LÜKSEMBURG 39 182.130.561 0,87 14,90 ÇİN 72 138.004.400 1,60 11,29 İTALYA 93 123.063.143 2,07 10,07 KUVEYT 33 116.138.641 0,74 9,50 HOLLANDA 102 102.716.539 2,27 8,40 SURİYE 1.131 85.024.775 25,21 6,96 ALMANYA 289 56.928.180 6,44 4,66 AZERBEYCAN 185 41.331.467 4,12 3,38 FRANSA 66 33.722.395 1,47 2,76 BİRLEŞİK KRALLIK 94 32.879.450 2,09 2,69 RUSYA 107 32.223.199 2,38 2,64 JAPONYA 10 28.568.246 0,22 2,34 BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ 26 25.579.000 0,58 2,09 İRAN 399 23.286.400 8,89 1,91 Diğer 2.240 224.002.866 49,92 18,33 TOPLAM 4.487 1.222.312.862 100,00 100,00
İlk Üç sırayı alan sektörlerde Sermaye Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı: Kuruluşunda % 32,56 pay ile en fazla yabancı sermaye değeri barındıran Hizmet sektöründe iki ülke 29 yatırımcı ve 218 milyon TL lik yatırımı ile toplam içerisinde % 17,91 pay almıştır. En fazla yabancı sermaye yatırımında bulunan ülke olarak 111 milyon TL ve % 9,16 pay oranı ile Kuveyt dikkat çekmektedir. Bunu 106 milyon TL lik yatırım ile toplam içerisinde % 8,75 lik paya sahip olan Lüksemburg izlemektedir. Tüm sektörler içerisinde % 20,86 ile 2. sırada bulunan Ticaret sektöründe toplam yabancı sermayenin % 9,09 u olan 111 milyon TL İtalya, % 4,91 i ise 60 milyon TL lik sermaye ile Lüksemburg uyrukludur. Toplam Sermaye içerisinde % 15,51 pay alan Maden sektöründe, sadece Çinli 5 yatırımcının, toplam yabancı sermayenin % 10,86 sına denk gelen 132 milyon TL lik yatırımı sektör içerisinde ağırlık kazanmıştır. TABLO 5 2014 YILINDA İTO DA YENİ KAYITLAR İÇERSİNDE EN FAZLA SERMAYE BULUNAN SEKTÖRLERDE YATIRIMCI SAYISI ve SERMAYENİN ÜLKELERE GÖRE DAĞILIMI SEKTÖRLER ÜLKELER YATIRIMCI SAYISI SERMAYE TL Genel Toplam İçinde Pay Yatırımcı Sayısı % Sermaye % 02-HİZMET 1.353 398.043.868 30,15 32,56 KUVEYT 17 111.931.700 0,38 9,16 LÜKSEMBURG 12 106.928.761 0,27 8,75 HOLLANDA 15 30.856.514 0,33 2,52 RUSYA 27 24.696.900 0,60 2,02 SURİYE 318 19.894.350 7,09 1,63 01-HER TÜRLÜ TİCARET 710 255.024.275 15,82 20,86 İTALYA 10 111.090.400 0,22 9,09 LÜKSEMBURG 1 60.000.000 0,02 4,91 FRANSA 7 28.097.220 0,16 2,30 SURİYE 169 11.418.175 3,77 0,93 İRAN 100 6.561.500 2,23 0,54 08-MADEN 158 189.532.861 3,52 15,51 ÇİN 5 132.790.000 0,11 10,86 BİRLEŞİK HOLLANDA KRALLIĞI 6 29.065.000 0,13 2,38 ALMANYA 30 10.821.062 0,67 0,89 AVUSTURYA 1 2.500.000 0,02 0,20 YUNANİSTAN 2 2.100.000 0,04 0,17 Ortaklık Yapısı: 2014 yılında kurulan firmalara ortak olan yabancıların katılımlarında ağırlık şahıs ortaklığındadır. 4.487 yabancı yatırımcı sayısının 4.025 ini şahıs, 462 sini ise tüzel ortaklıklar oluşturmaktadır. Toplam yabancı sermayenin % 34,45 i şahıs, % 65,55 i ise tüzel ortaklıklara aittir. Tüm sektörlerde genel yapıya uygun olarak yabancı yatırımcı sayısında şahıs ortaklığı ön plandadır.
Tüzel ortaklık sayı itibariyle şahıs ortaklıkların ancak % 11,48 ine tekabül ederken, yabancı sermaye değeri bakımından şahıs ortaklık sermayesinin % 90,24 fazlasıdır. 2014 yılında yabancıların iştirak ettiği firma kuruluşlarında Tüzel ortak sermayesi 801 milyon TL, Şahıs ortaklık sermayesi ise 421 milyon TL dir. Her Türlü Ticaret, Hizmet, Madencilik, Bilişim ve Makine sektörlerinde tüzel ortaklık sermayesi, bunların dışında kalan sektörlerde ise şahıs ortaklık sermayesi daha fazladır. Özellikle toplam yabancı sermaye içerisinde ilk üç te yer alan sektörlerden Hizmet sektörünün % 67,56 sı ve Ticaret sektörünün % 79,28 inde tüzel ortaklık sermayesi ön planda olurken, İnşaat sektörünün % 61,62 si şahıs sermayesi kapsamındadır. TABLO - 6 2014 YILINDA SEKTÖRLER İTİBARİYLE İTO YA YENİ KAYIT YAPTIRAN YATIRIMCILARIN ORTAKLIK YAPISINDA SAYI ve SERMAYE DAĞILIMI SEKTÖRLER ŞAHIS ORTAK ŞAHIS SERMAYE TL TÜZEL ORTAK TÜZEL SERMAYE TL ORTAK TOPLAMI TOPLAM SERMAYE TL 01-HER TÜRLÜ TİCARET 686 52.843.805 24 202.180.470 710 255.024.275 02-HİZMET 1231 129.117.083 122 268.926.785 1.353 398.043.868 03-GIDA 285 13.636.100 15 4.415.900 300 18.052.000 04-TEKSTİL 526 40.123.353 24 13.477.000 550 53.600.353 05-İNŞAAT 592 89.658.888 73 55.851.350 665 145.510.238 06-KİMYA 237 56.468.300 45 17.095.425 282 73.563.725 07-TAŞITLAR 19 5.645.500 7 2.610.275 26 8.255.775 08-MADEN 106 12.156.899 52 177.375.962 158 189.532.861 09-BİLİŞİM 143 6.805.937 56 19.702.900 199 26.508.837 10-ELEKTRİK, ELEKTRONİK 44 5.064.700 8 1.200.000 52 6.264.700 11-MOBİLYA-ORMAN ÜRN. 42 1.735.418 5 1.150.000 47 2885.418 12-MAKİNA 109 7.874.167 31 37.189.446 140 45.063.612 13-DİĞER 5 7.200 0 0 5 7.200 TOPLAM 4.025 421.137.349 462 801.175.513 4.487 1.222.312.862 şahıs ortaklıklarında ve tüzel ortaklıklarda en çok başvurulan firma kuruluş türü olarak Limited Şirket öne çıkmaktadır. Yatırımcı sayısı itibariyle 4.025 Şahıs ortağın % 82,04 ü Limited, % 12,30 u Anonim Şirket, % 5,59 u Fert Firma, % 0,05 i Holding, % 0,02 si de Hisseli Komanditlerden oluşmaktadır. Şahıs ortaklıklarının 421 milyon TL tutarındaki yabancı sermayenin % 69,60 ı Limited Şirket, % 29,87 si Anonim Şirket, % 0,47 si Fert Firma, % 0,06 sı Holding statüsündedir. 462 adet Tüzel ortağın % 54,55 i Limited, % 44,16 sı Anonim Şirket, % 1,08 i Banka Merkezleri, % 0,22 si Holdinglere yöneliktir. Bu ortaklık yapısında 801 milyon TL tutarındaki tüzel yabancı sermayenin % 69,11 i Anonim Şirket, % 27,08 i Limited Şirket, % 3,80 i Banka Merkezleri, % 0,01 i ise Holdingleri kapsamaktadır.
TABLO - 7 2014 YILI İTİBARİYLE KURULUŞ TÜRLERİ İTİBARİYLE İTO YA YENİ KAYIT YAPTIRAN YATIRIMCILARIN ORTAKLIK YAPISINA GÖRE SAYI ve SERMAYE DAĞILIMI FİRMA NEVİLERİ ŞAHIS ORTAK ŞAHIS SERMAYE TL TÜZEL ORTAK TÜZEL SERMAYE TL ORTAK TOPLAMI TOPLAM SERMAYE TL ANONİM ŞİRKET 495 125.803.844 204 553.668.624 699 679.472.467 BANKA MERKEZLERİ 0 0 5 30.449.664 5 30.449.664 HİSSELİ KOMANDİT ŞİRKET 1 100 0 0 1 100 HOLDİNG 2 255.000 1 100.000 3 355.000 LİMİTED ŞİRKET 3.302 293.109.306 252 216.957.225 3.554 510.066.531 ŞAHIS (FERT FİRMA) 225 1.969.100 0 0 225 1.969.100 TOPLAM 4.025 421.137.349 462 801.175.513 4.487 1.222.312.862 2014 YILINDA SERMAYE DEĞERİ İTİBARİYLE ŞAHIS ve TÜZEL ORTAKLIK YAPISI (%) ŞAHIS ORTAK SERMAYESİ 34,45% TÜZEL ORTAK SERMAYESİ 65,55% İPTAL EDİLEN KAYITLAR: 2014 yılı içerisinde yabancı yatırımcılardan 1.102 si çeşitli nedenlerden dolayı kayıtlarını iptal ettirmişlerdir. Res en terkin iptal kararlarında 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu nun geçici 7.maddesinde yer alan münfesih olmasına veya sayılmasına rağmen tasfiye edilmemiş Anonim ve Limited şirketler ile Kooperatiflerin tasfiyelerine ve ticaret sicil kayıtlarının silinmesi kararı etkili olmuştur. İptal edilen yabancı sermaye değeri 209.478.202 TL olup, kuruluşta kayda geçen toplam değerin % 17,14 ünü oluşturmaktadır. İptal Nedenleri: 2014 yılında yabancı uyruklu olarak gerek şahıs ve gerekse ortaklık yapısı ile kurulan şirketlerde kanuni zorunluluk gereği Resen Terkin uygulaması yapılmıştır. Bu işlemle toplamın % 89,84 ünü oluşturan 990 yabancı yatırımcının 28 milyon TL lik değer kaydı silinmiş ve bu değer toplam silinen yabancı sermaye değerinin % 13,52 sini kapsamıştır.
İptallerin diğer bir nedeni ise Merkez naklidir. Bu yolla kaydını sildiren 104 yabancı yatırımcının sermaye değeri, toplam sermayenin % 85,20 sini oluşturmaktadır. Kapanış için başvuran yabancı yatırımcıların kalan % 0,73 ü ise Tasfiyesiz İnfisah dolayısıyla kapanış başvurusunda bulunmuştur. Sermaye değerine göre tüm şirket türlerinde Merkez Nakli nedeniyle kapanış işlemi gerçekleşirken, ortaklık sayısı dikkate alındığında Resen Terk ağırlık kazanmaktadır. TABLO - 8 2014 YILI İTİBARİYLE İTO DA KAYDINI İPTAL ETTİREN YATIRIMCILARIN İPTAL NEDENLERİNE GÖRE SAYI ve SERMAYE DAĞILIMI İPTAL NEDENLERİ SAYI Genel Toplam İçinde Pay İPTAL EDİLEN SERMAYE-TL Sayısı % Sermaye % Merkez Nakli 104 178.479.024 9,44 85,20 Resen Terkini 990 28.314.178 89,84 13,52 Tasfiyesiz İnfisah 8 2.685.000 0,73 1,28 TOPLAM 1.102 209.478.202 100,00 100,00 2014 YILINDA SERMAYE DEĞERİ İTİBARİYLE İPTAL NEDENLERİNİN DAĞILIMI Merkez Nakli 85,20% Sektörlere Göre Dağılım: Tasfiyesiz İnfisah Resen Terkin 13,52% Oda kaydının iptal edilme işlemlerinde yabancı sermaye değeri itibariyle Maden sektörü % 37,24 pay ve 78 milyon TL ile ilk sıradadır. Bunu % 14,08 pay 29 milyon TL ile Elektrik- Elektronik, % 12,53 pay ile İnşaat sektörü izlemiştir. Maden ve Elektrik-Elektronik sektörlerinde iptal edilen yabancı sermaye değeri itibariyle Merkez Nakli % 37,19 ve % 14,02 oran ile iptal nedenleri arasında ilk sırada yer almıştır.
TABLO - 9 2014 YILINDA SEKTÖRLER İTİBARİYLE İTO DA KAYDINI İPTAL ETTİREN YATIRIMCILARIN SAYI ve SERMAYE DAĞILIMI SEKTÖRLER İPTAL EDİLEN SAYISI İPTAL EDİLEN SERMAYE -TL Genel Toplam İçindeki Dağılımı % Sayısı % Sermaye % 01-HER TÜRLÜ TİCARET 110 11.415.100 9,98 5,45 02-HİZMET 227 4.446.597 20,60 2,12 03-GIDA 38 14.722.650 3,45 7,03 04-TEKSTİL 38 1027975 3,45 0,49 05-İNŞAAT 106 26.238.746 9,62 12,53 06-KİMYA 49 18.328.975 4,45 8,75 07-TAŞITLAR 19 6.059.250 1,72 2,89 08-MADEN 36 78.015.300 3,27 37,24 09-BİLİŞİM 38 2.103.975 345 1,00 10-ELEKTRİK, ELEKTRONİK 25 29.490.275 2,27 14,08 11-MOBİLYA-ORMAN ÜRN. 3 1.500 0,27 0,00 12- MAKİNA 31 4.714,000 2,81 2,25 13-DİĞER 382 12.913.859 34,66 6,16 TOPLAM 1.102 209.478.202 100,00 100,00 2014 YILINDA İPTAL EDİLEN ORTAK SAYISININ SEKTÖRLERE GÖRE DAĞILIMI (%) HER TÜRLÜ TİCARET 9,98% HİZMET 20,60% GIDA 3,45% TEKSTİL 3,45% İNŞAAT 9,62% KİMYA 4,45% TAŞITLAR 1,72% DİĞER 34,66% MAKİNA 2,81% MOBİLYA-ORMAN ÜRÜNLERİ 0,27% BİLİŞİM 3,45% MADEN 3,27% ELEKTRİK-ELEKTRONİK 2,27% Ülkelere Göre Dağılımı: 2014 yılında kaydı iptal edilen ve 158 yatırımcıya sahip Almanya yı, 84 yatırımcı ile İngiltere, 81 yatırımcı ile Hollanda takip etmiştir. İptal edilen toplam sermaye değeri içerisinde ise % 37,04 lük pay ve 77 milyon TL ile kapanmanın en çok görüldüğü ülke Avusturya olmuştur. Avusturyalı yatırımcıların tek kapanış nedeni Resen Terkin olurken, kapanan şirketlerin tamamına yakını Limited Şirket tir. Sermaye değeri itibariyle iptallerin en çok görüldüğü ikinci ülke % 34,38 ile Almanya olup, sermayenin % 81,22 si Limited şirket statüsündedir. Bu ülkede de sermaye değeri itibariyle Merkez Nakli, firma sayısı itibariyle ise Resen Terkin en önemli kapanma nedeni olmuştur.